장음표시 사용
141쪽
Α.D. 549. ECCLESIAE SCOTICANAE. 99
De pseudopraedicatoribus. I93. Si fero, tuod sic proedicator errores aut cundula dissem inureri in popul/ , etiam si in monasterio ut re alterire ordinis proedices, Episco sis prindicationem interdicas. Q/tod si cereses proedic erit, contra emn, Secundum juris dispositionem, auri loci consuetudinem proce sit; etium si proedicator ipse senerali rei speciali priri io e remptum se esse proeDnderet, quo caδul Episcopus bauefori-fute Apostoliea, et tanquinis Sedis Apost0li B delectatus, procedat. Curent autem Episeopi, ne quis prcedicator et e falsis informationibus, vel folias eati ni et e resur,Iustam re de eis conquereridi occasionem heseat. Caveant propterea Episcopi, ne adiquem, et eorum, qui cum in n0mine Reyulares, ea fra claustru tumen et obedientiam Reliqionum suarum istini vel Presbνterorum Seordarium, nisi ipsi noti sint, et moribus atque doctrina probreti, fetiuim quorumlibet priri Viorum proetea tu, in sua civitate vel dioecesi proedicare permittant, donec ab ipsis Episcopi, super ea re Sancta Sedes Apostolica coi/sulatur; si qua pristi tu hujusmodi, nisi tacita veritate, et ea resso mendacio, b indictuis Morqueri verisimile non est. Do Quaestoribus eleemosynariis.J 191. Uunestores ero eleemosinarii, qui etiam lucestuarii lilyo dicuntur, cujusci queconditionis Mistanc Didio modo Inec per se, nec per alium, P cedicare Iproesumant et contra facientes ab Episcopis, et Ordinariis locorum, priri yiis qui&ιε-
cumque non obstantibus, Opportunis remediis omnino arceantur.
Quod rositoros et Episcopi quater in anno per se praedicunt. 195. Circa quae quo frequentioribus Divini verbi praedicationibus instruatur populus, statutum est, ut ecclesiarum parochialium rectores, qui judicio Ordinarii ad praedicandum de rudimenta suis parochianis habitos et idonei censebuntur, per se saltem, juxta statuta Provincialia et Synodalia
142쪽
100 STATUTA COΝC EDINB. pro praedicatoribus edita, quater in anno praedicent. Illis vero rectoribus, qui juvenes et in idonei ad id vis fuerint, per locorum ordinarios injungatur, ut se ad hoc quam primum reddant per studia in gymnasiis publicis habiles, o interim per alios praedicatores, suis sumptibus, de licentia ordinariorum admittendos, praedicare, et suas vices implere faciant in omnibus. Qui autem grandaevi et doctrinae incapaces sunt, hoc ipsum
similiter per alios fieri procurent, quos etiam per suam praesentiam praedicantos authoris re oportebit, ut hoc ultra communes instructiones seu praedicationes per vicarios seu curatos singulis Dominicis diebus et forsan aliis majoribus estis siendas. De rectoriis porro, monasteriis, collegiatis ecclesiis, seu aliis piis locis in O mmun iis seu mensa capitulari unitis, ordinatum est ut Abbates, Priores et Commendatarii, Administratores, Praepositi, Decani, et Praebendati rectoriarum portionarii, per so vel eorum membra inferiora, seu alio eorum nomine, populum infido instruendum curent, et id suis parochianis fieri procurent. Priori si fas autem monialium Archiepiscopo Sancti Andreae subjectas J, ut Sod Apostolica sententiatum est, sub poenis in dicto Provinciali statuto et aliis statutis desuper editis, ad idem teneri decrevit J, quae de novo publicariis praesentibus inseri in hac Sancta Synodo decretum est. Quod in unaquaque ecclesia cathedrali sit Theologus, et duris Canonici
I96. Conciliuni soli Conventio, verbi Divini seminationem insequens, pro
sustentation doctorum et eruditorum in Theologia, ac ure Ponti scio, apud occlusas cathedrales et civitates, statuit, ut universi et singuli locorum ordinarii apud suas ecclesia cathedrales habeant continuo unum
doctorem Theologum, licentiatum vel baccalaureum in Theologia, et similito Canonistam in ure Pontificio quasseatum utque Theologus predictus omni die legibili, saltem in unaquaque hebdomada in aeris litteris publico legat, et interpretetur, ac tam in eadem cathedrali quam finJ
143쪽
Λ.D. 1549. ECCLESIAE SCOTICANAE. 101
aliis ecclosiis praedicet, cu i interpretanti sit praedicanti civitati s illius Episcopsus et canonici interesse vol sente scinter sinit. Canon ista quoque similito Jus Canonicum publico in dicta ecclesia ac civitate profiteatur, cui ipsi canonici et roliqui ipsius civitatis clerici intersint. Pro quorum Theologi et Canon ista stistoniatione quilibet ordinarius duputabit aliquod
beneficium de proximo vacaturum ad uam dispositionem spectans infra suam ecclesiam, ad valorem annuum pro Theologo ad minus contum librarum, pro an Onista vero centum marcharum Scoticanae monetae, pro
perpetuis futuris temporibus, ipsis et eorum succostaribus in eisdem ossiciis remansuris. Qui ambo Theologus et Canonista legere et docere circasostum Divi Michaelis dio vicesimo nono mense Septembris proxime suturo incipiunt. Provisum est quoque per hanc Synodum quod usque
ad vacationem beneficiorum praedictorum, ad praemissum effectum dispOnendorum, quilibet ordinarius suis propriis sumptibus, a dicto susto Divi Michaelis, honeste sustentabit praefatos Thoologum se Canonistam adratam ut quantitatem di starum unam arum. Quod in unoquoque monasterio unus sit Theologus .fl97. Qimilique pro effectu, ad eundem modum, ut aerarum litterarum studia et virtutes ipsi Deo avorabiles, in monasteriis , ut olim et interdum, secundum Deum floreant, Ordinatum est ut singuli Abbates, Priores, Commendatarii, praelaturarum majorum Administratores inveniant et su1tentent Theologum religiosum vel secularem, qui, singulis diebus, ut supra, infra septa monasteriorum Divinas iteras, prout auditoribus expedierit, legere teneatur, et in ecclesiis ipsi monasteriis annexatis, ut praemittitur, praedicut Prelati etiam, beneficia ad eorum dispositionem spectantia obtinentes, iisdem Theologis et eorum successbribus, pro eorum sustentatione de beneficiis, ad valorem centum marearum, provideant. Non habentes vero beneficia ad eorum dispositionem et praesentationem ad praedictum effectum, cujusmodi sunt illi Cisteretensis ordinis, tundem
144쪽
102 STATUTA CONC EDIΝB. Theologum propriis impensis, juxta praelatae summae facultatem, praefato Theologo honusto, secundum statuta sui ordinis, sustentando provideri
curent ea tamen lege adjecta, quod per hanc ordinationem eleemosinae consuetae religiosorum mendicantium et praedicantium non abstrahanturvo diminuantur. De quibus monasteriis quot ad literarum studia mittondi sunt.
I98. 1lom ut in monastoriis do se etiam evadant et rcfloroant viri litteratio in Divino eloquio et pastu animarum salutari Onetonat ros, haec Sancta Convontio praecipit ut ex uniuscujusque hujus regni dioecesis monasteriis, juxta ipsorum monasteriorum facultates, transmittantur duo aut unus religiosi vo rcligiosus, ad litterarum capacitatem maxime habitos, et ingenios, ad Universitates omnes proximas vel alias, ut illis libuerit, ibi dom saltum ad quadriennium in Theologia et Sacris literis studendo remansuri. Quo spatio completo, remittantur ad ipsas nivorsitatos alii religiosi praedicti, pari modo litteris vaeaturi. Monasteria praecipua e quibus ad litterarum studia, praefati effectus causa, roligiosi juxta monasteriorum vires et facultatos sint emittendi, sequentum per modificationem notantur.
Et primo do dioecesi Sancti Andreae.
Ex monasterio Prioratus Sancti Andreae, Ex monasterio do Abirbrotholi, Ex monasterio demumseruiling, Ex monasterio Saninae Crucis, Ex monasterio de Calco,
Ex monasterio de ii pro , Ex monasterio de Cambus hyneth ,roligiosi .
145쪽
Ex monasterio de Lundo ris , Ex monasterio de Bal mer ino, Ex monasterio de oldinglianae, Ex monasterio do et lysia W ob me, Ex tonasterio dei rJybrii fili , Ex monasterio sive prioratu de orthber WickJ,
religiosus sucularis Glaso uonsis dioecesis. Ex monasterio de assuto, Ex monasterio de Mel ros .
Ex monasterio de HalyWOOde, Ex monasterio Dulcis Cordis, roligiosi 2. I. In dioedosi Candidae Casae. Pro prioratu de Candida Casa, Ex monasterio Vallis Lucis, Ex monasterio de Dundranan, Ex monasturio de Tunglaud, In dioecosi Aburdonensi. Pro monasterio de Devi , In dioedosi Moraviens. Ex monasterio duruinto T, Ex monasterio Pluscardens,
146쪽
Ex monasterio de Culross, ........ I. Ex monasterio de Inchomahomo, I.
In dioecesi Dunkeldens. Pro monasterio Sanctae Columbae InsulaeJ, fl.JDo reliquis dioecesibus tacetur.
D methodo et forma praedicationum.
I99. 'raedicatores nunc instituti et alii secundum praesentem Sanctam Con-vontionsem, post hujusce statuti publicationem, praesentem hanc sormam in
suis praedicationibus observare tenebuntur ut in omnibus et singulis eorum praedicationibus seu concionibus priorem partem Epistolae volEvangolii declarando tribuant, et illius posteriorem partem, prout tempus et auditores patientur, athechismo, hoc est communi doctrinae seu instructioni impertiantur. Cathechismum autem vocamus brevem instructionem in fidei rudimentis, vel in expositione articulorum fidei, Decalogi praeceptorum, peccatorum septem mortalium, septem Ecclesiae sacramentorum, Dominicae rationis, et Salutationis Angelicae ac operum misericordiae. In quibus omnibus praedicationibus injungatur ut populum Christianum inducant ad sacramenti altaris condignam venerationem, et ut o viribus et usu ejusdem pro captu populi populum instruant. Forma in interpretatione Theologiae observanda.
200. Ut a circa haec in publicis gymnasiis et academiis legantur, per quae doctrinae utili scientiarum et populi Christi fidelis eruditioni consuli sporo
147쪽
Α.D. 1549. ECCLESIAE SCOTICANAE. 105
tur potius, statuit hoste Sanina Synodus, ut Lectores Scripturarum et Theologiae in singulis collegiis ita Scripturis et Theologiae vacent ut aliqui Scripturas quam purissimo, juxta Ecclesiae Catholicae sensum, tractare nitantur; alii vero ex is ipsarum Sacrarum lecturis, ad veterum doctorum amussim et Catholicae dei oritatem, Theologiae diversis horis uniuscujusque hebdomadis diobus certis legendae incumbant, sic ut taliter istudentes in Sacris ipsis Scripturis ot speculativis proficiant et ut id ipsum quilibet ordinarius intra suam Universitatem, si quam habeat, aliter vero intra civitatem suam et apud occlesiam cathedralem seri procuret, mandat ipsa Synodus quodque utilius et pro tempore aedificabilius sorocensetur, ut, quantum ad speculat iva in Theologiam , lecturae probatorum authorum, ut sunt opera Magist ri Sententiarum, commentarii Divi Thomae Aquinatis, Sancti Bonaventurae, et aliorum, potius Vacent.
ordo observandus in octionibus Grammaticos et DialedificJes. 20 l. V ultis jubo haec adona Synodus, ut provideat uniuscujusque UniVersitatis Lector, causis ad id moventibus non oblitis seu omissis, ne ulli ad scholas Dialucticos sive Artium ocipiantur, nisi qui Latine et grammatice loquuntur; ac ut Dialecticam artem experiri cupientes, priusquam ad illam artem admittantur, examinentur, et ne ad Baccalaureatus seu Magisterii lauream recipiantur, nisi prius de examinis rigore ad hoc idonei fuerint reperti alioqui ad proximam inferiorem classem deponantur; quod
nisi factum fuerit Rodior imputabitur. Item provideat Archidiaconus Sancti Andros pro Magistro Schola Grammaticalis in civitate Sancti Andreae, qui fit in Grammaticis versatus ,
bonis moribus imbutus, et in aliis ad instruendum pueros et puerilia Grammatico non callentes requisit sussiciens.
148쪽
202. Quantum ad qualitatem ordinandorum in moribus, scientia et titulo, statutum est ut in his sacrorum canonum dispositio ad unguem servetur, et intor ordinandum singuli ordinarii habeant prae oculis eandem dispositionem, quam ordinando legere, aut legi sacere, faciant; quodque nulli occlesiastici quantumcunque in litoris et moribus sum cientes per
spatium trium annorum proximorum a data praesentium futurorum in sacris ordinibus initientur, nisi beneficiati, religiosi, ac titulum canonicum ad valorem viginti librarum moneta Scoticanae habentes circa quae discutiant diligenter ordinarii eorum titulos omnis etiam illicitae pactionis absit suspicio, o super hoc fidem iaciant ordinandi. Et ordinati per Ultra- marinos Episcopos, undecunque venerint, altari non se immisceant, et nisi per Dioecesanos aut eorum deputatos ad id commistas, in quorum dioecesibus altari sese unxerunt, praevio examine judicis competentis idonei
comperiantur , nequaquam permittantur ita ut idonei secundum praesens statutum reperti, admissionem mereantur, et in his nidonei comperti, ab ordinum suorum Xecutione, usquequo sese habiles et idoneos reddiderint, suspendantur.
Quod singuli curati examinentur per ordinarios. 203 Cire parochialium occlesiarum curatos seu ministros curam animarum exercentes, quia ex illis plurimi per totum regnum Scotis adeo insum- Cientes, tam in litteratura, moribus, ut discretione, quam in aliis ad id ossicium necessariis deprehenduntur statuit praesens Conventio, ut porlocorum ordinarios, intra hinc et ultimum Decembris proximo futurum, vocentur coram ipsis ordinariis, vel eorum Commissariis ad id deputatisso deputandis, singuli curati ad subeundum exame debitum in omnibus eorum issicio convenientibus, cum certificatione quod si non com-
149쪽
1 D. 1549. ECCLESIAE SCOTICANAE. 10:
paruerint, ab eorum curis et ossetis amoveantur ot qui idonei fuerint, et comparuerint, continuabuntur et de novo admittentur in idonei vero juxta juris dispositionem, rejiciuntur, et ad se removendum in proximis eorum 1 3 nodis praemoneantur; ne singuli curatorum nidoneorum vicarii seu octores, ubi vicarii proximi non sunt, moneantur, ut per se in eorum
curis deserviant, quoadusque per se et eorum quemlibet respectivo de qua-lificato curato, po Ordinarium loci admissis, provisum fuerit. Ponsionarii in suis curis resideant. 204. L ensionarii oro vicarii, ut ex statutis et consuetudine, in eorum curis et pensionibus resideant, ac per se deserviant sub poena suspensionis et confiscationis fructuum omnium suorum, pensionum et reddituum in pauperum usus per ordinarium applicandorum. Et similiter examinon tu isti vicarii pensionarii, ac eorum parochian et vicini, seu alii notitiam habentes; et qui inhabitos inventi fuserint, statim ordinariis deferantur ad offectum ut in Concilio Provinciali, seu Convention Generali proxime futura, contraseos de remedio provideatur Opportuno.
Qualis oligi debeat, ut fiat curatuS. 205. idoneitas autem praesciendorum animarum curis et beneficiis ecclesia1 ticis in hoc potissimum considorotur, ut qui ad hujusmodi boneficia et curas admitti petunt, satissaeoro volint, possint ossiciis sui sibi committondis, suoque munere, juxta beneficii et curae exigentiam, fideliter fungi. Quibus conferri debent beneficia. 206. inique viri logitimae aetatis, moribus graves, literarum scientia praediti, ad sacros ordines promoti, nec corpore vitiati alioqui sciant hi, quorum intorest, tales ad beneficia ecclesiastica et curas admitti cupientes, ut
150쪽
10 STATUTA CONC. DΙΝB. siquidem dolo gratia, favore vel negligentia in his peccaverint, non minorem sibi quam illis malis vicariis et curatis, quos ipsi dictis euris praesecerint, poenam incurrisse, quae eis in districto Dei judicio imminet, et
praeter haec poenis etiam canonicis sese sciant esse obnoxios. Et praeterea ut ipsi vicarii et curati suo ossicio attentius absque impedimento deservire teneantur, negligentiaque eorum puniatur liberius ordinatum existit, ut quilibet curatus seu vicarius pensonarius, animarum curam XercenS, et in ea residens, habeat singulis annis, pro suo Dodo et stipendio, vigintimarea Scoticanae monetae, vel aequivalentiam, computandis proficuis horto
et curso adjacentibus hoc proviso, quod in illis dioecesibus sive locis, ubi viget ames et caritas victu alium se x hostium invasionibus et incursionibus, ordinarii locorum in suis synodis hujusmodi sterilitatis ut caritatis annonae causas denuntiunt, et stipendia caritat iv e augeant ac ut non siccat ipsis vicariis pensonariis seu curatis se substitutos, sed per seipsos in dictis curis res dureri alioqui ut loco curatorum licebit vicario seu roctori alium loco non rosidentis deputaro do Ordinarii consilio, absque ulteriore processu; quum pensionarii non residentes per ordinarios veniant privandi, iuxta illud Triduntini Concilii, quod incipit Inferiora euessem. Cujus tenor sequitur in haec verba: Inferi inra bene tu ecclesiasticu ,
proesertim curam animarum habentia, personis dichiis, et halbilibus, et qucle in loco residere, ac per Seipsos curam ipsam ea ercere aleant, uisa constitutionem Alea undri III. in Lutoronensi, quo incipit: Quia nonnulli, et aliam Greyorii X in generali Luydunensi Concilio, quo incipit Licet canon editam, cons rantur. Aliter autem facta collatio, ire provisio, omnino irritetur et Ordinariu collator poenas constitutionis Concilii Generalis, quia incipit Grave nimis, se
Quod nemo plura benos ei incompatibilia habeat. 207. Quieu,nque de cetero J plura curata, aut alia sJ incompatibilia bene u ec si-assica, Sive per istu unionis ad vitam, seu commenia perpeLuce, aut alio quo-