장음표시 사용
131쪽
bileς ex pituita fieri solent Benigni e sangui-ι ne&pituita prodeunt maligni ea bile vitelliasna, aeriaginosa, aut ex atra bile fieri solent raeeiusmodi morbos humores praedicti significant. Quod si ex particularibus morbis licet inferro lexsuperantes humores, perpetuo dicemus,asthia ma dyspnoeam, morthopnoeam exsuperan- tem pituitam significare lepram vero 3c scatabiem, eiusmodi alios morbos, abundantem atram bilem aut salsam pituitam indicare Potadagram vero indicare pituitam, potissimum si fuerit antiqua Symplomata etiaiax exsuperanitiam humorima vel vaporum , ex quibus prodeunt, significant. Siquidem palpitatio Mepile-psa abundantes vapores denotat Coctio imminuta, pituitam abundare depravata vero vel bilem, vel atram bilem, vel corruptos humores
redundare significat. Dolor si fuerit erosi s.
abundantiam bilis: Si pruriginosus, atrae bilis vel salsae pituitae significat obtusus gravis
pituitam Tensivus vel natum, vel sanguinem abundare denotat. Atque, ut uno verbo dicam. pro diversitate symptomatum varii redundan ates humores significanturi A similitudine quo-cque capiuntur indicia. si duos simili morbo correptos habeamus, quorum altero mortuo sedissecto inveniatur malignus humor in alio quoque smilem humorem reperis existimabimus. Recordor, praeteritis annis dissecto cadaver IllustrisBurgundi plurimam saniem in eius
132쪽
mil illius morbo laboraret, judicavi Cim in
eiuldem quoq; thorace quam plurimam saniem contineri. Quapropter dissecto eiusdem cadavere, imilis priori plurima sanies in thcracerereri fuit. Quare rei j cienda est proculdubio eorum sententia, qui hunc sontem signorum similitudine dari non existi navet ut Quaeret fortassis aliquis Vestrum, Quaenam ex proposistis s-snis exsuperantis humoris sint certiora, quae ininus certa Cui quidem sic satisfaciendunt.
itror,s dicanis, signa a causis sumpta nisi simul
plurima concurrant,non esse popetuo vera Neque en in semper in aestate abunda bilis.Nam si constituta coiPoris non fuerit calida aetas sit senilis,usus praecesserit ciborum refrigerantiumri vixerat patiens in octo poties pituita, uam bilis in eo redundabit Ne t et ura semper in s ne ab dat pituita Nam si regio coeli status,aei cibus, vitae conditio,fuerit calida, sicca proculdubio potius bilem, quam pituitam abundare si nisi-cabitur in sene. Vt igitur signa a causis sumptavera sunt requiritur,ut adsignifica adum redundantem humorem quam plurima simul iuncta concurrant. Quantum ad signa ab ementialiter in haerentibus, primum quantum ad humoresi non excretos, sed in corpol e deletos, qui eo mediante talagulatur, non sit perpetuo verum iudicium. Nam etsi abundent humore, calidi,&concentrentur,qucina limodum contingit in ii 'oi e corpus
133쪽
haec signa veritatem c5tineant,requiritur,ut humor non cocentretur.Magis certum est lignum. sumptum abessentialiter inhaerentib9,dummo-ldo excreti humores statim tangatur. Tactu enitia.
Xcreta pituita j iudicatur; quoniam corpus suidum summi frigidum Sc humidum persentitur.Quo ad effectus hunaorum,& primum quo ad sapores, dumodo humores occirrunt hirmum semper ex saporibus cognoscuntur.Ideo sanguis linguae occurrens,semper valde dulci pituita a- cluea seu parum dulcis aut insipida semper dijunicatur. Et quod dicitur de humoribus de res quis tuo i dici debet. Ex odore certa capiuntur
signa dummodo non retrocedant humores, lue- admodum docui.ProptereaMontanus fuit in errore, lumin expositione a Aphoris I se requaerens, cur Hippocrates redundantis humoris signa non sumpserit ex col ire, atq; dixerit, non proposuisse Hippocratem colorem,quoniam locutus sit Hipp.de re lauia itibus humoribus intra vasa ideoq; dixisse: Sic lasoria inanitio c. decipitur Montanus, quoniam per vasa intelle Ixit Hippocrates omnes cavitates omnes porosi s
tates,quarum redundantes humores etiam ex
eolore significantur Tacuit autem Hippocrates olores,quoniate1 vans doctrinamAphoristicani oluit ibintelligedos esse ex ipsis morbis, quasi dicat ippocrates,no solum ex morbis,sed etiaex symptomatib in qualitate mutata, utpote eae
colorib significari redundantia humoris Signa
134쪽
Imae capiuntur ex affectibus animi, prorsus era, a non sunt quia animi asseetias non solum ea quuntur humores, temperamentum,sed potis
simum pendent consuetudine. Propterea Socrates,etsi propter temperamentum tumores
uibus abundabat,obtusi fuerit ingenii,ex condet tamen sibi csitemplatione in acutissimum philosophum conversus est. Et quamvis Demosthenes, propter intemperiem frigidam de humidam,&propter pituitae redundantiam, balbus fuerit propter consuetudinem tamen opti mus evasit orator Assectus p n.in corpore potissimum morbi, signa redundantis humoris sunt certa.Ideo tertiana febris bilem redundare: quotidiana pituitam, quartana melancholiam. absq;dubio demonstrat Signa quoque e Comparatione sumpta potissima sunt, dum modo optima fiat comparatio: atque tali modo signa ex comparatione sumpta verissima sunt. De signis multitudinis humorum supra locuti fuimus: nunc de hsdem aliqua etiam sunt dicenda Multitudo sanguinis a Galeno l. de plenitud. 3 Method plenitudo nuncupatur. Haec autem, quem aditio lum docui in methodo curatrice. vel est plenitudo quoad vires, vel quo ad vasa. Prioris plenitudo cognoscitui Nam si fuerit quos ad vires naturales, alteratur sanguis, imminet eius putredo, aut eadem introducitur. Cognos itur noque e causis juvantibus quia, si fiat sanguinis evacuatio, praeservantur patientes a
135쪽
. quo vires animales persent edum obtiis redduntur, ex in uin eo iusti operantur Militates animales Li
plenitudo uerit quo ad Vitale,
limo suffo otio caloris natiui, Virili, ii γ' in vel syncopen. Ex euacuatione
litinis multu id illis, virtus quae premeb
blato pondere, reficitur. Si uehit leui tud O lito ad vasa, imminet Vasolumi illo
rarefactio, vel apertio. Disruptis vas vel apem colitigit vel ni inia fluxio sauciiij ij
vel si sanguis,'ia effluat, extra a meri
tus, inflammationes parit. Et ex uaeua
ducontibus sanguinis abundantiam, iiij
sint interna, ut iecoris caliditas humidi. ras, siue e Herna, ut multitudo ciborum al-
136쪽
qua sanguinis euacuationeis eaduersari secund
. Nunc de signis in substantiam est
caulae aduertarique cunctum Itiotidia L dii Ci
r' oouendum Causa aduersaria secundu sub - stantiam si fuerit contentum, est humor pu ' rei iugi qui quidem si fuerit semen, c0gHψ'J scitur ex essectibus nempe ex prae iocation ς Vehementi: eYcatis; ; quia ex dimissa Venς αῖ etctio seminis pret cessit. Ex causis iuuantibus; qui avsus veneris, vel contrectatio pu- lendorum mulieris iuuat. Ex eodem ziam
semin quod propter praedictam contrecta tione euacuatur. Si vero humor aliquis se ' cudet coctionis fuerit putridus, cognoscitur: quoniam huic bilis, sunt accessiones de tertia in tertiam ess pituita, quotidie si metam choria, te quarta in quartam: Si angius co- tingit ebris, similem a princi io usq; ad raena tenorem habens, pr. eCelserum i causi putredinis praedictorum humorum, veluti sunt obstructione, , obstructionum causae,.sue sint interne, sue externe.Pi aeter humo res putrescente s adsunt etiam quaedam coi tela solida iecundum suam substantiam ad uersaria, veluti sunt vermes, lapides, eius, e modi alia. Cognoscuntur vermes ex sensu punctionis,ex lipothymia, pileptia, abis eiusmodi a strictibus.Innotescunt etiam,quoniam dii euacuantur apparent Et quia prἱ- cesserunt causae productionis vermium, siuel iat internae,ut redundana pituita, siue e X-
137쪽
s si ternae, ut cibi,ex quibus redundans pituita, quae in vermes conuerti potest, generatur. Innotescunt lapides, quia sit uelint renum,gco tingit dolor grauatiuus. mictio dimini ita.&quandoque sublata;quando nimiru descenodunt ad reteres renum excoriatio Prae
cet Ierunt quoque causae lapides renis producentes; ut summa eorum caliditas,de pituita cralla, quia renti caliditate in calculos conuertitur, veluti quoq; lutum in lateres ic lore fornacis conuerti solet. Si fuerint lapi de vesicae, cognoscuntur ex graui dolore circa vesica, ex iublata mictione, vado nempe lapides descendunt ad collum vescae,ex Vlcere,& ex cautis, ex quibus lapides vescet
producuntur, inter quas non solum est maώteria viscida, sed etiam a renulae, quae diu de tinentur in v sica,& a calore r. amuis diminuto eiusde vescae in lapide conuertuntur. Praeter contenta secundum substantiam ad 'versaria ad scint quoque continentia, veluti est caro atq; ossa Caro coirui et cognoscitur veluti a gangraena cotingit ex ni blato sensu motu corruptae carnis, ex colore nigrocu splendine iuncto ex foedoreri aliis eiusmodi cosequentibus: ex causis a pr gressis,
e g vehemens inflammatio, quae partem allaciam corrupere potuit.os vero corruptu cogi Olcit tir, ex essectib quia in osse asperista e caries gignitur ex causis quoniarn
138쪽
aut supra os detenda fuit sanies virulenta, quae os corrumpere potuit, aut quoniam saeto vulnere os, quod carne non tegebatur, dis luto eiusdem calido innato putri. dum factum est. Cognoscitur quoq; quoniam dum exit apparet ιδε quoniam si inuicem comparentur habentes ossa corrupta, maxime apparebit eorum similitudo. Non licet in praesentia de lignis causae aduersa riae secundum qualitatem sermonem habe. re quoniam ubi cognoscitur, quis redundet humor, facile etiam innotescit,qua qualitate corpori aduersaria ille sit praeditus.
Et quoniam supra docuimus, signa morbi in intemperie, patere etiam ex eisdem si- ignis potest, quae fiat continentia, securi dum qualitates corpori aduersaria. Doceri uacauta re autem oportet gna causae aduersariae, se a Misa secundum ubii. Huiusmodi autem causa. secun is, veluti docui in methodo cura trice, vel ha- sita initium motus diminuti vel deprauati. Cognoscitur causa habens initium motus diminuti, quia si v. g. fuerit humor, veluti
est sanguis, qui qui de statis temporibus ex
venis uteri euacuari deberet,&in quanti tale conuenienti si diminute evacuetur, hoc contingit vel quia minus v acuatur quam decet, vel quia tardius euacuatur quam conueniat. Vtrumq, apparet,qui per sentitur a muliere.Cognoscitur etiam ex esse
fectibus via de mulieres redduntur hyste-
139쪽
aliis causis, ex quibus ipse producitur, limi nutus fluxus cognosci pote st si linuri
humor initium motus praui hoc contin 'quemadmodum alias docui, quia mouetur' aut quia moueri potest ad partem ad uuam'
e effectibus, quos parere consueuit,ri tempore veris quolibet anno nati otisti uerit quin podagram, ex hoe eis rivi
s illicatur humorem habe . iuprum ui ita in eis fuerit
rimas Fognoscitur etiam hie humor ex
essentialiter inhaerentibit, 'tilis i ii amrte euacuatur per Yptiit oeshm 2 pparet valde fluidit, Sideo a metis
ad partes imbecilles. Cognoscitur ex oti trigida, cibi piliuiosi,4 alia eiusmodi
ou cum latinore qui praeteriris annis podagram efficere eon
140쪽
rebiliater eos uetuerat; usq; apparebit ma Xllai umores reperii simili itidinem Materia, que mouetur ad locum in decemem, liue hic locus sit decenti proximus siue non ,cognoscitur ex signis loci affecti, de quibus nunc est dicendum. Nam posteaquam drximus de siqnis eiIentialiter indicantis, seu pollea qua dictum est designis indicantis, quid irvendtima nunc est dicendum de signis indiscantis inhaerentis, seu de ligim indicantis ubi avendum. Hoc autem indicans e n
ta Vbii tepetitur euidentissimum est, d signis
non indiget ut demonstretur locus affectus huius indicantis. Et propterea non est mirum, la Galenus libris de locis affectis non proposuerit gina totius corporis allecti, sed partis alicuius tantum Cognoscitur au-ltem pars affecta ex eisdem ignorum sontibus,ex quibus innotescit affectus,nempe ex essentia affectae partis, ex causis affectio itis martis,ex essectibus partem allectam cola et uentibus atq; ex aliorum limilitudine Per essentiam affectae partis intelligo partis ii F
rem eriem, malam compositioi em, soluo
ram nitatem dc proprietat Elii affectae partis. Si quis enim tangat parten intempera tam,tam affectam statim diiudicabit. Et lilia temperata pars tangi non pol sit, edalus f nis eius temperies deinonstretur, e ino