장음표시 사용
621쪽
Magisterium sormetur, Veluti in Maxgaritarum, Coralliorum &C. praeparationibus coni laetum est fieri. . Magisteriurii enim est icente et om Paracels) Fod ex rebus extractum est, sine separatione & praeparatione elementali, quod fit additione aliarum rerum. Vide Artaehidoxa de Magisteriis. QEandoquidem horum pulverum indubitatum ex tota stibia stantia commodum expectatur. Non autem Opus est, ut hisce immoremur, exemplo Begoartici lapidis edocti, qui Ventriculum ingressus, a siccis acidulis ibidem conten iis, & calore nativo,sbi Vitur, ut quamprimima opergitionem si iam prosequatur. Noster enim pulvisculus eandem quoque subit alterationem citra magnummorae dispendium,& ab iisdem succis & calore fermentatus tu actum ducitur. Hac autem serie pro rei exigentia Medicus praesens industrie disponat, habita ratio ne praecepti nostri, supra a me memora i d. Syr. de Betonica, Violaeeus, Capiti. Veneris, insus Fl. Tunicae, Iudepus rosatus, Syr. Limonum, de Alth. Fernelii,Borraginis, e succo Citri, e siicco Card. Scabiosae, Granatorum, Myrtin. de Mentha Nc. Jj. s pondus. II. Aqua Cardui bened. Menthae. Melisiae, Portulacae, Acetosae, Artemisiae , Borraginis , Buglossae, Muthae , flor. Titiae, Roris Solis, Rosarum, Agrimoniae, florum Liliorum convallium, Primulae veris. Vel decoctum
ex hisce, J ij. aut circiter. Cocci Maldivensis Me idullae pulveri, ut & putaminis, nec non corticis in-ltermedii,
Dragmae unius pondus admisceri poterit. Atque ex hisce simplicissimam medicamenti e Cocco compositionem colligere est.
Stomachicis, l Hepaticis, lPectoralibus, de FDosibusjustis.
.& Ladanis Chymicis,3 Cephalicis,
CardiaciS, PectoralibUS,Hepati, ' Ventriculo, ydicatis.
s Solidis, s Rotulis cum pulver. El. Cordial. Restaurantib. siccis e Cochleari. D'', paribus dosibus. VCons. H1acynthorum, S Vri simplicibus praeterea specificis 3c Alexipharmacis seligere licebit ea, quae prudenti Medico ad constructionem Boiorum, Electuariorum, Rotularum seu Tabel darum facere videbuntur: quibus Medullae Cocci Medici, Corticis intermedii &ipsius Putaminis pulvisculus adjungi possit. Veluti sunt: Aeetosis semen deglubatum,quod pistillo ligneo in marmoreo mortario praestatur a religiosioribus Pharmacopoeis, Ambrae griseae grana tria quatuorve, Anti thorae radicis pulviscul. Bj. Vide Ant. Guarier. de peste.
Begoarticus Lapis utriusque Indiae, Bistortae radiX, Cornu cervi, praeparaxum ut infra docetur.
622쪽
Corinii Asini Indici, cujus praeconia C. Barthol. profert. Cinnamomum electum. Caryophyllon Plinii. Quod si veterum dixerim esse Amomum, non multum aberrarem: alibi, Cassia lignea. Croci B j. non ultra. Cerasorum dulcium nuclei. Drahenae radicis pulveris B j. vocatur Contrarerva. Ebur nativum 3 fossile. videatur C. Bartholin.
Hiacynthus gemma. pondere B si praeparatus. Ligni aloes B j. Lapilli pretiosi ferme omnes, praeparati, pondere B F. quales si int, Topasius, Rubinus, Granatus, Sapphyrus, &C. Mosci orientalis grana ij. aut iij. sit dosis.
Monocerotis cornu, praeparatum ut infra dicetur. Margaritae praeparatae vulgari modo.
Marga selecta seu Bezoar minerale. Vide Bauhin. Ρaeoniae maris radix, ejusque semen mundatum, 3 F pond. Petasilidis radicis pulviscuti Θj. Persici nuclei. Smaragdus ad 9 j.
Santalum citrinum. ScorZOnerae radiX.
Scordium. Rhinocerotis cornu. Vide Ant. Schnebergerum in Cat. Med,
Tormentillae radix. Titiae florum pulvisculus. Viscus qdercinUS. Vngula Alcis exhibita & adplicata. Adverbia porro tria Cito, Tuto , Iucunde, plus opis & auxilii praestabunt, quam tres instructissimae ossicinae. Ego ingrata omnia illubens immisceo alexipharmacis, cum tutius d jucundim quam operentur, & Cordi robur potentius assient. Porro venenum assi impium, aut ejus saltem suspicio, dilationem, minus quam venter famelicus,imo nullam,patitur. Q lare quod prae manibus est quam citissime in usum vocandum. Simplicium autem memoratorum, quibus ponderis signum additum est, habenda ratio, cum dosim unam tantum hoc nomine intellexerim. Caeterorum vero in dosi non pecCatur. Formularum porro magistralium diversitatem adnecto.
In Ca tis vitiis graVioribψ, Dii in ner Pomm , E lepsia, Paralysi, Con- 'Dubionibψ, Tremoribus crudelibus oec. Pulveris Medullae Cocci Medicae sutpote potioris partis) 3j. Consectionis Al-kermes & Hiacynthorum ana 3 f. Visci querni & ungulae alcis ana B j. cum Syr. de Stoechade, Betonica, aut julepo rosato. F. Bolus una vice assiimendus, & repetendus ubi visitim fuerit. Aut F. Potiuncula cum aq. melisita, & Syr. limon. &c. seu Conditum Magistrale cum syrupis 3c conservis Cephalicis & pulveribus.
In D fienteria cruenta ,'Torminibus :s Za antepraeparatione debita per Rheum in Clysteres.
V Corticis intermedii Nucis Medicae 3j. si desit, Medulla aut Patamen vicem suppleat) Terxae Lemnite, Lapidis Begoartici Orientalis &Bistortae radicis ana B j. Syr. de succo Portulacae parum, ad consistbntiam. Bol. F. & insuper adjectis requisitis, Conditum, Potio, &similia. Is
623쪽
ν Pulveris Medullae aut Corticis intermedii, aut Putaminis 3 j. Borracis 3 g. Cassiae ligneae aut Cinnamomi selecti Bj. Croci Orientalis, &Ambrae griseae, ana grana v. Syrupi de Artemisia Decocti radicum Tormentillae, aut Caryophyllon Plinii , q. f. F. Potio.
In Peste Febrabin malignis Contae Osis.
V Cocci Maldivensis 3j. Seminis Acetosae mundati Ρj. Syrupi e succo Granato iarum acidorum, aut Scabiosae, aut florum Tunicae Diascordii Fracastorii 3 j. Decocti radicum Pelasitidis, Scordii & ScorZonerae, aut aquarum Borraginis, Buglossae,q. f. F. Potio.
In coli doloribis alius Intestinomm mitiis.
V Medicae Nucis nostrae quantum in praecedentibus dictum es ea enim dosis est concinna) Mithridatii Damocratis 3j f. Pulver. Drahenae radicis &nucleorum per sici Mali aut Cerasorum ana Bj. Syr. de Mentha majori j j. Decocti aut Aquae Melii se, Ruthae, aut similis, q. s F. Potio.
In Veneni assumptione variae formuia pro natura Neneni.
1 Ol. Amygdalarum dulcium rec. expressi aut ' j. f. Lactis ovilli aut Vac cini aut Cuphili ' a a Ct, aut Osiit aut praeparati per vaporem
Cord1alium 3 f. F. Potio cum 3j. COcci. 1 Theriacae & Cocci Maldivici ana 3j. Pulv. Bezoartici Occidentalis, aut imitaneralis, seu margae selectae 3 s. aquae aut decocti Cardui benedicti q. sufficit. F. Potio. 3 Pulveris nostri Cocci cujus-tandem-cunque partis 5 j. pulV. Smaragdorum aut e pretiosis quinque Bj. Emulsionis ex frigidis Seminibus, Amygdalis amaris, s a. aq. florum Tiliae factae S V. F. Potio cum Syrupi violati Jj. s. ad saporis gratiam de
Hiacynthorum Consenio nostra, huc spenans.
Vere cardiaca, cumprimis utilis: cujus dragma una commisceri potest pulveri nostro, Cocci Putaminis, Medullae, aut Corticis intermedii. Hujus autem accuratam excerpsi ex Mercati, Venetorum Sc Montispeliensium An tidotariis descriptionem, nostrae patriae aptatam & a D. D. Collegis meis omnibus approbatam & Antidotario speciali nostro aliquando inserendam; cujus specimen Doctiti' p . Fontanus Collega noster anno praecedente exhibuit. N Hiacynthorum praeparatorum. 3 vij. Boli veri Armeni, Coralliorum rubrorum praeparatorum. Terrae Lemniae. BeZoartici lapidis Orientalis. Smaragdorum. Rubinorum. Granatorum. Sapphyrorum. & To pasti, praeparatorum. ana Sit. Coriandri praeparati aceto. Cortic. rad. Pentaphylli. Tormentillae. Coralliorum alborum praeparatorum. Ligni aloes praestantis . Granorum Kermes. Spodii praeparati. Rad. Diptami. Sem. citri mundati. Rosarum rubrarum ab unguibus purgatarum. Rad. Caryophyllatae odoratae. Summitatum Scordii. Caryophyllorum. Seminis Ace- rosae mundatae. Portulacae. Florum Buglosis. Violarum. Rasurae Eboris. Sem. Endiviae. Margaritarum praeparatarum. Cornu cerVi citra ustionem praeparati. Santali Rub. Albi. Citrini. Radicum Scorgonerte. Carlinae. Ossis de corde cervi, & Vinceto-Xici. ' ana 3j. cCaphiarae. Ambraegris eae, de Mosci Orientalis ana Θ g. Bractearum auri. num. XXX.
Syrupi de succo Citriorum aut Limoniorum, q. s. aut J XXIV. F. Confectio. Haec tempore aestatis a fermentatione, quae mensis spatio peragitur, strupi praescripti
624쪽
Unciarum trium aut circiter augmentum requirit, & Vitreo vase adservatur, citra situm
Atque haec Olficinae artificiis ad habilitatem idoneam tranSferuntur; quae sequuntur, naturae ipsius industria commoditatem fere acquirunt. Observatu enim non indignum, quod a Rusciae Imperatore quodam, ante annos forte centum, dens Elephanti multis Alcis coriis circumvolutus, & consutus, terrae gremio commisitas est; cujus tandem copia casu ita ferente) huic Imperatori facta dicitur; qui fundamina aedium in Regia sua jaciens Thesauro se beari credebat, cum erueretur: multijugis autem coriis hic sb lutus Thesaurus, dentem aperuit librarum sorte quadraginta; cujus ossea prius & quasi lapidea qualis dentium est si ibstantia,tota ferme conversa erat in medullae compagem saxorum margae non absimilena, dentibus friabilem, atque manu sblubilcm ; denique in Bezoartici lapidis si abstantiam Medicinae aptam. Quibus gavisus Imperator,& posteritati eodem munere prospectum Volens, novum ejusdem rei eXperimentum conditatorio facto sumere statuit. Accedit & hoc, quod in Borusia in summis cerevisiarii aedi bus cornu cervinum fuit repertum, Cujus, Ob continiatim quinquaginta circiter annis vapidi halitus assiatum, cornea durities in mollem & pulpossem versa erat. Ita expetariundi &: Medicinae dotes investigandi ansam castis praebuit; etsi non semper lubrica sors se interponit, postquam Naturae potentia limitibus nullis circumscripta , in perta ficiundis miraculis nunquam ignavescit. Sed haec Naturae effecta, multo ad maturan dum tempore opus habentia, artis adminiculo velut praecocia reddi queunt, si legi tima administratione opus instituatur. Quod sequenti exemplo documentum invenit , quo Ossii, Cornua, dentes, trium septimanarum spatio in aliam substantiam verti posse declaratur. Modus autem aCcelerandae praeparationis, sequentium digestu apparet. Ossa enim, Cornua, Dentes, Cranium, scilicet Humanum, Lapides e piscis Phocae aut Manati capitibus & Balenae instrumentum auditus, lapideae prorsus du-iifiei , quod a forma AnatomiciS OnCn apte aiC Lia i , -- 1Horri; caput Alembici filis aeneis constringere debent, ut firmiter inhaereant. In Vesicam vero subj eaani in
duntur Cardiaca, velut Melissa, Mentha, quaelibet denique herbae, & flores aut ligna
odorata; quae justam aquae multitudinem nacta ea cautione locari debent, ne Alembi ci interiorem partem ebulliendo contingant. Ignis Vero continuo alimento fovendues est, ut in opere hoc nullo morae interpositu perpetuari possit. Ita totum translationis in aliam stibstantiam negotium trium hebdomadarum spatio absolvitur; 3c quae obduritiem contumacia reddebantur, in teneram compagem transvecta cernuntur. Cujus secreti tanta hactenus ma)estas fuit, ut participes suturi juramento se obstringer coacti sint, nunquam illorum opera mysterii arcana in lucem ventura. Lectorem diutius detinere non fert animus, Cum quaecumque Curioso naturalium rerum indagatori non minus ac Medico Theorico & Practico Hssicere valent, pro viribus meis obtulerim ;&prospere semper quaslibet Cocci Maldiv. in morbis exhibi tiones aut praebia ut cum Festo loquar) evenire animadverterim, dotes illius non solumessicaces admodura, sed etiam tutae, admirabiles incredibilesque celebrantur. Quare vera cum gloria praedicare non dubito, Antistitem Alexipharmacorum Coccum no strum esse ,experimentis indubitatis non fallacem. Quae stentorea voce ex veritatis suggestu deprompta a me cum dicantur, nemo consternato animo esse debet, velut pueri vocum terriculamenta exhorrescere selent, postquam facilis ad fidem accessiis in rem eunti patescit.Iure autem merito,dixerim Cocci,nostri maris accolae & velut novi coloni,accessu rei medicamentariae pomoeria immensum dilatata ornatius splendere. Quod ipsum si de Ephemero Insecto anmem, nulla veritati laniena inferetur: Etsi ob veneni pervicaciam minus tuta illius administratio est, in morbis praesertim de taediis viscerum internis, in quibus summa Cautela, magis ut deseratur, quam ut applicetur, opus habet. Nam in externis ad explorationem non adeo intuta experimenta offeruntur. Sed Ephemerus noster in aliud diarium transferri debet, postquam praesens laboris nostri peculium est, Cocco nominalia sua &lustricum diem statuere. Quod serotino quidem studio aggredi contendo,sed non contemnenda ratione impulsiis. Quippe levicula nominiS explicatione operis frontispicium obsidere non volui,dum majoris momenti res se calamo nostro ingererent, in quibus Medicus & Naturae indagator solers, non grammaticUS, aut locutuleius oscitabundus, armos sitos experiri posset. Palma Coccifera Indica, non fuit Veteribus nota.Videatur Clarissimus Sa sim qui rationes affert, Pag. I 2 I. err
625쪽
citationum Plinianarum. Indi Nucem indicam vulgarem Care & sibinde Cocothne & Coo vocant; quod nomen Lusitani syllabae augmento bearunt. Hispanico enim flexu Coctaco eam indigitant. Sed neque rationis expers appellatio est; quippe ideo huic fructui
nomen hoc dederunt, quod tria soraminum Vestigia in siimmitate perpetuo monti mento conservat, quibus Cercopitheci aut similis animalis faciem repraesentat, quae oculorum cavis atquC oris rotunditate distingui uolet. Qv d ipsum Garcia adstruentate roboratur, qui hac Etymologiae ratione Commentum suum defendit. Minus firmum vero est ideo Nuci vulgari, Cocco, nomen datum eisse, quod Simia talis soni vocem gutturis applicatione, praecipue irritata, promere solet. Si enim ne ipsa quidem Simia ob hanc vocis articulationem Coccus nuncupatur, iniquius in fructum, qui forami-inum modo vestigiis Simiae affunilatur, onomatopoeia haec transferetur sed quid diutiusquam par est, circa hanc levitatem distringimur Z postquam ex Graecorum armario vera nominis ratio derivari potest. enim illis non omne granum, sed rotundum aut ovi forma effigiatum denotare uolet. Etsi Nemo, iii Dictionario suo Latino-Hispanico affirmat, generali significatu granum ita describi. Qui vir Graeca
rum literarum cum Latii secretis experientissimus fuit, unico in fidem vocando Iuve nate , cujus Satyras Commentariis suis Olim illustriores reddidit. Qgo verborum complexu definiri potest, Cocci nomen ex Graecorum abundantia ad Latinorum penUriam derivatum esse. Aquitani Cocco del)ou,ou scrovello, OVi putamen aut Corticem, δίcocco ingrano,excrementum illud Ilicis bacciferae, granum infectorium, κ&κκsν βαφων, vermiculis etiamnum praegnans, vocitant. Κοκκαλοι Nuclei Pini indigitantur. Ricini grana dicuntur Graecis, quod bilem evacuent. Hebraeorum soac, quassi Cac,
Coccum denotat, referente in Harmonia Etymologica su . Care fructus seu Coccps insularibus Mald. est nuncupatus; quid Tavar significet, ignoratur: Si no
stra Nux Medica Taet rcare in Tamarcare mutari posset denotarzz per excellentiam,ram. ii TMmutatione in Corum arbor, ut & Dactylorum,Palmae
denominationem habent, ut Principes inter Congeneres: Palma autem quasi Parilemaci pariendo nuncupatur, VarroNe teste, & Carolo Stepha , in Vineto suo, pag. 1. Gemma Bolanicis autoribus oculum & germen significat, translatione a Lapillis pretiosis. Germen interim dupliciter accipitur; primo ut Gemma quae solubilis e carne Nucis eximi potest, quam Drard Gallice camande, totam nempe medullam, vocitat; secundo ut apex Palmae Vulgaris. Garcias Indos dicit Palmarum germinibus vesci, quorum collectio praecipue fit, Cum caeduntur arbores ad aedificia fabricanda , ut esui sint. Expetuntur & Dactyliserarum a Formicis, teste Plinio, cum jactura arboris, quia non ferunt decacuminationem: gratiora longe sunt palato, quam aut Castaneae molles, aut humiles Palmae, quas Vulgo Itali Ce glioni vocant. Qia' etiam vetustior est Palma, eo tenerius & delicatius germen producit; at eo sublato perit Palma. Hinc fit, ut qui hujusmodi germen edit, hon immerito Palmam vorare dicatur. Datur, teste , species quaedam Palmae seu Nucis Indicae praeter vulgarem ; cujus
primitivus fructus,ad instar Pomi nostratis,tota substantia edulis, teneritate & suavitate acceptissimus; Verum inVentu rarior & quanto antecellit Vulgarem primis incremen ii mensibus, tanto, ubi maturitatem consequitur, deterior & ineptior usibus. Mollusio, ex sententia molliore aC teneriore Carne fructus dicitur,aut Malum cum primum
fugax, quale Persicum est. Gesnervi Nucem Molluscam inter Iuglandes ponit quae moliatiore est putamine; quod Amygdalis quibusdam etiam familiare, cum ex lenissima ditagitorum compressione frangantur. Et quandoquidem haec ita Drardi inter IndicasNuces putamen ipsum molle & vescum habet, mihi in Lexico Bolanico meo bilingui
necdum evulgato Mollusca cognominatur: e contra vulgaris Indica Nuri propter durum putamen, a frangendi mora. Palmarum quotquot sunt species, exhilarantur flore ; secus ac tristes arbores, quae sine eodem annorum gaudia non sentiunt. Flos vulgaris luteo fulget colore, magnitudine fructui aequalis. Quad autem de Maldivensis Medicae flore dicendum sit,adhuc sub Iudice lis est,postquam nulli plantam& florem vidisse contigit. Impellor subinde ab amicis,ut Mald.minorum species aliquot proferam; quia fama percrebuit, apud plurimos Nostrates, qui in Indiae diversis locis
vixerunt, dari varietatem aliquam Coccoruiri, eosque Maldivensium titulo, sorte ob effecta aut faciem, beari volunt. Ego, ut Verum fatear, non agnovi, neque in musaeo meo coacervavi fructus Palmarum alit Coccorum congeneres, praeterquam quinos
626쪽
GvLIEL MI PISONIS MANTISSA AROMATICA.
aut senos; quos tamen minus Mal livensi conferre, quam Murem Elephanto compa rate licet: quorum descriptiones praesentis laboris non esse volui. Exempli gratia, Fami geratissimi Machioli Cucios hora, nec non alterius Palmae fructus, vere bacciferae, huc advocandi non sunt;quorum amborum & plurium praeconia cum iconibus mecum ut spero) non moritura sunt. Neque inconcinne ad Palmarum classem referendus fructus, quem tabella exprimit Clarissimus I. de Laet, durissimo de lignos , putamine, quo duae Nuces Continentur, mole pugni unitas , nec non alter, Totos e , cujus idem accuratissimani descriptionem profert: Hujus autem fructus integri vicenis nucibus prae gnantis iconem sum exhibiturus, si Deus vitam protrahat. Theophrasti vero, Plinii, neenna, Serapionis tam Medicorum, quam Historiographorum, atque etiam Neotericorum sententiis ad amussim perpensis, & ipsissima rerum indagine servata, pensium meum cum bono Deo absolvere conor. Interim Paeonio Medicamento nostro Maldi
vico, maximopere utilissimo, suavissimo, imo manui quasi Dei operantis tuto, cito Uu--δε, satisfactum pro viribus opinor.
627쪽
In Historia Nat. Ind. Orientalis Notabilium.
aeris temperies calida ct humida. 3Aeris insalubritas. 3 atis o hyemis disserentia. 4 atis initiumpluviosum. 6
At ehengi fructus. I 9 Amphisbena Serpens. TIAnanm fructivi. J Sanguilla. Anguillarum ustu suspectae. 7 Anni tempora non nisii duo sint. 4
Atrophia. 2o Aura marina salubritas. qmontana salubritas. 3Apis amphibia salubritas. I
Carambolasfructus. Carandi fructus.
Cardamomum minus. - -, Mattit.
Capophyllum Hubare. Caryophyllumspicatum. Cassia ct Canella disserentia. Cassia Caryophyliatη.
-- Natale florum. Causa frequens morborum, Cyman. Celebes Insula. Cervi. ylon Insula. Chamaeleon. Champidacafractus. Champacca Os. Chilli. Chocotita. Cholera morbus. COIocassia planta.
Conger. Conger monstrosit . Conisera arbor. Coquo. Cornu sicis planta.
Corpus. Corpus Cornutus. Coturnix.
Cranium Rhinocerotis. Crocodilus. Croci extracti laus. Curcuma. C nara. perus.
Dissertatio de morbis Endemiis. ΑοDoulonias frutex. RI Dronte apis. TODurionesstudius. II 8 Dysenteria. 19
Fraxinus. Io Fructus Iapanis familiares. IIFrutex incognitus. X T
Halicacabas. I 'Hepatis Apsema. 23 Heves. 3 δHirundo aquatica. 78Holli liquor. 2OOHolothuria. 9,&8Osdropis frequentia. a Curatio. 23