Vniuersa historia profana in certa capita, per annorum decadas digesta, a Christo nato, ad annum millesimum sexcentesimum quadragesimum, cum imperatorum regumque Francorum iconibus. Auctore Iacobo Goutoulas Tolosano, Societatis Iesu sacerdote. Pars p

발행: 1653년

분량: 651페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

i i SAECULI SECUNDI, diffuso, ac praecipiti flumine, quod alio auerti non poterat,

fuerat erecta. Dio.

Non minori impensa , multorumque populorum stipe collata, pontem super Tagum, fluuium in Hispania, ea Lusitaniae parte,quam Extremaduram vocamus, principis nomine appellatam, nunc vulgo Dalcantara dictum, in quo etiamnum variae leguntur inscriptiones ex Vtraque parte arcus, aedificari iussit, anno Christi centesimo sexto, principatus septimo. I aseus in Chronita Hispania, Macri a.

In Pontinis paludibus, iuxta forum Appij, haud longe a

Tarracina, viginti nouem passuum millibus, ab urbe distantibus, & a Cornelio Cethego consule exsiccatis, viam sub idem tempus, saxo construxit, variasque aedes excitauit; Bibliothecas insuper, o: columnam cochlidem, praeclara quaeque bellica incinora, quae ipse, in bello Dacico , peregerat, opere caelato eferentem, in foro , Traiano dicto, aliorumque omnium pulcherrimo, erexit. Haec olim inter nobilia vetera monumenta, Constantio Imperatori Romam venienti, admirationi fuit , extatque etiamnum ; In eius apice Sixtus Quintus ingentem B. Petri statuam , magnis sumptibus, ac singulari industria ex aere inaurato conflatam , sacris ritibus solemniter collocauit, anno pontificatus sui tertio. Odeum item condidit Imperator, in quo certamina musica spectaban tur. Dio, Eusebius in Chronico, m Laronius tomo primo Annalium.

CALAMITATES.

Ingenti terrae motu quatuor Asiae urbes funditus euerta suere, anno Christi centesimo septimo , Traiani Imperatoris octavo, quaru nomina haec sunt. Elea ciuitas Lucaniae, a Phocensibus condita, Parmenidis & Zenonis Pythagoricorum patriae Myrrhinan . Solide, Pitane, vel Pitana in eadem prouincia, duos portus habens non procul a Caici fluminis ostio: In hac Arseci laus Academicus natus est , qui cum Zenone, apud Palaemonem operam dedit; Cyma, seu Cuma exaduet so Lesbi sita, Tolicarum urbium maxima, & fere metropolis aliarum ciuitatum , quae erant circiter triginta , patri ic

182쪽

Ephori viri doctrinὶ clari.& Poetae Hesiodi. Duae etiam v bes Graeciae pro iratae , quarum una dicitur opus Locrorum Epionernediorum, non longe ab Asopo fluuio; altera ab Historicis noli nominatur. Ei ebius in Chronico. A

Ineunte anno Christi centesimo tertio, Traiani Imperatoris quarto, ducitur exercitus in Decebatum, Dacorum Regem; quem ingenti allectum clade, perdissiciles quasque pacis conditiones ii ibi te coegit princeps, ac in primis, ut sibi arma omnia bellica ,, atqucimachinas, ipsosque artifices tradurci; transfugas, omnes qui ad Dacos confugissent, siue Romani, siue soci j essent, remitteret; arces, di quaelibet propugnacula, deductis praesidiis euerteret; omnem denique terram, quam per vim a finitimis cepisset, desereret. His impletis, ad Traianum Augustum deductus, humi procumbens imperatoriam adorauit maiestatem. In eo bello cum militum vulneribus fasciae defvissent, propriam vestem in ascinias concissam, eosin vlus tradidit, mortuisque aras constituit, atque annua parentalia peragi voluit. Dio. Rebellantem Decebatum, anno Christi centesimo quinto, psincipatus sexto, extrinsto ponte in Istro, ingenti praelio, a que caede prolligauit; Palma vero Syriae praeies Arabiae partem, quae ad Petram vergit, eodem Christi anno potenter r-

Armenis, & Parthis, aliisque finitimis populis bellum intulit, anno Christi ccntestimo septimo, principatus octauo; quorum alios in deditionem accepit, alios victricibus subegit armis. Porro huius belli origo fuit, quod Parthema seris,m- signia, atque iura Armeniae , non a se, sed a Parthorum rege sumpsisset ea propter eum in ordinem redegit, regioque priuauit diademate. mphilinus, m Theodosius. In expeditione orientali perseverans, anno Christi cente sit mo octavo, principatus nono, aliisque sequentibus, iberos, Hosdroenos, Arabas , Phosphoranos , Colchos, Assyrios, Persas, aliasque nationes, urbesque celeberrimas partim vi

183쪽

occupauit, partim in sedus accepit. Dis.

TRIVMPHI.

Triumphum egit Traianus Imperator de Dacis, anno Chimsti centelamo tertio, principatuo quarto, patet ex nummo. Eusebito in chronico.

OBITUS ILLUSTRES.

Decebatus Dacorum Rex a T raiano Imperatore debeti tus, mortem sibi consciuit, anno Christi centesimo quinto.

184쪽

DECAS SECUNDA .

A s YL o N a M petens anno Christi cente sim decid

ino septimo, principatus decimo octavo, urbem nobilissimam,& a Nembrod gigante ad Euphrate fluuiu, qui eam mediam interfluit, conditam , ut referunt Postea a Nino, vel Semiramide restauratam, olim Chaldeae totius caput, & a qua magnaMesopotamiae, Assyriaeque pars, Babylonia est appellata, lacum bituminis, ex quoiplius moenia extructa fuerant, spectare Voluit ex itinere, cujus vis tanta est, ut lateribus, vel exiguis lapidibus interlitum, saxo, in detiam quouis ferro , muros solidiores, firmioresque reddat. Os praeterea antri inuisit, unde adeo grauis, ac pestilens haliutus effundebatur, ut illum, nec terrestres animantes, nec coeli volucres sustinere possent ; & vero si supra deuolantiat, vel propius aberrassent, olfactu ipso statim exanimes concidebant, quare ut locus incultus, & ab omnibus derelictus habebatur. Dio. Ctesiphonte sub idem tempus capta, senatus, Parthici nomen, quod ei antea attributum fuerat, confirmauit; Dies festos, supplicationes, ac triumphos decreuit; Dehinc mare rubrum nauigare instituit; Tum Oceanum usque progressus,

cognitaque maris natura, in has erupit voces: utinam essem iuuenis, viresque suppeterent, fines certe Indorum penetrarem , & vltra quam Alexander, progrederer. Mox ad senatum, victarum a se gentium nomina scripsit, quarum tantus, Dionete'. erat numerus, ut vix recenseri, aut numerari possent; Eaptopter triumphalis arcus, praeter multa alia honoris monument , quae ridςm decreta fuerunt, in ipsius foro substructus est. CGerum nunquam: ad tantam amplitudinem p ruente

185쪽

am petii; Romanum, iamque mole sua laborans, coepit ab hoe supremo tastigio ruere in praeceps. post multa bella feliciter confecta, languesce corpore ae viribus deficientibus, plures quas subeSerat prouincias, sit .ue quod aegre eas posset continere , siue taedio bellorum , &curarum pondere, coactus fuit liberas facere, armaque mouetis in Mesopotamiam, morbo correptus, apud Salinuntem Seleuciam vocat Eumpi in) Ciliciae ciuitatem, quae postea dicta est Traianopolis, defertur, ubi purpuram cum homine exuit, temo idus augusti, anni Christi ccmς mi decimi

186쪽

ICONTRAIANI IMPERATORIS.

R AIA N v s natione H panus, fami- lia antiqua magis, quam vita , et g qua, iratas ante patrem, neminem Consulatu dedit; Moribus , ac rebus gessis clarior omnibus Imperatoribus tμit, aut certe non obscurio Apud populsem mi-timi Apud senatum qitem patrem appellabat, venerandusue Coiuis amabilis, nemini grauisue in promouendis ad honores, viris probis , aesturissis , ium; suauitate in milites sin laris; Bellica disciplina custos severu ; Viector 1 sem tuus; Arga hostes tam benignus, ut is sius amore potius, quam armis, superatis dederent; Romani Impem, quodps Augultum , defensium magis fuerat, quam nobilitera batum nes longe, iatequepropagauit. Germaniam cis I senum, Daciam, alia uegentes ultra Danubium , H. tioni Romana adiecit , Pai thos domuit; Albanos deu cit; Euphratem , atque Tigrim incolentes, prouinciales scit In Armeniam expeditionem suscepit , Babylonem et que penetrauit; Arabiam petiit, U A arenos rebellam te, frustra adortus est;Jectacula magnifica , centum , es Oginti dierum statis , edidit; Pontes duos operis demiarandi, alterum quidem in Germania, quo Danubium iungebatur, alte um in Hispania, supra Tigrim , construxit; Bibliothecas ornauit, ingentemque columnam in foro erexit. Tandem post lavia gloria decora, belli, domique

187쪽

SAECVM SECUNDI quaesita, e Perside rediens, apud Salinuntem Cilicia et ribem, post admini atum annis nouemdecim, mensibus sex, diebus quindecim Romanum Imperium , extimctus est, moxque inter Diuos adseriptus; Huius mero momoria tantum delatum est , ut nihil aliud in senatu primcipibus ηcclam retur in f Dor Augi sto, melior Traiano.

ADRIANI IMPERATORIS

A Elius Adrianus a Traiano Imperatore adoptatus, lagatum agens in Syria, renuntiato principis obitu, leuioidus augusti, anni centesimi decimi noni, rerum potitus est, militibusque, in Imperi, felicia auspicia, largitionem dedit. Di inopam M. Prima illi cura fuit, Imperium crebris desectionibus sub mortem Traiani, in Oriente, AEgypto, Mauritania, Britati ni a maiori, de Palaestina, turbatum, pacatum reddere. Dam

nanus.

Cum Parthis sub idcin tempus composuit, iisque Armeniam, Mesopotamiam, & quae a Traiano principe armis occupata fuerant, restituit. lura sua illis permisit, immo utriusque Imperij limitem futurum Euphratem constituit. Spa

tianus.

Compositis rebus in Oriente, anno Christi centesimo vicesimo , principatus primo , Romam e Syria reuersus, seni mo studio, ac diligentia nihil antiquius habuit, quam exemplo Traiani principis de republica bene mereri. Triumphum

Traiano debitum recusauit, ne post mortem tantus imp rator tanto priuaretur honore , tum clementiae, ac liberalitatis specimen insigne dedit, iurans nullum se senatorem nisi ex senatusconsulto puniturum. Aurum coronarium, quod Inseperatori triumphaturo in coronam decernebatur , italiae r mittens , in prouinci s vero minuens, nulliones insuper vi-

188쪽

DECAS SECUNDA. 17'sinti duos cum dimidio, fisco debitos condonans . tabulis

in foro crematis, ut non solum Dis, er Spauious, imo titii m mi semita testaritur. Spectacula, die suo natali, populo dedit, in quibus tantus animalium numerus caesus, ut simul leones centum, & totidem leaenae confectae fuerint. Dona insuper in theatro, ac ci co viris, niulieribusque , in sphaeris missilibus, effuse largitus est. 5partiam s.

Somine, Gestis,s Politia.

Lupus . Egyptum regebat, anno Christi centesimo decimo sexto, Traiani Imperatoris decimo septimo. Eu Arusin mitis. Parthamasipates princeps clarissimus . Traiano imperatore Rex constitutus , anno Christi centesimo decimo octavo, principatus decimo nono, e solio a Parthis rebellantibus, an no sequenti expellitur; verum ab Adriano Imperi j sui initio, proximis gentivus, vicinisque prouinciis in Regem conceditur. Dis. Lucius Quietus re bellica illustris, Iudaeae praeerat anno Christi centesimo decimo octavo, ' raiani imperatoris declamo nono; Marcus autem Iunius Cappadociae. Dis. Caelius Tacianus, eques Romanus, fisci procurator mul tum Traianum principem , consobrinum suum , cum quo Adriani futuri imperatoris tutor fuerat, gratia , & auctori rate valebat. Marianal b. de rebus Hispaniae. Apronius vir magnae famae, Ciliciam administrabat, anno Christi centesimo decimo nono, Traiani Imperatoris vltimo, cuius fauore, & potentia afilius Adrianus Imperium ob in

nula; Dione teste. I

Ericius, seu Erucius re, ac nomine insignis habebatur: ad eum D. Antonius scripsit, ut refert Iulianus bb. i. di 1lam Plinius Iunior opus suum Epistolare illi dedicauit: consularibus infulis auctus fidie eodem Christi anno centesimo de-

189쪽

scias salinator, e domo patricia, patre honestissimo matre pari laude , ab omnibus proceribus summe colebatur in aula. Plinius Iunior eum ob virtutum magnitudinem, quibus ornatus fuerat, in deliciis habeat: Puer simplicitate videbatur, comitate iuuenis,&senex grauitate: ea propter Serviano principi gratulatur Epistula α 6. lib. 6. Quod tanto viro filiam tuam in matrimonium dedisset. Cuspiniatius. Maximus Iulius Alexander, α Martius Turbo duces peritissimi, atque spectatissimi habebantur , ut scribit Dio.

VIRI ERUDITI.

C. Plinius Caecilius Novocomensis, nepos ex sorore Plini j secundi Historici, Epistolarum libros duodecim in lucem dedit, & Panegyricum Traiani imperatoris, quo gratias ei egit de consulatu; scripsit item de viris illustribus in re mili tari, & administranda republica ; Adde Hendecasyllabo iumvolumen,& tragoediam Graecam , quam annos quatuorde cim natus composuit, multaque alia carmina, vi ipse testati r istola 4. lib. 4. ad Pontium. De eo autem sic Franciscus Zenfius. Ita petit, ut extorqueat; ita gratias agit, Vt referat; ita osseri, ut largiaturmua modestia laudat; quo ardore inuehitur; uibus rationibus se, alterumue purgat, ac tuetur; quam fe-iuiter, in vere gratulatur, quam breuiter, quam lucidὀnarrat; quam apte, quam lepide iocatur; flentem, si lamentatur, videas, viasque collachrymabis; quae omnia vi remunctus, acutus, acer, ea Verborum puritate, varietate, compositione vcstit, iisque luminibus, sententiis,& salibus aspergit, ut nihil tersius, storidius, concinnius, nitidius, succulentius, acutius, aut dici, vel excogitari posse videatur. Pausanias Caesariensis, Aristidi aequalis , uniuersae Graeciae geographiam elaborauit; librum item problematum, de de

constructione. Volaterranus.

Aristo Iurisconsultus peritissimus, libros aliquos iurisci ubiis nobis reliquit. Vesner. Cornelius Tacitus orator clari stimus, & Plinio iuniori . rus, historiam principum ab Augusto , usque ad Adrianum. yitamque Agricolae , soceri tui contexuit, egitque de claris

190쪽

DECAS PRIMA. is

oratori bas, Ciceronis Brutum, re materia, de dicendi copia imitatus, de moribus insuper, M situ Germaniae. Hunc quotannis decies describi, & in omnibus bibliothecis reponi, ne periret, iussit Tacitus imperator, vi restra Et ius Vopiscus. Mocellus Pagamenus, vir magni nominis, librum , qui Adrianus inscribitur, seu de Regno, composuit; Appianus Alexandrinus rerum Romanarum historiam, a prima Romuli origine , usque ad Augustum perduxit, inde etiam sparsi in usque ad Traianum: libro enim 3. . α 3. bellorum ciuilium Romanae monarchiae,& Augusti initia est prosecutus. , aliqua tamen exciderunt, quare cum delectu legendus eth Primus liber, Regalis inscriptus, agit de septem Romano tum Regibus ; secundus habet Italica ; tertius Samnitica ; quartus Celtica , quintus Sicula; sextus Iberica; septimus Annibalica ; octauus Lybica , Punica , & Numidica; nonus Macedonica ; decimus Graeca , α Ionica ; undecimus Syriaca,& Parthica; duodecimus Mithridatica. Consequentes alij novem, a P. Candido, Nicolai pontificis quinti ab Epistolis magistro, latia lingua donati, Romanorum bella

ciuilia continent. Vicesimus vero secundus, annorum centuriam . vicesimus tertius Dacica, & vicesimus quartus Arabicae Suidas, Photius, Volaterratius, cyesner, CT ad .

OPERA PUBLICA.

Alexandriam .AEgypti urbem celeberrimam, nec longe ab ostio Nili, a Romanis labuersam, publicis instaurauit impensis Adrianus Imperator, anno Christi centesimo decimo nono, principatus vero sui initio. Eusebius in tabromta.

PRODIGIA.

Stupendum illud prorsus, ac maxime suspiciendum contigit, anno Christi centesimo decimo octavo, Traiani imperatoris decimo nono, ut quoties Romani contra Agarenos in Arabia manus consererent, toties quoquo versum aether horrendum in modum circumfremens, miraeque magnitudi-

SEARCH

MENU NAVIGATION