장음표시 사용
11쪽
vit eu 21, 39 4: Cum iacentiam consul venit, iam ex stativis moverat Hannibal, sive sic: Iam ex statisi moverat . cum Hac consul venit, non id dicitur, praeter opinionem consulem venisse cum scribit Cicero ad Varrons Fam 9 7 Coenabama ud Statim, cum inristi nosseum redditae sunt, e litterae, indicium dat temporis, quo litterae adlatae sint, non id potissimis
commemorat, se apud Seium commisse, litterasque tum reponte. adlatas.
Quod coniecit vir doctissimus, itaque iam ideo suspectum est, quod tum futurum fuisse, ut ιι omitteretur, non credibile
est. Eoque minus conveniebat ut rem memorabilem narrare ver adpropinquasse atque eam causam fuisse, cur ex hibernis inoveret, quod nondum adpetente Vere ca8tra movere non Veritus erat.
Tum iis, quae conferri voluit, exemplis nihil probatur. Nam 22, 19, 11, postquam multis verbis descripta est condicio tum Romanorum tum hostium, ab Itaque incipit narratio de fuga hostium, quae inde effecta est Pariter 10, 20 9 hoc dicitur ulmo signa
canere M agmenque hostiis adgredi ν, ubi antecessit longa narratio de Samnitibus praeda onustis secure abeuntibus et de iis, quae per exploratores cogn0Verat Volumnius, atque haec postrem adiecta sunt: -- adgrediendi a fissimum vis- esce iam is adpiaebes. Tum demum opportunitate proelii ineundi satis declarata haec sequuntur: itaque signa canere cet. Huius vero loci talis usus factus est, ut, quae cum praecedentibus erant coniuncta, sublata copula ad sequentia retraherentur atque hic ambitus orborum exsisteret Iam Mae Φαλαι itaque signa emnere iussi cet. quo modo exemplum Valde idoneum praeberi videbatur. Scilicet, si lux adpetens pro causa habita sit, cur signa canere iuberet Volumnius, etiam ver adpetens satis causae fuisse, cur Hannibal ex hibernis moveret. Atqui Rusam pr lactionis maturatae Livius ipse eodem loco aperte declarat narrans Hannibalam ibi cum ingenti periculo a metu moratum iam ante in Etruriam transire frustra conatum Sse. Attamen non semper longa narratione opus est, ut ratio reisnsoepta intellegatur possunt et pauca Verba ita esse comparata,nt ad causam indicandam sumiant. 35, 8, 1 - hae in Hismaria gerebantur, tomui rem iam ad ιααι dies. ita e
12쪽
L. Cornelius consul relicto ad Gerritum M. Claudio legato Romam uenit. Hoc ita narratur, ut propter comitia congularia, quae instarent, Cornelio Romam e conferre necesse fuisse appareat. Aliter res se habet 29, 10, 1 Iam comitiorum adsesebia te tis,
m P. Licinii consulis si me Romam adlatae sunt cet. Hic id traditur, litteras Licinii consulis ex Bruttiis missas, quibus
morbum excusaret, cur ipse Romam ad consules creando venire non posset, e tempore, quo comitia consularia prope essent, mam perlatas. Sic plane eo loco, de quo disputamus, Hannibal castra movisse dicitur quo tempore ver adpeteret.
vir siderent C Curio, Tut reli ante Gron. porro M8. M, re viderunt edd. ante Curionem et plerique post Oron. in quibus vigo. Cf. Lutas, mendati. I, pag. 5.
Mog. reli ante trothium, item M. Tvi. Ad id, quod praecedit, cordi esse, requiri dativum monuerunt Perigonius et Fabri, cf. Oetaei Livian Milia p. 9 usurpatur autem in re sollemni forma amplior divi, divis ut 8, 9 6 29, 27, 1. 23, 11, 1. 7, 26 4); Vulgari tamen accommodatione verborum abiit in diuinis carminibus. R. armini s C edd. ante g. carmina g. auctore Hautio). e carminiis a coni. Vg, mn, vir e carm. coni. mn,' 6. mis carmini bus Iac Gron rig. - praefarenturae edd. ante Gron. post Dris SD, M. Ms. Η, in WM , rig, n, mr rosarentur coni. Gron. Bis m, Vg. Hoc narratur: Decretum . . . cetera ita fierent, quemadmodum decemviri, cum libros Sibyllinos inspexissent, cordi esse diris carminibus raefarentvir, i. e. carminibus inde proditis praescriberent. Aliud est carmen praesari vel verba praeire, quibus quisse devoveat aut ob aliam rem. Est enim omnino carmen oratio numeris vincta, ut 3, 64 10 rogationis carmen 1, 26 6 lex ho rendi carminis. Etiam poetae carmine res futura praedicunt. 42, 2, 7 decemviri libris fatalibus inspectis scriptum edidissera,cuntur, quomodo esset sacrificandum. Sic enim dicta sacra fidelius servata animii hominum ingebantur. Inutile esse videtur
13쪽
vel eae addere, nec licet per codices. em0rantur quidem saepe,
quae sunt procurata votaque ex libris Sibyllinis 21, 62, 11 vel edita ex fatalibus libris 22, 10 10 42, 2, 3); hoc autem loco decemviri, qui libros illos adierant, carminibus Sibyllae non D tasse suis versibus locuti praefati dicuntur, quomodo pr0digia
quaedam essent procuranda. Repudiandum est, quod invenit Oron. profarentur sive Vaticinarentur continuo enim referuntur non de futuris praedicta, sed quae carminibus renuntiatis de ira deorum placanda praescripta erant.1 19 et eum C edd. fel eum Mug. eum m. Utrumque verbum sublatum Voluerat Gron. Inprimis in parenthesi es non solum explicandi, sed etiam amplificandi causa ponitur 1, 12, 7 27, 1, 2 48 6 28, 2, 4. 29, 23, 4. 40, 39 4. Cf. indista 2 3 et 5, 3. 2, 2 saiades c0ni. lla, b 6, kg, v 3 vir. Ῥαisdem edd. Cf. c. 3, 1. Vide infra ad 42 6 qua vergant.
citus, admixtis cet. Haec est scriptura Meanei nisi quod robor habet), nec quemquam offendat et h. e. et id, et quidem, parenthesi explicativae additum vide supra ad 1, 19. ollunισαι aliorum codicum auctoritate; sed simillimus hic locus aliis est 27, 14, 5 Hispani primam obtinebant frontem, et id roboris
in omni exercitu erat. 28, 2, hanc iustam legionem, et id ferme roboris erat cin prima acie locat. Ut praesenti loco id deest, sic etiam genitivus roboris. Quod existimat Oetaein, erae et hic et 21, 41, 4 spurium esse, id tantum abest, ut mihi e suadeatur, ut contra etiam altero illo loco eria r vero habeam, alia illic verba, quae explevi, omissa esse putem. Exhibuerat d. princeps et omne quod veterani erat robur Mercitus, quae lectio usque ad Gron. mansit, qui et in id mutato quod removit. Receperunt id v et Mn. Alii cum Fabrio ivomos et Afros
et omne voterani rota Mercitus scribunt adtolybi locum 3 79, 1 relegantes, ubi Ους 1ίβυας ... δυνὰμεως uno ecta traieau Spanien mitgebrachien ruppense interpretantur Monuersi tamen Heemagen ista de angelii te Stello des olybius hin και si auo im Sinne on das hellat, it inem ori gelassi erdense; quae quidem interpretatio melius convenit cum
14쪽
loco Livian 27, 14, 5 supra laudato, ubi si Hispanos solos robur exercitu nominavit, multo magis id in Hispanos et hos alat non alii adiunctis. 2 6 neque in coniecit erigonius, scripsit HI, - - n1, v reli aut C edd. ante Wbn. Ad aut . . . aut e praecedentibus neque tantum cogitando repetendam eandem particul&m negantem censuerunt Stroth, M., alii, quia in post neque meo saepissime pro egre poneretur Doering). in comora animiscet. Sic exponenda esse ait Crevior, quasi legatur: eque corpora animi neque animo spe sustinebant. 2 8 qua e coni. Finati v 1 reli aguas aquas sarcinas) edd. ante vg. Omnia obtinentibus aquila nihil nimirum in aqua conne aut cumulari poterat, sed quae erant in aqua, in ea
2 9 aut iumentoriam Hertz, vg, in W- , mn, tr. Amentorum Ρ edd. ante Heregium, post in Hoc loco agitur de Gallis, quorum alii sarcina in aqua cumulabant, quibus incumberent, alii iumentis rostratis pro cubilibus utebantur. um illi tum hi nihil aliud, nisi quod ex aqua emin0ret, quaerebant. Vid. 0lyb. 3 79, 10.3 9 iratus edd. edd. ro rus cod. Hari. mponon iratus 1. aliaeque paucae voti Quod ad proxime sequentia pertinet. R. pronuntians, Quin immo cripsi cum immo C. dedisset d. Hari. Quin immo 1 proposuit. Quin i no 3 so. mg. ld. Sob. Gryn Orut GTon. Drah. SD, kr, auo. dedissest, Immo Als. R bn, in cum rosos-sset, immo ΗΖ, Mug, TU, mn, tr. Ho e igitur, quod antiquitus in edd. est quin libri manu scripti cum praebent, atque omnino et quin et cum Variis ut ti0nibus obnoxia fuerunt vid. supra ad 1, 1): nonnumquam quini qui vel que abiit, ut 27 49, 9 que supersint nempe deterique, ubi praecedit deleri pro Min veram scriptum esse primus intellexit Oronorius, ubi alii multi hanc particulam eorruptam eiecerunt. Eadem vi, qua hoc, qui adest, loc0, Saepe a Livi quin usurpatur, ut 1, 45, 6 57, 7 7, 40, 18. 8, 32 6. 9, 10, 7 11, 2 18, 11. 27, 26, 10. Est quidem proprie interrogativum t. q. cur novi, tum Vero hortativum, et quidem cum aliis locis tum
15쪽
hoc, de quo nunc quaerimus, cum ira et irrisione: Non modo non hostem a populatione prohibeamus, inquit consul increpans, sed
contra hic libentissime tranquilli maneamus: et dota in sodota lasset uncis egenteil lisber his risi Neibent vel, ut
est in commentariolo Oxoniensi an. 1860 salva relicta pristina scriptura: is no sit here esse in Walis of Arretium, hilst Hannibal stips ut of ur and an devastatos Haly3Falso iam illi inm debentur ii, qui nuper prodierunt, coniunctivi dedisse; et proposuissos, o multum tribuendum Harteiano codici, qui vel hoc loco scatet erroribus. emorabile est etiam eos editores antiquos, quibus copia fuit alios libros, quam qui nobis reliqui sunt, inspiciendi, et constanter quin retinuisse et indicativum 'π-it pugnaeque proposuit exhibuisse, atque ed.
principem, quae eo loco Vacat verbo, prosonens ante irarus os, tum praebere; quae res nonnihil valet tum ad formam verbi vulgo receptam tum ad ipsum illud verbum suspectum faciendum. Augetur Vero ea suspicio, ubi legimus sign-que simul ineris Fugnaeque pro Smi proponebatur enim pugnae signum scilicet vexillum rubrum), signum itineris tuba dabatur. Ad posterius igitur convenit illud verbum, ad prius non item. Neque vero facile statim vexillum ut pugnae signum proponi potuit aut debuit hostibus procul etiamtum vastationem aedibus incendiisque oste dentibus. Ceterum non sine causa accidit, ut in odd. Vetustissimis id verbum periret, atque ut in ed. 1. alia forma alieno loco scriberetur. Ubi habet Urtius . G. 8, 15 signo pronuntiato, hunc rarum esse loquendi modum adnotant commentatores ac pro signo voce dato usurpatum. Sic eandem locutionem etiam apud Livium hominibus litterate peritis raram et notabilem visam esse Suspicor, atque ob eam causam, si hic signum itineris sugna que r--tians scriptum invenerint, alibi autem in narratione signum ramosui legerint velut 7, 32, 5. 9, 14, 2 23 7. 10, 40, 5. 6, 12, 7. 22 45, ), hoc, utpote quod Vulgare esset, eos substituisse. Fit autem ut verbo adposito id, quod ante erat, proteratur, quid quod ut altero alterum exculcante utrumque pereat. Illud hic in editionibus, hoc in codicibus usu venisse ridetur. Est apud Livium et iter pronuntiare 2 59 6 30 10, 2 et proelium Fronuntiare 24, 14, 10), ubi plerumque de tem-
16쪽
pore additur in insequentem diem, itaque etiam signum simul itineris pugnaeque pronuntiasse consulem facile scripserit, id scilicet iubentem, ut ad iter, si non illico, at paulo post ingrediendum pugnamque brevi instantem omnes parati essent. Cf. 27 43, 11. Nam subito e ipso die signa in hostes absentes inferri iussisse eum vix credendum. Etiam magi absurde iam vulgo sic oriabitur signum itineris pugnaeque cum proposuisset dedisset), Immo Arretii ante moenia sedeamus, inquit, hic enim cet. Nam isto modo desinit h00 dicitur, consulis illud dictum sive respo sum tum demum Secutum esse, cum Signum pugnae pr0908utSSet, nec liquet, qu sermo, qui Sic ordiatur, sit referendus id tantum mire narratur, iu8Sam a insule profectionem signumque pugnae propositum Secutam esse quandam quasi exhortati0nem ipsius illudentis, ut Arretii manerent. Denique usus participii, pronuntians inquam, cuius admonet ed. 1, id efficit, ut nec abrupta prorsus narratione nec cum enuntiat proxime antecedente inepte facta copulati0ne reseratur, quid responderit consul ad salutares hortatione eorum, qui consilio interfuerunt, continuationi sermonis ut notavi medias inte p0sitas. Itaque si exponendum Flaminius, dum tribunis militum centurionibusque prudenter suadentibus contumeliose et aspere respondet, iter simul pr0eliumque pronuntiat, quod quidem imperium ad exercitum erat perserendum. 3, 13 veteri a Carbachi primo restitutum per Ald usque ad erigium ali0sque recentiores propagatum est. Quod hi ex codicibus dederunt, vetant, ob eam causam minus pr0babile est, quod Flaminium animo nimis fidenti nuntium adloquentem facit, quasi is de sim narrans de litteris illis priore consulatu acceptis statim c0gitet. Scribam aliquem, cui indicativi illa forma usu tior et tritior fuerit, coniunctivum, qui aliam coniugationem re
Ib obtomuerint C 1. 3 reli ante Al8. post in n, tr. obtorstierit Misis. Η, Wbn,ing, kg. obtorpuerunt Μvg. Qui indicativus in ratione obliqua non est t0lerabilis abiret enim nuntius ille, nuntiaret, effoderent signum, si ad 0nvellendum manus obtorpuissent. Si convellere non potuissent, Dderent:
17쪽
l T. LIVI LIBRUM XXII. mcogitatur de pluribus signum manu loco m0Ver conantibus, adeo de plurium manibus. Qui singularem probant, abstracte dictum putant de vi manuum. 4, 2 adsurgunt fass. 1. 3 reli ante l8. item H, rig. adinstimunt C MA Wbno m. insurgunt vg, st. - 6, n, tr. Si librarii duplicem lecti0nem, alteram in contextu, alteram vel supra Versum vel in margine invenerant, melioris a verioris incerti vel p0tius incuriosi prorsus atque ignari, utramque a mittebant, quasi ut legentium arbitrio rem permitterent. Qua indillographia quem ordinem sequi soliti sint, scire refert. In praesen de ambigua praep08itione quaeritur. Praebet Liv. lib. I haec exempla: 30, 6 circuminspicere 40, 5 ex a pastoribus, 41 5 inconspectum 57, 7 ne inopinato quibus locis scriptum oportuit: circumspicere, e pa8t0ribus, inspectum, necopinato. 08w0ni solitum esse spurium etiam aliis exemplis docetur, ut 9, 27, 14 peressugerunt. Itaque ubi legimus colles adinsurgunt, iam per severisimile est adsurgunt praeoptandum nam alteram utriam prae-p0sitionem detrudendam esse iam nemo negaverit). ulto magis id nobis persuadetur, si usum utriusque Verbi respicimus. Nam dum insurger de situ locorum rarissimum est, et quidem de iis usurpatur, quae praealta Sunt V. c. Verg. Aen. 8, 34 silex speluncae dorso insurgens, ac Α- 2, 16 insurgebat silva), -- sumere item mere in regionum descripti0ne quasi arti Voc bulum est: ac Ann. 13, 3 colles clementer adsurgentes. Curi. 3, 10, 6 iugum montis a mari adsurgit. lin. N. H. 6 56 Emodi montes adsurgunt 2 162 haud ignoro quosdam Alpium vertices longo tractu, adsurgere 4, 66 Delos adsurgit Cynthio monte,
36 80 tertiaiyramis adsurgit CCCLXIII pedibus. Verg. Aen. 4,
86 adsurgunt turres. Nec aliter de loco glossa lina 42 6 vergant ad in hostem iudicandum est, ubi tamen e contrario ante Is scribebatur in hostem. Verum altera scriptio loquendi consuetudine magnopereo mendatur. Habet Livius 27, 25, 11 Vergentem ad mare partem urbis, 27, 26, 7 pars tumuli, quae vergeret ad hostium castra, 27, 2, 10 pars castrorum ad hoste vergebat. Aliter 37, 31, 10, ubi sermo sic continuatures duos in utramque regionem Versos
18쪽
portus tutissimos habet. Qui in meridiem vergit est. Tamen , 33 9 in utrumque mare Vergentes terras. Nonnumquam 27, 26, 7 edd. quidam in pr ad substituerunt, quare, ubi in
deest utrumque, non satis certum est 28, 1, 3 in orientem vergit. Apud reliquos rerum scriptore constans est usus loquendi vergere ad velut ad mare, ad flumen, ad orientem, ad septentriones Sio
saepe Caesar et Curtius. Nep. Cim. 2, 5 ad meridiem vergit. Sall. Ust. 4, 19 Italia ad Siciliam vergens. Etiam Virg. 0 2,2s Neve tibi ad solem vergant vineta cadentem. Rem de tempore iv. 44, 36 hora diei iam ad meridiem Vergebat, Curi. 4, 31, 22 nox vergit ad lucem. E quibus exemplis colligitur etiam Liv. 22 42 6 ita iunctam duplicem praepositionem, ut vera prior poneretur. Quae quidem animadversi interdum adiuvat aliquid in similia monda tollenda. Cuius rei exemplo est Suet. Caes. 86
custodias Uspanorum cum gladiis dimFecto tum se removi880. Quam corruptam lectionem optimorum c0dicum servat C. L. Roth; alii inspectantium vel insectantium vel sectantium. Scribendum Vero adspectanti- i. e. oculis contentis prosequentium. Dicitur snim id de inferioribus, ut iussa principis adspectare. 4 4 esse eae scripsi Moesta remum de est C. o ere e coni. ψ8ii Gron. Crev. Drak SD, Rup. kr, is m, n, I rig, m. aut dissectae Win, la delectae edd. ante Gron.
Ρostquam Meane codicis verba perdendi morem diligentius investigavi, quid sibi vellet hic deceptae, intellexi quo in libro
quae communis sit transpositio litterarum, india ad 55, 8 rete ostendam, hi tantummodo de litteris eo in es et similiam talis aut contra G, 18, 9 emesisset in messisset vertit, 28 6, 12 susce fa in suspecta, e contrario 21, 53, 3 spectari in moestari, 23, 17, 1 suspecti in suscessi, ac plane eodem modo hoo, de quo uno quaerimus, devectae in deceptae abiit. Ut docopiis et paucitate militum despecta interdum mentio fit, sic despectae insidiae dicuntur a Flaminio, cum id tantum hostium, quod ex adverso erat, conspiceret: hos dispexit, reliquos despexit. 5, 1 α - - Als sqq. et pugno e edd. ante Ala. item H CL 22 60, 25 in acie stare ac pugnare decuerat,
19쪽
ram enuntiati quaesiverunt Co treri possunt hi gradus ut timis ordines et ordine et ordine ed ordinem sed potuitque ex falsa singulari verbi forma pro subiecto miles gigni. 5, 3 iis mu 2, mn, tr. his 1. 3. edd. reli omnes. Νω notaverat is in non nisi m. . esse his. 5, 4 Miserum medd. ante v 2, post ta, in rim
Meraiorum V 2, mn, vir semibus vulnerum, i. e. lamemtatio ac deploratio vulnerum, vehemens dolor vulnerum acceptorum voce expressus. Ut omnino in lingua Latina, sic etiam apud
Livium late patet usus genitivi obiectivi, quo multis modis significatur id, ad quod vel animi motus vel otio aliqua dirigitur. 2, 10, 8 alacritas perfecti operis se et uber etc.). 1, 40 4 dolor iniuriae cf. io Att. 9, 9, 1. Sali Cat. 28, 43. 8, 13, 2 dolor agri adempti. 2 6, 1 dolor tantae ad inritum cadentis spei es.
Νep. Mi 4 53. Ira uiuerum 8, 29, 13, quaestionum 4 50, 7, fugae 27, 7, 13, praedae amissae 1, 5, 3 dictatoris creati , 57, 9, corruptae uxoris , 33, 3, agri amissi 8, 12 5 diremptae pacis 9 8, 12, finitae potestalis , 34 9, interseoli domini 21, 2 6, interfectae stationi 24, 30 1, provinciae ereptae 37, 1, 6. Ut ipsa verba accusativum regunt, sic substantiva verbalia cum genitivo obiecti iunguntur expugnatio urbis, ignoratio locorum ut expugnare urbem, ignorare locum). Ut icere corpus, bracchium, murum, si hoc ipso loco ictu corporum ictu armorum 38, 5, 3 ad ictus moenium eum terribili sonitu editos. Cic. post red insen quo minu occulte Vestrum malum gemeretis, Verg. Aen. 1,
221 nunc Amyci agum gemit et crudelia seeum fata Lyes fortemus Gyan et Itaque etiam gemitus satorum, gemitus Vulnerum recte dicitur. Amm. 29, 5, 12 inter gemitus mortis tvulnerum audiebantur barbarorum ululabiles eius captorum et Oae80rum 6. e. inter conquestionem mortis instantis et vulnerum acceptorum, sive de morte et vulneribus) Aliter igitur cogitatur
20쪽
gemitus mortis et vulnerum, aliter gemitus morientium et vulneratorum. Nihilo secius adri coniecturam intulit gemitus uia meratorum egenbergi auctoritate nisus quasi vero id non sum ciat, in ed. . alterum addit auctorem Rupertium; qui tamen nihil aliud fecit quam in sta0liis ita exposuit is gemitus vulnerum, ob vulnera, vel vulneratorum nisi ita leg.), vel potius ad 80num vel ictuum vel telorum vulnera infligentium . Fruuntur, ut ita dicam, haec substantiva iure obiecti verbo- Tum, quibus respondent. Est vero idem genitivus etiam in aliis inemorabilis, quae aut ad verba pertinent, quorum obiecta quasi
Temotiora sunt, quam quae proxime a Verbi regantur, aut Suo
a proprio Verbo destituta. 4, 6, 11 eontentio libertatis dignitatisque de libertate, ob eam), 1, 13, 1 quarum iniuria si e quibus inlata), cf. Sali Cat. 52 6 sociorum iniuriae. 43, 1, 2 ut opibnione clementiae eos adliceret, 45, 38 6 ne invidiae et ingrati animi opinionem habeat, M. Caes. b. L 7, 59, 5 maximam habet opinionem virtutis, Cic. I 2, 11, 3 opinio iustitiae, u8c. 1, 11, 23 quaesti animorum, est. 33, 2 dissensio reipublicae, Arch.
10, 23 periculorum incitamentum et laborum, Lael. 11, 37 Meusatio peccati.
5, 8 conglobat C Oron. Crev. Dra. D. Als. Η, Mn1,ing, kg. com babat edd. ante GTon. MVg, b 6, ln, mn, mr. In adfirmatione advigii acquiescunt, qui in ed. 1. his verbis rem transigit: Apparet a semel criptum esse, cum bis
deberet. agis e re erat de vario usu praesentis et imperfecti 10qui Fors eo labαι moment temporis, suus cuique animus
pugnandi ordinem dabat non tam id, qu0 in vestigio temporis
factum est, indicat, quam ad sequentem ordinem pugnae describendum pertinet. Cf. 1, 25, 4 Horror ingens Spectantes e stringit, et neutro inclinata spe torpebat Vox spiritusque. Ib. adeo interitus sugnae animus, die usineresamheit 80gan au die Schlach gegpanni , musinger. Vix dubium L detur, quin animus a mala manu sit', advig an. 1872. Ates Mn. 6 5 ver alium alii edd. edd. mper alios alii vir. In eonfertissima turba eorum, qui per omnia arta praeruptaque Vadere contendebant, qu0tiens unus aliqui prolapsu erat, aliorum