장음표시 사용
91쪽
satalis clades apud Aegos Potamos vires reipublicae tu Omne tempus fregit l). Ad hancce injustam ducum damnationem pertinere videntur , quae chorus 2 dicit de civibus nonnullis',
nota eximendis turpe enim esse servis, qui uni proelio interfuerunt Davali, libertatem usque civitatis dari; CiVe autem, quorum patres jam aeque ac ipsi bonam reipublicae operam naVaverant infames esse. um chorus Cleophontem 3 et ligenem quendam balnearium conviciis lacerat qui res turbabant. Lepidissima est comparatio bonorum et malorum civium cum pecunia Veteri et proba et nummis adulterinis quibus hoc tempore Athenienses usi videntur Olim enim argentum et aurum non depravatum mercatoribus erat, quod
et Graeci et barbari libenter accipiebant hodie vero utuntur μ)i
lamos eodem anno et quidem antequam Ranae actae sunt , dimicarum est. Populum mox injuriae istae poenituit. Auctores criminis, Cleopho , Callixenus alteramenes serius OCTus criminum poenas dederunt.
3 In hunc demagogum Plato comicus hoc ipso anno una cum Λristophanis Ranis comoediam composuit.
των πολιτων θ' ους μελἔσμεν ευγενεις καὶ σωφρονας ὐνδρας οντας καὶ δικαίους καὶ καλους τε αγαθους , καὶ τραφέντας ἐν παλαίστραις, καὶ χοροῖς, καὶ μ0υσικῆ, προυσξλ0υμεν . τοῖς δ γιαλκ0ῖς, καὶ ξεν0ις και πυρρίαις,
Verissima comicus monuit sed frustra. ad sabulam redeamus. iacchus lutoni causam, cur venerit, indicat Magnum extemplo certamen Oritur. Cum enimis qui arte rava praestantissimus suisset, post mortem Sellam eburneam a lutone acciperet cui insidens ceteris ejusdem artis cultoribus honore antecelleret, eschylus τον τραγωδικον θρονον adeptus erat, sed Turipides contendere audet hunc honorem non Aeschylo sessi sibi competere. Sophocles pro sua modestia. Aeschylo cesserat, sed cum auripide sede palma certaturum , si Aeschylus vinceretur declarat. Res summo studio agitur; Scelesta perditorum turba quibus Orcus, ut urbs Athenarum, abundat, Euripidi favet; ab Aeschyli partibus pauci tantum iique boni stabanto δὶ γον γαρ τὼ χρηστον ἐν ιδηωσπερ ἐν Ἀθήναις l) Plut concione advocata, ambos inter se certare jubet, et argumentis demonStrare, uter tragica arte magis praestet, Bacchumque quBerit it judicium de iis serat Euripides Aeschylo exprobrat verba tumida et sesquipedalia, thoros just, longiores qui dum multum temporis cantando absumunt spectatoribus frustra exspectantibus molestiam parant interlocutores silentes, Achillem, Nioben Ix Vs. 1426.
92쪽
cet. Deinde sua ipse merita extollit, se nusquam amput Iasci aetasse, sed sententiis, sapientiae plenis spectat es ad virtutem colendam excitasse. Aes claJlus par pari refert mores, Verba metrum, ambos et lyricam partem graviter increpat. Verum qui haec omnia sus explicare et exemplis ex utriusque tragici sabulis illustrare vellet, de hac comoedia sola dissertationem conscribere posset quippe per septuaginta sere versus ambo poetae iXantur Aristophanes eodem judicio quo de republica loqui solet, de poetarum meritis et vitiis disserit. andem Bacchus , uter eligendus sit, dubitans , eum Se abducturum esse ait, qui optimum reipublicae consilium dederit et quid de Alcibiade sentiat, expromserit. I)Praeter haec, alia quoque suadent, et Ostremo Bacchus Aeschylum eligit, quem secum Athenas reducat. Sophocles absente Aeschγlo, solium tragicum accipit. Nullus dubito, qui Aristophanes hoc dramate os tenderit Sophoclem duobus reliquis tragicis antecellere praemioque ornandum esseri Aeschylum vero et Euripidem sere pares suisse, quos dijudicare non facile Sit, nam ipse ait 2):
Ceterum verissimum Aeschylum dicentem sacit 3),
τουτω Euripidi συντέθνηκεν. nam post mortem Euripidis et Sophoclis tragoedia nullis celebribus viris exculta esse videtur.
Captis Athenis, Lacedaemonii imperium, ausaniae superbia olim amissum, Lysandri artibus et sortuna bellica recuperarunt, atque Atheniensium civitas, triginta tyrannis tradita, poenis atrocibus crimina , in socios et alios Graecos commissa , eluit. t- tamen tyrannorum saevitia et immanitas Τhrasybulum aliosque excitavit ad pati iam isto furore liberandam. Notissima sunt, quae summus ille vir persecit Lacedaemonii ejus inceptis non obstiterunt, se , quia bello Persico nimis occupati, urbem nullis moenibus , nullisque copiis et classe nulla validam spernebant, Seu quod odium quo jam omnes Graeci superbum Spartanorum imperium prosequebantur , mulcere Sese posse sperabant si Atheniensibus libertatem antiquam redderent. Omissa sere Graecia, solam Asiam intuebantur, ubi Dercyllidas, Thimbronis cladem ultus, exercitum multis victoriis clarum Agesilao jam tradiderat. Quominus hic ersarum regnum occuparet ditionisque Spartanorum saceret, bellum repente in Graecia ortum impedivit. hebani et Boeoti, Lacedaemonios bello persecuti Lysandrum apud Haliartum sugatum oc-
93쪽
cidunt, et cum Argivis et Atheniensibus foedus contra communem hostem ineunt. Revocatus Agesilaus confestim Boeotos sociosque apud Coroneam magno proelio devicit; verum laetitiam , ex hac victoria perceptam, minuit classis apud Cnidum amissa. Agesilaus imminens periculum patriae propulsit alioquin Verendum esset, ne jam tum Spartanorum potentia frangeretur. Haec autem laus paminondae Servata est. Bellum de hisce turbis excitatum Corinthiacum vulgo appellatur et per octo annos Corinthiorum terram misere vexavit. Ibi enim haerebat istud -- lum atrox seditio tu ipsa urbe Corintho permultos senesta morte exstinxit, cum alii Laconibus , alii autem ceteris Graecis addicti essent. Quisque suis opem ferre conabatur , atque ita bellum trahebatur , nullo proelio memorabile , praeter pugnas ad Coroneam et Cnidum. Conon , Persica classe, et pecunia a rege data, muros Athenarum laudabili studio reficiendos curavit, indignantibus Lacedaemoniis, qui non immerito tim bant, ne urbs brevi tempore pristinam potestatem resumeret. Itaque de hisce rebus Antalcidam ad regem miserunt, qui in tempore isto periculo provideret l).Τalis erat Graeciae status, cum Aristophanes ultimas earum quae Supersunt sabulas doceret, Ecclesi-agusas , et lutum. Ecclesiagusae ita dictae sunt, quia mulieres singuntur in concione de rebus ad rempublicam pertinentibus verba sacere et viris suadere ut re- I Xenoph. ist. r. Lib. II, et III. Diodor Sicut Lib. 14.
rum summam mulieribu permittant. Prmagora, matrona AthenienSis, ceteras mulieres convocat iisque persuadet, ut barbam ment alligent, vestes viriles induant, baculoque arrepto clam in comitium perrumpant pollicetur, se ibi populum allocuturam et facile omnium animos ad Suas partes tracturam. Mulieribus vetitum erat in concionem Venire, ideoque vestimenta virilia Sumunt raxagora et comites ne
Antequam abeant ad comitium, Praxagora orationem quam in concione habitura est, repetit, ne in dicendo labatur I). Indignum mihi videtur, o cives, et non serendum, rempublicam semper tu pessimorum manu
ορω γὰρ αυτην προσωται γι χρωμένην ἀεὶ πονηροῖς καν τις et με ραν μίαν χρηστος γενηται δεκα πονηρος γίγνεται.
Omnia venalia sunt, Iactionibus inter se cives rixantur, foedus cum Boeotis ictum eo, quo inibatur, ' tempore rub omnibus necessarium habebatur; nunc autem nemo id probat rhetor, cujus auctoritate moti Cononet vos foedus pepigistis , jam excessit; pauperes naves deducendas esse putant. divites et agricolae in alia omnia abeunt, demagogi vos decipiunt:
υμ εις γ' αρ εστ , ω δῆμε τούτων αιτιοι. τὰ δημοσι γὰρ μισθ0φ0ρ0υντες PQ ατα, ἰδία σκοπεισθ' καστος ὁ τι τις κερδανεῖτο δε κοινον κυλίνδεται.
94쪽
At si vero rempublicam ad mulieres deserre velitis
cives , os omnes salvos fore affirmare audeo. Mulieres enim rerum novandarum studio non agitantur ;adhuc eodem modo, quo antea , domesticis ossiciis languntur, nihil unquam mutatur. Neque demagogi nos ludibrio habent qui vos plerumque decipiunt; vos nimia levitas ingenii et incuria perdit nos autem res domi summa fide administramus , atque ita majore etiam cura publicis rebus prospiciemus. Audita et comprobata hac oratione . mulieres barba , vestibus virilibus , baculoque ornatae graviter ad nJcem ad
Interim Blepyrus, PraXagorae maritus Cum XPeT-ges actus Omno , vestem suam invenire non poteSt, et quamobrem uxor tam mane evolaverit, miratur, a vicino audit, mulieres omnes abiisse , sed se nescire ,
quem in locum Chremes , alius vicinus mox e concione reversus Blepyrum certiorem facit plebem reipublicae curam mulieribus permisisseri pulchrum enim juvenem ita civibus persuasisse , quia mulieres multo viris meliores sunt inter eas non Sunt sycophantae , non peculatores, demagogi, Verbo, aptissimae sunt reipublicae gerendae Attamen Chremes et Blepyrus rem haudquaquam probant. Redit Praxagora abjecta jam barba et veste virili, et maritum interrogantem, ubinam terrarum fuerit, mendaciis circumvenit Blepyrus morosus ei plebiscitum eXponit. PraXagora , Phem elicissimam ore, exclamat, modo Viri novas leges novamque reipublicae formam , a mulieribus institutam accipere velint: etenim omnium bona Om-
munia ore, ne alte altero ditior sit, neque pauperes inveniantur omnes ciVeibona Sua, agros, Ser vos in aerarium conserre debere, ut ex eorum reditu cuncti simul alantum mulieres aerarii curam gesturas et reipublicae praesuturas esse ipsas quoque viris communes ore. Praeterea atha instituta Praxagora Ble-
Pyro explicat, quae in deridendas philosophorum opiniones finguntur. Si lato jam tunc temporis libros de republica ediderit, hos fortasse comicus irridet. In reliqua comoediae parte nihil praeter lascivos jocos et facetias, quae infimae plebi diutum placere Os- sunt, invenimus, quos silentio praeterire praestat. Τandem populus leges a mulieribus latas, accipere et summa selicitate frui fingitur. Neque Lysistratae, ne- hujus sabulae jactura graviter nobis dolendum ore putamus. Utinam pro hisce duobus, duo Menandri dramata tempus nobis conservasset l
Fabulam, quae lutus inscribitur, jam viginti annis ante Aristophanes docuerat, Sed ut multas allias postea emendavit et rursus edidit. Multa in hac secunda editione mutata esse, Verosimile videtur, quia ab Antimacho quodam lex lata suerat, quae nimiam comicorum licentiam prohiberet, et vetaret, ne quem nominatim comici perstringerent Chorus paulatim sublatus est et hisce ultimis Aristophanis sabulis pene deest. Itaque Plutus se-
95쪽
cundus non immerito ad comoediam mediam a plerisque resertur, quae Veteri successit et ab Alexide, Antimacho imprimisque a Menandro exculta est. Perpauca tantum in luto sunt, quae ad rempublicam referri possint et illa ex priore sabulae editione desumta videntur. Consilium, quo ductus hocce drama scripsit comicus, acile perspicitur Aristophanes cum animadverteret omnes, ut et hodie sit, nimio divitiarum comparandarum studio abripi et pessimum quemque , modo locuples esset, summo honore ab omnibus coli bonos autem pauperes contemni, sabula Pluti docet, paupertatem non ultimum esse malorum, sed multis in rebus utilissimam esse. Illa enim homines ad laborandum, ad artes et scientias excolendas X-
hortatur, Virtutis amorem accendit, animos temperantia firmat. Divitiae autem hominum animos superbia elatos reddunt, luxuria frangunt, sceleribus vitiisque contaminant. Etiam eos, qui dum pauperes suerant, virtuti studuerant, divitiae opesque ad priora trahere
Chremesus quidam bonus sed pauper homo, Apollinem consulit, an filius iisdem , quibus ipse , moribus,
vitam instituere debeat et paupertate premi, an aliorum exempla imitari, qui pessimis artibus magnas opes comparassent. Ad quaestionem Deus non Tespondet, sed tantum ait: cui primo obviam Veneris, eum Sequere Chremylus , comite servo Carione abitet mox essendit hominem c cum et squalentem. Quem cum Percontaretur, quis sit et unde, Cognovit, eum esse
Plutum divitiarum Deum. Gaudio exsultans Chrems
extemplo eum arripit et obsecrat, ut secum proficisci velit ego enim dignus sum, quem divitiis cumules. At, hercule, ait Ρlutus, omnes idem junt; cumque iis morem gesserim, nemo mihi gratias resert avarus in vincula me conjicit prodigus meretricibus, tesseris et vino discerpendum tradit. Insuper quoque Oe-Cus sum, ne discernere possim bonos malosque, ita enim
Iupiter voluit fastidio igitur homines et ne mihi molestias asseras, obsecro. Sed Chremylus hisce verbis non deterritus, bono sis animo, ait o lutea ego te hoc oculorum morbo brevi liberabo . ut Videas quinam tuis beneficiis sint digni Victus tandem precibusti
tus Os comitatur et omnes honos divitiis sese cumulaturum esse pollicetur Carion actutum agricolas convocat quibus Aristophanes semper favet et eos de Pluti
adventu certiores iacit. Fama, lutum ipsum ad Chremsum Venisse , percrebrescit accurruut vicini et Blepsidemus , Chrem1li familiaris , apud eum inquirit, Verane Sint, quae narrentur. Vix credere vult, et non facile Chremylus ei persuadet. Dum ambo de ratione . qua .iluto visus reddendus sit, deliberent, enia, paupertatis eae advolat, nefas esse , clamitans , istos id parare t sibi istud magno damno fore, nec ullum locum relinqui sibi quo habitare possit - Τantum abest , ut nesaS sit, quod aggrediamur, respondet Chremylus , ut nesciam, quo quis majore beneficio genus humanum assiceret. Agedum , ait Penia, Videamus , utra OS-trum utilior hominibus sit, ego an divitiae 2 Si omnes aeque opibus pollent, qui tum agros colere, arti-
96쪽
tibusque operam dare vult 3 unde servos emes , unde supellectilia comparabis 2 nemo enim dives laborabit. Quod cum Chremylus infitias ire non posset conviciis
eam Onerat et mala egestatis enumerat. - Verum ego
non sum gestas sed Paupertas , et multum hae disserunt pauperes sunt ii, qui labore et opera victum sibi suppeditant et non egent, neque abundant. R modi homines ditioribus multo sunt praeserendi non Superbiunt, non voluptatibus franguntur ly: σκέψαι τοίνυν ἐν ταις πολεσιν τους ἐγητ0ρας ως ποταν μωα σι πενητες , me τον δῆμον καὶ την πολιν ῶσι δ&αιοι πλουτησαντες δ' ἀπο των κοινων παραχρη αδικοι γεγε
επιβουLύουσί τε τω πλήθει , καὶ τω δήμω πολ μουσιν. Chrem3lus verum hoc esse satetur, sed cum argumentis eam relatare non possit, adjuvante Blepside-mo, en iam foras ejicit. Deinde Plutum in Aesculapii templum ducit, qui eum sanaret Carion uxori Chremyliet agricolis narrat, quomodo haec peracta sint. cerrime hoc loco Aristophanes sacerdotes carpit et fraudes quibus uti solebant, detegit Attamenilutus vi- Sum recuperat magnasque eae et urbi Athenarum gratias agit et pollicetur se in posterum bonis solis au-turum esse. Verum dixisse Deum, ostendunt justus quidam, qui paupertate liberatus, eliciter vi- It, et sycophanta, qui magno Hulatu se perditum esse queritur. Triginta tyranni hanc pestem initio urbe ejecerant, cum pessimum quemque Persequerentur; aeddita vero libertate, etiam libertatis 1 s. 567.
incommoda reddebantur, et Athenienses rursus isto malo sunt VeXati. In sequentibus scenis Aristophanes demonstrare videtur vix fieri aliter posse , quin is qui repente dives sectus sit, insolentior et lascivior evadat, neque Deos Veneretur, quod eorum auxilio non amplius se indigere sibi videatur. Itaque cum omnes boni divites sint facti, Mercurius Olympo relicto, in terram descendit ut servili ossicio victum sibi quaerat, nam nemo Bmplius iis sacrificia osserenda esse putat, et dii fame pereunt. Sacerdos templa et aras relinquit, et ad divites se confert, nam boni non sacrificant, et mali, utpote qui iis invisi sunt, eos rogare non audent; igitur sana et sacraria sunt deserta. Postremo Chre-mylus lutum solenniter in acropolin ducit, et inopisthodomo arthenonis, ubi aerarium publicum erat, collocat, ut ibi semper habitet et exhaustas diu-urno bello opes reipublicae restituat. Argumenti simplicitate, jocorum elegantia, et dictionis urbanitate ceteris comoediis praeserendus est Plutus , quem si ultimum scripserit comicus , senectute se non ingenio privatum esse quo juvenis excelluerat, ostendit, licet acerbitatem tempus et aeta non parum minuerint.
97쪽
Aristophanes in mhrum dramate non Socratis pht-DSophram, sed merito Sophistarum nugas deridet, quum eodem , quo plurimi Athenien3ium , errore DF3us, Socratem quoque Sophistam erae putaret.
II. Aristophanes in comoedia quae Ranae inscribι- tur, Aeschylum et Euripidem comparan eorumgus merita et ais acri judicio eraminans , Sophoclem tragoediae principem declarare videtur. III. Nullus Graecorum scriptorum superatuum in lius cum Aristophane conferri poteSt, quam Lucr- anus , qui etsi rari me res potiticas attingit. tamen summa jocorum festivitat hominum ista emuringit et anitatem philosophorum ludario habet. IV. Xenophon in lihello de Rep. Athen comprohan3 rationem, qua popuIus Siminis formam, semel
electam, conServaverit, democratiam γόδε τιtuperat. V.
Pericles ipse, democratiae nimis indulgendo F cit, it respublica revi tempore, Mittam ruerit. VI. Anaragoras primus fuit apud Graecos philos phu3, qu Deum a materis junctum statuit. VII. Vera Socratis sententis non adeo e Platone, quam Xenophonte synOScenda St.
HII. T. Quinctius Flamininus, etsi palam Grascos
98쪽
IX. Epistolae Plinii secundi utilissimae sunt ad coll- noscendam laterarum conditionem apud Romanos regnante Nerva et Trajano.
Poeta tragicus Hispanus , Caldero de a Barca, ingemit poetici praestantis dictionisque insolitae isere comparandus est cum tragico Anglo Masteuear.
100쪽
LITTERARUM EUMANIOR EN DOCTOREM RECE AEREATUM. Qualem excitator pulveris lici
Velox equorum cursus ad ultimam Perserre victorem solebat, Ingeminante sonore, melam.
Videre cives te modo Grunici Plaudente doctorum numero tibi Summos reportantem decores, Gruniacae ossicium Minervae. Amice ou i nunc mage seriis Solvisse mentem consiliis juvat; Nunc atque temetum reserto Promere de cyatho decebit. Absens loquaci pectora gaudio Tentata erno nunc ameram undique Resertam amicis , alque cinctum Te juvenum socia calerVa.