장음표시 사용
251쪽
etiam turpiter a seipso dissentientem tueri, sua ipse prodat turpitudinem: sicut etiam hoc loco,dum fatetur Luterum prius docuisse, non esse resistendum , magistratui,deinde tamen a Iurecosultis secds edo-Meidanis clum,aliter docuisse & sensisse, & id quidem ex te araritori gibus politicis. Quid dicis Steidanet Itane ia apud
Lutet una & te ac tui similes aliquid valent in re tanata leges politici,cum Luterus vos docuerit nihil re. cipiendum,quod diuinis literis non sit expresse cosprqliensem l Sciebas Luterum pugnantia scripsisse ζc docuisse,& hoc suco quodam oblinere cupiens,
v liis φ ςgybux politicis, quid licere eum didicisse fate inebis i 'xς pud Qt tui & Luteri tui Hic iam aliquid1 .QD;. V kςnt log Q politicae, cum Luterus omnia reijciat, quae in scripturis expressa no sinit Quam vero tu pe est, eum vos sequi Doctorem, qui a Iureconsultis demum discere debuit, num Magistratui resistere fas sit, necne,cum ille longe antea scripserit, certum se es doctrinam suam non suam, sed Christi esse. Cum ergo antea docueri sicut tu testis es,Magistraι tui non esse resistendum, & ea doctrina non ipsius, sed Christi fuerit: qua vel fronte, vel mente deinde aut ille aliter docere potuit, aut vos aliter docenti obtemperare Hem, quo ruit cica arrogantia,& v - 1ana temeritas Satius sucra clarissimis Principibus veritatem simpliciter aperire,quod nullam haberet iustam causam eius foederis percutiendi ru do CP. sar nihil iniquum ab eis petebat,sed ut in religione idem secum & cum tota Ecclesia sentirent, unde salus pendebat totius Germaniae quam istud religionis disidium perdidit.Iam ante rustici seditiosi etiam foedus pepigerant contra Principes, & recte se
facere putabant,sed eorum audaciam principes mς rito reprciterim
252쪽
Icos Imperij in extremis Comitijs Augustanis decreuise firmiter, in antiqua religione perseuerandum,nec novandum quicquam ante Concilij definitionem,sretus viribus eorum qui in Smalcaldicu iscedus transierant,duos hoc anno libellos Teuto- nice edidit,nempe, Glossam in putatilium decretu periale,& Praemonitione ad Germano sibi charisiimos.In quorum utroque cum plane suo more bellicu canat,& seditiones concitet, tame nequissi- .ma simulatio e protestatur se nihil velle minus. Nec saxis habet petulater incurrisse in Pontificem & E tulerinclesiasticos proceres omnes,sed & Clarem & Prin-proscindiscipes Catholicos omes non dubitat appellare pro- Principes. ditores ac scelestos vanosq; nebulo es &c.In Glossa vult persuadere omnibus, Decretum Augustanum esse commentitium,ac falso praeserre nomen C axis sed ea importuni hominis calumnia multa,eaq; certissima, argumeta facile refellebant. Nam priter
alia,tot sigillis Principum & procerum virtutq; o dinis Decretum illud obsignatum fuit, ut si Lutero ea in os congesta fuissent,hauddubio teterrimit ille animu actutum exhalasset. Sed quid ille prodigio sus homo non ausus est scribere Subscripserant illi Decreto siue per seipsos,siue per legatos, C sar ipse& quinque Electores,Principes Ecclesiastici 3 o. Se
culares 23. Abbates 12. comites & Barones 32. Ciuitates liberae 39. Hoc ergo Decretum miris ille mo- Decretum dis ςxagitat,inter alia Catholicam Ecclesiam vocas Principum meretricem,&multa blaterans de communioe sub Crahol e utraque specta,cum tamen in Assertionibus dicat ar- rum exagiaticulo i6.neutram speciem esse necessariam,sed fide tat Lui. sola hic sufficere. Multa quoque deinde contum rao .liose evomit in Mictam & caeremonias.Nec versitur
253쪽
principes porcis comparare. stea ubi ad eum I cum Decrcti veni ubi cauetur,nc deinceps qui uta doceat solam fidem absque charitate & bonis ope- . ribus iustificare,mire conuiciatur,ac deinde in haec prorumpit verba, quibus haud scio an vel Lucifer ipse possit quicqua dicere arrogatius & insoletius: . Dico ego Doctor blatanus Luterus Domini nostri IE s V t Mor Christi iis lignis Euaxesbia,quod buue articula Fides fla emo it -οmisi opere iusti ut cora Deo Armsi ais in c. mm ομ' permittere debet Romanus Imperator,Turricus Imperator, Tartarum Imperator, Persaris Imperator,Papa,oes Cardianales, iscopi, sacerdotes, Monacbi, Moniales,Reges,Principes,Domin totus madus simul en omnibus daemoibus uisque insuper habebunt igne tartareu in capita sua, nesv res vlla me esto meus Doctoris Luteri instinctim a Spiritu aucto erum, acfanctis Euangeliu. Sed idem iste Luisteriis in libro Visitationis scribit, absq; poenitentia nulla esse peccatoru remissionem,neq; absq; poenitentia remisitone peccatorii posse in telligi. Vbὶ aut no est remissio peccatorum, ibi certe no potest esse iustificatio.Utrum erso est ex instinctii Spiritussanctilisthucne,an illud superius o Deus bone,qS tandem miseroru mortaliu fascinauit pectora,vi ta imo portuno ac impotenti monstro, haud secus atque Christi Apostolo Sc uuatelistae,suas animas credereno dubitarintlQuis,obsecro, u vel Propheta vel Apostolus eiusmodi verborii portetis usus esti Postea adsert quodda Iohannis Husii damnati haereti ci vaticiniit,quod ad se ait pertinere. Sed Hussus MLuterus iam pariter sus temeritatis luunt poenas,&licet uterq; Ecclesiam Romana oppugnarit,tame ea cclesia illis iampridem extinctis manet,masura euam usq; ad supremit mundi diem. In altero libello, que Praemonitionem inscripsit, multo etiam est in
254쪽
rN OR tr o TITARUM. solenso impotentior & columeliosior.Sed no est pius lector eius blasphem ijs onerandὰs.Responsum illi abunde fuit a Catholiciς, verum ille iam multo&Principii,& populi studio fruebatur, proindeq; nullius peti habuit scripta oia,adeocs; & Ecclesiasticos & seculares principes ac magistratus oes incredibili metis elatio e colepsit. cssar eius improbita- .lsi neutici tulisse nisi eu grauisuma, caque fere Ppetua bella retardassent.Fuit vero hoc eius pestiletic Luter; simu atq; impudentisimu mendaciu, i livea de BYst dens monitione s pe iactitat Papistas ρbe scire ac vitro dacium. costeri,Luteri doctrina veru ac meru esse Euageli- 'um. Quod quide ille iaciebat,ut principes & populus x iij vera astereti ippensioribus animis fide co- l .modaret. Cotra hoc eius insolens scriptum scripsit ouida laicus D res det grauiter& valde, cui Luterus suo more no Euangelico,scd scurrili & satanico respondit couicio sisti me.Titulus libelli est,Cotrafic rium Dressae.Ibi inter cettera sic habet: Nihil curo, iqueritur scilicet laicus, que sicariu vocat) in libro meo non fere nisi maledicta & diabolos nominari. Hoc debet esse mea gloriatio,meusq; honor. Sic &habere volo,ut deinceps dicat de me, plenus sim dis P
maledicetiar,criminationisq; & execrationis in Pa- Π0rM mpistas. lo & deo tero me aduersus nebulo es istos m Ut a exercitare execrationibus ac maledictis usq; ad se- Vide boni pultura mea,nec ullum verbii bonuex me amplius nem it a audiet. Ego meis tonitruis ac fulminatioibus lac eis nia ebrim
ad sepulturam copulsabo. Sic ille miser, hauddubio obsessus a demone.Ecquid vero in his verbis est noplane barbaru,immane,& plus ci satanicul Quis -- quam vir bon' ita scripsiti Et certe ad sepulcru usq; in Catholicos fuit maledicetissim', cu dicat Apost. ROm.I2.Bςnedicite,& nolite maledicere. Quis aute vir fuit
255쪽
latebat Turcarii principe,qui totis viribus in Ce mania sese armabat. Egit quoque Caesar priuatim per Guilhelmum Nasouium & menarium comita Caesar abetes cum Saxoniae Principe, siqua posset concordiae cu Saxoneratio iniri, Sed ille aleuat in ea se doctrina ad su per liuor. premum usque spiritum permansuru, quam Auῆustae sit professus .Ea fuit Luteri doctrina Sed utinam ille princeps eam costantiam in Catholicae Ecclesiae doctrina retinenda declarasset. Hoc anno Tigurini & Bernaces Zuingliani,quorum est apud Heluctios insignis authoritas & potentia, QuinquDpagicis,nempe Luchrnatibus, Ura
cani religionem sortissime tuentur, omnes conue hendae annon aditus pricluserunt.Ea res vehemeter Quinquepagicos afflixit, compulitq; bellu Tigurinis & Bernatibus indicere,vissectum est. Causas Quinque. eius belli graues L vehementes in literis suis expri- pagici FIe imunt:ut merito pudere debeat Sleidanum, dum ait uetj india flentio ab ilIis fuisse conductas copias, culpamque cum bella omncm eius belli in eos conserre nititur. Scd no est ruinali hoc valde turpe apud Steidanum,mala si de in rebus naritandi vertari.Indictum es hoc bellum Tiguri- . 'nis & socijs eorum die qDetobris.Itaque utrinque sese ad arma yarant. Tigurini longe praestant humanis copijs & viribus: Quinquepagici causae sua aequitate freti, omnem spem suam in D EI auxilio ' .collocant.Die XI. Octobris Tigurini apud Capellam monasterium Suicios, Tufanos & Vnterualdios inuadunt, Catholici fugam simulant, ut in paratas insidias hostem pelliciant. Mox ex insidijs valido agmine a rumpentes,Tigurinos in fugam co- D in Acta pelliit.Caesi sunt ex Tigurinis isoo.&in ijs omium occumbit malorum incentor & caput Euinglius, qui inuetus intratio.
256쪽
a duobus Catholicis adhuc spirans, interrogatum; num confessis ne expiare se vellet, mortuu se simulans,nihil rcspondit. Et illi qui de homine non nouerant.Alius vero superueniens, ut vidit miserum,lce tale vulnus inflixit, detulitque ad belli duces, qui eum iudicio publico condemnatu P ditionis & haeis reseos, flammis tradi iusserunt. Caesi sunt cum illo etiam alij quida apostatae insignes. Ferunt, Tigurinos quosdam Zuinglij cineres domum ab sportasse. Quid ni enim ' Qui Diuoru omniti cineres & res quias nullo dignantur honore,digni erant qui da- mnati haeretici apud se cineres asseruaret. Eius vero mors usq;adeo doluit Oecolapadio desertori monacho,ut paulo post a foemina, qua incestis polluit nuptijs,in lecto extinctus repert' fuerit. queadcoem frigidum cst hoc genus apostatarii, ut pericula sit,ne prae frigore moriantur, nisi quamprimum te pidam aliquam puellam sibi per sum inim scelus ad- iungant, cuius sulfureis amplexibuς incalescant illo igne, que no Dominus Iesus amator integritatis &virginitatis filius,sed tartareus satan misit in terras. Tigurini autem hac accepta clade,intra paucos diezrursus maiores instruunt copias accitisq; Bernatibus,ad triginta hominii millia producut in aciem. 'occurrunt illis Catholici, quoru tota cohors octos decim millib' costitit. Iterum eo cursum est infestis signis,Zuingliani caedunt a Catholicis, fit fuga tu pis Zuingliano ru, flumen quingentos absorbet,inco flictu septingenti ipsternuntur.Id praelium com missum est Octobris die i7. Pessime habuit ea res Tigurinos & Bernates, i plurimi a paucis in fugam
turpiter acti&superati epent. Eamobrem in auxia.
257쪽
ΠΛ uvae seto ηgrio est αἱ stolicos imparatos invadant. No latuit Qulaque pagicos quid illi machinarent,iubetq; suos interulas lineas armis superinducere, ut eo symbolono ctu possint alij ab alijs internosci. Vbi ad pugna V Treclomtum est,atrox fit praeliti, iamq; Catholici no pauci A., amissis debilitari coeperant: sed Deus,qui pijs nunci 'deesse solet, laborantibus ope tulit, adeo ut hostes fuga arripere cogeren aliquot millibus e suis desi- deratis. Fuit hoc die Octobris r . Sunt qui scribant vltima Octobris iterum comissum esse praestu, multis Tigurinis occisione deletis. Est apud Helvetios temptu quoddam inprimis venerabile & miraculis Eremui celebre,Deiparet virgini sacru: Eremii appellant. Ad apud Heti id temptu Quinquepagici processione decreuerat a uetios. senibus,pueris, eminis,uirginibus,omnique imbelli
turba pera endam.Tulerupi hoc aegerrime Zuin- rebant,iamque constituerant illam aedem euertere,&ima ine beatissim et Virginis in frusta concisam,igni absumere.Sed ille tam barbarus & a Christiana
tate alienus conatus,multo illis sanguine constitit, nec tam e voto sunt potiti suo.In his plijs cum Zuin iani lonoe essent armis & milite superiores, satis euideter sese declarauit supni Numinis fauor, quo freti Catholici,pclaras ex eis victorias retuleriit. Haobebat em Catholici in exercitu suo sacrificos suos, quibus sua errata confiterentur,& quoru sacriscijso uotidie interessent,in quib' sane religiose admo- Pietas dum diuinu implorabant auxilium,ut ostenderet se deuotio no in armis,sed in potetia Dei spem sua reposuisse. Qiuvius Costituerant etiam xviij. viduas, qui per vices no- Deorumcte ac die sent semper in teplo D. Virginis eremitico P exercitu deprecarent.Adextremit certis quibusda τcoditionibus pax redintegrata est.Non dubiu quin
hac sua costantia sempit nam apud omnςm postetit
258쪽
Henricus Bullitae rus successor Tum
ritatem sibi laudem pepererint inuicti illi Catholicet
si dei assertores,cuius nomine seipsos &sua omia in extremum non dubitarint discrimen adducere, nihil prorsus absterriti neq; multitudine neq; potentia hostium,quod scirent se causem fouere bonam, cui libenter fauere soleaξ rerum omnium praepo
Zuinglio apud Tigurinos successit Hericus Bul lingerus,qui longo tempore solus sere,ut suam declararet animi pertinacia,Zuinglianu dogma libriceditis P pugnareno dubitauit,alijs interim & metu se intra silentiu tenentibus,&sensim in Luteri placita discedetibus. Multos em ea,qua diximus Zuin glianorum in Helvetijs strages,a Zuinglij sententia absterruit,& crat res Tigurinoru vehementer assiliadlae. Zuinglianus quidam duos illos miseros ho munciones, Zuingliu & Occohimpadiu,qui paruo, ut diximus,interuallo ex hac luco repente subtracti fuere,vocat duo praeclara Ecclesis lumina,quos ta men no solum Catholica Ecclesia, sed etiam Luterus ipse . non alio quam haereticorum loco habuit. Quod aute de malis hominibus tam praeclare senatiunt ab illis misere eversi, id in augmentum cedit damnationis illorum apud inferos: pristaretq;,nullam unquam haberi eorum mentionem, quam illos vel tenuiter laudari. Est autem certe prodigiosum valde, illos homines dici Ecclesiae lumina, qui vastissimas Christiano orbi tenebras offuderui. Oecos lampadius Basilere sepultus est in summi templi ci cultu, ei quo etiam in ligne positum est epitaphium
his vcrbis: D. Iohannes Oecolampadius professione Theo Iogim,trium linguara peritissimus,author Euangelicae Doctrinae in hac urbe primus, er tὀpli huius merus Episic opus, is doctrinae, o visaesanctimonia colendisiimus, sub bre- saxum
259쪽
IN ORBE GEsTAR v M. χεῖ axum hoc reconditiu iacet. Ita apostata monachus,qui
diu in incesto vixit coniugio, S aliquot proles reli quit,orbemque horrendis blasphem ijs in secit, vota catur vitae & doctrine sanctimonia colendissimus,& verus Episcopus Basileensis, quasi tum primum Basilca conuersa sit ad fidem Christi,quod certe iliali urbi vel maxime probrosum cst. O qua'ta ignominia & dedecore assicientur isti in supremo mundi die qui etiam post tantam iniquitatem eiusmodi sunt cncom ijs celebrati. Scripsere quidi de eo ipso Oecolampadio, quod serro primum, deinde veneno sibi mortem inseri e conatus sit,scd a suis imp ditus,subita morte perierit. Zuingliani hoc negant, atqui eorum suspectum est testimonium, praesertim cum isti noui Euangelici non admodum a pudendis
etiam mendacijs abhorreant verum utcunque sit, si sic mortuus est, ut Zuingliani scribunt. nempe in suo errore obstinatus,infelicissime mortuus est.
Zuinglij studiosus quidam scribit, hoc tempore in Gallijs Euangeli j quaedam iam sparsa sui se 1emina,sed diuturnam ibi & horribilem,in Z. inglianos
praesertim, persecutionem esse motam. Hoc nomine rex Gallorum Franciscus multa lati de dignus est, quod has orbis pestes eorumque dogmata in suis ditionibus ferre noluit Porro vero in hac Zuin glianorum calamitate Luterani quoque quotidia nis concionibus, libris, epistolis & carminibuς, vi LMe victis insultabant, aiebantque iure illos dedisse poeta 'fμltant Das ob iniurias Sacramento illatas. Et hoc quidem verum erat,sed n5 de bat Luteranos isthuc Sacra-- mentarijs improperare, cum quibus iam Marpurgi pacti erant,ut deincepς a scriptis odiosis utrinque abstineretur,& ipsi Luterani non minus, atque Sacramcnta ij,haeresios damnati erant. Τ
260쪽
Multi tum ad Luterum a Zuinglianismo paula tim deficiebat,& queadeo Zuinali j & Occolampadij nomen, tanquam pestilentis limorum haereti corum, quales reuera fuerant, execrationi habuere etiam feci arij,ut scripta eorum prorsus condemna rint. Quin & Bucurus versutissimus apostata scripsit Tigurinis concio natoribus, Luteri sententiam de sacramento sibi tolerabilem videri, quem illi coistra hortati sunt, ne a tam manifesta Sacramentariae doctrinet veritate ad Luteri dogma deficeret. Multis enim modis Zuinglij sententiam Bucerus hactenus probara sed ita tamen, ut vidcatur susq; deq; tuliss e,utcunque de Sacramento sentiretur, modo ipsi liceret suaviter & molliter cum sua Dalila viueore,& huius mundi voluptatibus frui. Quid cin aliud sentiendum est de excucullato monacho,in incesto concubitu tot annis putrescente Mensis Decembris die i9. Protestantes Franco furti rursus couenerunt,acturi de ulteriori sui sue-
deris defensione.Valde illi soliciti suere rerum sua rum, ut propemodum suspectos sese reddiderint de mala fide, quasi Euangeliu suum non nisi armis defendi poste putarint, cum tam ea Lutero didicissensinu Turcis qui de resistendum. Sed quis tadem huius inauspicati foederis exitus fuerit,quam nihil contulerit foederatis,quot clados illis attulerit,in sca Dco volente dicemus. Recte dixit Sapiens:Non est sapientia,non est prudentia, non est consilium contra
Hoc anno haud ipcul ab Hartemio, insigni Holo
landiae oppido,eiectus est piscis ingens cx Oceano, longus 68. pedes, crassus 3 o. oris tanta vastitate,ut pateret pedes duodecim.