장음표시 사용
71쪽
signorum visceribus Deos vivere, cur eos sub validissimis clavibus, ingentibusque , sub claustris, sub repagulis, pessulis, habetis inclusos Z Ac ne forte fur aliquis irrepat aedituis mille protegitis, atque excubitoribus mille. Cur canes in Capitoliis pascitis 3 cur anseribus victum,alimoniamque praebetis ξPrudentius scripta saxa vocat, quibus nomen Dei ascriptum esset , cui ea saxa sacra essent: Verris cruore siripta saxa stargere. Tibullus elig. i. tis. i. destitutum stipitem pro Deo fuisse ait. Ibi etiam Palladi lapidem dicabant.Orpheus in sergonaut. In Hispania passim tres, aut quatuor lapilli pluribus locis coaceruati erant, qui ab aduentan
Nulla illa suis contemnet selibus ara , Et quicumque sacer qualis ubique lapis. Ephesi in aede Dianae simulacrum, lacunariae cedro , tin in caeteris nobilibus fanis propter aeternitatem facta sunt, ut scribit Vitruvius lib. a. aut e stipite vitis,qui diutissime perennat, auctore Plinio Romae statuas quiuis e plebe ex aere, clapide in publico ponebat, quod vetuit Claudius
ginibm implebatur, licebat enim pal m volentibim in pictura, ct ars, lapide publicari aiebam enim
72쪽
Deortim,& hominum simulacra ex gypso,ex aere, ex argento, e auro, malia materia Tertullianus lib. de idololat. An plastes effiagat, an caelator exsculpat, an Phrygio detexat, an gypso, an coloribus, an lapide, an aere, an argento , an filo formetur idolium.Item ex ebore Arnobius lib. I. Venerabar elephantorum ossa , picturas veternosis in arboribus taenias. Sedri virgas Diis dicabant pro simulacris Eusebius lib. I. praeparat pag. 2I. ἄφιερο - ξ ονοριούω αὐτ π φοίνι ς. Benemeritos pro Dii, honorabant, ct columnaό virga conse rabant ex eorum nomine Phoenices. Item pag. 3. scribit
crasse dua s columna igni,ct ento, easi adorase. Cum autem illi mortis essent, qui relicti erant,ait virgas consecra se, ct columna adorasse. Multae statuae illinebantur auro,vel argento Persius: siro sacrin quod uato,perducis facies. Aurum ouatum ali ab ovantibus, ali quod sit fulvum instar oui Martialis lib. . epigramm. 39. Ne desunt tibi vera Gentiana, Nec quae Cadaico linuntur auro, Soli Phidiaci toreuma est. Vera pocula Gentiana, quae in castris Gentianis fiebant Romae in septima regione, utPub.Victor. Vulgo male Glaniana Ausonius epigramm. 26. Hos id serum e te contegi iubet,
De eburneis Diis Cornelius Nepos lib.6 Daretis, Pyrrhus Priamo ait: Cur
73쪽
Cur stringis eburnos Diis inuise Deos. martialis lib. 8 epist. o. de auro, Vel argento pustulato, recenti ab igne,5 a moneta :Et nimium febx pu tu vincit ebur. Fiebant item e ferro. Primus Theodorus Samius
reperit rationem,qua funderetur ferrum,ut ex eo herent statuae , hoc sata igit&ν ευρε , , οῦγαλ .ταιιπ' 'iam αλῆ, . Glaucus Chius solus omnium hominum inuenit conglutinationem . ferruminationem ferri. Herodotus b. I. MAP κώ--νεξεῖρε Tundebaturin ferrum marculis Lucillius: Et velut in fabricam fervens cum marcuim ferri Tundit.
Auream statuam sibi aequalem posuit Gorgias,
ι μετρη ν. Statuam auratam nec in urbe , nec in
Italia fuisse, antequam ab Atilio Glabrione equestris patri poneretur in aede Pietatis, anno 172. scribit Valerius Maximus lib. 2. cap. s. Saepe serreis clauis aurum serruminatum est, ut apud Petronium. Sed de simulacris Deorum nihil iucundius audiri potest iis, quae ab Arnobio lib. 6. scribuntur Ridetis temporibus priscis Persas fu-uium coluisse, informem Arabas lapidem, Acinacem Scythiae nationes,ramum Prognes Thespios, alij legunt ramum pro Cinxia Thespios,id est, Iunone Bene lignum Icarios pro Diana indolatum, Pessinuntios silicem pro Deum matre, pro Marte Romanos hastam, pluteum Samios pro Iunone, ut Aethlius memorat. Pluteum vocat tabulam,vel lignum dedolatum. Apud Arnobium vulgbputeum legunt pro pluteo.Male Clemens AleXan
74쪽
venerandum eras opus in lege simulacri, sedilhi-teus era recens exsculptus , imago Deae Reginae. Tertullianus in Apologet. Quanto distinguitur a crucis stipite Pallas Attica, vel Ceres farrea , quae sine essigie, rudi paloin informi prostat Lucanus
M. f. --, in simulacrati maena Deorum Arte carent, coisi extant informia truncis.
Apud Athenaeum lib. i . Deli imago Latonae statua lignea, informis Clemens de ligno pro
Diana, A ιν ρω ἡ κρομωδε το γαλα ξυλον bis in ειργα χώον , in Icaro Dianae simulacrum , lignum erat informe Arnobius ιλ 6. Item : Simulacra ista, quae vos terrent, ossa, lapides,aera sunt, argentum, aurum,testa, lignum sumptum ex arbore,aut commixtum glutinum gypso Camelinis ex ossibus, aut ex Indici animalis dente,ex cacabulis,ollulis, ex candelabris , ex lucernis, fornacibus incocta figulinis, ex incudibus, malleis nata, grossis rasa, descobinata limis terris,sorcipibus, aculeis, asciis secta, dolata, effossa, terebrarum excavata vertigine,runcinarum laevigata deplanis. Si quis ponat in medio aes rude,atque in opera nulla coniectum, argenti massas indomiti,infectum aurum,lignum,
75쪽
lapides , atque ossa, resque alias caeteras, quibus signa consueta sunt, de numinum simulacra constare. Qui argentum, aes, aurum,gypsum, ebur,argillam Deorum in umerum referat. Videretis Deos, quos exterior leuitas lenocinio fulgoris augustat, laminarum flatilium esse crates, particularum coagmenta deformium,a ruinarum casibus, dissolutionis metu, subscudibus, catenis, Uncis, atque ansulis retentari, interque omnes sinus, commissurarumque iunctitras plumbum ire su D sum. Suidas in vocibin, a d ἄρης, το δ αγαλμευρῆς hi , ἀνακειν Πῆ βάπως γυ λοιris Arabes Martem colunt. Simulacrum eius cst lapis niger quadratus, sine figura, altus quatuor pedes, latus duos, situs in bas aurea. Clemens Alexandrinus in Protreptic Iunonis Citheroniae in Thespia simulacrum elle scribit πέρα ον ικ εκουμενον, stipitem excisum. In Icaro Dianae simulacrum , ξυλον L. εἰργασ- μώον,Samiae Iunonis, σανις, tabula,seu asser. De glutine , quo tabulae statuarum coagmentabantur. Prudentius lib. I. in Symmachum:
-- Arodi, si bractea Dpsum Texerit insido rarescit glutine sensem. Maximus Tyrius ferm. i. α ράζιοι Gm si a πνα θ
cuius simulacrum est lapis quadratus. Multi barbarorum inopia,& artis inscitia montes Deos nominant, S arbores inutiles in lapides informes.
Apud Solinum Scythae pro simulacris enses colunt.
76쪽
Varro ait Romae Martis simulacrum ulli hastam Arnobius lib. 6. Cum Petas gnatus Maiae tanquam vias aggredi praeparet Liber membris cum mollibus,& liquoris Reminei dissolutissimus laxitate. Cum pileo Vulcantis malleo. Arrian. . lib. . dissert. Epich. Si autem ita surdus coecus est, ut Vulcanum iron agnoscas bellulum fabrum,
pileum videas in eius capite Vulcani statuae praeterea αλίζωιι dat Arrianus,cincticulum Arnob.& fabrili expeditione succinctus. Simulacra autem gypso glutino compingebantur. Prudent. lib. I. in Symmach. Sacratumque domi lapidem consuere parum Spectarat, matrόmque Pic adere precantem, Aro hi eru posti m nutricu, triuit Ir ipse
Deos suos prophani stantes, sedentes,vestitos, nudos formabant. Porphyrius , ἄνετυπο- χμ απ δα
Arnobius lib. 6 in sedentibus signis Deum sedere
dicendum est. De Scobinis Tertullian .m Apologet. At in Deos vestros per omnia membra validius in cunabunt asciae, runcinae, scobinae. Minutius: Ecce funditur,fabricatur,scalpitur nondum Deus, ecce plumbatur, construitur, erigitur. Nec adhuc Deus est. Ecce ornatur, consecratur, ratur. Tum postremo Deus est. Verba enim habuere peculiaria quibus in Diis suis fingendis terentur, rade
77쪽
bant, caelabant, sculpebant, excludebant, scalpebant, ducebant, decoquebant, infundebant. Statius lib. 2. Θluarum, Si quid adhuc vacua tamen admirabile suPhidiacae rasere manus. Proprie radebant ebur. Idem lib. 4 S luar.
AE tiscum veteres agnoscere vult u. I mant quae marmora Ho,
Praxitelis, quod ebur Pisaeo podice rasium uod Pol cistaeis visum est hirare caminis. De caelando, Silius lib. II.
Pondera caelati fulgent amiquitio auri. Apuleius Arid ρrimo Alexandrum Pyrgoteles aere duceret, Apelles coloribus delinearet, Polycletus caelamine excluderet Plinius lib. 7. cap. 37. Lysippum pro Polycleto posuit, his verbis : Ne quis ipsum alius, quam Apelles , pingerer, quam Pyrgoteles sculperet, quam Lysippus ex aere du
rhylio De interpolando Plautus in Amphitruone: in homo me interpolabit, meum os finget. Denuo de scalpendo marmore Cassiodorias lib. 7.epissis. Instructor parietum,scalptor marmorum, aeris fusor,camersim rotator,gypsiplastes, musiuarius. De sculpendo Horatius lib. 2. sat r. 3. uid sculptum infabre, quid fusim durius. De excudendo, ducendo Virgilius 6 Caeneidos: Excudent ali stirantia mollius aera,
Credo equidem,uiuos ducent de marmore vultus. Horatius:
78쪽
Essicto vetuit, ne quis seri praeter vestem, Pingeret, aut alius Q po duceret aere. Apuleius Florido primo Polycletus aere duceret. De infundendo,&inurendo Tertullianus in Apologet. Qu9d luto fictum, vel aere infusum, vel la-side incisum, vel cera inustum, vel pigmento ilitum Persius sat r. a. de Edendo Si tibi crateras argenti, incusari pingui Auro dona feram. Virgilius bb. i. Georgici lapiciemque reuertens Incusum. De percutiendo Lucanus: Primin Thessalica rector teguris Iolchos, In formam calida percussit pondera masse. De sculpendo Prudentius lib. i. in Θmmachum: - non sicut sculptor ab aris Rudere deeo tam consuescit fetere massam. De fundendo idem Si forte ultum irinioriae Herculis
Conlabefactis rigo auri statur anu, Tum glacies aeris flamma deuicta liquescit. Idem lib. s.
Flammeis ardor ubi remam percoxerat igni, Manabat venis feruentibus in loca terra Concaua , conueniens argenti tum , est auri.
fratuas igitur mi is, viris praestantibus posuere Tertullianus in pologet Philosophi statuis,&salariis remunerantur. Illis statuas diffunditis, imagines inscribitis, titulos inciditis in aeternitatem,quantum de monumentis potestis. De animando spirantes imagines dixit Martianus Ca
79쪽
pella lib. 1. Mercurius celebrat mirabile praestigium,elegantiimque pingendi, cum vivos etiam vultus aeris, aut marmoris signifex animator in spirat Thusci primi statuas spirantes inuenerunt, apud Plinium lib. 34. q. . . Cassiodorum bb. . epist. Is Conspiciet expressas in aere venas, nisi quosdam musculos tumentes, neruos quasi gradu tensos.Mirabitur formis equinis ligna etiam inesse feruoris Crispatis enim naribus, ac rotundis, constrictis membris, auribus tremulis credet forsitan cursus appetere, clim se metalla nouerit
sub Pol cistat visium est stirare caminis. In statuis adhibita lima, plumbum, mallei, glutinum. Tertullianus in Apologet Ante plumbum,& glutinum, gomphos, sine capite sunt ij vestri Prudentius lib. I. in Θmmachum: Si formam statua lamnis commisit ahenis
-mqnsque triumphi Nuncia sust se Huni vestigia plumbo. Sidonius lib. . epist de tribus plasticae generibus: Apellem penicillo, Phidiam caelo , Polycletum
malleo superat Arnobius lib. I. Venerabar nuper simulacra modo ex fornacibus prompta,in inc dibus Deos .ex malleis fabricatos , elephantorum ossa,picturas, vetetnosis in arboribus taenias. Qui ab signis inertibus, atque ex vilissimo formatis luto. Lib. 3. Simulacra vilissimi esse formas luti Minutius: Deus aereus,vel argenteus de immundo vasculo,ut saepius factum est AEgyptiorum Regi, conflatur, tunditur malleis in incu-E dibus
80쪽
dibus figuratur Adludit ad Amasim Herodoti,qui ex matula argentea Deum fecit, aut Dei simulacrum Roma fuere in priuatorum aedibris antefixa. Vitruvius bib. 3. Ipsarum aedium species sunt variae, Ornantque signis fictilibus, aut aureis inauratis eorum fastigia Thuscanico more. Festus: Ante fixa dicuntur, quae ex opere figulino tectis affiguntur sub stillicidio Liuius bb. 3 . Antefixa fictilia Deorum Romanorum. Lib. 24. Inride Concordi victoria,quae in culmine erat fulmine icta, decusiaque ad victorias, quae in antefixae erant. Equestres statuae dicuntur turmales, Ciceroni lib. a. de Orator Turmam statuarum equestrium dixit Velleius Paterculus Diogenes Laertius Pythagoram Rheginum statuarium scribit primum pro
portiones Obseruasse, ανδ ει το πιονια τοι δικρυώπι
ρυθμοῦ κ συμμή ετειας π ψικ. Nero statuam Deae Sy-, riae aspergi urina iussit.Iuuenalis: Cuius ad effigiem non tantum meiere fa est. Arnobius lib. 6. negat simulacrum esse,quod non pariles lineas a principaliore traducat.
AVxea statua prima omnium nulla inanitate, antequam ex aere aliqua illo modo fieret, quam vocant Holosphyraton, in templo Anaitidis posita dicitur. Direpta est Antoni Parthicis rebus Hominum primus lauream statuam,