장음표시 사용
11쪽
antiquus Graecorum sermo constinatus est, sed haud exigua Verborum, Significationum, Structurarum parsciiiii illis qui non amplius exstant scriptoribus periit. Qui etiamsi omnes superessent, non tamen nobis i tam sui aevi Graecorum linguam servassent. Etenim multa dicimus, maxime in familiari sermone, quae, quia minus urbana videntur, scripto mandare dubii mus. At ubi tanta labentibus saeculis varias ob ea fas linguae conversio facta est, ut post ingentem v cabulorum, phraSium, formarum jactu am eae potissumum voces loquendique formulae relictae sint, quia
bus, ut inelegantibus, antiqui parcius uteb tur, vel prorsus abstinebant, iam nomina olim iocularia rebus seriis optantur, jam plebeja et ex triviis arrepla Io- quendi genera rebus sacris adhibentur, jam mira a dacia novae procuduntur voces, jam denique barbara vocabula non fastidiuntur periculumque est, ne Penitus intersat lingua. Quae quum ita sint, nemo dubitabit, quin si quis libros pervolvat, in quibus haec labentis linguae conditio opparet, inde mente assequi possit, qualis apud antiquos vuIgi loquela sueris. μο-
derit etiam vel eam ob causam hujus generis scripta multo usu trivisse, quod plurima osserunt sollemtissimae vetustiorum auctorum imitationis vestigia. Ex hac scilicet imitatione duplicem percipimus utilutatem. Una eSt, quod, quum color antiquitatis quam tumuis Venerandus et sanctus in iis potissimum scriptoribus, qui verborum numero vix sententiarum Pondus aequant, vel qui grandi poeticae sublimitatis sono animi sensa obscurius significant, quam clarius et
12쪽
quuntur, nostrorum temporum hominibus difficultates Iasserre soleat, posteriorum imitationes certam plerumque interpretandi viam commonstranL Altera in hoc posita esL quod, quomodo lingua ab antiqua via d flexerit e nulla re magis, quam ex his imitationibus emanaL Huc accedit, ut si cui propositum est crutici munus sustinere, is demum hoc nomine dignus haberi queat, qui non modo sagacitate et acumine excellα sed etiam, qua ratione veterum libri ad nos pervenerint, Satis animo comprehendit atque ea est doctrinae ubertate, ut omnia, quibus lingua quaedam vixit. tempora conferre inter se possin Atqui plurima menda ab imperitis citerioris aevi librariis in
antiquorum opera invecta esse scimus. Nimirum quo quis in majore prisci sermonis ignoratione versab lur, eo saepius in describendis membranis peccasse et quae obscura ipsi videbantur, suo more correxisse Censendus est. Quis igitur, si sermonem, quo locuti sunt isti scribae, plane ignoraL vetustatis monumenta, ubi corrupta sunt, probabiliter emendare se posse speret 8 Haec omnia in Graecorum linguam quadrant, quae postquam illa humanitatis et doctrinae mater Graecia Macedonibus parere coacta est, Sensim ex illo, quod ascenderat, persectionis fastigio descendit, et procedente tempore mutato cum dominis Graeciae statu magis magisque in periculum adducta est, d nec multis defuncta casibus nostra memoria revire scens ac barbariet squalorem abstergens, senii, quod
inter longam populi servitutem 'contraxerat oblita, j venilem rursus faciem induere coepiti Sed quum
13쪽
nulla unquam aetate apud Graecos defuisse constet, qui majorum linguae bene gnari eorum scripta vel viva voce aliis exponerent vel editis commentariis explanarent vel scribendo imitarentur, quumque soli fuerint Graeci, qui manu sua antiquorum opera d scriberent et qui quo tempore a Turcis capta Comstantinopolis est, miserabilem letifero ictu Musarum
interitum aeternumque earum silentium metuentes,
eollectis quae meriri poterant sacris antiquorum scriptorum reliquiis, vicinam Italiam peterent, graecae sapientiae semina post medii aevi barbariem iterum per Europam sparsuri: quidquid hodie de antiquis Graecorum litteris novimus, id ipsi huic genti nos aceeptum referre liquet. Qui primi fuerunt nostri linguae graecae doctores, iidem eliam ultimi erunt. Nam quum docti apud Graecos viri nunc lingua utantur
non admodum diversa ab antiqua, vulgus autem Se mone loquatur paulo corruptiore quidem, sed tamen antiquissimis locutionibus reserto, unde nova
antiquae linguae lux assulgebit, nihil existimo prius potiusque habendum esse philologis, quam ut hane recentiorum Graecorum linguam addiscant. Etenim, ut alia in praesens omittam, plurimum inde et ad iudicandam scholiastarum multorumque aliorum scriptorum, qui a paueis recte intelliguntur, Graeculatem et ad classicorum quos vocamus auctorum Comtextum melius constituendum commodi atque utilitatis capi posse certissimum esti Ad quem finem non sufficit eruditorum loquendi genus nosse, sed Vulgari quoque linguae discendae diutissime opera danda est.
14쪽
Porro prout tempus cuiusque et OccaSio seri, proii iam etiam par est scribendi loqtiendique faculta letia acquiri. Quam qui nactus est, is praeclarum ad veterum intelligentiam instrumentum sibi comparavit. Quod nolim sic accipi, ut Omnes Graecorum viri d
cli et si qui illis eruditione pares Sunt alienigenae a quovis errore in dilucidandis antiquorum libris i in mi ites perhibeantur, id quod vel numerosi scholiastarivii errores redarguunt, εed hoc dicta si quis praelex
hanc, de qua locutus sum, linguae graecae cognitionem perspicax habet ingenium neque filudiorum labores fugit, hoc meliorem antiquitatis graecae antistialem et restitutorem singi non posse. Verum ne commendare videar linguam, cujus naturam rationemque
nondum illustraverim, liceat mihi, quantum praelati Dis angustiae patiuntur, graeci sermonis historiam ab
eo tempore, quo corrumpi coepit, usque ad nostram aetatem breviter contexere ea mente, ut quae Sit origo linguae graecae vulgaris aperte declarem. Postquam Graeci amissa lihertato sub Macedonum
imperium redacti sunt, accidit sub idem tempus, ut vici ris populi potentia et armis graecus sermo ad Λsiae incolas etiam tum ' litterarum graecarum plane rudes perveniret. Quae res licet saluberrima suerit ad imcultas maxima eX parte nationes eo ingenii cultu, quo Graeci dudum storuerant, impertiendas, tamen ipsius Graecorum sermonis castitati et integritati multum obfuit. Etenim Macedonum, Λegyptiorum, SJrorum, Persarum, Indorum aliorumque barbarorum in ore haec lingua depravata et multiplici barbararum vo-
15쪽
cum admixtione corrupta esL Quid Z quod ipsi Graeci
barbaris subjecti non amplius lanio orationis lepore ac festivitato praestabiles fuerunt. Nec mirum. Elegantia et urbanitas sermonis in illis lantummodo gentibus reperiuntur, quae politiore humanitate praecellentes et liberali doctrina ornatae maxima libertatis selicitate Duuntur. Contra quaecunque in peregrini alicujus domini ditione sunt, etiamsi bonarum artium
curam perpetuo Uant, tamen jugi illius, quod pati
untur, nunquam non memores servitutis ac miseri
rum vestigia linguae etiam suae solent imprimere. Λυlomen haec non repente, sed paulatim ex conata et urbana horrida sit et rustica. Quo magis videlicet temporis progressu opprimitur popuIus ac jugum primo intolerabile tolerare docetur, eo magis ejus lingua et ipsa in pejorem partem necessario vertitur. Igitur Graecis in Macedonum potestatem redactis landamenta jacta sunt linguae in delerius mutandae. Orta est id temporis ea sermonis larma, quae quia omnibus Graecis communis esse coepit, lingua communis διάλεκτος) vocitata est, quae allicae dialecti speciem habitumque reserebal alque in hoc solo ab ea discrepabat, quod sublato dictionis atticae ornatu reliqua omnia, quae caeleris Graecis aeque probabantur, continebat. Si qui ergo posthac ad m, jorum gloriam dicendique venustatem sublimitatemque se erigentes eloquentiae studio ardebant, neque vel ribus Allicis inferiores videbantur, haec singulis debebatur scriptoribus laus, non genti atque aetati universae. Veruntamen insita illa ingenii vis, illa ing,
16쪽
nita virtus propria gentis Graecorum diu tutata est
linguam adversus illam pestem, quae Crebra cum exterarum nationum linguis contagione patrium cujusvis populi Sermonem corrumpere soleti Siquidem nulla sere major linguae mutatio facta est, ex quo Graeci sub nutum ditionemque Romanorum pervenerunti Tametsi enim verba latina Ioquendique formu-Iae quaedam a RomaniS mutuo Sumtae in eam irrepserunt, tamen Sincerus orationisonor et sonus, a liquus ille loquendi color et modus nondum desiderabantur. Silentio transeo eos, qui quum nec natione nec oratione Graeci essent, deterius quam ipsi Graeci scribebant. Haec sere linguae conditio plura per samenta mansit et quo tempore jam Italiae populi perpetuis barbararum gentium incursionibus infestati admodum corruptam usurpabant loquelam, nituit adhuc et flore quodam conspicua suit illa lingua, qua Pericles olim tanquam habenis Atheniensium animos flexeraL Namque haud in exigua felicitatis parte jam antea Graecis ponendum erat, quod imperii Romani sede a Constantino Magno Byzantium translata non Romana, sed Graeca publica per totum imperium lingua evaserat. Quamquam enim primi Imperatores in aula metantina latine loquebantur, mox tamen lingua Latialis domestico Graecorum sermoni cessit. At vero negari non potest, ingentem vocabulorum a Romanis acceptorum multitudinem jam lum apud plebem invaluisse. Huc pertinent rex, ὁσHτιον ii spitium, domin, orariis palatium, dum et alia.
Quamvis scilicet homines liberaliter educali atque
17쪽
oraditi ita loquerentur et scriberent, ut ad dictionis
praestantiam, qualem Superiora Saecula tulerant, pr xime accederent, vulgus tamen, quod ante acta tempora non curat, praesentibus malis ingemiscens oblitterarum ignorantiam non rudius modo, sed etiam
corruptius loquendi genus jam habebat. Haec illa
est lingua, quam inde a sexto sere post Chr. n. sa culo Graecorum ScriptoreS Vulgarem vel popularem ἁπλῆν, κοινVν, ἰδιι τ προδιο- ν Veis A
σαν των Mυδαίων) appellanti In hoc rerum statu nihil lanestius plebis loquelae, quam in dies au Scens per totum medii aevi spatium cuin peregrinis gentubus commercium accidere poterat. Variae nimirum nationes barbarae, quae continenler in imperii fines irrumpebant et quibuscum usque bella gerenda erant, imprimis vero sanatica illa Cruciferorum agmina V sto. t ultu Graeciam percursantia cum multis ejus in las damnis affecerunt, tum . constituto ibi latino, quod vocabant, imperio Iongum per tempus plebis sermoni Sic nocuerunt, ut magis magisque insititiis vocibus deformaretur. Sed enim non hostes solum in causa suerunt, ut vulgaris haec graecitas labem contraheret, Verum illi quoque populi, qui mercaturam facientes ex aliis regionibus mercimonia ad Graecos
perserebant, plebejum loquendi genus inquinasse ducendi sunL Namque vocibus Latinis, Italicis, Gallucis, Arabicis, Turcicis, Stavonicis aliisque tum priumum populi sermo turpatus et quasi adulteratus esLPrimus, quod sciam, qui vulgari lingua in scriptis usus est, fuit Theodorus Prodromus, quem Saepius
18쪽
Ptochoprodromum ob paupertatem nuncupant. Is duodecimo post Chr. n. saeculo sub Manuelo C mneno, ab anno 1143 ad 1180 apud Graecos Imperatore, vixit. Sunt tamen, qui jam prius Simeonem Sollium, quem inter annos i 070 et 1080 floruisse multorum opinio est, Chronica vulgari Graeci tale comp suisse tradant Ρtochoprodromus duo reliquit po mata, quorum utrumque Manueli Imperatori dicaviti In horum altero de paupertate Sqa, in altero de m nasterii sui praesecto conqueritur. Utrumque poema perquam ineptum est, dignum vero, quod ab iis legatur, qui quae cuique saeculo graecitas fuerit cognoscere laborant. Sed eo potissimum nomine memorabilia sunt ista carmina, quod hinc exiguam lantum animadvertimus disserentiam tuler vulgarem duodecimi saeculi linguam et plebejum nostrae memoriae Graecorum sermonem. Verum quamvis plebs ab eruditorum loquendi norma jam mullum aberraret, tamen antiquae linguae studium ita cordi doctioribus dili ribusque et ipsis Imperatoribus erat, ut quamdiu res Byetantina stetit, in aulicorum doctorumque hominum ore sermo antiquitalis versaretur ac lam in actis p
blicis quam in eruditorum scriptis adhiberetur. At ubi victrices Turcarum legiones Constantinopolin expugnarurit, quum plerique viri docti in Italiam aus gissent, tanta pestis subito populi loquelam invasit,
ut parum abesset, quin barbararum vocum sari agine obruta graeca esse desineret. Quis enim aequo animo Graecorum scripta legere potest, quae hoc vulgi semone de historia illius aetatis eonsecta paulo ante
19쪽
captam Constantinopolin ac non multo post prodi runt, in quibus nescias, utrum magis Turcarum quae describitur immanitalem, an stili, quo exarata Sunt, harbariem horreas. Ab hoc inde tempore maxima
antiquitatis ignorantia Graeciam Occupavit. Quippe inclytus olim sapientia populus, tot mala quae pedipessus erat et quotidie Turcarum crudelitale perpeliebatur cogitans unico, quod christiana religio pra bebat, solatio sustentabatur, litterarum studiis proh dolori in neglectis. Etsi autem litterae jam in ten hris jacebant, suerunt tamen inter sacerdotes qui V terum opera assidue legerent divulgatisque libris aim liquo sermone scriptis inclarescerent. Quod quamquam laudabili instituto secerunt, ut peritioribus quubusdam prodessent, plebi tamen Ob dictionem, quae
ipsius captum superabat, prodesse nequibant. Ini rim vulgus perpetuo in templis tam veteris quam novi testamenti scripta sacerdotes publice legentes audiens sic impeditum est, qdominus prorsus barbarum Ioquendi modum ascisceret. Tria sere saecula post imperii Byzantini occasum transierant, quum pars quaedam Graecae nationis, quod mercaturam strenue secerat divitiis aucta, circa annum 1750 litterarum
amore incendi coepit. Adde quod plures Graeci, qui Opibus aeque atque ingenio pollebant, ad mld viam VIachiamque administrandam ' a Turcarum Imperatore jam superioris saeculi initio admoti erant ni omnes non tantum ipsi eruditionis desiderio
tenebantur, sed etiam popularibus viam quovis modo ad eam munire studebant, rati tum demum
20쪽
Graeciam a barbarorum jugo liberatum iri, quum limstem non minus potentem, ignorantiam, vicisset. Quamobrem scholas et gymnasia tu variis oppidis condiderunt accitis celeberrimis quibusque et doctissimis ui ostris. Quae res quantum valuerit ad Graecos er
diendos dici vix potest. Multi enim tam ligatae quam
solutae orationis scriptores ex eo tempore jam barbaris vocibus abstinuerunt perenni illo et inexhausto mili sermonis sonis novos hortulos irrigantes. Quare quidquid recens aetas excogitavit, antiquis nominibus scite appellarunt, nova etiam singentes Vocabula, quae ne summos quidem antiquitatis oratores aut philos phos, si novissent, repudiaturos suisse probabile est. Non tamen cuncti eandem viam in excolenda lingua ingressi sunt. Alii majorum linguam Sic amarunt, ut prae hac plebis sermonem spernerent. Quorum innumero, ut alios, qui ante eum vixerunt, laceam, n
stro etiam saeculo Neophytus Ducas fuit, editis Or loribus Atticis, Thucydide aliisque auetoribus clarus. Alii vulgarem graecitatem sine ulla sere mulatione scribendis carminibus omnisque generis libris ad rem litterarim spectantibus aptam esse arbitrati su Itaque poetae nounulli et pedestris orationis scriptores exstiterunt, qui ne transversum quidem digilum a vulgi consuetudine discederenL Talis suit, qui e eunte Saeculo superiore et hujus saeculi initio vixit Λulanasius Christopulus, praeclari ingenii vir, qui recentioris Graeciae Anacreon merito nuncupatur. Alii,