장음표시 사용
241쪽
Quodsi eo ino erat nomen barbarum, quem Os Romanum litis. raeque Romanae non capiebant de qua sermonis & oris barbari duritie Sepe queruntur Historici & Geographi Romani) Qui & nominis dissicultatem implicitarum litterarum connexione significa. hant, quale est loci sive patriae nomen in cippo C. Julii Pudentis, qui Noviomagi spectatur, editus olim a Grutem, D vII. I. repetitus nuper in Epistola Celeberrimi Hagenbuchii, quam vide in observat. MisicelL Nov. Crit. I Na. X.-XIL pag. 25 I. Grinterus nomen Midonia exhibet, at vero Hagenbuchius, litterarum apices secutus, nominis aenigma proponit, quod nullus nisi Oedipus explicet, & os nullum, nisi Germanorum vetustorum, isnet. Id nominis Germanici, quod Romani Livi & Laeam dixere, Germ nos puto extuliae .mno Romanis non imitando. Frequens illud nomen Riit in magna gente, stequentatum etiam majoribus nostris in hominum locorumque appellationibus designantas, quae res caussam dedit vetustioribus Leonum insignibus. Generis, sive fa . miliarum insignia dico , seculi undecimi aut proximi commem' tum. Nullus autem serus leone honestior visus viris fortissimis &
generosis. En aliud monumentum ex Muratorio MXXXV. n. a. quod
Callonius Lei filius Decurio Alae Cannauum Muratorius Caninentes indicari putat, gentem Batavis olim Vicinam, atque, ut ego M hitror, Batavorum reip. dein junctam Brixiae posuit.
Griphum nominis similem illi, qui est in Monumento Noviomae gensi, notabis etiam in hoc lapide Bruxellensi:
. DIS MANU VOLUSI SEVERI VIX ANN V Μ VIII D XVIIII FECER FIT EIVS CARPUS ET . VOLUSIA PAUMNΛ FIL DULCISSI
242쪽
Cogita quaessi unum illud Ludovici nomen, quot modis scriptum, - . formatum, reformatumque fuerit. Luduin est apud Cassiodorum . Variari lib. I. cap. 4I. Clodius, Clodio, atque alia, apud alios, Iludovicus est in nummo argenteo, in quo Dorostat, qui num. mus penes me est. Verum ad nomina Barbarorum mixta redeo. Nertomarius est in Monumento Domburgensi, vid. SmallegangChron. Zelandiae pag. 8a. In quo Nerio Transalpina vox, Marius Latina. Ab illa est Nertobriga, Celtiberorum civitas, & altera Hispaniae Baeticae. Non tamen deerunt, qui Marii nomen Germanis vindicent. Restat pars altera nominis I gomatui, nempe Gablica, quae Iucgum aut Jumo est, eadem advertitur in Jumdumni nomine, Iucgo enim, sive Juggo & Jum ejusdem significatus --
cabula esset arbitror. Galli namque, ut hodie Germani, gemina, runt in media voce nonnunquam litteram G. ut in nomine Esuggi.
Utrumque Iugodumni & Esuggi nomen est in ara ad Ambianorum oppidum in Gallia inventa, quam exhibet Cangius in Glossiario mediae & infimae Latinit, in voc. Duo. atque inde repetiit Sponius Miscellan. Erud. Antiq. Pag, 13.
At, Dei Vedum mni, non hominis, dicis, hoc nomen est,. nec equidem nego, sed plerique istiusmodi Gallorum Dii Reges inierunt; Uerum & hoc rio, post mortem in Deorum numerum να consuetudine plerarumque gentium, suisse relatos. Cujus moris plura sunt exempla apud Gillos, cum maxime unum dabo ex iisdem Sponsi Miscellaneis eadelaque illa pagina Io9. n. 87. Exemplum nempe Moritas, quem ex Caesaris commentariis cognoscimus virum, in Senonum gente, magna auctoritate praeditum: In illo vero Monumento, quod erutum est ruderibus Alesiae in Aeduis,
Deum, cui TL Claudius Professus Niger omnibus honoribus apud Aeduos & Lingones functus , porticum testamento poni jussit:- Nondum. mitto illam Λmbianorum aram, sed hoc addo, Cangit
243쪽
interpretationem, qua litteras EXXG explicat hoc modo: Exerestius Gallicani, vel Exercitum Galliae: abhorrere ab antiquitate. --hi scriptum fuisse videtur L. XX. G. id est, legionis vigesimae G minae, quam legionem cognitam habemus ex Dionis Cassii lib. ss. pag. 564. illud praeterea adjicio, Ver in Vedumdumni nomine nobilitatis indicium esse, atque ejusmodi, quod excellendum genere, honore-virtute Virorum nominibus praemittebatur, quale est nostrum Here, & Germanorum Her , quod nunc frequens, etiam in vulgo, olim non nisi paucis nobilioribus Metioribusque viris datum. Hinc Uergobretus summus eorundem Aeduorum magistratus . vid. Caesar. Beli. Gall. lib. I. cap. 16. Vertico Nerrius lib. S. cap. 45. Vercingentorix Arvernorum Rex, Idem Belli GaIL Iib. I. cap. Strabo lib. g. Pag. 19 I. Flor. lib. 3 caP. I p. cingetorix, detracto Her dignitatis nomine, fuit ex Principibus Trevirorum. Caesar Belli Gath lib. 5. cap. 4. Adde iis Vergasilaunum, Verod ctium - nec non Vertiscum, quaeque alia sunt Gallorum nomina. Quibus praetcrea adjungo Verocasses, Veromanduos, Uer sonenses, Galliarum gentes Historicis Romanis dictas. Dicendus etiam Vercomaridulius, Sacerdos Aeduus, de quo Livii Epitome I 38. Virdiomariis, Rex Gallorum, de quo Plutarchus in Marcello
cap. 7. Verteger, Britannorum Rex, qui Saxones in Insulam accivit, Beda Histor. Eccles.. lib. Io. cap. I. Pertinet huc Vertecantius in lapide Gallico apud Murator. Thesaur. Inscr. L. 6. qui male iunomen in partes distrahit, & Virdunarius Trarontis filius, DCccLXX. 3.hppellatio illa honorifica duravit diutissime in his terris, sed in sequiore sexu, vid. Matth. de Nobilit pag. 24. In litteris laudatibus apud Smallegang in Chron. Zeland. pag. 569. anni I 282. Vroueυe Her Beatrice der Grasneri van Hollanae Sunt & penes me istiusmodi litterae anni 1339. Ver Mecbtelu u depa n. Juc, Jum, vel Iugg cCujus vocis terminatio in um & o a Romanis est orta9 etiam nunC Frisiis notum, in quorum annalibus celebrantur Du
Iagen derives nomen, dignum erit moribus gentis, strenuae in se. ros, hostesque fugandos, unde& Vertagri Regis & canis Britannici nomen. De Rege dixi ante, de cane vid. Martiat. lib. I 4. epi gram. mo. a Iagen est nostrum imperferum Ioae, Germanicum , unde Pugum, & Pugumattius, nec non mer g omnus. Pars altera Jucgodumni nominis est in nomine Dumnorigis, is 1viter sint Divitiaci, qui principatum in Aeduorum civitate tenuit. Caesar
244쪽
DO DE NwER DENSE. CAPUT II L sista
tis in Bessi. GII. lib. I. in nomine Dumnaci Andium eis, Idem BelL Gall. lib. 8. cap. 26. .
Derumartius Gallas fuit, aut Germanus, Mo, Gaso, Gaisus ea - , dem nomina. Nomina Galgorum S Germanorum in o F tis temi minam. i Becco unde. Gai nes, Gas, Radami us M. unde
vi dicti . Gaesa hasta dicta Transalpinis. Viri fortes Gaisones dicti Gallis. Miseri Atque Transalpini cives Romani facti patris nomen
. barbarum tu Monumentis scribebant. Inscriptiones nonnullae δε- claratae. Marsacius natione cur mucro dictus. Van der Homen focularis sententia. Gestae qui Gallorum milues. Germani procero corpore fuerunt. Praestanti corpore milites in praesidiis i
Ex iis, quae ante disputavimus, apparet, M. Traianum Juc mad-tium hominem Germanum fuisse aut Gallum, idem manise sum est ex nomine patris. Gallicuab enim filius appellatur. Gais nomen Germanorum Gallorumque fuit, Romano more loquent, bus Gai B, cita Beck, id est, avis rostrum, quod & hodie -- quentatur ni ratibus . a Romanis in cognomen mutatum, Becco dicebatur. Suetonius in VitelL cap. in. Si idem ab Egntonio Primo a errarum partium duce oppre=us est. Cui Tolosae. Atiato commmen in pueritia Bec dueras, id valet gallinacei rostrum J Gessio. Gaesus, Gesus, & Gisius dicebatur, etenim in O. io. aut in. har. harorum nomina terminabantur. Dixi aliquid in de Brittonburgin cap. I. pag. 7. Soliti majores nostri ultimam nominum syllabam exiliter pronunciare, ut viri cognoscas, utrum e , an alia sit vocalis. Galame scribitur Hollandis, qui Galama Frisiis. Latinis ea o vlia, quod haec littera terminalis sermoni sio aptior & virorum nomi-- nibus. Quod ad diphthongum at attinet, in eadem hac voce cvulgare enim id nomen & commune viris Reminisque in Gelris,. adique aliis Germaniae inferioris gentibus est varie nunc mutatur. Gaisonem percutarem Imperatoris Constantis nominat Zonaras& Aurelius Victor: Epiti cap. 4 i. Gaisionis comitis meminit Gre gestus Turonensis Historiar. lib. 9. cap. 3o. sic &Bato & Batilo, vid.
245쪽
vid. Torrent. ad Sueton. in Tib. cap. 2 . Composita inde nomina admodum stequentantur in Annalibus, Gisbertus, Gallelbertus.
Radamisso, Adalgiso, Aragiis, Wili sus fuit pater Willebrordi, primi Trajectinorum ad Rhenum Episcopi, Belia in Episc. Traject.
pag. 3. Lanigessus est apud Ammian. MarcelL pag. 4 I. Ariovisus. Dion. Cess. lib. II. pag. 8o8. Illustris est Gaisericus, Wandalorum Rex. de quo in Euseb. Chron. ad annum mundi 2453. & 245S.
Cum autem hi omnes Germani fuerint, certe Transalpini, ambigendum non est, ex eadem natione, quae pluribus gentibus censebatur, ortum fuisse Gaisionem. Et quo minus dubites , facile nominis illius etymon in earum gentium lingua reperias. Gaesa namque
Transalpini hastas aut pila vocabant. Quare Uirgilius, doctissimus Poeta, Gaesa Alpina nominat, & Gallis Senonibus, qui Romam igne delerunt, ea tela dat, Aeneid. lib. 8. v. 66 I. Duo quirique Alpina coruscant Gaesa manu, scutis protecti corpora longis. Illud non negligendum hoc loco, quod addit in commentariis Servius , ab his Gaesis viros fortes a Gallis Gaesones fuisse vocatos. Unde arguas, non promiscue, ut nunc, infantibus id nomen fuisse impositum a parentibus, sed robusta demum aetate viris ob rem praeclare gestam a cluce exercitus aut Rege fuisse delatum, haud aliis ter atque Romani milites hasta pura donati fuerunt. Quae & caussa forte fuerit, cur M. Trajanus hoc patris nomine unice fuerit deis lectatus idque unum in hoc monumento ostentarit, si tamen plura habuit Trajani veterani pater, civisque Romanus fissu cum plura habuerint nomina Romanam civitatem adeptL Quanquam & hoc
mihi .observatum, consuevisse Romanos, Gallica aut Germanica ori-mne cives. non Romanum, sed barbarum patris nomen in monumentis sibi apponere. Sic Albanus Batavus in monumento apud
Gruti DXIX. S. Balvi filius Flaus, sive Flavus, & Flavius Viburmatis filius summus magistratus civitatis Batavorum in Monumento Cuperi in Harpocr. pag. 2I8. In Monumentis Domburgensibus sunt Dacinus Limonis filius, Flenius Gennalonis, vid. Smallegang OOnyk van Zelancl. lib. I. cap. 4. In Monumentis Bergendalensibus prope Cliviam Marcinus Surconis filius Breucus. Atque ita Pab myreni Barbarum patris nomen in cippis suis ponebant, vid. Ed-wardi Bemardi & Thomae Smithi Inscriptiones Palmyren. Num II.
246쪽
liti a gaesa sive pilo nomen, quod iugittae in modum in hostem serebatur. Ti.' Claudius Chloreus Neronis Claudii Caesaris Augusti corporis custos, natione Batavus, sint ex decuria spiculi, Inscriptio est apud Reines Cl. 9. n. 74. Gudium CLXI. n. v. Fabreti. InsCr. pag. 687. Octarius Sagitta est apud Tacit. Annab I 3. cap. 44. per tinet huc Hortensius Mucro natione Marsus, vel Marsacius, varie namque lapis ille editur: vid. Grui. DXvIII. S. DOniuscCXXXVII. 45. CCXL. 28. De caussa & origine nominis Mucro lepide van der H ve in Handvest Cronyk pag. 43. quem si leges, ridebis, sat scio. De Gesatis Gallorum militibus longa est disputatio, de quibus Plutarchus in vita Marcessi sub initio, & Polybius Histori lib. a. cap. 22. fitque alibi. Germanis porro M. Trajanum vindicat corporis pro-Ceritas, qua linter ceteras gentes Germani pollebant, nulli non striptorum veterum celebratae. Florus lib. 3. cap. Io. corpora emtum immania dicit. Tacitus Historiar. lib. s. c. I 4. Germanos fluminibus suetos letatas armorum S proceritas corporum attollit. Ο-stendit autem ea cor s di*nitas, quae in Trajano hoc consipicua, verum esse, quod Aristides in oratione de Roma, ad tuendos im
perii limites delectos fuisse juvenes praestanti natura & corporis
Aeteranorum ratio omnibus non perinde explicita. Scriptor Anon mus de Rebus Bellicis emen ius. Terrae ad imperii limites Veteranis colendae datae. Maxime ad Rhenum. δε alis X cohortibus non eae solum gentes , a quibus nomina habent,sed S aliae mi- litarunt. Truncatus Guteri lapis refectus. Batavi in multis te
. ris stipendia meruerunt. Muratoriani lapidis Inscriptio enodiata. Expositus nominibus, ad conditionem, quam sustinuit M. Προjanus Jugumattius, demonstrandam progredior. Fuit autem is. VET. ΛLM AFROR id est, Veteranus alae morum. Puti-Ff dum
247쪽
dum fortasse videbitur nonnulsis id innia luce declarare vello, quis
Veteranus fuerit, quae ala. Et tamen i ΟΠΠulla, quae ηd Veteranos
pertinent, obscura esse intelligeS, si cotirabis, Lipsium in iis esse Iapiam, id quod deinceps demonstrabo. Veteranum hic militianaissum accipio, ut m pr. inst. Quibus non est perm. lac. testiun. a que ita in Monumentis, in quibus Veteranorum mentio, conditionem eorum. 6c caussam . CVr l aia in dic, consummata milistia, ad suos lares non redierit si forte peregrinus tu Batavis suit i& ad limitem imperii , qui Rhenus erat, constitem, Cognosco eri. scriptore de Rebus Bellicis, qui Notitiae Utriusque Imperii addi sti-let, pag. 2o3. Adscribo verba, cura se quia Opporiuna huic loco tum, ut inde mendum exigam. Hujusmodi igitur prooisionis viii ras, inquit, in augmentum provincialium habet vere nos regiis δε-nis opulentos, F ad colendos agros adbuc praevalentes agricolas. HaΦ-
bebunt similes Arabum crescribe amatum) ν-- um dest Merar ι,. E laborum desiderio potiti , erunt ex militia collatorent Factum iram isse aliquando, quod homo iste suasit, certe abi ιmpe ture me-xaudro Severo flante factum, docet Lainpridius ini Alexandro cap. 58. Sola, quas de hostibus capta sunt, limitaneis cibus S militibus.
Anavit. iso in eorum ita essent, si heredes illorum militarent: neo snquam ad privatos pertinerent, Dens, attentius eos militaturos, si etiam sis rina defenderent. Sola ad Rhenum significari, inde a guo , quod Alexander Imperator ultra amnem eum praeclare rem gessit. Nec dubitavit de eo Casaubonus in commentariis ad illum locum, quod ab hoc Alexandri instituto laudorum, quae plurimai
per Germaniam, originem repetit. Caetera, quae ad Ueteranos, .
ex quorum genere Trajanus ille fuit, pertinent, ex utriusque Co-- dicis titulis, qui scripti sunt de Veteranis, cognosci malo, quam ex Antiquariorum hodiernorum libris, quod hi potissimum ea persequuntur, quae libera republica Veteranis competebant, a quibus in nonnullis caussis illa discrepant, quae ab Imperatoribus sunt constituta. Hoc forte obscurum visebitur nonnullis, eum Germanum aut Gallum a me existimari, qui in ala Afrorum meruit. . Verum. facillime tolletur obscuritas, si putemus, tuas & cohortes eX nationibus & populis, ex quibus nomina induerunt, conscriptas fuisse, .sed suppletas ex aliis gentibus, maxime ex iis, in quarum terris, eae alae atque cohortes praesidia.egerunt. Albanus Balvi filius Decurio Alae Augustae Ituraeorum natio haec proxima, Judaeis habitavi0 domo Batavus, est apud Gruterum D XIX. 5. qui in TraN-
248쪽
silvania lapidem inventum scribit. Utor hoc exemplo potissimum. quia est domesticum. ' Nusdem alae fuit Barcathes, sed domo Ity mus : Cippus eius fuit Eberto inventus, quod est Λustriae opis sedum Eum habet Gruter. D YIII. 9. Inlcriptum ita:
Titulum lapidis descriptum adposui , ut copiam darem peritioribus existimandi, an Barcathem hominem In meum Decebali filium seranti Rex is fuit Dacorum, cuius nobile ad Danubium nomen fecit, ut id alieno hoc loco subst tueretur homini Inraeo in Monumento ad Danubium invento : in versu septimo DECE F. Est& exemplum civis Deveri, qui stipendia fecit Eques Alae Iim dianae. Pars exigua monumenti tradita est Grutem pag. 5 I9. p. integrum dessit Iacobus Campius in epistola ad Lipsum, quae timserta est Burmanni epistolarum Syllogae Tom. I. pag. 555 ubi ita:
Adde Gelenum in Admirandis Coloniae lib. a. SJ ntagm. 3 . pag. I98. & Muratorium DccLXXIII. 6. Hoc unum ipse addo , Alamsecundam Ulpiam Afrorum Thaubasteos memorari in Notitia Imperii orientalis pag. 86. quae fuit sub dispositione Comitis rei militaris , & Thaubastin urbem praesidio tenebat. 'aubaston significari, cujus meminit Antonini tune docuit egregie, ut omnia, eme-iingius meus in notis ad Antonini Itinerari pag. III. Λ quo Imperatore aut quo tempore Λfrorum ala ad Rheni limitem traducta sit, igno-Fs a IO, Diuitiam by Cooste
249쪽
ro, nec reseri scire, certum namque, ii quascunque terras rapta .ra fuisse Romanorum auxilia, & milites ex provinciis pcouli Romani conscriptos. Africa vero in provinciae formam redam, bona fide Romanis seruiit inde a Canhagine deleta. Batavorum Auxilia in Britannia, Gallia, Italia, ad Danubium atque in aliis terris'. meruerunt. Desset Claudius Civilis .in concione, Instare delectum . quo liberi a parentibus, fratres a fratrisus , vetur supremum dioiduntur. Tacit. Histori lib. 4. cap. i Nam x Arabum ex lapide in Pannonia invento commemoro hoC loco , non quia admo dum opportunus, sed ut titulum eius integritati restituam, quem ipro deposito habuit Muratorius, qui eum ita extubuit, XVIII. M.
I. PHRAE VEΤξ,. Evolvo ita: Aesculapio& Hygiae Domitius Μagnus Praesectus Alae decimae Arabum Severianae &. Euphrates Ueteranus.
Gena M. Trojani Degumatui describitur. Omnia in im Roma- - . Batavi semii Romanorum mores , vestitum, F ornatum. G pulationes aliorum ex lapidibus- memorantur. Germanorum m -- suasio de conviviis Inferorum. Lapis antiquus expositus. Breu - .: eorum sedes. Castra eorum Breucomago ad Rianum originem do. derunt. Gruteri marmor illustratum. Anguis quid in . Monumenν io Marsacii. Missa inscriptione, ad medium supremumque lapidem oculo; mentemquo convertamus. In medio M. Trajanus discum, bit ad mensiam instructam. Adstat ad pedes puer. in tynapano Diuitigod by Coose
250쪽
sive fastigio lapidis Victoria alata. Hinc atque hinc leo ruglqntis
habitu. Omnia haec Romana, neque quidquam in iis barbarum. Quae quidem res arguit, M. Trajanum rejecto more patrio in Romanam disciplinam concessisse. Ad id enim Scholae in Provimciis apertae, pique in foederatis regionibus, quarum unam nussa in Batavis, docui alibi. Hinc togae Communicatio, quam caeter Romanus habitus cultusque sequebatur. Hinc obsidum regiorum& principalium adolescentium ex provinciis in urbe educatio, ut exuta feritate, depositoque vestitu horrido, animi, mores & CO pora mite erent. Atque haec est caussa, quare non Iucgumattii tantum nostri , sto Batavorum, omniumque Gallorum, Germanorumque, qui in Monumentis antiquis ostentatur, cultior & Ro manus sermo, capillorum comtus, corporis totius ornatior habitus, quae quantum differant ab horrore eo, quem patrii scriptores crepant, quisque intelligit: Quanquam certum est, Batavos, ami. cos & statres imperii Romani cultum imo & munditiem lauti. tiamque Romanam prae caeteris gentibus aemulatosesse, ac praecipue proceres Batavorum, Virosque honoribus, Opibus cou icuos , quos omnes civeS Romanos fuisse puto. Epulatio, quam hic vis des, Romana est, quam & multi Romanorum lapides, testificantur. Tu vide formas, quas Guillelmus Philander ex Lateranensi&Mue tinensibus marmoribus in conspectum dedit, in notis ad Vitruvium, de Architectura lib. 6. cap. 5. Uellem monuisset Philander, viven tium eae, an mortuorum coenae essent, id est, an ex cippis & monumentis sepulchrorum descriptae. Quam in Τr mi Dcmmat tu lapide intueris, est illa epulatio, quae fiebat in campis Elysiis, de qua Vir L . Aen. 6. vs. 656. ubi de Aenea illos campos in
Conspicit ecce alios dextra cie puper Lerbas
Laetumque choro Paeana canentes.
Unde thtelligimus, ea, quae vivis cordi fuerunt . placere quγIque aPUd inferos, . servos, equos, canes, puellas, quae obii lain lapidibus sepulchralibus sculpta videmus, ut imaginem Ver