장음표시 사용
91쪽
Monte Lin ano castra eravi, atque in bis liberi eorum, conseigeique reliciae neci dedere t Maximinum, ut ali
quando a diuturna, ct inexplicabili obsidiove re qui sce-
reui . Antea vero cap. . dixerat, Maximinum lub Aqui-leja castra metatum suille, quum vicinorum montium
nives solutae jam fuerant. Ut autem, inquit, ad qu-vium pervenit , qui ad lapidem duodecimum, procul es ab urbe, invenit imum maxima alvei profvvitate, ac latitudine desinentem: etenim anni tempore solutae vici Ioram montium nives, quas longa birans dura Urrat, maximum torrentem secerant, Rc ut nulla sucto transire
exercitus, posset. Ex his duo desumit Vir. Cl. argumenta. Prius est, quod, quum Maximinus diurno tempore intersectiis fuerit in tentorio dum quiesceret, alio tempore quam aestivo hoc dici de eo vix potuerit. Alterum vero, quod si non aestate , sed mense Martio obtruncatus Maximinus sit, obsidio illa, quae, ut ait V. C., non ante me em Martium, atque adeo Aprialem, vel Erufum incoepta fui videtur, quum nives, ut refert Herodianus, eo anno longa hiems duraverat, vix antea in ea regione solutae fuille dici queant, di turna , O inexplicabilis appellari ab eodem Herodiano non potulliet. Priori dissicultati ex diurna, seu meridiana Maximini quiete petitae, scirca medium enim diem περὶ initis Ῥεμω, ait dein Herodianus , Maximini interfectores ad Illius tentorium contendisse ) satis me jam fecisse opinor, quum capite superiori ostendi, veteribus somnum meridianum quovis anni tempore frequentatum fuisIe. Quibus hic addere , iuvat, verbum Latinum quiescere, ut & Graecum ἀναπαυελυ , quo hoc loco
utitur Herodianus, non tam dormire, quam vacare otis
significare. Imo postremo hoc sensu illud esse hic a - .cipiendum probare videntur, quae statim subjicit He
92쪽
am ALEXANDRI AUG. CAP. VIII. 7 3
rodianus, nimirum quod is dies vacuus a pugna 1 vinset, ac plerique, aut m tabernacula, aut in suas qui uenationes concessissent. mis autem otio meridie indulgere, ita proprium aestivi temporis esse, dixerit. ut cuilibet etiam laboris patienti si imo homini. idem e tra illud tempus haud liceret pQuod vero ad alterum, quod sane non levis mo menti est,argumentum: obiervandum est in Graeco Herodiani textu, ubi lib. 8. cap. 4. de Vicinorum monistium nivibus, quae duratae hieme. atque anni tempore postea solutae maximum torrentem effecerant, menintio fit, ipsam hiemem longam, quemadmodum in Latina Politiani versione redditur, haud vocari. Eπεὶ in
perismi ad quouiam maximum flumen , quod sedecim lapides ab urbe distabat. fluvium iuvenis maxima profunditate O lutitudine destientem: Benim incumbentium mouintium PER POTAM HIEMEM densatas nives solvens A I TEMPUS quammaximum torrentem ejecerat. Di cilis ergo erat trajectio exercitui.
Praeterea verba illa ejusdem textus: ἡ νου ἔνο- ωρα anni tempus, quamvis vernam ipsam tempestatem significare commode possnt, nihilominus tamen hoc loci peculiarem temporis rationem, seu certam aeris, Cae-
live temperiem, qua eorum montium nives solvi sub id tempus potuere, crediderim designare. Sic enim iisdem verbis idem Herodianus utitur lib. s. cap. s. temporis rationem significaturus, qua Antoninus Ela-gabalus , postquam a militibus consalutatus imperatortuerat, e Syria prosectus Nicomediae hiemare, COM
93쪽
e is vero Amoninus e Syria proqectus Nicomediae hiemavis, ita postulante AmI TEMPORE. Eam autem temωPOris rationem, Qua solvi eae nives potuere, perspi-Cuum est, non solum a calore aeris, quod iis certe In locis adultum tunc ver indicaret, sed & ab ingruentibus pluviis , & a flantibus austris induci potuisse, quum his, non modo circa veris initium, Ied vel media hieme nives ipsas liquari, fluviosque exinde turgescere, & exundare quotidie videamus. Sic Rubiconem , quum ad illum, Romam petens, Caesar pervenit, auctum hieme tradit Lucanus Belli Civ. lib. r. Fonte cadit modico, paruisque impellitur unius, Puniceus Rubico, quum fervida canduit aestas, Perque imas serpit valles, O Gallica certus Limes ab Myoniis disseminat arva colonis: Tune vires praebebat hiems, atque auxerat undas,
Tertia jam gravido pluvialis Ombia cornu, Et madidis Eari ruolutae flaiabus Alpes. His probe stabilitis, jam non video, cur Aquleiae ob
sidionem non ante mensem Majum, vel Aprilem, aut etiam Martium aggredi Maximinus potuerit. Quum enim difficultas in primis, quam longa, secundum Politiani versionem, ejus anni hiems creare poterat, sublata sit, ac ostensum deinde, recte etiam secundum Herodianum sub veris initium eorum montium nives resolvi potuitse, nihil vetat, quin eamdem oblidionein vere apso ineunte incoeptam fuisse, itatuamus . Porro veris initium Varroni lib. i. de Re ruit. Cap. 3I.,& Aucto ri libri De inerrantium significatione, Ptolemaeo tributi, est ante diem uri. Idus Februarias, Plinio lib. a. cap. 48. v I. Idus ejusdem mensis , Sc in vcteribus Calendariis Romanis v. Idus item Februarias. Neque mi
94쪽
SEU ALEXANDRI AUG. CAP. VIII 7;
rum videri debet, Herodianum eum in modum, nOUvero iuxta frigoris diuturnitatem, ut vulgus aetii mare sistet, hiemem eo loci accepisse: quum & Galenus lib. de Praecognit. cap. I o. , L. Verum, qui nonnisi exeunte mense Decembri anni Ch. r69. apud Altinum, quae urbs non multum distabat ab Aquileja, apoplexi correptus interiit, media bime fato functum fuiste, scribat, quod nimirum , ut ad dictum annum num. V. Observat Pagius, Hisoriet Graeci hiemem a die undecima mensis Novembris incipiant. Si itaque circa Idus Februarias ea incoepta obsidio sit: quum eadem postea, juxta ea, quae cap. v. altu limus, usque ad exitum mensis Martii duraverit, i loque ferme eo tempore tanta animi contentione a Maximino, ejusoue militibus dimicatum sit, ut genus oppugnasionis nullum . quemadmodum ait ibidem Herodianus . praetermisteretur , plurimaque , ac propemodum quotidiana renamina ederentur, non video pariter . cur ab Herodiano vocari non potuerit diuturna. Certe brevis ea obsidio censenda non est, quae tamdiu, tantaque alacritate protracta est: praesettim, quum nullo pene negotio eamdem urbem expugnatum iri. civesque ne unum quidem diem , ut tradit idem Herodianus eod. lib. cap. f., suum laturos impetum, totus Maximini exercitus antea sperasset. Sed textum ipsum Herodiani afferamus, ut inde,quid inexplicabilis etiam obsidionis nomine senserit, per
INum ergo rerum omnium penuria , maerorque animi cepisset exercitum .... visum est militibus .... neci de is
re Maximinum, ut ab obsidione quidem disturna . O
95쪽
ἀπεραντα requiescerent, minime vero Baliam vexarent.
m tyraum gratiam damnati omnibus , in invise. Hoc intextu dcelle in primis, patet, adverbium aliquando. quod exstat in Politiani versione, quodque vim quamdam ad rei, de qua agitur, diuturnitatem indicandam proculdubio addit. Deinde Graeca vox . quam bene
etiam interpretatur Po litianus, inexplIcabilem, est απεραντα, quac alsecta Particula negativa α . & derivata ατ, τού περαμ perficio, coucludo, rem, quae Perfici nequit, aut quae adeo dissicilis est, atque ardua, ut nubius ei finis, faustu lue exitus sperari possit. significat. Atque hujus generis obsidionem Aquilaeje fuisse, manifeste demonstrat Hcrodianus cod. caP., ubI poli quam maximam in urbe expugnanda difficultatem exposuisset, ait demum, milites eam capere desperantes. atque rerum omnium penuria laborantes . Maximinum o . truncare. decrevisse . Hic obsidionis inexplicabilis
sensus et quem Aquileiensi etiam . tametsi ah Idibus dumtaxat Februariis usque ad exitum mensis Martii
duraverit, congruere re te potu ille, nemo non videt. Ceterum multo etiam diuturniorem eamdem obsidionem fuisse, lubens admiserim, si verum sit, quod scribit Capitolinus in Maximis. duobus caP. 1 . & 21., etiam antequam fluvius a Maximino trajiceretur, per aliquod tempus inchoatam jam fuisse, ac Maximinum eo transmisso propius dumtaxat, atque acrius illam urgere coepisse. Dcrior denique, ita rem narrat Capitolinus , Italiam Maximinus ivgresias UL Ubi quum comper et Maximum contra see missum, vehementius Drviens quadrato agmine Hemovam venit . . . . ma iacAquiisjam venit . quae contra eum armatis circa murosuit sitis portas clausit: nec propugnario defuit, Men ibilo, Crispino consularibus viris auctoribuF. fisum igitur frustra obsideret, Aquilebam Mariminus, legaro
96쪽
SEIV. ALEXANDRI AUG. CAP VIII.
is eamdem urbem is sis, quibus poFusus pene consenserat. ByiMenophiluscum couga resisFra. . . . Pome itaque cupinsis facto maximinus Desum transivit. de proxι Aquilejam ob dere coepit. Ingens aurem oppugnatio, o ubcrimen tunc suis M. Sane fluvius, cujus hoc loco
meminit Capitolinus, idem videtur, ae quem describit Herodianus, quum hic etiam, illum a Maximino C pis trajectum fuiste, narret: ac legatio, quae Aquil sentihus a Maximino ante fluvii trajectionem missa traditur a Capitolino, ab Herodiano pariter ante fluvii, cujus ipse meminit, trajectionem, atque eumdem fer-n e in modum, quo a Capitolino, recenseatur. At
obstat quidem sedecim lapidum, seu milliarium dista tia: quo intervallo Aquileja a Maximino obsideri haud
potuisset. Hinc cum Cluerio Italiae Antiquae lib. s. P. 1 . Crediderim . fluvium, cujus meminit Her
dianus, Sontium, Italice L foveto, aut e Iseonzo fuiste, ad cujus pontem ab Aquileja tabula vetus itineraria, ut ille observat, habet quatuordecim millia passuum ac Caeitolinum eumdem fluvium per summum ait idem Cluverius) errorem intellexisse Natisonem, ipsam
urbem Aquilejam praefluentem. Ut ut est, certe vel Herodianus aperte testatur, mtiam antequam flumen, cujus ipse meminit, a Maximino trajiceretur , ah aliquot, quae praeiverant, copiis saepe iam . acriterque oppugnatam Aquileiam futule . Sed tibi planitiem attigerum . ait Herodianus lib.
8. CaP. 2., murianι exploratores maximam Italiae umbem Aquulerum porias occlusib er Pannoniorrem acies, quae praeiverant, acriter murum oppugnasse Ceterum remata re. saepe omnes incassum conatus evasesse. It
que jam defatigatos recedere, lapidibus scilicet, O h sis, magnaque sagitarum vi desuper ingruentibus. At Maximinus iratus Pannoniis, quas parum impigre pra
97쪽
fatis, ipse cum exercitu reliquo accelerabat, dperans, nullo negotio sie illius uinis potiturum. Quare si ab idia hus circiter Februariis usque ad exitum mensis Martii non id temporis intervallum Cl. Uignotio videatur, ut ab Herodiano Aquilejae πολιορκια dici potuerit diuturna, hujus sumat, si velit, initium , quod tamen minime necestarium esse existimo, a tempore, quo antequam fluvius a Maximino transmitteretur, obsideri, aut oppuῖnari urbs coepit. Certe in finem usque mensis Julii, aut proximi Augusti initium, ut ipse
V. C. autumat, durare eamdem non potuisse, satis evincunt, quae cap. v. dcvi. attulimus. Si enim nomnisi circa finem Julii, aut initium Augusti anni Ch. a 38. Maximinus obtruncatus a militibus sit. neque Maximus & Balbinus nisi circa idus Octobres ejusdem anni suisient interseeli: quod tamen tum exim signi Censorini loco . e correctioribus quidem ejus editionibus recitato, tum ex duabus supra triginta Gordiani Pii legibus, aliisque duodecim Philippi. tum denique ex nummo Herennii Etrusci ab A Zarbem sibus cuso falsum prorsus esse dem stravimus.
Cl Vigniali argumentum ex nummo Anniae numnae tertiae Hagabali uxoris , ct ludis Olmpicis in eodem nummo express desumtum. Idem argumentum non sim iis consentit cum ejusdem V. C. Iententia de tempore ne eis Sagabali. Ludi Obmpici. qui Elide committebantur, amate quidem celebrati, non vero qui in aliis Graeciae, aut Asiae urbibus. In nummis ludismul iuncti occurrunt, qui tamen diversis temporibus fieri solsti. Ex pluribus urnis, quibus ludi in nummis repraesturantur, colligi nequit, riversis temporibus Gydem ludos fuisse celebrato1.
98쪽
SEV ALEXANDRI AUG. CAP. IX. 79
Philippi Eo rotae de his pluribus urnis sententia. Centamina Olympia in nummis modo cum Aetiis, modo cum P hiis copulantur, atque his modo anreponumur, modo
postponumur. Guydem Philippi Bonarorae de variis iLos ludorum appellationibus opinio. Olmpia Antiochiae ira mense inpertiretaeo, seu Octobri.
diani testimoniis probare. CLUignotius ituduit, idem singulari, atque eleganti A niae Faustinae tertiae ejusdem Elagabali uxoris maximi moduli numismate a La dicensibus in ejus honorem percusse demum demonstat. In priori parte hujus nummi, cujus ectypum ex muleo
Theupoliano V. C. exhibet, circa ipium Anniae caput legitur: ANNin xyΑΤCTEINΑ ΑΥΓΟ. . . . Annia Fausina Augusta. In posteriori urnae quatuor visuntur, supra quas characteres illi reliqui apparent... ωΛΟΛ. . . I. . . nNE ... quin ita ipse, ac non aliter suppleri posse, existimat, nempe: ΑΓΩN . Α. ΟΛΤM ANTΩNUN. Certamen primum Olmpium Antoninianum. Insta vero legitur: OAGMENI C . ΛΑΟΔΙΚΕΩN . NEΩΚΟP . universale, certamen scilicet, Laodicenseum Neocororum rhoc eit, Laodicemium, ait, V.Cl. , ad cum, qui EI gabali, or Anniae Faustinae sponsalium nuncio habito in illorum bonorem ludos Aritoninianos, ab Hagabali nomine sic eos appellantes, pro more instituere voluerunt. In medio proxime sub Urnis legitur : ΔΟΓ-TI CT ΚΛΗΤΟΥ. Decreto Senatus. uvos ludos, addit U. C. .
nonnisi post quartum imperii Elasabali annum, ct quimto jam inito habitos fuisse Aeraptiaeus ipsius Anniae F
nivae nummus . cujus nillantius meminit , anno illius imperii V. signatus , manifestum facis: Ex eo namque
Elagabalum tum temporis casimiam despondisse pro com-
99쪽
peno habemus. Cenamina vero . demum subdit, OI rurica circa Iolpisium aestuum committi, ac celebrari solita fuisse, non ea. qui dubitet. Idque summi Ciso logorum Scaliger . O Petavius. iam praevolarunt: uti etiam Philippus Labhaeus vir istaem doctissimas ete. Priusquam huic argumento respondeamus , adnci tare liceat, illud cum die atque mense, quo interfectum Elagabalum U. C. censet, haud satis consentire. Si enim verum est, quod apud Xiphilinum scribit Dio. Elagabalum post tertiam uxorem . quae fuit, ut vel ipse fatetur. Annia Faustina, aliam, atque aliam duxisse, dein iterum ad Aquiliam Severam . quam an te Anniam Faustinam repudiaverat. rediisse: ac ludi illi Olympici nonnisi post quartum annum imp rii Elagabali, ac quinto jam inito habiti sunt, ut probat ex nummo Aegyptiaco ipsius Anniae Faustinae. 8c quidem circa soli ilium aestivum ejus anni. qu tempore certamina olimpica celebrari latita fu ille. demonstrat; qui fieri potest, ut intra illud tempus. ab editis nimirum circa solstitium aestivum iis cera taminibus usque ad diem xi. Iulii, quo per ipsum exinstinctus Elagabalus, post Anniam Faustinam duo alia matrimonia idem Elagabalus inierit, ac demum ad Aquiliam Severam redierit λ Sed quoniam, ut osten. dat, certamina olympica circa aestivum solstitium celebrari solita fuisse, summos Chrono logorum Sca-
Iigerum , dc Petavium advocat: ut calculum hac in re paullo accuratius ineamus, horum sententiam . de tempore, quo eadem ludicra exhibita, paucis complectamur . Scaliger, quum ex Pindaro nosset, Indicrum Olympicum Flenilunio committi consuevisse, Sc anni cardines, hoe est τροωα καὶ ιαμ si ι; sopitia, OP aequino ctia Iphiti temporibus confici in octavis signorum par
100쪽
Sm. ALEXANDRI AUG. CAP. IX. 8a
partibus existimaret, atque ita vina. Θunae si nitium. aestivum visa. die Julii fuisse, quo nempe aeraringe 'uti ait sesol tunc erat in octava parte Cancri: hinc iamentem primum Olympicum, in cujus quintamdecimam ipsum ludricum olvmpicum incidebat, incoepisse statuit proxime post una. diem Julii; ita ut primus hic mensis nunquam eum diem antecederet, sed citima quidem neomenia esset inix. Julii, remotissima vero in vi. Augusti. Sic quum Olympiade prima ineunte haec npomenia ipso die ix. Julii contigisset,
ideo & ludrica Olympica celebrata fuisse statuit in hujus plenilunio, id est die xxur. Julii. Videsis Scaligerum de Emendat. Temp. lib. i. & Isagog. Can. lib. 3. in cap. s. Atque ita quidem antequam Elidenses Juliani anni sermam admisissent. Post acceptam vero formam Iulianam caput Hecatombaeonis, seu primi
mentis fixum ab iisdem Elidensibus fuisse docet Calendis Juliis, ductus quodam Luciani loco in vita Peregrini ; statuitque Agonem Olympium celebratum tum fuisse die xv. ejusdem mensis. Sic de Emend. TemP. Iib. 4. Si isitur secundum Scaligerum post receptam Iuliani anni formam ludi Olympici celebrabantur die xv. Julii, atque hac die commissi ludi quoque sunt,
qui in eo nummo Anniae Faustinae repraesentantur,& quidem anno Ch. aar. , commissi iidem erunt post
mortem Elagabali, qui per Uignotium intersectus fuit
die xi. Julii. Sic secundum Scaligerum. Petavius vero lib. i. de Doctr. Temp. cap 2. , quum eam scaligeri, quam supra ex ejus lib. l. de Emendat. Temp. recitavimus, doctrinam de primi mensis Olym. Pici neomenia, quae nunquam diem ix. Julii, atque adeo solstitii terminos antecederet, recensuisset, probabilius existimavit, eamdem Neomeniam apud Graeis