장음표시 사용
171쪽
CAESAR , dum videt Pompeium in pugnam exciri non posse , praeceps ad rapiendas DFrrachii arces tendit. Castra movet Magnus , ut hostim irrupturum anteveniae ; sed eum fallit Caesar impiger, eumque νaso aggere tener inclusum. Interea dira pestis infestat castra Pompeii, dum Caesar saevam patitur famem. At Pompeius ruptis claviris evadere aureditur e primum a solo Scaeva impulsu repellitur ; sed mox ipse victor abit. Quo tristem hanc cladem reparet Cassar, reno voto pratis , ipse jam circumventus Praecipitat fugam , petitque Thessaliam. Hunc insequitur Pompeius. Exaratur Thessalia topographia. Magica Hamonidum artes narrantur ; inter eas potentisma Erichthus ferata infanda ritusque Panduntur. Sextus illam consulturus adit , qui , audito Hamonidis responso, castra reposit. G vi
172쪽
L OSTQUAΜ castra duces pugnae iam mente propinqui Imposuere iugis , admotaque cominus BrmR , Parque suum uidere Dei, capere omnia Caesa Moenia Graiorum spernit, Martemque secundum Iam nisi de genero fatis debere recusatis Funestam mundo Votis petit omnihus horam, In casum quae cuncta ferat. Placet alea fati Alterutrum mersura caput. Ter collibus omnes Explicuit turmas , & signa minantia Pugnam, Testatus nunquam Latiae se deesie ruinae. Ut videt ad nullos exciri posse tumultus In pugnam generum, sed clauso sidere vallo , Signa movet, tectusque via dumosa per Arva Dyrrachii praeceps rapiendas tendit ad arces. Hoc iter aequoreo praecepit limite Μagnus Quemque vocat collem Taulantius incola Petram, Insedit castris. Ephyreaque moenia 1erVat, Defendens tutam vel solis turrihus urhem. Non opus hanc veterum , nec moles structa tuetur , Humanusque labor , facilis , licet ardua tollat, Cedere vel bellis, vel cuncta moventibus annis ἀSed munimen habet nullo quassabile serro, Naturam . sedemque Ioci. Nam clausa profundo. Undique praecipiti, scopulisque VomentibuS aequor,
Exiguo debet, quod non est insula , colli.
173쪽
Terribiles ratibus sustentant moenia cautes , Ioniumque furens , rapido quum tollitur austro , T ampla domosque quatit, spumatque in culmina pontus, Hine avidam helli rapuit spes improba mentem Cassaris , ut vastis d1ffusum colithus hostem Cingeret ignarim , ducto procul aggere Vallio Metitur terras oculis e nec cespite tantum Contentus fragili subitos attollere muros, Ingentes cautes , aVulsaque saXa metallis , Graiorumque domos , direptaque moenia transfert. Exstruitur , quod non aries impellere saevus Quod non ulla queat violenti machina helli. Franguntur montes , planumque per ardua Caesar
Ducit opus et pandit fossas , turritaque summis Disponit castella iugis , magnoque recessu Amplexus fines , saltus , nemorosaque teSqua , Et silvas , vastaque feras indagine claudit. Non desunt campi, non desunt pabula Magno ,
Castraque Caesareo circumdatus aggere mutat. Flumina tot cursus illic exorta fatigant, Illic mersa suos : operumque ut summa revisat, Defessus Caesar mediis intermanet agris. Nunc vetus Iliacos attollat fabula muros ,
Adscribatque Deis : fragili circumdata testa Moenia mirentur refugi Babylonia Parthi En quantum Tigris, quantum celer ambit Orontes, Assyriis quantum populus telluris Eoae
174쪽
Suffcit in regnum , subitum , hellique tumestu Raptum clausit opus. Tanti periere labores. Tot potuere manus aut jungere Seston Abydo . Ingestoque solo Phryxeum elidere pontum: Aut Pelopis latis Ephyren abrumpere regnis .
Et ratibus longae flexus donare Μaleae: Aut aliquem mundi, quamvis Natura negasset, In melius mutare locum. Coit area belli: Hic alitur sanguis terras fluxurus in omnes, Hic & Thessalicae clades , Libycaeque tenentur. AEstuat angusta rabies civilis arena.
Prima quidem surgens operum structura sesellit Pompeium. Veluti mediae qui tutus in arvis Sicaniae rabidum nescit latrare Pelorum: Aut vaga quum Tethys, Rutupinaque litora servent, Unda Caledonios fallit turbata Britannos. Ut primum vasto septas videt aggere terras e Ipse quoque a tuta deducens agmina Petra Diversis spargit tumulis , ut Caesaris arma Laxet, & effuso claudentem milite tendat. Ac tantum septi vallo sibi vendicat agri, rima , Μycenaeae quantum sacrata Dianae , Distat ab excelsa nemoralis Aricia Roma: Quoque modo Romae praelapsus moenia Tibris In mare descendit, si nusquam torqueat amnem. Classica nulla sonant, iniussaque tela Vagantur: Et fit saepe nefas , iaculum tentante lacerto.
175쪽
inior cura ducem miscendis abstrahit armis Pompeium , Exhaustae praebenda ad pabula terrae, Quae currens obtrivit eques, gradibusque citatis Ungula frondentem discussit cornea CamPum.
Belliger attonsis sonipes desessus in arvis. Advectos dum plena serant praesepia culmos, Ore novas poscens moribundus labitur herbas, Et tremulo medios abrumpit poplite gyros. Corpora dum solvit tabes , & digerit artus, Traxit iners coelum fluidae contagia pestis Obscuram in nubem. Tali spiramine Nesis Emittit Stygium nebulosis aera saxis, Antraque lethiseri rabiem Typhonis anhelant: Inde Iahant populi, coeloque paratior unda Omne pati virus , duravit Viscera coeno. Jam riget atra cutis , distentaque Iumina rumpit: Igneaque in vultus, & sacro fervida morbo Pestis abit, sessumque caput se ferre recusat.
Jam magis atque magis praeceps agit omnia fatum e Nec medii dirimunt morbi vitamque necemque: Sed languor cum morte venit, turbaque cadentum
Aucta lues , dum mixta iacent incondita vivis
eo Ora : nam miseros ultra tentoria cives pargere , funus erat. Tamen hos minuere labores
4 torgo pelagus , pulsusque Aquilonibus aer , 'Litoraque , & plenae peregrina messe carinae.
At liber terrae spatiosis collibus hostis
176쪽
Aere non pigro , nec inertibus angitur undis :Sed patitur saevam , veluti circumdatus arcta obsidione , famem. Nondum surgentibus altam In segetem culmis , cernit miserabile vulgus In pecudum cecidisse cibos , & carpere dumos, Et morsu spoliare nemus , lethumque minantes Vellere ab ignotis euhias radicibus herbas rQuar mollire queunt flamma , quae frangere morsu, Quaeque per abrasas utero demittere fauces , Plurimaque, humanis ante hoc incognita men1is, Diripiens miles , saturum tamen obsidet hostem. Ut primum libuit ruptis evadere claustris Pompeio , cunctasque sibi permittere terras et Non obscura petit latebrosae tempora noctis , Et raptum surto soceri cessantibus armis Dedignatur iter : latis exire ruinis
Quaerit, & impulsu turres confringere valli , Perque omnes gladios , & qua via caede paranda est. Opportuna tamen valli pars Visa propinqui, Qua Minuti casteIla vacant, & confraga densis
Αrhoribus dumeta tegunt. Huc pulvere nullo Proditus agmen agit, subitusque ad moenia Venk. Tot simul e campis Latiae fulsere volucres :Tot cecinere tubae. Ne quid Victoria serro
Deberet, paVor attonitos consecerat hostes.
Quod solum valuit virtus , jacuere peremti , Debuerant quo stare loco : qui vulnera sexrem
177쪽
Iam deerant, & nimbus , agens tot tela, peribat. Tum Piceos volvunt immissae lampades ignes :Tum quassae nutant turres , lapsumque mi ntur.
Roboris impacti crebros gemit agger ad ictus. Iam Pompeianae celsi super ardua valli Exierant Aquilae r jam mundi jura patebant.
Quem non mille simul turmis, nec Caesare toto Auferret Fortuna locum , Victoribus unus Eripuit, vetuitque capi : seque arma tenente , Ac nondum strato , Magnum vicisse negavit. Scaeva Viro nomen : castrorum in plebe merebat
Ante feras Rhodani gentes : ibi sanguine multo Promotus Latiam Iongo gerit ordine Vitem. Pronus ad omne nefas , & qui nesciret, in armis Quam magnum Virtus crimen civilibus esset. Hic uhi quaerentes socios jam Marte relicto Tuta fugae cernit, is QUO Vos pavor, inquit, abegitis Impius ; & cunctis ignotus Caesaris armis O famuli turpes , servum pecus , absque cruoreis Terga datis morti Cumulo vos deesse virorum ,, Non pudet, in bustis , interque cadavera quaeri ,, Non ira saltem iuvenes , pietate remota , is Stabitis p E cunctis , per quos erumperet hostis,M, Nos sumus electi. Non parvo sanguine Μagniri Ista dies ierit. Peterem felicior umbrasis Caesaris in vultu. Testem hunc Fortuna negavit: is Pompeio Iaudante cadam. Confringite tela
178쪽
,, Pectoris incursu , iugulisque retundite ferrum. ,, Iam longinqua petit pulvis, sonitusque ruinae, i, Securasque fragor concussit Caesaris aures. is Vincimus , o socii; veniet , qui Vindicet arceS , ,, Dum moritur , . Μovit tantum vox illa furorem, Quantum non primo succendunt classica cantu e Mirantesque virum , atque avidi spectare , sequuntur Scituri juvenes , numero deprensa , locoque , An plus quam mortem virtus daret. Ille ruenti Aggere consistit , primumque cadavera plenis Turribus evolvit, subeuntesque obruit hostes Corporibus : totaeque Viro dant tela ruinae , Roboraque, & moles , hosti seque ipse minatur. Nunc sude , nunc duro contraria pectora conto Detrudit muris , & valli summa tenentes Amputat ense manus : caput obterit, ossaque saxo, Ac male defensum fragili compage cerebrum Dissipat : alterius flainma crinesque , genaSque Succendit : strident oculis ardentibus ignes. Ut primum cumulo crescente cadavera murum Admovere solo r non segnior extulit illum Saltus , dc in medias jecit super arma cate as, Quam per summa rapit celerem venabula pardum. Tunc densos inter cuneos compressus , dc omni
Vallatus hello vincit, quem respicit, hostem. Iamque hebes, & crasso non asper sanguine, mucro Percussum Scaevae frangit, non vulnerat, hostem:
179쪽
Perdidit ensis opus , frangit sine vulnere membra. Illum tota premit moles , illum omnia tela. Nulla fuit non certa manus , non lancea felix: Parque novum Fortuna videt concurrere , hellum Atque virum. Fortis crebris sonat ictibus umbo . Et galeae fragmenta cavae compressa perurunt Tempora : nec quidquam nudis vitalibus obstat
Iam , praeter stantes in summis ossibus hastas. Qui ct nunc vesani iaculis , levibusque sagittis
Perditis haesuros nunquam vitalibus ictus Hunc aut tortilibus vibrata phalarica nervis Obruat , aut Vasti muralia pondera saxi: Hunc aries ferro , halistaque limine portae Promoveat: stat non fragilis pro Caesare murus , Pompeiumque tenet: jam pectora non tegit armis: Ac veritus credi clypeo, laeVaque vacasse , Aut culpa Vixisse sua, tot vulnera helli
Solus obit, densamque serens in pectore silvam. Iam gradibus sessis , in quem cadat, eligit hostem. Par pelagi monstris. Libycae sic hellua terrae , Sic Libycus densis Hephas oppressus ab armis
Omne repercussum squalenti missile tergo Frangit , & haerentes mota cute discutit hastas. Viscera tuta latent penitus , citraque cruorem Confixae stant tela serae : tot facta sagittis , Tot laeulis , unam non eXplent vulnera mortem.
Dictaea procul ecce manu Gortynis arundo
180쪽
Tenditur in Scaevam , quae voto certior omni In caput , atque oculi laevum descendit in orbem. Ille moras ferri , nervorum & vincula rumpit, Assivam vellens oculo pendente sagittam Intrepidus , telumque suo cum lumine calcat. Pannonis haud aliter post ictum saeVior ursa , Quum jaculum parva Libys amentavit habena, Se rotat in vulnus : telumque irata receptum Impetit , & secum fugientem circuit hastam. Perdiderat vultus rabiem : stetit imbre cruento Insormis facies : laetus fragor aethera pulsat Victorum : majora viris e sanguine parvo Gaudia non saceret conspectiun in Caesare vulnus. Ille tegens alta suppressum mente dolorem , Mitis , & a vultu penitus Virtute remota , M PARCITE , ait, cives : procul hinc avertite ferrum et ,, Collatura meae nil sunt jam vulnera morti:,, Non eget ingestis , sed Vulsis pectore telis.,, Tollite , & in Magni viventem ponite castris :,, Hoc vestro praestate duci r sit Scaeva relicti,, Caesaris eXemplum potius , quam mortis honestae n. Credidit infelix simulatis vocibus Aulus rNec vidit recto gladium mucrone tenentem: Membraque captivi pariter laturus, & arma , Fulmineum mediis excepit faucibus ensem. Incaluit Virtus : atque una caede resectius M SOLVAT , ait, poenas, Scaevam quicumque subactum