장음표시 사용
11쪽
celebraret. At quoniam eloquentia eXcellere, perpaucorum est, neque id mihi natura concessit ;hoc qualecumque munusculum aequi bonique consulite, VIRI AMPLISSIΜI, meosque con tus , quaeso , patrocinio ac benevolentia V Ms TR A prosequimini. Valete.
Patavit. Idibus Novembris . cla la cc x vI II.
12쪽
S polliciti sumus anno superiore, nos videt cet daturos operam , ut cultos i quique probati ique scr/ptores , qui faeculo pos CHRISTUM ortum decimosino Latinas titeras a barbarie vindicaruere , novo quasi lumine illustrati , in manus hominum pervenirent , id sedulo praesare
pergimus , erudite Lector. Ecce tibi Acrius Settica Rus SANNAZAR Ius , poeta merito suo ab omnibus fere eriebratus , atque illis tantummodo ignotus , quibus visa elabitur dommitantibus, quos nulla de rebus optimis cura umquam attingit . Ex hujus carminibus , antiquarum editionum ope, menda
typographica passim sustulimus; quae res ad insituram hoc no-srum potissimum spectat . Euidquid orem de clarissimo genere , de fortuna, de sudiis, de amicitiis, eeterisque casibus tanti
viri, memoriae proditum es, non mediocri labore ae diligemtia ex variis libris collegimus , perpetuaque narratione conte xuimus; est enim docIis hominibus iucunditati, quorum ingenium admirentur , eorum eventus moresque cognoscere. Gr vissimos etiam laudatores excitavimus , qui SANNATARIO singularis eruditionis doctrinaeque resimonium tribuerent I ut sicilicet auctorisatem, qua usi caremus, ex aliorum sententiis Diqiti sed by Corale
13쪽
mumaremur .. duem quoque rerum memoragilium adjunximus , iis qui totum volumen perlegere noluerint, prope necessarium. Denique GA a RIALIS ALTILII EPITHALAMIuM, exquisitae venustaris poema , sed in quibusdam libris foede eo ruptum , emendatius multo exhibemus ; nonnulla item H o Μ ORATI FAscITELLI carmina, Catulli eugantiis affluentia, excudenda curavimus: quos poetas Acrio STNcERo adjic re , non abs re visum ess ambos enim regis Neapoli Mitima protulit , ALTrLIus vero SAωNAE Astro sodalitate etiam conjunctus fuit . mee volebamus, ne ignorares, amice Lector.
14쪽
A JOANNE ANTONIO UU L P I OCONSCRIPTA. Aeumellina Cisalpinae Galliae regio est, in Ducis Mediolanentis ditione. Ejus fines ab Oriem te, Ticino flumine; a Meridie atque ab Occxi Solis, Pado & Sicida; a Septemtrionibus, Novariensi agro terminantur. Ea quum pluribus castellis & vicis distincta est, tum pagum continet nobilissimum, fossis, aggeribus, portisque munitum,
opibus vero frequentiaque incolarum ciam paucis conserendum, ut omnino urbis instar esse videatur: SANCTUM NAZAR Iu M
appellant. Nomen invenit nisi conjectura fallor e Viro forutis limo, qui patre Africano natus, Neronis Caesaris temporiab bus
15쪽
bus maximos cruciatus toleravit ψ seque acriter mista obtulit, ut pro CHRISTI doctrina, quae tum primitin prosereb, tur, contra veterem 'gentium luperstitionem propugnaret. Hujus reliquiae torporis, quum diutius ignoratae latuissent, . Mediolani. tandem a, Divo 'Ambrosio, illius civitatis Antistite, reperiae sufit, statimque a popula summa religione coli comptae r qui eultus adhuc hon in urbe solum, sed etiam in sinutimis locis, sestis institutis di qbus, coli stantissime retinetur. In eo pago, stirpis antiquitate, divitiarum splendore, rerumque
gestarum gloria , ceteris longe praestitit SANNA EARIo Ru Mfamilia: ' quae ab ultimis Hispaniae regionibus illuc profecta,
eas copias paullatim eamque amplitudinem consecuta suerat, ut immoderatae Vicecomitum potentiae sola Dbsistere posse vi
deretur . Hoc genere procreatus NICOLAus SANNAZ
Rius, Carolum III. Dyrrachinum, ex Andegavens bus princupibus , qui anno post CHRISTUM ortum claccc Lxxx. ab Urbano Pontifice evocatus, eo consilio in Italiam venerat, ut regno' Neapolitano potiretur, tribunus militum secutus est; pulsisque demum hostibus, ob singularem virtutem, prae laraque in eo bello edita facinora, nonnulla in Lucanis castella a Rege victore, beneficii loco aecepit. J A c o B u S vero N Neo LA 1 F. Ladislao Caroli F., strenuo adolescenti, cui patris morte regnum obvenerat, tristissimo ac dissicillimo ejus tempore, utilem adeo operam praebuit, eique ad fiigandum Lindoviciam Andegavensem ita praesto fuit, ut Petrinum VP a Montis Draconis Rupem, apud quam olim Sinuessa sita erat, bonam item Falerni agri partem, Massicos montes, oppidi, tumque ad Uulturni ostia, prope Linternum illud vetus, P. Cornelii Scipionis Asricani secessu & sepultura nobilitatumi, amicissimi Regis voluntate possidere coeperit, remque patemnam aeque, ac veterem avorum gloriam, mirum in modum amplificaverit. Sed, ut rerum quae ex sortuna pendent, varici
commutabilisque ratio solet esse, paucis post annis Ladisi aus, vigenti admodum aetate, nullis relictis liberis, excessit e vita. quo defuncto, Joanna soror ejus, impotenti animo mulier, &cujus Diuitiam by Coosl
16쪽
ius mores plurimum a fraternis abessent, regni administrationem suscepit. Haec, quum sentiret , se odiosam esse illis, qui, vivo fratre, honoribus & gratia in aula floruissent, eos insectari numquam destitit, donec dignitate omni per summam injuriam spoliatos, bonis avitis & patriis finditus everteret. JAcoaus igitur ex beato repente miser, tenuissimum patrumonium JAccino Nae Oxa o filio reliquit, quo vix principis civis persbnam, amplissimaeque familiae nob: litatem tueri poLset. Is tamen, casus adversbs, ut poterat, sapienter modest que ferens, uxorem duxit M ASELLAM A SANCTO MA
oo, civem Salernitanam, vetusto & nobili genere ortam, ex qua Jaco auM, cujus potissimum caussa haec Omnis mihi imstituta narratio est, ac MARcu M AN Toti tu M liberos procreavit. Natus est Iaco aus hic noster Neapoli, anno a CHRISTI adventu claccccxvri I. sesto die SANCTI N 2 A R I i, v. Kal. Sextilis et quod ipse clarissimis carminum suorum monumentis non semel testatum esse voluit . Per id tempus Alsonius Aragonius, Rex Noapolitanus, cognomento Victor, qui a Joanna Regina adoptatus fuerat, vir bellica laude maxume praestans, pacisque artibus ornatissimus, mortem obiturus, Ferdinando filio ex nobili concubina suscepto regnum tradidit. Tum & stellae crinitae, quas Graeci cometas appellant, &prodigia multa in caelo visa; quae tamquam futurarum signa calamitatum vulgi animos perterrebant. Bellorum deinde motus tora Italia excitati sunt: .vibus privatorum bona direpta, liberi homines in servitutem abducti , exercitus saepe magni occidione occisi: Multa praeterea 'oppida terraemotibus corrueare, florentissimisque urbibus pestilentiae vi sblitudo & vastitas
illata est. S A N N A et 4 R i u s igitur pessimis auspiciis vitam exorasus, quum per aetatem nondum ipse sibi prospicere posset, patrem amisit; matrique in tutelam traditus una cum fratre natu minore, fortunae iniquitatem experiri coepit. Mater eius,
virilis animi semina, quum se in tantas rei familiaris angustias adductam videret, neque haberet, unde sibi suaeque familiae sumtus liberales suppeditarentur, maxime pro urbis Neapolisb a opinDiqitigoo by Corale
17쪽
opulentia & dignitate, extrema filiorum pueritia in Picentinoi
concessit, Nuceriaeque Paganorum domicilio collocato, ibi parce admodum continenterque vivebat. Eo in oppido Jac Bus, Ut erat eximio ingenio, & ad colendam poesim aptissumo , Librum illum suum vernaculo sermone sertur inchoasse, Mem pastorum lusibus amoribusque resertum, ARCADIAM inscripsit. Antequam vero Neapoli excederet, Iuniani Maji, celebris eo tempore ludi magistri, domum frequentaverat, a quo Latinis Graecisque literis diligenter imbutus est. Is porro quanto in honore semper suerit apud gratum memoremque beneficii discipulum, SANNA et Astii Carmina pallim deci rant, in quibus Majus doctissimis hominibus annumeratur, &ob singularem prudentiam, rerumque usum, miris laudibus in caelum tollitur . Dolebat sane optimo praeceptori, summam vim ingenii, qualem scilicet in puero perspexerat, situ veluti quodam ac paedore obiblescere, neque in principum virorum conspectu, pulcherrimaeque urbis luce positam elle; idcirco M ASELLAE auctor suit, ne tam egregiae indolis filium in abdito diutius manere pateretur; sed potius, copiolis omnibus quae illi reliquae essent, contractis, IACOBuM Neap li ingenue liberaliterque educandum cluaret. brevi enim foreajebat, ut sumtus in ea re facti , amplioribus longe comm dis, quae plerumque studiosoriam adolescentium industriam consequi selent, abunde compensarentur. Paruit fideli consilio materfamilias, & primo quoque tempore eum liberis Neap Iim venit. Florebat ea tempestate in celeberrima urbe Joannes
Pontanus , vir disciplinis omnibus, & praecipue illis, quibus juvmnum animi ad humanitatem informantur, praeter ceteros e
Cultus atque expolirus. Ad hujus domum , tamquam ad certissimum Musarum & Sapientiae templum, flos nobilitatis & juventutis Neapolitanae undique confluebat: & cuicumque ad lescenti bona de ingenio suo spes esset, is neminem alium, nusi Pontanum, studiorum suorum hortatorem quaerebat. oe Propter non defuerunt, qui Pontani Academiam sic enim ipse lectissimorum ingeniorum concilium illud coetumque appella
18쪽
VIT A. Vbat equi Troiani simillimam suisse dicerent; ex qua scilicet
non quidem belli duces, urbiumque expugnatores, at egregii Poetae, summique oratores plurimi in apertum prodierint. Consuetudo autem erat, ut quicumque bonarum artium cupiditate inflammatus ad maximum virum se applicuisset, novumsbi nomen imponeret, ex antiquitate depromtum . putabant
etenim, ejusmodi nomina & plus dignitatis in se continere, &blandius quodammodo jucundiusque in aures influere posse.
Quo tamen facto nonnulli cen riae gravitatis homines velim menter offensi sunt; quibus nimirum Christiana laedi pietas, de majorum instituta convelli videbantur, si, nominibus quae sanctissimorum virorum olim fuissent, penitus abjectis, in e rum locum alia supponerentur, quae profanarum gentium mimoriam renovarent. Sed pleraeque res in hominum vita, quae neque summam honestatem, neque rursus insignem turpitudinem adsunctam habent, perinde sunt, ut accipiuntur; nec quidquam adhuc in eo genere vel a sapientissimis excogitari potuit ita elegans atque persectum, Ut nullos omnino reprenenseres invenerit. Pontanus igitur, quo reliquos exemplo encitaret, Jovianus appellari voluit: SANNA 2AR Iu M vero jampridem in familiaritatem receptum, ACTIuM SYNCERUM ex eo nominavit, quod ille princeps ex Latinis bucolico pommate piscatores de amoribus suis in colloquentes in itinxisset, & quod sine fisco & fallaciis vitam ageret, nec aliud clausum in pectore, aliud in lingua promtum haberet; am,retque puram & simplicem dicendi formam, in qua scilicet
ipsus ingenium & mores apertissime elucebant. Quae vero argumenta impulerint Paullum Jovium, ut monumentis traderet literarum, a S ANNA ZAR Io avitum gentilitiumque nomen repudiatum fuisse, equidem ignorare me fateor . Nam
licet JAcoaus, ubi conventus amicorum iisdem studiis gaudentium, aut sestiva aliqua scriptio, hilaritatem & jocos, postu
lare videbatur, illo altero nomine saepius uteretur, non tamen ad eas ineptias umquam descendit, ut proprium clarisimae familiae vocabulum aspernaretur. immo vero , id sibi ma
19쪽
gno ornamento esse, & apud posteros sore, existimans, bpri-
Inis versibtis commemorare ac celebrare non destitit. Quum igitur ad eximiam ingenii suavitatem eas artes adsunxisset ad
lescens, quae duros etiam & agrestes homines mollire ac mutigare consueverunt, incidit in amorem sormosissimae puellae, nobili genere ortae, quam Carmosinam Bonifaciam appellabant. SANNAZARit autem,& Bonifacii, quod ejusdem vicinitatis essent, in idem quoque concilium Portae Novae assi scripti erant. Hujusnodi concilia Neapolitani feris vocant. quum enim propter urbis magnitudinem cives nobiles domiciliis inter se distantes, vix unum in locum convenire possent, de republica consultaturi, urbs in quinque regiones dis bibula est, quarum sngulis suam veluti curiam esse voluerunt, in qua viri primarii proxima loca incolentes, sententiam dicerent , & suffragia serrent. Ut autem omnis ejusmodi amor anxius& sollicitus est, variasque animis perturbationes afferre solet, SANNA EARIus noctes atque dies miserrime afflictabatur, non enim illi puella mutuam voluntatem tribuebat, sive id pindicitiae custodiendae calassa faceret, sive quod ad formosam
pertinere arbitraretur, amatorem saevitia excruciare. In tanta
igitur acerbitate postremum illud adolescenti perfugium relinquebatur , plenis querelarum carminibus modo levitatem suam, modo puellae crudelitatem, modo fortunae vim atque imperium accusare; quod quidem egregie praestitit magno brevi rum poemarum numero, hac recentiori Italica lingua scriptorum, quae maxime Omnium Latino epigrammati respondere existimantur. Aliud etiam genus frequentavit, argutis concimnisque sententiis cum stiperiore fere conveniens, quod vero ad
circuitum verborum, numerorum varietatem, figurarumque
splendorem attinet, longe copiosius. Hoc veteres Graeci Δ δη- , Irali multis post sae lis cantionem dixere. Utroque gener SAN MAEAR ius ita excelluit, ut scriptores sere omnes , quictimque a Francisci Petrarchae obitu usque ad sua tempora lyricasti Italorum poesim excoluerant, de gloriae possessione d turbaverit. Non minimum enim desciverant illa aetate ab ele
20쪽
gamia scribendi , contemtisque antiquiorum exemplis, nc
vam' quamdam rationem excogitaverant demulcendi aures imperitorum, quae, corruptis judiciis, longe lateque dissu admhatur. Acute quidem rem inveniebant, id quod etiam barbari persaepe faciunt sed inventam expolire nequaquam pruierant, in quo vis omnis eloquentiae sita est. Sententiae plerumque improbabiles erant, contortae, nimis exquisitae; verba inculta, horrida, ex trivio arrepta; numeri laxi, fluatiat,tes , dissoluti ; tota denique oratio neque nervis colligataέ neque articulis distincta, ut rudem inopemque consilii script rem facile agnosceres. Magna igitur SANNA EARIo laus de betur, quod & quanto in errore homines versiarentur, aut unus, aut certe ciam paucis animadverterit, & ad veterem penitusque insitam opinionem ex eorum animis evellendam fiammo conatu aggressus fuerit . quae quidem res ipsi ex sententia successit; paullatim enim sanum ac splendidum orationis genus non juventuti solum, sed etiam iis qui turpiter aberraverant, umhementer probari coepit. & quod a STNca Ro tamquam primis lineamentis inchoatum, adumbratumque suerat, id postea Petrus Bembus incredibili studio, labore, diligentiaque
persecit. Quum haec SANNA EARIUS meditaretur, matre optima orbatus est; Cujus immaturum interitum in Aste Anicis lusibus elegantissime deploravit. Ut autem puellae, propter quam curis vigiliisque angebatur, si posset, memoriam omnem deponeret, in ultimam Galliam prosectus est; quam regionem ARCADIAR nomine ferunt ab eo involutam fuisse. Ibi quum aliquamdiu moratus esset, sentiretque in dies aegritudinem augeri, neque amicae, patriaeque desiderium ferre amplius posset quae amantium inconstantia est magnis itineribus Neapolim rediit . At huic gravi diuturnoque morbo tristiorem medicinam fortuna opposuit; SANNAZAR Io enim absente, Carmosina, nondum aetate provecta, de vita migraverat. Qui casus quantum amatori luctum attulerit, satis india cant Ec Loo Aa Italica, Larinaque lingua conscriptae, quibus Phyllidis mortem deflet; sic enim ipsi amores suos obducere