Joannis Heurnii,... Opera omnia tam ad theoriam quam ad praxin medicam spectantia... Iuxta Otthonis Heurnii,... tomus Secundus

발행: 1658년

분량: 512페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

Commentarius

in quamcumqae vel pulmonis vel ceruicis affectionem Qui cie quasi vinculis st4ngit puteri Eo

inciderit, Anestum: quia 'neque triri limite citrer aerem lentem Unde calor nati rarae sine e o

. 1-e possulentem, unde calor nativus foras vo Non dissicultate expectorandi, ut senes: sed libere e xcludere.Terti naturae infirmitate secundum cruditate & corruptiviramque ficultatem, & vindem, & animalem, Vt in a in od nimirum neque spiritum libere ducta steriore. Nam hie adest summa infirmitas sicultatis λd tempς rationem caloris,neque fuliginem ocludant vitalis;quia paucitas fuliginis quae emittitur, signum ad expuVS tionem: Vnde fit ut extinguatur calor ni est facultatis infirmae. Desideratur ergo etiam copia riuus aut suffocetur. Axque haec spirandi difieulii, spirituum. Nam ubi ex spirandi discultate frequen- prouenit , ptisana intempestiue adhibita. vel quiatia, spiramus,materiaredditur siccior & contumacior, ab ipsa abhorrescat, quamuis abhorrescete nondebε quae tenacius bronchiapulmonis obstruit. Adest veris rei, Cibus quoque qui morboineunte datur, intei ficultatis animalis infirmitas, quia 68. musculis de- cludit viam spiritus,& degenerat in naturam malefiα negatur ea facultas, ut non possint summa vi fuligi- nobi ficae. em mcludere. hinc sterior in morbis thoracis &in c usus respirationis triplici de causa augetur.ui apoplexia set E est lethalis: quia denegatur spiritui tio thoracis & pulmonis:vnde fit respiratioriquen, exitus. Atqui in haec mala incidunt, qui auocata na- & parua, secundd, ex phlegmone cordis, id est calo tuta ab instituto, hoe est, a materiae morbificae miti- re partium vitilium: inde respiratio magna dc celeris.ficatione, ptisanam exhibent dum siccus adhuc suerit tertib ex delirio : nam illi tardum & magnum res morbus. pirant. Nulla mors sine syncope.

HIPPOCRATIS TEXTUS,

XXXV. Atque sit τι iure optimo huiusmodi ianitaneiprisci eristimarim quasi isti ne pereulsor,tum

x X X V II. i Bauru requenti O multa respiratione,

i A ιη , id est, iciti. qui nimirum mo- COMMENTARIV .riuntur cum dyspnoea vel steriore, in his livet latus. i Hoc est, parua&densa. Cor tractum in sy a Nimirum ante septimum diem, aut eo ineun- pathiam pulmonum, aestu incandescit. Primit m dite vit definctos, qvba percussi;aut Fba orthopno a xit aptisana intempestiue exhibita respirationem par moriuntur vel cum steriore. hisenim qui orthopnoea tiam & densam reddi:iam quae mala inferat parua αvel steriore affecti moliuntat, latus redditur Iluidum, densa spirati recensetivi dictum est. a Vide quid differat ii pdsmate. 3 Id est,maxime. b Id est,ualde glutinosum. Vel membrana liuida, ubi, dicit Galen. radix i Seu minime concoctum, απερον iam appellδ erit phlegmones: nam sanguis ob dolorem attractus quod ptias ἀσαπὲ, dixerat. sui Choc est, ob solutum continuum: quod autem in , Foris videlicet intrb:& intus foras. cute solutum est & diuisum, id in morte refriget Id est,essicit ne spiritus eat redeatque viam. tum,nigrescit' ut euenit contuss etiam. Ex Hippo vertespirationem aeris,dc expirationem prohibee crate in Prognostex nigredine non semper captan- fuliginis. tur signa mortis:ex liuore semper .dicet quis, Nonne

fit progressus rimateria venenata,vel exescet avi patia H IPP OCRATIS TEXTU S. si , e terna quoque in patre appareat : qudd facile X MX VIII. Eierim qiud sin honchiis teην J J

partes internae sua mala in Martes externas transfun- eunctatur expectoratum, spiritum aditu ad ρrprρhi dant3Sine dubio, ubi collectio est materiae,in morte rit celeriterque forin merri cogit. resoluta retentrice funduntur succi. COMMENTARIus,

ici M ad vias adhaereicit qui ad thoracem

v v νω Calor extinguitur reiplici de causa:inopia pabuli, ι , , ' 'ri' copia fuliginis,& a rei contrariae occursu. Hic.inopi δνησMM i-b πι μαΠ υ γ pabuli, ac fuliginis copia moriunxvr i. XXXVI. Cum

do de distendendo dolorem excitabat: quaeque cumctando magis computruit, partibusque obsessis vi tium intulit. nam in steriore multi etiam sedato do lore moriuntur, Ut an senibus contingit. Tandem irmorte reseluta tetentrice fundunt sesucci, sum ma

302쪽

mentum, morbi conditionem,& aesri naturam.Nam picrocholis ανω , hypochonditis di entis, duris, de calidior libus,non dabis meliciatum: mulieribus hysteri eis in asthmate non dabis oxymel. Cum praestantiὶ quadam iudicij. quasi dicat, Heacti iudicio est opus t disternas , quibusl aqua, quibus melicrato,quibus oxymele sit opus.

Hippo CRATIS TEXTU s.

X L II. t o vim vi tem hoc esse facisntam ita via det up nam recent pasto agro mcdum subducta aluo si a fbris inuaserit: De ea i cum dolore Q, sive 3 doloris expers , tum sorbitionis in tam diu

303쪽

Commentarius ,

nequit, ut quibus id est dipsedes. 3.Acut.lib. Quia quicquid est fiigidum actu pulmonibus inimicum est. 1.Aphotir . τα υῖς - ηολε- μια, νιο ιυ . Cartilagineum pectus csim sit,

id labefictant,& intercipiunt vias thoracis.1 Ad explendam sitim. 6 Dilutissimo: quia mel sitim magis augeret.

Non enim oxymelitis tantum praebendxim quantum postulat ager, quia labefutatur aluus. sumat una dos,uncias tres:Nam OxΤmel ite in magna copia non est utendum:propterea ad melicratum & aquam abit.

Morbus petit oxymel sed si eo sitis non extinguitur, melictato utemur: si nec illud sitim placuerit, ad

iose X LI V. 3 Deinde vero si ct dolor i tamesserit, nec

ullum aliud Uignum calamitosum appareat , ' a se bitionem drire 'ortet non8lena manu, neque multam esed exacto 1 morbi septimo vel nono die , si adsillud tempus usique vires agri valeant cidinfirmiorsit, s balano : nisicitro et conueni iis 1 Cum per morbum licet ptisanavit, recenqsto aegro,qui nimirum ex inedia tridui vel LiAlia pastum se recipit. a Recens pasto aegro. , Sine infimitatis metu. 4 Emolliente. ue Vel cum infirmitatis metu. 6 Qui ex melle coecto conficitur. Metu maioris periculi. i. Epid. hist. I. Hinc re

HIPPOCRATIS TEXTus

oportet. Sed s maxime potu aminendum. Sed cum 6 febrilis calor ad pedes desieta rit, tunc et extin

daptisana forsit . eg. 8 Itaque qui uesibi flersuadeat velim , occasionem plurimum posse s omnibus

morbis, tum praecipue ins acutis, maximὸ in quibus febris ardentior est,maximeque i calamitosis.: utitur ptisana. Ignis at iuus 3. Non sterior nec dissicultas spirandi. Calamitosum hoe fgnum referri potest ad symptomatum vina, vel d infirmitatem naturae. Quod si referas ad symptomatum vim, nec ptisana nec cremor exhiberi debet, quamdiu tale signum apparuerit. Si re ras ad peculiarem aegri naturam ; Fbd nimirum aeger obnoxius sit resolutioni, vel sit -ιρόχολο τὰ ἄνω , vellipoth mia periclitetur , ptisanam recte exhibebis,

maiorum periculorum metu.

a Cum os humescere inceperit & expector tum Quia.diuturna osch vacuitate facta est aluit; vi rutus strue lignorum : vehementioris rei incursu, ignavior, habituque collapso,& temperamento muta secandςlae flamma a ventis: inopia alimenti: velato, satisfacere corpori non potest. Scilicet ineuntem pirari aequalitatis occursu, ut aquar. sorbitionis via. a initio paroxysmi:per affectionem caloris natis . Id faciendum,id est,abstinendum a multi & M a contrariae materiae occursu in superiore ventre. crassδ Prtyna usque ad septimum vel nonum di m. 3 in 'entriculo collecta, illic febrili materia nimirum si aegri vires sine ullo infirmitati, metu vita corrumpatur,fiatque morbi causa;& in thorace dissi

i, vide exempla quae hic proponit Galenus :&ai ptisana naturae studet, & cum morbo pugnat; nam

iecit& humectat. oxymel vero vim remedii solum . - U

habet melicratum vero pauci & imbecilli, est ali brili in secta est meta oro discultatem spirandi adferat. .Quia corrumpitur facile. 3 Restitutis temperatisque i pochonditie quae

incendio conflastabant in & thotace:cum materia s menti .Pauci ad septi Π -- metite vel melictato contenti: illi nimirum qui corpus durum habent, succos crastos, aere iis stigido. Plurimi vero quatuor vel quinque dierum spacio si tunc futura crisisl potionibus illis contenti perspectetur sudor. Sed restituto iam naturali statu: ndicit, cum calor ad pedes descendit: tecte Galenus, non idem est pedes calete 2 frigore, & calorem in eos

transite. nam in statuetjam calcnt.

6 Errant ergo qui volunt ad perserum resolutionem differendum esse cibum. Sed bene consulunt qui indeclinatione exhibent no

seuerant.

b sensus est, Si doloris summa sin I A diu in hibere oportet ptisanae usum,donec dolor ille apy exta.Nam quae est ratio uniuersalium sed tua fuςrit,praesertim si aegri vires valeant quoad porum morbi, eadem & particularium. Ineunte a integra ptisina exhiberi poterit iure. tam morbo materia febrilis ad ventrem superiorem Viam affectat, & corrumpit cibum. si exhibitus sae' HIPPOCRAT is T EX Tvs. dcabit in morbi materiam. i. Aphor. 1'. quasi i XLV 163ui ' ab iis,3 'ς indecipimur specie infirmitatis. si vites vi morbi

V. i, δεμέ-m es cibuint sed si is exhaust X L V. ψ, si 1 ineunte ptisana usu, i pridiana faces

Inflamma

304쪽

In Hipp. De victus rat . in moris. acutis lib. II. 29

tina solutione continui. Hoc evolor est senso in perceptione solutionis continui ue cum repentὶ mutatur ab eo quod natur: tercit, in id quod pt et er

305쪽

Commentarius

ti est aestus partis prαter naturam : alteta, humida, ut carbunculus , herpes, Mysipelas , phlegmone. Inter quae hoc interest, quod aliae sint, bile, aliae a singuine. A sanguine vel laudabili in causa antece dente , &in causa coniuncta ; vel , corrupto sanguines nam ctim is excidit suo vase, corrumpi necesse est &dicitur , ηατ quae nomen genetis sibi aEoptat; A sit ab tela, lapsu, vel , sanguine, Malienae materiae mixtionem, vel bilis, melaneholiae. Et hinc fiunt phlegmona ςUsipelatodes. Et

in causa antecedente & coniuncta corrupto sanguine, unde carbunculus, qui potius pustula quis apostema appellundus. 3ilis quoque vel est sanguinisermixta, & est natiiralis tenuior pars saκguinis, &excitat etysipelati .vel ii tanguinis concretione segre, ita inropriae rustantiae corruptione laborans. atque hiric herpetum genera. Vel est bilis non naturali ,' alienae materiae mixtionem, atque hinc fit eus yeus phte onodes. Instammatio ergo set' est tumor praeter nasutam a sanguinisruri vel biliosias u , huc est, .laudabili in causa antecedente culti tui ore, calore, pulsu, renixu, & dolore. Tumor est, quia necesse est partem intumescere dubi extrinsecus ei aliquid affuit praeter naturam . quia hic t mox partis actionem ii redit, praeter naturam eum diximus. Diximus ab aluxu , idque tribus inodis, yrsasmo, veluti quodam furore percitus, dolore, &caloris aestuantis vehementia, attrahente plus qua mad nutritionem parti sit necessari inii:qui accidit 1 vi no generosiore et niti io ab aestu partis inflammatione obsessae, ut inlapsu , casu, ictu & excitisione,quia

nimirum pars quae continet sese exonerat in eam uuae continetur. Nulla enim pars quae continet, in vulnere phlegmone ascitur ; sed solam ς quae continetur. hinc rectς dicit Hippocrates De Fracturis, c C 'utnxratum inflammatione non affici , exceptate : qu ά non contineatur.' Porrό duobus modis pars continet & continetur , derivatione vel deductione, videlicet vasorum, & situ: quibus accedunt concausae, amplitudo meatuum, materiae tenuitis &quantitas, suscipietitis partis infirmitas, dc excludentis robur. Affuit autem his modis sanguis non ad n tricationem partis. nam is qui nutriet, attrahitur.Nam si affueret, quo quaeso duce utereturὶ nam rationis est expers,nec ullam vim naturalem habet, qua dignoscat quae pars sui,cui particulae nutriendae sit ido nea. Omnis instammatio, ut est panis similaris assectus, duobus modis partem laedit; alienatione temperamenti,&immutatione habitus. Ideoque quinque

illius sic seniptae sunt signa pathognomonica, calor &ruxor, ab alienatione temperamenti: tenixus &pulsus, ab immuta sone habitus. renixus quidem , quia res distenta, quodammodo est dura pulsus verb pemcipitur, quia denegatur arteriae liberta diastole. Et nim dolor est symptoma virique causae commune, &temperamenti alienationi δc immutationi habitus. Quatenus autem inflammatio est partis instrumenta lis affectus, nimirum pleurae, luatuor habet sympi mala , dolorem punctorium, spirandi dissicultatem, tussim siceam, dc sebrem continuam. Pars rubet,quia

simili colore eiurescit. Calet , sanguine calido dcibi concreto: quia non induit naturam partis. pulsus etiam percipitur non admota manu. nam alioqui semin. DUINI- per pulsant arteriae admota manu. Quare ex dictis, πο pleu- hanc colliges Pleuiitidis definitionem: Pleuritis .est intiris. Inflammatio tunicae costas succingentis, cum dolore

puncto io, spirandi dissicultate, dc tussi sicc , dc sebre continua coni hcta. Nam haec tunica costas suc cingens respirationi inseruit, estque sensu exquisitis limo praedita abaa ac tunica, Pries quae respirationi inseruiunt tunicam accipiunt, atque hinc ficilὶ ab

hac in pulmones humor exudaci Vicina est etiam cor

di,hinc febris symptomatica. Adest dolor punctori ut ab acri humore stimulatae quae respirationi inseruit membrana quae exquisse sentit; dolor ille quas euia telli acie excitatus esset lancinat. Adest spirandi dis ficulta , quia respiratio est parua dc stequens. Parua

quidem, quia thorax ob tunicae tumorem, anoustior

3: contumaeior redditus , non potest sufficientet in omnem magnitudinem se dilatare. Frequens vero , ut cum usus respirationsi sit auctioris equentia compensetur quod in magnitudine desideratur. Sed obiicies,

Pleuritici saeph delirant,ergo in pleui itide potest esse

magna & rata resilinio;cum talis respiratio Hippo-etatist nota delirij. Rei pondeo, quod qui magnum

dc raroerespirant, delirant mente, vel alia in re occupata mente , ut auid aliquid inspicientes o sed non contr1. Tussis quoque est sicca ineunte pleuritide: nis ex sinistro sinu cordis erumpentis per pulmones, dc secum inde quicquid occurrit efferens , subterfugiat.' Duplieem este pleuritidem habet in initioli ius Hippocrates, primigeniam dc secundariam,victim angina in pleuritidem transit. atque haec Io,gἡ μ- tot est quamprimigenia. Causa antecedens potest fuisse laudabilis Ide in secundaria,antecedens priori motbo corrupta, in posteriori morbo magis redditur contumax dc pepasini expers. Deinde secundaria superuenit viribus aegri priori morbo iam stactis. Primigenia rursum est duplex era, dc notha.vera, vel materis, veL loco. Vera materia , quae exsanguine est vel bile. vera loco , in pleura consistens. Notha materia , ex pituita ; nothai loco , in musculis intercostalibus. Eius vero quae vera est dc materia dc loco , ' tria sunt genera loco distincta. quia ea tunica quae costas su- cingit, tria venarum genera suscipit. Nam in octo inferioribus costis de parte harum costarum ossea, excipit venam aet)gon a vena caua, 1 dextra sarte. atque per hanc venam mygon in hanc partem affuens sanguis, primam speciem pleuritidis essicit. Eadem tunica in quatuor superioribus costis δc earum par-

se ossea , excipit venam inter costalem, per quam

a filuens sanguis , secundam in iis pleuritidis efficit speciem. Tertiis , eadem tunica in cinnium c staturi, dc verarum dc notharum parte cartilaginea excipit venam mammariam , quae sertur ad umbilicum, dc surculos impertitur cartilagineis costum' partibus , ibique in utraque parte , dextra de finiastra sterni , constituit tertiam speciem pleuritidi L . In prima specie non est mittendus sanguis ad coloris p

mutationem. quia mittere quidem potetis sanguinem,sed non ad causae coniunctae euacuationem, sed

antecedentis cauis. citius enim totam venam cauam

sanguine exhaust is, qu m ad causem conjunctam perueniasla, in minimis surculis consistentem. Iniecunda specie sanguinem mittes ad coloris mutati nem : quia dccausam antecedentem dc coniunctam euacuas , ed quia vena inter costalis non long

absit ab axillari. Sed in tertia specie sque ad si

guinis mutationem sanguinem mittes ; quia dcti 'tecedetem dc coniunctam causam simul euacuas:quod mammaria non procul absit ab axillati vena intorna. Inflampano

306쪽

In Hipp. De victus rat . in morbi acutis lib. II. 199

Sicca. aestus alicuius patris prαπι naturam. λδ νὸ Hippo ti uic recentioribus. t Laudabili, quae est pars n tu is tenuior docalidiori sanguinis. Quae inflammmo in influxu fit. unde cis.

sipelas.l naturam) Pepasmi experte.ut vitiosi cota prione propriae sub Instammatio est I l l stantiae,antequam pares instuxerat comitia erat in he si irato.inde herpetes nascuntur. vel alienae' materiae mi ἀLtione. unde fit erysipelas phlegmon es.

humore cali-l 'r Laudabili,qui prima scillim qualitate & quantitat εdo, e l l peccat in causa antecedente unde phlegmone uo'

causa coniuncta est corruptus. Fit ab

Sanguine 4 ictu, lapsu.

h. contra natura i Vitiose , corruptione propriae substantiae, tam in I causa antecedente , quam coniuncta. & est pepasmil expers. hinc carbunculi surgunt, qui potius pustulael quam apostemata dicendi. vel ob alienae materiae mixa

tionem,ut phlegmone erysipelatodes.

HIPPOCRATIS TEXTUS.

, . - melancholicis t. si cum rubeis,ex ipso sanguine.Non H. - ΟΠ v- ρ igitutaeidum eructantes, propterea rub infestantur ,-- Pleuritide, quod in huiusinodi corporibus desit m

I I. t Sed sementorum, prastantissim/m est 3 c, teria pleuritidis : cdm scribat ipse Hippocrates hyealida insire, aut in vesicis linamo se te πως me quoque fieri pleuritides,& in corporibus stigidis admota. a Sed qubd acidum eluctantes diari liceae & lienteriae COMMENTARI v v. sint obnoxij ; quibus profluuiis materia ita per aut Quas dicat: si non iuuet , detrimentum non uum descendit, ut in costas non influat. quia duae Odseret: & praeterea ex ea fatiendarum rerum fgnifi- partes ita sunt rub impares, ut aequaliter assicianturicatio fiet. Nam in pleuritiae 1 bile nihil hoc Ata 6.epid. 3. s. Sic haembrrhagia causam peti pneum Quas dicat: si non iuuet , detrimentum ncim distenta relaxat vacuando,& acri- niae praeripit; sic quari iani stangendo. secunὸo,distenta relaxando: . dibus dolore, sebre, stitandique dissicultate mulidit mica panis cocta in lacte, addito vitello sunt inferiores. A cauus procax arcticis & coniti i modico croco: Terti b, sensum tollendo. ctis discrimina Irquia quaed m sunt primigeniae, ut hie , id est, qui fotus cor aliae secundatiar. Primigeniae' non fiunt hi si ab or biliosis succurrunti sicci , his quae a tenui aquos caeteris paribus,tuni curandi, tum spitandi dissicunque sanguine nascuntur. mordentes solus his, quae a late calaenitosior est primi senia; qubdm ictia notietasso succo. periculi expertes sunt humidi. solis in causa coniuncta, sed etiam ire causis antecear Simplex , vel addita malua, althaea, violis,& dente, per priorem morbum suit corrupta, & fui di semine lini, chamae melis. reddita sit multb contumacior. 4ecundo, 'qubd haec 3 Ad curandum & explorandum. secundaria . incidit in vires priori morbo fractana Quoniam autem ficiendorum Indicationes A Symplomatis dita entiae. Quaedam pleuritides

sumuntur ex morbi essentia, natura , causis, sym- fgnis eueniunt cum prauis, quae non ex euentia moriplomatis, & parte affecta: distinguemus prius Pleu- bi, sed ob virium infirmitatem epenrunt, aut ob ma

ritidum discrimina, ab his quinque sumpta. Primom teriae malignitatem ut est delirium j & quae poste,

quidem ab essentia, quae est tumor praeter naturam. apparent,ut sputum purulentum I tenub vel ineunte

Pleuritis alia est magna, in qua symptomatum plena morbo nigrum. A parte affecta, quaedam Pleuritis, di sunt omnia, dc pene intolerabilia. alia est parua. citur vel alia notha i quaedam stipetidi, alia in re A materia, quae est duplex, una stigida, alia calida. ita adlapho aue quaedam in parte costarum castita Frisida inquam ortu, scilicet non cor ruptione,hii- ginea, alia in parte qssea: quaedam per intercostalentiusmodi est pituita. Calidae verb, & ortu, dc corru- venam affuente materia, committit ut alia per vehantptione; ut est sanguis in causa antecedente inter aetnon, alia per mammatiam. Quoniam igitur est 'Dditatas fluens, ab orgasmode attractione; non autem ab his quinque sumuntur Indicationesin Reiendorum, ver. exclusione. vel sanguis segregatus, in Vitaque causa primbratio est habenda eius quod test; seeundb, eius corruptus, ab exclursione: ut cum angin inpleuriti- quod st. Id quod est , est ipse tumor praeter naiadem degenerat. item bilis naturalis non segregata, turam, a materiae crina. Id quo se,.stdlle amxiij vel bilis segregata. Neque enim audiendi sunt recem materiae .Prim , igitur materia quae influxit iam tiores quidam, qui negant Pleuritidem fieri a pituita tionem indicat, vi pars in pristinum se uiae staturi eb qubdomnis Pleutitis sit instammatio. Nam variae restituatur.A ffluxus vetb inhibendus vel derivati μου sunt in staminationis species, ut supra diximus. Sed vel reuulsione , vel puigatione. Materiae amotio fieobiiciunt: Qui acidum eructant, illi raro pleuri- euacuatione. Hare autem vel est singlila tae, vero ride infestantur dc ructus acidas fit astigidita- uersalis. si tantiis pugnandum sit eum causa conbte. Resp. Eo Aphorismo Hippocratem non negare iuncta particulati euacuatione, selotitiucutem fate- materiam pleuritidis esse pituitam: cum expresse -- ciemus,& sanguinem phlegmones tenuatum , serceat ibi Galenus in Commentatio, ex sputorum di- halitum digeremus. Sin hon sistum contra causani uersitate, omne humorem huius materiam esse posser coniunctam sed & antecedentem sit pugnandum, nam inquit, minbus later alis, si una cum flauis & quemadmodum accidit in impuro &i plethorico russis fiat sputis, ex biliosis humoribus ortum ha- corpore; non suo fotii, sed uniuersali euacuatione vet: si eum spumeis,ex pituitosis: sin cum nigris, ex est utendum:videlicet veI venae sectione , vel pumaea μ

307쪽

Commentarius

tione. A causis itaque ploratarcticis antecedentibu', sippvxiatio, V*le tissim catinis fit signiunNe isti es& a peculari eius qui laborat natura haec sunt di om*bu fiat specie calamitosus, & ad calamitosi Iinguenda.Quae enim Pleuritis vlaro incidi sit c ' l Vim mox bi accedat naturae infirmitas, sedandii, est pus tuetit impurum , non solo situ tuu ri P Nix in primis dol*Dolor enim omnia morbi symphodii is quae vero setis accidit in corpore quadrato rc sen , . t C acuit, & naturam maxime debilitat. Dolore s solo setu ea Moueti potetit. ' Primo e go praescri- l quidem a Jgetus atly ctio , atque adeo ipse tumori alij sunt morsus expertes,alij morsus participes, alij

neutri.Morsus expertes, ut aqua calida , qui fiunt ex aqua imbuta valitate radicis althaeae, seliorum maluuae .Morsus participes , ut qui ad oedemata para tu ex radice bryoniae,cucumeris asinini, inulae,& ex herbis siccantibus,& detergentibus, yt calamintha, origan lixiuio,baccis & seliis tauri,stoechade ineribus sarmentorum & ficus , & ox melite Galeni ad parotidas pituitosas. item furfur cum sale& milio,& quaedam cataplasmata.Efficiunt autem generaliter cuncti fotus, s .Epid. 6. s. ut distenta relaxentur, re Fleta evacuentur, refrigerata ut calfiant. Addit G lanus Com. dicto,Instigidatione nos rarius uti in dolentibus partibus : qubd haec si perficiem ipsarum cxternam condesent, & ob id transpirationes coq-ceant , dc distenta magis jntendapr.Solas,dicit, calidas intemperies, quae sine copia consistunt, infrigidatio sanabit. Recte itaque Hipp. hoc Aphorismo praescribit solus humidos ,& morsus expertes , quia culi dis , ut unguineis, & biliolis affectibus Aebentur solus humidi sinet morsu. nam morsus participes valent ad materiam crassam, lentam atque frigidam . . Porth suminum sanitatis est indicium, si adhibito fo- Iu aquae, par sapPurct ; qu id, este Hippaluiusmodi

cedentis , neque ad amotionem causae concinest

Roga num suppressa sit solemnis aliqua evacuatior vel num fistura inconsiderate supprimatur:t cenim per palindromen fit pleuritis.

HIPPOCRATIS TEXV s.

gis emum ponis Derintegere oportensi mimi diutius si manebit: eadem ne opera ; escietur me sp

308쪽

Jn Hipp. De victus rat . in morb. acutis lib. II. 361

quia magis sin tantur. igitur si ex pleni malae vel mouet. Similiter semeis lini, semetiat et hi,albo quo cacochmia venerit, nihil solibus profeceris. nam ma- que vino aspersum , maxime in his regionibu . & teria est venenata vel critica. aut inguit in putem flores chamaemelinos meliloti, semen cumini. Et emun tiam, aut non longὸ abest a parte nobili. di, singulis partibus sua accommodanturgeres igitur;at frustra, si corpus sit impurum.Respon- si a Commi iluta & concisa: nam , dicit Galenus,de:vt dolor mitigetur: secundo,ut causam exploremus. addit, mad ficio & periando simi iat Nam sic explorabimus morbum ,& captabi- hat.

-- - . -- m. In huiusmodi enim affe-

s semper incipit Hippocrates: , quod nihil adeo corporis in corporis instigat viresquim tu in crassissimos status re luatur, undeuiic fotui megeritur, quam attrahatur.sit spongia densis sorami- una aceti, coem 'ocho partibus in oritur, qt leuis& aequalis calc

oerique impartit sua I OL ILI. I M

a Vt iterata saepius imbuta spongia, geinde ex- pressa, non sit opus:quod calore aperti meatus, fit gr- tempore , est locus : digeren at oxyciato sumiturpars, 3 partibus aquae, & valet maxime: partis. Spongia huiusmodi potus ad sedandam sitim in incendio. di diu continet, la- cet quis, Qui sciam vistidos cratasque humores in parte phlegmone obsessa esse 3 Respondit hic Gale ri 3-e ' diaeta, &aem temperie , anni ' Idea eielocis. & si commemorati solus nil rebus natu

incisi illi

pus plethorὶ sit graue,erit succus crassus in vitio,&is natural in Falitus soluitur;tunc orobo utendum, nam discua bust&pimiit crassos status . ternat utamb Ne acrius sist ι mordeat , & phlegm6net 1 di mu*R Fexacerbet: vel si Mos us , ignauescat. medium sit do Occurrente ficile corripiantur. Sic itaque melius medici voto satisfaciet.b Id est,calorem conceptum diutius continebit. 3 Nimiruin integendo pannis, ne vapor e calida spongia sublatus ad respirationem aegri seratur. quod in peripneumonia & in carybaria malum est. Id est , ne is vapor cum spiritu ab aegro duca- is . turmam huiusmodi vapor suo calore spirandidissicul- 1 Inest huic latui vis quaedam repellendisii tatem ad αδ sua crassitudine squbd aere sit crassi- mores,& incidendi crassos.'ot: licite pulmonum angustiam committit . quod in s Id ex madefactum & coctum ex oxycrata. thoracis affectibus est pessimum.

ue Id est, incidit tempus quo vaporem Gongi, HIPPOCRAT is 'EX Tvs.

cum si titu ducere opin tet : cum nimirum pleuritis . a. -

su sicca, nec ullum procedit expectoratum,id est , in v -δ-α- summa contumacia expectesati; & in asthmate fetas F3 3 9 4 --

experte. Sed quare hic vapor suo calore dc corpule tia non infert idem malum in pleuritide sicca, quod in Afflamate=Quia in asthmate materiam crassam inpectore incidere suffcit, quippe ubi crassities maior quam calor. In Pleuritide. vero adest tumor cum tensione, i materiae copia; & tam dolore , a matellae acrimonia. Ergo in Pleuritide biliosa, praestantissima est aqua calida ut quae di tenta relaxet, vacuando;& actimoniam humotis stimulantis obtundat M temperet. Tria enim sunt geneta anodynorum : primum t quod pugnat cum causa doloris , sanguinis vel bi- tibus, detergentibus, attenuantibus, & digerentibus: lis acrimoniam temperando.alterum,qubd distentam ita hoc Aphorismo pleuritidi ex sanguinis copiosissi- rem laxet, ut prids diximus. tertium, sensum tollen- mi, vel tenuis catarrhi asiluxu praescribit solus siccos do, ut narcotica, quae non verὶ sunt anodyna. Nam humidis hic non est locus. Inter sicca Verb sinoe morsu, commendat miliumcum morsu, salem. Hine

HIPPOCRATIS TEXTUS. pragmatici excogitauere sicculos ex libra mi iij, salis,

, Tertium sementi genu . Q pleu itide biliosa commendauit aquam calidam, de in

v. a suis etiam is hordeum ct mbum seu nuum macerata ct eo in iovorato paulo bacidim quisvi ius ipsum bisere possit,insacculas coactat lateri ad

quatuor.exhaurit humorem capitis. ρ i Cum iis est opus:vtin sanguinis assiuxu,&te,

nuis catarrhi vel humoris seros.1 Praesertim communes & crassi mon spuma ma- Non pondere laedit aut opprimit: Gratum est aequalitate. Ob aequalitatem & te mcommendatur milium. nihil enim Hippocratii est exosum, quam remediorum grauitas. v iodum Iibro de vulneribus capitis vetat ea, quae grauitate sup capiti negocium secessunt: satis namque esse vult ea quaestigus arcent.In milio autem est vis discutiendi,ad pugnandum cum sumore tenui. Con fert in tenui&cruento sputo.Milium motis caesidia Secundum sotuum genus. Superioribus Apho.

rismis docuit, quis seius sit adsibenduL pleuritidibiliosae ; hic tradit quis solus conueniat pleuritidi,

ab humore crasso delento. Non enim aquam calidam conuenientet hic exhibueris, sed ea qu. e vim exsiccandi, attenuandi, Sc digerendi habent. Nam aquae . calidae imbecillitate , materia huius pleuritidis tami im in flatus crassos res bluetur, a quibus maior fiet v θ, λυ- , ridolotis acerbitas quia a nulla materia maiores exci- είλe ὰλγκύ-M. tantur dolores, quam a crassis huiusmodi statibus. hine vulgus frixam auenam, Sc vino albo Upersam, V M. I Itaquefomentor huiusi duri, is etia- quἰ3 3 ad iugulumpertiligunt discutit. Ce Couuas

ut tantum intumeat, in sacculis scelicissime ad-

309쪽

Commentarius

i Q si dicat, Ad omnem Pleuritidem, quarcumque partem obsederit, dolorem discutiendo vsim morbi exploremus, & deduc mus in teum anem morbi, loci affecti, & mare ' . it

iis cognitis & inuontis captemus rationem si rurgatio. Quo um pri In coniunctam, & antecedentem una

tem sectio & purg

e vel causam antecedem VC1 II. Vt hoc nomine sotu conus

nienter adhibitus vincat venae sectionem: quod non ad iomnem pleuritidem conueniat venae sectio: sed ad mine fit pet ut omnem conueniat solus. Sed non omnis solus additione,aegri natura,&motbi historia.Vbi enim bilios, ei materia,adhibetur aqua caliga:ubi crasta A coruu-max,mixtus solus,qui incidit,tenuat,&digeritnubi tenuis catarthus,solus siccus,morsus particeps,uel expers.

ciendorum. veme Ic Ita . a Dixit , ad iugulum dolor peruenerit, nimi iurizontra causam a maletrae alnuxu per venam Inter costalem. longe abest ii vena axillati,cii

HIPPOCRATIS TEXTUS.

exclusione: tum nimirum pars una se in alteram nerat. Thelmasmata ergo laepe admouentur emer

i Causam dolotis coniunctam amouendo. di Oit , sictio venae axillatis internae, quam basilicam vocandi Non negat iuuare: sed dicit non aequesuvare. a Materiae affuxu per venam irnon procul abest vena axillari intdem sectio, sangianisque missio ad mutationem c lotis , non sollim declinandi vel derivandi vim habet causam aut ecedentem, sed & coniunctam amouendi. In pleuritide autem ebstarum inferiorum, a materie uxu per venam azygon, venae sectio tantilm valet id reuellendam materiam quae influit Id est, diu illis caldariis non est calfaciendi finem secere oportet. tando & exhauriendo : quia di . agis cogitucalenta huius libri Aphoris. Omonstrat venae cauae propagationem. Non vale venae sectio ad omnem pleuritidem , pro causeaunctae amotione. In curatione pleuritidis ordit ut Hip- dum est, metu Pocrates ab eo quod pugnat - - ς - ctam: nimirum ii solibus. sed . aiano morborum ideis variantur quoque remedia, alios & alios solus; praeis laterali laborantes, in quatuordecim diebus . Seδ obiit

e est opus. 4

ctoriam , aut non procul abest . parte nobili, non est repercutiendum. Ita in fonte capite vulnerato , in bubonibus , in defluxu critico in tibiam, in pleuritide qu bd pleura sit cordi vicina) negant abhibenda repercutientia. Digeres igitur: sed stustra in corpore plethorico. mare igitur praescribit Hippocrates hoc loco fotus in initio morbi 3 Respondeo: priamo ut dolor leniatur, quia ei primo est incumbendum,quia mapis vrget. at nihil aeque in pleuritide vrget ac ipse dolor, ut qui maxime vites labeficter, & a tractionem augeat.Dolori vero incumbere non lice , nisi perspecta causa& humore ipsum patiente. Atque is secundus est usus admotorum fotuum, ut iis cau-

Id est , Ut consecto pure , rupta vomica, in thoracem erumpat, tam non exhauritur instamma. tionis materia latu. Si iluxus humorum cessent, po terit dolot intra duos aut ites dies sedati. sed qui, ratb accidunt pleuritides nisi impuro colpote, rar. non aliquid morbi iam factum si, de amouendam quae influxit: Facem his tembris praesert aliquid fiat. ideoque utriusque, &eius quod iam s quod adhuc fit, est habenda ratb a'nquit, intra duos vel tres dies, pasementa dolor non cessivelit, ab incepto desistendum est, metu nimirum maioris mali. Maiorix, ut pote affuxus, siccitatis, vel siccae tabis pulmonuimi :haustu, & suppurati. Nam quicunque morbo, ii ad suppurationem vertuntur, 3. AphOIII. d. Quim ver. formidabile sit malum, ipsum suppuratum, docet 1. Aph. Is.&8. Nam nisi in- quadraginta dies a suppurato qc: cripsit. nam cuius materia est bilio Mei adhibet aquam calidam. ei verb cuius matella est pituitosa, crassa tilenta, solum mixtum ex hordeo 3corobo , in acetcmulso decoctis: cuius materia est sanguinea & ten' Ἱ-uis, fotum siccum. Quids fotuum huiusmodi usu tabem sere in nihil prosecetis, ut maior si ratio habenda causae an- Aphor. 11. dicit, Umnaa Iecundum rat Ionem taci recedentis quam coniunctae, alio te conuertes. Sed enti, &c. Hic autem manet quod a principio visum dices, Negant Hippocrates & Galenus ad phlegmo- est, quia incumbit in amotionem causae doloris, &nas, quae ultro veniunt, in initio solus debere praes- in partis testitutionem. Ergo in admouendis sitibus

ur. Ergo si viti. venerit : id est expleth:tsi dolor non cessauerit, , proposito tamens stes. R spondeo, dictum Aphorismum intellige tum esse, modδ maioris mali peticulum non immi- eat. Hinc patet error recentiorum , qui non set uinaldatia praescribunt, sed etiam admouent cataplasa ta insigniter calfacientia.

310쪽

In Hipp. De victus rat . in m0rb. acutis lib. II.

SEARCH

MENU NAVIGATION