Auli Persii Flacci satyrae, cum antiquissimis commentariis qui Cornuto tribuuntur, collatis cum veteribus membranis, et auctis. Eliae Vineti praefatio et annotationes in easdem. P. Pithoei IC. variae lectiones et notae ad veteres glossas. Theodori Ma

발행: 1601년

분량: 497페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

481쪽

qui vitiorum corporis exprobrator; derisori philosophorum, insolenti&supino magistratu Italico, petulanti legendum sub primam lucem programma est, quo significatur meridie histrionem recita turum fabulam: sic glossae veteres. i i i '

HIs MANE EDICTUM.

Hic versus potest habere id luminis ac sententiae; his manξ praetoris edictum, post prandia legendi flores signatae virginis.

IN SAT. II.

i Reces emaces quibus homines quassi a dijs emere videntur: con-, 1 cipiuntur enim preces, quibus vota succedunt, unde coniunctitra vota & preces apud bonos authores.

Libaretacita acerra placare Deos thure. Diuitum ut pauperculoruest signate cura dare, imponere, Martialis epig. II. lib. 8. Dat populuι, dat gratus eques, dat thura senatu . vi

Ouid. 3. amorum. Cleg. . . . .

D qui quam pia thura focis imponere curat Sicthura iacere dixit diuus Hieronymus epist. I. Pauperculi tamen parca, diuites plena manu dijs thura imponunt.

O si effodiatur thesaurus sub aratri vomere. vel sub rastro et Thesaurum inuenire Imperator Leo beneficium Dei appellat, interpretaturque thesaurum mobilia condita ab ignotis dominis tempore vetustio te. l. unica, de thesaur. Cod. lib. Io. Triphoninus autem donum fortunae in l. si is qui in aliena. ff. de acquir. rer. dom. Thesa rus est, inquit Paulus, vetus quaedam depolitio pecuniae, cuius non extat memoria, ut iam dominus non habeat: sic enim ut eius qui in Venerit, quod non alterius sit, i. nunquam nuda, is de acquir. recidom. Relati ut elegans Scevolae responsum est. de rei vind. a tutore, inquit, pupilli domum mercatin, ad eius reli honem Iubrum induxit; is pecuniam inuenit, quaeritur, ad quem pertine ι ὸ respondi: si non thesauri bu runt, sita pecunia sorte perdita, Vel per errorem ab eo, adquem pertinebat ionablata nihilominus eius eam esse, cuius fuerat. Hercules lucris improuisis , insperatis ut thesauris praeerat, cui etiadecimam vovebant, qua in renon morabor lectorem. Hercules, ut Mercurius,Deus Vi l s , cui peregre prosecturi sacrificaban

482쪽

IN A.. PERSII SAT. II. y

ficabant propter viam: In Herculis templo culinae, quemadmodum indicat vetus inscriptio. Hercula saxano Sem. Sulpit. Tropbimur, aedem, Zothecam. Culinam pecunia sua abolo restituit. &c.

Si vota impia, stulta. irrita fierent Staio homini scelerato, Staius exclamaret ὀ Iuppiter, & ira excandesceret; Iuppiter impietate votorum non exclamabit & graues concipiet iras Secus res se habet; nam Iuppiter in presens nec exclamat, nec irascitur , subest tamen metus vltionis futurae. Iupiter quia te impium cum tua familia no exanimat fulmine, non propterea delicti tui gratiam fecisse videtur. Attingam fulmine occisos ad legem N umae Pompilij, hominem mortuum si puta, nis occisit seu a genua ne tollito.

Bidental locum fulmine tactum aruspex expiabat bidente, id est

oue. Fronto, bidental locus fulmine tactus, expiat in ove, bidentes enim ouesane antur. Festus lib. is . ex silio Stilone in obstitum. idem lib. I . in pura vestimenta. ea propter a russpex expiabat, expiata constrerabat, consererataque calcare nefas erat, unde sepiebantur. Vide Artemidorum lib. 2. cap. 8. haec Savaro ad illud Sidonii. Carm. s. Septum numina quaerit ad bidental. Colutus, qui multo plura commentatus est in Apuleium.

Expiabatur antὸ infantulus saliuis valentibus contra fascinum, quam extra limen efferretur die lustrico. Ante septimum diem, ud di anguinolentorum, id est recens natorum, & ad huc a matre rubentium plerique extinguerentur, ideo receptum ei Te apud Graecos ait Aristoteles lib. 8. de historia animalium, ut septimo die pueris imponerentur nomina. Plutarchus author est apud Romanos maribus quidem nono, sceminis octauo die nomina imponi solita, cuius disserentiae rationes aliquas adferre nititur. Ossicium , solcmnitas nominalium ; Tertullianus de idolatria, circa elicia priuatarum communium solemnitatum, τι togae purae, xt syon- sebum, ut nominalium nuyum putem periculum. Lustrico die ad epulum&conuiuium propinquos vocari solitos Capitolinus docet in Nerone his verbis ; cum rarum esset aquilas in his locis videri, in quibus natus est Albinus, septima eius diei hora conuiu , quod celebritati pueri deputabatur, cum ei fierent nomina septem aquilae paruulae de nidu allatae siunt,&c. Nominalibus circumferri solitos insantes per templa Deorum putaui aliquando posse coni j ci ex Suetonio cap. et s. In Caligula, in θη-tem Iuliam Drusillam appellatam per Ommum Dearum templa circumferens, Mineruae gremio imposuit, alendumque m in lituendam commendauit; At

verba Suetoni j non videntur modo sacere satis mihi ad memoriam

483쪽

sis IN A. PERSII SAT. II.

huiusce rei veteris,cum non lucida mentio nominalium fiat eo loci.

Rimari exta, unico verbo, Viculare, a filio iecoris, viam ita misepiculare. Apuleius de daemonio Socratis; vel somniis confirmandis, vel extis Diculandis. Martianus , icultatis extorum prosictis. Idem , haec arusticio ι'xta Diculant admonentia quaedam. Scaliger mihi Deus vialis digitum intendit ad fontem, in Priapeia.

Huius loci haec est sententia; cum adoleverit aetas illius, venustussi, adeo ut omnia in amore succedant ex animi sententia.

Purgas noctem, purgas noctis adulteria, vel somnia horrenda. expiare somnium est sacrificiis & relligione malum, quod portentum est, deprecari. Tibullus cecinit procurare,s e procuraui, ne possent saeua nocere

Da vi sim pecorosus & peculiolus; pecorosus in pascuis, peculi sus in pastoribus. Statius. Cui fatura gregem pecoroso vere nouauit. Sidonius E uchat istico ad Faustuin. Quique etiam adpumptum pecorosi de grege I se asti regem. HAEC si BI CORRUPTO. Dij non iisdem nobiscum aflectibus ducuntur; homines sibi placent unguentis delibuti, nec quicquam dij. Seneca tamen stagmento de superstitione idola unguentis perungi solita scribit in Capitolium per ent, pudebit pubiscatae dementiae, quod sibi vanus furor attribuit officii.

Alius bonas Ioui nuntiat, alius hector est, alius undio qui vano motu brachiorum imitatur ungentem. Diuus Augustinus de ciuitate Dei lib. i 6. cap. 38. nec more idolatriae lapidem perfudit oleo Iacob. veluti faciens illum Deum, neque enim ado rauit eum lapidem, mel ei sacrificauit. Arnobius aduersus gentes lib. I. venerabar nuper veternosis in arboribus taenias si quandoco exeram lubricatum lapidem cr ex oliui νnguine odoratum : tanquaminei et vis praesens adulabar infabar, ' beneficia pinceba nil sientiente de trunco. At de fuco mulierum Tertulianus, Cyprianus legendi.

Non dijs, sed mulierculis ornatus est curae ac studio. Alexander Seuerus modestus imperator. & in cultu temperando seuerus, ina res tamen matronis concessit, Lampridius in vita illius , gemmarum quod fuit, vendidit, ci aurum in aerarium contulit, dicens, gemmas vitis Uui non esse: matronas autem regias contentas esse debere uno reticulo, atque inauriasus, monili. In eam memoriam rerum veterum Heraldus multa epigrammate O. lib. ti. Mart. oli z : τ

484쪽

IN SATURAM III.

FENESTRAS.

FEnestrae nomine alio Jecularia. Seneca epist.*r.&lib. de prouident. diuina cap. 4. Plin. lib. I s. cap. I 6.

Columbus quasi coles lumbos;columbus etiam avicula Veneris; palumbes quasi parcentes lumbis, Pierius in Hieroglyphicis.

PULMONEM RUMPERE VENTIS.

Pulmones inflantur, unde translate pedes pulmonet; Plautus in Epidico, pedibus pulmoneis qui perhibetur prius venisset, quam tu aduenisti mihi. Pulmonea poma Plinio, ut plerique interpretantur,sunt stolide tumentia.

In porticu Stoicorum Medi expressi. Verumtamen in scholis philosophue depicti philosophi, Sidonius epist. 9. lib. s. Tum praeterea, non caesariem pasicere, neque pallio , aut clara, velut Iophisticis insignibus eloriari , aut a bellare de vestium discretione seuperbia, nitore pompa n, Aqualoreia tantiam, neque te satu hoc aemulari, quod per omnasia pin antur Areopa

pagitica, vel Potaneum; Zeusippus ceruice curua, Aratus panaa, Zenon fronte contracta , Aristoteles brachio exerto, socrates coma candente , Epicurus cute distenta, &c. DANTVM PROPINQUIs E LARGIRI. Propinquis. maxime statribus elargiendum; Horat. lib. I. Car. . . ivet extento Proculeius aeuo Notus in fratres animi paterni I Izum aget penna metuente solui.

Fama superstes. Proculeius fortunarum, quas ex paterna hereditate acceperat, dimidiam partem concessit statri, plurimis illum indigere dictitans, si biverb pauca satis esse : deinde monitionibus crebris illius aures circumsonans ad vitam meliorem reducere tentabat talibus verbis ipsum alloquensi dum pater nobis superstes fuit, erat, qui nos errantes moneret & bonis moribus imbuere pollet; illo autem nunc denato, tu mihi relictus. & ego tibi: decet igitur ii quid deliquero, te mihi consulere. & mea delicta emendare ac castigare; qu bd sit quid is th contra peccaueris. non grauiter consilium nostrum perferre debes, Philostratus cap. io. lib. a. in Apollonij vita.

485쪽

Adumbrat naumachias, quas in Mosella cecinit Ausonius pugnas iocantes. In medio lacus prominebat, & pro ij ciebat meta, ad quam se nautici velut in circo agitatores exercere solebant, Virg. s. AEneid.

DECVISA FARINA.

Cecinit Virgilius in Moreto, decutere farinam. irusas in cribra farinas In quibusdam codicibus, Cr quatis Dd male.

IN SATURAM IIII.

IN Compitalibus erant culinae, ad quas epulum laribus ponebatur, quod , pauperibus diriperetur, v nde compitalia unesta.

Tunicae interiores caeparum, quae apud Lucilium talia, Lachomostque orssine talia. Tunicas, siue summum corticem caeparum Virgilius cecinit, Iuni

ma coria. Singula tum capitum numerosa cortice nudat,

Et pummu stoliat coriis.

Latet hie obscoenitas, ut in Suetonio cap. 7s. in vita Augusti interdum nihil praeter Cilicia cr Jongias, Cr rutabula, G forcipes, atque alia id genus, titula ob curis CV ambiguis.

Formicapes, postea forcipes, quod forma, id est calida caperent.

IN SATURAM Q

Transatum ab aedificijs calce politis.Festo Ibd. calicata aedificia ubtruvio polita; sic ille lib. s. cap. io. deinde opere albario siue tectorio restatur.

Picta Iuua, fucata non simplex. Potest etiam tribui picta lingua.

486쪽

ei, cui depinnatum orationis eloquium , Ut Varro loquitur Mystagogo. cui sermonum infulae, Diuus Ambrosius in Lucam lib. 8. cap. s. cui enthecatum dicendi genus, Fulgentius Mythol. cui bracteae eloquentiae, Solinus in Polyhisto , cui denique folia verborum inesse tantum videntur, Diuus Hieronymus in Ecletiast. cap. IO. eloquentiae, cr orationi, quae verborum fronde sit composita facile vulgis cedat agnobile.

Stoica sapientia docet mores prauos late e sub recti specie : vel, docet quemadmodum cernerem ne vitia me deciperent, quae speciem tecti circumferunt, eo loci,siserta pro latere potest sumi. Sunt quaedam vicia virtutibus proxuna,quae plerumque decipiunt sub specie&vmbra virtutum. Virtutes etiam inesse videntur hominibus, quae non virtutes sed vitia estimantur. In hanc sententiam singularis, est Zeno Veronen sis serm. de liuore & inuidia ipι magnanimum qumque virum proteruum vocant, constantem cr patientem sine penseu doloru a pedant, sobrium acerbum dicunt , tu hin crudelem, prudentem callidum tiberum arrogantem, liberalem vero luxuriosium criminantur, parcum au rum nominant, m omne prosus steries virtutum decolorare contraret a malitia siumptu gestiunt. Hyperides, ctam caeterorum opinionem fallare conaris, tute frustraras 1, mn enim probas te pro astuto sapientem intelligi, pro considente fortem, pro illiberati diligentem rei familiaris. pro malevolo seuerum; nullum enim est vitiil. quo virtutis laude gloriari posias, unde eius Antentia. δεριώ- IArinc ni

Verumtamen ex regula philosophorum ματ ι . εα m με modus virtus est. vitium nimietas reputatur.

Auaritiae de luxuriae interdunt societas; sui enim profusi quaerunt undecumque fomenta luxuriae suae ', Sallustius in coniurat. Catil. alieni appetens sui profusius. Sid. opist. ii . lib. pecuma per auaritiam par in per ambitum prodi . Claudianus 2. Panegyrico Stilbnicis' Trudis auaritiam, cuius jundisiima nutrix

Politae vestes eorum, qui ambiunt magistratus. Politi vestimenta dicuntur a fullone cum villos cogit & increstat; Plin.lib. 31. Vmbrica creta non nisi poliendis vestibus ad umitur. Festus iii Polimina. Nonius in

interpoliare. INFLANT E s CORPORA.

morem,ulcera in corpus immittentes, Focquellaus.

487쪽

IN SATURAM VI.

poetae ludunt an atoria, scribunt heroica.

Ennius tricor, quia graecE, latine, oice loqueretur, leg. Agellius cap. i .lib i . nisii conueruentius iit respicere quae Horat. addidit ad nomen epist. I. lib. 2. Ennius fortis, sapiens, m alter Homeruia

olim massilientes trilingues scribit Varro, quod graecE, latine, de gallic E loquerentur. Tricordes ytharae Stagrij apud Sidonium Apollinarem epist. 4. lib. s. quia trituri linguarum peritiam scilicet Latinae, Germanicae, M

Id est, coenare sine obsonio condimentis perfuso. Vnctum obsonium est conditum.

Costae suntinteriora quaedam statumina, qnibus laterum compages &coassatio nitebatur , quales in naui costas videmus. Pl. lib.,r3. cap. Nec minus spina celebrarum eadem gente A taxonii , quoniam incorrupta etiam in aquis durat, ob id visi: Lma nauium costu. . .

Vulgb E plebe tenuiores appellobantur. terrae filii. Vt rem planius doceamus, generis apud Romanos dii crimen d Iex resalit patricij. alij plebei. ruistim ex virisque, alii nobalea. alij noui. Nobiles cen sebantur illi lolii quorum maiores magistratum ceperant, quique iu&habebant imaginis ponendae. Noui, quorum maiores vitam Privatam vixerant, re quibus imagines nullae.

488쪽

INDEX

QUAE IN

tia. DAlba sententia. Amantes adsores amasiaria canere veteris moris est. 79 Ambitio cretata. IOAmicorum lblandientia formulae.

Aptici senes. I ualiculus. 17 Arcesilaus philosophus.s s. Asinus albus. NAthletae exercebant se, priusquam in apertum certamen descenderet.

. et

Bidental.

Bilis vitrea pro ira.

NOTABILI UM

HOC COMMENTARIO

Campus Romae duplex. o Canete ad lyram. Capti ficus. Ocarceres. Explicatio ada-gij, A catectibus ad

calcem. 48 Costae. Iot Catonis consiliu de morte tua teprobatu. λ'. Censoria nota in equites.

7. UCertamina poetica. 3Chromatiari,quid. QCincinnarus, unde tie dictus. I 8. νCircenses ludi di aurigationes. 4 s. & seqq. Circenses ludi diebus i

ctis prohibiti apud

Christianos Cleps: drarum usus quando coeperit. 1x Columbus. 98 Concauum. Coniugium. prolis iusti-iende causa fieri de-et. a , Cornei homines. N. 92 Creditum dicitur id quod redditur a debitum , quod soluitur. Canei inauditorijs. g

r, A, verbum solemἡeo in preeibus. ' Damocles. 'Declamandi studi si apud

Romanos. Denarius. Dcntate. '

Dia poemata. 4Dies erassos transite. IDigitum exerere. 7sDictare. Is

Dij leti ad vindictam. Dij p. irnu in fictiles , po- stra aurei in LaDisci. ictus.de praecinctus. opposita.

EDera duplex . i. Edetae

ambitiosae , sequa

Elephanti in aurigatione Circensi adhibiti. ες Elleboto purgare animi .

. s.

FActiones in aurigaiationibus Circensibus. 48 49 1 Fascinum verborum. Qpermentu unde dictsi Io Fibrae. Fissiculare. ULFloeces. MFluuiorum genti. LEFoeminarum studium iu

Formae & pulchritudini corporis quantum tribuerint Lac d. Sc Rom.

Fraterna monitio. ΣαFrugalitas.

489쪽

Funera diuitum cum tuba , pauperuincum tibia fiebant. ss. Iur que adulti cum iacibus , pueri cum cereis .esserebantur. I Funerales in pensae. 31 Futis epitheta. to

G Alii Troiades. 6

Horologium quando Romae esse coepe

IDola rogi solita. M

Iecur , in quo animi sensa, ut in corde collocata. IOIeiunium Iudaicum. 8 IInstitutio domestica.

Ingenij felicitas fautoris

adminiculo opus habet. IItridendi tres mo4i. 27 Italiae encomtum. 4Iuuentas senilis. 6o

LAllus de lallare. 3Largiri propinquis

Laudes nimias reiicit verecundia. i Laudis sum ab uno optimoque P bari. sta. lata eterum. IoLibare tacita acerra. M

Liber, speculum mentis est. Io Liberalitas. Libertas, qui I - Libertas plena dc perfe- cta. - rLiberti nouith notae. 7 L.

3. Linguae vitia tria. II Loca secreta nullis aptis- . sima. o. z. t sLoricatio. Q Ludi Olympici. 2.3c seq.Ludorum exibendotum causa triplex. 6 6 Lunulae. s Luscus.& Eluscare. H LIra tetrica. .. 8

uile&commune pauperibus. 8 Manumissi nonae in acta publica referebatur, dc manumissionis causa. 73. Manus iniectio. rata Membrana triplex. 3 1 Membroru corporis humani quae sit iusta adpulcbritudinem proportio. Q Mens bona a singulis ho- in inibus Mephitis .dea suetoris. Is Mercium improbarum,& mensurarum cosnl-tio ad aedilem pertiue bat. a 3Meretrie i rapacitas. quarti in cellulis pretium titulo quoda erat constitutum. υ Meus, pro Mei iuri avus. sui iuris. 7 7

Maserum & miserabile quid in poetis. Missilia ad populum. 8a Moi rari digito pulchrii

Montes polliceri. Mortuis bene precaban

Mutare habenas.

Natalitia dona. T. 8 Nebula prora nihili. O Ne: o patrem cur non iactauerit. 6

Nobiles, α Noui, qui,

apud Rom. io INomina pueris septimo die imposita. 9 non sine solennitate. ic Nonaria meretrix. Q Nudipedalia. R Nummus asperi Nummus antiquus plutis habitus, qua recen . Is

ollicia Romae pleraque noctu fiebat. 3 OlImpica certamina. μὴ oc seqq- Oratio pedetuis gratior soluta. 94. Oratio delumbis , tenera, exossissorator aut poeta dicturus, Remmis ornatus ascendebat. I. rotatoris boni signa. ro Oratores notati, qui in dicendo praecipuum causae cardinem negligunt. Oratoribus statuae, coro nae . dc Palmae concessae , sicut oc poetis ornat nullic biis.s '8 i Ean, quid. 2r Paganus, quis, Munde

490쪽

Patricius.

Pauperes studiosi, diuites

contra. res non noua. I.

Paupertas bonae mentis soror. Pedis mensura alia apud Rom. alia apud caeteras gentes. H Periscelides. ἈPero,quid. 7 Phalerae. 1' Philippeus. I Philosophorum notae.

Phonalcis oratores quida

si sunt. Τ Pica. Pilae ludus. sto Plebis stultum iudicissi c

Popus, pupillus. Potiones ad vocis bonitatem. 2Psittacus. ΑPuella ambitiosi,quid. αPulebritudo eorporis ex iusta me broru proportione metitur. Pulmo. 91 92.99 Purificatio per aquam. 26

Puteal Libonis ' G

RApismata in manumissione. PIRecitantem probabant veteres tribus lignis.I Recitatio venusta quantum oratione iuuet. 8Recitatio domestica de

publica.SAbbata recutita 8t

Sacra musarum 1 Sactorum reuerentia. 22sacrum Canarium. 33Salem lingere. 36. Salina

tuam mouere.

Saliuam nosse. t

Saltate ad numeros. 76. Sanna. iasapientiae condimentnmaetas. εο

Saraaso loquendi. Is Scholae philosophorum in quibus depicti phi-Iosophi. 22Scholarum aperiendam hora: 33. scholarum intumissiones, seriae. ordo.ib. Pro scholus iniicbolis. ib. I scribentium vana cupido gloriae. I CScriptores docti tardesinii tanta emittunt in lucenVindocti, cur Ira. s. Io. Sententiam contrariam

dicebant ib aliis discedere iubebantur apud ROm. 6 Serui venalitii titulos gerebant, ἡ quibus cottaeonditiones cognoscerentur. 1L. Seruorum pedes nota aliqua signabantur. D. Seuertium. I Socrates calumniatus. Ea Somnia Diis veteres co-

memorabant. 'sorites.

Stalagmium. Astatura hominis iusta quae suetit apud Rom. stilus. I . stilum vertere. 3s Strabum fieri, quid. 1 gstratus equorum. 38 Sumen.

Supplantare. H

Tecto tu, quid. tis Terrae filij. ior Tessera frumentaria. VIS quid designet. ει a hesaurus,quid. &Tlie-sauri inuentio. 9s

Transium lio. Trossuli. Τ' Tubae in diuitu senetib. adhibitae.

Varices, & Uari Ol is x Vates quid disserat a poeta. Venitale. QVentus, pro sinu. Verborum spuma. 2IVeledarij. vetitas acerba. Vertigo pro manuminsione. Viatores Mercurio de Herculi sacrificabant.

Victorum in certamini bus Olympicis prae- seqq itemq: Circensibus. svictus priscorum, cepe. allium. mel. vinciae. vindicta. Vita humana celebritati similis. I Vitae senus aliquod eligendum. εο Vitia aliena plerique norunt, sua non videt.6 Vmbo. V old, quale esse debeat.74 vox sonora sortitudinis symbolum. 7. Vocis descriptio. ib.

SEARCH

MENU NAVIGATION