Boni pastoris exemplum, ac specimen singulare. Petro Francisco Zino Veronensi auctore

21쪽

. - - a

bus, tantundem temporis animum rusticanis oblectationibus relaxantes costlmunt. Cave Iur tamen, Vt ruri quoque proborum hominum consuetudine utantur.' ne per nimiam licentiam insolescant: itaq; Vicinarum cccletiarum ministris negocium committituri Ut eo mi dum ibi Veriantur, Uram UCrant. Si quis autem praemijs inuitatus, aut siponta se in practati, aut ciuis alicuius familiam insinuat,Vt pedagogum agat, & liberos edis instituat, Acolythorum emolumcnto & dignita- tepriuatur . Cum enim rationibus sitis aliter consuluerit non est aequum Vt locum alienus occupet praesertim cum nequeat in stituendi pueris,aut aliis negoti js impeditus Acolytho rum muneri satisfacere.

Quado aetate, & doctrina ita prouecti sunt, ut videantur studi js maioribus idonpi,qui volunt ad urbes, in quibus disciplinarum omniamidia florent, ut Patauium videlicet, aut Bononiam sese conferre, eis deni aurei quotannis enumerantur per septem annoS primo tamen anno nescio quid amplius siuppeditatur. quo libros , & alias res necessarias sibi parare possint ; ea tamen lege haec illis praebentur, ut& mores,& vestitus clericales tueantur,& gelanti alioquin nihil eis omnino tribuitur. Vt ecclesia tossit aliquando uti eorum opeta, & ministerio, quos tanto studio, & lab re ac sumptu educandos curaumvbi annos legitimos impleuerus,illis luadetur,ut velint sa-

22쪽

cros ordines suscipere,collaq,suavi iugosentutis domini Iesu Christi submittere. Si humanioribus literis tam expoliti,ut pne possint,quae sacris libris continuntur,inteligere,ad altiora aut notu haut valetudinis i genijve imbecillitate nequeunt ascendere,c uenientibus modis & temporum interuallad acerdotium prouehuntur: atq; ita seruie teS choro ,& eas res, quas sacri ordites postilat, exercentes, alique locum ex xij. de quibi mox loquemur, aut aliquam Capella, aut bneficium con1equuntur;aut certe animum c

liquod aliud honestum studium apelicari Quod si ex hac tam laboriosa, diligetiq;, ut idicam, cultura, fructus tande optatos,ac CUctatos nasci non videt, dolet ille quidem cena infelicitatis humanae gratias agens Dit nae Maiestati,quod ad ipsius honorem se secetit tempus & operam collocare, & mente eiusmodi largitus sit, ut nullis rebus aduer. Velit a tam honesto proposito desistere; sed

men se vehementer etiam consolatur, cum

nonnullis animaduertit, se laborem, & sur ptum minime perdidisse. Praeter xxiiii. Acolythos, & multos alv-Clerico de quibus mentionem fecimus, suasa j sex clerici qui certos prouetus annuos hbent appellantur autem clerici a missis, si qi dem corum officium est missas celebrantib & canentibus ministrare.Quamobrem in hPaxto Junde prouisum erat Ecclesiae. . , rVerV

23쪽

Uerum cum hac nostratςmpestateadciusmodi homines peruenistent hi titulli, quisibi

turpe duceret,suo ossicio ringi, atq; ita eccIc. siae minime satisfieret; impetratum est, ut siex alijs clericis id negotij daretur cum annuo stipendio xviij modiorum tritici. dc vcstς,qualia praebetur Acolathis.Sunt autem hi lex claricitere pauperum silij. Habent praeterea discendi gramaticam musicam, & sacras literas facultate.Quicquid enim ab officio suo temporis reli quum habent, recte studijs impendunt: eoru autem cura cum Thesaurario, tum alteri cui, dam probo sacerdoti est demandata. : . queadmodum si suo desint ossicio , aut magris dignum aliquid admittant, pro inex

. tIS puniuntur, atq; etiam priuantur ossicio ita sui bene se gerunt,nec merita carent laude,& m Acolythorum collegium coaptantur. Hactenus de clericis dictum sit:nunc ad sa cerdoteS Veniamus, & primum ad mansionarios. Hi quatuor siunt: eliguntur aute eitisin cli,qui & literarum,& musicae disciplina, ikVbprobitate, & corporis, si fieri po.

est, dignitate praecellant. Horu ossicium est

tellis diebus maiore misiam canere QUOti si

24쪽

pertinet. vi canonicJs, cum missas canunt tribuant assistentes obseruantes ea, quae in Pontificali de assistentis officio cotinentur . Unus autem ex ipsis mansionarijs est magister ceremoniam. Est praeterea magnus' numerus Capellanorum,qui integritate, doctrina, magis minusve idonei sunt, quemadmodum diuersi sunt etiam illi, qui earum capellam ausipatronatus, & collationem habent. Hi fere omnes tenentur residentiam facere, missamque crebrius,aut rarius. prout si1ngulorum capellae ratio. dc institutio postulat, celebrare. Sunt etiam xi .Capellan i, qui ab ipso numero xij. appel tantur. quorum interest omnibus festis,& diebus aliquot serialibus mi Tam dicere, quotidie in choro fessidere. Hi praeter residentiae cinolumentum octonos denos linguli quotannis aureos num OS accipi , depromptos ex eodem loco, unde filaria Praeceptoribus, Acolytis, Cantoribus exhibentur. Voc tur autem mensa Acolythorum quam ab Eu-

fenio Pontifice Maximo, qui fuerat CanonDus Veronensis,institutam fui fle dicunt. . ' Predicti omnes masionarij., es capellam acimatutinum, ad maiorem missam, ad omnes 'deniq; horarias preces in ecclesia cathedr I publice canendas tenentur accedere.si contra cerint notantur unctatoribus Sut enunduo ex ipsorum numero iureiurato addictI , qui eos omnes , qui statutis temporibus Ul- uino cultui desint, in libello quodam, vin. singu-

25쪽

sinullorum nola scripta Biat. punctis signent. Qui majori 4nisse non interstitit. notantur: ut supra dixi:qui Vcro, cu a iuersiaria P mor tuis celebrantur , maiori nescie decalataird Don adsiunt, totius diei stipendium amimuin licet ad martirinii, & ad alias pces accel' sns. Si quis autem propter logiorem adientia, aut quod propter opulensiorem Capellae do tem residere' dedignetur, quam debe elidetiam non praestiterit, quotannis ab eius p

uentibus aurei quinq; cletrahunmr nili l pomte sua id ipse faciat) ac tribuuntur mi I, 91-lius nomine chorum frequens ei. Ex illorum ro capellanorum numero qui xij.appellaritui,

si quis diutjus residendi ossicio nullo let911mo distentus impedimento desit, ea di itatate priuatur, alio in eius locum, qui lit assiduri ubrogato. t Quoniam non ulli, qu muis3n eccletillint, tamen negligentia quadam no ingrcssirifi)tur priusquam officium incoeptum luerit ς autuest, utqui ad principium matutini, Vesperaria, Missari & aliarum precum in chorum non introierint, punctis ita notentur, ut illiuS missae,

aut hore careant emolumento. . . .

Chori praefectus sacerdos prudens,& erud I tris finitis vesperis, statim matutini sequentis' lectiones distribuit ut prylesentes piluatim q.postridie itia e in choro lecturi sitnt,bar ir11-

ient incidere. Q imparati adlegedum aedestit.

26쪽

cant, praefertim admoniti, grauius corrigun-xur & castigantur.

. Hebdomadarius aut qui vice illius gerit, nisi adiscipiendii ossicium adsuerit, punctatur. . Omnes autem qui residentiam facturi accedunt , aut ecclesia induti superpelliccis ingrediuntur, aut ea lumunt in Sacrario, ex quibus dam articulis, ubi reponutur, atq; ita limul ac Lampana sit u est datum, sine tumultu modeste intrant in chorum, salutatoq; Sc adorato

Iese Christo aevius Licratissimum corpus ut diximus) in medio choro super mai

re altari in pulcherrimo tabernaculo sublimς conlpicitur : illς , cuius interest, ossicium im. cipit, atq; ita caeteris respondentibus distinct)&apponte ad intelligendum celebratur. Porro quoniam nonnulli specie quadam commoditatis adducti,ossicium nouum, impetrata tamen asiummo Pontifice Potestate, i dicebant: in choro autem, credetes se muneri .suo iam satisfecisse,cum caeteris canere negli- gebat: admoniti sunt, Vt ossicio ordinario ne . delinimeq; enim ipsos, si cum cstcriS cantare, quemadmodu faciebant antea, desistant,prmi stare id,suod tenentur;& breui fore,ut,si plures sui sitimus pleriq; omnes a labCre ad desis diam procliues) eorum exemplum sequi perrexerint, chori iministerium deseratur. t Quotidie post sextam ante maiorem mis. iam litante cum orationibus deuote recitant.

27쪽

. Vigiliis, & diebus Dominiςis, ac aliis festis nisii adsiit Episcopus; tunc enim in choro id sitὶ ad capellam beatae Virginis bini procedui

ad canedam antiphonam,& orationem tempori conuenient S. Anniuersiaria, & Qffragia mortuorum diu gentissime cclebranda curantur; ideoq; maiorem quandam mulctam incurrunt, qui frequentes ad ea non conueniunt. Ut vero omnis ignorantiae causa penitus excludatur, statutum est , ut die prscedet i,si natis sancti, aut seriae vesperis, vesiperae mortuorudicantur , canteturq;, Libera &c. stipra locum paratum, si mortuus ille, cuius anni uertarium celebratur propriam non habeat Iepulturam. Praeterea habent tabithun quandam, Vbi le-ssata,& anniuersaria per singulos mentes , ac Aes descripta siunt. Solet Episcopus sepe clam ad locum queridam sese conferre, unde residenteS .cernere

Eius autem V icarius diebus feriis in cnorum vadit ad maioris missae sacrincium, ad vesperas, & proccisioneS. Curatur diligenter ut in choro deuotjo,a que siletiu seruetur: eaq; res adeo custoditur, Ut nemo, ne canonicus quidem audeat, dum sicra celebrantur ossicia, e choro egredi, ac multo minus laicu ulla colloquendi gratia in cnorum admittcre. Quod si Quis vellet autetotius ossicij finem exire Perinde mulctaret ur, ac si

28쪽

ac si residentiam non fecisael. ide fit etiam in processionibus.Si quis tamen aliqua leRitima causa cosatur ante finem discedere aut si vo cetur a lacris , ad dicendam misiam,accipit a pinactatore discedendi potestatem. Mille postridie celebrade prssertim prima, secunda, tertia, & quarta certis Sacerdotibus

pridie vesperi distribuuntur, qui, si prismio

tempore presto non sunt, praeterquam quod alias suo tenetur ossicio satisficere, nata ictam tamen quandani incurmnt,propter bffenduculum quod eius culpa contigisset. nili id Sacristae sedulitas citasset;solet enim per alios eiusinodi scandalis occurrer .

Quo autem suisque die teneatur ira: siam dicere, tacite potest intelligi ex tabella qtiada af fixa parieti Thesaurariae seu sacristiae, in qua

omnium missaruna, quae ex capellarum institutione dicendae sunt,series continentur. Cum missam celebraturi ad sacristiam aci-dunt, si alicuius peccati sibi conscij volunt se Domino Deo per poenitentiae sacramentum reconciliare , non deest confessorum copia ex residentibus fratribus, quibus id muneris sit demandatum . Neque enim cuilibet licet confessiones audire,quemadmodum dicemus filo loco Id autemur facilius praestent,utq; ante miLfecelebratione deuota aliqua meditatione,& precati0ne possint animu ad tam celeste facrificiu excitare, duo sunt loca sacristia contigua

ti scir

29쪽

aa huic uni rei destinata. est item alius locus.1 Rrio rCccnS aqua mundaque linteamina adbluendas tergendam manus continentur. DTum lecta ordinataq; missa sic enim con- tituti m cst) vesti metis sacerdotalibus, lineis,andidis, & alijs diuersorum colorum tempol conuenientibus,induuntur. iA Priusquam exeant e sacrario, clericus antlIis Candelas accendit, & candidae cerae fetens intortium praecedit ad altare alter autem clericus ampullas cum Vino, & aqua, patinintamque, dc linteolum ad manus abstergendas affert.Sic igitur magna cum modestia ac deuotione procedunt, missamq; clara voce istincteq; pronunciant. Omnes eundem ritum nempe Romanum in confessione facienda, eisdemq; ceremonijs obseruandis sequutur,Vt in ordine missae praecipitur, quem librum Episcopus ut eu quisq; facilius intellisat & obseruet. in linguam I lxlicam vertendum imprimen iraquc curauit. Hanc autem ratione, & ordinem in emitren-

dis facerdotibus ad oelebrandum obicruM E crista, ut semper bini saltem missam inccclesia dicant, biniq; sint in sacrario parati, ac plures etiam, si plures salenivitas postulat. Finita autem missa magna, & nona,qus statina a micsa mapna pro commoditate l*cerdotum, qui diuertis in locis magno inter te spatio distantibus habitan i, canitur, sacrista salicio Vn a mis' sana celebranda curat,vi tanto sacrificio pere-

30쪽

grini, & qui aliquo negocio fuerint impediti

nc careant.

Sacerdotes peregrini ad celebrandii neque in ecelesia cathedrali, neq, alibi admittuntur,nili prius Vicario se praesentaverint, qui lic sinoicit eos non indi Fnos, idest, non aposta ras, non vaso S, & si almis orias a Bis praelatis atqi ordinu Dullas Ostendat, madat, Vicis a si, crista celebrandi potestas concedatur. Quod si aliquam ob cauiam haud ita admittendi videantur , ac velint omnino, deuotionis gratia celebrare, semel tantum in aliquo secrero loco celebrandi facultas praebetur. Nemini sacrista smitteret,ut laso,aut vestimetis breuioribus calceiSve incisis, aut alijs habitibus minus

Quotidie notat diligentisssime qui celebradi officio desunt, idemq; faciunt punctatoreS. Singulis mensibus; quoties quisqs defueris, ex puctorum libello colligitur: ac toties An 1olidorum Veronensium mulctam incurri qui diebus serialibus desuit: festis autem die

hus mulcta duplicatur. Haec autem pecuniaestinima ex mulctis collecta, tot missae ab eis, qui non sivit obligati, commimi eleemosy nacelebrande curanici, atq; ita diuino cultui abii

de consulitur. t

Capellani dc altari sta: . aequae portioniS, aut omnium fructuum amissione ad debitu mic1arumniamerum per se, aut per alios exhibE ,