장음표시 사용
61쪽
1J In Thucyd. Narrat. Pestilentia
se deprehensas matronas Romanas, quae venena coquerent, dc medicamenta, quibus Ustis illa induceretur, & ad CLXX. damnatas: in hanc causam referebant ab initio A. theniensem quoque pestem ipsi ciues Athenis, cum suspiacarentur veneno infectas aquas puteorum in Piraeo a Pelop ponnesibus, quod etiam Aretaeus medicus notauit. Sic suspicatos Venetos narrat Sabellicumemanuelis fraude in sectas aquas pestem eam inuexisse, quae classem Venetam afflixit sub Duce Vitale. In hanc classem referri etiam posse sunt, illae pestes, quae consequuntur ingentes fames ; illius enim iij mulis impulsi mortales cibos ingerunt pessimos,&inde succi gignuntur praui,ex quibus seminaria pestis oriuntur, ut docet Galenus in libello de cibis boni, & mali succi, ubi persequitur pestem illam ex ciborum in fame adhibitorum prauitate subsecutam: talis fuit pestis, quam descri bit
Auen Zoar lib. 3. traist. 3. c. . Sim ilis fuit illa Massiliensiu, de qua Caesar a.de bello ciuili, clim alti essent panico veteri, hordeo corrupto & talis fuit pestis, quam passias est Alcixandri exercitus in desertis, de qua Sabellicus Enn. . lib.6. secuta est, pestilentia, quam ciborum insalubritas fecerat, S illa in exercitu M. Antonii contra Parthos, quam commemotat Appianus Alexandrinus. Di . Interna Vero esteausa,cu humores quatuor san gnis, pituili, eausa ta, & bilis Vtraque coputrescunt, qui pro ratione sus naturqpestis. Varia inducunt pestis genera, δί varias aerumnas, atque sym plomata. Et hac videtur Ilutarchus existimare fuisse causa huius Athenies is pestis lib. Sympos . 8.c.9. ubiquςrit,an pro pter cibos fieri noui morbi possint. Ita enim scribit: τι δα
rum est, si scum tantas in seipso habeat facultates corpus, S tot per cibos & potus introducat qualitates singillatim,
Vtatur vero motibus,& permutationibus neque tempu
idem,neque ordinem semper eundem seruantibus, mutuη
62쪽
eomplicationes horum omnium interdum nouos,&ins litos morbos ferunt, Vt Thucydides narrat Athenis pestem. extitisse, coniectans eius nouitatem maxime, quod carniuora animalia no depascerentur mortua cadauera. minimo venenum etiam posse in nostris oriri corporibus testantur Galenus 1. de to ais c. 7 &6- ς- , & 3. Epid. s. coni. 7 . ubi agitur de phrenitico,qui uomuit virulenta, in quo paulatim dicit fuissct congestum, ac collectum humorem uitiosum lethali ueneno adsimile, de qua re pluribus agemus tuo loco. Hec paucis duxi explica da nuc, c tera pro re natam I lim
didis Historia declaranda e Xponetur. Reliquu est, ut uos horter adolescentes,& alios Grς carum sterarum,addo etiaMedicinς studiosos, ad intermissam studiorum ratio nem denuo capescendam, S pollicear, quantum in me erit, meam uobis minime defuturam ulla in parte in-idustriam, dum eam uos studio uestro, attentione,& frequentia, quod caput est, prosi quamini.
63쪽
Historiac de peste Atheniensium, vel
Estate statim ineunte Pelopponenses, & so cij ex duabus partibus, quemadmodii & ab iinitio imprcssionem fecerunt in Attica regionem ' Dux verὁ erat Archidamus Zeuxidremi filius Lace daemonioru Uatq; castris positis populabantur regionem,& cum c5na orati non multos essent dies in Attica, morbus primum apud Athenienses coe- .pit exoriri,qui dicebatur, & antea multis in locis in gruisse,& circa Lemnu,&in ali)s quoq; regionibu PABII
64쪽
ExpLIC ATVRus hoc anno eam partem
e Thucydidis Historiae, qua pesten pe
, sequitur Atheniensium,omniu, quot s quot unquam fuere, celeberrima, quae
incidit Belli Peloponesiaci ab ipso narrati anno secundo,dd continetur in se cundo volumine , quam suis Galenus - - - illustrauit Commentari is,que non e tant, Operaepretium me facturum reor, si antequam ad eam' declarandam aggrediar, quo nulla vos Historiae ignoratio moretur, breuissime originem,S causas halus Peloponne siaci belli expDiu ero.
BR ULO Persico confecto, ac Xerse superato, atque sugato 'Athenieses,ac Lacedaemoni j, qui in eo bello Principes par tς egerant, aliorumq; Graecorum Duces fuerant, statim i ter se se occuliis odiorum incendijs, & aemulatione flagrarς ς perunt, licet amicitiam inter se, societatemq; tuere tur p4lam quod fecerunt quinquaginta annorum spatio , qui intercedunt fugam Xerxis, de hoc bellum, quorum Hir Uoriam in primo libro breuissime perstringit Thucydides, quarζ Posseuinus vir doctissimus in suo apparatu historico non male dixit Thucydidis Historiam complecti annos 7 Q. quos, sunt qui scribanis . quibus non assentior) clam ta-n sibi inuicem sempier inuidebant,dc potissimum Lace- daemonii i
65쪽
a a In Thucyd. Narrat. Testilentia
daemonij Atheniensibus, quorum opes &auctoritas adeo
creuerant, ut Lacedaemonijs merito Viderentur esse formi
dandae quare tacith sibi dari optabant occasionem,qu4 pos
sera concestum animo Virus expromere, M arma aduersus
1llos mouere. Quaribdecimo igitur anno tricennalis inter intis icti foederis, cum Athenienses Corcyraeos neutris ipsorum in foedere coniunctos cum Corinthijs Lacedaemoniorum socijsyrreliantes adiuvissent, Corinthijque Potidgatas, halcidensesque, &alios Atheniensibus subiectos , ad defectionem solicitassent, moxqicum his aduersus Atticinienses,aduerso tamen Marte pugnassent, & victi ad Lacead monios inde cofugissent,accusantes violati foederis A thenienses, Lacedaemonij, cum horum querelis impulsa, tum multo magis Atheniensium opibus, & felicitati inuidentes quam verissimam suscipiendi belli causam fuisse putat in prooemio Thucydides his verbis:
γνομέ t. 0 φορο - τοις Δακεδαιμονιοις ἀναλαασαί, it idest veritumam enim causam, in sermonibus tamen occultam, opinor fuisse, quod Athenienses magni facti,& formidabiles Lacedaemoniis eos coegerint ad bella excitandum in foedus violatum esse decreuerui,& Atheniem sibus bellu indixerunt,cum omnibus foederatis, Olympiadis Lxxxij x. anno primo, quifuit mundi 3336. ante Christun, tu et 8. Hoc bellu narrat I hucydides his octo libris historibrum, licet non omne; nam cum perdurauerit annis xxvij. anni xxj. gesta scribens ut testatur in eius vita Marcellinus 3 mortuus est, annos natus quinquaginta; vel, ut scribit in Atticis Pausanias,dolo interemptus, paulo post eius restit tionem ab exilio; quare immerito, summaque iniuria reprehenditur a nonnullis, quod non eum, quem debebat, suae Historiae finem imposuerit. Plutarchus in Pericle videtur eonferre culpam huius istiscepti belli Peloponnesiaci in Pe riclem, ut Aspasiae coniugi gratificaretur, cuius causa sumium etiam ante bellumlusceperat, quem secutus fortasse
Gilbertus Genebrardus in suaChronologia idem asserit his verbis. Bellum Samium, cui vi&Peloponnesiaco Aspa'sa Periclis Amasia,& tandem uxor,quae Rhetoricam Athenis docuit, praebuit causam. Sed haec, quia parum ad n0'
66쪽
stram rem, & consilium τον σκοπ ν faciunt, dimittantur Primo igitur anno Thebani inuadunt Plataeam coniuncta Atticis, sed repelluntur, Terraemotus fiunt in Delo, Archia damus' Rex Atticam populatur, &c. Secundo pestilentia Atticam invadit , quam describit in hac parte Thucydides, quam nos vobis hoc anno , Dijs bene iuuantilius, SI Medica,& Historica Methodo explicabimus. Qui κυδμου, Thucydidis. J QPoniam de Auctore multa diximus in Praefatione, Hippocrati Medico Thucydidem Historicum comparantes , superuaneum esse ducimus, aut iam dicta repetere in titula explicando aut pluribus afferendis facere longiorem,imo putidiusculam explicationem,uobisq; satietatem in ipso epularum, quas spe iam deuoratis, vestibulo afferre.
oγολου, oroli. J Omnes legunt,olori, sic legit Suidas,sic Dionysius Halycarnasseus, sic Plutarchus,qui dicit in Cimo
ειiαν, idςst, quare & Thucydides Historicus Cimoni genere colunctus Oloruni patrem habuit, ad colorum Regem ,
progenitorem nominis referentem similitudinem , ex quibus obiter ostenditur chm dicat ibi Plutarchus Cimonem ortum ex Miltiade, & Hegesiphyle, olori Regis Thraciae filia, deinde subdat haec de Thucydideo non esse vera, quae dicit Suidas de Thucydide, paternum genus duxisse ab ipsis
Orolo Rege Thracum: sed quia mater fuerat oriunda ab oro, inditum patri Thucydidis, nomen Aui materni, Messe maternum genus quoque ab Oloro . Scribit etiam ita Μarcellinus ut in orbem propositi reuertamur; sed tamen mox contendit ex Didymo scribetidum Oroli, non olori,
ignoromus hoc, quod Oroius pater ipsi fuit, prima syllaba per r scripta, secunda per i ipsa enim scriptura, ut etia D,
dymo videtur, corrupta est: quod etia mox probat,testiminnio colu nante eius monumento impositae, in qua ita legituri
Tisorides Orosi lac thac Asini usus arca. Non
67쪽
Non praetermittendum Vero, quod in aliquibus Codicibus legitui hic titulus cum articulo τ rii o'ρολου, & tunc subintela ligendum biso, idest filij: dc sic esse scribendum, ac loquem dum semper contendunt Graeculi quidam Grammatiste, sed utroque modo dici, & scribi posse probat multis in suis Scholijs Hestricus Stephantis,& utrumque adhibuit ipse I hucydides: nam i ii quarto dixit, O ρόλου, ο -
, ides , Thucydidem oroli filium, qui haec
conscripsit. Hic vero mos se nominandi ex patris nomine semperviguit in rebus publicis : sic in Romana quoque vitidemus factitatum, & in Veneta ide seruatur : Patriiij enim ' sese omnes ex patris nomine nuncupant. Sic Arabes quoque prssertim Medici, ut Avicenna, Aboali Ebensina,idest Avicennas Senae filius. sic Mesue. Principium verborum
Ioannis filii Mesue, filij Amech, filij Heli,filij Abdela Regis
Damasci disic ali j omnes. , Conscriptio, Historia. 7 Hunc esse titulum libstoriarum Thucydidis omnes Codices testantur , quod vel per excellentiam dictum, ut, quemadmodu ipse appellatus est, κατ-, idest Historicus, ut assirmat Coe- lius Rhodiginus, & passim .est legere apud Dionysiu Halycarnassaeu,&alios, Rhetoras,necnon etiam apud auctoremEtymologici magni, in verbosset rete,& in verbo ταρακοτού
τηρ, ita illius Historia dicta sit funere pis. Vel ad significandi vertinet hoc verbum illius diligentiam,quia ut in
principio Historiae notat Scholiastes Graecus, est μετ' επιιι σπουδαίως συντιχ αι, idest cum diligentia, de accurate coagmentare orationem , quam praecipue laudem affecta
uit T hucydides, quare usus est hoc verbo in initio. Σουπυδ ταδρἱυνεγραψεν , idest. Thucydidns Athenientis haec conscripsit. Seruata vero est litera I pio quia est hoc proprium Α tticae veteris linguae, cuius studiosus fuit Thucydides, Ut notat Marcellinus, qui in vita Thucydidis, ita de il
Plurimum utitur veteri lingua Attica, dc Prisca, quae spi Vsurpauit, Vt cu m dicit, ἱυνεγραψέ &Sic utitur froquenter etiam Hippocrates, cuius sermonem Priscum Apiticum suisse appellatum scribit Galonus Commentario pa
68쪽
nio in libru de Fracturis cinat, I quare ubique dicit Duoίodum, M IVμπτωGης pro συμφ) ι συμψὲρουστ, dc συμπταία Ity ac similia. Lingua enim lonica, qua potissim uni usus Hippocrates, fuit prisca Atticorum lingua. Vt clarissime te statut Strabo lib.3. Geograph, in princi pio,vbi ita dissierit de gentibus loquens,qHas totidem esset dicit, quot sunt lingua
Histae, παλαιῆ πυτην ψαῶν: κῶ 10 ιωνες εκαλουντο οιουοτε - φκοὶ, ψ ἐκειλν ἐισὶν οἰ TM QIA' ἡποι σα Ιερ , V χοκσαμενοι τὸ νυν My m γλώτsi leto, idest, hae vero climsint quattuor, nam lonicam cum Veter Attica eandem diacimus etenim ImaeSVocaba tur tunc Attici, Minde prostacti sunt; qui in Asiam Colonias deduxerunt, Iones, es utuntur ea, quae nunc dicitur lingua Ionicae iΠερὶ λοιμιουτων Aquνα- De petis Atheniensium. J Hanc pestem omniu celeberrimam,&decantata una ratione antiquitatis, tum ciuitatis omni u florentissime, in qua saeuisit: plures descripserunt, sed duo potissimum Scriptores elegantissime Thucydides hic Graece, & Lucretius Carus lib. 6. Latine, ut omittam Hippocratem, Ut medicum, qui eam in y Epidem diligentissim Sperlecutus estia Meminerant porro alij plerique scripto res, ut Diodorus Siculus lib. ia. Biblio ethecae, Plutarchus in vita Periclis, Manilius lib I Astronom. sub finem: nec desunt qui asserant eandem describi ab Oub dio lib. 7. Metamorph. quorum in numero est Heurnius. Ex nostratibus expressit ex Thucydide pene ad verbum SabellicuS En n. y.lib. 14 Galenus vero frequentissime citat T hucydidem, cum accidit de peste sermo. Tanta porro huius peΘnis apud omnes homines fama percrebuit, ut omnes fere 'cum magnitudinem alicuius pestis velint exprimere, dicant Thucydidiae similem fuisse: nc Galenus sui temporis peste illam magnam dicit fuisse Thucydidiae persimilem :9. de s . medic. facultatibus, & de terra Samia, ἐν τῆ μεγαλω τουτω
Nest, in hac magna peste, quae similis ei fuit, quae Thucydidis tempore saeuijt: Euagrius in maximae illius pestis de-
IVπὸ Θουκυδιδου γραώντι, idest, pestifer affectus Vulgatus Ri in nonnullis rebus persimilis illi,q ui a Thucydide descriD bitur,
69쪽
as In Thucyd. Narrat. Pestilentiae
bitur, nemoq; fere est aut ex.Veteribus, aut ex recentioribus:
1 criptoribus , qui de peste scribens Thucydidem non sem
per habeat in Ore,.3c omnia, quae dicat, huius pestis testimo nio comprobet in quo tamen mirum est, quam ridicule in texdum errent,dc pueriliter, viri alioqui eruditissimi, cum a
iij, que a Galeno, clim citat Thucydide dicuntur, Thucydi. didi tribuant,di contra, quae a Thucydide, Galeno,in quem Multoru maxime errorem incidit saepe Altimarus vir sane doctissit Mς iς0 naus,quod vitium fortasse potius Libratijs tribuendu,quam . Auliorit, qui nomina cofuderint: nam in lib. de seb. pelt.c. I. . do Thu Verba , qu eviunt a Galeno prolata , tribuit saepe Thucydidi: cydideri Ait en ini,dnquit enim Thucydides. te per continuu ex Aethiopia quaedam putredinis fluxerecontagia, his, quorii corpora erant ad patiendu parata febrium cata futura:quq verba sunt Galeni,no Thucydidis &in eode lib. I. eadem
nomina confundit tribuens Thucydidi,quae pronuntiat Galenus. Sic Franciscus Stabilis potentinus in sua Apologia, quod pudendoram inflammatio sit signum pestis, ubi citat Thucydidis hanc descriptionem pestilentem; dicit ab eo factaminfunebri oratio Iemlis,quod ringemaius erratinnam illud Altim L memoriae: vitio potest ascribi, hoc ima gnete euiusdam negligenti ne dicam ignorantiae , est argu mentum est enim. Thucydides, di c. in funebri oratione P riclis describit: pestilentiam quandam , .δία nam quis igninrat post illam ab ipso repraesentatam .oratio mi in eorum funere, qui pro patria egregie pugnando vitam cum morte Commutarun t, describi mox quasi aliud longe dissimile , ac
diuersum pestilentiam Z Petrus Sybillenus in libro de peste Ut mox dicetur , his errat, in loco Thucydidis recitando, a fontibus: nam didit, Thucydides scribit quod Peloponne
sis Athenarum fontesMeneno corruperint omnes, qui
dein de ex eis potauerat, su bito perierint: Thucydides enim ldicit puteos fuisse infectos,quia fontes non erant: illud ver0 quod qui potaveransabito perietini falsum eri quia nequa j quam dicitur a Thucydide, neque ab alio; quod iciam, scri
plore. Plura possem testimorua oratorum afferre, sed p r . co 'multorum nominibus eorum,qui vivunt potissimum. operis , Pestilentiae narratio .l Hoc titulo vide
Galeiiciae tur partem hanc Historiae insignivisse, Galenus, qui in
70쪽
comment in is. Epid. nti Ir. citans Verba quedam Thucy-
ro sunt haec ab ipso in pestilenti narratrone, in secundo Historiarum: sic euenisse Hippocratice narrationi huius pestilentiae docet Galenus, cui titulus additus in fite καταςασις, idest, Status, per Excellentiam scilicet, pestilens: quod postea additum ex Galeno , & nunc omnes habent Codices Greci. Et hunc non fuisse titulu, inscriptionemve Hippocratis testatur Galenus,sed ab his additum, 1qui etiam literas et,
grotorum fingulis historijs sub fine addiderunt, sed de hac
tota re audiatur Galenus in dies o Coment. 3. coni. I. qui ita
νς ιρι Λσεων ἐγραψαν. Quae s ut his etiam consulatur , qui Graece nesciunt sic Latine sonant . In praesenti aute ipsum quidem constitutionis nomen in omnibus fere exemplar, bus adest , sed in qua regione haec acciderint, non significa' tur: nam communis cuiusdam multis gentibus pestilentia: narrationem hoc Comentario narrat,in Dioscoridis exem' η non solum ita simpliciter scriptum est,constitutio,1ea additum est calida,& humida,in medio paginae,quae to tum scriptum continet, velut in alijs exem aribus solum conititutio. Inuenies autem etiam in nonnullis non adesse in medio ho praescriptum, ut in nonnullis etiam nihil omnino : ex qumus suspicari quis possit, non ipsum Hippocra tem adicripsisse verbum, Constitutio: sed illos fortasse, qui etiam notas in fine historiarum, quae de aegrotis narrat, ad icripserunt. Quare nontemere ut opinor; nos quoque V 3ςxum secuti exempla ex pt claro Scriptore desumptum ii D a tutum