장음표시 사용
31쪽
hali ut sunt ille sortes est vel noemsor.est et noe quia G sunt
simpliciter negarie nec simpliciter effirmat tue: sed mirie: vii de istis foue est dicendu sicut de proponibus ypoibericia sibi proportionabilibus. Tertio excludo propontionis cathegoricas modales:qr uiso cld dicendu est de illis deinesse quilibes poterit videre faciliter quid sit dicendia de illis. Sic ergo causa brenitatis latu dica 3 dexponibus simpliciter cathegoriciSet de inesse. Quinta conclusio erit ista * qliber propo metali. Pprie dicta simpli catbegorica et de inesse astirmative si invera:ideo est vera qr qualitei cum per ea m significatione eiuNtorale significatur esse fuisse uel fore taliter ell fuit vel erit et Olibet talis si sit falsa propter cam oppositam. est falsa so qr aliqualiter ω significatione eius totalem significatur esse suisse aut fore qualiter no est no fuit nec erit. M qlibertatis si estvera:ideo en vera. qt qualitercunm per eam is significatione esstotalem fignificatur non fuisse no esse nee fores aliter non est non mit nec erit.et qualibet talis si est falsa:ideo est falsa proapter causa3 oppostram est falsa sc3 qr aliqualiter per eam fm stgnificatione eius totalem significatur no esse non fuisse no Dare qualiter est fult vel erit.Et ista coclusio probatur indulcedo per omnes tales propositiones te affirmativas u negariusio apparet se illa ratio est iussiciens ad concludedn aliqua metatem sue dicta esse veram vel falsa nec por assignari alia ratio sicut p3 ex pila et uda coclusionib' et forte hac coclusione intendebat comentator sexto metraphice ubi prius allegatur quado dicebatur cv veraestirmativa significat copositionemvr entibus et vera negativa diuisioneren per significare copositionem in entibus nida aliud intelligit * signinc are aliqualiter esse qualiter est.Et significare diuisione 3 in entibus nidit aliud est nec tutelligit vi significare aliqualiter no ee qualiterno est.Et sic pat 3 conclusio.Ex qua sequntur aliqua correlana Drimo sequie contra dictum aliquo* ω no est eadem cauta qua ammativa dr vera et qua negativa sibi oppolita dicitur falsa nec lin omnibus en eadem causa veritatis affirma riue et saluatis negatiue sibi opposite Aeli falsitatis assir
mariue ei. veniatis negatiue sibi opposite ex hoc capte ut
32쪽
do elim ut de ea hic loquimuripatet qr sin istos illa affirmauua est vera. olo do est alal Ppter illam canarar 2 ea far eius tortalem signisscatione signincatur oena holo elle aial:et taliter est modo constat OP .ppter eande3 cam ista non est falsa:domo non est aialc qi p ea bin stgnificatione eius totalem non signiaticatur omne dotem esse aial:sed dolem no esse aiat ut clario est.3lla ergo est falsa.qr significat aliqualiter non esse .so b mlnes no esse animal qualirer est. Sequii scdo et nulla propositio mentalis xprie dicta pol simul esse uera et falsa :ipatet ei: coclusione predictaad erilasequitur or nullus ypositionis mentalis .pprie ditae veritas aut falsitas est res excra animas vel distincta a tali vpositione p3:qt si sic illa veritas aut falsistas esset res extra alam ut dictast est so aliquod coplexe significabileqsnopor dici ut p3 expila conclussone et amplius parrebit infra. Ael esset res in alaso res absoluta aut respectiva iuberetis tali propositioni vere vel false uel ipss anime o notet potest dici quia illud est ualde ronale sicut pi multipliciter pabari multu efficaciterid pro nunc mihi sufficii illa ratio qr de' potest illam rem absolutam vel respectiva divisere manente uia xpone et tunc illa xpositio est adduc vera vel falsa et percosequens veritas audialstras: igitur. Et sicut dico de veritat te aut falsitate ita pol dici de possibilitate aut impossibilitare Quarto sequitur: licet aliter et aliter exprimae quare a positio mentalis .pprie dicta est vera falsa et po ssibilis vel impossis bilis ut patebit in sequenti conclusione.Tamen loquendo de causa oino sunt eadem proprie cause ueritatis talis Monis et possibilitatis uel etiam falsitatis eius et elus impossibilitatis a sit impossibilis patet qr cum ide sit propositio talistoeritas aut falatas eiusdem uel possibilitas aut impossibilitas sequis rur or loquendo de causa proprie dicta omnino eede sunt cause talis proposstionis et sueueritatis et possibilitatis aut enosue falsitatis et hirpossibilitarisIgitur etc Secta conclusio et vltima est G quelibet ypositio mentalis xprie dicta simplici ter cathegorica de inesse et affirmativa n sit possibilis. ideo epossibilis quia qualitercunm per eam fm significatione eius
toralem Drusi catur esse fuisse vel fore taliter potest esse su e
33쪽
urelate et quidam talis si est impossibilis propter cam oppostatam est impossibilis. Sed de possibilitate et impossibilitare talis propontionis negariue dicendum est proportionabiliter sicut de veritate aut falsitate proponis negatiue let dictu3 est in precedenti conclussonem:ista conciusso probatur sicut precedens et stcut dictum est deveritate et raesItate .possibilitate et impossibilitate talium proponum:ita etiam .pportionabili, ter potest probari de ipsa tamen necessitate e omingentia.3nistis autem.duabus conclusionibus tanguntur tres clausule. mio notaterponi ppossito'ssinpliciter cathegorica propter tales .ppontiones.sortes currit vel sortes no currit sortes est et sortes non est.que pri' sunt excluse a presenti contaetalloenula tales'no significant solum aliqualiter esse vel solum alii qualiter noiscis edotrunm simulaigitur. Secundo .notanterponitur fici eius rotalem significationem quia rum ab alis quibus diceretur ιν ista propositio homo no est agnus significat Domin ino esse.*uis sit vera et ista domo est asinus significat d olem esse iduis str falsa.sed non stgnificat sic aliquid ipsarum Fin ggnificationem eius totalem et proportionalem l3 solum Fen partialem sine ratione suaru partium quelibet ipsarum significat dominem esse et etiam annum esse.Tertio notanter posui illam.clausulam disiunctiuM . .esse fuisse uel fore: ter diuersitatemrpositionum delireine quaru3 alique sunt de presentiet alique de futuro g alique de preterito et sm doedlueramode significant et nolpono dic istant clausulam si lacatur pro nunc quam aliqui addunt ad excludendumampliationeni dui'verbi ranificae nam cu3lloquamur dic de propontione metirali q naturaliter et semper eod emodo significat rupemue adderetur ilia clausule pro iisic. Et predicta conclus one.et quarta sequutur aliqua correlaria. 'rimum est ιν deemmatio vocalis est impossibi bec est uera domo test asinus Demonstrando xposstionem mentalem proprie dicta3 cui cororespondet illa vocalis:do est agnus patet:qr xpositio ' mentas lis xpue dicta illi correspondens est impossibilisinam omis propontio agnificans illam mentale esse veram scilicet domoen asinus signissint aliqualiter esse qualiter impossibile est ia
34쪽
quia impossibile est eam esse veram et ideo patet, q= illa ona Edona dec est vera domo est assnus:ergo .domo est asinus: instelligendo aris modo predicro qr sicur ans est .impostibile, sic et iis sc6o sequitur et ista propositio vocalis est possibil:s deeverabonio en asinus demonstrado Ppolitionem mentalem vocalem vel scriptam mentalem tamen improprie dicta3 cui G:respondet illa domo est assuus patet: ur proponito. mentari: s proprie dicta illi correspondens est pol tibilis agitur. ConsequenIta rener:ans appaser. quia i mentalis significat tale agnum ad placitum significans esse uerum.et licet no st ita finissam significationem quam nunc habet fim qua3 ngmistat rale signum propter quod.dicta mentalis est falsa tamen ualde possibile est ita esteammo illa mentalis cras erit vera postio casa in sorti cras mutetur significario huius signi ad placitum significantis et imponatur ad significandum tantum ivtum ista proponti Meus est :tunc erit vera et doc rotu claru3 est igitur.Et ne arguitur sic.hec est vera domo est asinus: ergo in ratis sibi correspondens que est proprie dicta est vera et vitia mentalis proprie dicta sibi correspondes en vera et huiusmos di mentalis est illapropostrio domo est asinus:ergo ipsa E ueta consequens est impossibile ut dicit correlarium primu3:erago et antecedens et inibit apparer ibi impossibile preter llam nec emuera domo est annus ergo ipsa erix impollibilis. Hesspondetur concedendo utrano conquentiam et concedendo op antecedens ultimo illatum non est possibile:sed dico etiamur antecedens est impossibile propter impossibilatem alicui' partis:sed propter linpossibilitatein partium nam ille due sui incompossibiles propositio mentalis propite dicta corresponadens duic domo est annus est vera.et ille propontio mentalis est ista l)omo est asinus :demonstrando illam mentale que scilicet nunc correspondet nam licet primaisti falsa tamen est impossibilis et secunda possibilis immo vera:sed ramenuna non stat cum alia ideo patet possibilitas primi antecedentis: igie paret rati. quare dec consequentia non valet dec est vera homo annus capiendo antecedens ut dictum est in ista secim
eo correlario Mam simpliciter antecedens in sic possibibile
35쪽
et consequens impossibileret ex omnibus predictis patet quomodo dec est distinguenda homo est annus. Tertio sequitur Q hec propositio non est possibilis creator significat ouicquia non est creator capiendo subiectum secundum dispontionem scilicet prout supponit pro conceptu mentis naturaliter et non ad placitum stgnificante respondente isti voci creator. patet: quia tunc ista proposstio siguificat q) dictus conceptus conceptat vel significat quicquid no est creator modo quod est pos, sibile sicut patet intuentiadeo ex illa bene sequitur iste crearator non est creator que tamen non est possibilis. ιQuarto sesquitur ep ista propositio est propositio possibilis creator quam licet rem significa quicquid non est creator capiendo sublesctum sm suppositionem materialem ilicet prout supponit'ν tali termino vocali vel scripto signisi ante ad placitu pr3 quia creator a parte predicati capitur personaliter:et capitur pro
significato quod nunc habet sc3'ν deo solum:et a parte sublem capit materialiter ςt dictu est: et sic sensus est et ratis terminus ad placitu3 significans nnosignificat aliud ab illo quoanssc no est creator idest quod no est deus et doc e ualde possitale p nouss impositione3 ut dictum est. io ex illa no sequis ergo, creator non est creator. in qua uterin terminus supponit perscinalitersm significatione qua usic habet quare seqvis et proprsitio est impossibilis et ostelam est q) prima sit possibilis. et tis licet sit possibis dico iv non potest eiIe vera qualitercum impol
natur ly creator.quia si imponatur creator adhuc ista est falssa creator stgnificat quicquid non est ereator:quia tunc ir creator a parte predicati acciperetur pro creaturis quas tunc rimpositione signiti aret adeo illa non potest esse vera retentat significatione illius negationis non: quia impossibile est σterminus finitus et ternitiminfinitus:so creator et no creat conuerratur adinvice quod tame sequitur si illa posset esse uera retenta significatione illius negationis non ut dictum est. Si uero obiiciatur contra id quod statim dixi et aliquid teraminus mentalis significat ad placitu3:quia ste sequitiarintermini mentales possent esse equivoci sictu .vocales vel scripta
quod communiter nesaturirespondetur concedendo
36쪽
bico et illud male negatur.Nam terminus mentalis qui e naturalis similitudo duretermini canis significat equivoce illa eadem que illa vox canis significauet idoc satis pl3 in scoo notabili prime partis. Ex p:edictis pr3 quo illa est distingueda creator significat quicquid non est crearor.3stis igitur conclusionibus sic probatis restat circa eas mouere et soluere alius dubitationes difficiles. I rima est cum dictum est in quinta et sexta coclusionibus cir propositio meralis .pprie dicta signia ficat fm eius totalem significationem aliqualiter esse aliqualiter non esstiqueritur ergo id est totale vel adequatu signi, carum talis .pponis.verbi gratia:bec ypo Ois do est alal scdmeius rotato lignificatione lignificat oem l potem esse animal.
Dubitar igitqd ibi est torale significarii siue pro quo supponitiua oratio. Unde arguitur sic. illa a positio lignificat oem boamine esse animat:ergo Oem vole3 esse alat significas u ea. fiaest bona et Ofis est una affirmativa vera.ergo sublectum supponit pr o aliquo et no supponit pro domine:qr nussus tro e oem dotem esse animat:et u fis nec ν asino seu P quacunq3 alia re inco plexa : ergo supponit P coplere significabili vero exiit e ex.tra anima q6 est contra pruna coclusione huius capituli. εcuda dubitatio est qr videtur q) pter oem .pponevera vel salsa sit aliquod verum falsu3 seu aliq veritas uel falsitas extra animam.primo quidem qr deus et dei notitia est veritas: et in norunt xpo igit.Ecdo qr antecy alidd esset pler deum verti erat
mundu fore et hoc uersino erat deus:quia doc verum erat cos tingens et diu erat necesse ee:ergo rate vem erat coplexe. Tertio qi si nulla propo esset adhuc veru esset nulla propositione esse:ergo pterer oem .pponem vera est aliq6 verum seu aliqua veritas extra alam .igitur.etc.Tertia dubitatio est: qt in sexta
coclusione dictum est * No impossibilis significat aliqualia ter clla q ualiter impossibile est ei ergo seu uitur cv talis xposignificat impossibile:ergo sequitur * impossibile significas niale .pponet modo piis est una cathegorica affirmativa:et cuiuslibet affirmature uere subiectu supponit pro aliquo. Querciergo pro quo supponit ille terminus impossibile: et clarum e
cae non suppolim pro aliqua protae nec pro aliquo extra aio hi
37쪽
si solsi pro replexe significabili toti et ne videret pria coelumno stet cum duabus ultimisoste dubitationes lunt dissici es. deo circa eas sic procedendum est Et primo recitabo et iproavabo quandam opinionem:secundo dabo cuilibet illarn dubitationum propria solutionci. ZEst ergo una opinio que ponit p lignincam xpositionis adequatum et rotale est compere stignificabile uerum vel falsum et si queratur utrum tale sit alia
quid aut nidii dicit decopinio et hoc nome alidd sicut hec sis
hi similis res .et ens possunt capi tripliciter. 'primo modo cosmunisse m qd omne complexe significabile aut incomplere et doc vere aut false dicitur res et aliquid et ita dicit. p.,.in predicamentis capitulo de priori.de isto termino resso ab eo in res
est vel no est dicit ora ueraves falsa ibi elii capit istum terminsires pro significato rotali a positionisqd est coplexe significabile ' ista' opinione. do modo capitur res o omni stanimeabili coplexe aut etia incoplexciet hoc vere idest per uera ensis elatione et sic illud q6 signiflaar tua false dicit no ens et sic capit pdus quinto m reba .capla de ente. ubi dicit et falsum est nonens:et primo posteries similiter . T ertio modo sumentur dicta nomina ut significat aliqua essentiam seuentitate existentem Dicit octo pec opinio ur capiedo istos terminos primo ur scdomodo illud totale significatu3 seu coplexe significabile uerum uel falsum est aliquidi sed si sumatur tertio modo no est alidavn domine esse animal no est ali ld:sed re substantia animatavsensitiva ronalem.Sed si inferaL ergo bomine ee animal est nidi inopinio cocedi rons canedo ly nicipii opposito mo ad Ioaliquid:tertio modo sumptu ulrerius dior dec opinio in talia eoplexe significabilia dicunturvera ur falsa alia ratione Θ ife propositiones quia dieretur vera aut falsa queda extrinseca denominatione ab ipsis xponibus veris aut salsis. Gn illud co.
plexe significabile dicie vera os est significabile o vera spogtionemret illud falsum q6 per falsam et talia falsa aut uera sunt oblecta scientie aut opinionis fidei aut erroris et no ipse prono
38쪽
tra cum esse arguedsi mII hoc clis. qt quide magistri subtiles
vociores eam poniὶr. Ram cum dec opinio concedat aliq6 Gobiectum scientie et ramen nidii idest nullam entitatem esse illud obiecisi quod amodo videtur includere contra doctoreide ideo est difficile conrra hanc opinionem arguere nisi petendo principiu quia difficile esset illam ducere ad malus inconemens di sti illud quod ipsa graiis cocedit:sed tame corra eam ponam ser coctua oties. CConclusto prima nullu3 est nec potest esse coplexe sigmlicabile verum aur falsum ad intellectu3 prea diae opinionis. 7 obatur primo quia illa opinio habet conacedere q= tale comploce significabile esset: et tame rubii esset et c)nderit nec ans nec deus nec creatura q6 ideo videtur isse absurdum . Secundo illa opinio habet concedere * illa complexe sigilificabilia clsent eterna saltem aliqua quod ist talsur quia solus deus est eternus simplicicer locando: iam patet qr in eos mundu3 fore et deum ee fuerut ab eterno que no erant deus qd est fallunt et contra argninentu parisse sena paristus codemnatui in quo dicitur sic dicere ς fuerist multeceritates abeterno que no fuerunt ipe deus est error. Tertio quero ubi surille complexe significa bilia no pol dic t * sint magis hic Q ibi
nec ecotrae quia non apparet ratio. nec poti it dici * sunt ubim quia troc soli deo couenit:ergo nullibi lut:ergo no sunt.Quarton ista propositio vera homo est animat: stgiumat aliquod coplexe stgnificabile verum pari ratione habet dicere necopi mo * hec Nostrio impossibilis homo est assim significat complexe signincabile leossibile et sicut ipsa cocedit aliq6 uersi exatra animaata etia dabet cocedere alios spossibile extra alam no est ypo:doc aute no est intelligibile ergo pi3 * absurduin ponere talia coplexe significabilia et oino superfluunt malus me in ab ipsis no denominens xpones vere aut fallars, magis econtra vi dicit nec opinio.Tertia coctusso quic Id est aut post est esse est coplexe significabile: paret qr quicdd est vel potest vi potest significari per xpositione complexam sic enim de'est coplexe significabile per ista xpone deus est et ita quelibet aliares P aliqua alia Ppone Ex quo pi3 * o ne ince plexe fgnifi
39쪽
est significatum adequatsi seu totale alicuius xpolaeonis metalis proprie dicte pl3:qr uliber talis rone suaru partis quibus equivalet insignificado plura significat adinvice distinctatutpt3 intueris posis nihil est totale seu adeditatu significatu ta lis prositiois:or nibit est q6 libet signimatu per eam. igitur, Quarta coetusto quicdd significat per aliouaxpositione mea talem proprie dicta sc6m eius rorale significatione etia idem significatur per aliqua eius pane et ranae aliqualiter significae per xpone qualiter no significat per eius partes. 'prima pars pl3 ex imediate dictis sed usa apparet ex dictis in quinta et sexta Gelusione: nr becxpo bo est animal significat aliqualiter in totale eius significatione sc3 holem esse aiat qualiter nostgni fuae per aliqua eius parte:igit. bii ita clusso oes xpones xprie dicte adinvice corradictorie significat ide iii eade3 dinoiici alio et alio modo pr3 salis ex predictis. Si vero obiectae cotra bas coclusiones ιγ inter articulos parissus condenatos coim magictru Nicolauue dealticuria . Unus est iste nec xpones deus est deus no est ide significat d alio et alio m5.Hespondeo ς multa fuersit condenara cotra eum causa inuidie que in posnea in scolio publice sunt cocina in *pter reveremia3 articuli dico op est veri' de xpositionibus metalibus improprie dictis et scriptis uel etia vocalibus ad placitum significJtibus.qr tales Otradictorie no signi Mant idem penitus:sed ggnificat mistales quarum una est affirmativa et alia negativa:boc ari noest corra predicta coclusionem:lgitivi Sexta et ultima coctusso nullius x ponis proprie metalis sibi correspondes siue oratio infinitivi modi sibi corrfidens si sumat significative supponit pro aliquare:serbi gratia.hoc dictum seu hec oratio infiniti. vi modi noto ee aiat oue corrndet buic ypo si tioi.s. homo es animal lic3 qnm sumas materiast supponir pro aliqvpone cui eoirfidet tame usi sumis usonalitervel sIgnificative dico or non sumie pro aliqua re pater qr cu3 talis oro sic sumpta significat plura sc3 oia q significat xpo cui est correspondes no esset masior ratio quare supponeret pro uno illotu significatoisi magis O pro alio.ergo vel pro quolibet uel pro nullo. sed nullus dic
retia pro quolibet:*scilla ora dolea esse animal supponeret
40쪽
pro asinoaergo pro nullo .et sicut fide ista ita de qual3 alia. Ex quo pd opinione quorsidam esse falsam q dicunt . deus esse est deus et hominem esse animal est domo nam cotra istos est pdicram.3te pari rone Oem hole3 esse aiat es ut homo q6 est falsum .qr de nullo dote demostratio uern3 est dicere * est oem dotem esse aial.3re pari ratione dotem esse agnu esset doqs est falsu qr no apparet maior ro quare magis sit domo O annus.3te pari rone ci iniera3 esse chimera esset aliquid qd est falsum:qi non pol dici cld est nisi forte dicas * est deus:qt pari rone chimeis non esse esset quodliber quod est in infido qis est falsu et derisoriumuir. Ostis pontis riadeo ad predictas dubitationesmd prima3 qu queritur quid est totale seu adequatusignificatu .ppositioius:pnquid sit dicendu3 ex tertia conclusione immediate posita.quia nichil est significatu totale vivado etia queris pro quo suppost dec oratio stgnificative sumpta omnem dotem esse glai.,piaret quid sit dicendum ex
sexta concinnone.quia pro nullo supponit.et ideo qn queritur quid est oem dotem esse aiat. spondetur * si illa oratio capsa Mur significative ipsa est questio derisoriaet incongrua sicut a quereretur quid est omnem hominem.Unde cum arguituralia propositio omnis homo est animal significar omnem hominem esse animat:ergo omnem hominem esse animal significatur per eam dico quod non est bona consequentia sic nec ista hec oratio omnis homo significat omnem domin .ergo omnem dominem significatur per eam.quia prima est congrua mundavero incongrua Ed declarationem aurem istorum potio aliquas conclusiones rima conclusio quelibet oratio in qua a perte subiecti ponitur verbum infinitiui modi significanue sumptum sicut totale subiectum et acceptus uerbaliter est incongrua ut ista sedere est.pd quia verbum signiManue sumptum non potest reddere suppositu3 verbo.ideo dec est inconsgrua sedeosmet pari rone sedere est.dico asit notanter verbus acceptu planaliter et verbaliter.qr Ossae verbu infinitivi modi accipitur significatiue nominaliter loco unius trois verbalis et tunc est nomen ut in ista sedere est quiescere que tantum vas
ut sicut ista sedeas ea quuscena. et iri ista legeri ex non im