장음표시 사용
151쪽
quibus debet explicari hεc doctrinae Resp. Po tissimum a Parochis Qua ratione Resp. Maxima diligentia ob utilit res quae ab illa prosi iiscuntur
N quot eapita potest diuidit,sc tractatio. spansex sequentes. - Primum, Est desuperioribus, inferioribusaeude bono publico. ' Secundum , De gradu amoris in ter luperiores de
inferiores. Tertium, De quartori cepto.
Quintum , De amore,seu ossiciis inferiorum,erga superiores Sextum, De obseruantia, inutis eluantia qui
a, superior ιδεο inserimni, /e Mnspublico.Qus differentia est inter bonum publicum,&priuatum' Resp. Publicum conuenit toti populo; priuatu in personis parcicularibus appropriatur. Quid est popuIuc Resp. Est collectio numerosae multitudinis sub eisdem legibus, ac magistratibus In quo consistit bonuri publicunt Resp. In tribus, nempe , Primo quod bona sint leges, Secundo
quod boni sint magistratus , Tertio quod bonu sie populus iniae leges dicuntur bona Mesprin Leges diuinae uni bonae per earintiam humanae adeo tuo bonae.
152쪽
quatenus in lege Dei fundata sunt . Qui tuamstratus dicuntur boniescesp.illi,qui op- pq une, &secundum rectam rationem procurant 'obseruantiam bonarum legum , praecipue, quae a
Quis bonus populus Resp. Ille, qui obseruatio 'nas leges, obedit magistratibus, iusta praecipientibus Quid per magistratus intellisendum est 't. M clointelliguntur omnes illi, quinabent subditos,quibus aliquid praecipere possint Vocantur alio nomine: Re' In quarto praecem ocantur, Patxes, Modo noministi cilioris gratia. Magistratus dicentur Superiores,&Subditi illis In feriores,rcete enim illi a Supra, iiii ab infra suiu nominati. Ide ne est dicere Maiores, Superiores FU Non, quia omnes Superiores, lanimaiores sed non omnes aiores,sunt Superiores.
Quomodo est hocZResp.Rex Galliae est Maior duce sabaudiae; sed non est superior illi: Ita seniores sint maiores,sed non superiores iunioribus sibi non
Expedit combinare, seu coniungere superiores,&inferiores inter se correspondentes Respon. Expedit. Quot combinationes fieri solent Resp.Quinque Potissimum. Pinia Prima, est superiorum Ecclesiasticorum, Millis
subditorum . Secunda, Superiorum Civili uin, seu principum, di magistratuum saecularium,& subditorum. Tertia,earentum, Filiorum.
153쪽
Quinta, Mariti, uxoris isti omnes superiores possitni praecinre subditis
Res p. Possiint. Subditi tenentur obedire illis)Resp.Tenentur nidis. In quarto Praecepto nomine Patris intelliguntur omnes Superiores, Maiores,& nomine Filii, inferiores, minores Resp. Ita ait Catechismus, exscriptura probat,in rati ita suadet, quia est parratio om n uis , cum omnes sint superiores, mai res,ideo ratio honoris conuenit illis. υς- Haec diuisio superiorum,&inferiorum, a quos
cta est Rehγ. A Deo per legem Natura . - Proi,ter iiid Deus tot personis potestatem contulit praecipienditResp. Primo ut plures communi, catione suae potestatis decoraret; Secudo, ut si unuς superior muneri suo deessetfalter ossicium suum impleret , Tertio, Vt multiplicatis superioribus exactius diuina legis obseruantia curaretur. Quarto. Vt superiores facilius dictam obseruantiam procurarent,dum multos habent coadii tores Quinto,
Vi pars dictat obseruantiae uni, pars alteri trad
ἀνομαι. Ad quid instituti sunt superiores Eeclesiastici
. Resp. Ait Catech. Ad illos spectat Christianum populum gubernare,& moderari,& ad aeternam, coelestemque beatitudinem dirigere et Quia autem haec directio totius diuinae legis obseruantiam requirit,
ideo obseruantia totius legis ad illos speetat , praeci oue aurem obseruantiam praeceptoriim primaet
viae procurare tenentur v.α. Isa6 Propter quid instituti sunt magistratus saeculares Resp. Ut procurent obseruantiam praeceptorum secundae tabulae , eluti ne fiant homicidii, rapinae, furta,&ca Quid tenentur curare domini erga seruosy Reis. Vt recte, toti legi Dei conuenienter vivant.
Qi id Patres,&Mariti Resp.Idem quod domini. nu a .8. Careellismus quos aitjn quarto praecepto P tris
154쪽
nomine intelligi deberes Resp. Sic ait. Praetereos, qui nos geouerunt, muli praeterea sunt, quos in parentum coeolere debemus,vel Potestatis, vel Di gnit us,vel utilitatis,vel pr inandis alicuius muneris, ossici nomine . In particulari exprimi si
Primo,Pater,& mater, qui nos genuerunt. -.8. Secundo , Ecclesi Praesides, lassores,&M-nu.8.cerdote S. Tertio, Ij,quibus aut imperium, aut magistratus ni R.
Ut poterris cummisi est,quietem publicam gube
Quarto j,quonim procurationi,fides,probitati, sapientiaeque alii commendantur,ut Tutores,Curi rores, pqdagogi, magistri,necnon Mahanacis,
riti,&benefactores. Quinto, Senes, aetate confecti. u.8. De quibus praecipue diuina lex,seu quartum prae nu.8.eeptum multura Res e Catectam parentibui,
Bonum publicum est magis diligendum, quam
Homo debet magis diligere superiores,& inferio νη- , res suos,quam alios p xim's Res Regulariter loquendo ita est Cur dicitur regulariter IoquendorResp. Quia pos
sunt dari casus,ut aliter sit faciendum;velutAeruo, vel extraneo in extrema necessitate constituto, Pater debet magis operam suam dare, ouam Filio qui in tali necessitate non sit. Idem quanaoquela alios ς' N--πGMμr gradus amoris, quem
155쪽
rientur habere superiores ersa Inferiores N. Gu bernatio, Cura,&Prouidentia enu. Quomodo appellatur gradus amoris,quem deMeliabere Inferiores,ad superiores Resp. ncin.: Quid eit honori N. Ait Catechisinus. Est de albquo honorifice seiHire,&omnia,quae illius sunt, maxime stimare: deit honor est maxime stimare pri mo personam, secundo res omnes dictae personae quam honorare debemus.
Ad honorem quaenam requirunturr Resp. Ait Catech Honori haeconuita coniuncta sunt, Prima mor, secund obseruantia , Tertio obedientia, Quarth,cubtus
Quare in quartolpr cepto limior polita vox amoris, vel metus,sed honoris,cum parentes tum amandi, tum metuendi,tum colendi unti Rese. Ait Cate-ehis. Qui amat no sem per colit,qui metuit non semper diligit, qui vero ex animo honorat, colit, &4
inat ideoadomniasgnificanda vox honoris posi-cte. superiores,& inferiores debentdiligi corde,ora,
operet Res Ita est. -.et Debeni diligere nimam,corpus, famam, Giortunas Resp. Debent, Gq. Quaenam est differentia inter amorem debitum milibet proximo,&debitum superioribus,& inferioribus3 Resp. Talis potest assignari conuenientia, redisserentia: ope ra misericordiae tum corporalia, tuis spiritualia lege charitatis sunt exhibendaomni Droximo,&iam dictis & hic est gradus communis charitatist Differentia in hoc est,Primo cuilibet pro Nimo In ex trema necessitate constituto de prscepto debent fieri opera dicta;superiores vero. interiores debent inuicem ea praestare de praecepto, etiam sinecessitas extrema non sit: Secundo. Quis non teneturinquirere de proximis in generali, quina int in extrema necessitate constituti, sed suffcit si sub vomat occurrςnti, loquendo desuperioribus. α
156쪽
biserioribus uirus Uxjnquirere,an opus habeant,re illis, tia mai non requirant miseric redoperii sim
Vid est quarium Vsceptum Resp. Est primimn m. regula omniuma tuum hominis erga uti res,&inserior . Quis est siti illius Resp. Congrua directio infe tin. . .
riorum per superiores ad obseruantiam diuini a gis. Seu bonum c9 ' mu'e,qμod in aliqbser o positum est. Qtisnam est materia huius pricepiti' Resp. Mate-η th ria remota sunt omnes sup ior ,&i'ferioresoqui modo dicti sunt Minu reniola sunt quatilorhoia adimn uin nempeanime,corporis,sam ε,4 fortun , Adhuc minus remota iunia scordis,oris, operis circa dicta bonas Materia vero proxima sunt virtutes,& vitia in actibus,qui dicti sunt In quo consistit forma huius pretcepti I ς*.DiLimnaoco, quo traditus est Quis est iste modust Respon. In hoc modo multa m .7. In sint; 'rimis quartum prsieptum datum est affini suum,quod alijs praeceptis secunditabulinon conuenit; secundo exprimit 'ocabulo honoris gradum dilectionis priuilegiatum Tertio proponit primiuobseruantibus, quod ab illo propositu ui est. Cur tali modo speciali tradit uni est Resp. Vt Oste nu.7, dat praecipi gradum charitatis specialem Huic precepto affrinatiuo corrς 'ndet neg it . uses uuln/Relpata est. Quid prohibet negatiuum Resp. Iniustas osseu- ranam sullieriores,&ios imos
157쪽
Erulo Offenset indictos sunt grauiores, quam si in ali proxurios Mni3Resp. Sunt. .nmio. Quare hoc Resp. Quia ubi est maior dilectuinis obligatio, ibi offensa grauior erit πιι. αα j inferior ut filius maledicat P tri,vel illo percutiat, seu offendat in corpore,&fama,osset, grauis erit Resp. Grauissima, in exeri lege morte pi
aurixi. si su Perior,Vt Pater scandalo, malo exemplo, vel eo silio offendat animam inferioris, graue peccatum est Resp.omnino.Quid praecipit praeceptum affrmatiuum meque
Amorem iuxta ordinem charitatis . Parentes,& superiores debent sque,vel magis,ac Deus amari, vel timeri,vel honorari Respon. Nullo
modo,sed minus quam Deus, propter Deum iunx diligendi . - λr Si superiores aliquid contra legem Dei praecipiat inobediendum Respon.Non,iuxta illud.Obedii morte ec maris,quam hominibus . . I Vr Deus apposuit prεmium huic pr cepto ' Vt magis alliceret ad illud obstrua, dum Quod est hoc primium Res'Longimo vitae, bonet vitae. . - 7. Quare tale praemium appositum est Rem Ait Catech. Cum illi, qui parentes colunt j gratiam rant,a quibus vitae,&lucis,iuram,seu usum habet, iure,& merito illis datum est,ut diu vivant, vitan
ad summam senectutem perducant. nu. 17. Haec promissio intelligitur ne de vita praesenti Resp. Ait Catech. Non solum defutura; sed etiam Nai . . de praesenti vita intelligendum est; mia D. Paulus ait, Pietatem habere promissionem vitae quae nunc est,&taturae.
158쪽
Nonne multis sanctis ruit mora optabilis de vix inniti. 4olorosa3Resp. it. Quare ergo longitudo vitae, res optabilis data naas.
est Resp. Ait Catech. Illorum verborum adiunctio, Quam Dominus Deus tuus dabit tibi, non modo teporis diuturnitatem ad viuendum, sed ocium,qui tem, incolii mitatem ad bene uiuendympollicetur; Nam Deuteronomio don solum inquit, ut longo,
uas tempore ed illud etiam addit, bene sit tibi, quod deinde ab Apostolo repetitum est Eph. - Quomodos vera est haec promissio interdum con μιν
tingit, ut qui maiorem pietatem parentibus praestia terunt, ijs vita breuior sit Respini Catech ob honum illorum fit, quod ex triplici causa esse poteli Prima est, Quia prius moriuntur, ne longiori vita a irtute discedant; Rapiuntur enim ait scriptura, ne malitia mutet intellinum illam secunda est, Quia si peroicies v rerum omnitim perturbatio impen deat,bene consulitur illi,quii vita eripitur, utcommunium temporum acerbitatem euadat; Aiacie nim maliti dicit Isaias, collectus est iustus, quod fit, ne virtus, alit salus iusti periclitetur cum a niortalibus flagitiorum poenas repetit Deus; Tertia est, Ne tristissimis temporibus ex propinquorum amicorummcalamitatibus acerbissimos luctus sentiatis Quare motuendum est, ait Catech.Maibrem in moduni,cum bonis viris immatura messaccidit. Deus ijs,qui offendunt parentes,apponir poenas sp. Apponit,&graues. Quae sunt istae poenae Resp. Prima morsauxta il- .lud , ut maledixerit patri, vel matri morte moria Σ - turs Secunda, Ignominia, de infelicitas; ut Prou. 19. - ν' i affligit patrem, fugit matrem, i Enominiosus erit, infelixSTertia,Τenebrae,&confusio, & csci- tas, ut Promio Qui maledicit patri suo , vel matri extinguetur lucerna eius in meaij tenebris; Quas
159쪽
Prou. o. Oculum, qui subsannat patrem quidei icit partum matris sus, suffodiant eu et i corvi de torrentibus,& comedat Deum filii aquil Qua poena apposita est non obtemperant sacerdotibus/Resp. Μ ars,ut Deuter. Rui superbierit' ' lans obedire sacerd' iis imperio qui eo rempore ministrat, Domino Deo tumex Decreto iudices morietur hOMO ille ..
n. filii armi , sin morum in Iuri, o inferiores nu.' se pedit explicare ossicia superiorum Respon. LI. Utilissimum est. demat.nu. Quod est Oiscium meriti erga uxorem Resp. 16.xet hoc dictum est ubi de matrimonio. --.xi odossicium seniorum erga iuniores N. AEduscare illos, bonis exemplis , ct con filiis .m i. Quod incium magistratuum saecularium 'esp.
Procurare obseruantiam praeceptorum secundit--bulae,is prohibere omnes offensas ciuibus. Maia. n. si Quod ossicium magistratuum ecclesiasticorum Resp. Dirigere subditos ad aeternam salutem, ad obseruantiam diuinae legis, praecipue trium pra' torum prima rubulae.
- -3 3 Quod ossicium tutorum, curat num pedagog 'iun, magistrorum dominorum; hi Curam g rereinferiorum,iuxta ossiciium,quod illis datum est. Quod offcium parentum p Resp. De hoc ita ale
Catechismus. Imprimus debent curare, Vt quos ha-nu. a. bent in sua potestate, ii recte,& diuinae legi conue--2M menter uiuant i secundo Debent studere, ut sancti iasimis disciplinis ac moribus filios imbuanti terticii Eisdem obet i do optima vivendi praecepta quar
160쪽
tbxurare ut in religione instructisnt,¶ti, ut Deum sancte, inuiolateque uenerentur; quinto De bent liberis se magilli os exemplo potissimum prae
bere virtutis, aequitatis, conimentiae, modeli I , lan-
ziatis: sexto.Debent tria declinar in quibus mulatii Patres peccares,lent; Primum est,nemii id acembius in liberos, aut loquantur, aut statuans iu ta Apostolum jam pericultim est,ne fracto, abiect oue animo sint, dum omnia timent, deo saepem gis expedit liberos corrigere, quam ulcisti Secu Ium est, ut cum ob aliquam culpam commissam ne n ii. cessaria sit castigatio. obiurgatio, ne illam perindulgentiam dissolute remittant,rima saepe bili parentum nimia lenitate, facilitate de priuantur, th et de Heli, qui ob talem indulgentiam maxim ' upplicio est affectus uertium est, ut qua in maxi
aetant contrarium eius, quod neri aedet, Mallii
es'im res est, diligere filioriim carnem, odio habenoru aut manndiligere illos mundino Deo; Isima eua assici, ut opes, pecudi ae,& mpium I
Milum relin ruanta existimationi autem, salu-
ὐα Ino Insulunt Illos ad auaritiam,&ad
rem familiarem augendam cohortantur; de vi Huia
iid: Izbonarum artium disciplinis obtinen
dis nec verbum dicunt; unde saepe fit, ut parentes in filios tu miserium copias, tum sua scelera,ac sag -
fati, fera ti quod illis seduces praebeant non ad Ilum, sed ad inferorum supplicia sempiterna,