장음표시 사용
291쪽
PrimuWge- Vin calor digestiuris in humidum actu potentiaue agit, di una etiam et RVM exercet resolutivam, excitatatur halitus, vapores fumi. In his si ex- Σιώ natura aquea; silue in ipsa minera ad opus apta, & cauitatem qiuandam diu εω riis admittente; siue alijs conceptaculis, ad qtiae subuecti,prouolutique aut a- fresi . Qispo lias sunt emi sta extrusi ue, existere potest per frigus proportionale coa ula
tio; unde collectus humor iusta quantitate , perennique successu & fotum inerae continuatus tandem exitum sibi in luce inuenit, atque ita uno modo mineralem aquam, fontemve medicatum natura procreat, nimirum cum minera halat simul & vaporat, ipsa una existens.Interdum diuersis partibus halat, & vaporem gignit; hic coniunctus halitui, qua concurrunt,c5- crescit in mineralem liquorem. Interdum unius minerae siccae εχ ιν fumi consurgentes, alterius vaporibus sociantur prope vel procul. Nonnunquam secus se habet,&ex barathro vapor eleuatus elambit spiritus ficcos alicubi in via haerentes, aut adhuc repentes, quorum utrumque fieri consuesse, experientia certu est. Nondum enim coagulati halitus prς sertim tenaciores subsistunt in impedimentis, & ni amoueantur, tandem etiam
coeunt in corpus. Eis autem interuenire vapores , &cum assumtis concrescere, ni illi est obscurum. Ita ergo antequam consistant,&liquor corpus
ue evadant spiritus litimidi & sicci, coire, & aquam mineralem consti tuere possunt. Te stimonio his e ste possunt quae circa Caminos euenire videmus, ubi potissimum ligna humida cum siccis, a die stis mineralibus cremantur. Stillat enim inde, praesertim si vapor exuperet, humor mineralibus cognatus. Sed ingeniosiora, minusque polluta sunt chymicorum experimenta. Si enim vaporosa halituosis commiscueris,& maceratione debita in stituta, destillationem procuraueris; non aqua simplex , sed medicata, eaque eo magis, quo calor acrior fuerit, & spiritus siccos quoque eleuauerit, prodibit. Idem fiet si in imo vasis posueris halituosum, & qua exitus e st, Vaporo sum, veluti thus in fundo, iuxta collum calicem aquae simplicis: vel aquam in profundo; ad operculum verb qua procedendum est spiritui, halituo sum. Ita si diuersis vasis diuersae ponatur materiae, & tame omnia vel opereulo communi congrediantur, vel canali, euenit medicatus liquor. Haec est conspiratio spirituum siccorum cum humidis inexplicabilis quantitate
II Ostea cogitare licet etiam unius generis diuersiis, diuersarumque virtutum species confundi, veluti cam vapores duo , pluresue diuersi modε
292쪽
MLNERALIUM LIB. I. ' ais affecti coeunt,&sic etiam exhalationes,&stimi. Quanquam enim omnis vapor sui similis est,& aqueam naturam obtinet, ut sic hoc nomine praeter
simplicem aquam emcere non videatur, non tamen nunc ita nu-
de eum accipimus, quin in praeualente vapida natura aliquid contineat halituos affecitionis, aut alluvionis, sicut nec halitum tantae simplicitatis esse intelligimus. Itaque variae species vaporum absque absurditate statui pose
sunt. Sed dic alterari tum materiae ratione, tum matricis & viarum aliorum qiue tu ae contingunt, queunt. Euenire ergo & hinc aquas minerales verisi
mile est. Exemplo fortassis erit, si in uno vale mustum, in altero aceti phlegma, in tertio lactis serum in commune operculum divaporare, destillare minas. Emerget inde aqua affecta, qualem coctionibus suis in magno terga vase natura confecerit. Idem iudicium est de exhalabilibus & fumidis. Nonnunquam idem vapor, aut halitus partim conden alias, partim adhuc solutus aqualitatibus emcacibus alteratur, alteratusque porro mu- 'tatur, accepto principio mutationis, quo tanquam contagio progredien- te seu totum, seu pars potissima vim accipit mineralem. Deprehenium est, vapores , halitusque diutius concluses veneni naturam acqui si uisse, quem - admodum narrant de cistula multis annis ron aperta, & Agricolaediu conclusos specus pestilentem exhalasse spiritum clim recluderentur, commemorat Tanta vis est principii septici, sicubi radices egerit. C A p V T V I I. Secun
ALium generationis mineralium aquarum modum suppeditant nobis m=ἀών. resolutiones rerum attenuatarum vehementibus ignium caloribus. Is partim spirituum est, partim corporum, quo pacto vocibus his utuntur artifices Chymici. Cum enim ad salium naturam adductae sunt attenuatae cad-ces, in vapido aere promte dissuunt in aquas seri liquores, quod nulla alia ratione fieri putandum est, nisi cum absorptus aer humidus appetitu quo dam contrarii coagulat una,& colliquefacit calcem. Aquea enim parte iterum in vaporem didacta, redit calx pristina. Idem artificium nobis peperit spiritus coagulabiles,& olea, quae dum ex metallicis efficacia urgentissim rum ignium propelluntur in partem vasorum frigidam, cum aere ibidem Coeunt, suntq; liquores. Ita si ex hydrargyro sublimato, S antimonio,vel plumbo,&aliis, spiritum elicias acrem,coagulati per iniectam aquam,Vini spiritum, aut similia, ostendit illa ipsa principia ita constitisse. Nod autem ars in minoribus conceptaculis praestat, id Daedalam Vulcaniamq; naturam in similiter dispositis magnis,materia agentibusque iisdem aut analogis procurare, consensu sapientum est comprobatum. Sed eiusmodi minerae raro effundunt aquas synceras, quod facile absorbeantur &coagulent rursus. Qu'd si aliunde humor concurrens, vel acceperit istos spiritus
293쪽
Ds IvDicro AMARUM bibitos et ierit;iam etiam fluxus fiunt i scaturigines. Et haec ratio distat Epriore, itiod hic res sint spiritualiores,& veluti igneae concretiones: ibi magis corporeae. Itaq; &si spiritus tales sicci a Vuleano segregati alicubi conastiterint,posteaque ab humore resoluti in liquorem abierint, perinde se res habetis
T TIs proxima est procreatio ex utraque parte corpulenta, seu actust li- a quida utraque, seu potest te: aut liquore saltem toto corpulento, qui tamen tincturam 8 iritualem accipiat. Ponenda nobis hic primum in sub terraneis aqua est, siue per catarrhachas manifestas se dimiserit, seu paulatim combibita undiquaque confluxerit, aut primaeva origine, & stabili naturae lege iussa sit ibi esse,& ut in terrae dorso, ita intus quoque modi,
stagnare, modδ discurrere per flumina tanquam venas, quo pacto dc minor mundus animal diuam in se habet aquarum sedem dc meatus: seu intus nata constiterit , aut etiam insinuante se passim mari, dc veluti transudante coacta fuerit. Non enim temerarium est, quod Ecclesiastes ait, emari venire aquas cunctas, eodemq; contendere postlimitato : quomodo dc in L Met. Aristoteli λαοσα Θ, quae sententia nec , Phoedone Platonis nec Homero,aliisq; est aliena, s licet Cardantis
pro sua arrogantia, e eius autorem primum fecerit . Esse autem talium aquarum non paruam copiam in voraginibus tecirae,is nescit, qui metallorum minerarumq; in visceribus terrae nullam habet notitiam. Certe etiam
amplissimi laces s in barathris vastis horrendisq; sunt conspecti, ut non fabulosus videri possit Platonis in imis terr ae Oceanus tartareus , dc Poetarum figmenta, Sty x, Phlegethon, Acheron, Cocytus, Lethe . A qua vero substernenda ideo est, quia corpus quasi mineralium fluxuum seu aqinarum constituit, dc ex omnibus elicitur maiore copia pla rumque, fluxusq; formam habet cum tenuitate, quanquam in aliquibus adeo sit imbecillis Ec volatica,ut expedite a pauca digestione diu apo et in auras, dc quod vexit corpu, solidum relinquat, ut in Albula, dc aliquit, tis Ungaricis, historiae contestantur, Possunt&puri succi minerales consistere,& profluere , sed aquas minerales non appellamus, veluti est Petroleum aut Naphtha succinum liquidum dc quae sunt eiusmodi. Parratio eorum est quae in astuariis terrae fusa se a profluunt, seu expuuntur, ut Ethnarisinoen diis euomiti Pyriphlegethontes, eliquata metalla, succi, lapides,&c. quales
294쪽
Osrd aqua illa elementaris aut spiritualem tincturaria accipit, aut cor-α poralem, qlio Pacto Chymici, in quo i um nunc foro sumus, loqui consileuerurit. per spiritalem tine furam intelligentes tum alterationes, tum eia lentiabum spirituum e coiporibus euocatorum misturas, siue constiterintiam, aut coagula uertiit, siue nondum: per corporalem vel δ, si integra, aut saltem reliquiae extraci orum contempere ritur, que usum vocum nunc qi idem re si cimus, licet in corporeis etiam habeamus crassiores succos per naturam e matricibus suis elicitos. Soirituat; itaq; tinctura aqua communis evadit mineralis , ctrua mineralium ericacium potentibus alteratur formis, dum vel diutius insistit, immoraturq; eis, vel longo traditi praeter hic hitur, quanquam & vi maxima id possi breui e lienire, quod a minore alias longo tempor . In hoc genere sunt thermae excellentes, & quaedam contra frigidi inmae, item tepidulae: postea, quae tertias iuncipiunt,&lotias substantiae viles, quarum exempla habemus in substantiae ni agisteriis, veluti est aqua calcis, aqua extinet Orommetallorum, aquas tibiata purgans, quod mea vel incoctum sit, vel imm ceratum vitru aut imonij &ii miles multae, de qu bus apertu est quod vires acquirant novas, citra substantiae communionem, id quod vel vulgus etiam experitur in aqua pluuia, vel aha diu in vatis a reis detenta, idq; mul o magis in vino musto, &eiusmodi liquoribus aliis. Aliter tinguntur spiritaliter, cum e substantia exiens s stiritus una sectim infert virtutem, α non tantum alterat per contactum, sed de dii in se insinuat, coagulat,di quasi corpus acquire s hoc ipso permiscetur, quae tamen concretio aliquando non admodum fixa seu stibilis est , proptet volaticam si irituum siccorum naturam, qui quodammodo concreti assistunt potius quam contemperantur. Ira in s e cubus fodinarum, cum virulenti halitus ignium efficacia ὰ montibus mineris resoluuntur, quia frigiditatem appetunt, aquis insidere solent
interdum etiam corpulentius, sed agitatis iis, mox revolant, aquas autem
eas suo insessu perniciales efficiunt. od si in angustum compellantur,veluti cum per communes rimas aut canales exire coguntur cum aqua, etiam penitius coalescere cum eis consentaneum est. Itaque &aquae cuniculorum non sunt absque minerali virtute,tum aliis, tum etiam hoc nomine. Avaporibus mineralibus & fumis id euenit celerius, quod aqueae naturaecora sistentiae assiniores facilius admittantur, coagulent, & haereant. Id vel P e aetae est experientiae, cum fumi iusculis inter coquendum admiscentur. nec id ignorantium coqui, tum Chymici, cum empyreumata assatarum, comb astarum v c rerum aquis imprimunt. Nido rille vel intenelixaudum easdassicine emergens si licitus fumorum genere essi
295쪽
Quod si duis a societate spirit m neget minerales evadere aquas,is nec sanguinem arterialem mist uin, vel confusum potius sunt enim eiusmodi miitiones imperfectae,& veluti societates instabiles,aut appositiones) spiritibus vitalibus est contemplatus, nec cogitat, qua fons mineralis prorumpit, maximam una apparere spirituum copiam, adeo ut etiam fixius diutius que intuentibus vertigines,& deliquia afferant, qui tamen in procursu exolescentes aquam de stituunt, solamque linquunt.
C Α Ρ V Τ X. Vires ex congressit. AD spiritales tincturas referri posse videntur dc eae vires, quae ante c5fusionem in nulla parte deprehensae tunc demum emergunt, cum copΟ-nuntur. Ita enim metalla frigida infusa aquae forti ite frigidae concursu facto effervescunt. quod fit etia in calce vitia recente,in aqua sorti & aqua tartari ,
quin & duabus fortibus commistis, in spiritu seu oleo acerrimo vitrioli,. &aqua simplici,&pluribus aliis, prout es affectio mutua seu sympathia, aut antipathia, qualis virtus etiam ferro communicatur a magnete. Neq; enim satis considerate disputant, qui contendunt, quod nulli parti ante compositionem inerat id composito inesse non posse, quasi non possit corpus graue aut leue esse, quanqlaam nec materia nec forma, cum solitarium virumque fingimus, sint eiusmodi. Tale autem quid non tantium in artificum Vulcaniae uenire, sed&naturae ossicina, aliquoties iam est dictum. Vapores putrescere posse cum halitibus, quod utrumque tametsi seorsim appetiletur, tamen non sit plane simplex, & sic etiam coagulando mineralem fluxum constituere, dudum est assertum. Idem nunc de aqua statuendum, &quidem pro varia dispositione 3c gradu putredinis varietatem quandam hinc exi stere verisimile est. H aec quidem de modis spiritalis tincturae, quos si cogites in eadem aqua, antequam coelum videat, in diuersis locis multipliciter coincidere posse: quam inexplorata sit talium in singularibus certitudo intelliges.
in E corporaliter cum aqua congrediuntur, sunt plaerumque specie l1- quorum, aut succorum, calciumve solubilium in humore, tametsi etiam flores, tincturae,& alia similem queant habere naturam, sicut in Chymicis magisteriis & essentiis est explicatum,& iam per coagulationem corpus acqiuisiverunt, quanquam nonnulla ex iis suo modo etiam spiritibus accenseantur. Nihil autem refert ad misturam, siue maturuerint omnes succi, sue
296쪽
M INRRA LIVM LIB. I. siue adhue sint in motu ad mathi rationem, magisitem aut minus concreti, coagulati, congelative, veloquutur: nec siue sim liliant, siue per terras montesq; dispersi; quanquam id tu tersit ratione virium & varietatis. De his Philosophus pridem ita est comi nentatus: Διο inqtili , m OMοι
Eiui nodi & in a. Me t. leguntur: e Papassonos, inquit,per quandam comm Vtionem et ius 7 secunque aliqui uerit quod commistu eris ale aclisaporem tem: dicungsunsis luxiono utorum autfontium,plurimaου calidivi aliquando esse oportet putare: Deinde principium extinguiq3is: Ter quam autem penetrant, terram , adhuc manere οῖο ν κονιανη τε φρον. Sunt autem in multis sicis Ufontos I xion resuuiorum, varaos habentos omnisquegenera saporos, quorum omnium caussam ponendum eis inexistentem, aut ignitam virtutem ignis. Cum enim exuritur terrasi cuniam magis, se minim,varavi accipit formas ta coloros κοας seporum humor iam χυμῶν Aluminu enim G calcu ci aliorum taliumst plena virtutibus, per quae, qua percolamur aqua
dulcos, tran mutantur. Haec Aristoteles.
Videtur quidem is mirificam aluminis generationem per exustio nes instituere, quae artificibus non respondet, & potius talium succorum primaeva est creatio,& postea ex seminali virtute per generationem continuatio : sed non tam puerilem putemus Philosepho simino sententi alii e Te, quasi ex mera terra vi ignis velit tales succos produci. Mistam& potentia seu seminario aluminis, chalcanthi & caeterorum instructos lapides, terrasque velle aut praesupponere cogitandum est, in quibus dum elaborat vis ignis, seu caloris dispositi, perficitur, maturatur, &in actum is adli bitis certis digestionibus, vocatur principium essentiale, quo pac O sol. min non tam infans fuisse credendus est in metallorum generatione, ut ea ex is vaporibus aqueis, halitibusue parturiat. Firmat hanc expositionem etiam experientia artificum. Venae enim seu lapides, terraeque chalcanthi, aluminis & similium, aut digestione Libdiali per calores pluuias, aliasque tempestateS macerantur, alliinsuper etiam ignium virtute domantur, ut postea succos fundant, quos ante frustr, prouocasses abluendo coquendoue. Neque vero etiam salem ullis ignibus elicias ex ea re, in qua eius nullum est per naturam princia pium. Confutatur autem eiusmodi generatione opinio eorum, quia quis minerat bus, velati acidulis, . c. nil tribuere possunt, praeter spirituales com
militones,&1mmatura 1eminaria, seu prima entia, quae antequam coagia
lent formam acquirant, ab aquis anticipata assumantur. Fieri quidem tale .
297쪽
ars non raro ex aquis mineralibus coagulando succos istos substantia sua perse et os, educat. Nolle vero tales aquas in mineralibus habere,angusti ad modum es ,& ma nimium amantis animi. Qvj vero possunt aquam metallicam dicere,&monstrare, quae primam metallorum materiam, antequam eonsistat,& nondum habeat ut formam, ita nec virtutes metalli perfeci i, se cum vehit' Quomodo aquam hanc ferratam dicent, illam aeratam, si nui quam primae materie metallorum singulorum qualitates cognouerunt ρο-ionia reduci possunt in hydrargyrum, ex omnibus sit,&chalcanthum elicietur, haec qui dignoscent in suis primordiis i ruditate 3Verisimilior est Phialosophi nostri sententia, euenire nempe istiusmodi per re tutionem feci in spiritus, de quibus suprὲ, seu in succos calceside solubiles, cum ars con- 'testetur metalla calcinata in liquores solui, Sc alias etiam alios succos ex iisdem educi, & per aquas elementa res percolatas ablui : quin&acribus rebus aquis acutis, caementis, coloritio, &c. corrodi, corrosi Demque ita misceri aquis , ut plane non appareant, nisi post coagulati nes, quo pacto tartarum in limpidissimo inest vino, succi rerum decoct Tum in deco Elis depuratis,in aqua forti metallica ramenta, in solutioni a sicci solubiles.
M1neralium analogae. AD hanc de corpulentis'mistionibus classem reuocari Zcillae aquae pos
sunt, quae inminera quidem, seu potius terrae cauernis nihil admodum acquirunt, sed una secum afferunt virtutem iam mistione in terrae extimo facta. Ira si mare subiret hiatus terrae, alioque capite iterum prorumperet, pro minerali scaturigine haberi posset: ita si aqua coeli, fluviatilis, stagnans, palus, dic. accepta Vi ex plantarum succis, excrementis animalium, allisi e descenderet aliquo usque, S iterurn prodiret eodem modo affecta, aut saltem ex illo principio quadam tenus immutata. Notum est ubi greges animalium stabulant, loca excrementis perfusa hali nitri primordia accipere. Si iam ea combibantur a riuulo sparsim serpente, & tandem uno fonte prodeu tate, euadet aqua prope mineralis dicenda. Computrescere item in aquis stagnantibus varias res,potissimum animales vi vegetales, posse notum est. Inde quoq; origo
298쪽
Paracelsi sententia. ID edoctus etiam a suis praeceptoribus &experientiae euidentia parac et
sus est. Quanquam enim aliquando mineralibus aquis tribuat propriam primaevamq; ab ortu mundi naturam,& dicat minerales aquas cum simplicibus unum idemq; fuisse,at ob salutem animalium Sc plantarum seiunctas, postea profluere separatim: tamen aut correxisse sententiam, aut variasse po stea pro more suae inconstantiae, aut Scepticae Socraticaeq; incertitudinis videri potest, dum scriptum reliquit, minerales frigidas oriri vel ex alumine sale, a tra m e n to , i ta sua ve na i m m at u ris, & n o n m i stis: uane ut nunci eis mentari, accedat, sedilia ipsa immatura, incongelata, Uspecie siquoro existentia oncere prodeant, o mineralem fontem xin perennis constituant' Uod si
ea,immensam vim in conceptaculis pactove vasto collacitam esse necesse e Leto fluxu, in multum tempus suspiciant,aut naturam in iliis locis lustrarouo conatu, ta nihjInisiaboram imperfectos in lucem emittere vel ex tribus principiis septemetallorum antequam consi stant, si aquae catar hacta percurrit, & illa corrumpit ne possint perfici, aut saltem exprima materia istorum trium in v-noquoque metallo tum simpliciter, tum mistic: qua sit affluxu aquae elementaris anteuerteretur naturae operatio, dissiparet iam coagulandum salem, seu hur, mercurium auri,argentis anni plura biferri, aeris Hydrargyri, quant quam illa res non potest dici prima materia, cum nihil is aliud, amsalso luim,seu bur
incongessatum, ta mercurim in concretusfrima vero materia forum vel vapor,
halit hel eminalis potentiam adillo rci habens, velprincipium viscosiumptu tal oecudum, rod si ante maturitatem suam rapituroaquis diluItur, neutiquam metallicam naturam aquis imprimere potens, cum eam non aritu sied in
potentia habeat sc t nec ovigallinacei liquor disic sud Iaqua remium,hanc natura viribus, gallinae imbuit, nedum agnoscipo sit. Krdictata autem e Ι,tale priu-cipium etiamsi liciter profuere posse cum constet in minera id concludi maturescere in morem fru tuumplantabum C, animalium: quodsi confuit, tantum
tamen non est, aut et forma in minera accepit, iusta cares coagulatione, qua demuin lacunasua acquirit. Facilim certe eris tale quid ingere. qua Uendere. Non tamen negandis e Ll, ex immaturis metal ruprimordi, e stiritu niseu liquores, per aquaris ferarum comistione euadere metasiarci aquas aliquo modo. Sin addas
etiam separatim illa tria principia intelligenda esse, Ut sic viginti & ona mineralis xio inde possit existere,etiam amplius delirabis. Non enim existum separatim, neo metalla sunt compositione ex illissiparatis, sed tanquam e semine progignun- Diab rat stur, in quo principia ista simul erant potentia, si quidem sunt pro principiis ve- dem msi ris habenda,'nonpotius pro Chymicis magisteriis, arte elicitis ex diuer o ''Vςμπι d. asse iis metallis, quo patito possumus ex iisdem facere chalcanthum , forci, casi , liquorci, Ic .rue tamen pro veris primoriis novi habentur, Sc.)Oo a vclex
299쪽
enim refert iue ripiritus sit eliquoris appareant fori orma, i interiorepunt imperfecta. Possumus tamen etiam resolutorum halitin intelligere, ta prino pia ista catachrestice accipere pro salesulphure, hydrargyro , non qua, Ata initia compositionis aut generationis rerum, sed qua ros in se perfectae, quomodota elementa in se consideramus, qVaten in sunt corpora simplicia per se seor
eaesentia9 vel ex liquoribus gemmarum : sante concretionem , vel posiresolutioneχ , vel dum in matrice sua seminalem duntaxa L habent existentiam vel visco ista tibias, unde uniones, conchae,&c. nascuntur: quae visio, tales tamen sunt ad certam rem determinata, ta tam plantis quibusdam quam animalibus, inanim que aliquibin substernuntur 9 vel ex succis plantarum, quibus tangunt unde tamen mineralci sunt, homonymice,aut metaphoraca translatione vocis siue antequam consistant, siue cum resoluuntur squis
tamen resolutio extractio potius eu , nisi disces m per putrefactione; malis intelligere ) vel ex animalium uno in loco stabulantium recrementis quomodo piscinae I vivaria, mare item lacin subterranei pisi mutantur. 1 sicubi etiamsubeunici terram paludo, aut flumina,piscis emina, vel ipsos adhuc paruo obolems ibi reisqverunt in ignavo veluti luto haerent G, qua si
perfluunt aquae,pluuia, aut fontanae, minerale quidresipiuntia lumbrici, ran .e, alias in latibulis terra morantia,Percoribus, absque excrementis eam inficiunt, aquae labem trahunt, c. Si hae aquae sunt minerales, nulluι non Iuuim hominum consortia alluens, aulpis Aran die alens, eo incensuerit. vel ex limetis, & in terra putrescentibus plantarum partibus vel terrae generibus: intra terram, I in eam cortice hol argillae,futum, tac quorum ubi iti uccosmianeralem naturam habente Forbent, euehuntque aquae, , inde alterantur, vere
sunt mineral&: quopacto tas egestus ex terrae lacunis c ossis mons, aeriue vi tapluuiarum resoluatur, aut calore solis excoquatur, I postea in commistin aquaου
aliquid minerale deponat, . Fimelorum vero lac in nulImmineratis nuncupat , quanqua in terrampenetrent, aut expurgentur,tamen aliquid miseris' tale trahere pug ZAL. Haec apud Paracelsum, sed minusParacessica extant scripta, vel potius transcripta. Alioquin mirum est, cur non ex aquis mineralibus faciat rneros ordinato &constantes naturae scelus, aut fructus, sicut nugatur de his, quae in aere gignuntur. Mirum item cur non ab astris fieri ita tra terram di aerit,aut pluuias certas certorum syderum excrementa,vel fabricas irem innumerum mineralium concedere. Parum etiam fauit diis suis, Ila
cho & reliquis somniis, quae in quolibet naturae partu ministeriiseitru raeficir.
300쪽
Minerat frequentissimae aquarum mineralium. SEd mi ssis i stis, ex tali generationum historia patere quodammodo potest
indagatori aquarum mineralium, earum originem acceptam ferendam esse non tantum elementis, horumque qualitatibus primis ;s d posterius ex illis constitutis, sue statim in principio per creationem , siue postea ordinatis caussis per generationem, millionem , alteratione II que Naturalem;& quidem dominari hic mi ueras metallorum, lapidum, succorum, aer rarum, Vaporum, halituum: siue ante consi stentiam eas consideres, siue in coagulatione perscctaque forma, siue resolutione & extractione : Et mineralibus similes esse eas aquas, quae ex anim Alium plantaria qUe consortio,& varijs operib. passionibusq; in multis motuu generib. emergunt.
Quod si quis praeter haec genera e tia in specie rerum nomina exigit; ei quid e
omnia sigillatim exponi vix po si utar,nedum contemperationes concursus dici; frequentius tamen occurrere sciat in metallis quidem aes, ferrum, plu- bum, hydrargyrii: rarius auru, arsentu, stanum: Intelligere autem oportet non tantum ipsapura,sed eoru denas O, misturas; nec tantuper sedla sed I imper ferita cu adhuc sunt in suapruna, metallica tamen, ta delerminata materia, quin Uresolutionci) In nune rabbus med ijs, animus a dij ciendus est ad salem, atramentum, alumen, sialphiur, bitumen, succinum, auripigmentum cum sa daraca S arsenico ; insuper stibium, plumbum cinereum, magnetin, pyri taS Varios, quae dc marca sitae, aurea , argentea, Gelsum jam marca PM Zinckum marca Padrea rasaes nothum,album,ruberem chrysocolla ira,&α In terrarum generibus respicere oportet bolos varios , ochram, ferrugi nem, cadmiam glebosa in i, quem lapidem calaminarem nominant, &c. In
lapidibus, cadmiam lapidosam, tofum, gypsim, margam, lapidem ii salem,
lith anthracem, armeniam, caeruleum,& varios alios; in quibus excellunt gemmae, &gemmarum spurij, quos fluores dicunt, e quibus sitieti crystallini, magnetini, amethystini, adamanthini, carbunculares,&c. Adde im armorum genera, & lapides calcarios. Nec omittenda sitiat quae ex illis riuntur, vel cum illis inueniuntur, ut recrementa,in quibus sunt fuligines,
halitus, vapores, scoriae, cadmiae cadmia venae metallorum, succorum, lapidum steri es, calces, liquores, minium, cerussae, aerUgo, fer-
ri tabes, & his similia pene in si nita, ne quid dicam de speciebus qu ar illis gemeribus subsunt, ut sale ammonio, gemmeo, nitro, petraeo, &c. atrament
caeruleo, viridi, albo, citrino, rubeo, id est, se , mist, melanteria, Vitriolo, lapide oculari, &c. alumine liquido, concreto, si issili, gleboso,&c. sit Cin O albo, falerno, citrino, ambare, gagater bitumine nigro, flauo, aspha HO,liquido, concreto,&c.Iyritescecundo, terili, aereo, aureo, argente O O s ali