Antiquitates Hebraicae vindicatae ...

21쪽

ANTONII BYNAE Ia lapillis, undique jacentibus, atque aliis asperitatibus, non solum ipsi periculum est, verum etiam a tribulis, atque spinis, quas terra, post peccatum, ab Lpsis primis parentibus admissum, diris devota, justo irati Numinis judicio, producit. Invenit haec neces.sitas pedum tutelam, qua plantae defendi possent alapillorum atque spinarum injuria. Etenim, quod generi animantium omni es a natura tributum, ut se, vitam, corpusque tueatur, declinetque ea, quae nocitura videantur, omniaque, quaecumque ad vivendum sunt necessaria, anquirat, O paret, ut scriptumo ..e optime a Marco Tullio est, id in humano genere prae-- . . cipue cernitur, quod, uti particeps rationis est, &. vi ' η' det totius vitae cursum, ad eamque degendam Praeparat res necessarias, ctiam de calceis sibi prospexit, ne tribulis atque spinis pedum plantae lancinarentur. Battum, in Theocriti pastoribus, Corydon amicus

δε monte cum ambulaae, ne discalceatus eas, Batte: IMO m in monte enim rubi atque tribuli virent. Scitum etiam

ζ apud Thalmudicos est proverbium: dram dum calceus es inpede tua conculca spinas.

II. Hoc inventum cui debeatur, non adeo certum atque exploratum est, imo, . si veterum monumenta Baia. d. constitimus, penitus incognitum. Benedictus Balduinus Ambianus, qui librum eruditum & elegantem' 'μ seripsit de Calceo Antiquo, putat nihilominus lucem aliquam posse nos assequi, si conjecturam ducem sequi velimus, quae, licet in multis plerumque fallax, nos

in Dissiliaco by Coral

22쪽

DE CALCEIS HEBRAEORUM LIB. I. CAP. I. s. indubio pede ad Adami protoparentis nostri tempora deducet. Conjicit videlicet, cum pos admissum aboso primo parente peccatum, justus peccati vindex Deus, in eum verba ilia e Mi voce disringeret Maledicta terra spinas & tribulos germinabit tibi: non mideri passum Adamum teneras pedum plantas spinis is tribulis misere lancinari, dissndi, discerpique nulla suppetente remedio Uedeam mentem, quae lissi primum, post vetiti ructus esum, consuendorum e fcuum foliis perizomatum rationem suu erat , quo pudendorum velaret turpitudinem, et ram illam artem

edocuissse, qua sibi uxorique suae calceos, re caesorum animalium peltibus, apte commodeque consarcinaret: praesertim cum ipse Deus exemplo praeiret, qui Fecit Adae & uxori ejus tunica pelliceas, & induit eos, uti inquit in sacra pagina Moses: unde Adamus, hoc edoeius exemplo, eadem rρtione, sedum nuduati consuluit. Quin Deum i um mavult primum θ proprium calceorum author agnoscere, qui sicut Adamo atque uxori ejus tunicas petrice, fecit, cum nuditati ipsorum voluerit esse consultum, ut non es parcus, aut imprudens, aut invidus, aut inops bonorum largitor, ita etiam eensendus est liti calceos eadem ratione conis fuisse, quo in necessariis ad vitam comparandis, mina res spinarum tribulorumque aculeos tutius evitaret.

III. Haec ingeniose quidem doctissimus Balduinus

conjecit: Non tamen Elida mihi videtur ipsius ratio. Adamum, ut nudidati consuleret, folia ficuum consi isse, Deumque tunicas fecisse pelliceas, &ipsi, &ejus uxori, indubium plane est, quae prima vestium origo fuit. Exinde vero nec hoc concludi potest, eamdem mentem Adamo dictasse calceos consarcinare,

Λ a quae

23쪽

quae ipsum docuit tegendae nuditati solia con fuere, praeis sertim cum ipse Deus suo praeiret exemplo, tunicas ipsi parans pelliceas; nec illud, eadem ratione Deum Adamo calceos consuisse, ut evitaret spinarum tribulorumque aculeos, qua ipsi prospexit de tunicis pelliceis, ne gravior aeris inclementia foret nocumento. Alia enim vestium, alia calceorum est ratio. Uestes erant Adamo & uxori ipsius necessariae, non tam ut misera corpora, jam ob peccatum mille calamitatibus obnoxia, ab aestu, atque frigore, & aliis tempestatum injuriis, defenderentur, quae ratio datur a doctissimo Balduino, quam ut nuditas, jam pudenda, tegeretur. Haec necessitas in calceis non fuit Uidemus enim politiores populos non tantum habuisse, atque etiamnum habere, vestium usum, .verum etiam nullam gentem tam seram , tamque barbaram, unquam repertam esse, quae non speciem aliquam cstimentorum habuerit, sed in calceis idem non observamus. Etenim , non barbaros modo, atque ab omni cultu & humanitate alienos, verum etiam ipses cultiores populos, non dedecori putasse nudis pedibus incedere, licet sine vestibus prodire in publicum magno duxissent probro, mox ostendetur prolixe. Alterum enim apud omnes inis honestum prorsus, non item alterum est. Illi ipsi, qui summum scolus putassent aliquem in publico nudum ζ.I. β' conspici: Flagitii enim principium es, nudare inter cives corpora , ut vere Cicero dixit minime credebant turpe, si quis incederet pedibus nudis. Quare ex eo, quod Adamus folia ficuum consuit, ac Deus tunicas ipsi fecit pelliceas, confici non potest, aut Adamum calceos consarcinasse, aut Deum ipsi de calceis prospexisse, cum longe diversia sit utriusque ratio, ac non tam neceLsitas, quam ipsa honestas, hominem certis quibusdam

24쪽

DE CALCEIS HEBRAEORUM LIB I. CAP.I. svestimentis voluerit obtegi . - IU. Licet autem obscura non tantum, sed etiam nignita sit calceorum Origo, pristos tamen mortales non diu caruisse quadam pedum tutela, certissimum videtur. Etenim necessitas, ut pedum plantas, molles illas atque teneras, defenderent, id facile esse-cit, ut aliquod invenirent calceorum genus. Sane antiquissimum fuisse calceamentorum usum, & jam vulgarem Abrahami aevo, ostendit ipsius ad regem Sodomaeorum responsium, quo se ex omnibus, quae illius Crant, non accepturum dicit Da urnua is usque ad corrigiam calceamenti. enim' i 'haec loquendi ratio, qua pro re vili, ac fere nihili trita calceamenti corrigiam, usurpat, nata non fuisset, si non vulgaris ac diu cognitus foret calceorum usus. Quo dicto nullum vetustius, de calceorum inter antiquos usu, monumentum reperitur.

V. Tam vetustus quamvis fuerit calceorum usuS, plurimi tamen olim nudipedes incesserum. Priscis enim temporibus, non semper veteres, uti nos hodie, cal- . .ceati fuerunt, sed magnus fuit mis ἀν-δ πιας usus. Nudis pedibus incedebant non barbarae modo genteS, V

rum etiam populi, qui nihil, nisi quod honestum &decorum esset, expetebant, ac inter ipQs clarissimi quique. Spartanorum juvenes, ex lege Lycurgi, nudis pedibus incessisse, ex Xenophonte, atque Plutar- -ορλἀ cho, constat. Quo facit Agesilai memorandum exemplum, quod memoriae prodidit Aelianus, qui, jam isti. senex, sine calceis in publicum prodibat, ut ex eo di- et scerent juvenes illi legi parere. Apud Athenienses, qui essent paula in ratione victus adstrictiores, non Vu.Cv.

A 3 nisi

25쪽

r. nisi tempore necessario , ad vitandum vel frigus, ves .. itinerum asperitates, calceis utebantur. De Phocione, L His claro imperatore, & Lycurgo Rhetore, id refert Plu-A μοι. tarchus. Idem fecisse Cynicos Philosophos, atque hiis Pythagoreos , Theseum etiam, ac Socratem, quem eo nomine Aristophanes traduxit , itemque Amipsias apud μνια Diogenem Laertium, qui dicit, quod -- αδ- - --τ- κατ' Mτηρει- γε γέ et , sud malum secumferat sum. 13. furorum damnum, jam duduse observarunt viri maximi, j. Claudius Salmasus,& Octavius Ferrarius , ac prolixeis,. a docuit Johannes Schofferus, in docto& pereleganti lu bro quem de natura&constitutione Philosophiae Ita-ν..ir. licae conscriptit. Quod mirsim magiS, non tantum nu-μην- δε dis pedibus Creten suam pueri vcnatum iverunt, quo-

ιι . modo destribuntur apud Nicolaum Damastenum, haud feap. 16. aliter ac id venatoribus praecipit Oppianus, verum V ί etiam ipsae virgines, delicatiores plerumque-tene-- ω. riores, aliquando nudipedes incesserunt, ut de Cyr ro' naicis virginibus apud Callimachum, Antigone apud

x-,is ZOphoclem, itemque puella illa apud Oppianum,

M. i. quae veris 4 mpore per montes oberrans flores quaerebat, observat vir summus Samuel Bochartus. Apud niskU Romanos non modo servi, qui quidem pro more nec p.1. 6. colobia, nec calceos habebant, uti Servius docet, verum 'i' etiam apsi Senatores initio nascentis Reipublicae nudis MA . i. PCdibuS Iverunt, ut eX Veteri Juvenalis cicholialte di--.Iun. scimus. Nota est Catonis δε-tiria, quem saepe dia: ἡά, stalceatum prodire consuevisse Plutarchus affirmat,

His .ia itemque Horatius. Neronem idem factitasse Suet visa mis. nius est auctor. Inter primos Christianos plurimos calceis uiss non fuisse ex Luciano potest colligi. N A st. xy. que desunt ex antiquis ecclesiae doctoribus, qui putant viro maxime convenire ut sit discalceatus. Ita judicat

26쪽

DE CALCEIS HEBRAEORUM. LIB.I. CAP.I. 7 Clemens Alexandrinus, cui praeivit Musonius. Pa- σμε. ria facere Tertullianum putat vir maximus Claudius Σ Salmasius, in loco in signi quem de calceo habet. GL M in reos nihil dicimus, proprium togae tormentum, im- ' 'mundi mampedum tutelam, verum Ool me quam rania enim non experiat in algore O ardore rigere nudipe- dem, quam in calceo. vincipedem. Scilicet sincipia i ta iadem mavult legere, quam uncipedem, ut Tertullianus dicat, nudipedem esse praestare, quam vincipedem, et . . h. e. nudos, quam pedes VinctOS habere. Haec an vera sit emendatio τε jam non inquiro. Constat saltem scriptorem gravissimum, pariter uti Musonius& Clemens Alexandrinus judicarunt, putasse τά. --διδέδ τὸ , nudis pedibus ince remelius esse quam calceari. Unde & paulo post addit, Aut pedes nudi magis, certe viriles magis quam in cal.

VI. Samuel Bochartuς, qui in reconditis, &a sen sit atque intelligentia vulgi remotis litteris, non Graecorum tantum, & Latinorum, sed & Hebraeorum, ac vicinarum illis gentium, , primas facito tenet, --, quae frequens fuit apud antiquos, pariter in- .

ter Hebraeos usitatam sitisse conjicit. Inquirit Vir Σοῦ . Nummus, quorsum IsraelitarPascha jubeantur calcea 3---- .ri comedere. Hoc unum, quod respondeat, se dicit 'u' ν habere, Iudaeos non semper Disse calceatos, ct eorum plurimos in Aserato fuisse excalceatos, idque eo

minus esse η γλω, cum eorum , etiam in

gia Iupersint. Nam ct Davidem, regno suo passum , U montem olivarum discalceatum ascendio, o Pesaiam Iussum ιre nudum ct discalceatum, itemque Ezechielem:

27쪽

g ANTONII BYNAE Ilugere vetasse Deum propter ademptam uxorem, Ocal- viret, uti yosephus reffert. Nec alio referenda haec Iuvenalis:

Observant ubi festa mero pede Sabbata Reges.

VII. Haec licet sint praeclara, sicuti M alia omnia, quae Vir Summus, in HieroZoico, opere mirando, observavit, cogor tamen ab eo distentire. Cur jusserit Deus ut in AEgypto Iudaei calceati Pascha comede rent, infra inquiro diligentius, & Viri Summi rationem revoco ad eXamen. Judaeos in AEgupto, fervida plaga, calceis carere facile potui sic, uti & hodie non pauci Afri magna anni parte nudis pedibus incedunt, hic disputo haud quaquam. Sed, an inter Ju- ,

daeos usitata fuerit, qualem apud Spartanos, Athenienses, Romanos observavi, merito dubito. Quin potius contendo istiusmodi ἀνυποδησia, nunquam in usu inter Hebraeos veteres fuisse. Certe nullum ἀνυποδη-exemplum legitur, nisi fuerit plane singulare, & vel ob religionem, . vel certum alium casum, susteptum. Omnia, quae Vir Summus adduxit, exempla, non nisi peculiarem ob rationem memoran tur, satisque ostendunt extra tales casus non incessisse

nudis pedibus Hebraeos. Ostensurus sum inferius, vel ob publicam. calamitatem, vel luctum funeris; olim Hebraeos calceos deposuisse, atque incessisse nudipeades, ac prolixe excussurus Davidis atque Ezechielis exempla. Ut omnino id fuerit alias insblitum. Pariter Jesaias, dum nudus ire jubetur&discalceatus, ut similem Chusaeis atque AEgyptiis nuditatem & discal

pae sororem nudipedem coram tribunali Florum esse δε- precatam , cum in Pudaeos immanem in modum fe-

28쪽

DE CALCEIS HEBRAEORUM LlB. I. CAP. I. s,ceationem in triennium portenderet, satis ostendit Lib. u. id non in usi fuisse, magnamque fore istorum popu- ' lorum Calamitatem. Berenices exemplum non ad vulgatam Judaeorum consuetudinem, sed certum religionis ritum pertinere, atque eo reserendum Juvenalis versum . etiam in serius docebo. Sane, si expressa Hebraeorum monumenta consulimus, extra dubium erit, ipsos vulgari consuetudine jam ab antiquissimis temporibus incessisse calceatos. Moses, cum rubum ardentem tentaret accedere, calceatus erat. Nam stupendum illud ostentum propius intueri cupiens, audiit ilico vocem Dei, qui praecipiebat: μ' PI Tua

Solve calceamenta tua de pedibus tuis, quia locus, in quo tu stas , terra Sancta est. Israelitas,' in AEgyp- M. utito calceos gestare Qlitos, ex eo apparet evidenter, quod calceatus inter Pasthatis ritus fuit a supremo Nu- Exod. mine praescriptus. Eosdem, ex AEgypto virtute '' 'Numinis eductos, calceos in deserto Arabiae gestasse, ex eo mani sestum est, quod praedicet Deus, se pas- -.. sum non esse, ut ipsis calcei per annos quadraginta de- R ficerent. Pariter Iosia calceatus fuit, cum exercitus Dci princeps ipsi appareret, prope maenia Ierichuntis. Mandatum enim idem ac Moses de exuendis calceis D . rhaccepit. Quin Omnes Hebraeos olim calceis usos ex eo patet admodum luculenter, quod & in contractibus morem habuerint calceum exuendi, & vidua, quam ducere recusabat defuncti frater, leviro calceum extraxerit, de quo utroque ritu inserius multa observantur. Etenim neuter horum rituum in usu apud ... s. Hebraeos esse potuisset, si non communiter cum cal- , .ceis incessissent. Jam quoque Deus inter alia ornamenta, quibus beneficia sua in Judaeorum rempublicam B col-

29쪽

E . h. Collata adumbrat, Calceos apud Ezechielem recenset. xv ro. Etiam Hebraei, cum volunt exprimere fluvium transiri sicco pede posse, veluti proverbii loco utuntur,1 f.xi.rticum calceis fluvium transiri pose. Locus est ad hanerem apud Iesaiam insignis. Uerbis figuratis fore prae

dicat Propheta, ut Omnia removeantur,. quae impe dimento forent, ne Euangelii doctrina propagaretur, Deumque dicit, vel ipsum maris rubri sinum, &stintem Nili ostia siccaturum, ita ut cum calceis transiri

posset, h. e. ut non opus foret exuere calceos ne ma

defierent. Haec est Prophetae loquendi ratio, ut pro sicco pede transire, dicat cum calceis transire. Qua loquendi forma uti non potuisset, nisi in usa, vulgari calcei fuissent. Habitum quoque fuit inter veteres Hebraeos summarum calamitatum M pauperi . tis indicium, si nullos calceos quis haberet. Hinci gravissima est apud Iesaiam comminatio, cum Deus eum jubet ire diicalceatum, ut similem discalceationcm ΑΕpyptiis atqRe Cuschaeis portenderet: verba haeci

3 Φ lumbis tuis, is calceum tuum exue a pede tuo. Et fecit ita, ambulans nudus ct discalcearus. Et dixitDBovah: quemadmodum ambulavit servus meus yesias nudus se discalceatus tribus annis, signum Oportentum super AEgypto ct C charis. ole ducet rex Assyriae captivos Aserpti, is exules Gychaeo- .rum pueros se senes, nudos ct discalceatos. Quod . Deus in mandatis dat Prophetae, ut incederet nudusti discalceatus, plane fuit singulare, neque alias usi-

30쪽

DE CALCEIS HEBRAEORUM LlB. I. CAP.I. ritatum. Unde signum foret calamitatum, quae ΑΕgyptiis, atque Cuschaeis imminerent, cum captivi abducerentur. Quod etiam docet ipsbs AEgyp- tios atque Cusichaeos, pariter, uti consueverant Judaei, fuisse calceis usbs. Solebant veteres omnibus vestibus caPtivos spoliare. Exemplum exstat in An- araram

Et surrexerunt viri, quorum nomina sunt expressas ct apprehenderunt captivos, ct omnes nudos inter eos vesiverunt ex praedas' is vesiverunt eos, ct ealcearunt. Qui & ipse locus vulgarem inter Hebraeos calceorum usum ostendit. Id imminere AEgyptiis atque Cuschaeis Deus per Prophetam denuntiat, qui propterea nudis pedibus incedit άc discalceatis. Quod alias in litum fuit. Hinc etiam pater istius filii d

perditi, qui nudus & omnium egenus domum revem tebatur, inter alias vestes etiam calceos ipsi jussit amerri. Sic enim Lucas: θ ο πατηρ πυς-δουλους α πυ,

Dixit autem pater servis suis, Proferte solam prae- cipuam ct induite ipsum, o date annulum manui H. Ous, ct calceos pedibus. Ostendunt haec omnia invicte, inter Hebraeos veteres, non in usu fuisse, qualis inter Graecos atque Romanos O servatus, cum omnes calceos gestare sint soliti, atque ea exempla, quae Vir summus Samuel Bocharatus ad hanc rem collegit, id non evincere, cum ad religionem pertineant, aut certum aliquem ritum. Etenim causae semper fuerunt singulares, cur

incesserint Hebraei. Nudipedes enim illi vel in loco. sacro, vel diebus jejunii & expiationis, vel in publi-B a cis