장음표시 사용
501쪽
libentius legebat, quam Virgilium. Ita enim F) loquentem inducit Lucanum e Sunt qui- dam, eruditissimus scilicet quisque, qui me dicunt non esse poetam, sed historicum metricum : A sed, qui me vendit, bibliopola putat,
, esse me praestantjssimum poetam, cum po mata mea tot emtores, tot ieetores inueniant. XVII. Admonet me hoc exemplum, priamanos pariter ac secunda s, tertianosque diam i uidi oportere in reales ac verbales. Nam etiam poetae et Oratores trium sunt classium: . primanique sunt, quos natura c) fecit sum- . - mos siue oratores siue poetas , secundani, quorum scripta plus curae, quam naturae, habent ; tertiani, qui ne his quidem arte pares ingenioque, nouissimum constituunt agmen , . Uel oratorum vel poetarum. XVIII. Debent vero cum secundani, tum tertiani, rursus in classes minores distrihui. Alii scilicet e secundanis fontes, e quibus hau- serunt, fideliter monstrant, suosque viae duces frequentissime laudant: alii, dum id non fa- . Ciunt, mentiuntur, idque aliquando prospero successu, primanos. Ad tertianos quod atti- net, hi diuidendi mihi sunt in doctiores et munus doctos. Priori classi adscribo Geor Q Hornia
s) Lib. XIV. epigr. I94. e) uuintilianus lib. XII. eap. II: uuantum poesis ab Homero et Virgilio, tantum fastigium accepit eloquεn- tia a Demosthene atque Cicemne. . d) Cons. Acta philos T. I. p. 1.37. R. . ι
502쪽
mrnium et Io. Christoph. Becmannum: quibus quam multi scriptores, etiam eX polygra-
phis, sunt inferiorest ' XIX. De secundanis duo vi observem, su- i
perest. Primo eos diuido in secundanos na-- tura et in secundanos politicos. Hi, nam quos significem priori appellatione, perspicuum est,) ut et infame nouatorum nomen et diras concertationeS et ipsam denique egestatem . . effugiant, subsistendum sibi censent in secum dis, sapientes cum primanis, loquenteS cum se- . Cundanis, interdum etiam cum vulgo. Ρraestare quippe putant, scriptores esse κατ άνδεω- . πον, aquam κιχτ αληΘεσαν, fructuosiusque esse . , sentiunt, ciuitatis esse Placentinae, qUam Veronensis. Deinde et illud docet historia litera- ria interior, qui sunt secundani natura, eos, quoties locum primanorum occupare aUdeant, hoc est, suopte ingenio viantur ad inuestigandum Verum, novasque, qUae quidem ipsis vudentur, Veritates proserant, turpiter se dare et explodi a cordatioribus. '
XX. Exemplis quidem omnium generUm asserendis perlibenter e) supersederem, sed ne desiim historici ossicio, pauca proseram Inter Theo-
o certe nostrae aetatis seriptores vivos ae spirantes in has elasses distribuere non ausim, i Uno excepto atque altero, eum, ut vere Velleius lib II. cap. 36. stulta, hoe est, periculosa, sit labareentium oculis ingeniorum
503쪽
Theologos igitur primani sjs erant Lutherus, Erasmus, Gemnitius, Calixtus; secundani Melanchthon, se ardus, Calaurus, Buddeus, Misius, Puenstedius: quanquam facile sen-- tio, fore, qui postremum hunc tertianis adseru, hant socium. Inter historicos ecclesiasticos primani sunt Fucius, Dadaeus, Blandesius placundani Spanhemius, Itilius, Basnagilis δtertiani Rechenbergius, Andreas Caroli, Iun-eherus. Inter criticos habes primanos Liat pisium, Cafaubonum, D. Frid. Gronouium s 'secundanos Gruterum, Graeuium, Iac. Gronouium s tertianos plerosque editores aucto. ' rum cum notis Variorum: quo in numero
. cum sit Gronouius, tres Criticorun classes habent in una Gronouiana familia, quem sibi asserant. In philosophia primani erant Pinenctous, Lochius, Thomasius; secund ' ' . ni Clericus, m Buddaeus; tertiani lac. I minus, Bechmannus, et reliquum Aristotelicorum vulgus. Inter antiquarios tertianum unum nomino D. Rosinum, qui magno fructu
D In exegetica theologia primanus a plerisque habetur Seb. Schmidius.' str) Ille eerte fuit in omni literarum genere seeundanus exeellentissimus, verissimo nomine dicendus eci cticus.
h Parem laudem eundemque loeum meretur qui Lexico suo Antiquitatum Romanarum utilissi. mum reipublieae literariae non scriptorem, .sed dest λ' . plurem se praebuit, . r
504쪽
sructu iuuentutis e scriptoribus antiquitatum Romanarum secundanis coneinnauit Corpus haud invenustum. Sed manum de hae t bula. XXI. Ad accuratam auctorum notitiam et hoc pertinet, ut discernantur auctores c gnomines. Faciunt hoc diligenter Laertius,
ursus, Ionsus, Fabricius, cuius inspiciatur. Bibliotheca Graeca libro 0 qujnto. Singu
lari autem libro, cui titulus: Homo moscopis , historico - philologico - critica, istam nauauit operam Ioannes Molle s. Restrictius alii de ivno quodam genere auctorum homonymorum singulares composuerunt libellos, ut Leo '
Asiatius de raestis, de Nilis, de Georgiis, de 'Methodiis, de Simeonibus; Io ursus de . Philostratis; Antonius λ Sanderas de An-
'ὶ Quantos errores inuehat in historiam literariam duorum cognominum virorum in Unum confusio, vel ex hoc exemplo apparet. Wittebergensis Academia olim duos eodem tempore habuit Philippos Professores: eqvorum confusione natam fuisse fabulam qua, Meh-chthonem repudiato literarum studio famini esse pistorem, traditum est, docet Feuertinus in Miscellaneis Lipsiem Idus T. VII. p. I29. sqq. i) Cap. 6. p. 83o. sqq. Idem in Praefatione Tomi X. exhibet Indicem homonymorum in decem volumini. hiis Bibliothecae suae Graecae distinctormn. Cons. Pag. Gau sentius lib. de philosophia Romanorrim eap. 24. k Huius generis scriptores amore sui nonnihil . permotos scripsisse, bene obseruat Baiturus Iudici T. I. P. I. cap. 14. p. m. R. sic etiam Em. Sal. Curianus in F s annot.
505쪽
tomis; Andreas Musu de Andreis; D. AEFabricius de Fabriciis; Εmcius Puteanus de Evciis; Francisicus Nannius de Corneliis ;Ioaehimus Melerus de Meteris; C. F. Pauli,nus de Paulinis: Io GortL Milichius de Mi- . lichiis: Fridericus Puirinus Gregorii de Luirinis; Aegidius Hochmuthus de Haris Aegidiis; Adamus Zubnius de Romundis; Ge. Henr. Goezius de Schmidiis; Io. Theodo- . rus Leub cherus de Gophiis. Quanquam
nec negari potest, multos ineptos quoque luhellos de claris homonymis prodiisse in publi-Cum : quod genus librorum iam olim risit l Gellius. Sie in Deliciis Theod. Crusi sit frariis sui exhibetur Catalogus clarorum CD- florum, a Matthaeo Hansio congestus, in quo
tantum abest, ut clara recenseantur nomina, Vt ne unus quidem eorum, qui producuntur, Claritudine nominis Cisseus antediluuianos si qui forte iam tum lub sole fuerimi, antecedat. Scilicet is est plerorumque huius generis scria Ptorum error, quod existimant, libri sui pre
506쪽
tium pendere a multitudine homonymorum potius, quam a claritate et magnitustine. Mea vero sententia maximum operae suae pretium
saceret, qui e. g. de claris Spanhemiis in tit lo promittens Dissertationem, nonnisi de duo bus Fridericis et uno Ezechiele ageret, retia 'quosque Spanhemios erudito silentio praeteriaret : quem in modum Phaedrus doctos Thra- , Ces enumeraturus, ipse Thrax, duos sintaxat
laudat in Prologo n libri tertii, Linum et Orpheum. Prope omisissem Christiani Fram cisci Paulini, quae minine omittenda Videtur, Dissertationem de claris Asinis et O Messis, quae in eius doctissimo opere de amo constia
, tuit Sectionis secundae caput secundum. Addo amici cuiusdam monitu, eundem Pauli
num in sua Lagographia curiosa ferit. II. pari. I. cap. III. p. Ibo.sqq. et in sua lacographia
M v. 36. R. o In hae tamen omissus fuit Eresistion, eo omento asinus, cuius meminit Aelianus Var. hist. lib. I. cap. 27; et rex Ochus, quem et ipsum cognominatum sitisse asinum, idem tradit lib. IV. cap. 8. Singulariat addo ordinem monachorum, di mim ordinem asinorum, quem memorat Oprianus Apolog. Resorm. cap. VII. 3. 3.
p. 87I. In Italia quoque fuisse nobilem familiam Asi-nellorum, didici ex Suotti Itinerario Italiae p. I6o. edit. a. 16ss. Adiungo Asellam, piam seminam, quam laudat Hieronymus epist. Is. et 99; et Asellum Symmacho commemoratum lib. IX. epist. s73 et alium Aselium, cuius epitaphium producit Fontanimus in libro de disco votivo g. I . p. 39; et clarum illum Asinum, de quo Simonius T. IV. Epist. sel. 29. p. 21
507쪽
-- pari. II cop. I. p D.ss hibuisse claros Hasios siue Hassueos, et claros inolvinos.
commemorari pluribus merentur in historia niteraria. Sunt autem hi non VntUS generis. Alii dicuntur verius, quam sunt, polygraphi. Iales sunt editores magnae molis operum alienouum, e . g Goldosus, Graeuius, Grono-uius, Bumoηnus, q) Lumgius. Tales item sunt auctores librorum nec ingenio perlaetorum nec industria elaboratorUm, ac tironum duntaxat utilitati dicatorum, quos aliorum potius caeca admiratio, quam ipsorum auctorum
voluntas, protrusit in publicum. Lutherum ac cr lanchthonem hjz nomino, quorUm siue ex ore s siue ex calamo quicquid emu-
XIt p Vid. Wo meois Polymath. eap. I9. p. 2i6. seq. et μνh tis Polyhist. liter. lib. I. cap. 22. β. 28. sqq. et Eallistus Iudic. T. I. t vi Polygraphus igitur hic Lipsiensis, de iure Getimaniae publico praeclare meritus, maiori iure claros in. terpol raphos illoc enim munere fungebatur Lipitiae, ad. oribetur, quam inter claro, potui ophos. Operum ab eo editorum catalogus exilat in Actis eruae Germ. 69. p. 678. τὶ Iudicium Paesti de πολυγραφία Melanchthimit vid. in eius Diction. v. manchim p. ac96. edit. k-
508쪽
xit, cupide exceptum a discipulis preloque subiectum fuisse, quis nescit λ Ii igitur demum sunt habendi polygraphi, qui ipsi multa elabo rarunt et luci ci exposuerunt publicae.
XXlII. Horum rursus duo sunt genera. Alii quippe mediocris eruditionis libros edunt, alii eruditissimos expolitissimosque. In priorem classem resero eos, qui tironum su) in gratiam institutiones edunt plurium disciplinarum. Qualem quidem polygraphum dici ac polyhistorem, haud magna laus est. Cui libet enim literarum professori ea, quae didicit, suis exponere verbis, sua proponere methodo, in promptu est, modo otium x suppetat et scribendi patientia.
quam valet ad reserendum Iutherum inter polygraphos. Vid. Sechendo tis Hist. Luth. lib. III. p. III. a. Referri hue etiam Spenerus potest quodammodo, cuius in scriniis quicquid epistolarum theologici argumenti quicquid concionum sacrarum, post mortem repertum fuit, multis voluminibus publicam in lucem fuit editum. Idem Gunae 'lingio areidit et Rambaebis. t Editores librorum non instite diuiseris in ornλnurios et extraordinarios. Illos voco, qui totos se dant scribendis libris, et singulis annis, vel etiam singulis Lipsiensibus nundinis, nouum librum emittunt, editoque uno libro statim se aecingunt ad edendum alium. H rum industriatu eertos intra limites coercitam vult Ba hus Diction. v. Guil Forbes not. B.
se, quae celeb. Ioach. Langius in praes. ad
509쪽
Quemadmodum igitur Nagenssilium, Virum aliis nominibus magnum, non secit admirabilem Pera sua iuuenilis, opus sex voluminibus co stans, et omnium paene disciplinarum institutiones exhibens ; sic nec admiramur Calauium ob magnum illum librorum catalogum, quem emgiei eius Bibliis si stratis praefixae instar phylacterii Iudaici subnexum videmus. Qui enim aliquo tempore philologiae, hinc philosophiae, atque ad ultimum theologiae quotidianus pro-- fessor est, in otioque vivit Academico, quam facile ei est, non indoctas conscribere trium linguarum Grammaticas, totidem linguarum Lexica, Institutiones Logicas, disputatorias, Metaphysicas, Rhetoricas, Poeticas, Epistolicas, Ethicas, Politicas, Physicas, Theologicas, praetereaque Historiam literariam, ciuilem, ecclesiasticam, Consilia et Responsa theol gica, Corpus casuum conscientiae, Theologiam moralem, Theologiam polemicam, Commemtarium in totam sacram Scripturam, ConciOnes sacras, Orationes, Disputationes, Programmata, etc.
XXIV. Tot libros qui mediocri cum inge
, Institutiones suas studii Geole ei therarias disserit de
causis suae πολυγραψγιασ, ubi etiam exhibet librorum a se editorum eatalogum. Quanta faeilitate suos libroseonscribat adeoque polygraphus fiat Moshemius, ipse do-- eet in Praefatione au Tomum tertium Theologiae suae
510쪽
nio, tum diligentia I composuerit, is prosecto nomen profiteri suum potest inter poly-
graphos, licet magnos inter scriptores non sitem referatur a sapientioribus. Tales sunt .
omnes illi polygraphi, apud quos in legem abiit, ut Morbosius ait, se mutuo exscribere e
quo quidem nomine celebrari nouimus in pri
mis Augustinum Barbosam. Huius gene
ris polygraphorum, quos a genitae prolis CG- pia non male dixeris scriptores proletarios, plenam esse Germaniam nostram, iamdudum et obseruatum fuit. Scilicet cum vulgus non virtutis, sed molis magnitudinem relpiciens,
M In hune numerum referre audeo Ciceronem, eloquentia principem, eruditione non item. ' Ae ne quis me putet iniuria tantum Consulem afficere, en confitentem reum lib. I. de ossic. eap. r. hisce verbis: PHAD-phanis entiam concedens multis, quos est πatoris proprium, Videor meo iure quodammodo vindicare. Simile de Corn. Celsidi iudicium est suintiliani lib. XII. cap. I. scribentis, eum, mediocri licet virum ingenio, tamen libros renseri Ue de omnibus ara bur. ' Librorum ab eo seriptorum indieem Asiatius exhibet in libus ribani3 p. 64. sqq. et Vid. Acta PhilU T. I. p. 646. R. Datur igitur vitium aliquod eruditoeum, quod polygrapbismum voeare licebit. Perpetuus hie libros edendi pruritus euinini adit iuuenes literis nondum satis exeultos, id potissimum mali habet, quod impedimento est prosectibus ineruditione solida. Labor enim libros eomponendi assiduus eripit iis tempus ad meditandum et ad plura discenda neeessarium: ut adeo tales polygraphi pro D'- rendo discimus de se dieere debeant: Docendo dediscimus.