Theologia moralis omnes succincte complectens materias practicas pro utilitate confessariorum, ac examinandorum, in duas partes, moralem et sacramentalem, divisas, auctore P. H. Josepho Antonio Caesaremontano Ordinis Minorum Sancti Francisci ... pars

발행: 1772년

분량: 446페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

421쪽

2 3. DE PECCATIS CAPITALIBUS. 4ο

' intefit lonem pollutio sequatur, Sanch. Fiu. TrulI., Platet sui a medicina, ut supponitur, non tendit 'ver se ad pol- utionem , nec ad illam directe excitandam medicinam idare licet, Totirn. nec foret peccatum , si is erate frictio solum fiat ad abigendum molestissimum in iis partibus pruritum quia est actio de se licita , & necessari a uti applicatio medicamenti ad illas partes male affectas , pollutio solum per accidetns sequitur, Sauc5. Lum. ,

Mares. , Sporer apud la Croix contra Tourn. minus peccat

s solum distillatio sequatur: graviter tamen peccat distillationem cum sensu venereo, vel sine illo directe, tamen procurans, intendens, quaerens , etiam in c0njugatis Per causam per se, vel per accidens; quia cum sensis venereo parum a pollutione differt, & sine illo est pollutio saltem imperfecta, cum sit imperiacti seminis fruit ratio ; per causam vero per accidens ex infirmita in naturali, vel super fluitate contra voluntatem secuta minus , qua tu pollutio est peccaminosas quia cum sat sine delectatione venerea , . minus habet , riculi, di turpitudinis, & mens timoratλde ea non debet angi seclusi ponsetisu, ait Caietanus. Ox Eeώica amoris apud Tourn. 6. Graviter peccat chy-rurgus, Infirmarius, &c. absque vera necessitate tangens, aspiciens, &c. Partes inhonestas, dc eo gravius, vel levius , quo gravior , vel levior fuerit necessitas , &quo graviores , Vel leviores motus excitare praedicta na

ta sunt. ' ,

I9. gruale peetatum sint oscula , tactus. aDe ius ,

colloquia , cogitationes, Urc. MVes. Luxuria imperfecta, seu impudicitia ut sunt oscula , tactus, aspectus, colloquia, cogitationes, &c. sne seminis effusione extra matrimonium sunt ex se mortalia, si . sint libidinosa quia, qui talia agunt, Regnum Dei non conseq/Mntur , GaI. s. ciunt autem libidinosa etiam in partibus honestis, I. si fiant cuna consensu expressb indelectationem veneream, eam intendendo. 2. Cum consensu tacito, eam, quando oritur, non reprimendo, Vel causam illius per se, vel actionem illius excitativam in materia luxuriae mortalem ponendo, vel cum gravi periculo illius experiendae, dc non rejiciendae. 3. . Si fiant Cum voluntate copulae, vel alterius actus luxuriae, vel saltem cussi affectuosa illius imaginatione. Oseula autem,

tactus, di aspectus facti absque xllectu libidinos, α Pr

422쪽

4o DE PECCAT IS.

ximo consensus periculo, sed ex levitate, joco, petulantia , curiositate, vel ob solam delectationem sensibilem.& organicam, & non veneream in partibus honellis, vel . etiam in partibus inhonestis, sed propriis obiter tantum,& non repetiti, & moros, ct colloquia de rebus non alde turpius ordinarie sunt sol una venialia, Toti . is

alii communiter quia ordinarie non graviter periculose

ad libidinem excitant, seclu* tamen gravi scandalo, dcconsensu in delectationem veneream , si forte contra voluntatem exsurgat. Tactus vero, dc aspectus in partibus

inhone itis, aut vicinis alienis, vel in propriis, sed moro- se, & studiose facti, vel crebro repetiti ordinaria sunt mortalia , quia ita facti ordinarie, graviter, & periculose ad libidinem provocare nati sunt; facti autem ex propria, vel aliena necessitate Ma partibus inhonestis, .ut medendi causa, vel in partibus non turpibus ex honesta utilitate nullum sunt peccatum, S. Tέom. quia facti in partibus inhonestis necessitate, dc facti in partibus honestis - bono fine honestantur, & non ita graviter, dc periculo libidinem provocant, mqdo delectatio venet ea exurgens reprimatur, quod semper supp4nitur, Toum. is alii com

H ne i. Per oscula graviter peccat, a. dans, vel acceptans amplexus, vel oscula sub quocumque praetextu amicitiae, benevolentiae, vel moris patriae praetextu, s snt libidinosa, prout facile fieri potest, si fiant more columbino, ore ad os, Tourn. vel si sani cum scandalo, prout etiam facile in Religioso, vel Clerico contingere potest ;vel si sani linguam in os alterius inferendo, Sporer apud Ia Crata. vel ii sint morosa, vel in continuo saepe repetita, quamvis solum ex joco, vel petulantia sant, Toum. 'quia facile in delectationem veneream degenerant; vel si fant cum periculo, vel praevisone delectationis venereae approbandae, vel non rejiciendae, vel cum actuali illius affectu . a. Venialiter vero peccat, s secluso affectu venereo , & periculo consensus in delectationem veneream fiant 1blum ex joco, petulantia, levitate, vanitate, vel

solum ob delectationem sensibilem, seu organicam, & non sint morosa , vel repetita. sed obiter, & more patriae ,

Henno , S. Antoninus, Dietius, o alii apud Tourn. quia ait S. Antoninus in tantum sunt peccata. amplexus, oscula, si ultiloquia, in quantum procedunt a lu

423쪽

z 3. DE PECCAETIS CAPITALIBUS. ορ

κuria, quod non fit in illis, ut supponitur; sunt tamen venialia; quia carent sine honesto; & nullum sunt peceatum , si fiant ex necessitate, vel fine honesto, ne quis incivilis habeatur, vel ad ostendendam amicitiam juxta morem patriae, vel ad sevendum amorem in ordine ad

contrahendum matrimonium, quamvis per accidens con tra voluntatem motus Venerei orirentur, vel ut ait s. eoninus , quamvis possit sis pervenire tentatio, & mala

intentio; quia hoc erit per accidens, modo postive dis

sentiat, Divius aρud Tourn. , Mendo, o se communiter

apud ta Crota; quia bono fine honestantur, & honestam

motus venerei caiisam Per accidens non tenetur evitare. Viάe fustra . Sentiens tamen certe moraliter compartem

anctu libidinoso moveri, tenetur ex charitate se retra here, si s ne incommodo, & adstantium scandalo possit, Taurn. quia quilibet tenetur proximi peccatum impedire.

Hine 2. Per tactus, & aspectus graviter peccat, I . ex affectu venereae delectationis tangens, vel aspiciens partes etiam honestas, ut vultum, manum, &c. quia omno, viderit mulierem ad concupiscendam eam, jam maehatus es eam in eorde suo , Matth. s. a. Tangens inhonestas, vel iis vicinas cujuscunque sexus, etiam, desectum aeta tis, vel alia ex causa feminare impotentis, Tamb., Spor.

apuά in Crota , quia ex se tendit apud pollutionem, vest mamillas, praecipue puellae puberis, Totim. etiam solum ex joco, levitate, vel curiositate, & partes inhonestas se-lum per Indus um, vel vestes, aut tactum simulando, re quamvis Sanchez apud la Croix factos super vestes expetulantia solum pro veniali habeat, raro tamen sunt s- ne mortali, dc semper prohibendi. a. Partes inhonestas diversi sexus aspiciens, vel proprias saltem morose, dcrepetite intuens, vel tangens, vel in loco omnibus patenti se balneans, ac foeminis se nudum natandi causa exponens, vel foeminae eos aspicientes, etiam solius curiositatis gratia, vel e loco remoto, Toti . nisi fieret ex loco ita remoto, ut periculum delectationis venereae absit, Sanch. , Fili. , Tamb. apud Ia Croix ; vel balneantes se invicem in iis tangentes, vel morose aspicientes; unde Magistratus natationes publicas interdicere deberent, & adolescentibus non nisi coopertis partibus secrotioribus, vel nunquam sine necessitate permittendae es.seul. 4. Nutrices, vel ancillae partes inhonestas infantum

424쪽

4io DE PECCATIS.

sine necessitate morose, vel rei terando tangentes, vel aspicientes; vel quicunque viri, & mulieris coitum intuentes; quia omnia ista, etiamsi solum ex levitate, & joco, seu petulantia, vel curiositate fiant, graviter per se, di perieulose ad delectationem veneream provocant , Tourn. eodem modo peccant se in iisdem partibus tangi permittentes; quia non solum alieno crimini cooperantur, sed ejusdem periculo se exponunt. s. Tangens genitalia pecorum etiam minorum, ut canis, vel felis sine necessitate, praecipue si ea usque ad effusionem seminis agitaret, Tourn. non ob perditionem seminis belluar, quam necare potest, sed quia similes contrectationes in se stant turpes, bestialitatis malitiam, dc propriae deprava trinis periculum continent. 6. Eunuchi etiam in praedictis graviter peccare possunt; quia etiam in ipsis datur commotio spirituum, licet generationi non aptorum, cum deIectatione aequivalenter venerea , ta Croix. 7. Graviter

peccat, sponsae suae blandiendo faciem, manus, brachia ejus tangens, oscula figens sine ulla etiam mala intenti ne , levemque solum, & contra intentionem delectationem sentiens, si alias libidini sit deditus, dc delectationi

consentire consueverit; quia propensio haec corrupta evidens est ipsi in hac occasione incontinentiae periculum a venialiter vero solum peccat, si perraro in simili occasi

ne libidini se dederit, dc delectationi obsistere sit solicitus; in praxi tamen similes licentiae pro viribus sunt diia

suadendae, ne in graviores tentationes incidens eis su-Cumliat, Pone. sic non nisi venialiter peccat ex joco, vel

levitate, secluso affectu Iibidinoso, pede pedem amasiae

Pulsans, digitos premens, manus obiter, vel faciem ala-Pam simulando tangens, Tourn. quia in se sunt indifferentia, & malitiam ex affectu tangentis induunt , qui non nisi venialis supponitur. s. Secundum Sylvium, dc

alios a mortali excusantur, crura, collum, humeros, Pectora, quoad partem superiorem juxta morem patriae visui exposita, ex levitate sine' malo fine lagens, vel intuens, quia juxta ipsos non graviter movere solent, quod quoad visum facilius, quam tactam admitti potest; quia minus movet, modo obiter fiat; vel si inter impuberes ejusdem sexus fiat, etiam quoad partes inhonestas, BU- uari; quia illi non carnaliter moveri solent: ne tamen Consuetudinem contrahant, valde deterrondi sunt. 9. Ueniali-

425쪽

2 3. DE PECCATIS CAPITALIBUI. 4tt

nialiter solum peccat brutorum coitum intuens, vel seipsum , vel alium ejusdem sexus in partibus inhonestis, vel picturas, aut statuas turpes ex sola curiositate, vel levitate non morose aspiciens, Thom. ex Charm . contras Tourn.

quoad picturas , dc statua, quia non magis, sed minus videntur excitat suae , quam natura; sicet statuas grandi res personas repraesentantes facientes, & exponentes gra-Witer peccent; quia aliis ad libidinem scandalo sunt; sic ex curiositate, vel levitate, aut manus calefaciendi causa se ipsos in iis partibus tangentes excusat Sylvius, dc alii communiter a mortali apud Tournely , modo in omnibus praedictis absit affectus venereus, scandalum, ac periculam delectationis venereae, &is contra voluntatem exurgat, reprimatur desistendo a praedictis, nec morose, sed olbiter tantum fiant: quia non est tanta io illis, & in proprio, sicut in alieno corpore, di sexu turpitudo,

nec tantum voluptatis venereae periculum, Divitis ibid. ,er Thom. ex Cbarm. o. Nec mortaliter peccant ancillae,& minus matres lavantes, vel vellientes infantes partes eorum inhonestas solum ex curiositate, vel levitate aspicientes, vel tangentes non morosit, sed obiter, & leviter tantum, ta Crata; quia ob infantilem aetatem non ita graviter per se movent ad libidinem, quamvis graviter peccent, si morose, vel affectu libidinoso fiat, ut supra dictum est; nullo modo autem peccant, si ex necessitate sat . II. Nec graviter peccant coniuges solius voluptatis causa in se mutuo praedictos tactus, & aspectus exercentes, secluso periculo pollutionis, Saneb. Fili., is

communis aρud P. Gerυ. cog tra Pont. quia matrimonium eos cohonestat, dc ex natura sua ordinantur ad copulam,

quae ipsis est licita ; desectus autem finis debiti non est

nortalis, & actu relati ad copulam nullum sunt pecca tum, etsi mutato ammo non sequatur actu; absente autem comparte, Vel praesente in proprio corpore animo non copulandi, facti sunt mortales, Ultuari; quia ut sic non sunt actus conjugales, sed hominis se litarii, & ex natura sua tendunt ad sol lutionem etiam maritatis mortaliter prohibitam is animo vero copulandi, vel in com-Parte licet animo non copulandi, tendit ex natura sua ad copulam, quae instante pollutione potest exerceri: in sponsis autem, sicut in aliis, sunt mortaliter peccaminos. Vias supra de dolectatione morosa . I 2. Nullo modo

autem

426쪽

411 DE PECCATIS.

autem peccat ex ossicio, vel necessitate se, vel alios In partibus inhonestis aspiciens , vel tangens , ut medendi caiisa; vel se ex fine aliquo naturali & honesto, v. g. ut fricatione moderata pruritum molestissmum extinguat , modo absit periculum pollutionis, aut consensius in eam,

si ex improviso contra voluntatem, & intentionem contingat, Sanch. , Larm. , March. , Spor. supra citati pag.

47. omnia tamen praedicta , licet aliquando sine mortali seri possint, in praxi non necessaria omnibus dissuadenda, ac vitanda, & libidinosis omnino prohibenda sunt squia in his propenso corrupta evidens est periculum in- continentiae , cui se nunquam exponere licet; & pericu - - llum aliorum, qui non ita sunt libidinos, ex mora, motivo , impressione, aetate , frigida complexione, fragilitate . saepe experta dijudicandum est. la. Per verba obscoena graviter peccat I. Verba obscoena loquens; cantans, scribens, componens, legens, audiens ob delectationem veneream in se, vel in alio excitandam , vel cum gravi illius excitandae periculo , aut scandalo, dc venialiter, si sat ex levitate , joco , vel f Iatio vano , vel ob solam delectationem artificii , secluso scandalo , & delectatione venerea , vel illius periculo in

se, vel aliis , S. Antoninus , Nav. , Gajet. , Tolet. apud

Ia Croiae ; vel si solum ex respectu humano quis rideat , complacentiam exhibeat, ne irrideatur , convitiis assiciatur , modo risu , Vel complacentia non ad continuandum excitet, vel auctoritatem tribuat per accidem vero , &in praxi, cum raro dest periculum turpis desiderii, complacentiae, scandali in proser te , vel audiente , praeci, pue in juvenibus, dc infirmis , vel si sint valde turpia , ct inductiva in luxuriam , ordinario mortaliter peccant , ct non facile dicentibus , se nihiI mali cogitasse , crede, dum , sed , ut abstineant , ea impediant , vel recedant , ct si non possint, displicentiam exhibeant, monendi sunt,

Thom. ex Charm. 2. Graviter peccant Typographi libros obscoenos, vel si non expresse sint obscoeni, imaginem tamen amoris, ac delectationis venereae ingerentes , imprimentes, Bibliopolae eos vendentes, vel alii illos legentes, vel parentes suis infantibus eos permittentes , etiam et quentiae addiscendae gratiae , quamvis viris gravioribus ,& pudicis, sermonis elegantiam unice inquirentibus permittantur, Concit, Trid. 3. Literas, amatoria amaris ven

rei i

427쪽

sti a. DE PECCAT. CAPITALIBUS. 413

rei incendium excitantes, scribentes, legentes, vel scienter portantes i quia omnia praedicita delectationem vene ream graviter , ct periculusa ex se excitant . De ornatu inhonesto mulierum, choreis, spectaculis vide de Tamia

eranti . . . .

Ruaritur . I . An detur peccatum originale , is in qua eonsist x. iDuo . Dari peccatum originale de fidem certum est ;quod est ipsum Adae peccatum toti ejus posteritativere, & int, communicatum , consistens formaliter iahabituali privatione conformitatis ad legem , quam Adam caput nostrum transgressus est , & quam nos ipsius voluntate transgressi sumus. i mar. a. Quanam sit ea a transfusionis peccati pruina inlis, is quinam illud contrabast Ddia . Peccatum originale non est ex traduce ejusque transfusonis causa proxima non est concupiscentia , qua nascimur , sed seminalis generatio ab Adamo , supposito decreto Dei voluntatem omnium ab Adamo per senerationem naturalem descendentium transferente in voluntatem Adami , & eum caput totius generi humani constituente in ordine ad observationem , ct transgressionem praecepti sie non comedendo fructu prohibito , patet ex Concilio Trid. SQ. S. cap. 3. Peccatum originale omnes, infantes, etiam fidelium contrahuqt quia , ut ait Ap

stolus ad Rom. 3. Omnes . in Adam pereaverunt , excepta

B. V. Maria , ut fere omnes consentiunt Catholici , α contraria opinio in concionibus , lectionibus , libris , dccolloquiis publicis prohibita est a Gregorio XU. Domini. canis solis in privatis suis colloquiis inter se , & non inter alios, vel cum aliis permissa, quamvis debitum rem tum illud contrahendi habuerit; quia in lege generali debuisset includi, nisi a Christo ab eo: suisset redempta , α

428쪽

Ibar. 3. sint pana pereati 'origimilis Dico . Poena peccati originalis hujus vitae corporaleg sunt mors , dc hujus vitae miseriae I poenae autem animae , hujus vitae sunt x. privatio iustitiae originalis, quae consistit in persecta mentis submissione erga Deum, di submis- isione appetitus sensitivi menti . Privatio gratiar sanctificantis , habituum supernaturalium sdei , spei , charitatis , donorum Spiritus S. &c. 3. Uulnus quadruplex animae, nempe ignorantia in intellectu, malitiai, & inclinatio ad malum in voluntate , concupiscentia in appetitu irascibili ad ardua in via salutis : & poenae alterius vitae

sunt x. excluso a Regno coelorum, seu privatio vitae aeternae. 2. Dolor internus de bono amisso . 3. Poena sensus, . seu gehennae ignis. mar. 4. manam sint pana parvularum sine baptismo

Dico . Parvuli sine baptismo decedentes excluduntur a Regno Dei, & vita aeterna, ut Fides dodit . Sed an etiatam patiantur poenam damni , ac animi dolorem de bono amisso , vel naturali fruantur beatitudine , non constat . Poenas saltem sensus non patiuntur , ut docet S. Thomasi quia correspondent conversioni ad creaturas, & delitiis a parvulis non guttatis ς & probabiliter , ut docet Gonet ex S. Tέ a , habituri sunt magnitudinem viri Persecti, immortalitatem , impassibilitatem c cognitionem multorum, sed non omnium naturalium , dilectionem naturalem Gi , ut Auctoris naturae, non vero amicabilem sct persectam , quae cum aversione a Deo per originale contractiun stare nequit. I U

PRIMAE PARTIS . .

429쪽

PARTIS PRIMAE.

TRACTATUS I.

DE AC TIB Us HUMANIS.

DE VOLUNTARI o. raritur. r. sit actus , is actus sua is

s quomodo violentia tollat voluntarium t ibid.9 quomodo mestus tollat voluntarium Eo an metus 7rrιtet contraErum

430쪽

13 quam detur ignorantia ' ' ibid. Ia quomodo unorantia tollat voluntarium p ibid. xi ρα-νdo irroranti mero actualis tollat voluntvi iam Zir

et quid , is quotvlex sit neeessitas ea qualis detur in homine libertas

23aritur. 1. kid, σ quotvlex sit. moraritas actuum humanorum ibid. a quid , is quat sint principia moralitatis a quid sit Objεctum , fuit , o circumstantia 4 an dentur actus indifferentes

ibid.

F quanam sit primaria , oh radicalis bessitatis , ae malitia

6 runda OmaturLprimaria intrinseca ,-spec ea actuus . humanorum moralitas ibid. et unda des misi actus indigerens, vel ex objecto bonus , vel malus secundariam , vel novam moralitatem Z ibid. an actus ex obiecto malus bono fine rehonesari, vel ex obiecto Mntis malo Isne , vel circumstantiis , seu alio defe- ctu vitiari νῆRὶ 189 an actus externus augeat bonitatem , via malitiam actus interni .co quomodo vo ιntas humarais, ut sis bona , debeat confor- mari voluntati Δυina ibid.

ta quotvlax sit conscient; λ . ibid.3 quanam conscientia fit proxima bonitatis , vel malitia r aula ' ν Σ34 au. eonscientia erronea possit esse regula moralitatist ibid.s do ea eientia dubia sit morum retula λ as fi an illa retula: mesior est conditio possidentis, solum v leat in mataria j iiis an onscientia scrupulosa vel lata sis regula morum 8 νγ

SEARCH

MENU NAVIGATION