장음표시 사용
161쪽
faciat opin.Caeterum pro huius difficultatis explanatione sciendum est , resolutionem illius dubitationis pendere a decisione alterius controuersiae, liceat doctori variare In qua plures Autoritates congerit Ampliss& eximius Car. Alb in lucubrat.ad Bar. in t .serui eledione linprin.nu. 2.ff. de leg. I.hanc igitur prius examin bimus ,&postea in utraque concludemus . Pro
huius igitur quest terminatione duo sunt distinguendi casus.19 Primus casus est & hic clarus, qu ndo ' Ω-mus in lecturis, tractatibus , singularibus, adcitionibus ,& alijs actibus simil.in quibus non versatur preiudicium tertii, &propriae Animali& in hoc concludendum est, licere doctoribus
variare , & sententiam mutare , nana unusquisq; potest mutare sententiam suam sine alterius in iuria , ut a contrario sensu probat expresse tex. in l. nemo potest mutare,& ibi tradunt doc.c. de reg. iv.&hoc casu doctores licet varii , & con-zo trai ij t faciunt opin.& numerum in communi, quia quis unam opinionem tenens , quam postea reperit falsam,debeat mutare, arg.auth.de num. in princ. c. magnae , ex. de uot.& c.qualiter,&quando.ubi id post alios not. Maria.ex.de accus idem Mari .in c.si diligenti , nu. a. de for.cOp. diacendum est , eum facere opin.quia alias mutatio frustratoria esset,' non est dicendum.
Secundus Casus est, quando sumus in Cons-lijs, in quibus adest prauudicium tertii,& animae,& ideo diligentius debemus insistere , & in hoc casu duae sunt Do 2.opiniones, quarum pria
162쪽
re opinionem, & sc v*ria re, & pro hac senten Ilia adducitur Abb. in c. extirpadar in *.qui vero , in rep.ex. de praeben. suem locu ipse no potui r perire, hoc ide in effectu vult Soc.in cos. Supra scriptus insignis doctH nu. 10 in fidib. .& alij. Pro i storum opin. faciunt ista ; Imprimis reg. d.l. nemo potest mutare , & reg. mutare consitalium, de reg.tur.in 6.Nam doctor consulens in uno calu pro parte affirmativa si in alio casu consulat pro negativa, & istud consilium piablicetur , plurimum n0cebit ei, pro quo prius afli malive fuit respontum , nam abstulit autorii est tem , qua tuebatur ab expensis, ut tradit Corn. cons. I 8. in praesenti consultatione praesuppositaJ col. sin. nu. 3 o. lib. r.& qua sperabat litem vincere, & etiam in alijs praeiudicium'affert. Secundo, & vltimo facit pro ista opinione, nam et Doetor debet i cauere , ut ab igne a mut tione opin. in consilijs, quia ob malignitatem linguarum non trahitur ad bonam fidem , sodpotius in falsitatem, ita tradit Ang. in l. labeo,
adductis , At quod honestum non est, licere, aut posse non debet, Ergo &c. lContrariam sententiam , quod licea:Doctori 3' etiam in consili3s variare,& opinione mutare tenent Doet comunite ita nanq; voluit Io.And. in add.ad specul. in tit.de requis .consit.versis. Porro δudiuod sub nu. I. in ve rbia similia, in e-. Add.
163쪽
iden.C. de furi .Ang. in d. l. labeo, prope fi .is de
C.ne si spro pat. Dec. in d. l. nemo potest mutare, subnu. i.&ibi late Cagnoi.nu. .& seqq. labri. Saray. in Annot.ad Matthesil.in sing. 1 8. nota, quod si paterJ nu. z. Pet. de Mon cad.ubi supra num. 2o9. in fin. cum latissime congestis per Pomat. in add. ad Bar. in l.si parte , sub nu. z. C. de instit & substit.& Chassan. in Commen .ad
consuet. Burgund. rub. .f. 23 . in Verb. de te te
me, num. 3.& seqq.& est receptissima opinio; Vt per se patet.3Probatur autem ex pluribus', Imprimis nam quando in aliquo est erratum, non solum non est, sed reputatur ' laudabile inutare se hientiam,& sic variare, lux . illud Sa- aanaonis, sapientis est mutare consilium l. non nuquam, in princ.& ibi glo. r.Ede colla.bonor.c. no debet,in princ. de cosang. & affin.cu collectis
per Iasin l. si ex toto g.ita legatu,nu. 29. is de leg. i.Cagn.in d. l.nemo potest mutare , nu. s. & tradit etiam Iacob. Aemil.in cons. I 3 o. magnifice, ac iustissime J col. r. nu. . Secundo, quia mutare consilium in melius non solum est laudabi- fle, sed etiam ' necessariuna vi tradit Maria in c. si diligenti na. de se r. mpet. 8 supra diximus ,& clare deducitur,quoniam voluntas, & opinio
164쪽
f.squis stipulaturus , in fila S ibi Glo. fib& caete
vers.3 .falliis isde iureiur. Chasta.ubi supranti. 4.& s.I af in d.f. i ita legatum nu. 27. in fi . & alii passim, unde cum illud saepe debeamus consulendo, quod vcrius opinamur ad variandum, &opinionem mutandam compellimur.Tertio comas pr6batur sententia ista. Nam mutare t opinio nem in consiliis vere nemini praeiudicium essere. Vnde hoc casu reg.d. l.nemo potest mutare: non
solum non citiontra istam opin .sed pro ea, si quidem regula illa habet locum in praeiudicio.& iniuria certa, & immediata secus in mediata prout est illa, quae oritur ex mutatione consilii ipsius doctoris , & ita in speci eam limitant
Dec. ibi sub nu. I.&alij. arto,&vlt.quia doctor diuersis temporibus mutans opinionem , cum id efficiatur tractu temporis generantis iii 29diem notias hominum phantasias non dicitur ' si bi contrarius , α varius ita dixit Bal .in l. de tute-
Ia, cola 2.sub nu. . in princip.versic.& hoc facit C. de in intcg.rect .minor.quem refert , &sequi tur Gomes .ind.f. niu , iub nu. 29.circa princi vers.
165쪽
uersimm' sertii J inst.de actio.Ergo si nonco ptrariatur potest variare, &sententiam etiam in consiliis mutare. Et haec sunt , quae magis videntur Urgere pro Vtraq, parte . Quid dicen lum
Equidem in hac difficultate exemplo summi
Pontificis in c.magnae g. I. extra de Vot.ita concluderem , Aut consideramus an doctori in consiliis liceat variare secundum iuris dispositio 3 Q nem, & tunc t opinionem communem verisii mam credo, ut liceat variare,& sententiam mutare per supradicta, & etiam quia, cum variatio ista non reperiatur prohibita, tenetur quis errorem suum emendare d.c.qualiter, & quando, &ibi Maria.&alij de accuscum simil. Limitat hoc
procedat nisi semel, quia variatio permissa intelligitur de prima vice l. siquis iusiurandum C. de
reb. cred.&post Bal.& alios tradit Ias .in i quicquid astringendae,col.si.num .9.Ede verb.oblig. cum simil.Verum ista lim. mihi nullo modo fatis 'cit. nam d.I. si qnis ius urandum,& dimina Bal.& Iac procedunt quando varians prima Vicerenunciauit ei, a quo semel discessit, ut expresse cauetur in d. l. siquis iusiurandum, si affirmatine
renunciat, sed sequitur negatiuam tanquam Ve'riorem, unde si iterum affirmativa sibi verior utia.deatur , non debet prohiberi redire ad eam, quia Advocatus tenetur ipsam veritatem amplecti, ut post Bal tradit Soc. in . cons. Iso.dominuS labia &c.ut in questioneJ in princip.num. I.lib. I. . idem sequitur Roland a Uall.in cons.6.quoniam viaJ pumer. I.& seqq.&numer. 8.& 9. libr*Tim. cum sinit . Aut consideram is , quod deceat, aca U honesium
166쪽
TRA C. DE COM. OPIN. 3I honestum sit & quod fieri debeat, &tunc ' di
cerem veram esse sententiam, quod Doctor consulendo non debeat Variare,nam non potest eu tari falsitatis suspicio ob linguarum malignit tem, ut inquit Ang.in d. l. labeo,in fin. Nec dic tur, malignitatem linSuarum tanquam a vulgo 3a emanatam i in consideratione habend m non
d. elect.& in propriis terminis ita tradit Corne. in consi. 2 memini superioribus J in princ. lib. 3 .Quoniam id verum est, quo ad impediendum iuris dispositionem, quae non debet impediri tumultu ipsius populi, secus vero si considerari ius quod honestum est, ut nos loquimur, quia non solum fraude, sed& fraudis 1 uspicione carere quis debet. Et ideo a tali mutatione in consiliis cauendum est tanquam ab igne, ut docet Ang. ibidem . Si quis autem doctor variaverit consu-33 lendo, cum id iure possit, faciet i opinionem,
quia apparet de eius voluntate, & numerum incommuni ,& id clarum est,& de mente omnium, quicquid dixerit Franc. Eoannet. in est. Vt vim,di Barthol. Bertarol. inter consi crim. diuers. Tom. a. in consi.9s. difficultas huius. q.Jnu. 6. qui
nihil stringetes allegant, & ita absque dubio teruatur, ut videmus passim in monumentis diuersorum Autorum,in quibus saepius allegantur doctores contrarii. . ,
Sed hic cadit discutienda pulchra dubitatio ;nempe,an liceat doctori in una, eademque causa ex facti, vel opinionis mutatione pro Vtraque parte consulere ρ Et in hac difficultate doctores in eandem sententiam, non conuenerunt, Alij 3 namque voluerunt,id. t Doctori non licere.ita. tradit
167쪽
tradit Io. And. in addit.ad Spec. in tit. de Aduoc. ing.nuc tractenulS, col. 3. Vers. sed nunqd priusquam J sub nii. I i. in Verb. prius quam J inadd. incip. suspico quod dicereJ per tot.& Io.Berta. in Tuo reper.in ver.doctor co1ulens viriq; partiJubi inquit talem doct. esse infamem,moti S per t. athletas g. pen .ff. de his qui not.tiam. Sed hic tex.s dupliciteri summouetur, primo 2 procedit, ququis relicta priori parte absque aliqua causa ,ad contraria parte tuendam se confert, secus vero, quando adesset causa, ut in casu nostro, in quo praesupponimus facti,Vel opinionis mutationem; decundo res p. procedere tex. illum,quado quis defendit utranque partem neutra relicta, cum enim proditor sit,bene infamis dicitur,& id vere
ult ille text. ibi prodita causa sua & ibi ex
utraque parte consistit) secus vero quado unam relinquit, & iusta causa ad aliam se conuertit, ut nos pra supponimus. Adducitur autem Io.And. ad ita tenedum hac ratione, nam talis doctor.aut priorem partem iuste defendebat, aut iniuste. Primo casu non debet illam deserere,nam quod dicitur sapientis esse mutare sententia,intelligitur in saniore,& meliore,no deteriorem,ut esset hic; Secudo vero casu no debet errore suu detegere mutando opinione, sed honori Sprio parcere,cu turpissimu fit,iniusta causarn defendisse. Haec ratio in utroq; inebro facile stibii et titur.ὶEt quoad primu,quia licet ab initio iusta causam defendamus,tame ex post facio pol feri iniusta aut facti,aut opinionis mutatione, ex ubus licitu est, immo necessariu causam relinquere , cu enim ex facto ius oriatur l.si ex plagis q.in clivo Ead leg. aquil. ex facti mutatione mutatur etia Ius, quodH semper
168쪽
semper est seruandum,& cum mutatur opinio, quod verius opinamur, amplecti debemus. Secundo membro resp. duplicem esse honorem, alterum Mundi, & hic spectat ad corpus, alterum Dci, & hic ad animam pertineis modo errorem suum corrigere mutando opinionem obest honori corporis,& prodest honori animae. Vnde
non est dubitandum,quod potius huic, quam illicosulendum est,quia hic eo eit dignior illo, quo Deus, & anima est dignior, & nobilior mundo,
Quam obrem ali3 in contrariam tuerunt sen-3 6 tentiam, ut liceat Doctori t ex facti, vel opinionis mutatione in eadem causa pro utraque parte consulere, & huius opinionis autor fuit Glocin l.fin. in glo. mag. post princ. vers. ex his ergo patetJ is de postul. specul. in d.ti. de Aduoc.f. nunc tractemus, vers. sed nunquid priusJ n. II.& hanc sententiam approbarunt omnes Doct. Bononienses illius temporis,ut refert Ioan. An. in add. ad Specul. ubi supra, Bald. in i quos prohibet, in s.nu. I.ff. de postul. Corn. in cons. 2 a. memini superioribusJ in princ. lib. 3. & in cons. 7. reperio me consuluisse J in princ. libr. 4. B logni. ind. rep. auth. habita, nu. Is . C. ne fit. pro pat. Dec. in l. precibus, nu. q. C. de impub. 8 al. subst. Chasian. in dd.Comment. ad Cosuet. Burgund. d. rub. .f. 2 3. in verbo de te terme Jsub nu. s. circa med. vers& Philippus Corne. JPet. de Moncad. in dd. Addit. ad Crol. in tracti de testib. in 7. pari. nu. t II.& haec absque dubio est communis, di recepta sententia, &pro qua fuit iudicatum,ut testatur Glo.in d.l.fi.de pollui. immo ,& in soro conscientiae admittitur, Ut per
169쪽
& huic sententiae laquam veriori de iure & ipse accedo ex infrascriptis. Primo secundum specul. quia si Doctori non liceret pro utraque parte consulere sequeretur, quod Aduocati impedirentur parti contrariae, nam saepe ab aliquibus petitur consilium, non ut acceptetur, sed ut doctores illi erubescant pro alia parte consulere. At hoc est absurdum, cum 3 7 parti contrariae non possint i impediri aduocatii. I .post prin.6.ait praetor.isde postul.tradit Spec. ibidem,& alij passim, Merito &c. Secundo nam quis puniri non debet de eo , quod coactus, &inuitus facit arguendo a fortiori arg.l.graccus inde adul.At in casu nostro praesupponimus,diuersis temporibus pro utraq; parte vigere ius,& iu-38 stitiam,&doctor' pro iustitia potest cogi consulere, ut tradit glo. in l. a. in Verb. confestum,&ibi Bar.nu. I.&alij, C. de prox. sacr.1crin .lib. I 2.&est receptissimum, ut patet ex pluribus auto ritatibus congestis infrati. O .nu. δ. Ergo &c. Tertio, & vltim. Nam doctor alteram partem defendens , si ex mutatione opinionis, vel facti videt eam iniustam, deserere omnino cogitur, 3 ' nam alias ' iniustam causam defendens peccaret mortaliter, & teneretur parti contrariae ad restitutionem,ut utrunque firmant funam. Ang.in tit. de aduoc.f. 33. Sunam. Thabie n. in eod. tit. de
per tot.&sic omnino liberatur, & nihil amplius interesse in ea habet. Ergo nulla causa,vel iure impediri debet, quominus pro altera parte iustitiam fouente consulere possit. Et ita de iure H α cum
170쪽
cum communi opin. pertranseo. Quae t non habet locum,quoties doctor consuleret pro Vtraq; Parte neutrius defensione omissa,quia tunc esset P l aricato r, & infamis d. f. penult. t athletas V. de his qui not. insem. & ita vult Spe c. in d. f. nunc tractemus, sub num. I I. Et haec omnia procedunt secundum iuris dispositionem. De ho- 'Inestate tamen ' hoc .feri nullo modo permittitur, &ideo tanquam ab ignea tali consultatione cauere debent doct. nam ob malignitatem vulgi non possent euitare maximam fraudis,auaritiae,& voracitatis ad lucrum suspicionem', ut tradit Dec. in d. l. precibus, sub num. 4 C. de impub. quem refert, & sequitur Cagnol. in d. l. nemo potest mutare, sub num. 8. ff. de re g. iur. &tradit 1um. Armil. in d.ti .de Aduoc. 6 vo. prope f. versic. sed in eadem instantiaJ & Dec. refert sub d. num. . se interrogato a Soccino, pro qua parte consilium reddidisset super quadam causa, in qua Soccin. pro utraque parte consuluerat,respondente pro ea parte se reddidisse, pro qua excellentia sua consuluerat, Soccinum risisse, di aliqualiter erubuiste. Nec mirum, quia non εχ omne quod licet , ' honestum est arg. l. semper in contractibus, & ibi not. per doet. Ede reg. iur. & ideo dici solet non semper, & omne agen
3 dum, quod fieri potest. Sed si doctori pro viraque parte consuleret, faceret opinionem, &numerum in communi, quia cum possit,& Velit ita facere, non est dubitandum, eum Opinionem facere.
VERUM utilis,& nece Taria cadit hic indagatio,q opinio doctoris varij,&cotrai ij sit attendedaλ Et est dissicilis ae satis colas a qο. Pro eius