Syntaxis ornata, seu De tribus latinae linguae virtutibus, puritate, elegantia, copia. In usum mediae & supremae grammaticae classis studiosorum

발행: 1733년

분량: 194페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

2쪽

ORNATA,

De tribus Latinae Linguae

VIRTUTIBUS,

PURITATE, ELEGANTIA,

COPIA.

In usum mediae & supremae pra-

VIENNAE AUSTRIAE,

talis Typographl. Anno I733.

Impensis Iacobi Theobaldi Lud.1r, Biblio

3쪽

PRAEFATIO.

in aliisi Hraseologiae meae dudum eduae

praemiseram Protegomena, dentiis a e- Orsin excudenda duxi , quis latius opsectili, puto, non inutilis os pertineret , N ad eos etiam, quibus Phraseologia ad manu non est. Adjeci tamen , dempsi , mutavi noupauca ; quae frictiss ibi dixeram, ad 6-ronum captum, ad quos haec opella dirigitur maxim/, pluribus hie ct dytinctius expositis.

Ne Praeceptionum ctirsi s , ac ueconomiae tois

ius con pectus intersiseretur identidem , exempla longiora ad calcemseu Appendicem rejeei. Versionem denique vernaculam , qtiod nonnustis videbatur, stifunxi eo conjialio , tit in miores item e summis his lineis discernerent, quodnam si verae ct antiquae Latinitatis ingenium, qui color, quae facter Zoi Barbariem suam , sin minus emendarent , agnosicerent

minimum.

4쪽

De tribus latini Sermonia

Ruritate, Elegantia,

Uid in linguarum studioprimum, quid δε- eundum ' Primum est, ut vocum singularum significata memoriae manis dentur : Alinum ut Syntaxis seu ars verba singula apte inter se, ac ad linguae cujusque ingenium sine vitio struendi discatur. Haec duo qui tenuerit, intelligetur & intelliget utcula que, nondum operis totum absolverit. Quid ultra requiritur 8 In quavis politio. relingua operam dant insuper, non modo ut solae eis mos devitent, sed Pure loquantur ac

seribant, id est Verbis & loquendi generibus

linguae suae Propriis ; a. Nec vulgaribus tantum sed Elegantibus & delectis ς g. Ut copiose dein mum sententiam eandem multiplici jucunda-q ue varietate efferre norint. Qtiistis prasidiis tres ba Sermonis Virtutes, nisritas, Elegantia, copia comparantur ξ Hebraea, Graeca, Latina, quas vulgo Doctas, scientiis nempe discendis servientes , vel Mortuos apisaellant, quia nulli gentium jam in usu vernacu-

5쪽

Io stant, hae inquam linguae earumque Virtute unice a Mortuis, nempe libris eorumque diutina attentaque pervolutatione petendae sunt; Ecitamen pacto, ut Lectioni, praeter periti Magistri ductum scribendi exercitatio, imitatioque conjungatur. Nobis in praesenti de Latina

duntaxat res est.

In quo sita est Puritas latina lingua u. ALtera in singulis Verbis ; In tota sententia, seu

Constructione altera. Utraque in eo sistit, i t ne alia Verba, aut Loquendi Modi adhibeantur, ac quae latini Sermonis originibus, naturae, ingenio Propria , domestica ac veluti nativa ς optimis Romanae Reipublicae temporibus doctissimorum hominum consuetudine recepta, liti risque tradita fuerint. Abstinendum vero Novatis labente jam Romana eloquentia excogitatis ; Vel osseisiis nempe e vetustissimis Temporibus in usum revocatis; Vel barbaris, per peregrinas linguas invectis.

CAPUT PRIMUM.

De Purisaie, quae es insingulis Verbis.

AN non pro latinis Propriisque vocibus basenda sunt omnes, qua in latinis Lexicis ae Dictionariis reperiuntur ' Haudquaquam. Illi namque bona, mala, nova, obsoleta, barbara , semibarbara sine discrimine congesserunt eo fine, ut cujusvis vocis notionem germanicam qua

6쪽

rentibus suggererent, non item ut in loquendi usum vertantur. Vide infra in Appendice , N. I. pagina e sola littera A. ceIebris Lexueographi Κirschii excerptas Voces Barbaras, omissis iis, quas ipse adjecto signo'pro Barbaris notavit. Quanam igitur Pura sunt y tenuina Versa ' M. Quae apud Authores aureae aetatis reperiuntur. Complectitur haec aetas ducentos prope ante Christum annos, nimirum inde a secundo Puanico bello ad extrema Augusti tempora. Aurea vocatur, quod eadem scriptores floru8re clarissimi, quorum nitor & latinitas omnibus deinceps saeculis pro exemplo, normaque esset ς sic ut suspectum saltem habeatur , quid quid apud horum quempiam non extet. Omni imprinceps est M. Tullius Cicero' unus instar omnium, latinitatis probae thesaurus quidam S regula certissima; e erius unius libris linguae hujus opes omnes erui possint. Quinam praterea siunt huius aetatis Scriptores Ist. Ex antiquioribus M. Accius Plautus Comoediarum Scriptor, quem Varro ipse ac Ciem ro omnis Romanae eloquentiae parentem ap- rellant: Ab hoc Terentius, Lucretius, Virgi-uIs, Horatius, Ovidius, Tibullus, Catullus, Propertius, Poetae. Sallustius, Iul. Caesar, Cornelius Nepos, Historici. Catonis item & Uarronis fiasmenta. in Juit Latinitatis aras argentea N. Primum

A 3 post

7쪽

post Christi ortum , quod & duodecim Caria

rum appellatur, saeculum, quo venustas illa de forescere, voces prioribus illis inusitatae usu pari, Cicero jam pro inimitabili haberi coepit. Ex his Scriptoribus primi, Phaedrus nempe &Ηyginus, Velleius Paterculus,& Curtius prollime ad latinitatis aureae puritatem accessiρre. Reliqui sunt: Justinus, Valerius Maximus Historici. Tum Cornel. Celsus, Columella, Petronius Arbiter, Seneca uterque, LucanuS, Ju- venalis, Persius, Pomponius, Mela. Qui sunt Aulbores atatis AEnea Z R. Poetae : 'Silius, Statius, Val. Martialis. Historici: Plinius, Florus, Suetonius, Corn. Tacitus, Plinins Junior, Quintilianus, Solinus, Frontinus. ferrea. I. Gellius, Apicius, Apulejus, Palladius, Scriptores Historiae Augustae, Marcellinus, Marcrobius, Claudianus, &c. Nullis quar Verbis aliis titi Deesit, nisi aurea ligar aetate usitatis 'Etsi argenteae aetatis Scriptores ab aurea illa non plurimum dissideant, Voces tamen nonnullae hactenus inusitatae m usum venEre; ut Nulli bi - pro nuspiam. Conversatio is eonsuetudo familiaris.

8쪽

Consumo, as, pro Perficio, absolvo Imputare alicui - ascribere, assignare. . Profectus - - progressus, progressio.

Experientia rerum usu S rerum. Privilegium , - - Beneficium. Sub meo nomine - meo nomine, &c.

Caeterum haec Regula tenenda est latinitatis verae candidato , ut aureae aetatis Authores

unice sequendos sibi proponat. Olim, ut e scholis emanet patus fuerit, etiam Pliniano, Seneciano, Gelliano, &c. licebit esse. Qui agnoscet Tyro, euius alatis y nota fit vox qua. IUet ρ 19. Consulenda sunt Dictionaria , ut Thesaurus linguae latinae, Thesaurus Basilii Fabri, Ni Zolius, &c. aut si cui magna ejusmodi

Lexica ad manum non sunt, Dictionarium vulgare, Sinspiciendum, quos authores,& an eX aurea illa aetate afferat. Quam vocem in Phraseologia non repereris,tantum non certum ha heto, minus latinam esse. At nimis molestim est, neem quamdiset interseribendum ct legendam, ad hanc Regul- expendere. N. Id&operosum nimis, neque necessarium est. Eae solum Voces examinandae, de quarum probitate dubium fuerit. Dusitari autem potest de iis, quae germanicam aut peregrinam Originem aperte praeferunt : a. Quae te

minationem habent suspectam : g. Quae in Alphabeto Barbaro saepius, nec perfunctorie re- Iegendo, lecta a te reminisceris.

9쪽

stuanees apeνte Germanicum quid stonant ρ M. pluribus millibus aCaroloDu Cangi congestis, paucula infra in Appen. N. II. pag. Φ. attexam. De caeteris quae magno numero apud authores ligneae & luteae aetatis ad decimum quintum saeculum occurrunt, adultior ipse judicabis. Qua terminationes habenda sunt pro suspectis Nomina in iii, isa, ista, tas, antia, entia, ura, mentum, ortum, Etsi eniin Nomina harum terminationum permulta genuinae latinitatis sunt, plura tamen ad eorum similitu. dinem praeter jus ac morem veterum a Novato

xibus inducta sunt. Talia sunt latina in issa, uir Ducissa, Principissa, comitissa, Perceptorissa, DOM-rissa, cte. Reliqua vide in Appen. N. III. p. s.

Quodnam est Alphabetum Barsarum 8 Index est vocabulorum quorundam omnino bata harorum quotidiano tamen in usu nimis se

quentium ; & a quibus singulari quodam studio

repurganda est dictio. Vide in Appen. N. IV. pag. 7. ' Ηunc indicem saepius relegisse non Parum juverit. Igitur his vocibus omnisus mibi interdictum erit 3Ie. Nisi imperitus aut barbarus haberi velis, ab 'Omnibus. Ruditatis enim est & ignorantiae, elim meliora suppetunt, deterioribus uti. Qui ab ipsis Grammaticae incunabulis viae hujus ducem fidum peritumque nactus fuerit, labore non maximo egregie latinus evadet.

Atqui

10쪽

Atqui inde as ciceroniano avo, multa sunt nova inventa , illis incognita Θ Cicero, quin ratio ipsa doeet, rebus novis nova eXcogitanda nomina. Nec mirum, si per duodeviginti lacu Ia, in Ecclesiastica& politica Republica mutata multa; Inscientiis, Mathematica, Archite- nica, nautica, militari, musica, cibaria, vestiaria, forensi, medica, hortensi, bucolica, &c. multa nova inventa sunt. Rusmodi de rebus elim scribendum erit, aut loquendum, cave ne putidus sis, ac affectatus. Utere idiomateleholastico cum philosopharis, architectonico cum de aedificatione &c. sermo est. Utendum tamen Vocibus, quae ad Latinae rationem a cedunt propius, & a scriptoribus hodiernis melioribus, in eode argumento versantibus adhibitae, jamque consensu doctoru probatae apud Nomenclatores v.g. in Inditulo universiali rimat, param eruditionis P. Pexens Mer aliosque reperiuntur. Vide specimen de bellicis in Appen. N. V. p. 26.

CAPUT SECUNDUM.

De Purtiuae seu Proprietate, qua es

in Sententiis.

Quid Sententia Nomine intelligis p ct que ne V eius Puritas ' Sententia idem est, ac Constructio integra, seu sensus Nomine & Verbo completus. Ad ejus Puritatem haud satis

est, quod Verba singula, proba sint di latina,

A s nisi .

SEARCH

MENU NAVIGATION