Auli Persii Flacci satyrae, cum antiquissimis commentariis qui Cornuto tribuuntur, collatis cum veteribus membranis, et auctis. Eliae Vineti praefatio et annotationes in easdem. P. Pithoei IC. variae lectiones et notae ad veteres glossas. Theodori Ma

발행: 1601년

분량: 497페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

471쪽

tacere necdum coepimus, certe taciturire, duplici nomine; ut si placemus, pauca lecturis incitent Voluptatem , si displicemus, non excitent multa fastidium.

Discincti ossa legebant, Tibullus

Incinctae nigra candida veste legunt. Ossa collecta in urna suaveolenti condebant, quemadmodum passim legitur. De ossilegio Hera idus multa in Martialem.

Horat. epist. s. lib. I. Parcus ob haeredis curam nimiumque siuerus

Postquam transmarina coepimus uti sapientia de philosophorum disci elina graecorum. eaque nobis probata fuit;nostra haec vernacula,&ctimarina sapientia haberi coepit, nec in pretio esse, qudd trans. marina non citet. Itaque etiam foenisecae degenerauere dc corrupti sunt, & pultes suas magis quam olim ungere ccpperunt, Tur. cap. 7.

Missis sunt ab imperatore litterae laureatae, litterae victrices ; quae festinanter ad nos peruenerunt. Vetus Glossographus veredaris dicuntur a vehendo, quia festinanter in equis currunt, nec descendunt de equis, antequam restonsa pua liberent, babent pennas in capite, unde intelligitur festinatio itineris. N uniij ad instar Mercurij, qui sub eius tutela sunt, pennas fronte serebant; ad cuius antiqui moris fidem faciunda circumspice Iuuenalis versum Sat. q. Anxia praecipiti vetusa epistola penna.

Fluviorum & gentium deuictarum imagines in triumpho deportabantur, subiiciebanturque gentium victarum imagines statuis victoris. Fluviorum genios senili ore veteres fingebant, qui accumbentium more in tergum reclinarentur, quales hodie viiuntur Ro-inae Nili & Tiberis statuae; i)dem fluuii capillati fingebantur. Plura in Sylvas Statij dicturi sumus.

CENTUM PARIA.

Duplicem significare videtur Hecatomben: sed sortasse ludos gladiatorios significat, cum paria dicat: ut apud Horat. lib. a. sat. s.

Gladiatorum dare centum

472쪽

Damnari populo paria. ARTO CREAS LARGIOR. Largior artocreas, id est viscerationem.

Exos Lucretio lib. 3. exossis Sidonio epist.Is . lib. S.

M ulti erant Ariciae Maiiij pauperes & obscuri: sed & clivus Aricinus abundat mendicis. Iuuen. lat. s. Dirnus Aricinos qui mendicaret ad axes. Sed& Manius nomen etiam seruile est. Cato de re rust. cap. I9 I. Mando tibi Mani, illa solitaurilia circumagi iubeas. S i igitur quia mihi indulsero & liberalius vi ctitaro, rem que imminuero, nemo meorum Itieres meus esse volet: Manius aliquis ex Aricia pauper ignobilis mihi haeres erit: qui quamuis sit filius terrae, e gente mea videri poterit. Tu autem qui es me maior natu, dum in decursu sum, dc adhuc vivo, postulas, ut tibi patrimonio meo cedam, & tibi tauquam lampada tradam, nec eo utar, ac mihi eo interdicam; cum hereditatem ineam in lucro aduentitio numerare debeas, si forte tibi illa quo doque obtingat, & veluti Hermeum quoddam existimare, de in lucro deputare quicquid tibi reliquo, Tur. cap. 7. lib. O.

sv M TIBI MERCURIVS.

Mercurius lucri Deus; unde de ipsi statuae cum crumena erigebantur. F o E N O R I s.

Te scenebris pecuniae merces de usura alere sic debet, de tuum sumptum sustinere, ut aliquid inde etiam redundet de reliquum sit. Sic enim ille, qui hereditati inhiat, calculum iam ponit, & ab eo iam nunc rationem reposcit: quo fit ut vehementer excandescat Persius, de exclamet, Reliquum Z de sepius impensurum postea minetur.

Vt in Priapeis, vaga pede : in quibusdam membranis legebatur vacua pelti, sed male, ut obseruauit Scaliger.

MIHI TRAM A.

Hic trama non est subtegmen, sed pannus pertenuis e solo subtegmine : appellaturque, ut ait Varro, quod frigus eam trameat. Sim, inquit, macie Sc fame enectus, & vix ossibus haeream, ut alij neposinis sumptibus a me parta disperdant. Horat. Od. I . lib. 2. Ab semet haeres Caecuba dignior

seruata centum clavibus, ta mero

Tinget pauimentum superbo pontificum potiore cornu,

473쪽

A popis, qui victimarij erant & se hostiatu visceribus bene eula.

bant. Tur. cap. 7. lib. o.

NE SIT.

Ne sit vllas venalitiarius, qui plures seruos habeat: nam mangonium & mercimonium venalium maximos questus adserebat. Auari certatim opes congerunt. Horat epist. o. lib. I. Gnauus mane forum, o vestertinus pete tectum Ne pira frumenti dotalibui emetat agris Muci , indignum , quod sit peioribus, ortus. OMNE LAT vs MUNDI. Idem Horat. Od. 2 . lib. I. neque Pars inclusa caloribuc Mundi, nec Boreae sinitimum tituτ, Durataeque solo nives

Mercatorem abigunt. CAPPADOCAS RIGIDA PINGUE sPAVISSE CATAs TA.

Ita legendum putat , caliget ex reliquijs veteris interpretis Co

nuti.

Cappadocas rigidos pingui plausisse catasta.

Legitur, inquiunt, plausissee, quoniam venales cantant uniuersi pariter more gentu puae. Saltabant, ut canebant; cumque saltarent, eis plaudebat praeco, qui ςos, ut portisculus remiges, incentivo citabat. Naevius. Age, ne te mihi aduorsari dicas, hunc xm diem Demea, segnior sinam illos esse tax pax. postea

Currentes ego illos omnes vendam. msi tu viceris.

Seruos omnes qui venum ibant, titulos gesta ite, in quibus quid morbi. viiij que cuique esset. quae conditio inscribebatur, constat ex AEdilitio edicto apud Agellium. Titulus seruorum singulorum, ut scriptius siet Curato ita ut intestigi recte positi, quid morbi, Vitiique cuique siet, quo fugitivus, errove siet. Noxau solutus non siet. Lapide sanitatem vel morbum venalium tentabant; Apuleius, incensus gagates lapis. ut apud Pissicos lego, pulchre σ facile hunc morem ex

plorat, cuius odore etiam in venalitiis vulgo sanitatem aut morbum venabum experiuntur. .

Mancipiorum pedes creta signabantur, si quidem priuati hominis essent, heti sigillo: sin publica, Reipub. Probat id antiquitatis ex

474쪽

IN A. PERSII SAT. VI. Xenophonte Scaliger in quartum Properth

Voces graecae originis, etsi graecis non usitatae , a retolorus, elogium, catasta. & Iexcentae hoc genus.

Martianus Felix lib. 4. Chosippus cumulet, proprium consimat aceruum. Sidonius Carm. 23. t i Ila Non hune si voluit rotare rb imos, γὼ .laa: Quicquam proposito virum morari id i ebo inus potuisset ex aceruo. Aceruum vocat Persius Soliten. Sumitur autem plerumque so-rites in malam partem pro sophismate ; nec male Vlpianus de Iulianus dixerunt, cauillations , quam Iraeci Soriten vocant, eam esse natηram. t ab euidenter veru,ad euidenter fisa per breui mas mutationes distutiatis perducatur. Cicero, captiosissimum genus interrogationu, quod minime in philosiopbia probari solet, cum aliquod minutatim σ gradatim aditur, aut demitur. Soritas hos vocant, qui aceruum efficiunt uno addito grano: vitio Am sine cr captiosum genus. Glossae veteres, σωώmo cauillacio.

Cum notulas in Persium excudi curarem, aestiu accedens ecedens tertianae febris male me habuit, a Me pleraque

memoria excideria quae nunc ita revoco.

IN PROLOGUM.

Voo Persius de seipso. idem propemodum si' 'domus Apollinatis epist. is. lib. 8. scribit; Non hic ego commentitiam Terpsichorem more studii veteris asilui, nec iuxta scaturiginem fontu Aganippici perro' stidia ripM, pumices musicidos Dium traxi. . Figmentum vulgate illos, quibus felicitas in---genii est in scribendo, exceptos sinu musarum, dc immersos aquis fontis Hippocrenei;idem Sidonius carmine as.

475쪽

,, IN A. PERs II PROLOG v M.

Iam primo rem ro calentem ab ortu Excepere sinu nouem sorores: Et te de genitricevagientem a 2 GV Texerunt vitrei vado Hippocrenui . . Mitta Tunc hac mersus aqua loquaci; undae,

Pro fluctu litteras bibisti.

PALO DAM PIRE NE M.

Poeta decolor, subluridus ut de philosophus studio;vterque macie interiori de colore buxeo; viriqfacies pallida, veluti per horas umbris moestificata larualibus, ut cum Sidonio loquar epissi i 3. lib. 3. Lucianus initio Iouis Tragoedi, Ω'μα α νους, ---,

Statii enoni odo poetis, verum etiam oratoribus, Martialis epig. o. lib. .' ' tPbetae coronati de palatii io,vi oratores de soro reuertebantur. saepe perorata percepi lite coronam, Et data punt linguae praemia digna meae. Palma ianuae causidicorum ornabantur, Casaubonus in Domitia num Suetonij.

F uidentius in Astronomicis. crinem frondea Phoebi succingunt, ederaeue comas angustiils umbrant, Ederae poetam dc chorum musarum ; quin etiam non solum capitis comam, sed dc si 'us variosque flexus vestis utriusque succingunt, Sidonius epist. it. lib. g. Et rugas tibi Brmatis profundi

Succingant ederae expeditiores. AD SACRA VAT v M.

Scripta non semper in Apollinis palatino ι interdum in Capitolino Iouis recepta fuere. Tabulae unius & alterius generis Capitolinae; vel eae, in quibus triumphaturi duces, tabulas. victoriaeque suae titulos in Capitolio figebant; vel eae, in quibus recitatores carmina scribebant: id antiquitatis a Suetonio coni j citur in Nerone cap. IO. recitauit ire carmina in theatro, tanta uniuersor m laetitia , ut siphcatio de creta sit, atquepor carminam aureis litteris Ioui Capitolino dicata.

Nascitur, humanae simulat qui verbera lingue. Vener . id est verba.

Psitacui non eloquitur, sed simulas eloqui. Utradu hic ridis decor; bi is que rubenti

co NARI.

476쪽

IN A. PERSII SAT. C

Nummi dolosi, pellaces, tergiversatores . fallaces , seductores, per suasores: nummi pelliciunt, seducunt maxime plebem ; hinc aurum plebeium, aurum populare Sidonio Apollinari Carm. 7.

Non tibi centurias aurum populare par Mit, Nee modo venales numerosoque asse redempta

Concurrunt ad puncta tribus, Aufragia mundi Nullus emit, pauper legeris, quod sufficit unum,. Aurum populare est, quo populi suilaagia mendicatarςdimuntur.

IN SATUR A. I.

QVantum curae, quantum inanitatis est in poetis : quam ieiuni animi de laudis ambitiosi de honoris cupidi poetae; ita Turne-bus cap. I. lib. io. Aduers cui qui dissentiet, nugabitur. Turpe est difficiles habere nugas, Et stultuι est labor ineptiarum.

Non scribit, cuius scripta nemo legit.

NON ACCEDAS .

Romani in maiorem partem non aequi iudices poematum. Sed, etsi plerique non bene scribunt, bene iudicant; Symmachus epist. 23. lib. I. intelligendi natura indulgentius patet, alioqu/praeclara rerumpa cis probarentur, si boni cui que sensus etiam ad impares non veniret. NAM ROMA I s NON ZQui Romae non blenni, non stolones, non praui iudicio

Scribimus inclusi bibliothecis, quae foris saepius, quam domi e truebantur; bibliothecae in rusticis fundis; Paulus 3. Sent. 7. delegatis, g instructo fundo legato, libri quoque bibliothecae, quae in eo dem fundo siunt , legato continentur. Martialis lib. 7. epigrammate ις. Ruris bibliotheca delicati Vicinam videt unge lector urbem, dcc.

Pulmo loquitur: diuus Augustinus cap. a 3. lib. I . de civi te Dei, pulmones ipsi omnium nisi medullarum mollisiimi vocerum, Cr ob hoc pectori otro communiti, ad Prritum ducendum ac remittendum, vocemque emittenda

m ii

477쪽

seu modificandum, sicut foster fabrorum vel organorum . stantis. resipirantuloquentis, clamantis feruiunt voluntati. cis ID DIDICISSE IUVAT. Ocultae virtutis ac eruditionis nullus honos. Quid inertiae Astat e lata virtus Horat. lib. 3. Carm.

CONVIVAE. Conuiuae, concibi, concinnae, conrecumbentes, condegentes.co RNEA FIBRA.

Rupices & indolatiles, cornea corda; fibrae glaciales,Sidonio epist. Io. lib. q. rigidarum nationum cornea corda, serae glaciales emollirentur , egeli

darentura DIGITO MONSTRARI.

Digito monstrari, δεχ, R nonino unico voeabulo. Vnde monstrabilis . άριδεἰome. Plin. epist. 2l. lib 6. nescio an noris hominem. quanquam nosce debes: est enim probitate morum , ingen3 elegantia, operum varistate monsi abitu. Sidonius epist. lib. 3. epist. 3. lib. 4.

Si cui bene precarentur. ut ex illius tumulo suaveolentes herb enascerentur optabant; E contrario si cui male precarentur, graueo lentes. Interpres Cassandrae Lycophronis putat hic Persium alludere ad veterem morem coronae Imponendae mortuo ex omnigenis floribus contextae. BELLE HOC EXCUTE TOTUM.

Merae adulationes in hisce acclamationibus. Multa de recitatione iam diximus quibus adde mutuas recitatorum operas ; Plin. epist. 23. lib. r. posum repetere Iecessum, cr scribere abquid quod non recitem , ne videar, quorum recitationib- 'μι, non auditor fuisse,sed creditor. Recitatio orationum,quae tamen non plurimum probatur a Plinio

epist. I p. lib. 2. Hortaru ut orationem amicis recitem; faciam, quia hortaris, quamuis vehementer addubitem. Neque enim me praeterit actiones, qua recitantur, impetum omnem caloremque ac prope nomen siuum perdere, Sc.

Recitatio panegyrici 1 Plinio,quae in tertium diem producta,idem legendus epist. 13. lib 3. Poetae non contenti lingua sua, versus dabant alijs recitandos, qui vocabantur curiones, Plinius epist. 7. lib. q. scripsit publice, ut e curi nibus eligeretur vocaligimus alaquis, quι legeret ι in quibusdam membranis, decurionibus, sed malE.

LECTIS CITREIS,

Ludunt versibus inter iocos & munera Liberi in lectis triclinaribus; Catullus epigrammate ad Licinium. Horatius epist. I. lib. 2. puerique patresque seueri Fronde comas vineat cumani cm carmina dictant.

478쪽

Sctibunt serib in lectis lucubratoris : verum ij. quoru Persius castigator acerrimus,conantur seria scribere; itaque in lectis citreis pcribitur. id est, lucubratot ijs, non triclinaribus.

. Glutio. cui pelagus ab domicis exundantis, Sidonius epist. II. lib. 3. cui aequor ventru , Agellius lib. a 2. cap. Liui area pectoris, idem Sid. citato loco.

Prudens, qui anteriora,&posteriora respicis. accidit verb. ut qui in os laudant, a tergo irrideant. Irrisionum generibus adde vesicas ad caput diplodem, quod respicere videtur Seneca Naturat. Quaesh lib. 2. cap. 17. aliud genus est acre, quod crepitum mus dixerim quam Ionum, qualem audire solemuό,cum super caput alicuius darupta vesica est.

Auriculae asinorum plenae introrsum pilis albis ut plurimum; vel auriculae albae sunt auriculae asini albi. Quintilianus lib. s. cap. de rusu, Ballum ἀicacissimum appellatam suille asinum album scribit; cuius dicterij argutiam eruit Turnebus cap. 31. lib. 28. Advers. ridiculum, inquit. N e Cic.' Arist. notum est , pedem constat habere in quadam deformitate cr inept s q. hominem porro ineptum asinum vocari a latinis nemini dubium: contra quod iucundum, faustum, prosterum, lepidum album diei: de colore illius iucunditate Cr pulchritudiae nemini etiam paulo doctiori est ignotum ; hinc albae aues; cr ictud Persit, sint omnia protinus alba . inuigitur ridiculus erat propter ineptiolus ruiculorum, asinus dicebatur; sed idem propter iucunditatem albus, quod ea Qceretiquae iucunda G grata σ probata hominibus essent CP placerent. Asini derident,& irridentur; quemadmodum Diogenis Cynici dicterium apud Laertium in vita illius indicat. Dicenti cuidam, multi te irrident, & illos, inquit sorte asini: sed non illi asinos curant, neque ego illos, respondi: Quod alius commentarijs in Persium attigit; sed caue credas quid ab eo mutuatum svisse, cum iampridem fuerit obseruatum in nostris notulis Persianis, quas Cadomi excudendas curaui anno millesimo quingente limo Octogesimo nono,quarum copiam feci amicis, cum res postulauit.

O s POPVLI SERMO EST.

Iud ij est dicere libetὸ, quae de scriptis alienis sentias; humanitatis verti, multa remittere., connivere ad errata, & dissimulare etiam in quibus peccatum est.

NEC PONERE LUCUM ARTIFICES.

479쪽

materias inchoant, quas purpureis locorum communisi pannis non polliint protendere; cuius centuriae nequicquam Statius iudicio Sidoni j Carm. M. Omnes issicriptiones vir ille praeiudicatissimus ton d ichoruaut tetrasticorum stringit a Ulis , sed potius ut oricus Flaccus in artis poeticae volumine praecipit, multis Odemque purpureis locorum commηnium pannis semel inchoatas materius decenter extentricvM TREPIDA ANTE BOVAs. .

Sidonius Carin. 7. ad patriae res fractus pauper arator

Cincinnare venis, eterem cum te induit uxor DAnte boues trabeam, die latoremque saligne ris. luc est ni t. iit Uccepere fores, atque ad sua tedii a ferentem ' a Quod non perseeuit, turpique e basice grauata Hii . et 'lvile triumphalu portauit purpura semen.

DENTALIA.

Isidorus i. ao. cap. I . Dentale est aratri pars prima , in qua vomer inducitur , quasi dens. Nonius; dentes non solum quibαι cibuό atteritur. sed omne quo aliquid exsecari vel teneri potest. Ennodius.

Incurui dente ligonus 3. . aeribit agros. VNDE. TVD DEDECUS.

Vnde nobis illud loqκendi tetricum genus de perantiquum s unde illa verta Saliaria, vel f billina, vel sabinis abusique Curibus accita, quae magistris plorumqMe reticentibus promptius faecialis aliquis aut flamen, aut veterno μή ligalium quaestionum aemgmatista , patefecerit. Nos opustula siermone edidimus arido, exili, certe maxima ex parte vulgato et cuius hinc honor rarus, quod

frequens Uus; hinc difficilis gratia, quia facilis inuentio: Sidonius Apollinaris epist. Is. lib. s.

CRIMINA RASI s.

In glossis vetetibus legitur Pedium sacrilegu de peculatus reum pedestri non soluta oratione caussam egisse tuam, ut magis placeret Neroni : quae res quasi ita se haberet, coniicit alius in suis commentari js locum Perlij non posse intelligi de oratoribus. Malim esse Turnebi discipulus eiusque disciplinae prebens assensum dicere Pe sum in transcursu oratores perstringere, quibus suauitas verborum.

quam maiestas rerum ac sententiarum acceptior est. 1 ARMA, VI RVM-

Eneis elegantissimum poemation de Virgilio dignissimum. Votum Maronis pro suscepto AEneidis opere suspensum in templo Ve

si mihi fusi tum fuerit decurνere munus, 3 O Paphon, o pedes quae culis Idalias: .lmi ni

480쪽

'in' in

6 . . t . . Troius Abuas Romana per oppida digne, r I Iam tandem vitecum carmine vectus eat: - i Non ego thure mora, aut picta ilia templa tabella ornabo, Cr puriu perta ferum manibuό. Corniger hos aries humilis, γ' maxima taurus victimasacratos tinget honure focos, &α

Dictio delumbis, tenera, exossis Sidonio Apollinari epist. I s. lib. s. atque utinam hic nil molle,nil fluidum, siquidem maturo lectora non tantum dictio exosiis, tenera, delumbis, quantum vetuscula, torosa , CP quasi mascula

placet. NATAT IN LABRIS.

Dictio tenera & delumbis fracta & scissa voce pronuntiatur, non sonora & virili. Ennodius invita Epiphanij , vox sonora, succo mirilis elegantraecondis, nec tumen agrestis, nec infacta, gradatimque amascula IΘ-l ditate deposita laudatur. s E D Q OPUS EST. sidonius Apollinatis epist. v. lib. I. petis sat ram nemo quam transemitti, quod quidem te postulasse demiror. Noa enim sanctum est Eri de me ribus amici cito perperam simias. huic etiam themati sicli cet incubampus ὶ id tam agens otii, idque habens aeui, quod iuuenem militantemque dictasse praesium- pisolum fuisset, publicasse autem periculosium. Cri namque grammaticum vel salutanti Calaber ii, non dixit si mala condiderit in quem qMis carmina lux est . .

Plura in duodecim tabulis T : NEC CUM SCROBE. Alludit Persius ad Midae sabulam ; ut Petronius in carmine de aulicorum vanitate. o, Nam citias flammas mortales ore tenebunt,ata: l Quam steritu tegant: quiliad dimittis in aula, , in i euii Fuluit, siubitis rumoribus oppida pulsat. T. . i liori l eo fiatis susti aspectilem simulatius exit 1 2 proditionis opus, smamque onerare laborat. sic commis a verens auiduc seruare minister a : . . Fossit humum, regi que latentes prodidi aures:

Excepit nan terra sonos , calamique loquentes i I venere Dem, qualem namauerutin x.

Lector mei poematis Satyrici, qui multum versatur in Aristophane, Cratino. Eu dide: non lector, qui philos phos, maxime Geometras titui habet, qui aedilitate municipali insolens, qui petulcus,

.lia assibil

SEARCH

MENU NAVIGATION