장음표시 사용
51쪽
capessendam. Exemplo sit semenc ninum, quod proprietatem habet, ut proxime ex eo gignatur Canis, quae sproprietas in semine equino nusquam inerit, nisi post multas corruptiones. & mutationes in semen caninum, si . hoc fieri posset. Sic materia argento&auro proxima hanc habet propriet Iem apud artem, ut pauco adminiculo in ipsa mutari possit, quae proprietas in alia materia nusquam inerit. Haec nini est lex naturae inuiolabilis vinatilum usquam unius speciei Indiuiduum, in aliud alterius 1peciei indiuiduum transeat, nisi illud prius proprie- tatem & potentiam habeat ad hoc po sterius proximam, id est, nisi prius individuum sit potentia proxima indiuiduum speciei proxime futurae, S 'o
Causa ma subiturae. Hanc materiam inuestiterialis gare, qualis est: in mineris naturalibus in m ςx β & eandem subucere cauta essicienti,
apud ar- agat est impossibile. Quippe nihil ad intelligedi vim pertinere potest, quod
prius in sensu non fuerit. At materia
52쪽
ARGYR. ET CHκYS OP. 3steria proxima, quae est subtus terram, ex qua producitur a Qta natura argentum & aurum, sensibus nostris est imCognita. Non enim Constat inter gra- 'ues Autores, qui hac de re aliquid tra- μ' .rdiderunt, quaenam sit illa materia apud na in Proxima apud naturam, imo dissenti
unt, &Iuam Unusquisque opinionem Vrationibus probabilibus, non tamen demonstrationibus tuetur. inrode si concedatur materiam proximam 'sensibus & demonstratione compre- , hendi posse, nihilo minus posset ars extra mineratam liscum materiae po- tentiam ad acturi seu formamperdiacere. Aliunde igitur disquiren est in Argyropoeia & Chrysopoeia materia proxima d causa efficiens, ut viribus huius illa erumpat in actum, S ex illius potentia forma argenti d auri subis
ubi mare tia proxω malarum i quirenda.
Ἱam naturalis ad suscipiendam for- .mam argenteam dc auream. Huius o
oriatur & emergat . Disquirenda est, inquam, in re,in qua oculorum dc sensuum iudicio haec proprietas est insita, quae est habilitas dc dispositio quae
53쪽
. APOLOGIA o. inuestigatio ex dupli iadestion- ci demonstratione dependet : Prior strationet est ex similitudine totius substantiae
ob mi argenti &auri cum hac materia pro
Inuestiga- xima quam quaerimus. Haec autem QMdς ' iuilitudo deprehendetur sensibus ex facili eorundem mistione & amplexu. Hi enim substantiς sese referunt,nullo negotio & nulla arte, sed sponte sua Coeunt.Qine autem sit substantia,quae facile coeat cum argento & auro, posthac dicemus. Posterior demonstratio ex proprietate & habilitate & dispositione materiar erit,quae utriusque sessi- cet argenti & auri formam apprehemsura sit. Haec autem habilitas seu dic positio mani festa erit sensibus ex similitudine accidentium eiusdem mate-
riae, quam quaerimus, cum iis, quae a gento & auro insita, intuemur ape mainor maceri eorundem,& a caete-aecidentia ris metallis potissimumdistare. ur & Sunt aute accidentia haec quatuor
Hista,' numero. Primum, quod argentum
materia aurum non exuruntur nec inflamam
ς0 --Secundit, quod partes, eX quibus
54쪽
ARGYR. ET CHRYSOP. 37 constant, humido scilicet &sicco, i 'gne, qui cuncta distatuit, minime dissipentur aut distrahantur. Tertium . 'quod tenuissimae sint essentiae. Postremum, quod densa & grauissima sint.
Proprie tamen, nequis, Calumnietur, haec auro insunt, argento miniis proprie. stractant artifices argentum& aurum ita de his accidentibus pro-' priis iudicent Sc ut mox apertius demonstrabo.Haec accidentia ex Aristotelis autoritate sunt corporis affectus. qui sensibus, iudicantur. Matoria igi- Materiatur, quam facile cum rgento Zcauro coire, dc iisdem accidentibus propriis proxima. praeditam esse oculis conspexerimuS, i ipsa erit materia argento dc auro proxima apud artem, neque alia, quae ab O efficiente causa in argentum dc aurum permovebitur. Hanc suo proprio no- 'mine describemus,s1 prius argento dc
auro quatuor haec accidentia inesse . demonstrauerimus, d causas eorun- dem, dc Quod caeteris metallis non in- sint, dc quare. Quod igitur argentum arg. non eis .
dc aurum non exurantur, nec inflam-xuruntur. '
55쪽
,8 Apo LOGIA Inentur, ex eo apparet quod liquam . igne nullum vaporem sulphureumauethflamabilem spirenti causa est, quod omni substantia sulphurea & inflaminabili&vnctuosa expertia sint. Omne enim fere corpus naturale duplici constat humore, altero unctuose, ol oso & inflammabili, ut in sulphur, o
leum, adeps et altero aqueo, quotanquam visco terrenae corporum partes uncta cohaerent, quique rerum omninum ex Elementorum permistiono Concretarum Communis est. Quota
Cunque igitur corpus inflammationi subiectum est, humiditatem habet oleo finitimam, huiusque solius genera conflagrat. Quippe quae ab aere orta aeris qualitatem calidam retineat. queus autem humor, qui terrenarum partium est gluten, ab igne vinci non potest. Ille enim frigidus,la umidus,hici ignis calidus & siccus. Et cum contrariis inter se, ut etiam iam dictum est. Pugnent qualitatibus, neutrum cedit alteri. Solus igitur aqueus humor a sentum & aurum tuetur, ne ab igno
56쪽
AR C YR. E T CHR Y s o P. exurantur. Nullius enim humoris
leosi aut sulphurei sunt participia, qui
igni ferat opem, ut victoriam aduersus humorem aqueum qui iisdem inest, referat. Reliqua vero metalla, quod sulphure cuiusdam humoris, qui etiam odore deprehenditur, participia sunt, exuruntur & nigredinem ab igne contrahunt. Quod autem argenti &Αuesti auri partes essentiales, scilicet humi- arg. partes dum &siccum, ex quibus constant, i
tur,colliquatio eorundem saepius igne gi 'reitcrata fidem facit. Nihil enim ex eorum pondere decidit. Equidem me- Elpeti mini me superioribus annis unciam in tu . auri purissimi testaceo vasculo inclusi, alteram unciam argenti puti etiam altero vase separatim inclusi eo loco, quo vitrum vitrariorum fornace li- quatum est perpetuo, collocasse, ibi- que ambo fila & liquata duobus con- , /tinuis mensibus permansisse, iisque transactis & a vasculis & fornace utra- que exemta stateris librasse, &auri
quidem nec minivium de pondero
57쪽
ὀ AP OLOGIA . decidisse conspexi, argentum verti duodecima tantum parte. QDd sanὸ admiratione dignum est, verissinium tamen esse ipsa experientia didici.Hu-Cavi R iusce autem rei causa est, perfecta si ci & humidi mixtio & vnio , quae tam rctissimo foedere sunt iuncta ut etiam ignibus violentissimis indissolubilia . . iant. Humidum enim temperatur a sicco, & siccum ab humido, & fit in Wtroque argento scilicet Zc auro substantia una aequalis, & in suis partibus similaribus homeomera & uniformis. Hinc cum nititu r ignis ipsa rarefacere, di dissoluere, &humidum aqueum in
Vaporem efferre, tuetur & retinetur a ferreo ne euolet. Contra Cum ignis idem terreu ab humido secernere con tendit, &in cinere vertere, cohibetur ab humidouta ut utrumque tutum,incolume dc inuictum in ignis pugna solida mi persistat. Haec autem in dissolubilissio humi- mistio & vnio proprie de auro est in-4Φαβςςι, telligenda, cuius meminit sacra scriptura: Probabit, inquit, nos Deus tanquam aurum in fornace. Et Augu-
58쪽
rellius in sua Chrysepoeia sic. ceci
nit. Uni quoniam niugerit auro Igne , velut solum consimis nulla α -
Ae neque rubigo aut aerugo conficit viala, i , ' Cuncta adeo miris uri eo agibus h
Huic solidae missioni proxima est argenti puri in Cuius etiam meminit Regius Psalmista. Eloquia, inquit, Domini,eloquia casta,argentum igne exanimatum, terrae probatum, purgatum septuplumo Attamen igne parum illi deperit & exuritui, QDd A iniit. enim superius igni duobus mensibas paludem. colliquatum duodecima parte pristi . minisu ni ponderis deperiisse dixi, insuper . scie vitro citrinissimo opertum vidi, quod malleo sub incude percussum s paratum fuit ab ara nio quod intus purum perstitit. H Fc duodecima pars iargenti deperdita N exusta in vitrum
59쪽
42 A POL o CIA : - illud citrinissimum transsit. At reliqua metalla omnia pauco tempore igne Continuo agente exhalant, & metal- lica materia di rma euanestente M pereunte, quod superest, in vitrum vitrifiea Iransmutatur. Omne enim, ut recterio metal- sensit Geber, propria priuatiun humi- ω - ditate fusionem nullam dat praeter Vi- trificatoriam. Cuius dissolutionii de corruptionis causa est etiam contra- ria ei, quam in argento dc auro diximus , scilicet quod humidum quoddam sulphurcum &inflammabile humido corum aqueo permistum sit,ttim quod illorum minio sit imperfecta ad mistionem argenti & auri col. odau- lata. Tenuitas autem argenti auri .etiuissimi Ost mirum in modum dilatabilis, sed sint,& auri incredibilis ex eo deprehenditur, quod unica illius uncia seperficiem
corporis alicuius inaurabit, i quam aT- genti deeem unciae vix inargentarent, id norunt inauratores & inargentatores. Caetera vero metalla nihil ad auri tenuitatem accedunt. Causa auteri tantae tenuitatis est puritas humidi defe-
60쪽
ARC YR. ET CHR Ys o P. 43 defaecati in argento & proprie in auro. Causa vero crassitiei est impuritas terrestris. Tandem &postremum ac-Deusitiscidens proprium auro & argento prae- ο grauitas sertim auro prae caeteris omnibus, est
densitas & grauitas. Et ur certo sciatur, quanta grauitate aliud ab alio distet, quod ter expertus sum,proferam. Vnumquodque metallorum in silum trahi & produci aurifabro mandaui, quin etiam 55 chalybem: Filum auri forcipibus scissum est, dum stateris penderet sexaginta duodecim grana, deinde uniuscuiusque metalli fila eodem foramine tracta & producta ea- isdem longitudine separatim scissa sunr. Sic unumquodque silum statere appensum fuit. Auri filum Vt diXi, drach propositumam; quae sexaginta duodecim sunt grauitatis grana pendere vidi: filum argenti euiusdem longitudinis eodemque fora mine tractum triginta sex, plumbi iti dem triginta sex: filum aeris triginta.
silum chalybis viginti septem, filum ferri viginti sex, filum denique stanni