장음표시 사용
41쪽
exempla tam in strato,'esim in parietibus sita
vobis tribueremus. Nicetas ChoniateS lib. 3.Vocat --τα δα - δε ν. In Isacio Angelo: τα δα. q. cpίδων in γωλοHοων κτικα imagines per te sella versico lores. Interdum aut purpura, aut Indico parietes
depicti sunt Plinius lib. 36. cap. s. Nunc iur- puris in parietes migrantibus,& India fluuiorum suorum limum vi draconum , cilc phantorum, nulla nobilis pictura est.Superest,ut de apsidibus, Cameris dicamus. Quidam volunt,quemadmodum hodie, apsides Ecclesiarum in fornices, ac tholi variis picturis exornantur; ita olim cameras, testudines , fastigia, trullos auro, purpura,
encausto, minio Indico pingi solitos,quae pictura mustui diceretur. Quare Statius in Tiburtino Mosi dixerit: labor est auri numerare luras. Sed bractearij, 3c inauratores, qui auro fornices illinebant,ali fuere , mustuariis; parietes autem,
non tantum apsides purpurae pingebantur,dicente Plinio , nunc purpuris in parietes migrantibus, item encausto coloribus ustis, minio Indico parietes picti Vitruvius lib. I. cap. s. nunc passim toti parietes minio inducuntur. Figlina opera
encausto, apud Plinium lib. 36. cap. 21. Agrippa figlinum opus encausto pinxit. Qui pingerent Indico,dicti sunt Indicoplastae,non usuarij; qui
coloribus lucem adderent, dicti πλατα,3 coloratores Sequitur itaque , musiuarios fuisse , qui solum , seu stratum, parietes, lapsides tesseris, ac scutulis marmoreis ad effigies rerum in animantium vermicularent. Quare Vitruvius lib. I. cap. 7. dixit Pulsa deinde ex humo pauimenta in
42쪽
cameras transiere ex vitro. Sed diserte Procopius lib. i. de di sic Damiani Liae ρα ε λ αφα ῖς ἐν
non cera infusa, ct diffusa eo loci fixum, sed tessedij
minutu in omne genus colores inestis aptatum, quaec res alias, est homines imitamur. Id genus musiui
Aristas auri faciet, qui missi lumVertere opin posmi, caraeque acquirere dotem Materi . varios lapidum miscere colores. Scul ex m faciet sanstis laquearia templis, Condentemqrse nouum calum per tetita tonantis. Eodem argumento Iulius Firmicus b. F. cap. I s. dixit Braclearios faciet,musi uarios,pi stores Vbi discrimen statuit inter mustuarios, lictores. Item : Faciet aurifices in ex auro vestes pingentes,aut inauratores, aut mustuarios Symmachus lib. 6. epist. 9 In minoribus balneis piscinalem picturis potius , quὲm musino excoli non probaui. Idem lib. 8 epist. i. Multuum cameris adhiberi ostendit Nouum, inquit,musiui genus repecisti, quod etiam nostra ruditas ornandis cameriseentabit affigere, si vel in tabulis , vel in tegulis exemplum de te praemeditati operis sumpserimus Theodosius in Valentinianus A. A. lib. D. C. usi uarios artifices commemorant Saepe brae eari cum mustuariis coniungebantur Petrus de Natalibus basilicam antiquo musiui, lauri opere exstructam scribit Anastasius in Leone IV. oraculum pulcris marmoribus circumdans, apsidam eius
43쪽
eius ex multuo decorauit, aureo superinducto colore. Idem in Leone VI AEdificavit Ecclesiam cum apsida amplisi ima,& cacumina magnifica de mustuo. Ibidem Fecit in triclinio maiori mirae pulcritudinis decoratam apsidam , de uimo Ornatam. In Hilaro dixit ornare ex usuo depingere musitio. In Benedicto III. pictura mustui decorare. In Zacharia inusuo. pictura ornare. Quod autem Spartianus ait in Commodianis hortis in porticu curua Pescenninum de musi uopi, tum inter Commodi amicissimos , Isidis sacra ferenten, existimo mustuum illud non in camerae fastigio,sed in pariete expressum,ut facile in oculos incurreret. Gregorius Turonensis, Jc simoinus Monachus musiui mentionem saepe faciunt. CO-ronae Hetruscae auro illinebantur , quales fuere deducentium rensas, apud Tertullianum lib. de corona militis. Locus Varronis, quem supra notauimus lib. 3. de re rust. sic habet: Quum villas habetes opere tectorio in intestino, ac pauimentis,
nobilibusque lithostrotis spectandas.Tertullianus
lib. de corona militic Praeferuntur etiam Hetruscae. Hoc vocabulum est coronarum , quas gemmis, Scsoliis ex auro quercinis ob Iouem insignes, ad deducendas tensas cum palinatis togis sumunt. Plinius lib. 33. cap. I. Corona triumphantis ex auro Hetrusca sustinebatur a tergo. Apud Plinium lib. 37. cap. 2. Pompeius in triumpho Pontico transtilli coronas ex margaritis triginta treS,musaeum ex margaritis, in cuius fastigio horologium erat. Imago Cn. Pompei e margaritis Regio honore grata. Sedit ad pauimenta redeamus, Cicero
pro domo siua, dixit porticum suam fuisse pauimen
44쪽
latam, λιλ ωτον, ut loquitur Eustathius Od is imquias, is sis λιθο- de lapide pretioso dicitur.
Athenaeus bos . abacos vocat tessellas sectiles, emblemata, insertas. - - θ - rex Amδεν
buis in essedis stetilibus compositum, ex apsta omnis genem. Non modo de tabula dicitur abacus,sid etiam de lapidos, qui in similes abacis ligne s. 3χου που est,a-
politum, Mamussis ipsa a Musis dicta Barbaricarbea opera factitarunt Lucretius lib. 2.de Phr)gionib. Iam tibi barbarica vectes.
Iact e barbamira obelis mi Fite buxo. Virgilius: Barbarico po Fes auro spolissique relucent. Glossae Isidori, Barbarica dicta omnia subtiliter
Ornata Vitruvius lib. 7. cap. I. auimentum tesseris structum erit, ut omnes angulos habeant aequales, nullibἱque a fricatura extantes : Earum enim usum retinebant tum modicae fortimae viri, deinde quadris , seu scutulis adiecere scutulas, &orbes, seu specula. m, id est, segmenta triaquetra est fauos, id est sexangula Plinius lib. 33. cap. I. Neronis tempore inuentum maculas, quae non essent in crustis,inserendo unitatem variare, ut uatus esset Numidicus , ut purpura distingueretur Synnadicus, natura ruber qualiter illis nasci optarent deliciae. Scaliger ouatum intelligit marmor uali forma pauimento inclusum.
45쪽
Malim ouatum lutei , seu vitelli oui colore. Per-
sinis aurum ouatum triumphorum. Cuationum dixit: issuro quod ovato Perdiim facies.
Isidorus Numidicum marmor Numidia mittit, ad utina fucum dimit: it croco similem , socilaceum. Philoliratus in Apollonio lib. 2. cap. II. pauimentum ipsium e mars Aritas confiat insertu Plinius scriniculatas ad Ugies rerum animalium crustas. Vermiculus est scalpellum seu veruculum sciit piorum. Gloss. Γλλια , vermicis subula, ut Suidas, a tymologicum Vermiculatus, id est, sculptus. Gloll. ε θοοολ- εος Niceta S, τυπώ χία δὶα ψηφι ειν, fies ex tesellis Apud Athenaeum b. s. In pauimento Hieronis descripta uias etiam 5 πα-α δάπεδον χν sic in Ara I
πας o die τί- λιαδε in θω. Inia omnia olum habuit ex tesedis omnis generis lapidum in 7:ιibiu fabula omnes Ibadis expresse Galenus in exhortatione ad artes: το δ εδες rivi, ita πολυτελων GI- λωνεικονα εχ ἰξ ἐά νύ δε- πω να,pauimentumstrarum lapidis pretiosis , ex quibω Deorum imagines expressae. Procopius lib. l. de disio Iustinian.
emnis generis quai est homines, ct res alim imitamur. Plinius Non phacent iam abaci,ut spatia montis in cubiculo delitentia, coepimus lapidem pingere, hoc Claudi principatu inventum Seneca epist. o. s. Illis undique operosa, in picturae e modum
46쪽
modum variata circumlitio praetexitur Gellius lib. II cap. 4 P. Mimus emblema vertit insertans. Diximus supra ex Plinio , Pompei imaginem fuisse ex gemmis. Lib. 37.cap. 2. Margaritis,Magne, tam prodiga re foeminis reperta fieri tuos vultus 3 sic te pretiosum videri. Sed ad pauimenta redeamus Platoniae dicuntur pauimenta tessellata, Graeci λακατα Vocant, πλαξ cru Fa Anastasius : Sixtus III. Platonias porphyreticas posuit. Apud Sidonium lib. r.epist. Io bracteatum lacunar dicitur bracteis auri opertum: Int; lux micat, atque brafleatum Sol si sollicitatur ad lacunar,
tuo ut concolor erret in metasio.
DiAins tum vario nitore marmor Percurrit cameram, solum,fenenisas, i
A sub versicoloribus figuris, Vernans herbida crii iasaph ratos Flesti per prasimum vitrum lapillas, c. Et campum medium procul locatas Vestis saxea flua per columnas. Eusebius lib. 4 de vita Con tantini, de basilica sanctorum Petri Pauli, λιλ οπικιλιως παν- ἐς templum omnis generis lapidorum varietate fulgurans
tutis exornans. Constantinus Manasses de Iustiniani opere:
Magnam domum stlendidam in palatio inarans, nu-
47쪽
rearu η tenularum plendorabiti parietes, pauimen-rum marmorabin auro in iis Paulinus Rident insicriptum camera criJante lacunari Aristeas in Duor. LXX. Interpretu,ait Ptolemaeum Regem mensam e solido auro ad usum templi faciendam curasse, in qua coronula ex lapillis , gemmis amni fructuum genere contexta, Vt in ipsis coronae uis colligatas iras, spicas,palmulas, mala,oleas,rosas videres in quibus nexi auro lapides,qui colore, specieque fructus quosque redderent. Carbunculus lapis in circuitu palmi unius extendebatur, ex quo hedera assurgit,quae florido
acantho innexa viti implicatur , quae cum Vna pendentibus undique iacemis ad summum usque circumambit , ut leui aura frondium crepitum exaudias, referentibus singulis verarum imagines rerum. Supra crateres eander fluuius unius cubiti altitudine ambit lapidum varietate, tulcritudine cuncta implicans Apponam hic locum alium de musiuo opere ex Iacobi Pinti lib. 3. tit. 6. de Christo crucifixo , quem mihi indicauit Bal- tagar de Bus Societatis Presbyter , Vir doctus, educumati iudicii Iacobus igitur intus scribit, in Sardinia in Turriano templo nuper
effossis repertum pauimentum musi ui operis vermiculati pulcherrimum & quatuor monumenta,
Gaudent ij, Luxoria, Iustini, atque Florentij, Episcoporum, cum suis epitaphiis, ex ipso eodem mu-sitio opere tessellato appictis, fioribusque vasis,&auibus ciusdem operis speciosissime intertextis. Sub altari consessionis subterraneo arcus insignis repertus est operis usui,longus decem palmos, quatuor latus, semicircularis , omnigenis fio-C ribus,
48쪽
tabus,rosis,auibus intertextus,cuius pauimentum lithostro tum usui operis cisellatum. Erant picturae crucis, agnorum, columbarum iconicae
Operis musiui vermiculati. In ipso conditori medio elegans iuuenis species ad viuum flicta eius dem usi ui operis, cum agno humeris imposito. Idem alta gar Buz mihi amicissimus indicauit
locum ex . . Villapandi explanat pari. . in Ezech. cap. o. lib. 3. cap. 23 ad haec verba: Et pauimentum stratum lapide in atrio per circuitum.
IIcbraice , V rispha hasim lachaser sabibsabib. id est , 9 pauimentum factum atrio circumcirca VOX isypha pauimentum significat ignitis carbonibus, vel lapidibus stratum prispha ignitum carbonem, Uu. 6. Sed lib. 1. Esther, rispha significat pauimentum lapide stratum L X X. λιθογωτον, pauimen
tum smaragdino, Iario lapide stratum Rabbi Dauid motum est, inquit, quod sit pauimentum porphyreticum, byssinum Variabant pauimentum lapidibus. Apud Plinium lib. 37. cap. F. Iuba, ait, simaragdum, qui dicitur Colos, in Arabia aedificiis includi. Et apud cumdem Theophrastus ait, Rege Babylonio missum smaragdum mnia eri Regi AEgypti, longum quatuor cubitos, latum in
una parte quatuor cubitos, in alia duos. I. Paralipomen. 29. David ait: Ego praeparaui impensas domus Domini, aurum, lapides onychinos , quasi stibi nos,&diuersorum colorum,omnCm Cue pretiosum lapidem, du marmor Parium Hebraea sic vertit Regius codex , lapides onychis , mimpletionum , lapides suci, dc variegationis. Nihil magnis centius in os cre musitio cerni potest,
quam quod visitur hodieque Constantinopoli intemplo
49쪽
templo Sophiae,Romae ita aede S. Pauli,S. Agnecis, S. Caeciliae, in aede S. Mariae maioris in sacellis, quae Sixtus V. Paulus V. Pontifices exstruxerunt. Sed nihil admirabilius,quam quod hodie visitur Florentiae in aede S. Laurenth, in sacello ub- terraneo gentis Mediceae. Quod supra posui ex Procopio lib. disic Iustinuam, paulo plenius adscribam. Fastigium, inquit, picturis expolitum est
ex tenuibus lapillis Imitantur cum alia tum homi ines. Qualis autem pietura sit, indicabo Pugna est, bellum, diripiuntur multae urbes , hinc Italiae , inde Libyae. Vincit Iustinianus. Accedit ad Regem dux integrum habens exercitum , tradit spolia,Reges, regna. Stant in medio Rex Regina, laetis similes, de ob victoriam ferias agentibus Uandalorum, Gotthorum Rege adueniunt, victi, captiui, circumstat Romanorum Senatus, omnes ferias agentes Hoc lapilli hilari
plane, Iorida facie ostentant. Vide eodem loci
V e Pictoribus e Stat 3 8 claris.
ΡIcturam, caelaturam , statuariam ab infima antiquitate repeti posse ostendi, quum Seruch Abraham auus statuarius αανύγιαν ramus fuerit. Horatius Parrhasiij statuarq, Scopae pictoris memini lib. . Od 8.
- - Diuite me sicilicet ium uas aut Parrhasim protulit, aut Scopas,
50쪽
Soder nunc hominem ponere, nunc Deum. Idem per marmora intelligit statuas, Non incisa noti, marmora publicis
Per quae stiritus, ct vita redit bonis Post mortem Ducibin. Memnon fuit antiquissimus In AEgypto pictor, de statuarius. Vide Diodorum Siculum lib. a. de Si-mand ij Regis AEgypti sepulcro,cuius ambitus milliare unum amplexus est. Eius sepulcri porta fuit e lapide Porphyretico tantae magnitudinis, ut duo
iugera longa esset, alta o cubitos. In eo ingredientibus occurrebat lapideum peristylum quadratum cuius singula latera iugerum essent. Pro columnis animalia erant sita, monolitha, 6. cubitorum. Erat alter aditus, porta superiori
similis sed sculptura uberiori. In ingressu statuae
tres erant ingentes unius lapidis Memnonis opus. Harum una sedens cuius pedis mensura . Xcedat cubitos ceteras AEgypti statuas magnitudine superabat. In tanta mole neque mura,neque macula fuit. Eratin aliud signum matris uno lapide, cubitorum o habens supra caput reginas tres. Post hanc portamin aliud erat peristylon nobilius superiore sculpturis variis, in quibus bellum erat contra Bactrianos. Prima pars muri obsidionem urbis sculptam continebat. Secundus paries sculptus erat captiuis absque viro,id est, excisis,&sine manibus Tertium latus sculpturis variis, pictutisque decoris Regis sacrificia, triumphiimque deuictis hostibus continebat. In medio peristylo statuae duce iacebant ingentes ex unico lapide cubitorum .draci dehinc ambulatio domibus ple