장음표시 사용
31쪽
usquam naturam metallorum disquia ramus, eandem in Omnibus concre iis Corporibu s explorare opportunum esse existimamus, So summatim quidem & generaliter, cum alioqui uberius a Physicis haec haurienda sit. Sic fit, ut cognita in genere rerum omni um natura, facilior sit aditus ad penetrandam metallorum naturam. Omnium igitur Cocretorum corporum natura ex eorundem causis dignoscitatur. Scire enim aliquid, ut ait Aristo teles primo Physicorum, est per causas cognoscere. Causae autem sunt, materia, forma, essiciens & finis. Materia est, ex qua aliquid fit: In natura enim nihil nisi ex praeiacente mliteria aut subiecto fit: Formaeshquae dat esse rei, &perquam res nomen habet: ELficiens est causa, quae mouet materiam ad aliquem finem: Finis est, propter
1quem aut cuius gratia essiciens mouet materiam.
Est autem diuisio Materiae, ut alia sit remota, alia media, alia proXima.
32쪽
ARGYR. ET CHRYSO . Materia remota dicitur, quae multas Remota mutationes & formas subitura est, priusquam formam alicuius eX quatuor Corporum naturaliu generibus indu at. Sunt autem quatuor haec corporugenera, mistu, vegetabile, sensile&.rationale aut intelliges. Et haec materia genera longo distat interuallo ab unoquoque quaxuor. ylioru . Eaestinateria prima quae solai maginatione&intellectou,no sensibus i . comprehendit: item quatuor reru primordia, terra,aqua,aer&ignis. Ante enim illa nulla alia fingi potest materia. Materia media est inter remotam&proximam, quae quidem proximior media. est formis horum quatuor generum Corporum, quam materia remota, sed
magis ab iisdem formis distat, quam
materia proxima. Vt alimenta propi ra simi corpori animalis, quam Et menta, remotiora autem quam sanguis, qui ex illis gignitur. Materia proxima est, quae proXime ad formam accedit, & veluti quiddam proxima imperfectum est, relatum ad alterius corporis formam perfectiorem. M
33쪽
teria haec proxima est, ut unum quod que generis semen in univocis gene rationibus, aut quod loco est seminis in aequivocis. Sed de hac materia,Pxima plura nobis mox dicenda sunt, Formarum autem genera naturalia sunt ea quatuor, qu dicta sunt: scilicet forma mistorum simpliciter, veget bilis,sensilis, & rationalis ac intelliges. ' Haec formae magis quam materIae r tionem obtinent, quippe a quibus sit Omnis effectio, matella autem poteri- . tia sit tantiim , quae non agit, sed pati- tur proprie. Cauciem Cauti autem efficiens varie diuidicientis dis potest, verum sola haec nunc sufficiat, quod alia sit uniuersalis, alia partiCu
lariS. Vniuersalis causa est Deus summus Optimus, maximus, qui in principio quidem solus ex se solo , sua infinita
potestate sine ali3s quibuscunque Causis,ex nihilo cuncta creauit. At Cum post mundum ab ipse creatum voluit naturalitervi extra miraculum ex iam
34쪽
AR G YR. ET CHR Y 9 oi creatis rursus eadem progigni, coelisi &astris, ut causis uniuersalibus, hasi vices commisit: sic tamen ut idem ipse ι D E Vs cum his & causis particularibus semper.Concurrat. Hae igitur cauta uniuersales omnia haec, quae in hac mundi uniuersitate cernuntur diuersi I generis aut diuersis speciei, producuril PEquivocae autem dicuntur, quodi qualiter omnibus impertiantur & dii uersorum effectuum sint causis. Particularis autem Causa essiciens putiieu i est, quae in materiam proximam seu in laris causai dispositum sibi subiectu tantaen agit, uniusque speciei aut qualitatis effectumi producit,& univoca appellatur, qualis univoea. ii est vis & facultas in unoquoque semia ne, quaeipsiim mouet, dum ad finem
peruenerit. jFinis autem aut causa finalis in hC Pinalis dem corporibus ex Elementorum permistione Concretis est, ut forma fi-
at. I n Physicis enim finis ide est, quod
His generaliter sic dissinitis, disqui-
35쪽
18 A P o L O G I A . disputatio, natura,quae sola vi naturae in visceribus terrae orta sunt. -n
tura non minus ex eorundem metati
lorum ccusis, scilicet materia, forma id essiciente dignoscitur, quam reliqua mundi mista corpora. Metallotu Metallorum igitur sicut & caetero
rum corporum Omnium materia re
mota, sunt, ut dictum eri terra, aqua, aer & ignis, ex quibus originem tra xisse: omnium philosophorum Vnani mis est sententia. Gignendis enim corporibus mistis unius elementi materia satis esse non potuisset, sed ne cesse fuit quatuor illa permistione confiisa rebus idoneum se subiectum exhibuisse substrataque fuisse. Etsi autem prima illa rerum primordia sint
materia metallorum remota, prori miora tamen ijsdem sunt, quam vC-
getabilibus aut sensibilibus. Quappo quod elementa haec quatuor sensibus conspiciantur,iquasi prima esse me
tallorum, nec non omnium inanima torum soboles naturalis. Materia m taliorum media in visceribus terrae Cac est,
36쪽
ARGYR. ET CHRYso Isest, quae vi causiae essicientis ex elemen torum prima mistione in aliquod metadium transit, quod nondum tamen
um est veluti quid informe nec Certam in natura habet speciem l quod quid sit, ab autoribus no est traditum.
At materia metallis proxima ea est, quae nullarum aliarum mutationum interuentu a causa essiciente perfici tur, & proxime formam metallicam induit, nondum tamen est metallum . sed aliam habet a metallo formam dc unica sela illius mutatione Erma exsurgit. Quae autem sit illa materia pro. xima in mineris terrae, variae fuerunt eorum, qui hac de rescripserunt, opiniones. Aristoteles enim tam sublimi um, quae super terram, quam inferiorum , quae in visceribus terrae gignuntur, duplicem exhalationem ait esse horum materiam. Exhalationem quidem a terra, quae sit sicca & calida: &ab aqua vaporem , qui sit frigidus &humidus t non sic tamen, ut exhala tio sicca humore destituatur, nec V
37쪽
tatem, in hac humiditatem superare., Exhalationem igitur siccam dicit esse fossilium, ut sunt lapidum genera non liquabilia, sandaracha, sulphur,achra, rubrica,&alia eiusdem generis. Metalla autem ad vaporosam exhalationem pertinere ait. At vaporem illum, priusquam in aquam vertatur, exhalationucoagulari & metallu fieri, idcirco me talla omnia exhalationem siccam C5tinere,& inflammari & exuri,solo auro
Alehimi Halchemistae vero proxima metaliastarum o- lis materiam dicunt esse argentu viuusulphur, tum quod argetum Uiuum, fusa videantur, & ex illis artet proli Ciaa tur argentum vivum, tum quod odore sulphureum spirent. Eteor dem o 1 pinione multi graues viri secuti sunt.N: Gi ii autem Maurus Cinerem queri liniv--terrae munitis . aqua infusum m
teriam esse metallis proximam profes
38쪽
AR G Y R. E T C HR Y S o P. Georgius Agricola has omnes de materia metallis proxima in mineris ter-'s' 'rae opiniones refellit, &succum inbLdem mineris ortum , materiam me tallis esse proximam , multis rationibus contendit. Scaliger metalla Vocat selliori 'terram aqueam,argentum aute Vivum opinio. aquam terream. ae autem harum opinionum sit vetior, immorandu mihi esse non puto,cum aliam argento &auro proximam materiam natura n bis exhibeat, ut ex sequentibus elucescet. Si tame quid sentio dicendumst, Aristotelis opinioni de autoritati . magis innitendum & fidendum existi.
mauerim. Post metallorum materiae cognitionem forma etIam eorundem in rvin. .
quirenda est , quae nobilior est pars substantiae illorum, ut & in omnibus
Corporibus naturalibus: Forma enim rerum omnium magis naturae nomine
quam materia insignita est, & ab ea sola nomen unicuique Corpori natu rati est inditum. Eam enim vocat pie runque Aristoteles rationem essen-
39쪽
Formae metalloruquae sint, non facile . iudicatur.
α ὶ A P o L o G I A tiae. Eo autem spectat formarum me tallorum cognitio, quod arte ministra idem argentum & aurum, atque nat rate, efformandum sit, quod praestari non poterit, nisi eorum forma, &natura, & quae & qualis sit, intelligatur,& in quibus a reliquorum metallorum formis discrepent. Metallorum tamen formae non ita facito dignoscuntur, ut reliquorum alterius generis Corporu,
scilicet vegetabilium, sensilium S b minum. Formarum enim cognitio ab actionibus earum dependet, quippo quod forma sit actus, materia vero ρο- tentia. Actiones autem ab operibus db gnoscuntur. Quaecunque igitur se sus plus agere ex eorum effectibus de prehendit, ea magis conspicuis formi4 composita dijudicabit, quae minus, obscurioribus & minus manifestis. Hinc sensibus magis nota est plant rum forma, quod vegetent, alimentum fuscipiant, & sibi similia producant. Sensilium voro brutorum, quod praeter haec & moueantur &sentiant, notior est natura: Hominis vero λει
40쪽
ARG YRI ET CHRY s D P. 2 ma omnium maxime manifesta est, sima maquod etiam praeter .haec Omnia intel- .ligendi facultate sit homo praeditus. LHis omnibus facultatibus cum m talia priuata & orbata sint di Nam ut 'nec Vegetant, nec aluntur, nec mo- uentur, nec sentiunt i eorum formae I . .
minus ab actionibus dignoscuntur. Formas tamen habent omnia metatila per quas Constant, & nomen ab ijs dem habent, id ex iis sibiinuicem&ab aliis corporibus discernuntur. Con- Metalla stant autem & concreta sunt ex sola elementorum permistione, ideoque nullum aliud nominis genus habent quam quod mista appellantur corpora. Nec facultates alias habent praetereas, quae ipsa constare essiciunt, & mistorum elementorum formam habere unieam undequaque sibi similem. Sunt autem hae facultates qualitates elementorum calor & frigus, ut age res causae, & humidum & siccum ve
patientes : Et quod plus patibilium
. harum qualitatum metalla habeant ex perpessione materiae eorundem,