D.O.M.A. E rerum natura, experimentia, et autorum praestantium fide studio & labore Andreae Libavii M.D.P. ...

발행: 1597년

분량: 406페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

22 ARTIS PROBATORIAE LIB. II. Vena immitis ta rebellis mera vlurisci, caec. comminuenda e Fadm du e risu canabini. Eius duo centupondia in fornacula cremantur sed absque Oiolentia, ne consuat c undatur. Id repete quater. Crematum minutim tere, atque iterum quater crema. Tandem minutissime contunde, I denuo torre,donec tot eritas it domita, nec foeto umusvegraveolens inde expiret, colori sit 'patiompulcher: quin ta inter Muigandum nihil habeat asperi. Hassinis appa rentibim, torre adhuc semel, ut e. libentius cum xv copuletur, c, ab eo elaboretur. Divide in partes duas. Explora quantum cremando decesseris: Decremenimn nota, inde modum metallurgia instituendae collige. Possea ini parte adde suae. severioris duo centupondia ; in catino excoque, ut venampriorem mitem . Regulum iudica. Si tam refracitaria vena eri ut citius debilitetur absumaturuefluxus quam ea excoquatur; admis Ardum xvi erit artari crudi vel estis vitri parum, id bstatim initio , moi emta, vena nosti 1, si ignorab , tunc cum conspicis deferitum

Quantum autem cupriseu aris contineatpyrites eliquat in seu lapis, eodem, modo cognosces.

Duo centupondia minutim triti lapidis, crema, sicut in praecedentibus dictum est, ut plane mitescat. Diuide in partes duas. Vnam pondera, pondusque annota. Misce cum fluxu, & si videtur, adde parumper tartari crudi, vel sellis vitri. Coque in catino in fornace an emia instar venarum οὐ ris ad regulum, & scies quot centupondia quantum praebeant aetas. Si vena aeris dissersa passim in petris eri &jamen copiosa, ut compensimum-tus, nullum aliud probandi eam e i artificium . nisi viseedecim centupondia minutim trita elura per alveolum sabulum erutum flacci, ta ponderes , decessivmi no-t s. Capepostea et defabuli duo centupondia, cremandolpraepara,cue excoquecumfluxu ut ante. Inde pronunciabis primum quantum venae pura sit insedecim centupondijs; Secundo quantum secedat impuri alieni ; Tertio quantum in

vena eluta sit cupri seu aris , Uuarto quot centenaria crudae minerae requirantur ad aeris unum centupondium; Uuinto quantum argenti sit in centupondio venae eluta. Auxta haec consilium defodina capere potω. Vena aeris optima caerulea est vel viridis,&s pe unum centupondium

septuaginta libras fundit. Possea in arca sitae flauae, lapides fissiles, pyritae &aliae minerae diuites, pauperes, merae, rem istae petris, purae, impurae inueniuntur: Et in his quςdam etiam argenti sunt se races; nonnullae habent admistum plumbum, ali et chalcanthossent plenae; aliae se Iphure,&c. In omnibus probandis generalis haec ratio est, ut postquam comminutae sunt, M. ad meras mitesque redactae, vel tallas inuentae & selectae, cum fluxu in catino ad regulum eliquentur. Immites mitigat artificiosa crematio: impuras & alienis montibus succisiae remissas, expurgat elotio: ubi tamen notandum quod supra monui de alumine vitriolo, silip hure, &c. copiosis, nempe

232쪽

Da Doc IMΑsIA. nempe hoc succos suo modo prius este extrahendos, &postea venam ad examen praeparandam. Plumbum non additur, quod cuprum suffuretur, dc

dissipet. Ita fugiendi stilat fluxus corrosiui, sulphurei, arsenicales, stibiati,&c. a quibus item consumitur. Fac tisius monuit posse ex colore reguli etiam de bonitate iudicari; sed addit plaerumq; ex milibus venis educi aes intractabile maculosium, nigrum, aspertiria;& ex immitibus cuprum pulchru& sequax. Caussiam esse puto in praeparationis assiduitate, & frequente crematione, qua sulphur infuscans,& reliquae impuritates tolluntur penitius. Et rapacia mineralia cum sint acria, etiam extergent sordes, secumque auehunt. Si itaque Jc mi res venae torrerentur, anteuerteretur pollutio. Id autem arguit postea maturatio, qua excoquitur tale aes ad regulare & pur in In torrendo seu cremando ideo procedendum est leniter, ne fluat vena, atque ita secum inuoluat sordes. Hac arte saepe utendum est: in fixatione per caementa. Paulatim enim exhaurienda humiditas est; paulatim spiritus volatiles subtrahendi ; & ided etiam assiduo inter cremandum versatur puluisne colliquescat, sicut fieri consueuit in si ibio calcinando. Qv od si ne si equidem cauere possumus confluxum , ut fit in pyritis sulphurosis, vel prius per descensum eliquandum siilphur est , aut si condiuxus factus est , repetenda comminutio, quae tamen tunc est laboriosior.

Agricola in genere de Mnis aeris praecipit, quod primum sint urendae

cremandaeque acri igni per horas sex vel o Postea refrigeratae terendae,lauandae, siccandae, ponderandae, & pondus conferendum cum pondere integrae, quae primum erat selecta. Sabulum euramentum elutae pro pane habetur, alias enim pyrites vel vena aeris in maiore igne in fornace cruda piae rumque in panem excoquitur, quem lapidem arrosum vocant.)Huius centupondia tria, cum ternis squam ae aeris, salis petrae, vitrique veneti in catino triangulari clauso carbone, qui est: loco operculi, in circulo ante folles primum leni igni calefieri sinuntur. Postea aucto igni funduntur donec additamentis consumtis scoriae abscedant. Catino refrigerato &fracto, granum arris eximitur & ponderatur. Alia ratio est apud eundem: Vena semel cremata lauatur, toti ramenti tria centupondia iunguntur salis communis, tartarivsti, fellis vitri centenarijs singulis. Coquuntur in catino triquetro. Si diues fuit vena; inuenitur aereum granum ; sin pauper, lapis ae-

rosius. Hic crematus tunditur lauatur,&excoquitur cum floribus do sale petrae. Granum aeris residet, exemptumque iudicatur. Sed quanquam concedi posset tostio etiam, in vena miti, tamen confusio parit difficultatem. Et acri igni non omnes cremari posse aut debere, facilis est iudici j. Nec video quo una aeris squama ad ij ciatur, nisi ut fallatur iudicium. Si enim haec conssem itur , cur non &aes venae' Sin manet, incertum est: iudicium ob maius pondus. Rectius etiam iubet Facti sitis ad regulum pulsare, quam expectare consilirationem additamentorum ad purum granum. Est&ol te F

233쪽

ARTis PROBATORIAE LIB. II. modus suspectus ob fel vitri, salem, & tartartim calcinatum, quae repre hendit Fachsius in praefatione non absque iusta causta. In maiore opere vena pura viridis, larurea,&c.) excoquitur in fornace cum oculo clauta, vel in prima oculi patuli. Si argentum copiosium una est, praemittitur ei plumbum in catino ante sornacem,quod plumbum maiorem partem argenti combibit. Reliquum relinquitur cum aere & secernitur foco segregatorio. Si exiguum subest argenti, statim in catinum vacuum immittitur, & postea si operaeprectum est, segregatur peculiariter. Sin nihil adest, vel adeo exile,ut non compenset sumtus, statim per ficitur. Vena immitis seontinens furacia mineralia,ut e st pyrites, cadmia me-rallica fossilis, lapis ferri,&c. iungitur pyrite crudo fluxili,&scoriis, & excoquitur in panes. HI cremantur quoties necesse est, & tunc ex eis eliquatur cuprum more venae mitis. Prima ver δ excoctio fit in fornace cruda

pa uti exitus. Aetateria profluens fingitur in placentas quas panes &lapidem vocant. Crematio fere septies repetitur, & tunc perficitur cuprum in fornace oculi clausi. Notandum & hoc est, quod quae vena arrosa plus argenti h .ibet quam aeris, ea elaboretur more venae argenteae. Lapidem ficii lembituminos sim&sulphureum, sub dio in cumulos congestum impositis virgultorum fascibus comburunt per aliquot dies, conflagrat enim propter b1tumen. Aod reliquum e st, excoquitur cum filioribus, fiuntq; panes lapidei, qui scoriis abstractis septies cremantur & excoquuntur: in catino

materia egi egatur in scorias, lapidem, de regulum praegnantem cupro &argento. Pauper autem fi stilis teritur, tunditur pilis in puluerem, lauatur, cribroque excutitur. Elutum sabulum coquitur in panes, qui cremari legitime ars reddunt coctura sita. Si eidem adhaeret chry colla, lagurium, te ra lutea seu o clara, terra uenigra, In quibus est aes cum argento : non laua-aur, sed tritus cum fluoribus excoquitur. Verum enim v d variae sunt in locis diuersis excoquendi aeris consuetudines, Variaq; quaeruntur dompendia, ut argentum in solidum euo.cetur.

CAPUT XII. De vena plumbi nigri.

tum pondus huim seu mitis statim, seu ad mitem per debitri cremati ncit ad Lia,cum fluxu leui, cs paucaserrisiobe lento igni primum, postea

dat gnostridorissubito forti in anemia excoquitur in catino ad regulum, cuim,udicium valorem vena es bonitatem aperit.

Declaratio ex Fachso. Galenam crudam, meram, minutim tritam ,-σommisce pondere centenari' , cum , duplo suxim ex calce, aliis petra, ta dupi, rartar : adde parum elimatae ferri sobis. Po sitis in catino triangulari , iusserre solis fusi ves crudi tantum, quanta in culmi Iatitudo : claude catinum

234쪽

operculo apto,Vcosiora in aramiam antefosic lautitim incia cis πώ ri donem crePlusique perc*D , finiter insa, sed non ΔΜ, ne dissumiget. Cisti: num postea exemtum igni cottacia in pauiment Πλέ, ω iuxta pulpa, ut de utakat, in conum regu .Dimitte ita rat sua Ponte resistes L. Regulum eis Id tim iudica. lena vero intermista impuritatib- Us luestribin miserabbin, ouan quam a feritu appareat pura ta mera , tun cnda es E in particulas mmma, , quartim duo centupondia in testa in fornacula cremantur semel alitertim prout multum continent feritatis, quod signo sic exfoetoris &fumi pertinaci Inter cremandum attendendum eris, ne fundat r calore excedente vena ta testia aereat, . Vbi crematasar eλλ estgesia perscit at rL exiliter, ci ex o uiatur

cum xv c obesicut prior. Si in Iersa vena plumbi nigri est inanibus petris , licibin, lapidi si sili

. certum eriti pondub ter ubtiliter, I elue per A eorum. Sabuli eluti resicca. iique centupondium cum semuncia xin ex suonitro, boraceo tartaro bel missi commisce, inque catiso paruo te to βHic fodo bene excoque. Granum pondera.

Vena plumbi, lapis plumbarius, quem alias Fallo pius sterilem putat,& tantum ex coloris similitudine ita nomina*um vel Galena aut plumbago, est , quanquam naultis aliorum mineri S, praesertim a ripi, areaen ti, cupri,&c. sit coniunci um plumbum: Reducitur etiam idem metallum ex molybdae nacti thargyro, fauillis quibusdam, & fornacum purgamentis Facile transit inargentum vivum, Unde exortum est , & veluti immatutatum metallum, seu imperfecte coagulatum. re eius natura propter immundum sulphur,& impurum hydrargyrum, accedit ad sp ipitus viri 1-

lentos, cognataque est cadmiae fossili, quam Cobaltum vocant, stibio plumbo cinereo seu bi sim uilio, marcastae plumbeae, & similibus. Vn de & in excoquendo halitus existunt perniciosi: & se munire comin tu probatores excoctoresque, sicut aduersus hydrargyri malitiam , hau stuvim in quo Zedoaria, vel Pimpinella, vel angelicae radix, & similia sunt decocta infusaue. Examen huius venae sat aperte diligenterque descriptum k Fach so est. Agricola, ut in aliis, ita de hic diuersus quodammodo est Lapidis plumbarij puri, & boracis pares veluti singulas semuncias conterit, miscetque e positas postea in catillo fictili , instrato pruna fundit

cum crepuic borax, prunam remouet, & in Diado quaerit granum plumbi indicandum : quod fulminatum etiam porro argentum suum prodit. Si vena impura est & degener , urit, terit, lauatque, & huius ita praeparatae centupondium unum cum triplo fluxus compositi in catillo fictili ante follem intra circulum fundit, & ubi refrixit, scorias a B

235쪽

113 ARTis PROBATO Ri AE LIB. II. Alius modus ei iusdem: Venor pi ae paratae duae unciae, aeris usti drachinae quinque, fellis vitri uncia, salis semuncia: Tritae in istaeque in catino triangUlari ad te irium ignem coquuntur, ne rumpatur vasculum. Cum fla-xit; ignis folle intenditur, catinusque postea extractus in aere absque ast 1 sa aqua refrigescere sinitur, ne si aquam affundas, cum scorijs remisceatur. Monet irem scobem elimati ferri ad ij ciendam esse, si dissiculier excoquatur, quod inde incalescat,& repurgetur facilius: Posse porro etiam venam cum solis fluoribus aut limatura ferri examinari. Non dubium est his tu cc m accedere ex Fac lasianis. In puta vena cum catillo fictili utitur, vicen dum an non commodior sit triangularis , ad tegendona aptior, & regulum d e ponendum. Cum etiam stridet, non statim remouendum ab igni vas est, sed ut Fac tisius monet, breuis adhuc aestus amandus,cum cautela ab eo de imposita modo item praeparanda sit impura, expeditius significatiusq; expressit idem autor. Non omnis ab ustione latianda est, nec omnis lauanda, etiam cremanda. Eluitur remista alienis, alias per se generosae necvri tr. Crematur duntaxat fera, alias per sp mera, nec lauat in quia ignis artificiose adhibitus, fugaces spiritus halitus foetidi specie in fugam vertit. Itaque , tamdiu urendum ex arte est, donec foetor appareat nullus. Si degener est , & tamen et iaci rem ista saxis, eluta prius, crematur. In modo excochmnis obseruanda lex est de acri igni sed breui, quam videmus omisia fana esse. In reliquis metuo ne fel vitri, ars usi una,&c. partim acriora sint quam pro Vena plumbi, partim non necessaria. Si enim praeparatio debita facta e st, non alia requiritur excoctio quam velaae mitis. Sin imparatam Cliquare velis, & addita mentis compensare praeparationis laborem, in procli-e ui est error. Violenti enim spiritus inter excoquendum vix parcent tam fugaci metallo, Quanquam etiam scobs ferri addatur; imo ad purum vix excoquetur securo: Et ferrum otiose additur, ubi fluxus habent quod praeter metallum consumant. Cur aqua non sit affundenda, rationem reddit Agricola, quia remiscetur vena cum scorijs. Facti sus id ediubet operculo claudere, ne carbunculi incidant ,& recrementa renouent, impediantq, purum plumbi abscessum. Ided ver δ non restinguere aqua, quia in plu- γαλι, ρ. bo albo & nigro regulus exilit, & dissipatur. Potest tamen Agricola ra-suiu tio cum hoc argumento coincidere. Cur autem ab aqua hi reguli absiliant,&rnon argentum, aurum, cuprum quae tamen de ipsa cum maxime feruent non possunt humorem ferre spirituosiori naturae debetur & fugacitati mercuriali. Si argent tam viuum misceas cum plumbo candido, dc prunia

admoueas, crepat item&eΣcutitur; tunc nimirum cum nondum concalefactum inflammatumque est utrumque. Ratio non apparet alia , nisi quod spiritus interius mistus, per obstantia claustra, presertim foris humore. Oc- eurrente coercenteque, non possit elu ctari, ni si cum fragore & impetu,

quomodo in risu Vulcanio & tonitru aliisque euenire euidentis est iudi-

236쪽

eij,&fragor nullus fit absque aere vel spiritibus. Sed cur cum crepare incipit in catino subitaneo aestu urgendum est Z Subitaneo, inquit Facta sitas, ne longiore fugax metallum in fauillam abeat, aestu ideo indiget, ut puria coriis 1 e cedat, ita atque synceie. Alias pulsatione non post et apte a scoriis seiungi. Hoc autem etiam est in Chymicis experimentis, ubi similiter quaedam ea funduntur arte, praesertim in caementis fixa toriis, transmutatoriis, reductione calcis stanneae,&aliis. In opere maiore plumbum excoquitur

ex molybdarna, pyrite vel lapide pi imbario in fornace propria per descens amplaerumque, quanquam varietas est pro consuetudine gentium, quae abundarit hoc metallo, di cum sit vile non curant si quid profligetur. Sub d fundunt aliqui primum, postea repurgant in foco cum catino. Alij excoquunt per fornacem crudam oculi semper patentis. De his modis consula- cis 6, tuc Agricola. Monet hic autoraddi foco vel venae squamam ferri, vel sco- ad inprias,ideo quod ab his cogatur plumbum, quod facile erat coniicere viro ingeniose, ex huius metalli astrictione vitriolata. Sed de defensio uiuo co pote stadiici. Ita enim in aliis ferrum adhibetur, ut in se vim impetumq; tabefacientis fluxus vertat, quo interi in sine iactura possit excoqui metallum tenerius. Notandum tamen de ferri additamento est, quod non requiratur in his venis, luet adhuc aliquid impuritatis alienae cositi nent, sed tantum in venis meris seu puris & teneris. Nam satius e st,sti fluxus in illis constimendis occupetur, quam in ferro. Nec timendum ne quid detrimenti afferat me tallo. Elaborat in alienitate, unde diconfusa fuit superior Agricolae praeceptio. C um Pyrites plumbeus excoquitur, notat Agricola primum e fornace defluere liquorem candidum argenti inimicum, cum id comburat. Eum autem scoriis auulsis, effundi vel induratum unco extrahi: Eundem etiam exudare e parietibus fornacis. Hoc liquore delapso, sequitur plumbum cum suo argento. Ab hoc detrahuntur scoriae primum, interdum albae, post lapis, quanquam non semper assit: tandem effunditur metallum in scrobes, vel eatinos,ut fiant panes fulminandi, a quibus segregatur argentum ,-lithargyrus cum molybdaena recoctus, plumbum exhibet de pauperatum.

Non explicat qui & qualis sibi videatur ille liquor candidus. Non est livero Fim tibi

absonum realgaris&arsenici naturam obtinere, cum & erodat argentum,

Comburatque,& in fornacum lateribus deprehendatur: &tale quid etiam inter fuligines accrescentes praefurnio & camino inuenitur. Mistum . tamen id cum silice albo est, ut ita sit idem quod stanneaniarcasita. Sed de plumbo tan

tum.

237쪽

Fachsana descriptioiatinis red-

ART1s PROBATORIAE LIB. I L.

QVε g mitis tamera est non alio examinaeur modo,quamplumbi nigri taliatis vena. Si non mera e I e axis immisia,certum pondus contusum eluitur per alveolum. Decessus notatur.Sabuli eluti centupondium his aut ter crematur, o excoquiturpostea utprior,sedab Asferri cobe. n aliterpraeparatur lapis cas steri remistus alienitatibus, cauendo ne cremetur nimis. Similiter etiam exis multur.

Plumbi candidi vena plaerumque nigra est, spadicea etiam interdum,

cinerea, citrina non ulla &alba,viridis,& alio colore in cute tineta,& inuenitur in fodinis venae dilatatae, coaceIuatae, aut etiam extensae, ploumque

in albo silice vel faxo rubro,& similibus. Eluuntur etiam grana ex fabulo fontium & fluminum. Grana nigra appellantur lapis stanni, seu lapis cassiteri, quod est Germanorum Eius examen fere per omnia apud Fac tisium congruit cum probatione phimbi nigri, praeterquam quod in sabulo eluto prohibeat additamentum ferri, quia fluxus impuritates inueniat, quas consumat. Sed eadem ratio valet etiam in plumbi nigri vena simili Itaque nolui praeceptum commune declarare Fachsiana de criptione. Quod si quis nihilominus tanti artificis verba desiderat, ut saltem collationem instituere cum prioribus possit, sciat latine ita habere.

Quomodo castiteros sita appello Θ mitter) vel lapis stanni, ad stannivatorem cognoscendum, sit Probandus. Castiterum merum non fucatum seu adulterinum, in quo nihil est saxorum alienorum, nec quicquam inane, ita examina. Tu si minutim centupondium enum misce cum fluxu ad venas aeris comparato. Positis in catino inii e parum fatis, ut ante factum est cum vena plumbea . Colloca in ignem fornacis anemiae, sineque lente incaleficere. Postea suilla & intende calorem, neque tamen diu, sed subito aestu inflamma, ne flatu prolixiore comburatur Uetallum. Extrahe deinde, dc ut refrigeretur, permitte. Effracto catino, inuenies regulum eius. Si galena immista esset saxis, nec siyncera, ita procede. Sedecim centupondia quae vocantur Dothst esue per alueolum quam pharissim λ Sabulum e lutum paulatim exicca. Pondere explorato, cognosces quantum decesserit, quantumque venae merae , in quot sit mutum centupondiis. Elutae centenarium crema bis aut ter

Praepara & excoque ut priorem, si quid inest metalli, consistit. Non opus est,ut huic examini adiicias ferrum elimatum. Nam sabulum lotum satis retinet alienitatis impuritatisq; utut studiose cluas, in quo absumendo negotium erit fluxui. Quomodo grana seu lapis castiteri remistus, nec syncerus si pro- ω ba

238쪽

D s D o a I M A s I A. αSIbandus. Lapis cassiteri in f incerus,&remistus serrugine, aut lapide se reo, terendus est minutissime. Triti sedecim centupondia per alveolum γluenda. Elutus cremandus est semel, sed non nimis, nam comburi potest, ut postea stannum in calcem abeat. Crematum comminue iterum, α lue alveolo,idque repete, quousque lapilli adulterini stetiles abscesserint. Sabulum elutum crematumque, & sic repurgatum pondera, Vt scias quantum vente purae sit in remisto casiatero. Postea centupondium unum misce cum duobus proxime dicti fluxus, i procede excoquendo,Vicum vena mera. Facile fieri potest, ut exuratur caloris excessit. In magno opere certissimum specimen est, si sabulum e lutum diligenter cogitur, Ut ex uno eius centupondio conflentur librae stanni quinquaginta, seu centenarium medium. Haec Fachsius. Exigua est disserentia. In stanno non facit menetionem strepitus, quo audito sit sufflandum. Deinde caussam citi aestus hic aliam reddit, nempe ne diuturniore comburatur in calcem, cum ibi dixi stet, ne dissipetur&exhalen Omittit item iuxta catinum ad regulum pulsandum esse. Quae de galena in syncera interlicit, ad plumbi venam pertinent: & manifeste Agricolae modus repudiatur, dum scobs ferri vetatur addi: quod si adderetur, tardius consumerentur impuritates & sic vena in duplici obstaculo occupato calore, neque tamen nihil ab eo patiens, combureretur, aus detrimentum caperet, quanquam & alias non sit protrahendum id, quod compendiosius perfici potest. ln granis castiteri in synceris dia Uersitas videtur esse inter cremandum, dum praecipit semel urendunV post iterum terendum lauandum cstie, &haec vicissim repetenda, usque ad synceritatum quam assequi possumus. In galena vero tantum cremare bis aut ter iuber, absque rei te ratione lotionis. Sed facile conciliatur dis sensius, ubi impuritas montana monet, etiam a prima crematura, lauan' dum dentio est: ubi non adest, tostione saltem spiritus rapaces tollendi Fluxum utrobique innuit, communem nempe ex duabus partibus tartari,&Vna falis petrae, in olla una calcinatis, & tritis. In praefatione etiam alium designat , qui fit ex duplo lithargyri & una parte silicis candidi in

scorias eliquatis. Alibi ex borace, sale nitro, tartaro, vel borace, halo nitro calcinato , tartaro dc sale quendam miscet, dc adhibet ad castiteri grama nominatim.

In his notandum & hoc est, quod idem autor in alia siti operis

parte diuersum granorum stanneorum examinand orum modum eXPOnat, eumque quodammodo, ut videtur primum intuentibus, huic,

de quo iam egi , aduersum . Lapidein castiteri seu venam plumbi candidi sindiscretim ita io minat pondera; pondus no ra diligenter : crema bene : tritum minutissime elue, ut sterilia sece-Quidam lapis adlinc semel cremacidus est. Sabalum bellaturn

239쪽

ARTis PROBATORIAE LIB. II. exicca, Sc explora pondus, Ut scias quantum cassiteri requiuatur ad centu pondium venae syncerae, seu granorum merorum. Misce postea ei parum horacis, Sc parumper irriga,& excoque in fornace. Vel, perfora catinum triangularem paruum a latere, ut inde possis auram folle inspirare. Cape carbones molles,ad quantitatem auellanarum redactos, ubi sornaculam vel catinum calefecisti, impone lapidem elutum super prunas vivas alternatim

strato superstratum) & borax non sinit dilabi & subterfugere lapidem. Cum dimuxisse putas, fornaculam svel catinum) cum igni & fuso stanno inuersam effunde in labrum aquae,&inuenies stannum, quod colliges, &denuo colliquefacies super lamina. Non potest certὁ exacteq; sciti quantumst incentupondio," centenaria excoquentur. Hoc saltem in dubium

est&commune, quδd si in granis seu lapide inuenis stannum,&diligenter cremasti, ellii stiq; ad purum, dimidium ponderis,quod pendet lapis, debeat

excoqui &st annum fieri. Haec ille . Mirum est quδd adeo indi crete de quouis lapide siue remistus sit, siue merus, mitis aut immitis disserat, cum tameante discreverit. Deinde quod prunis viretis tam liberiantermisceat, cum tamen facile possit fieri vi calcinetur. Insuper cum prohibuerit nominatim aquam effundere venis plumbi & s anni, hic tamen totum in aquam praecipitat. Sed primum dubium facile expedietur a prudente. Satis enim certum est venam stanni raro esse tam mitem, ut non egeat tostione, nisi sortε ea quae reperitur in cassideros lysiis, quae etiam tenerior est. od si syncera&generosa inuenitur, ibi indicium eius laboris non est, labor per se tolle tur. Secundum magistri circumspectio faciet fatum, & cum saris sit, si dimidium iudices plumbum candidum euasurum esse, quasi quaedam dormitationi praebetur ansa. Tertium diluitur praecipiti infusione. Aliud est aspergere seu affundere frigidam ad restinguendum; aliud totum praecipitare in aquam, ex qua tam parua quantitas non elabetur, multitudine aqua occupata. Quod de Borace ait, irrigari eo venam, id acceperim de eius deliquio in loco humido, quantum requiritur ad in adorem. Sed cur non potest ars certitudinem assequi Z Num constantior est vena plumbi qu4m stannisAn ibi sequacro res sint impuritates, hic pertinaciores Θ Certe tostio, crematura, tusio,& aliae praeparationes in stanno sunt copiosiores, acrioresque ob contumaciam Panorum,&multitudinem inanitatum seu sterilium granorum, quae cum nihil habeant stanni, tamen cum veris granis certant pondere, constantia in igni,&colore.Itaque sepenumero inde efficitur stannum

maculosum & durum. Hic fieri nequit, quin aliquid boni una dissipetur,&est stannum mercurio admodum familiare, &spirituosum .. Agricola fere eande habet prae Ceptionem, sed quod Fac tisius fieri iubet in catino id ille

in carboneata vero docet V m venam cstritam lauato. Huliust quicentu-ponaeum cum boracis centenario misi aspersi aquapastam silae. Capc carbonem magnum teretem,quem ita perfora, ut inseveriore parteforamensit trium detis

240쪽

plica carbonos 2prunas Cum Draim ctarbo Cnem concepit,pastam amone so Amani idor, obtege alio carbone ardente Lito. cumpositis etiam plurIbhu carboni-ί uignis acras excitetur donec omne plumbum candidum e foramine defluxerit in catinum. Potm etiam CarboncmIP m luto obtinere,Me cum canduerit, vena exillat. Praeterea an media eius parte foramen paruumfacito nimirum a latere, Ut

pertingat desinati in magno Amignum comple carbonibus minutu per quos venam tmmitte. In paruo vero colloca ignem, ta per sollem excita inspirando per idem in erta nare soli S. Collocari item let in fovea luto indueta. si hac perferita

contione inuenitur massiuli plumbi candidi. Iaec Agricola. Fachi si carboniem, dccatinum compei sat catino vlao: pro fovea, fi)rnace manem iam,vel catinum luteum intra circulum haber. In maiore opere vena stanni praeparatae coquitur fornace alta,angustaque, igni lenio te, necat inentur lapilli, aut ' ς' μ' vitreia an . Cum batillus venae iniectu, est , submittuntur c vestigio calbo nes, sed selecti& abluti ab arenis faxisque, ne orificium ab eorum tabe Obstruatur. L quot fusus patulo oculo in catinum decurrit, qui Ope carbo num puluere est conspergendus, ne adhaereant rec e menta, Valiquid nae tallia uolet. Coquuntur seorsim lapilli minuti, mediocres, grandes, ne inaequaliter sim dantur igne aequali,& interim tenerae perfant, dum ti litescunt solidiores. Ita enim & fornax,& flatus accommodatur materi se,ut sit angustior furnus,& flatus acrior in maiusculis: In reliquis ex proportione quanquam hoc non obseruetur apud omnes, sed in una fornace primum vena minuta excoquitur, post submittitur mediocris, huic crassior, tandem impurior. Obseruantur&carbonum modi. Parui enim madefacti imponun- tur,& per vicaria strata cum materia expletur fornax. Mirum est lapillos cassiteroplysiarum vehementiore egere igni, qii am fossiles maiores. Sed maior est, ita breuior. Si non set purgati crematique sunt lapilli,vel plures μam αμ iusto iniecti, miscentur scoriis,&immunde fluunt, interdum etiam in fo1-ν /μ' , Onace considunt adeo pertinaciter,ut effringendi sint opere d'sibi cito. riae elaborantur ut vena rem ista multa montium spergine, ramenta fornaciam,&suligines. Inter lauandum semili quatum a crudo discernitur,& peculia iter lauatur, excoqittiturque cum lapill s. Vt foligines illae praegnantes non auolent, cameris excipiuntur. Inde intelligitur volatilitas huius metalli.

De Venaferri iudicanda.

Ena ferri ponderis noti minutis metrita, V impura e F, etiam cremata inmunda charta subiiciturforti magneti. ε G hoc ferruns attrahitur, id Ab se geturseruatura. Repetito opere quicquid inelf, costgitur pondub exploratur,

SEARCH

MENU NAVIGATION