장음표시 사용
61쪽
cisa Vx hQui ccppit propinquare,Hermannum Comite sis, Bergensem cum milleselectis peditibus praemittit,
VI annonam,& quot posset, milites in Grollam induceret, vel saltem locum castris capiendis idoneudeligeret,&quores obsestarum loco essent certius cognosceret. Bergen sis sedulo mandata executus, hostibus non ausis impedire,subuenit obsessis.Erat
tu Vigilia D. Iacobi Zebedaei: itaque Mondragonij
copiae,ut patroni Hispaniarum memoriam recolerent,tormenta maiora,& bobardas minores explo-
serunt. Inde hostis intelligens Hispanos quod non crediderat) adesse, animo consternatus, vasa collegit,obsidionem soluit,& abductis machinis sese fe-Gnd δε itinanter ad tutiora recepit. Hermannas Frisiae Gu- Arg. bernator statim,quae in urbe labefactata & diruta, refecit,&annona ceterisque praesidiu confirmauit. Mondragonius,Comite Fin tetento,qui oppido prς- fuerat, verbis collaudato,quod fortiter egisset,liosti institit. Nam, ceteris dissuadentibus , senex pugna- Conde cissimus cum iuuene Mauricio,pr cedetibus victo--μ- rijs praeseroce,manu quavis codicione consorere ge stiebat;iactare solitus,sibi victoriam certa; eo quod Ecclesiae,quae Dei exercituus ponsa, cotra moechostariis. cauum tueretur. Hostis castra prope Saniena loco
tuto & opportuno posuerat; Mondragonius haud Eoribis procul berquereno, secunda a Batavis leuca. Ibi
62쪽
sub auroram cum se ad iter treceti pedites Hispani&equites quinquaginta pararent, praesidio futui ipabulatoribus, qui ad tres leucas progredi cogeb4tur superuenit veteranus quidam pridie missus exploramin, nuncians se,cum Lippam fluui utrasmisisset, vestigia turmaru equestriu ad nos tendentiudeprehendisse; visa sibi,de facie soli quod calcarant,
sexcetorum numeru superare. Idcirco,iae quid suis inopinatum accideret,sestinanter regressum, ut admoneret,metuisse ne pabulatores & eorum comeatus opprimeretur. Quibus intellectis Modragonius iussit,eos omnes paulu subsistere; Ioanne vero Corduba , illius qui aderat equitatus Magistrum, cum veto omnibus equitibus&trecentis illis peditibus His CR opanis,aduersarijs obuiam proficisci. N ihil moratus Corduba,digressus a Castris, pedites illos cu pabulatoribus,& turmis equitum duabus, ad dexteram iubet tendere ; ipse cum reliquo equitatu strecenti fuere) ad laruam deflexit, & erecto animo in omnem occasionem intentus, non diu post hostem offendit,loco hosti incommodo,Regijs admodum
opportuno; tam arctus erat & impeditus,ut Bataui
nequirent ordines expandare:sesquimilliari a Mδ-dragonij castris aberant. Bataui,ut se deprehensos p. aduertunt,non nihil principio trepidare ; sed qui cu hy, is ctispraeerat Philippus Nastauius,cum duobus fiam Nagau. tribus,& cognato,& alijs nobilibus,pugnare no se- CH n
niter,& audacia ceteros praeire. Cordubar aderant Gro sim
63쪽
Henricus Bergensis, Paulus A milius,& Nicolaus Maria cum suis turmis, aliae quoquae duae, Belgaruvna , & altera Hispanorum. Magno impetu in medios hostes illati, hastis fractis, gladios stinxerunt, sic pauci cum pluribus diu ancipiti victoria, modo huc, niodo illuc inclinante. Quod cernens Corduba , nonnullos bombardarios equites rem collegit, cum quibus,& recenti turma Comitisci de de Bossuti absentis ; quam prudenti consilio in hunc euentum iusserat subsistere, & praelio abstinere a
tus hostium tam ardenter inuasit,utis crederet maiorem eorum esse numerum,& noua auxilia Regijs aduenisse: tum fracti Bataui, dissipatis omnibus, palam tergum obverterunt.Victor instare, caederect ad Lippam usque persequi: cecidere ex victis octoginta,quorum duo turmarum ductores,nebiles
permulti: capti, Comes Philippus; qui paulo post
xx vulneribus obijt, Comes Ernestus fratrer eius;& cognatus ex Comitibus Solmensibus, tertius Philippi frater graui vulnere accepto, saucius es fugit: praeter hos capti alij centum quinquaginta equites, cqui ferme trecenti multos Lippae vortices, cui su & armis fatigatos hauserunt. Batauorum vires hoc praelio valde attritae , quoniam in hoc equitatu fiduciam habebant. Tam laeto nuncio ad Comitem prope Cameracum
perlato, ut obsessis laetitiae indicium de victoria Mis, d. parta faceret , & ut Balignij actum detegeret; Ealium. qui suis mentitus, vix duo in castris tormentatae ; mandauit eis, qui vel in propugnaculis es
64쪽
essent,vel in castris versarentur omnibus,mosquet tis&sclopis alijs sub vesperam perst repere,&lexaginta duas maiores machinas, oppido oppositas eodem tempore, globis ferreis oneratas, sic explodi, ut nullus globus praeneruolaret, sed omnes in urbem illaberentur; hastatos vero iussit sarissis funalia accensa efferre, ut non audiri tantum, sed &videri ab obsessis possent, quae gerebatur facta hac ea cura &studio militum,ut oppidani quod postea fassi continuo illo boatu,& procella lςtifera perterriti , subito falso ut soleti rumore accedente Hispanos urbe potitos,nonnulli fuerint exanimati,& Ba.
lignij uxor, alioqui ferocula & virilis audaciae mulier, sic fuerit consternata, ut non diu post, alui de-
suxu,incertum formidine, an veneno sponte hausto, interierit.Perfecto vallo, quatuor tormentis aeneis,ponevrbis patibulum locatis,moenia urbis co-cuti coeperunt. Spem Comiti Ludovicus Barlaymontius Archiepiscopus Cameracensis, a rebellibus urbe pulsus, recerat,& al ij confirmabat,auditis tormentis, confestim oppidanos urbem deditione
tradituros : frustra quassata moenia:nam nec in oppidanis quidquam apparuit timoris, nec nostris, non occupatis fossis urbis, ultra licuit procedere. Haec causa fuit, cur in castris varij rursus rumores disseminarentur, sinstulis prout animati loquentibus. Qui cautiores videri amabant, vel Comiti minus Volebant,haec omnia temeritati adscribebant: faciebat opinio maior veritate de Cameraei firmitudine , & munitionibus, de arcis propugnaculis G s quatuor,
65쪽
quatuor,de Balignij I: Francorii fortitudine, de obsidentium paucitate,de anno in hiemem vergente, de Borbonio Rege festinante ut suppetias ferrei,de Alexandro Duce Parmensi,qui triplo maiore cum exercitu coactus fuerat ab obsidione recedere. Bruxella etiam aduolauit Stephanus Iuarra, ut Comiti suaderet discessum: quod fecit magno conatu &instantia. Comes contra aperte proressus Iuarrae Scalijs; mirari se ab ipsis, quibus probe notus esset, sibi talia proponi ; quae nec imaginari honestum foret viris constantibus. Difficultates illas sibi prς-
meditatas. Cameracum facilius, quam opinemur,
expugnari posse. Urbe capta, nullum victis in arceptaesidium relinqui.Francorum impetum & robur se iam expertum Castelleti & Doriani.Borbonium suppetias non laturum,sibi exploratum.de urbibus ceteris amittendis vereri magis, quam de Cameraco litarando cogitare , quicquid foret, nemo illi in posterum hac de re loqueretur . Sibi certum fixumque animo in obsidione permanere , donec Cameracum illi vel gloriam, vel sepulturam praeberet. Vanis pollicitationibus semel deceptum, nihil huiusmodi postea in mentem admissurum: ab hoc tempore, se obsidionem statuere inchoari; praeteritorum immemorem, futuri sollicitum, nihil praetermissarum,quod ad celerem expugnationem urbis opportunum videretur. Deum iustae causae node re.Quod dixerat,praestitit:dies noctesque operi institit. Nocturni stenebris semper peditu insidiae prope singulas urbis portas collocabatur, ut exitus
66쪽
obsessis praecluderetur.Nulla nox, diesve fuit, quin perfidos centuriones huc illuc dimisses,itinera omnia, quibus auxilia obsessis ferri poterant,accurate exploraretur: sic huic malo prospectum videbatur, de erat profecto; nisi diuturnitas temporis,dc excubiarum assiduitas quorumdam equitum attentionem sollicitudinemque laxasset: qui ad Canti pratensem portam subsederant, nocte quadam minus aduigilarunt : sub auroram densore nebula impedito ad pectu, Viquus, gubernator Fani Dionisij, sanue
quem ab euentu Crurit igneum vocabant,cum du- νυ centis grauis armaturae urbem ingressiis. Explora tores nostri Comitem,Comes centurionem qui insidijs praeerat,de aduentu de instituto V i qui comonefecerat: sed nebulae beneficio,& magna Vi qui diligentia,vix ullis amissis,intromissi tot equites. quae culpa Hispanorum, postmodum multorum strennuorum centurionum de militum iactura stetit. Viquus enim non praniandi modo ,sed Se tormentorum dirigendorum & machinamentorum scientissimus erat.Id statim apparuit, tot enim damna
nostris intulit,apta machinarii collocatione de libratione ut dubiam ex certa spem Regijs faceret. Solitus Comes in negligentia & flagitia huiusmodi militaria seuere animaduertere,ne in hos subsietares id faceret,cu alia,tum prςcipue illu mouit ne exempli districtione,subsidiu quod hosti latu,magni facere videretur; de inde militis sui alacritas & audacia te- pesteret. Augustinus Mexia iam vallu usque ad fose se urbicae margine perduxerat;& semitas per quas 4. ἰ militi .
67쪽
militi commeandum, ea latitudine defoderat, ut bini, alicubi terni, possent incedere; sic aute contexerat,ut sine periculo,ultro citroque commearent congruis etiam locis aggeres erexerat, &desu per locandis tormentis copianarat olliola quoque,ad erumpedum ex vallo in fossam, quaqua versus co modum parabat. Ea res difficultatis multum ostendebat, propter fossae ad id latus magnam altitudinem ; sed labor & assiduitas cuncta per uicerunt ita boratu ad v. usque Kal. Octobris, illo die quadraginta quatuor tormenta locata, & his moenia verberata luccessu nullo, quod essent oculis hostium nimis expolita, & Viquus aggerem quedam planum in altum eduxisset , in quo dispositis quisque tormentis nostra petens, duo vel tria capsis & rotis confractis,disiecisset,& tormetorum praefectos aliquot occidisset,& iam soli Christophoro Lechugae.
viro strenuo,tormentorum cura incumberct Coa
chiis Comes de alio tormentis locandis situ dispic re,videreque quo pacto agger ille Viqui & machinae subuerterentur. Id fuit perdifficile, quia probet
contectie latebant: sic aliquot sex dies consumpti. Secunda Octobris valli, & porticellarum opus ab . solutum,commodiore & tutiore loco dispositis triaginta octo tormentis, assidua diverberatione, admodum firmi & magni propugnaculi,quod a for- γ . . naa Hispani oricellam Vocant, pars maior corruit oricellae Viqui agger ille impositus,que dixi: cuius ruina faetiam,vt intimae munitiones ,& propugnaculi latus totum oculis obsidentiam pateret: ibi clanculum
68쪽
clanculum Viquus absconderat maiora tormenta,& multos mos uetarios,bombardariosque. N ostri ut videre, libratis in eam partem iaculatoribus, i cum defensoribus nudarunt, & tormetorum usum illis ademerunt . cumque non cessarent tormentis oricellam, aggere & utriusque latera quatere,adeo omnia labefactata fuerunt, ut passim faxis, terraq; ruentibus, intra alterius horae spatium, vel equitatui via peruia futura iudicaretur. Parabat se milites, certa capiendae urbis fiducia, ad irruptionem: sed secunda post meridiem hora, cernentes oppidani, quid periculi, & quam certum exitium capitibus eorum immineret,immemores fidei paulo ante Balignio praestitet, & nouo Catholicoru quorumdam
hortatu,statuerunt arma in Francos, quorum premebantur tyran nide,conuertere. Erant ibi trecenti
plus minus Helveti, praesidiarij, his sibi vel cocili tis,uel ijs nescietibus, duos legatos ad Comite mittunt,& cum eo de deditione conditionibus utrique parti commodis paciscuntur: deinde fasciam alba abijciunt,rubram assumunt; & patefacta Calepr tensi porta, claues Comiti in manus tradunt. Ipse proximis militibus,qui ea noete illic excubias egerant, mille quingentis; quorum octingeti Hispani, ceteri Valones ; iussit ut sub signis seruatis ordinibus cum Roneo Marescallo urbem ingrederentur factum id tanto silentio,vi Francos adhuc res lat ret Roneus in acie forum occuparet;significaret etiam Comiti,si videretur,posse se Francos omnes,
qui in moenibus & propugnaculis ignari exiiij sui
69쪽
versabantur, icui brachio delere. Vetuit Comes, veritus ne simul oppidanis res cssct exitio ,& urbis
direptio contra pacta sequeretur. Sciosorum po tius strepitu& armorum ostentatione Francos co- pellerct,&mala sua nosse,& in arcem confugere:
quod adeo festinanter egerunt, ut & sarcinas plerique,&lius quam trecentos equos in urbe relinquerent, qui ciuibus prodentibus victori, militi cesserunt. Admiratione sane dignissimum erat,eos milites qui alias alijs imperatoribus urbes, quae illis minore labore & sanguine partae, minoris lucri illecebra,inuitis ductoribus diripuissent ; nunc rerum omnium egenos,compluribus stipendi js debitis,&praetextu Francorum quaerendoru abuti cum pos sent,nihil tamen petulanter , contumelios e, vel ra paciter in ciues admisisse. Ab hoc tempore Franci nihil hostile ex arce gesserunt. mes eadem no te, arcis aditus commodos ex plorari, Vallum parari,
tormenta disponi iussit. Nihil opus fuit oppugnatione. Francos formido subegerat, confeltim miserunt,qui non Baligni, sed Neucrsij Principi, nomine tractarent. Hi dicebant Fraciae Regem quod Sa Quin verum in nunc esse in Diui Quintini fano, & ei adessen . Ducem Neuersium obsessi Principis patrem, non posse sine flagitio statim arcem dedi, illis tam pro pinquis. petere sibi tres dies morae,& permitti duos de suis ad Regem proficisci, eique narrare, quo in statu res Cameracenses forent. Si interca suppetiae non adsint;acturos serio de conditionibus deditionis. Comes ad ea, se diu summo desiderio teneri cu
70쪽
tam potente b& militiae perito Rege prsiij sortunam lubeundi,occasionem hac hyeme se nolle perdere , quam tota state , tot damnis Picardiar &Normanniae illatis nancisci nequiuisset. Lubenter
itaque spe praelij cum Rege se illis non tres sed sex
dies concedere, & facere potestatem sex,quos vellent , legatos mittendi. Placuit adeo responsio, ut confestim de conditionibus conuenerint,quibus si intra sex dies suppetiae non mitterentur, arx Comiti traderetur. Conditiones fuere; ut filius Ducis euersij, Balignius,Viquus,&ceteri milites militariter arce excederent, vexillis expansis,tympanis pulsatis, fomitibus sicloporum accensis, pulueris& plumbi ferentes, quantum singuli in praelium
ferre soliti, & quae cuique peculiaria: cetera victorizzl nquerent: propter equos,& sarcinas, quae Hispani in urbe diripuerant , damni sarciendi causa Comes duodecim aureorum millia persolueret. Interea redic re legati, & omnem auxilij spem prς, sciderunt. Quinto die Comes Principem Neuersum inuitauit ,& hospitio exceptum laute, & sple-dide habuit, sexta vero,quae fuit Octobris nona,feria secunda, paulo ante quintam pomeridianam Comes ex urbe profectus cu suis,substitit ante portam arcis extimam, qua Franci egressuri. Francici agminis hic ordo fuit. Praecedebant currus cum sarcinis. hos sandapila nigra contectus unus sequi ba tu r, in quo cadauer Baligniae, nullo funali, cruce nulla, vel alio iustorum ornatu: diceres haereticae plebeiae vel rusticanae funus . videlicet haec mundi