Concilia Scotiae. Ecclesiae Scoticanae statuta tam provincialia quam synodalia quae supersunt. MCCXXV-MDLIX

111쪽

in tonubris sed in occlesiis suis parochialibus solenniter et palam subs0quatur . Contrahentes vero hujus nodi disponsalia inter se carnalitor non commisceanto quod si qui fecerint tamquam fornicatores canonico subjaceant ulcioni No clurici dolamati ad laicos pro auxilio recurrant Jhὶoi J tem quia experimento didicimus quod nonnulli clerici beneficiat nostrediocesis tam o sufo prodigi et honoris proprii persecutores dum per nos

vel per ministros nostros pro suis excessibus fuerint corrigendi . exemplo

Jud proditoris dispurati qui postquam Dominum tradidit non ad Apostolos

sed ad Judeos pro consilio habendo recurrebat , ad laicos et maxime ad potentes recurrunt ut preces pro se se suis nobis o ministris nostris ab illis non sino muneribus ut verisimiliter suspicitur redeunt porrigendo ut sic correctionem excesssuum suorum non tamen fine ignominia sua valeant euitare . hoc de cetero fieri prohibemus statuentes quod si quis in hoc culpabilis inventus fuerit non solum commodo precum careat pro ipso porrectarum tum de Crimine de quo usaviatus est etiam si alitur non fuerit probatum pro convici habeatur . No X communicati ad ecclesiasticam sepulturam admittantur Jfl 58. 1tem statuimus et statuendo prohibemus ne quis curatus nostre diocesis quocunque nomine Censatur qui curam habet ecclesiastico sepulture porse vel por alium aliquem apud ecclesiam suam sepulturam eligentem quom in vita scivit excommunieatum a canono vel ab homine in genere vel in

spodio ad ecclesiasticam sepulturam admittor presumat nisi de illius absolutione se eum qui potestatem habet solvendi constitori sibi videntur . Qui vero contrarium secerit ab osticio sacerdotali se noverit per annum ipso acto ore suspensum

112쪽

Do Consistorio semel in anno tenendO J 159. tatuimus etiam et auctoritate pontificali statuendo ordinavimus quod

omnes ecclesiarum rectores vicarii presbyteri parochiales et ceteri capellani tam pro animabus quam pro capellanis celebrantes conveniant semel

in anno scilicet proximo Consistorio nostro post Resurrectionem Domini cam tonendo . videlicet ait de archidiaconatu Sancti Androe in occlesia parochiali civitatis ejusdem is illi de archidiaconatu Laudoni in eclusa Sancti Egidii do Edingburgh audituri et recepturi per nos aut Ossiciarium

nostrum I aut per alium in vices nostras quem in hac pari specialiterduxerimus committendum informationem nostram qualiter in divinis colobrandis et ecclesiasticis sacramentis ministrandis secundum statuta canonum so debeant habere et suos parochianos in hiis que spectant ad eorundum salutem animarum similiter decet informare

Nomina quo correctione indigent in singulis parochiis Episeopo singulis

annis in Consistorio suo reportanda J I60. citatuimus o ordinamus quod dictis diebus et odis singulis annis secum portent in seriptis omnia nomina que correctione indigent in parochiis suis que sunt notoria vel de quibus fama publica laborato ut in visitatione nostra subsequenti prout nobis fideliter reportaverint et super gregem sub nobis eis commissili diligenter vigilaverint ipsos tanquam villicos bonos pro fideli laboro vel aliter si aliter actum uerit merito valeamus remunerari Nomina omnium decedentium in singulis parochiis Episcopo singulis annis in Consistorio suo reportanda J I6I. Ad hoc otiam volumus et ordinamus quod secum portent in scriptis sngulis annis ut supra numerum et nomina omnium decedentium in paro-

113쪽

chiis suis cujuscunque suerint conditionis aut status ut etatis et qui tostativo intestati decesserint ut per hoc nobis innotescere valeat qualiter ultimo voluntatos desunctorum et maxinio in hiis ad pias ausas que relinquuntur per eorundent decedentium executores vel forsan per ministros nostros oxecutores si que defecerinis debit executiani mandentur , Si quis vero

hujus statuti nostri in toto ut in parte transores ta involitus suerit si rector in quadraginta solidis si vicarius in viginti solidis ira prosbytor parochialis in deconi solidis simplex capcllanus in se solidis et octo donariis nisi docanonico suo impedimento legittime constat multo tur Istud oro statu

tum nostru ut a Festo Resurrectionis Dominico anni Domini illos mitricentesimi De obediencia clericorum Jfit, 2 tum quoniam melo fui obedientia quam vitii na et contumacia seu inobedientia peccato ariolandi et dolatrie conap a Jruntur . statuimus quod omnes occlesiastici viri sui Episcopis in mandatis licitis et canonicis contumaces . et sine rationabili causa et manifesta resistentus . ab ossicio suspendantur et Crescente contumacia pena majore puniantur .

Excommunieatio generalis J I63. lux communicamus omnes qui ecclesia s malicios jure suo privare pre- sumunt a ut per maliciam libertates e faJrundem infringere contendunt Etiam omnes invasores rei celesiastice malleio se Item omnes incend i Jarios ecclesiarum vel domorum tempore pacis Item Omnes detentores decimarum scienter . Item Omnes impedientes testamentum vel matrimonium licito tactum estem omnes falsarios iterarum Domino Papo tigilli Domini Regis . Item omnes salsos monotario vel tonsores monete . Item Omnes dantes vel procurantes venenum alicui dari , Item omnes scienter perhibetitos salsum testimonium vel perhiberi procurantes Item in nos

114쪽

salsos horodes facisentes . Item omnes qui malicios scandalum alicui

imponunt cum defamatus non fuerit . Item Omne usurario Commune Item omnes sortilegos et omnes in eis firmiter erodentes diem omnes proicientes proles suas ad ostia ecclesiarum vel alibi . Item omnes imponentes manus suas malleios in patrem vel matrem diem omnes imponentes manus violentas in presbyterum diaconum vel eleri eum ordinatum . Item omnes extrahuntes fures de ecclesia vel munimine ecclesie patenter . Item omnes necantes partum estem omne fulsiter partum imponentes . Item Omnes communicante eum excommunicato vel seiunior tacion ius ui auxilium . Omnes suspensos divina celebrantes eienter omnes symoniaeos prinei pales vel procuratores omnes violantes ecclesiam se cimiterium cujus causa sebo reconsiliario omnes qui adjuvant aridonos in armis vel aliter contra Christianos . Omnes faventes hereticos et scismaticos recipientes scienter , Omnes noctevago causa furandi . Item omnes pacem Regiam perturbantes et maXime ecclesiasticam animo malivolo Item omnes sal ter determinantes scienter tem Omnes recedentes ab unitate sancte matris celesie

115쪽

xiv. ECCLESIAE SCOTICANAE. ets

De reconciliacione ecclesie .

164. Protero statuimus quod cum ecclesia vel cimiterium rianguinis vel 1eminis effusione polluta fuerit vel pollutum si rector vel vicarius voleiusdem parrochianus vel alius quicunque dum tamen polluens fuerit soluendos ipsam ecclesiam vel imitorium polluerit i ipse polluens precacionem racione reconciliacionis huiusmodi ecclesie vel cimitori porsoluat Si vero per aliquem polluta vel pollutum fuerita qui nullo modo comparuerit vel forsan comparuit I et non soluendo fuerit inuentus I rector ipsius ecclosi et vicarius si in eadem ecclesia habeantur precacionem racione reconciliacionis huiusmodi debitam , sumptibus parrochianorum et suis pro qualibus porcionibus cum ipsorum communitor intersit prouideant eisdem contra polluentem reseruata actione agendi . Vbi vero in eadem ecclesia rector et vicarius existunt dimidia pars precacionis ab isdem pro rata porcionum suarum I et alia dimidiotas ab ipsis parrochianis persoluatur . Quod si necesse uerit i per censuram ecclesiasticam Compellantur . Prohibentes sub pena ex Ommunicacionis xnune late ne decetur aliqui choreas ducere I seu lucturam facere t vel alios quoscunque ludos inhonestos in ecclesiis si eorum imitorijs i quibuscunque estiuitatibus seu temporibus facere vel exercere presumant tum occasio Polluendi ecclesias vel cimiteria ex talibus frequenter consueuerit prevenire

116쪽

Qui dies debeant a clero et a populo obseruari ab opere seruili J 165. ota bono . Isti sunt dies solemniter obseruandi per annum ab omni opere seruili a clero et a populo per Statutum Prouinciale et Synodalo In primis . In Januario . Dies Circumcisionis . Dies Epiphanio In Februario aurificacio Buate Marte . Festum Beati Mathis apostoli In Marcio . Dius Annunciacionis Beate Mari tantum

In Aprili lios Sancti Marci euangeliste tantum In Mayo . Dies apostolorum Philip et Jacobi . Inuencio Sancte Crucis In unio . Dios Sancti Barnabo apostoli Natiuita. Sancti Johannis Baptiste . Dies apostolorum Petri et Pauli In Julio . Fostum Visita dionis Beato Mario Virginis . Dios Sancto Mario Magdalene . Dios Sancti Jacobi apostoli In Augusto . Ad uincula Sancti Petri Dios Sancti Lauronei . Dios Assumpeionis Beato Mario . Dies Sancti Bartholomo apostoli In Soptombri . Natiuitas eate Mari Exaltacio Sancto Crucis . Dios Sancti Matho apostoli et euangelisto Dies Sancti Michaelis archangeli In Octobri . Diu Sancti Luce euangeliste Dies apostolorum Symonis ut

117쪽

In Nouombri aestum omnium Sanctorum . Dies Sancti Martinio Dios Sancti Andro apostoli In Decembri . Concepcio Beato Marte . Dies Sancti homo apostoli Natiuitas Domini . Dies Sancti Stephani . Dies Sancti Johannis apostolio euangeliste . Dies Sanctorum Innocentium . et Sancti Thome Cantuariensis archiepiscopi et martiris Et nulli ali dies obseruandi sunt do mandato ecclesie , nisi dies Veneris sancta . videlicet . dies proprius Passionis , quia multo plus prosuit pro nobis mori quam nasci . et maius opus non reperitur Deus fecisse quam quod illa di fecit . tantam in semetipso pro nobis recipiendo passionem Et quia etiam super opere illius diei sundatur salus ocius mundi in qua omnes alio ostiuitates frustratorio forent . Dies Pasche . cum tribus sequentibus . Ascensio Domini . Ponthecoste cum tribus sequentibus . Festum loci Fostum Corporis Christi Iustum dedicacionis ecclesie it dies Dominicales Adhuc nota diligenter . His diebus ieiunare debemus . Per totam Quadragesimam exceptis Dominicis diebus . In Quatuor Temporibus . quequando contingunt scitur per hos versus

Dan Crux Lucia ineros Carismata DiaVt si in Angaria quarta sequens seria In quinquo vigiliis Beate Mari videlicet Puriscacionis . Annunciacionis Assumpcionis . Natiuitatis et Concepcionis . Suadeatur eciam ieiunium in vigilia istacionis Beate Marte rin vigiliis horum Apostolorum . scilicet . Andro . Thome . Mathie . Petri et Pauli . Jacobi . Bartholomet Mathei . Symonis et Jude Insuper in his vigiliis . videlicet . Natalis

118쪽

Domini . Ponthecostes . Natiuitatis Sancti Johannis Baptisto . Sancti Laurenci . omnium Sanctorum . Et si quo vigilia in Dominica contingunt Sabbato precedente ieiunare debemus et nunquam in Dominica . Insuper in festo Sancti Marci extra obdomidam Pasche contingente . O in Rogaeionibus ab esu carnium saltem abstinere jubemur

119쪽

xv. ECCLESIAE SCOTICANAE. et

Declaratio pro portione canonica pro confirmatione testamentorum

fl66. In Do nomino Amon mouerint uniuersi ad quorum notiolam pre1enteSliter peruenerint quod anno ab Incarnatione Domini millesimo quadringentesimo vicesimo indictione decima tercia mensis Juli di docima sexta pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini nostri Domini Martini diuina prouidenti pape quinti anno tertio congregata sui apud Porth in ecclosia Fratrum Predicatorum Synodus Prouincialis et Consilium Generale cleri regni Scoti prout moris est . In quo Consilio post Missam otinuocationem Sancti Spiritus afersermonem ad clerum concorditer electus fuit in Conseruatorem Prouilogiorum aeuerendus in Cristo pater dominus

Willelmus Dei gratia Dunblanensis Episcopus , presentibus in Christo patribus dominis Dei gratia Episcopis Henrico videlicet Sancti Androo Nili Olmo Glasguens Roberto Dun helde in si Gilberto Aberdonensi Waltoro

Brechinens . nec non procuratoribus dominorum Episcoporum Henrici Morauions Thome Candiducas Alexandri Cathanensis ac Johannis electi confirmati ossensis . presentibus etiam venerabilibus patribus Prioro

Sancti Andro 6 A bbatibus monasteriorum de Camylynne de Lundoris de Cupro de NoWbotile ac procuratoribus Abbatum domun formiyngo do Caleo, de Molros do Sancta Cruco de berbroith do hodworth do

Driburch et de Passate . necnon quamplurimis Decanis Archidiaconis Prioribus monasteriorum et maiore parte cleri que in Consilio, Synodo Gonorali consueuit congregari perlectisque priuilegiis et statutis continuatoque Consilio . petiit pretatus Dominus Conseruator declarari quo consuetudo in singulis dioecesibus in confirmatione testamentorum rotroactis temporibus consueuit obseruari it ad declarationem huiusmodi faciundam per antiquioros de clero de singulis dioecesibus in suis consolentiis porjuramentum ad Sancta Dei Euangolia onerauito Qui omnes aut sati concorditer declarauerunt quod Episcopi et ordinariam habentes jurisdic-

120쪽

tionem consueuerunt a tam longo tempore de cuius contrario non est memoria hominum confirmare testamenta et codicillos decedentium subditorum suorum testantium . et decedentibus ab intestat dare executores insuper sequestrari facere defunctorum bona quousque testamenta ipsorum forent Ordinariis pressentata, ab iis si legitimo Ton confirmata . Item consueuerunt petere ab executoribus tam testantium quam decedentiu ui

ab intestato do fideli juramento sano vel faciendo juramentum insuper quod fideliter exequentur juxta os te rationabilem defuncti voluntatem Item quod parati runt reddere ordinario racionem et illis quorum interest de commissa sibi administratione quando super hoc laserint moniti seu debit requisiti . Que premissa asserebant notoria et manifeste obseruata et de eis erat vox publica et communi tam . Et quia de quota soluonda fuit questio facta . deliberatum fuit quod de bonis dolanctorum mobilibus consueucrunt fiori tres partes de quibus solutis debitis si fuerint uxor et filii consueuit uxor habere unam tertiam bonorum mobilium filii

autem et liberi unam alteram tertiam rat de tertia parte que remanebat consueuerunt executores disponere pro exequiis et anima defuncti ollegata persoluere me qua tertia parte defuncti consueuerunt executores persoluere ordinariis pro confirmatione tostamenti et laboribus sibi incumbentibus duodecim denarios de libra vel saltem componere pro eadem Quam consuetudinem ut laudabilem rationabilem consuetam et approbatam decreuit ipse Consueruator a clero et popul debere obseruari . rogando dictos Episcopos presentes cum congregatione Synodi presens decretum

suis sigillis attenticis communiri . Adha fuerunt hoc in Consilio prodicto anno indictione mense die et pontificat supradictis . Testibus prodictis Dominis Episcopis qui sua apposuerunt sigilla necnon Magistris Thoma de Lawadiris Johanne Brelibet notariis publicis ad premissa rogatis pariter et requisitis