Pauli Renealmi Blaesensis ... Specimen historiae plantarum. Plantae typis aeneis expressae

발행: 1611년

분량: 170페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

SPECIMEN i Is T. PLANT. gularis stilus, cuius basis viridis est fastigium vero bis thim,

eiusdem cum staminibus coloris calycitos imponitur nacbra'nζO tribus aut cluatuor denticulis tenuibus donato. marcesces non decidit, at siliqvulam vestit digitum longam, non omnino teretem, quae in duas partes per maturitatem ad mediam usque partem uaterdum ad infimam diuisa excidendi copiam semini facit quod quidem est tenuistimum coloris rus, saporis Verocum quadam acrimonia grati. In incultis, quibus frigidum solum δε petrosum subest, fi quens nascitur. Reperitur aliquando radice nullo modo fissa,

quae alias a superiori non disteri. Iulio mensessoret.

Hi PQ A H. Sic vocari posse iudicaui, quod vere fores elegantissimos proferat siquidem Graecis ver significat vero elegani cm. Itaque H λη clivere elegans

Radice innititur longa, fauescente multis fibris capillata, germinibu in multas partes diffisi luxuriante Cauliculum

singua pro serui breuem,ri gracilem, in quo tres ordines sunt, interdum plures foliorum binorum opposito situ nascentium, trineruium digitalem latitudinem vix attingentium,oblon 'Orum: cauliculi fastigio calyx insidet longus, unde non bre uis tubulus prominet ora quinque soliola stella modo sese expandentia, imperiori parte diuisus, coloris elegantis caerulei, singula candicant ad latus linea insigniuntur. Ima foliolorum interstitia occupant appendices mucronatae, staminuta conti nentur pa lescentia, a 'c sequitur pericarpium longum inmucronem abiens, durum Semen non potui obseruare. Nascitur in altis montibus, culturaeque impatiens.

Floret Iunio. Eadem praestati λύα Mae Καλ

93쪽

ram.

Erythraea vulgo centaurium minus vocatur, non sine magno errore , hanc sibi dem ια ει λιμιῶον - o c. m. ςυλέ IMM. ait Dioscorides. i. lacu strem vocant, quandoquidem amat loca humida. Eadem ratione libadion a quibusdam vocari scribit Plinius quod huic plantae nequit conuenire, cum siccis gaudeat, nec est quod obiiciat aliquis ex Dioscoride re εἴ io 'i, , οριγίνω Σ μπληίαν i. herbam esse, hyperico, de origano similem nam hoc loco totam herbam illis comparat, nempe herbae magnitudinem Subdit enim ἔχυσα χυ iri αἰρ caulem habens supra dodrantem nec quod sequit ut

puniceo purpurascentes ad lychnidem accedentes. Nam haec cum lychnide similitudo decolore intelligenda quod sequiturnos monuisse deberet quantum discriminis sit inter utramque plantam. υλλα μικρο μήκη ο ρ in folia parua, praelonga ut ruta. quae verba quidam annotant in vetustis aliquibus codicibus non haberi, sed hoc librariorum incuria accidit Plinius enim ait rigano angustioribus Jongioribus soliis ubi exprimere voluit H , Dioscor tamen apud Dioscoridem legisse videtur non re sed ουγάνου. Dciatque Centaurij ο ρ ῶς ομοιος mirati Dioscor. At si re limi accipias pro semine una cum illius conceptaculo, siue pro semine tantum, nullam cum tritico similitudinem habere comperies. Qusdsi quis nihilominus putet centaurium esse,ab opinione reuocaro potest vis purgatrix exinata, quam antiqui omnes obserua.

94쪽

3 PAVLI RENEALMI

runt in illo. Nam Erythraea purgandi facultate prorsus desti

tuitur. Ergo diueris plantae, nec altera potest in omnibus alteri succedere; quare plantam hanc ab antiquis potius non obseruatam censemus. Ideo queri generi, speciebus nomen ass-gnandum iudicauimus. Ergo Πίκειον ob amarorem vocamus genus speciem alteram υ , , alteram χλωρον Generica nota est in amarore inferiorum foliorum similitudine Demum vocatur EsυΘῶα Graecis, Latinis Rubella Gallis a rou-gette quod rubeos flores producat quibusdam etiam chasses ste ratio posthac explicabitur. Exigua radix est alba, lignosa paucasque fibras emittit folia primum profert quatuor , aut sex, quae etsi nascantur bina, tamen omnium origo ab uno eodemque loco peti posse videtur, humique sternuntur, orbicularibus paulo longiora, digiti latitudinem aequantia, nonnunquam angustiora sunt,quinque neruis albicantibus distincta, quorum medius crassior est, minores extremi, prona facie suppallida, supina virescenti inde caulis pedalis, quadrangularis, geniculatus solidus, ramosus egeniculis folia bina situ opposito nascentia, hyperico si nulla,

sed latiora, sine pediculis cauli adhaerentia, tribus tantum neruis prona facie magis conspicuis firmata, quae tamen ramulis, aut supremae caulis parti ad nascuntur, unicum habent summi&cauliculii ramuli in tres ut plurimum diuiduntur pediculos, hi vero in duos petiolos, mediumque florem petiolo carentem singulis diuisuris bina folia subsunt perexigua Calyculus quinquefoliis constans, sustinet flore totidemioliolis coim satum rubet coloris, interdum albi, oblongis, paruis, in stellae modum diductis, vesperi contuentibus, ad Solis radios sese e plicantibus, nullius odoris stamina qui lue continet exilia coloris

95쪽

coloris albi, luteo apice capitata, summoque ab ungue nascentia. Inter haec est stilus breuior, apicibus duob. pro exilitate ipsius latis fastigiatus. His succedit thecula longa, teres siliginis grano similis in

quo minutissimum semen. Incultis gaudet, S siccis. Floret Iuliori Augusto.

Temperamentum: vires. Amara est cum nonnulla tenuitate parti urn, temperamen

to, non supra secundum gradum calido,&in sine primi sicco. Assumpta mesenterij, hepatis,4 ienis obstructiones expedit, lumbricos necat, habet, locum in antidoto ad rabiem arcendam. iam in corpore ferocientis extinguendum furorem: Nulla vidi animalia, tum modo sup rimaxillam superiorem rabidum vulnus non accepissent, aut tertium a morbo diem non essent pratei grcssa rabie correpta quae illius usu ad pristinam

valetudinem reuocata non fuerint,nulla quae mature assiimpto vindicata non perstiterint. Iulio mense, aere sereno, legantur herbae, plantago, absinthium, arthemisia verbena, ruta, laypericum, erythraea, meiatha, melyssophyllon saluta minor, polypodium, Sobetonica seorsim umbroso in loco siccentur substratis, impositis chartis, omnia pari pondere ista terantur huius uiueris i. ad j vel per se, vel ex quouis liquore ministus ex-ibeatur tribus continuis diebus matutinis si praecautionis causa si vero curationis qualibet hora, quocunq poteris artificio, in trudas. Decoctum etiam seri potest, at in vase circulatorio

ne quid exhalet, puluerisque duplum accipiendum. Ad pestem arcendam plurimum potest ipsius erythraeae flos, si conditus sacchar singulis diebus matutinis, sesqui hora n te cibum sumatur: magnopere etiam posse ad dia thesin conigen-

96쪽

86 PAVLI RENEALMIdam, quae arthriticos humores generat, eodem sumptam modo mihi compertum- est. X ADPA.

Graece χλωροὶ vocatur, quod flores sublutei sint coloris.

Forma.

Radix admodum exilis primum humi spargit solia, quam crythraeae maiora paulo, figuram tamen eande affectantia, quibus e mediis surgit caulis rectus, teres, pedis altitudinem nonnunquam superans, per foliorum quatuor aut quinque paria traiectus perfoliatae modo, ipsa enim quae caulem longo dissita

interuallo ambiunt ex aduerso posita, eo inter se modo continua sunt, vino duo folia, sed unum duobus apicibus donat una iudices: quin etiam concavo sinu alueolum eis ciunt qui possit aquae guttulas aliquot capere, interdum imbricatim complicantur: eiusmodi lia sunt etiam quam erythraeae maiora nec adeo acuminata superiori sua parte in duos ramulos finditur unumq; floris petiolum qui medius est, ramuli rursus in alios, eadem tamen lege obseruata, nempe ut in illorum medio , sit breuis petiolus, aut si ad suae altitudinis finem peruenerit planta , in tres petiolos findantur ramuli, extremos scilicet longiores, mediumque breuiorem, plerumq; nihilominus alterutrum extremorum deficere obseruabis praeterea qui medius est primum florere singulis diuisuris bina subsunt folia perexigua petiolorum fistigium, in stamina octo foliace diuiditur flori supposita. Hactenus planta est cinere, glauco viridis. Flos octo costat foliolis stellatim disipositis, subluteo colore micantibus, nec facile decidentibus sed marcido capitulo pertinaciter adhaerentibus octo denique insunt staminia laciusdem coloris, medium stilum pallidum circundantia duo b. apiculis capitatum

97쪽

SPECIMEN HIS T. PLANT.

pitatum .huius etiam amplitudo est maior quam erythraeae Capitulum si rescit rotundo oblongius, semen continens exiguum nigri cantis coloris. Floret a Iulio ad Septembrem usque. In saxosis incultis nascitur. Vires habet superiori similes sed imbecilliores multo. BOΥΠΥPONL recentioribus multi μι μου nominarunt. Sed mihi nondum innotuit ratio non enim potuerunt antiquorum auctoritate moueri: - quidem cuius Theophrastus Galenus meminere a vero tritico nigri coloris labe contracta degenerauit quod saepe contingit aeris, soli vitio alterius es sed trunque ab hac planta longe est alius generis, quare falsissimum credimus in hanc triticum degenerare. Itaque ab antiquis potius praetermissam, existimatesta appe)labimus, Latine Triticum accinum Gallice die de mache, L nueue de re

non tamen est Theophrasti, nec Plinii herbam siquideria habet tritico similem Germanice nuv-n

Ab exigua radice, annua in caulem pedalem surgit quadrangularem, igua lanugine asperum,cuius imam partem solum primis mensibus e viridi in phaeum tendens color occupata cum adoleuit,per totum caulemi foliorum neruos diis in nrtur. E cauleramuli complures nascuntur ortu diuerso nonnunquam opposito,his subsunt folia bina ex aduerso opposita non eiusdem uraei nam inseriora arconis herbae, aut iussu

98쪽

PAVLI RENEALMI vulgarissimilia superiora vero digeriit, quod basi quidem lata sint, sed in uncinos molles cinnoxios discissa, quoque altiore

locum obtinent, ct breuiora, non autem angustiora conspiciantur, plures ostentant cuspides potius laciniis pluribus barbata dicere potes rursus in colore non paruum est discrimen, ea si quidem, quorum sinu oriuntur ramuli, coloris sunt primum sature viridis, at progressu temporis , una cum neruis&caulo in pharo colore nigrescunt: qua floribus supposita sunt, in rubro colore belle purpura scuti quoad flores deciderint, tum enim paulatim virescunt e foliorum sinu breui admodum pediculo euehuntur alabastri quatuor recisamentis barbati, unde sos, cuius tubulus ad basim tenuis, corpore verbi aut crassiore facto in extremum desinit fissum, nec tamen de hiscens, lami alioqui simile eius pars superio cucullum, non adeo concauu sed longum efficit, quo stamina reconduntur inferior& fauces, Minferiorem aviculae recens natae rostri partem imitatur, eadem e luteo pallescenti macula insignitur reliquum vero purpurascit stamina sunt quatuor, longis apicibus 5 medio viridibus fastigiata, inter haec strius surgit deorsum essexus flores denique cum foliis subiectis ita fastigium caulis stipant, ut spicae speciem habeant. Nascitur passim inter segetes, at argilosis in arvis. Florere incipit Iunio. Temperamento est frigido in primo gradu, sicco vero in sc-cundo In putridis Febribus non parum affert solatii, ut nec in

renum calculi praeseruatione. Gratum bobus pabulum.

100쪽

Sive aurum solis nomine ditare libuerit , ex figura colore floris nomen assignare seu commoda spectes, quae humano generi confert haec planta, nos nihil peccare animaduertes si aguntiri vocemus, cum Homerus Phoebi i solis face dotem nominarit eiusque silium Μυ aurea enim vere est planta, Solisque tam amica ut in illius aspectum tenera obvertat capitula, praeterea flos speciem aluiuam Solis praesefert aureoque colore spectandus, demum, quod maxime est utile, potest ab auro nomen sumere.

Forma.

Radix est parua, alba, multis crassisque fibris innitens cau- leni profert nomine altioren crassu udine bracchium aequantem, teretem iridem, luteo viridi cortice vestitum, multis

pilis breuibus quidem, sed duriusculis asperum, aliquando ramosum, sed quo plurib ramis luxuriate minor tota planta, medulla candicanti plenum, pars tamen superior caua est , ceruix autem, Mae ad ponderosi maximique floris sustentati neminium uit, medulla rara. bona bacis speciem prete se ferente oppletur Incaute folia sitiat frequentissima nullum insitu ordinem seruantia longis crastisque pediculis subuecta, Bardanae similibus, sed minoribus duriusculis, asperioribus illis hirta ambitu crenatis, ex illis inferiora decidunt ante honorem plantae caulis fastigio insidet capitulum Cinarae simile, nisi pro squam mi tenerrimos haberet pediculos foliorum, quibus comans superbit, dum solis ad aspectum sese circumagit alibi in discum excreuit, illa ita explicantu si ut ipsius posterioribus cute vestitis simili cortici caulis affixa ordine incerro, magnoque interuallo dissita, conspiciantur, aliorum figu-

SEARCH

MENU NAVIGATION