장음표시 사용
281쪽
miliariter admodum,idque crebro cum rege Fran cisco colloquia miscens. Ea vero res Caroli Cesaris animum non parum offendit, quod nouos motus& turbas praesagire videretur. At Pontifcx, qui Cl- saris filiam notham domi suae tanquam nurum hae biturus erat,regiae quoque & nobilissime stirpi san guinem suum inserere maxime decorum arbitrabatur,communemq; Vtriusq; & Cesaris & Regis amicitiam sibi colendam existimabat, quemadmodum deceret Christi in terris Vicarium. Preter materna Dos oppida in Aruernis, centum millia aureorum cum vovit icu. unxonibus imultisque gemmis & prcciosa tori supellectile dotis nomine Henrico accesserunt.Poterant plerisq;,uti etiam accidit,cae nuptiae impares videri: sed Franciscus rex non frustra putandus est Pontificis amicitiam varijs hominum suspicionibus ante
losuisse.Habebat apud se pontifex unicornis bicuitate cornu,aurcq c latet basi inclusum .id regi fracisco ad depellenda epulis venena dono dedit. Ferunt cnim sudare cornu, si venenum mensis infera
tur.Rex insigne aut una rependit,Belgica arte ata bre elaboratu. Dedit item Hippolyto Medici Cardinali mansuefactum leonem eximiae proceritatis, quem e Mauritania Hariaden' Barbarusa cum legatatis transmiserat.Vbi demum Roma Ponti sex re dij alij atq; alij eas nuptias aliter atq; aliter interpretabantur,ut solent in libera ciuitate liberius interim iactari sermones in quoslibet. Caeser intcrim admonebatur ab amicis & socijs, ut a Francisco rege sibi caueret, qui co quiescere minime posse vidcret. Eratem rcx ille pcelso aio,nec facile cocoquese potuit
282쪽
diu turna pace asilicto orbi Christiano frui licuit. Hoc obiter annotare libet, quato illi in errore ver sentur, qui opibus cumulandis perpetuo inhiant, cum videant potentishmos reges in summa rerum omnium affluetia quietos esse non posse. Essent autem quieti si suis .affecti by&cupiditati potius,quam vel toti orbi terrarum dominari exanimo stude
Hac tempestate Luterus, contra Marpurgensem pactione,scribit Francos tensibus, ne comunicentcum Zuinglianis. Buccrus profectus Tigurum purgat se a defectionis suspicione,atq; interim nihilominus versipellis homo Tigurinis ministris persua dere nititur,Luterum verbis potius quam re ipsa a Zuinglio dissentire, quod tame illi non crediderui. Zuinglianus quidam hqreticus Sebastianus Fra cus grande scripsit volumen Germanico idiomate, quod Chronica inscripsit. Tres citis operis partes sunt:Prima,ab Adam usq; ad Christu gesta commemorat: Secunda,a Christo usque ad coronationem Caroli Caesaris: Tertia caeteris prolixior & exitiali Or, omni ingeni j contentione oppugnat Ecclesiam Catholicam. Sed tanta fuit eius scripti impietas, va nitas,impotentia,ut Magistratus Argentinensis au thorem quidem iusserit ex urbe emigrare: typogra pho vero citis vendendi facultate prorsus interdixerit. At in por fraudem multa clam sunt distracta exemplaria,quae leguntur a miseris non minori persnicie quam voluptate. Hoc quoque anno Luterant,ut Propheticae gratiae opinionem sibi conciliarent, multa spargebat in vulgus non solum de iam iamq; impendete iudicio extremo, sed etiam de certa eius die, cum in Chri stus ipse dicat, De die autem illa & hora nemo scit, Ο neque
283쪽
neque Angeli celorum,nisi pater solus:vt neq; plerique ciues aedificare,neque agricolae rus colere vellent:nobiles vero aliquam ulti, tanquam certo eo
demq; supremo mundi die morituri, Eucharistiam acciperent.At ea pseudoprophetarum vana persua. sio inrisum & ludibrium abi jt, resque ipsa docuit, quam sint isti praeclari prophctae. Accidit hoc Vultis tenbergae & alijs nonnullis oppidis. Eiusmodi te riculamentis etiam Ana baptistae libenter imponere soliti sunt rerum imperitis. Cautior longe fuit Manes vetustus haeresiarcha, qui ne in suis vaticinijs coargueretur mendacij, si de suturis praediceret, de praeteritis prodigiosa figmenta contexuit. Anno Issq. mense Ianuario Anabaptistae audax facinus aggressi, lonasterium Uues haliae metro' n ueenhaepolim occuparunt.In cam urbem,cl' multo sit Cle uxo insignis,tardius irrepsit Luterana lues. At ubi ea semel irrepsi sensim Anabaptistarum quoque perdita faex sese quadam usa modestia in id oppidu in sinuauit. Cumq; paulatim suum gregem increuisse
cernerent,seditionem mouent,sorum Occupant,cq
teris no magnopere resistentibus,sive quod abhorrerent a fundendo ciuium sanguine,sive Episco pum,no longe ab urbe peditatu & equitatu instru- ictum,Vererentur per eam occasionem in oppidum irruiturum. Porro Anabaptistae Magistratum loco mouζnt,& primo quidem cos,qui ipsis consentire Nouem l nollent,patiuntur abire cum rebus suis, non tamen co Magi esculentis &poculentis, quas exportari nolebant. 'ut . . Deinde vero rebus omnibus spoliatos, cx urbe exigunt,quotquot ab ipsorum secta abhorreret, adeo vi ctiam infantibus coralia detraxerint,nec a coui- .cijs in abeuntes iactandis sibi temperandum putarint,impios & ethnicos eos vocitantes. Hoc enim
284쪽
ea hominum pestis sibi persuasum habet, qui idem
cum ipsis sentire nolin eos ethnicorum loco haberi oportere.Itaque Pon modo Catholicis,sed etiam Luteranis fugam arripere coactis, Anabaptistis vrbem sibi vendicant, ardes pulcherrimas Canonicorum,Patriciorum & Senatorum aliorumque homi
nes proflicati de perditi sibi usurpant, funestum aliquid halia dubio in totius orbis perniciem meditaturi,nisi Deus illorum cruenta consilia anteuertinsci.Mouit ea res non immerito Episcopum Mon steriensem, ut de reprimenda sceleratorum hominum audacia mature deliberaret. Fuit in urbe sartor quidam natione Batavus, quet
illi miseri,inisere ab illo tanquam diuinitus admonito delusi,sibi regem crearunt. Nam ille mirabili vasticie persuasit insanis, Deu ipsi per spiritu mandasse,ut rex seret Israel & iustitiae instar Dauidis,&in totum orbem suae dominationis iura proferret, i perderetq; omnes, qui ipsius fidem amplecti & iustiti et subditi esse detrectarent.No est dubium,quin Anal, m ex Luteri scriptis multam hauserint pestilenti sumi
mtilia erroris occasionem Anabaptistie,utcunque cu disciis hauriune puli eius excusare nituntur. Quid enim aliud ille exfontibm docet,quam turpissimam quandam carnis liberta Luter i. tem,omnes fere humanas leges respuentem l Ipitur saerior sit ille sartor P motus in regem, no defuit sibi,quod ad rem corporis voluptatos affatim expledas attinet.Duxit rimis ' uxores mul ta na plerunque Euangelici omes val/res. de sunt eam in rem intenti,ne,si solis cubandum sit, stigore enecti misere pereant:& hoc habet ex scho-
Auia. la Euangelists Luteti)aulam regiam & proceres in-Procero. stituit,quorum essent diuerse functiones & officia, eosq; & se quoque holosericis, aureis. & argenteis siti. Vestibus,quas e templis abstulerat, splendide cxor
285쪽
IN ORBE cvs TAR v M.' 26 nat: in capite gerit diadema triplici corona insigne, Di dem ex auro lectistimo, catenamq; auream gemmis coruscantibus conspicuam. pomum item aureum, cui Pomum exigua crux aurea csset infixa, cum hac inscriptio e , aureum. Rex iustitiae super terram. Denique ensem aureum cu Ensis amcapulo argenteo. Reginam quoque, inter 'ores, res . quas complures habuit,primariam, eiusque puellas Regina.
mirifico spledore afficit. Certos quoquo P hebdomadam dies constituit, quibus audiret ciuiu actio nes & querimonias. Cum in publicum prodiret, sti- yrq 'patus erat aulae suae proceribus & ossiciarijs: proxi Upηρος- me eum sequebatur in equis bini adolescentuli: quia dextris erat, Biblia & coronam gestabat: alter euaginatum ensem. Ccrte enim Anabaptistae no minusquam Luterani Euangelium & scripturas crepant, nec alia ratione Melanchthon,cum in cos scriberet, vincere eos potuit, quam Traditione Ecclesiastica, Cum tamen alioqui nihil extra scripta diuina recipi endum blaterent Luterani.In foro sublimis ei col- Thraum locatus erat thronus,aureo tapeto vestitus. Ibi qui iis for causam dicturi essent,prius bis curuato poplite, deinde semel proni in terram prostrati,regem Veneras bantur. Longum esset, prodigio sae insaniae deliramenta omnia enarrare, quae in ca urbe tum viscbantur.Vt vero dogmata sua longe lateq; Ppagar*nt, quo a in vicinas urbes emitti voluit: quod ita ge sium est. Propheta quida iubet cantu couocat Omes ad primariae aedis atrium. Venerunt armati ad qua tuor hominum millia,coenam inueniunt & elixis & C -- astis carnibus instructam, discumbunt omnes, Rex γ'& Regina ministrant. Iam propemodum peractac na, rex ipse panem singulis porrigit, his verbis, Notalas et Accipite,comedite,nuncia te morte Domini. regina poculum porrigitidices: Bibite, dc annunciate mor-
286쪽
tem Domini. Quid ni enim sacerdotum sibi munus vendicarent,oim Luterus docuerit omnes homunes esse sacerdotest Sed eiusmodi Eucharistiae int gro,ut ipsi vocant sacrameto digni sunt,qui in Loesesiae Catholicae sententia nolunt acquiescere, sed Calicem quoque putant necessario sumendu esse ab omnibus. Cum autem comedissent ij, quos iam diximus, etiam illi coenarunt,qui interim in excubijs
fuerant circiter mille. Coena absoluta,Propheta se pradictus ex editiori loco percontatur, num Omes Dei verbo morem gerere velint. Illis aseueratibus, ait eam Patris esse voluntatem, ut in quatuor orbis
plagas dimittatur ex urbe, qui doctrinam,quam ipsi essent amplexi, disseminarent. Deinde e schedano minatim recensentur ad viginti octo, e quibus sex Osnaburgum,totidem Cos feldiam,octo Susatum,& totidem Uuarendorpium iussi sunt petere. Dein de rex & regina cum reliquis ministris & Apostolis, ad prosectionem de lignatis, coenatum abeunt. Ibi inter coenandum rex surgit e mensa,ait sibi quippia a patro demandatum: militem proditionis accusat ipse,&suis manibus caput illi amputat: redit ad coe,
nam, & cruento commemorando facinore sunestas
epulas homo prophanus magis etiam polluit. Post dimittuntur illi portentosi Apostoli, quibus sing lis singuli nummi aurei a rege erant attributi, prae .rb.m uo, ter ea quae essent victui parando necessaria, ut cos solui. locis,ubi illorum non esset recepta doctrina, in perditionis testimonium relinquerent. Mira haec . sunt omnia,& plena insaniae,& que vix creditura sit posteritas.Sed quid non faciunt homines veritatis Euangeliis lumine destituti, & malorum daemonum potioni- suu letali bus dementati l Eunt illi insani homines, ut iusti proin . erant,& suis quisque locis horrendos edunt clamo
287쪽
res,homines ut poenitetiam agant admonent, alioqui breui pςrituros:pr torium quoque adeunt,cΟ-ram magistratu vestem humi expandunt,in eam au reum nummu,quem diximus, coij ciunt, a patre pascis annunciandae causa missos se testantur, quam si recipere velint,iubent facultates suas ornes in com mune conferre:sin minus,hoc se nummo contestatari,quod pacem oblatam repudiarint. Iam enim v
nisse tempus illud a prophetis omnibus praedictum, iquo Deus toto orbe velit coli iustitiam.& cum rex, Dio functas officio, in orbem uniuersum iustitiam propagarit,tum Christum traditurum regnum patri suo. Habent Anabaptistae in verbis & moribus plera';,quae miram prae se ferant religionem:sed est reuera gela' boim a malo daemone misere fascinatu& quasi arreptilium, ita ut eam religionem multis 'pudendis & turpissimis flagitijs permixtam, re ipsa demonstrent non ex pietate, sed insania 3c daemo num illusionibus proticisci. Capti sunt autem Apo- C tuti stoli isti,& primum blande,post per tormenta roga, Ap otiti de sua fide,urbis munitione,& plerisque alijs. In- Μομ st ter caetera responderunt,se solos habere veram dota innyses.ctrina,quemadmodum Luterani quoque cum suo grege,& Sacramentari j cum sua factione, itemque langulatim ii retici ornes.Porro ubi Apostoli,quos diximus,a sua sententia deduci non potuerunt, capite damnati sunt,sed unus euasit.Interim urbs Μο- Μοm steriuria steriensis grauissima obsidione premebat, & tan-ρh Q. dem eo redacti sunt, ut mures & glires in delicijs habuerint,corioque& pellibus contusis & coctis, 'Panis loco uterentur,rege interim no ad necessit tem modo,sed ad luxu etiam rebus omnibus abundante.Acrisque vero inedia pereuntibus, quaedam xx reginis illorum miserata calamitatem, dixit C
288쪽
eo MMENTARIVs BR rvrs Tet v Mteris,non sibi videri cam miserorum cladem DEO. o gratam esse. Id Vbi Rex rescivit,in forum illam cum Rex reg/μ cnteris suis uxoribus producit, caputque illi prae μές α csdit. Ad tam praeclarum facinus aliae cantillant, Scratias lagunt caelesti patri: rex quoque choreamucit, populo ut idem faceret persuaso, cui vix esset quod ederet. Luterus per hoc lepus scripsit in Ana- baptistas Monasterienses,de quibus agimus,& ca in illis repraehendit mirabili versutia & simulatione, quae ipse docuerat.Inter caetera scribit, nullum esse errorem. tam absurdii & inconditum, quem non satanas persuadeat .Hoc quide verissimum esse vel in ipso Lutero cernere licet, cuius sunt multa tam semia & pudenda & absurda tum in moribus, tum iadoruina, ut nihil maiorem habeat admirationem,
quam vel unum aliquem potuisse inueniri, qui illius dictiς fidem adhiberet. Ubi tandem summa inopia obsessos in urbe precvrbspro lsit,duo ad castra Episcopi profugerunt, e quibus il -
διευν te didici qua via urbs posset capi. Tum vero Episcopus hortatur obsessos ut se dedant,volens parc re multitudini. Erant enim in urbe no pauci, qui ciis perent suae saluti consultum: sed rex duodecim duces crearat,quorum opera fiebat,ut nihil posset populus sese commouere. At praesente rege oppidani per Bernardu Rotmannii, qui in ea urbe primo Lu-' teri,postea Anabaptistarum Euangelium docui re
spondent sic a P posito minime discessiiros.Ita crgo duce perfuga milites circiter quingeti per fossam in
vallum cuadunt, occisis vigilijs portam minore patentem inueniunt,Vrbem intrant, & aliquandiu an ei piti Marte cum oppidanis congressi, portam retia quo exercitui palchiciunt.Tum vero co ijs omnibus irruentibus,sit atrox caedes hominum: parcituz
289쪽
IN ORBA GusTAR v M. in timen quibusdam veniam implorantibus. Rex de
is perdollingus eo ipso tempore capiuntur.Rot- mannus perditus nebulo, qui primus fere author fuerat mutatq in ea urbe veteris religionis,in cose tos hostes desperabundus incurrit, ab ijsque con
fossus,impiam animam ad stygias paludes trasmisit. Deinde Rex & eius consiliarij Cnipperdollingus & . . Crech lingus aliquot menses ludibrio & in vinculi, βμπος habiti,anno M.D.xxxvj. horrendo supplicio exam 'u' mati sunt.Nam palis alligati, diu ignitis forcipibus
lacerati,& demum adacto per pectus mucrone per empti sunt. Ad extremum caveis serreis illigantur singuli,&ad summa urbis turrim suspenduntur,rex quidem medius & ad hominis statura caeteris exceta . Dor. Is fuit exitus hominum sceleratorum, qui re uera quiddam Gotthicum, vel Cimbricu aut Uan- 'dalicum iam meditabantur,nisi Dei tui dentia,quq nunquam deest rebus humanis,illorii furiosa consi illa retardasset, & impios conatus perfregisset. Aencc sic tamen ea haeresis extincta cst, immo hodieq; multis locis magno numero id genus hominu ve satur impune quidem, sed non sine magno eorunt
apud quos degunt pcriculo. Huius anni mense Decembri habita est Synoduc
pastorum Euangelicorum Constantiq. Bucerus eius habendae author fuit,nescio qua auctoritate. In ea
Synodo, rectius contiliabulo, rursum actum eth de pace cum Lutero in Eucharistiae negocio coponen- φω da.Dici via potest,quam in id totus mira vafricie Sc ς rq verborum inuolucris,que Tigurini quoque inrephenderent, Bucerus ille incubuerit, ut Lute anicii Zuin lianis conciliari possent. Videbat id facile astutus ille, turpis esset &probrosa illa dissensio. Euocarat ad hoc conciliabulum etiam Tigurinos
290쪽
pastores,sed illi non venerunt: Porro scripto suam sententiam de Eucharistia declararunt, & quatenus cum Lutero concordia postit iniri.Hoc scriptu
quot Sueuici ecclesiastae approbarunt, Bernenses aut quaeda in eo repraehendebant. Summa summa rum,Non est pax impijs, dicit Dominus: neq; po tuit inter dogmatistas sectarios concordia costitui. Euocatus est ex hoc couentu Bucerus literis Lan graui j & Melanchthonis,ut de concordia certiores rationes inirentur:sed laboratum est frustra.Vtraq; pars suam sententiam pertinaciter tuebatur,nec Tigurini Buceranas praestigias admittebant Hac fere tempestate Luterus euulgauit scriptum
Luteris de longe pestilentiissimum de Angulari ut ipse vocat
minas intentat de profligando rancido,ut ait, Chri, sinate,rasisq; coronis.Ibi quoque per Dei verbu iactitat indulgetias abolitas, Purgatoriu extinctum, peregrinationes suppressas, & multas alias Papisi rum idololatrias, & D EI Mammonae cultus pro stratos: virect e in eum copetat illud scripturae diuitanae, Qui laetantur cum malefecerint, & exultant in rebus pessimis:Itemq; illud, Impius cum venerit in profundum peccatorum,contemnit. Sed quia non Dei verbo,sed ipsius Satanae opera & hortatu multa ex iam dictis apud quosdam Germanie po)ulos profligauit,ut tandem id totus orbis perspicue posisset intelligere & videre, ipsemet in hoc libro sese vinctis turpissime prodit, aitq; se cum diabolo in disputationem ingressum de Misa & quibusdam alijs, tan- ins adi demque ab eo victu ac superatu rationibus illius,illas D evic se P inuictis acceptasse: ut iam nemo tam stupidus &μ- plumbeus si quin vel digitis tangere possit eius ii - fausti