Laurentii Vallae Elegantiarum Latinae linguae libri sex. Eiusdem De reciprocatione sui, & suus, libellus. Ad ueterum denuò codicum fidem ab Ioanne Rænerio emendata omnia

발행: 1551년

분량: 617페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

ro et AVRENTII VALLAE nemini dubius, mi ὀd,resolui per Quia: Cr Quo,per Uxer hoc in laco a Ciceronesignificari causam e ciem tem,cui competunt Quod, Cr Quia non finalem,cui co petunt Quo, Cr Vt: quod liquide probatur, quum in ea- Ombententia de utras cavsa sit mentio. Quale est, Non castigo te, quod odio habet , sed quo meliorem esticiam. In primo membro est causa liciens,in secudo causa sinalis. Mutemus iteru causas sic:Castigo te, no quod odio habeased quod amem. R ursus,N o castigo te, quo uolupα-tem ex columelia tua contraham, s d quo meliorem reddam. Vbi est Quod zhic posite poni inita: cr tibi Quo, labio Vt,uel duplex,uel simplex,ium dictum est.

De facio ut,& Committo ut . CAP. XXXVIII.

Cicero dese- T Nuitus dici,ut c.Flaminium de Senatu eqcere. Et alibi nectute: 1 ide cic. Faciedu puto, ut paucis ratione nostri consili Adsi ς ii 3 demus. Et Quint. Quodsi nemo nuratur poetas maxi

iis mos sepe stcisse, ut in principijs operum suorιἱ Musas m- ' 'U' uocarent. Discrimen habet hic loquedi modus ab altero. AIibinis sit aliud propter aliud,ut quu quis invigilat diligentius Aciendae mercaturae,cur id βciat interrogatus, ut liberi mei honestivi uiuit,restodebit. Aliud est ergo, quod ipse ficit:aliud propter quod hoc ipsum mit.No itiin exempla a me modo recitatis. Quid cato stcit,ut Fla-rninia eqceret de Senatu Nepe id ipsum quod Ircit. Quid sciui poetae,ut musas imiocet Nepe nil aliud, nisi s musas inuocat. Ide est igitur in genere huiusmodi principiuLib. 3. OSc. σφj sue opera, Cy ridictus. Ide Ircit Cic. quodῆ hii loco,i uerbo.comitto: Quisecudunatura uiuere uolet,ηἄ- qua comittetrat alienu appetat: Cr qae alteri detraxerit,

Abi assumat Ide est hoc,ac si dixisset: Mifecudu natura

vivere volet, nunquam alienu appetet,ut insuperioribus, Invitus

152쪽

ELEGANTIARUM LIB. II.

Inuitus c. Flaminium Senutu eieci: Cr, paucis ratio πο-

stri confiiij est reddendarer ita in caeteris.

Vo , Cr Quu,quiddipeculiare in oratione exhibent ut in B ruto Cic.Augebat etia molestia, quod Epist. t .v.f. magna sapienti ,ciuius bonorii penuria iam in ciuitx- iam. te Oct. Idem ad Planciί: Quo in periculo nonnihil me co-μtitur,quum recordor haec me tu vidisse. Quid est,quod augeat ciceroni molestia aut quid eii cosolatur uel quod magna penuria sapientum esse uel qua recordaretur suae providetis Nepe hoc ipsum,quod magna penuria sapienti esset, Cr quod illud suu consilium recordaretur. Ideest igitur id, in quo molestii, consolationemve capit, Crpropter quod ipsum molestium,ac consolationem capit.

Qua de causa,Vt,Tamen, & sun ilia abiiciuntur. quandoque ab oratione. CAP. XL.

SA me admirari soleo, quod nunquam tibi graue sine- Cican Cato,ctime esse senserim. Quid miraris scipio te no sensis Μδὲ se,quod sentire no p ess Quippe quod ηuquam fuit. Mirarιs,quod nunquam fietiferis me fuisse Iustu , qui nunquasti s Mirnu potius foret, si sensifes me Iustu, aut grauiter tolerante senectute. Verum sic locutus est Scipio cum catone,quasi diceret. Miror senectute tibi, ut fientio, non esse grave. Et alibi ide Cicero:Declarat aure studiu bell, Lib.r. Ome. cc gloriae,sstituas quos videmus ornatu stre militiri. ς- ςmὴgnani

No s videmus, sed ut videmus, s funisti tuae ornatu De F - - ς mlitariaeclaratur studiu bellicae gloriae. Et alibi : Nota iis me isti 'ma delectat, fit a praesertim, quam s stero anu-citiae nostrae memoria sempiteream fre, pro eo,quod est, Quam quod amicitia nostru ut stero sempiterna erit. Et alibi: Nu etia colenitis,s sensistis tam chara populo PEllipa.k s. Romano

153쪽

uo LAURENTU VALLAR Romano Auli Hirtij uitam uise pro eo quod est, Quod

Ad Heren. in ut sensistis,tam chara uita Hirti pop. Rom.fuit.Et alibi: Px0πm- Eteo fluuio ius hoc negotiu suscepimus, i te no sine causa ueste cognoscere rhctorica intelligamus, pro eo quod est, Vt intelligo,non sine causa vis cognoscere rhetorica. Capas. Quintil. in ii. Sicut Pol cratem quuBusirim laudaret, Cr Cirtemnestram, quanqsiam is, quod digimile non est, coposuisse oratione,qtiae est habita cotra Socrate,dicitur.

No est hoc, Quod coposuisse dicitur oratione contra Socrate, simile illi, Quod laudauit B usirim π cIγtemn stri,sed hoc ipsum, , coposuit oratione, ni dicitur. N sdu fortius opus pernini aetas, terra manibus subegit, crdi cultate labore perdomui, σinustofolo nonihil tame Deciinditares expresi, ubintellige quiuis: sic, Qtituis solum esse t imittu, tame nonnihil exprsi secunditatis. Et, In bis pristine fortunae reliquijs m eris, ex Uictis, tame . haberet quosda quoru animos ne supplicio quide suo satiare posset, id est, quiuis reliquiae mistinae fortiinae mistrae sint,cr alluctae, in me haberet quo di, Cre. I lli d hoc loco non omittamus,quaerentes ubi est quavis dicet, etsi, quan- qtiam milias,et tume,unde incipiodaJit costrui oratio' Vtrinq; prohiberis S ed nimiru a verbo cui adhaerebat rime,ipso tame excusso:quod idcirco in ligatura, cr quasi

irrectura orationis incertu est,quia oratio unde no debuerat,inceperat. U Etsi vereor iudices, Cr caetera. Quod

ibi est ' 'si a principali uerbo coepisset obperuacuu fuisset inserere tame. Nuc igitur quil recte inchoatur, illi dictione ut

superfluam,quasi uncidim oscio suo debemus abi cere.

De Duntaxat. C A P. X L I.

DVntaxat,licet ide significet gi solum, timestres,let aliter i oratio: speris di ominec recipere post sui' DI

154쪽

vLEGANTIAR VM LIB. II. ut illud,sed etiam ut solum,ut tantam,ut modo Aciut.cicero pro Deiotaro: Quod ipsum etsi non iniquu est in tuo duntaxat periculo.Et de Oratore:Ita loquamur,ut ei trudamus ea dii tarat,quae nos usus docuit. Quintilianus i unde Cap. 3. cimo Ergo quu iudex i priuatis, ut praeco i publicis dicere de ea iusserit,leniter co urgedu,tu componenda toga, vel si necesse erit de integro inqcieda utaxat i iudicijs: apud principe enim,Cr magistratus,ac tribunalia, no licebit. Paulo post: Narratio magis prolatam manu, amictu Eod.lib.ῖς recidente,gestu distinctum, vocem sermoni proximam,

er tamen acriorem,sonu simplice requenti fime postulabit in his duci xat,qualia haec unt. Cuius mine, er Paulus praeter morehac didioesunt usi. Alter enim ausic:Fabros lignarios dicimus non eos duntaxat, qui signa dolant, sed omnes,qui aedificant. Alter sk: Quu tutor non rebus duim taxat sed etiam moribus praeponatur,in primis mercedes praece toribus,no quas minimis poterit,sed pro lacultate patrimoni ,pro 'cultate natalium costituet. Semel quos T. Livius lib. x L v I.Nec mu uobis duntaxat fidele de

bonu praestitit ed omnibus interluit bellis, quae ges illis.

De Quandoquidem, uando,Quatinus,

gnificant Quonii.cicero,et Vergilius reqtietius superiore ututur, Quintilianus posteriore. Cicero igitur de Oratore:Quae sunt i hominu vita,quadoqde i ea versatur orator, iis ea est ei subie di materia,Oia quaesita,auditi,tem,distulari,frumta,cogniciesbe debet VcVisi i hEhesa ier Quandoquidem Ausonios coniungi foedere Teucris. siue Quide Hic tibi labor eni quado haec te cura remor Aeribid. Ldet.σc. Miro cur Prisci .illud Vergiliam Quad0, Prisc.lib. 11.

155쪽

ua LAURENTII VALLAE pro Aliquando exposuerit: Aeneid.io. Aspera queis nutura loci dimittere quando Suasit equos quod accipitau est pro Quonia: ut alibi:

Aeneid 2- -Hisse,quando ultima cernunt, Extrema iam morte parant defindere telis. Lio N-ς P I intilianus: Quando igitur orator est uir bonus cis aut

citra uirtute intelligi non potest uirtus etiasi quosdi impetus ex natura sunmt, di me perficieda doctria est mores DEtiam ι. σηtς omηia oratori stud serui excoledi.Eiuges ηφα- si Veium eles QRctinus apud seculii duncixat Quintiliani. is itigantiam Val ait: Sed quatinus Iuctus nostri in ius uocatur,et fleti distulae codice Da- tanda est,m orbitatι De mater irascitur,superemus, qua Mahe: hEndi 'r re no possumi s.E t eius discipulus P Ilai Miuular:Et noti lili suum g tinim negatur nobis diu uiuere, relinquamus aliquid, in evexercuis qtio nos uixisse testemur. Quatenus aures nificat inqua

set limam. tim,sicut Eatenus incinium.Cicer. in Laelio: V idendu est Epist 7 lib i, quatenus amicitia tribuendum est. Secuit aute Quint liani,quod dixi,a Liuio, Vergilio,Horatio exordior:quo satyr F Jιb λ ris ultimus in Sermonibus sic ait: S urrentina vafer,qui miscet Irce Falerna Vina,columbino limam bene colligit ovo, . Quatinus ima petit uoluens aliena vitellus.

De Igitur, Ergo,Quare,Quamobrem,

Gitur,a Ergo breuioribus adhibetur coclusionibus: Quare, ita uobre, Quapropter,maioribus : nisi ita dicas, Nescio quare sic loquarιs,Intelligo quiobre sic β-cias. Illud aut primu,qs protuli, epe adsigniscnu coniunctione puritu orationis adhiberi solet, cr fere post ut quum re interiectam,quasi in hunc sinfum, Ut autem con-

156쪽

ΕLEGANTIARUM LIB. II. usplo,ut necesse foret,as eram breue ex poeta sumptum.

Et certamen erat Coodon cum Th sdemugm : Ver, eclog- Posthabui tamen illorum meu seria ludo: Alterius igitur contendere versibus umbo Coepere. Ergo,etsi rarius,tamenovuqui,er hoc modo usurpatur.

A Deo exponut pro ualdCut Teret.-Adolescete adeo In Eunna. nobile. signiscutelli Intantum,nonnunqui sequelm actis Π 'te Vt, nonnunqua nonsequente: ut apud Quintilianum: cunm si uidetur iura percurrite nusqua adeo pro nobis s licita laxest,ut qae praestit extorqueat. Dedit caeco talionta actione,ηo manus recusantis inpellit:iniuriarum, O

dis agere perinusit,sed non cogit inuitostadeo pene levius est vitione perire,quam potestite.Genus seruitutis est coacta libertas.Η i e eade sentetia luerit,si dixero : Adeo ut pene leuius sit ultione perire,qua potestite. Na saepe hoc

modo legimus adeo positu cum uno verbo, non ciam dii

bus,quale uerat exemplum superius:ut apud eundem, Aequum protinus respondedus,omnia parari no possunt, adeo ut paulo minus promptis etia noceat*ripsisse,si alia ex diuerso,quam opinati fuerint,occurrerit.Licuisset hoc etia sic dicere, Adeo paulo minus propiis etiam nocet scripsisse. Idem licitusq; adeo, π iisq; eo,ut apud eundem: Hinc rumor, Cr vana de se persuasio,usq; adeo ut illo discipuloru tu multu inflati, si parum a praeceptore lavdentur, ipsi de illo male sentiunt. sine ut, er per indicatiuu apud Cicerone Nesiquando ei dicedum erit de iustitia,deside, De Ora lini mutuetur a Platone,qui quil haec exprimeda verbu arbitraretur,nouam quandam finxit in libris ciuitate, usq; eoida,quae de iustitia dic eda putriatii vita eo uetudis, et ak a civita

157쪽

m LAURENTII VALLAE ciuitatum moribus abhorrebant.Multi ad hunc issum modum usirpant Tantam.

De Ouin y Quinetiam. C A P. XLV.

Aeneid.I. Vin,pro Quinetiam ue Ais etiam. V ergilim. Qu is aspera Iuno, Quae mare nunc,terrasq; metu, clums Atig t, conssilia in melius restret. QRin,pro Vinon,ubi desideratiirutissibiunctiusi ve bum,idems non principale ut idem lib. 11 1. Aeneidos: H ic tibi nequa morae Aerint distendia tanti,σc.

E t paulo post,

QRin adeas liute,precibus, oracula poscas. Q vhi procvr non emper interrogatiue,er per iiudicativi . Ide: Eclog r. Qvim tu aliquid saltem potius,quoru indiget usus,m bubus,mollis puras detexere iunco Nescio quid uiderit S erutus,qui hunc locu exposuit per. Qui retium. Sed duo priores sensus uulgὸ sunt noti,in carmine, er in prosa stequentes,et obtiij. De tertio afra exoratoribus quos exemplum.cic.pro Rabirio: Olla co-pescitis istiri uocem indicem hiltitiae, testem prauiritis Deci am. II. Quintilianus in paupere amatore: Quin potius iuuenis circa fin. admittis confiiij rationem

De Secundum praepositione. CAP. XL XI.

. ' S 3' c Ecundum,nonnuquam pro iuxtet, er post. Vergilius: in Saltibus ira vacuis pascunt, plena secundum Ddesam Flumina. ' Quintilianus in pariete pulmato:Tu iaces Epist.ii .li. fccudum occasione,Cr expeditu tibi in proximo Aelawν Epist.sa. Cic. s. sulpitius: M. Marcellu post coenae tepus a Magio chilone 'miliari eius pugione pcuJ 4be, er duo vulnera nccepisse,uium in stomacho,alter uisi capite secrἱd a

iuxta

158쪽

ELEGANTIARUM LIB. II. issiuxsti est,atq; post. Ideos secundum pro post nccipitur, quinfecundo loco. Ide Quintilianus in Gladiatore: Na Declam., quod unii mihiseecundu patrem fortuna uidebatur parasse praesidium, id ego sperare in illa sorte no potera. cicero: De Off. v.

Proxime autem, Cr secundu Deos, homines hominibus maxime utiles esse possunt. Idem appellat L. Annium,qui erat institutus secvndu filii Liuius lib.i κ.Hetrusci belli sinu exorta est nec erat ea tempestite gens alia,cutas cundu Gallicos tumultus arma terribiliora essent. Secim, dum etiam accipitur pro eo,quod est Pro ut Secundum te litem do:Secundum me iudicar secundum se iudicium destiust id est,pro me,pro te,prose. E t pro In ut, secundum quietem id est,in quiete somni. Secundis autem Plutone, secundum P thagoram resus hic noti simus est.

IAm, eleganter usurparisolet, aliquido gliasi pro Tuc: ut cicero,Ipsa verba copone: et quasi coagmeta qtiod De clar.orat, ne Graeci quidem Actitarunt iam neminem anteponas Catoni. Quintilianus: Quod si satis prudenter ea viderim iam prope consummum fuerint praecipientis opera. A ID

quando signiscat Praeteret,quasi nodus quidam into pententias ut V ergilius: Iam mures immensiprolem, er genus omne narintum, Georg hIam uarias pelagi uolucres. Hitiusmodi exeptisunt cre Georg i. bru.Idem siciet iunctu cu Vero: Iivπὸ urbibus constitutis, ere. Iamia defuturo,palam est,quid signimc ut,

Iamia aderit.E t de praesenti, licet ad luturam resoluatur: -Iamiis manu tenet, et premιt busti,quasi nuoltc te- Aenei . nebit. Nonnunqlia figurate per indignatione,miserationemve accipitur .lit ide Verg. - Iamii nec maxima Iuno, Aeneid Α 'Nec Saturnius haec oculo pater aspicit aequis.

159쪽

LAURENTII VALLAE

cicer.la Venerianuam Dolabella nes me tui, neq; tuorum liberorum,quo te aliqui innocentem purent, με miseret. Quintilianus: Iamiam malo uenena rerum, subitos ' ictus, prouisanis mortem qui incestum non credit or- quere non debet:qui credit titim debet occidere. E t haec per indignatione. Per miseratione uerb, Sallust.in Iugit tha: Iamiam animo meo charisime frater, quanquam tibi immaturo, σ vnde minime decuit,uita erepta est,mme lerendum magis,quam dolendum puto caszm tuu. P er ex horretionem quos: ut apud Quintil. Iamiam commilito quicunq; casim manet, etiamsi te Imperator damnaturus est, tabes solat m,sutius est,quam a patre occidi.

De Tantisper, Paulisper, Aliquantisper, Parum- . per,' similibus. C A P. XLV Dr.

TAntisterire postulat post se Dium pro Donec, siue

Quandiu. Nam σ Donec duobus modis accipitur. Dabo opera uoluptatibus donee moriarri. iisq; ad morte: Cr Dabo operum uoluptatibus donec uiuo i. quandiu uitio.Eiusde naturae est Du. Ideoq; in priore sensu amat subiunctiuum: in posteriore indicatiuu more Donec: ut apud De Inue.b.2. Cic. Deinde est in carcere deductus, ut ibi esset titisper,diz cuisus,in que coiectus destrretur, compararetur. T ID Heauton. rent.E go te meti. esse dici tantisper uolo, Dum quod te di-φλI10 gutis est, facies. Sunt tame qui pro Tantumodo accipiat. sunt qui etiam pro Interea. Cetera quoq;sic a Per,copo fiet,ad teporis breuitate referuntur: Paruper, Pauliter, Aliqetatis her. Sunt qui per imperitium haec accipiunt pro suis primitivis,quaesunt Parum,Paulum, Aliquantulum.

Deser 'Ternere. C A P. XLIX.

Eressiqnificatione habet no omnibus nota, nisi qua-

160쪽

ELEGANTI ARVM LIB. II. Ur in ut Pene uesti e in manuis hostia lacia id est pauluabfuit,quin in munus bo stiu inciderem. Astera significatio est,quu subintelligitur aliqua uniuersalitas ut Quint. Hae sunt stre emedule loquedi, sicribendis partes,i. stre

omnes. Ideoq; stire omnes adiugitur:ut ide, Nam in omnibusDe iamnus ualent praecepta,quam experimeri. Similiter de loco,de tepore milibusq;:vGVtor stire huc veste in secie an sicris,i. in omni stire tepore. Fere Romani o bem subegerut,id est re totum orbe.Ferest,ut iuuenes ament,id est re ubiq;. Cuius significationis imperiti corruperιθιllud ciceronis de Amicitia: Nemni illa re in eus rinone incidere,qui tu sti e multis erat in ore, quu scribedu sit,inri tu stire erat in ore,id scire omnibus. Pro Fere accipitur Temere apud omnes post Ciceronem notos:ut Quintil. Illud ingeniorum uelut praecox genus non ot m re uηqui pervenit ad fruge. Sunt en is quaeda, quae '' δ' Vsequens,ac proximu M. Tullio seculum adiungeda exillimauit ut Procul dubio, Obiter pro specialiter,dili causa, uel prostitim: Quoties pro quido.Nῶcis. De nunquam oris , . utitur,nisi addat toties.citra pro sine: ut ibi, PIMs si se- eaplo. pares,ususne doctrina,q citra vos doctrina valeat, I terim pro aliquido. Meo nomine, Tuo nomine,BIoc nomine,pro mea,tua,hac causa hie hoc respectu:ut ibi,Minus est s fcndii meo nomine,quam quod lilius gavdenda est. Et alibi Ago qnimo gratias hoc solo nomine crudeli imis Quintil. 'tis,quὸd maxima acinus no in prima aeui mei parte po- promin. h. suerut.Cicero rarisme:ut in Bruto, At uero isqua ego I0stix tibi Brute no solui,nisi prius a te cavero, amplius eo nomine nemine,cuius petitio sit,petiturv. Et pro S lla: Aneu tito imperio,tantas potestite no dicis sesse rege, nucpriuatu regnare dici ' quo unde nomine ' Sed hoc declinabile

SEARCH

MENU NAVIGATION