장음표시 사용
451쪽
tuli urandum solet praestari. Nummi veteres. ut nummus Paulli Lepidi, de alter Libonis ci cum tulerunt imaginem putealis; in nummo Paulli ex altera parte inscriptilin. concordia; in Libonis nummo exaltera parte, bontis euentus; scilicet ut concordia, sententiaruaue euentus bonus notaretur, Rae
uardus cap. 8. lib s. Variorum, siue de iuris ambiguitate. Verumtamen ex Dione lib. 8. intelligi potest id potius reserendum esse ad nuptias Octaviani cum Scribonia, oncordiam Octaviani cum Sexto Pompeio. FLAGELLA VIBICE. Puteal multa vibice fagurare, nil aliud sonat quam peierare ; Cic. pro Flacco, ergo u , cui ,st aram ten ns ιuraret, crederet nemo ; per epistolam, quod volet, iniuratus probabit Ideoque si is, qui in aram iurabat. peieraret; sic illi diuo, ad cuius aram iurabat, iniuriarn facere existimabatur, ut non tangere, sed flagellare potius multa vibice suo periurio aram diceretur. Aram igitur tangit, qui exanimi sui sententia iurat, aram flagellat, qui peierat; idem Raeuardus.
Vt verbis utar Horati j lib. epist. ne cui de te plus quam tibi credas.
Non imponendum sibi, quod impar est viribus; non imponenda cerdoni exibitio ludorum ; nec etiam imponendum Neroni onus imperil. Triplex olim ludorum exhibendorum caussa ; Deorum relligio, mortuorum exibentiu honos: qui ex duabus piloribus caussis exibebantur , sacri erant & inuiolabilin, eorumque origo prior est &antiquior; seio enim transierunt ludi a relligione Deorum & mor tuorum ad honorem exibentium. Postea vero ita res in usia frequenti niti ut imperio Augusti non solum qui honestiorem locum, sed etiam qui sortirentur in Repub. insimum, magnam partem patrimonij impenderent in editione spectaculorum. Augustus etiam ludos coercuit,qui ex ambitione pratia habebant originem: haec Casau bonus in Augustum Suetoni j. Lepidum Martialis epigramma, i c. lib. . in cerdonem, qui gladiatorum munus ederet ultra facultates. nas gladiatores, Autorkm regale cerdo, Quodque tibi tribuit , subula, sica rapit. Ebritis es; nec mi in saceres id Iob ius unquam, velles ut corio ludere, credo tuo :Lusisti, satis si 1, si a te, mihi crede, memento uncin pegi la cerdo tenere ma. 1 xcvM HABITA.
452쪽
Figendum, Cr memori tractandum pectore, siue Coniugium quaeras, M sacri in parte Sena Esse ritis, nec enim loricam poscit Achillis Thersites, in qua se traducebat vi pes Ancipitem. heu tu magno discrimine causam Protegere affectas: te constule, dic tibi qui sit
orator vehemens, an Curtius an Matho,&α
N principio carminis huius satyrici dialogismus. Mirum enim Cornuto, quia centenas voces Poeta sibi poscat, cum selyram scriberet, non tragoediam. Cui j respondet Persius se id non ad nugas, de carmcn tragicum petere, sed ut, quis & quantus sit in preceptorem animus, exprimat facilius.
Virg. 2. Geors. Non mihi si linguae δία Quae verba Diuus Hieronimus infigit in epitaphro Nepotiani. sedulius.
Nam centum licet ora mouens vox ferrea clamet, Centenosique sonos humanum petitus anhelet. LABULA sEV MOEs To P o N A T V R
siue tragoedia scribitur, cui proprius hiatus, Iuuen. sat. IQ
Grande sophocleo carmen bacchamur hiatu. VULNERA sEV PARTHI Duc ENTIs AB IN GYINE FERRUM.
Sive scribitur carmen epicum, ubi bellum Neronis auspicijs cum Parthis gestum describitur.
Parthi plus Graecos quam Romanos metuebant ratione armorum quibus munirentur. Romanorum galea, non tantum caput,sed etiam vultum tegebat,ut foramen tantum ad aspirationem tenue relinqueretur, & in humeros usque descendebat, sicut collum ferro impeditum in alterutram partem flecti non posset, habebant etiam lorica catenis consertam: quae armaturae sagittis Parthorum poterant traiici. Fuit verti armatura Graecorum clypeus ferreus: thorax scammis iam
reis asper, qui nullo telo tres ceretur: pileum in capite ferreum gere-ε q
453쪽
bant, cui galeam duplicem ferream scammis obductam imponebant. ne lapidibus opprimerentur: vultum nudum & collum liberum hi buerunt, oblongas hastas, breuissimos enses quibus armis Persiis semper vicerint, qu bd neque sagittis, neque lapidibus violari posissent : a Romanis tamen victi sunt, qui vultus eorum nudos longis ensibus petebant.
Turnebus cap. l. lib. 2 o. explicat nugas, dc inania &nugacia poetarum figmenta fumis & nebulis similia; quae omnia eis in Helicone, quod Musarum domicilium est, nesci videntur. Nebulam pro re nihili dixit Plautus in Poenulo. Cuiuι ego vel nebulae oatho septem noctes non emam.
Plerique tragici adeb imperiti ut ea in proscaenio exhiberent, quae
tantum uarrari debebant; H orati in arte poetica.- Non tamen intus Digna geri promes in scaenam, multaque tosses Ex oculis, quae mox narret facundia praesens. Nec pueros coram populo Medi trucidet. Aut humana palam coquat exta nefarius Atreus. T v N E Q y e. Persi, inquit Cornutus, grandia non sectaris ut tragicum vel epicii, itaque non tibi desiderantur centum voces.
Nec quid sufflatum meditatis, Diuus Hieronymus epist. . intra
senescio quid comicantes tumentia trutinantur. CULPAM DEFRINGERE INGENUO LYDo.
Aspergere prauos mores sale candido non Bioneis sermonibus de sale nigro, ut verbis utar Horatij epist. 1. lib. a,
Non studeo in carmen, quo sumus, resque leues 6c nugatoriae verborum amplitudine atque tumore dignitatem & pondus alsequun
Id est , sucum linguae de orationis ; transtatione sumpta E parietibus, quorum erepturas calce modica perfundunt. Tectorium enim est incrustatio ex calce, quae parietem reddit laevigatiorem. Loticatio . tectorium est parieti in modum loricae inductiim : loricationes, inquit Alciatus . sunt superficies integendi causa: quae ad pauimenta maxime pertinent, fiuntqu e & calce de arena.
Amicorum blandientium sormulae; Paulinus ad Seuerum epist.
454쪽
rti tu inquam pars nostri maior melior. Rutilius itinerari t. prouecta est animae portio magna meae. Diuus Ambros. epist. 6s. ω' ideo nunc quasi animae portionem conuenis meae. Symmachus epist. 66. lib. 3. quanta sit in Domino meo Flauiano pectoris mei portio. Sidonius epist xx. lib. I. animae duae, animus unus: ' animus unus ut idem sapiamus ; animae duae, quia una eademque anima vivere non possumus. At, ut scribit Diuus Hieronimus in epistolis, desiderium meum,mta mea, lux mea, dimidium animae, rosa mea, eiusmodi blanditias sanctus diuinusque amor non habet.
Simulatque posita bulla, & praetexta sumpsi togam puram,ac aetatem militarem attigi. Purpura symbolum pudoris ac verecundiae; pudor custos & magister morum: itaque non ineleganter , purpura cusos, a Persio. Togam puram adepti remotis magistris liberi sis vivebant, Statius lib. I. Syluar. protrept. ad Crisp.
Quem non corrupit pubes effrena , nouaque Liberis properata togae Propert. lib. 3. ut mihi praetextae pudor reuelatus amictu, Et data libertas noscere amoris iter.
Hic umbonem plerique accipiunt togam virilem : at Turnebus cap. I. lib. 2 o. interpretatur aetatem militarem: qui enim praetextam posuerant, aetatis militaris censebantur; primis autem stipendijs um. bonem candidum, id est clypeum gerebant, ut ex versu '. aeneid. notum est. Ense lauis nudo parmaque inglorius alba.
Ego Persius sumpta virili tosa malui virtutem per aspera prorum. pentem, quam voluptatem blandissimos sinus expandentem amplexari ; studui philosophiae socraticae sub auspicijs Cornuti, coepique vitae numeros ediscere.
Consilium & studium res sacra est, maxime illud quod de cultu animi sui suscipitur, Plato in Theage.
Quemadmodum imaginis cereae vultus a pollice artificis, sic animi Perii, facies ab eruditione Cornuti ducitur. Iuuen. sat. 7. ita figuratEcecinit. Exigite ut mores teneros siub pollice ducat,
455쪽
Persi j & Cornuti idem natale astrum; quod vinculum est mutuae beneuolentiae, Manil lib. I. Quesque dabunt chelae, quos dat Aquarius ortus, unum pectus habent, Iideique immobile vinctum.
Horatius in carmine Seculari. vosique veraces cecinise parcae, Quod semel dictum est,stabit que rerum Terminus per l, bona iam peractar Iungite sata.
Explicatus est amor Persi j discipuli in Cornutum preceptorem, nunc laus eiusdem Cornuti ducitur a philosophia. Alios alia consilia, alia studia; Cornuto unicus labor, vaicum studium est philosophiae.
Id est, ludo & exercitationi campestri indulget. Romae duplex campus, maior. dc minor: quum campus Mattius diluuio Tiberis stagnabat, fiebant exercitationes in Coelio;
Cσθαι accipiet pulverulent- equos ILLE IN VENEREM PUTRI s.
Ille in Venerem solutus & promptissimus est, non in exercitationes campestres ; qualis apud Horatium Sybaris lib. s. Carm.
Oderit campum. patiens pulueris atque sola: Cur neque militaris Inter aequales equitet, Gallica nec lupatis Temperet ora frenis: Cur timet flavum Uberim tangere t cur olivum Sanguine viperino Cautius virat' de
Plautus in Baci Neque equidem issum me vivo corrumpi simam; Adiu, qui Tam pro corrupto dicis causam silio; eademne erat hac disicis se,
Tu adolescens eras: ante Alem exorientem nisi in palaestram reneras, somnasii praefecto haud mediocres pareas pendere . Ibi cκημ, luctando, hasta, disco, pugilatu, pila saliendo sese exercebat Magis quam scorto.
Nodosa chiragra. nodosa podagra; Chiragrica manus unctis cata-
456쪽
plasmatum pannis, tanquam cestibus inuoluitur.
Crassi dies, liuidi, spissi, qui clara liquidaque luce carent, crassumque & concretum habent coelum. Illi. inquit Persius, qui sic vixerunt, ubi luxu & nequitia morbos contraxerunt, grauissim ξ ferunt se eam vitae sectam secutos, quae tota diei nubilo, aut luci paludum nebulis & caliginibus ottusae suntlis sit; nec ad illustrem vitam adspirasse, quam conciliat philosophia, quae discussis tenebris stultitiae sapientiae lumen ostendit: haec Turn. cap.
a. lib. 1 o. Adv. vidi iam iuuenem premeret quum serior κω Marentem tardos praeter Je dies.
Hippallage; instru aμres fruge Cleanthea, pro,instris frugem Cleantheam aure ; nomine frugis Cleantheae intelligitur sapientia Stoica.
Α laude Cornuti digreditur in commendationem philosophiae stoicae.
scaliger hunc locum Periij ita emendat. Egerit hoc annos, si per paulum egerit ultra. Haec procrastinatio discendae philosophiae Stoicae, hoc cras egerit, consumit annos, & sempet vlterius egerit.
Quemadmodum priores non assequntur posteriores quadrigar irotae, etsi uno eodemque temone provehantur, & circa suum axem pati celeritate ruant: sic illud cras, quod praeterhi, non restitui aut sublequenti tempore potest anteuerti.
Superior contextus versuum quasi parergon: hic res subiecta poematis, scilicet dii Icitatio paradoxi , solum sapientem liberum esse. Vt aliquis sit sapiens, desideratur libertas animi, non illa ciuilis, qua serui manumissi fiunt liberi & ciues Romani, ut vindicta, centu testa
De tesseris frumentarijs Lipsius in Electis. Tellerae frumentariae, & mi istes illae quadratae quia disti ibueba ent, illae rotundae ut in capita spargerentur. Xiphilinus in Nerone.
457쪽
equos, mancipia, currus, aurum, argentum, vestes varias per tesseras dedit: si haerulas enim q siam, quibus singulis aliquid ex istis insiciriptum erat, in coetum proiecis, Cr unicuique datum est id, quod ea tessera, quam rapuerat
continebatur. VERTIGO.seruus vertebatur, circumagebatur, circumducebatur in manumissione; unde vertigo. circumactio circumductio pro manumissio-no apud bonos authores. In vertigine, circumactione formula illa verborum saepiuscule.liber esto, atque abito quo voles.
Dama, ubi circumactus fuerit, vindictaque manumissus, liber &ciuis habebitur, quod his argumentis constat; nam sponsor esse poterit, iudex, testis, signator. Credebant veteres nominibus certis datoque sponsore. Seneca. amulis plus creditur, quam animis. Horat. epist. I. lib. a. Roma dulce diu fuit, Cr solemne reclusa Mane domo vigilare,' clienti promere iura
Cautor nominibus certu expendere nummos.
Martialis epig. 2I. lib. I 2. Cum rogo te nummo r sine pignore, non habeo, inquit. idem, si pro me stondet agellus, habes. Quod mihi non credis veteri, Thel incisodali, Credis colliculu, arboribusique meis. Verum, ut habeatur vera notio verbi, creduntur propriὶ nummi. qui reddantur, Plautus in Curculione. Argentariis male credidi, qui aiunt, nugas praedica ni Non male creditur, qui nunquam reta tur I prorsus perit. Vt credita,non nisi quae redduntur; sic debita, non nisi quae soluntur, Martialis lib. 2. epig. sexte nil debes, nil debes, Sexte, fatemur, Debet enim quisiquis soluere, Sexte,potest.
Hic paullo ante Dama; nunc factus liber & ciuis Romanus Ma cus Dama: Nomina seruilia Dama, Davus.
Iusta, legitima, plena, perfecta libertas, qua quis fieret liber Latinus & ciuis Romanus: eaque tribus modis acquirebatur testamento, censu, vindicta: Imperfecta, illegitima inter amicos, per epistolam, per mensam ; qua non plene liberi, nec ciues fierent; imo poterant retrahi in seruitutem.
458쪽
toga, calcet. vide Plutarchum in Pompeio. . ni tu A N Q ι S A M. A definitione libertatis probat se liberuWi esse ; libertus est xluenda potestas, ut Hlis: iuere Vt velis, caetera fatis nota apud Marcum Tul. lium 1.parad.
Ait Persius aurem Stoici acri aceto lotam, quod eius auris exercitata est in Dialecticis conclusionibus, cuius artis acri disciplina Macuta instructus non fallitur captiosis ratiocinationibus; sed eas statim acris eius dc acuta aurιs percipIt; haec Tur. cap. i. lib. 2 o. AduercAcetum pro acumine dc, prudentia poni non est nouum, Pl. aut in Pleud. Nunc experiar sitne aceto tibi cor acre in pectore.
Ecquid habet is homo aceti in pectore.
Quod vindictam Persius, festucam Plautus appellat in Milite.
Quid ea inguiua , an fictuca facta ,serua an libera est. In manumissione rapismata, Claudianus. Upice mox laetum sonuit clamore tribunal Te fastos ineunte quater: Iolemnia ludit Omina libertas, deductum vindice morem - .i LCe celebrat, famulusique iugo laxatus herili Ducitur , σ grato remeat securior ictu. .im Trasin conditio pulsata fronte recedit i
. . In ciuem: rubuere Ienae, tergoque remouit
Verbera promisit felix iniuria voti. simulatque peracta ellet manumissio,statim in acta nomen manumissi reserebatur, adiecta manumissionis caussa, Tetentius in Adel-pbis. AEdepes hodie mea quidem Sente nita Iudico Urum fieri esse aequum liberum M. Istunc Liberum ' Quodnam ob factum. Ad haec verba quodnam ob factum, sic Donatus; iure; a cribi enim causas manum ionιs in iure formula est. Nomen vero manumissi in acta reserti olim consueuisse, auctor Plautus in Persa. Dic bona fide, iam libera est Po, i, i, ad praetorem, exquire ,siquidem credere non vis Libera est, inquam, ecquid audis,
Meus meae potestatis, mei iuris; ut suus, suae potestatis .sui iuris.
459쪽
Iustin. ss. 2, ad S. C. Tertiiss. Sed π filiae seme mortua filia: γel filia praeponitur; id est, quarsui iuris, suaeque potestatis est. Sic Plautus in Persa, ubi letionem inducit, qui ancillam manumiserat ; ita aritata mea. quae fuit sodae mmc est se a. Et apud Cic. lib. de Repub. 3. est erum genus iniusta seruitutis, cum ij sunt alterius, qui sui possunt eo .
solus sapiens liber est : sapientis autem proprium est vita recte uti di ostietis optime fungi quarum rerum scientiam complectitur; eam autem scientiam tradere non potest praetor, proinde ne libertatem quidem: facilitis enim praetor consequeretur, ut pLegrandes isti militum calones , qui musicam nunquam didicerunt, recte sambucauterentur; ut enim illi, quia scientia modorum de cantuum carent, sambuca carere non possunt, sic qui scientiam vitae non simi adepti, osticia vitae no possunt recte obire, quare nec liberi esse. Turn. cap. r.
Pero rusticum calcearientum, unde peronatus arator Persio : pero etiam peregrinum calceamentum: vetus interpres Iuuen. sit. r. adfiaec δ' Πs: DL a , . t. ia. iii Pessibuι qui venerat albis. 'vel pegulis nouos, quos perones dicunt, ut peregrinus, deest habens vel gestans, aut quid simile. Pero, etiam calceamentum senatorium, Marcus Cato Orig. lib. I. t ui magistratum curulem cepisset calceos mulleos dilucinatos , caeteri per es: caeteri scilicet imagistratus peronibus, curules de maiores magistratus mulleis calceabantur. Catonis verba criticis negotium facessunt, qui pro, allucinatos, comminis cuntur, alutatos, lunatos, ncinatos. Fragmenta Festi Pompeij, altataciniator.
Horatius epist r. lib. 2. Clament periisse pudorem cuncti pene pbtre1. - . . . c
Sapientia Stoica tibi tribuit vivere recto talo, id est recto pede
Pauca petenti multa dij dederunt, Horat.
IIoc erat in votis modus agri non ita magnus, Hortus ubi tecto xicinus iugis aquae fons, i
Ft paulum oluae superhu foret; auctius atque r. . Dij melius fecere. lVotum non nefandum sit, quale illud sat. 2. O si praeclarum patrui funus ebulliat. Non ridiculum H,O si fors urnam mihi monsbet. votum non irritu ac
460쪽
inutile, quale manduci, comedonis, tricinu i o si corpus viadum in 'recture, cui obexest intemp erantia victus.
Liberalis amicis quantum satis sit, nec semel. Nescit emin 1 crnelincitata liberalitas stare,cuius pulchritudinem usus commendat: praeterea id unum ex amicitiae ossiciis, nil habere proprium, omnia cum amicis habere communia,saltem in annonae incendio. PI. Pompeiae Celetinae epist. . lib. I .non me hercle tam mea sunt, qκam litae tua.
In vijs nummo fixo praetereuntes illudebantur, Horat. .epist. 16.
Et possis eius ingenii te probare, ut lucrum tibi non moueat fili-uam. Glutio, ligulaus, catillo, lurco, lurchiabundus Catoni apud Fabium lib. I. cap. 2. degulator Astanio apud Charisium lib. i.
Solemnia in manus iniecitione, haec mea βμnti C V M FUERI siNOSTRAE FARINAE. Id est, chm fueris famulus ac minister tuarum cupiditatum, cum veneris in nostium pistIInum. .
Vapidum pectus, degenerans animus in vitium, ut vinum in vappam. vappae nomen probrosum, cum animus hominum degenerauerit, Pl. cap. 2o. lib. I A.
Per me liber eras, quando scena inij ceres tuis cupiditatibus; Atmodb seruus, qui vapidE te habeas animo , qui patiaris vinci a viiij s.
Fortean iure ciuili liberes; sed philosophice seruus ; in minimare peccas: digitum exere, Peccas. Stoici,inquit Turn. in Ad. cap. r. lib,ro. ne digitum quidem ex cri, Vt Oportet, a stultis existimant. Digitum autem interdum viriliter exerit & fortiter, qui alteri denuntiat terrorem, vel se nil timere digito exerto ostendit. ET Q VID TAM PARVUM EST.
Poterit ne aliquis libertatem Stoicam periclitari digiti malὸ exerti ulla Respondet Petitiis, aeque peccat qui male digitum exerit, ut qui male corpus mouet.
Nullis precibus ac votis, nullis sacrificijs perucies, quin planEames de seruus sis, si peccas, etsi in rebus leuiusculis.