장음표시 사용
91쪽
Andreas Stiborius edidit libellum de autoribis mathemati-cυ Post nostro taculo Josephus Blancanus scripsit A
tbematicorum chronologiam, sed quem non raro erroris a
guit Gerardus Joannes Vossius Joannes Baptista Ricciolus. Qui ipsemet Ricciolus Am est suo nomo praemisit coronico duplex astronomorum vel astrologorum, cosmo ra-pborum aut obhistorum, qui astronomica mei cosmopraphica proprius attigerunt Cuius prior pars ordine temporum
constructa, plane succincte scriptores illos enumerat, jam sub initium huJus tractationis commendata. Posterior autem, ordine alphabetico amplior eruditione digesta, vitam singulorum quid quisque praestiterit tradit. Nisi quod atro carbone in ea notentur, qui Curiae Romanae studia laboresque suos non probaverunt. Id quod tum passim alias tum quam maxime videre est , ubi Iosephus Scaliger, Michael Ati linus, 'cho Brabe memorantur. Non iantaxat autem chronico isthoe utroque bene meritus est de scriptorum istorum cognitione Ricciolum sed insuper quoque in ipsemet Almagesti opere omnibusque ejus voluminibus permagnam a bonarum doctrinarum ainantibus inivit gratiam , singulis capitibus plerorumque omnium scriptorum, qui rem de qua disputaturus est tractaverunt, quamcunque item sententiam foverint atque defenderint, prolixo mmmeque utiles indices numquam non pi emittendo. Ita ut longe plurimorum striptorum,
non ad Astronomiam untaxat mosmographiam sed Naturalem quoque philosophiam spectantium, insignis notitia possit inde acquiri. De Mathematicis demum omnis aevi celebrioribus quibusque seorsim quidem juxta singula eorum genera, diligentissime egit Gerardus Vosius, vir aliis etiam multis nominibus praeclarissime de
re publica litteraria meritus, libris de universae Agathesios Ima natura
92쪽
Speciatim de Chronologis antiquis disserit o Verius depolymathia cap. XII, de praecipuis ossius i. de philologia c. AII, sicut de omnibus tum in gemino opere de Historicu tum modo laudato de Mathesi. Similiter Geographos sive historia locorum seriptores antiquos laudat idem o verius cap. xj IL, ossius autem strictim quidem .dephilo cap. XL. de omnibus autem diffuse in alteris illis operibus agit. Quemadmodum particulatim onomasticorum Gographicorum scriptores recenset Abrahamus Ortelius epist ad lector I besaurum sive lexidoniuum Geographicum. Scilicet utriusque hujus postrem ordinis scriptores ita sese habent, ut partim ad mathematicos partim ad historicos peculiariter dictos pertineant: istanc quidem magis ad illos, nunc ad istos, pro diversia operum suorum tractatione. Ideoque nemini mirum videri debet , si ad diversa genera referuntur , quorum ipsamet natura facit eos utriusque generis participes.
CAPUT LRHisOricorum cognitionem qui manu iucunt
HIs igitur non incommode jam subjungere possiimus,
qui Historicorum peculiariter ita dictorum aetates, vitas, quaeque praeterea ad eos pertinent, litterarum monumentis mandaverunt Ubi primo statim loco sese ossierunt,
qui chronologi vulgo appellari solent; sive strictim sive fuse illud ipsum egerint 'tantummodo istoricorum mentionem secerint. Hi videlicet soli ex eorum classe me spectant. Nam alias tempora definire α ordinare, ad
93쪽
I: Νουτ, A scoprema Opli II. chronologi officium cumprimis pertinet. Id quod tamen citra annotationem doctorum virorum omnino heri potest: quamvis sine temporum certa ratione ac digestione, ut alias omnis historia, ita quoque doctrina illustrium virorum aetates non possint certo constitui. Quotquot igitur ex chronologorum illorum sive si ita malis appellareo Universialis historis scriptorum ordine huc pertinent, illi hactenus ad historicorum quoque annotatores sunt res vendi. Quorum praecipuo quum principio statim hujus
institutioinis indicaverim, non opus est nunc rursus iis immorari. Deinde qui sine temporum ratione habita, universales tamen scriptorum indices confecerunt, illos huc itidem pertinere, similiter e superioribus est manifestum. Porro ad hanc eandem classem non minus etiam pertinent, qui promiscue, nulla discriminis cujuspiam habita ratione , doctorum virorum memoria conservandis studuerunt, quosque in sextam classem relatos quinto ea- p te recensui. PLAETER hos omnes autem de ipssmet Historicis cui scunque generis, qui sive rerumpublicarum sive r gula ac principum sive doctorum virorum res gestas ac vitas sive alios casum eventa descripserunt, speciatimn nulli libros confecerunt, quorum commendationii' oinde quoque hic locus proprie nunc est dicatus Talis
igitur est Theodori Zvingeri de Historia libellus, additus postea Christophori Myl ei libris V. de scribenda tinime, φtatis rerum bisoria, quo plerique historici in varias classes divisi indicantur. Multo fusius id egit vir multis nomini hus praeclare meritus David Chytraeus feris Historicorum chytria quae continetur in prolixa illa dissertatione de lectione histo-I ' si vriarum recte instituenda, quampriemisit chronologia historia
94쪽
aad ars deinceps adjuncta est iisdem Mylaes libris, seorsim quoque edita cum Ratione docendi disciplinas. Praecipuos
etiam Historicos , veteres praesertim , breviter commendat Justus Lipsimicentur. I miscellan. epistola LXI, qua de historiarum variis speciebus ac lectione disserit , ob utilitatem suam seorsim quoque impressa. Quod non minus etiam praestitit l. de philologia c. I. g. I, ossius. Idem porro fecit , gentium quarum res eorum quisque descripsit rationem maxime habendo, Michael Routartius Oculi historiae cap. VIII ad equentibus. Talis etiam estJohannis Micr ii catalogus historicorum , unde constat, quinam de quo scripserint subjunctus Cusdem f)ntagmati historiarum mundi, tertia editione ad annum Christi 163 continuato. Nec adeo pridem catalogi nundinarii memoraverunt Christophori Hendreichii mercurium historicum, monstrantem autores, qui lingua Hebraea, Graeca, Latina, Teutonica, Stavonica, aliis, omnigenam historiarum materiem tra
PORRO commendandi sunt Historici, Chronologi , UGe raphi celebrG, collecti tribusque partibus exhibiti studio Martini Leilieri. Quae collectanea praeter nomina simul quid quisque scripserit singillatim indicant. Addita sunt insuper saepe de scriptoribus elogia dcjudicia, quamquam ex aliis iraesertim ossito depromta. NEC DESUNT qui peculiariter m diem de nonnullis Historicis instituerunt Quo refero brem judicium de Historiis antiquis 'Latinis Graecis, nuphri Panvinii, quod in indice operum eius inter libros absolutos sed in lucem non emistas nominatur Fortassis autem legendum Historicis. Nesicio an hujus etiam vel alterius generis sit Benjamini Prioli Iudicium de scriptoribus Graeeti Latinis, inter alia brevi edenda proruissum indiculo, qui ab excelssu
95쪽
Ludovici III de rebus Gallicti historiarum libris est subjunctus. Aliorum, quorum censura de historicis dudum vulgatί sunt, mox mentio fiet. OMNIUM vero non operosissime duntaxat sed etiam accuratissime universum hoc argumentum pertractavit ob
agna in publicam rem litterariam merita tapius jam laudatus Gerardus Joannes ossius, primum de HistoricuGraecis quatuor dein de Historicis Latinis tres libros
summa diligentia atque labore conscribendo alterai sertim editione plurimis additamentis magis locupletatos. Quorum prior isthoc opere motus eximium illud Germanica nobilitatis decus Bernardus a Mallinckro paralipomenon de Historicis Graecis centurias quinque congessit, una cum ejusdem desummo bono dissertatione Coloniae Agrip Mali pyn pinae publicatas. Excusat autem, quod aliquot auctores in istis centuriis uis nomen suum profiteantur , quos in posteriori editione GJ Vossii reperiri notitiam suam effugerat. Commemoratque praeterea, sese jam tum ante bien-i si ' PRnium ad praelum paratas habuisse annotationes ad Histo ricos Graecos a Gerar Ioanne ostio recensitos . Sed quae hactenus, quod sciam, non sunt editae. SEORSIM circa Romanarum rerum scriptores quidam fuerunt occupati Quo pertinet Petri AngeliiBargaei,
quo ordine scriptorum historiae Romanae monimenta legenda sint, libellus. Cui plane suppar est Caroli Sigonii ordo Historia Romanae, ut a quoque scriptore per temporum seriem
petenda est. Diffustius adhuc utroque' accuratius est, quamquam ad Germanicarum gentium historiam praecipue spectans , arquardi Freheri directorium in omnes ferecbronol ori, annalium scriptores historicos , pol imum Romani Germanicique Imperii.
Idem Sigonius porro scripsit dicium de Historicis, qui
96쪽
rGRomanas scripserunt, ab Urbe condita, ad Caroli M. Imperatori tempora. Cui post accesserunt Balthasiam Loni- facii excerpta de XL Romanae historia scriptorum mitis. Quibus accensendus est Martini Hankii de Romanarum rerum scriptoribus liber nuperrime vulgatus, in quo ectrum Vitae, scripta, horum editiones, aliorumque de iis iudiei breviter exhibentUr.
Eorundem historicorum libris vel emendandis, vel alias illustrandis, vel in aliam linguarta transferendis, vel edendis, non pauci itidem operam tribuerunt. Et multi quidem huius duntaxat illiusve, nonnulli vero complurium simul. Quorum illi potius ubi de singulis quibus studium impenderunt agitur commemorandi sunt. Ex his autem jam laudari debentscholia seu dilucidationes in Latinos plerosque historiae Romanae scriptore Marcelli Donati, viri de Mediea historia mirabili libris alias clarissimi, prudem ab eo prornissae, sed huius staculi anno quinquagesimo sexto demum Veronae impress e. Seorsit in Historiae Augustae qui vocantur scriptoribus emendandis post Joannem Baptistam Egnatium plurimum laboraverunt Isaacus Casaubonus&Claudius Salmasius Viri summi. SPECIATIM praeterea heic quoque mentio facienda est Mythologicorum scriptorum. Tametsi enim vulgo sub reliquis historicis fabulos quoque historiae scriptores
contineri solent tamen accuratius rem perpendenti facile
apparet , iis peculiarem locum potius deberi praesertim quum perquam dispar eorum sit ratio, nec omnes id argumentum eodem modo tractaverint. Est autem isthaec opera jam tum a me suscepta, praecipuis eorum scriptorum commemoratis, lib. de origine fabularum oentilium
cap. III UIM PRIUSQUAM ab Historicis eorumque memoratoribus
97쪽
bus discedam, adhuc aliquid addi debet de iis qui illustri
Iam familiarum Genealogiarum destriptores seorsim alias enim si historicis comprehendi solent indicaverunt. Etiam haec notitia quippe juxta Cum Chronologia Geographia ad historias rectius intelligendas quam maXime requiritur, estque alias quoque non minus insignis nec unius utilitatis Qua de causIn quoque jam olim tum ex Graecis tum Latinis nonnulli huic argumento peculiarem operam impenderunt, GerardoJoanne ossi lib.de Philologia cap. GIL commemorati. Post superioxi nostr que hoc taculo idem a multis doctis viris magno studio atque diligentia est actum. Quorum alii priscarum dudumque exstinctarum, alii hodienum forentium , alii
Europaearum, alii externarum, familiarum origines atque propagationes in ordinem digestas in tabulis exhibuerunt. Id quod primus serme praeclare praestitit Reinerus Reinec-cius, insigne quondam Academiae hujus taliae decus, tum alias tum peculiariter in Historia Iulii ob praestantiam iuxta cum Ubbone Emmio, viro itidem clarissimo, qui in opere chronologico idem fecit, aliisque quibusdam a Vossio diserte commendatus. Jam ante vero Genealogiam insignium Europae Imperatorvm Regum, Principum , a Gothis deductam, Regiomonti in Borucia anno superioris saeculi post sexagesimum tertio vulgavit Helirichus Zeellius Agrippina , Alberti senioris Borusorum Ducis Bibliothecarius. Paullo post Reineccium Hieronymus Henninges edidit vastum opus Theatri Genealogisti Similiter circa idem tempus suasmenealogias Elias Reusnerus. Inde in hae Academia tabulas Genealogicas confecit Rudolphus Diep-holdius, vir doctissimum, ab Henrico Sannemanno post editas. In eodern argumento multum quoque laboravit,
98쪽
muri bainius itidem tabulu Genealogicu publicatis. Porro decennio abhinc prodierunt tabuia progonologicae Philippi Jacobi Speneri, quibus plurimorum Regum, Principum,
Comitum, Dominorum, progenitores XXXII eXhibentur.
Nec minus laudari debet studium , quod raro inter sui ordinis homines exemplo ad hanc rem adhibuit in Germania opo-Chronο-Stemmato-graphica Gabriel Bucelinus. Editae quoque sunt Tybingar insignes talae Genealogicae Principum Imperii, sed absque nomine collectoris Ibidem tertium vulgatae sunt Nicola Rittersitusi viri clarissimi Genealogiae Imperatorum, Regum, Ducum, Comitum praecipuorumque aliorum procerum orbis Christiani , ab anno M CcCC usque ad annum MD LXIV edusti addito post quadriennium aliarum tabularum auctario. Quae tanto magis commendarimerentur , quanto multis aliis, accuratiores
sunt, quantoque plurium Principalium cillustrium familiarum quae hodieque superstites sunt ac forent , progeniem proponunt.
Mitto nunc alios adducere, qui vel itidem dedita opera id egerunt vel alias per occassionem scriptis suis ejusmodi generi recensiones inseruerunt. Sicuti nec illud nune opus est singulatim ostendere, quodnam operae pretium quilibet eorum quos nominavi fecerit quodque alii externas, alii patrias persecuti sint quod item alii pristas solum , alii recentiores quod porro alii paucarum vel minus illustrium, alii plurium clarissimarumque familiarum rationem habuerint quod etiam alii integras , alii partem duntaxat earum tradiderint quod insuper in ipsa-
met enarratione non eundem modum omnes Observaverint, sed alii adscendendo, alii descendendo processerint: quod denique alii a fabulosis usque vel saltem penitus certis, alii a veris demum di de quibus certo constat origis nibus
99쪽
IN NOTITIAM SCRIPTORUM CAPyrra Θnibus eas deduxerint, Scilicet quo majoris utilitatis sunt quaecunque genealogiae eo pluris quoque merito fiunt: dc quae fide dignis e monumentis sunt depromtur, lae quoque
'eram laudem merentur. Nihil enim attinet, per fabulas iis celebritatem venari, quorum majorumque res praeclare gesta per regiones , per regna, perque orbem terrarum nomen ac genus eorum commendant. Suffcit nunc in eorum, quos Vossius laudavit, complementum praecipuos indicavisse. PER Historicos autem quinam intelligantur, neminem latet. Obtinuit videlicet vulgari loquendi usu,Historiae nomine peculiariter non nisi rerum gestarum narrationem denotare. Ut proinde ad civiles morales duntaXa res Historici potissimum pertineanti A naturalium, medicarum, quaeque ad alias artes atque scientias spectant historiarum sive observationum scriptores, sub hisce non continentur, suo propterea loco quaerendi.
stui de Oratoribus commentati sunt me
AB iis quibus Historicorum notitiam debemus pergo
jam ad eos, qui de Oratoribus, eosque utriusque generis sive docuerint sive secerint eam artem simul comp*ehendendo, egerunt. Ubi statim primum illud lante omnia monendum venit, de iis admodum pauca reperiri seorsiim annotata; sed plurima huc spectantia hinc inde exstare tum in universalibus indicibus, tum in scriptorum Vitis, tum etiam in eorum commentariis , qui sive suae gentis sive
certi alicujus ordinis scriptores memoraverunt: non pauca
quoque apud eos reperiri, qui reliquarum disciplinarum ad eosque pertinentium scriptorum peculiarem rationem
100쪽
habuerunt. Deinde probe quoque notandum est, Artis Oratoriae alium olim fuisse usum atque hodie est; ceu moX clarius patebit. Accedit tertii, quod post introductam
religionem Christianam duplex sit Oratorum genus ortum. 'rum alii circa illa fuerunt versati quae ad res saeculareS, ceu Vulgo, sive ad externas, ceu prisci Christiani scriptores appellant, spectant alii vero facra argumenta tractaverunt. E quibus hi ad Ecclesiasticos scriptores pertinent, quorumque proinde passim fit mentio in omnibus iis commentariis, quos lipra in Theologorum notitia commendavi. Alterius vero istius generis Oratores in omnibuS ferme reliquorum scriptorum catalogis memorantvi' ita tamen, ut post litterarum studium in Occidente restitutum
ad scriptores Philologicos mistoricos illud ipsum praecipue solitum sit referri ceu palam est scriptores, qui idem hoc quod nunc agito argumentum jam a fine laculi quinti
decimi quomodocunque tractaverunt, inspicienti. Quandoquidem qro in republica Athensensi atque Romana quam maxime Ars Oratoria exercita fuit , ita ut alias respublicas non liceat invenire, in quibus aeque illa valuerit praeterea quoniam Oratores in illis duabusis buspublicis celeberrimis illud genus quam maxime usurpaverunt, quod in aliis itidem vix licet observare, quod videlicet magnam partem orationes eorum in publicis etiam judiciis locum obtinuerint,is insuper ad populum persuadendum eas illi habuerint ea propter etiam gentis utriusque tanquam prae aliis quondam cultissimae, sacram atque ab ipsomet Deo optimo maximo institutam Israelitarum rem Dublicam semper excipio, celebres oratores posteris per litterarum monumenta sunt commendati. Et quidem praecipuorum Graecorum , potissimum vero Ro-imanorum Oratorum elogia descripsit Marcus Tullius in