장음표시 사용
31쪽
neribus sese hortarentur ad bene sperandum, quod iam tandem venis et a Deo promissus seruator. Sed illorum inanis spes breui in irritum recidit,quando Sophus ille nullam gentem perinde,atque Iudaica, exosam habere compertus cst.Ut autem Lector Sophi huius aliquanto certiorem habeat notitiam, paulo fusius hinc agendum est.Patrem habuit Aida. ImrJMIlis rem Harduellem,qui inter Persas regulus fuit non pater sopbi isnobilis,ingenio vero ac moribus cumprimis su virilis. spiciendus.Is spretis omnibus mudi huius oblecta mentis,diuitijs & honoribus, tanquam veris aerumnis & fortunet ludibrijs,quae ceci mortales ceu Veora bona & munera felicitatis humanae impensius appetunt,colunt,sectantur:vitam egit austeram,quam
pleriq; omnes admirarentur potius,q uam se imita ri posse confiderent. Itaq; hac uiuendi ratione eam excellentis virtutis opinionem adeptus est, ut eum Assimbeius Usum casenes qui quondam Armeniae procurator, Moloanchre legitimo Persarum rege interfecto,regnum eius occupauerat sibi generum adsciueri collocata ci in matrimonium Martha s lia,quae ex Despina Calotannis Trape1utini & Potiregis filia nata, Christi fide coluit. Quod vero Trapezuntinus Christianus rex Usum osteni Mahome tano filiam suam despondit,licet ea conditione, ut eam permitteret Christum colore, ideo factum est, Nabometes quod & Trape1untinus rex & Persa Vsum cassenes
Tur prosit tibi ab Ottomanno Mahomete merito timeret, cu- at Persati perentque ex hac affinitate mutua sibi comparareer occupat prisidia: quae tamen neutri quicqua contulere,qua Trapexum doquidem Mahometes tornactis aeneis fretus, quo tinum Imo rum usum Persae tum ignorabant,Usumcasionem inperium. campis Anserinis profligauit,ac deinde Trapeχuti
32쪽
IN ORBR GTs ARVM. unum regem Constantinopolim perductiam in carcere necauit,tota cius ditione occupata. Harduellis
autem Tauri sij,quod est prqclarissimum Armeniae
maioris oppidu,multo habitatore frequetissamum, nouam coepit vulgare religionem,uel potius super stitionem,Maho metanam quidem illam, sed longe diuersam ab ea,quam citeri Mahometani in Asia &Aphrica sequeretur. Volebat em ab omnib' cos lG Nilomet gis Mahometans ritus suscipi,quos Halyblahome, ni in duastis interpres & socius tradidisset: neq; em aliter eos di acto saluos posse fieri: cum alij potius Homarem alteru Cus er j Maho metis discipulum & interpretem preserendu per ιoeia censerent. Atque hoc solo fere diuerse stiperstitionis praetextu Mahometani alij alios odiosissime p- Mahometa. sequuntur: quod iampridem magno poterat adiu- ni curse mismento esse Christianis principibus ad Turcarum tuo pers-
profligandas vires,eorumq; immanissim in tyran- quarum
nidem a suis sinibus procul arcendam, nisi quibus dam magis liberet mutuis conflagrare odijs & bellis intestinis,in summam Christian et Reip. pernicie: quod certe dolendum est,tametsi peccata hominue religione Christianorum, longe etiam deteriora
merentur. Interca vero dum Harduellis noua Tauri sij religione disseminat, fit inges ex omni Perside& Armenia ad eum visendum hominum concursus, non admodum gratus Iacuppo Vsum cassenis filio, qui patri a Mahomete otio manno cado in regno successerat.Iam enim eius potentia & existimatione vereri coepi atque ad eius religionem confluentia coetus habere suspectos. Eam suspicionem auxit, quod sciret patrem suum vi occupasse Persarum regnum, metueretq; ne Persae ipsum regno nondum ratὶs firmato exturbarent. Itaque neque sanguinigconiunctione, neque hominis innocentia permo
33쪽
eo ΜΜENTA Rivs BREVIs RERUM tus,regnandi libidine transversim actus, misit qui Harduellem nihil minus suspicantem percuterent. Eo extincto,sectatores eius aut tulit e medio, auddispulit.Porro Ismael filius Harduellis, qui postea
Sophus cognominatus est,eo tempore puer adhuc, ab illa cide seruatus est,fugiensque Iactippum re eauunculum suum,in Hyrcaniam ad Pyrchalem parentis amicum,supra Caspium mare paucis oppidis nil Ilis impexantem,se contulit. Fuit prlterca quidi Har-
Perse morει duellis discipulus Techellis, qui deinde Cuselbas,
O disiiplia hoc est,rubrum caput appellatus est, magistro nota . inserior,Persa origine,regiae stirpis cognatione clarus, doctrina ac religione valde celebris. Is quoque Iacuppum fugiens,in minorem Armeniam pcrue nit,atque illic in Anti tauro monte,loco ob frequeatiam,varietatemq; pomiserarum arborum & per ennes aquarum fontes admodu salubri & amoeno, ab hominum commercio separatus, aliquot annis asperrima vitam egit,contentus ijs,quq sponte humus protulisset: tandemq; eam famae claritudinem adeptus cst,ut diuinus vates appellaretur. Agnituso primo est a pastoribus:deinde agricolae miserati eis vitae austeritatem,victum & res necessarias suppedio tabant.Porro cum etiam futura pridiceret, summa omnium admiratione in pagos & urbes pertractus, ct tantum non ceu Deus quispiam adoratus est. Iam prouinciam omnem sui fama compleuerat,publicaistisq; novae legis intcrpretationibus, facile credulis turbis persuasit,nisi illas complccterentur, nullam ipsis salutis spem reliquam fore.Multis ergo vanam luperstitionem amplectetibus,sestatores suos oes, pro insigni nouae religionis,iussit turbinatum capitis tegumentum siue pileos lintea fascia, eaque rubri coloris,circundare:vnde iactum est, ut ij omnes
34쪽
ru ost BR ons TARUM, ἔς qui nouum hoc doctrinae genus sequuntur, Cusit
balae a rubro pileorum colore, toto Oriente voce C et satur. Interim Ismael quoque paternos nouae super- Τμε binastitionis complexus ritus, cum iam adolesceret, Scsermone, lius elegantia, egregiaq; tum sapientiatum animi magnitudine omnibus admirabilis vid retur maximum nomen & ingentes vires sibi con--Qliauit,no ex vulgo duntaxat, sed permultis etiam nobilib Is ac opulentis: cumq; etiamnum impubes 'ess t,cirilitias,honores & imperium, licet ea contemne e vaderetur, assecutus est: tanta in eo cernebatur morum integritas.Additum quoque illi est cognomentum Sophus, quod a vetere Magorum me mora a sumptum videtur,qui olim apud Persas ipsis etiam regibus imperasse feruntur. Deinde vero Ia-Iacunis cuppo Persarum rege vencsicae uxoris sciaude subla- Persaru rento,cogitauit repetere paternos agros & ditionem, perιι vene,
quae ex matris dote i pii obtigerat. Itaq; aliquot suae no. Iectie hominibus, cum Porchalis reguli coniunctis auxilijs,Armeniam ingresius, no tam viribus quam priciam existimatione & beneuolentia breui pater.
nam ditionem recuperauit. Mox auctis copijs coru, ut nouum dogma sequebatur, Sumachiam urbem - . .
in finibus Medis sitam,vi cepit & hostiliter diripu-
u.Illud audax facinus ad priorem nominis eius existimationem permultum adiecit, factusque cx eius urbis praeda locupletior, exercitum magna ex partarnermem egregie instruxit. Iam vero Persici regni
captus desiderio, Taurisium sibi petendum statuit. Ea urbs Persarum regia est,no solii in Armeniq siu- ruinis, perioris, in qua sita est, verum etiam totius Ori- Persarumentis numero hominum atque Opibus celeberri- resti
ina, olim Terua dicta, distans a Caspij maris lit-xore expediti equitis itinere dierum quatuor,
35쪽
haud procul ab emporio Derbento, ubi portae se
reae Scythas ab angusti js, quae sunt inter montes Mmare, excludunt. Ita ergo Sophus Ismael amplissi muni Perilarum Imperium inuasit,& simul noua Maho metanae stultitiae superstitio longe lateq; diuulgata est anno salutis I 99. quo Italia Gallorum ad uentu maximas ad ijt clades, & Veneti ad Protum insulam cum Turcis infeliciter dimicarunt.Vbὶ aut Ismael ad Taurisium properauit, erat illic AtuantevΙacuppi filius,qui fratrem suum Moratchamu pret lio victum, ex Persarum finib' expulerat,& primo res aliquot Moratchami studiosos trucidarat. Ea res & illi magnam inuidiam conflauit,& Ismaeli civamplissimae urbis potiundae facit imam viam patefecit. Nam simul ut ad urbem cum exercitu appulit, portas illi ciues vltro aperuerunt,muante in fugam sese conij ciente, ouod lon e imparem se sentiret Ismaelis copijs,nullo pr sertim ciuium fultus prae sidio,de quorum fide non immerito nihil sibi admodum polliceretur. Eos autem Ismael, propositae omnibus incolumitate,in suam religionem &s de facile adegit.Vrbem autem ingressus, Iacuppi regis auunculi sui sepulcrum eximij operis euertit, ossi
busque disiectis, omnem eius memoriam prorsus aboleuit,ut paternam csdem ulcisceretur. Interim certus ad eum perfertur rumor,Aluantem conciliaisto sibi fratre Iloratchamo, cum maximo equitum& peditum exercitu ad uetare. Eo nuncio nihil ter
estus Ismael, os incredibili celeritate ducit hosti
Alvantes bus obuiam,imparatumq; Alvantem mira felicitateas Imaele oppressi ipso Aluante,cum acrius pugnaret,Obtrucaeditur. cato. Eo caeso, equites cataphracti & sagittarij cli
xique postremi agminis milites,fusa diIapsi sunt. Aliquot autem diebus eo in loco a labore recreatiς mili-
36쪽
. litibus, deinde Scyras urbem cum exercitu pro
sectus est.Iam enim finitimi populi in illius se pote.
state fore dictitabat. Ab ea ciuitate maximis honoribus affectus,saepe ad populum concionabatur de noua religione suscipienda,additis etiam minis, si quis intra diem tricenmu pristinos ritus neutiquam repudiasset. Quamobrem opinos sere in illius seri tentiam breui concessere:Est aute scyras urbs opi in lentissima atque clarissinna, ex cuius diuitijs militi vi urbs persoluit stipendium,omnesque copias suas militata describitur. riter instruxit& egregie ornauit. Erant tum illic ossicinae frequentes,omnis generis armorum plenissimae: quae sane mirabili ingenio artifices ex se ro chalyboque recoctis,& ex herbarum succis addi- . ta insigni temperatura,longe elegatius,quam apud cinos id sat,sabricare consueuerunt:ncc galeas tantum,thoraces & ocreas,sed equorum etiam perpetua ex tenuissimis laminis tegumenta. Post Scyras
urbem facile quoque Sapha, quar. Susa olim fuisse sopha, a
putatur,& Sulthania,ubi admirabiles cernuntur ingentium aedificiorum reliquiae, in cius fidem concessit.Inde Mesopotamiam magno populorum stuadio in deditionem accepit,Morarchamo Iasuppi filio & Aluantis fratre, in Arabiam cum uxoribus ac liberis omnique supellectile aufugiente. . Inde ab Assyria in Mediam transcendit,regressusque in Armeniam, Albanis, Iberis Sc Scythis, qui ulteriorem Caspij maris oram tenent,bellum fecit,quod solitλ . . tributa iam quadriennio minime persoluissent. Dum haec Ismael Sophus prosperrimis rerum
successibν in Persidis imperio gerit,Tcchellis Chu- τ ὰ5 Ilis'
scibas cuius paulo supra meminimus, Armeniam & ia ri
minoris Aut partem non minimam noua religione
sompleuit, multisque eius suae hominibus arma ii B capes-
37쪽
capessere iustis, Turcarum ditiones audacter inuasit. Iam enim passim cernebantur homines nouet superstitionis cupidi, ut est mortalium genus no suae natura,quae a Deo bene condita est, sed deprauato animi iudicio in res nouas, quan libet alioqiu pernisciosas,auida qui pro symbolo rubris pileis utercn-- . tur. Cum autem non omΠino suppeterent sumptu;
bello gerendo necessarij, eorum i cultates si is diri- piendas permisit, qui nollent nouum dogma complecti Inde e Cappadociae finibus in Lycaoniae uberem regionem prosecti sant, ubi diu sese aluerunt, freti eius loci copijs. Multi autem eius regionis a colae eum rcbus suis Iconium perfugerunt. Proponebat Techellis praemia omnibus, qui ad ipsius reli-- gioneni accederent, & dira minabatur refractarijs: quo fictum est,ut plurimi illi se adiungerent. Iam autem Turcae rei indignitate permoti, ad arma separabat, & ecce opportune ab Ismaele equites mistasi superuenere, qui ctiam Tochellim iam antea per
legatos hortatus .erat,ut nouae propagandae doctrinae omnem nauarct operam, vi etiam adhibita, su-
amq; illi opem fi auxilia pollicitus fuerat. Faciebat
haec Ismael odio in Turcam Baiaetetelia,cuius Optu gnandi iam animo cosilium volutabat. Misit etiam I aets.- legatos Venetias,petens ab illis inter alia artisces, ius mittit qui aenea tormenta conflarent. Veneti cos legatos legatos V humaniter exceperii sed omnibus eius votis, quod cum Baia1ete quinquenni j inducias pacti ellent, satisfacere non potuerunt: quanquam praeter hoc etio a in bellis grauibus impliciti teneretur. Legatos autem muneribus a flectos, honorisce a se dimiserunt: sed ubi Baiarctos comperit, eos per Syriam in Pcrsidem reuertisse, grauiter apud Aegypti Sialthanum ea dc re questus cstiunde accidit, ut mercatores V
38쪽
bant,a Campsone in catenas coniecti, vix num,multas a squissimis Mama luchis perpesii contumelias, vitam & libertatem impetrarint. chellis vero auxilijs Ismaelis sectus,Orcanem & Mahom tem BaiaZctis nepotos cum exercitu ipsi occurrentes egregie pronigauit. nec ab Iconij nobilissimae Iconium urbis oppugnatione abstinuis et si tormenta bellica osuissent ad manum.Multos vero ijs in locis in suam traduxit sectam. Inde per Galatiam in Bithyniam infesto agmine contendens, Bellerbechu,id est, totius Asiatici equitatus magistrum, opportuna circunuentum cacritate sortissime debellauit, multis ex eius exercitu fulis, reliquis in sugam coniectis. Mox Cuthciam urbem summa vi & incredibili suos Cotheia rum ardore ac impetu expugnauit,magna Turorupitur strage cdita,& ipso quoque cum uxo 'capto Bol- Getis.lerbecho,qui ex fuga eo se contulerat, & diu sortissime propugnando urbem defenderat.Ea urbs in Asia minori medium fere locii obtinet, Anatolietq; magistri Equitum,quem Bellerberchum vocant, sedes cst,sicut in Europa alterius Bellerberchi Sophia 'Moesiae urbs.Eius oppicii spolijs ornato Sc instructo exercitu, iam Bithyniam Prusiae caput oppugnaro
instituerat:verum BaiaZet s ingetes ex Europa CO
pias, duce Halybasta Macedone, in Asia misit,quo rum aduentum Techellis sibi minime expectadum ratus,e Ponto cxcesit,collecta preciosiore praeda. Eum Halybassa magnis itinerib'insequitur,& Post dies aliquot in planis Galatiae locis e nouissimo agmine fessos aliquot cepit & interfecit. Tum vero I cchellis Bellcrbechum, quem vineum trahebat, media in via palo infixit. Eius clarissimi apud Turnas viri horrendo interitu licet Halybassa perna B A ueretur,
39쪽
i colausor Tures saeuis une in Perasica religι-
ueretur,non tamen destitit celerrime abeuntes per sequi. Cum autum nulla contentione cos posset atassequi, relictis peditibus,octo millia equitum interi tissimo cursu una secdm iubet fugientium vestigijs insistere. Tandem ad Olygam montem ubi Ventum est, nouissimum agmen acri prilio perturbare coepit. At Techinis non se deserit, licet suos multo itiis. neris labore pone exanimatos non ignoraret,aci eq; egregie instructa,Turcarum impetus fortiter sustinet.Ucrum a scio petari ja cquitibus permulti e Te chellis copijs fusi sunt, ac nihilo minus Techellix
redintegrata acie ex optime armatis, eaq; a nouissimo agmine in frontem ducta, suos in tutiora loca fortiter pugnando sese iussit recipere. Id conspica tus Halybasia, clim semel atque iterum per modios host es cum globo equitum perrumpere non dubitaret,interceptus a Techellinis interficitur.Eius cet- dc perterriti Turcae, primo remissius agere,mox fuis a sibi consulerc. I cchellis cum suis primo ad Ta- ciam se recepit, quo Iumis basia quoque cum qu draginta Turcarum equitum & peditum millibus pervcni multisque illic leuibus prεlijs certatu est, donec Techellis se tantis copijs imparem cernens, superatis clam montibus, in minorem Armeniam descendit. Post eius inopinatum discessum Iuniis basa per omnem Asiam minore diligentissime pe
scrutatur Porsicae religionis cultores, inuentosque omnibus tormentis excruciatos interficit: qui vero
bello no intersuissent,ijs frontem inussit, omnesq; in Europam siccum traduxit. I cchellis porro ad Ismaelem in finibus Scytharum bellum gerentem confugit. Ita in illa quoque impurissima & demen tissima Maho metis superstitione maximo Christia nae Reip. commodo hac tempestate exitiales extite
40쪽
re dissensiones & odia ac simultates inexpiabiles, dum alij Homarem,alij Halym Maho metis inter pretes & discipulos sequi malunt. Et nisi ea rerum
perturbatio apud Mahometanos incidis et, Baia1e tes Tutorum rex Venetis S Hungaris admodu saetauus & atrox hostis incubuisset. Verum pripotens Deus etsi hominum flagitijs inre irascitur, non tamen iustas semper reposcit poenas,sed iudicij auste ritatem ineffabilis misericordiae clementia tempe- irat,ut sit locus veniae omnibus volentibus redire ad sanitatem. Dum orgo sic Maho metani nouae rcligionis praetextu atrocissime inter se digladiantur, is laetetes propes ori animo cum Venetis pacem fecit, atque ab Europa squi pectoris immanitatem reuocans,in Asiam totus incubuit,ut a Persis illatas inius
Has egregie ulcisceretur. .. . . --
Anno Isol. dicio. Maij,Albericus Vespucius a Alberi Vepotentissimo Lusitaniae rege missus est cxploratum ρομς 1ὶ με- nouas rcgiones.Itaque tribus Lusitani vecti libur g t Q. nicis,ad Aethiopiae promontorium,quod iam Caput Viride vocant, appulerunt: inde soluentes, &versus polum antareticum longissima nauigatione cursum tenentes, venerunt ad insulam quandam, multis horrendis in itinere iactati tempestatibus, ..ubi mense Iunio hyems est,& paria dici noctisque me spatia.Tandem II. Augusti ad terram quandam per-Iς3M-- uenerunt,cuius incolet beluas immanitate vinceret. Regio i psa amoenitatis & elegantiae permultum ha bere viciebatur, itaq; est extra lineam aequinoctiale versus Austrum quinque gradibus. Cernebantur autem in montis cuiusdam vertic inomines nudi, sed qui ad Lusitanos,licet multum amater inuitati, Idescendere non auderet. Attamen paulo post altera