Praelectiones Marciae, sive Commentaria in Thucydidis historiam, seu narrationem de Peste Atheniensium.

41쪽

animaduertimus, sic corrigito, praeter haec si quod deprehenderis pro tua prΠdeia vel emendabis,vel condonabis .

ρ fiuntiam soτοῦς

παραπλ=mpar sin hanca Is

his euiustulis

a asa o

commemorar

hem phaleratu non conseniit τὸ τον

cause coniuncta putressinem

vocat παραπλησιφin hae his leui tulis imbecillitati magnifieam longitudo quodammodo ex Philotheo diu invenis oris partibuι teter orgrau. fcri torum in ealid. in quibin paro seni Branchoreti

mor.

42쪽

ass Is :r qua ventriculamis sius ventriculus flectionis assa 1δacs ac citat vero lotum .

sao delectaris vero 3yy corde viein, 33δ δ θαν κατον

sectionis citat Deum si ultust frequens

fabris singuliuosa

γινεται

singultus demum ex concus a Dua his in bomine nisi prasertim coum liuidum

omnes vero

ἐν συνεχέσι rotundas hune locum ex diaph. inflammarady ελεια ἐνομοιωἐπε- Lucianue

remuneratione

raphanin prater Theophrastum

περι εσωΘησαν attrahatur

43쪽

παντος

pestis aucta

exurao agros,o mites περιεχοντος περιεχοντος sor.nita donis aer non sex

in perman vero

44쪽

HISTORIAMD E PESTE ATHEN IENSIUM

Marciarum Praelectionum

Praefatio Libri primi.

In qua tria potissmum Iractantur. Definitur Historia. Co Naratur Thuc)dides H Boricin cum Hippocrate Medico Cause pestu

smnes, unde oriri leat , exponuntur.

NrεR omnes,qui aut Graece, aut Lat, ne Historiana conscripserunt, aut albquid aliud literaru monumentiS con signarunt, nemo, omnium doctorum hominum consensu, elegantius, aut melius pestilentiam descripsit, quam Thucydides, qui illius mala, & aerumnaS, addo etiam causas, quantum , aliud agenti, SI quasi Per transennam praetereunti, licuit, ita diligenter, S accurate est persecutus Oratione, Vt non modo omnes homines eruditos, sed ipsos etiam medicos in magnam sui ingeni j, & eloquentiae admirationem traduxerit, S potissimum Galenum Medicinrum,cum ab Hippocrate ducessimus, facile Principem, qui nanc illius Historiae partem saepius citat, cum Hippocrate medicorum Principe comparat, & suis demum Commea--η'quod delato fecit Hippocrate, illustrauix quae non eX A lauti

45쪽

2 AT hucyd. Narrat. Pestilentia

tant. Cum vero nunc in ForoIuliensi patria mea grassetur,&saeuiat pestis,& illius metu sint omnium animi constedinati, operae pretium me facturum sum ratus, si hoc anno

hanc vobis Thucydidiae historiae 'partem cum Epidemicis Hippocratis, qui eandem' descripsit in tertio, conferendo explicarem, Ut cognitis illius incommodis,& saeuis sui Grς-ci Medici loquuntur symptomatis,cautiores deinde simus in ea vitanda, & auertenda, dc exploratis causis, unde soleat proficisci, ad illius seminaria averruncanda,& propellenda doctiores. Et cum in hoc titulo nostrς praelectionis THUC Y

tur, genus scriptionis, quod est Historia, Scriptor, qui Thucydides, & Argumentum, quod est pestis, paucis vobiscum hodierna die, & familiariter agam de Historia, Thucydide, M pestis ortu. Historia varie a multis describitur,sed ego aliorum prςtermissis definitionibus unam afferam ex varijs verbi Historiae notationibus, & etymo depromptam. Plato in Cratylo dicit appellatam Historiam, quod λησι πο-id- est, sistit labentium rerum fluxum. Suidas ab quod est videre,deducit, unde ponit, pro silais id est, inspecti

nem, quod sit rerum, quae vidimus,explicatio, quare Gellius ita definiens pronunciat. Historia Grςce significat rerum cognitionem praesentium, S in hoc autumat differre historiam ab Annalibus,quod, cum utrumque sit rerum gestarunarratio, earum tamen praecipue rerum sit historia, quibus rebus gerendis interfuerit is, qui narret, alij ab M l a , idest, scio,quod sit quasi εα ησιρ,idest,cognitio,& scientia,Vel quasi Αωρ ε e, idest, testis sciens, hinc a Cicerone definitur testis temporum, lux veritatis, vita memoriae, magistra Vitae, nuncia vetustatis,quidam ab is ορεα, deducunt, quod plura significat,quae omnia historiae conueniunt,visere,lustrare,seu peragrare,& cognoscere loca,quare serueia apud Graecos provisendi, dc cognoscendi studio ponitur, memoriae prodere, sciscitari, sciscitando cognoscere, postremo sub oculos ponere,& quasi proponere spectandum aliquid;quae omnia sunt munia historiae, & historiam scribentis. Ex quibus Vocabuli notis communem omnibus historijs elicio definitionem, quod Historia sit rerum siue a Deo, siue a natura, siue ab hominibus gestarum, quas qui narrat,aut ipse Vidit,& im

46쪽

dactauit aut diligenter ab alijs sciscitatus cognouit, ad reparandum memoriae fluXum accurata, & breui oratione explicatum testimonium. Plura Vero ego inuenio genera histo Historiariarum,quae a personis,quae illa tractant, nuncupabo, Theologicum, Philosophicum, PhilologicUm, Grammaticum, Nedicum,& horum singula in complura genera subdivisa. Theologicum duplex,aut enim de rebus diuinis agit,ut Moses, M Euangelistae, aut hominum facta ad Dei cultum spe ctantia pres equitur,Vt qui in Ecclesila Martyrum, ac Sancto rum historias, & gesta, Vt qui Annales Ecclesiae exponunt, quod elegantissime nostra tempestate fecit Caesar Baronius Cardinalis. Philosophicum quoque bipartitum; aut enim simplicia uniuersς naturae opera literaria tradit monumentis,ut cum de principijs,de caelo,& elementis,de anima agit, quare Aristoteles in primo de anima, illius scientiam vocat

historiam, M alibi disputationem de philosophia naturali

vocat των - ιςορ ν, idest, maximarum rerum historia,& in secundo de caelo dicit ταν πλειςη περὶ ρυπιουριςορίας magnam partem historiς naturalis, aut mixtorum,atque composiliorum corporum naturas explicat, dc indagat, ut idem

Aristoteles aperto titulo inscripsit libros de historia anim, lium. Philologicum rursus in duo secatiir ; aut enim Philologus , & Scriptor rerum sensu ca rentium naturas exponit, ut Plinius, qui naturalem historiam suum illud opus appellauit, ut qui caeli, & mundi regiones, & locorum descriptiones complectuntur, Chorographias, Topographias, Chro' nologias, Sc alia huiusmodi, aut hominum actiones narrat, hasq; vel publicas, ut Rerum publ. gesta, Imperia, Regna, pugnas, δc similia, ut Thucydides, vel priuatas, ut qui Vitas

preclarorum virorum memoriae,&scriptis produnt, Vt Plutarchus . Grammaticum vero genus, a nullo adhuc eorum, qui de historia verba fecerunt, quod legerim, animaduer'ium, ipsum quoque in duo partitur, ut praeclare annotauit auctor Etymologici his verbis: εςiν. ἐῶ

της v&γραψiαρ, idest, sciendum vero, quod du plex est histo' usus, qui tanquam materia subijcitur orthogradicitur porro de historia testimonium veterum,& ill Λ a strium

47쪽

strium viro tu, quod quasi organum est orthographiae . Qirat

tu or eni na, eodem au chorei su ni a pud G rana m aticos regu lG.& canones orethographiae, iναλογia,q uae est Grai naticarum regularum traditio, διαλεκτος, quod est γλάο e Lyet, linguae idiotir a, & propcietas, ἐτυμολογμα , quod est notatio verbi, oc postremo historia, qua Utuntur, clim nequeunt ratio. nem inuenire per alia instrumenta,&est vel Historiae usus, vel testimonium ueterum ,ut diximus. Medicum po-

se , uti genus historie jn quinque diuisum partes, siue spe

L. ' cies inuenio, quae nullus, ut puto, ante nos enucleate decla. rauit, aut animaduertit. Primum est Anatomicu, quod in cisorum corporum inspectione naturae mysteria explicat,

ut fecit Rufus, Galenus, Meletius, Tlaeophilus , Avicenna . ex recentioribus propemodum infiniti, Mundinus, Carpus, Nicolaus Massa, Ves alius, Platerias; Columbus,Vabuerdus, Andrςas Laurentius, Archangelus Rcolhomineus; de alij com plures: qui omnes historia persequi humani cor poris profitentur. Physiologicum alterum, quod tum in

simplicium rerum,&medicamentorum, tum etiam compositorum uiribus, δί naturis enucleandis est occupatum,

quo in genere sunt Galeni scripta de simplicium medic, mentorum, M de con ostioru iacultatibus, per genera, per loca, Dioscoridis scripta,& aliorum innumerabilium. Te tium est pathologicu, quod in morborum explicandis ideis; signis,& curationibus uersatur, & uel generatim id praestat, ut Arabes fecerunt, δc Galenus de locis affectis,uel ungulo

rum , quae in aliquo alicuius morbo euenerunt commeminrationem continet,ut fecit Hippocrates in Epidemicis grotorum historijs, uulgo Medici casus appellant. Quartum est Flarmineuticum, id est, ad interpretandum accommo datum, quod continet ea, quae M edici ueteres, uel alij in a te praestiterunt. Huius meminit Galenus in Epidemicis, ubi explicans illas literarum notas, quae singulis fuerant historijs aegrotorum a Memnone quodam Siaita ueteri Medico

xa,videtur innuere, hanc antiquitatis medicae, M uetusta' tis memoriam Interpreti Medicorum necessariam .. Postre

anum genus est Empiricum, quo scilicet Empirici utebantur, de quo Galenus saepius meminit in libro de sectis , do

optima secta ad Thrasy bulum , dc de stabfiguratione Empi

48쪽

rica. Erant uero tria genera Ela Ipirices medicis nisi ista

cum aliquid inueniebatur experientia, in quod forte fortuana praeter uoluntatem αβ υλuτωρ incidialoni. Secundit clim. had alicuius rei experientiam dedita opera εκ τερ se conferiarent perimnia admoniti, uel aliunde ducto arbitrio. Teriatium clim laedentium , uel iuuantium periculum faciebant. aliorum imitatione, qui uel natura, uel fortuna, uel aliquo alio consilio ea essent experti; tribus porro utebantur ilheorematis,& instrumentis, τηρ nc ii, idest obseruatione', kορὶ

id est historia, &-τοῦ του ομοίου, idest transitu ad si mule. Obseruationem uocabant, quicquid uel discenda, uel facienda medicina obseruassent, quorum unumquodque uOcabant θεωρη dest praeceptum, horum complurium collectionem , idest congestu, quodide narursum a propria inspectione uocitabant , horum uero Ommui επαηελὰν, idest pronunciationem explicationem dicebant historiam, inquare diligenter obseruabant ea Onania, quae acciderent symptomata, & horum omnium animaduersionem uocabant idest concursum. Si uero in

morbos incidissent nondum sibi uisos,aut ibi essent, ubi facultas remediorum non suppeteret, ad tertium ueniebant ,

-ομοίου, idest ad simile transitum,quod fiebat uel ab affectu ad affectum, ut ab Herysipelate ad Herpetem, uela loco ad locum, ut a brachio ad crus , vel ab auxilio ad auxilium,& praesidium, ut a Cotoneo ad mes pilum. De Thucydide porro, qui historia hanc conscripsit; quid Thuridi diQemus, clim pleni sint omnium Scriptorum libri de illius 4' ς'pR laudibus, ac prestantia ε legant, qui cupiunt haec scire, Ma

cellinum, Suidam, Dionysium Halycarnasseum, Dionysiu crate. Longinum, Aphthonium, Hermogenem, Ciceronem , alios, ipsum etiam Galenum multis in locis; superuacaneuenim puto illoru testimonijs, es dictis afferendis facere longius. Vnum ego ex tanta sylva ad rem nostram maxime pertinens excipiam, & tractabo,ut quoniam in praelectionibus nostris,hoc sumus suscepturionus laborem,quantum in nobis erit, ut quae in historia scripsit historico more Thucy'dides, cum his conferamus quae Medicus Hippocrates de ea 4 peste medicamethodo literis mandauitin f p idemicis, ,

49쪽

j In Thucyd. Narrat. Testilentia

hic quoque ostendamus,quam plurimis in rebus similem,Scalfinem fuisse Thucydidem Hippocrati Hippocrates igitur,& paterno, & matereo genere imit nobilissimus, tum Deorum , tum Regum assinitate illustris, ab Aesculapio vigessi mus paternum genus trahens, ab Hercule maternum vigesimus & nonus, ut Soranus in eius uita test atur,a Chrysam bde Rege nonus,leste Pςto in epistola ad Artaxerxem, quare pileata eius pingitur essigies Ob signum nobilitatis,ut etiam

in V lysse factum autumat Soranus. Thucydides ut Suidas,ti Marcellinus tradunt) a Miltiade Imperatore, qui etiam in Aeacum Iouis filium genus suum referebat, teste Madicellino, sororis, vel , ut alij uolunt, filiae filius quod probatur testimonio sepulchri, in quo nemo alienus a familia ἱέ-νορ condebatur j maternum genus duxit, paternum ab Olo. ro, siues ut legendum putat Didymus Orolo Rege Thracum , ut etiam Plutarchus in Cimone,ex patre Regi cognomine Orolo, & altius etiam teste Hermippo a Pisistratidis Regibus. Hippocrates floruit Peloponnesia aci belli tempo

Thucydides eodem quoque tempore,eodem verbo testante Suida ακμαζε ideri floruit o-ctuogesima septima Olympiade, quo tempore trigesimum ac quintum annum agebat Hippocrates,in ipso flore firmate constitutus elatis, natus scilicet Olympiadis octuagesim qanno primo. Diuino ingenio praeditus fuit Hippocrates, ita de illo scriben te Pleio, κται,idest diuino usus est ingenio,de Thucydide extat simile Herodoti testimonium, qui cum puerum Thucydidem, recitante illo suam historiam, animaduertisset collachrymare motum quodam diuino aemulationis instinctu Enthusiasmo,inquit Suidas,c6-

uersus ad eius patre di xit: ο σὸρ υ- οργῆτανταμαάnματα, idest tuus filius suapte natura incensam habet

animam ad disciplinas. Hippocrates patria exulauit,& apud Thessalos vitam duxit siue sponte, siue ut quidam Andraeas antiquus auctor in libro de origine Medicinae ἰατρικαρ γ ν

id eis scriptorii publicorum penu. Thucydides eande sub ij tfortunam, & in Thracia loco dicto Scapte Hyle, siue Scaptesula expolivit Historia ab Atheniensibus in exilium mis

50쪽

Presect. Marc praefatio Lib. I. r

sus ob Cleonis calumnias proditionis illu in insimulantis, φAmphipolim Dux e ercitus serius peruenisset, occupata iaurbe a Brasida Lacedem Onio , qui anteuerterat. Hippocrates fuit et φυλαργυροῦς, ideit contemptor pecuniarum,&λὴν idest amator Graecorum, inquit Soranus; quare non pecunijs, sed humanitate medebatur, διαφιλανὁρωπαν, inquit Galenus Comment. de decretis;&ideo etiam spreuit Art, xerxis dona,& dignitates Persicas Oblatas, nec voluit pestem

illius exercitui depellere, cum diceret ut eius extat epistola)non licere sibi Barbaros Graecis inimicos seruare, quod factum ita placuit Atheniensis populo, Ut mox publico plebiscito, cuius exemplum adhuc seruatur, 3c eum initiarit sacris Eleusinijs publice, qui honos uni prius Herculi fuerat tributus, dc corona aurea donarit mille aureorum

inquatrijs solemni pompa proclamata, & Ciuitatem illi, ac victum in Prytaneo sit elargitus.Thucydides eadem liberalitatis, de amoris in patriam naude excelluit, qui cum maximis opibus abundaret, uxore ducta locupletissima in Thracia Scaptesulς, ubi exulabat, maximas pecunias elargitus est Atheniensium, Lacedaemoniorumque Ducibus, Malijs, ut sibi significarent,quae facta essent, dicta in illo bello, quod scribebat, neque ullo unquam verbo significauit se

a Patria laesum tantopere, minus illi bene cupere, aut illi tantam iniuriam,ne nutu quidem,nisi sola beneuolentia e probrauit. Hippocrates Philosophiae,5 Rhetoricae opera insignem nauauit Doctoribusvsus Democrito Philosopho,& Gorgia Rhetore insigni, teste Sorano, easde coluit Thucydides , deditq; operam Anaxagorae Philosopho, dc Ant,phonti Rhetori celeberrimo, ut testatur Hermogenes secundo de Ideis, quinimo ipsum Gorgiam in dicendo aemulatus est, Vt testatur M arcellinus, de Dionysius Halycarnas-1aeus. Hippocrates Medicorum, & Medicinae Princeps habi

nὶtatis pater, seruator, doloru abactor, S omnino princeps diuinae scientiae. Thucydides eadem laude ita floruit in hi, itoria, Ut per Excellentiam, id est Scruptor,& Historicus diceretur, teste Caelio, oc Aphthonius di, Rςrit, nihil esse in rebus oratione praestantius, dc in Or tione

nihil