Questiones subtilissime Alberti de Saxonia in libros de c[a]elo & mundo

발행: 1520년

분량: 107페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

Liber. I.

mutatio fui locu si mobile tali motu motu eet i loco ipm circudate. CAd 3' ' pfirmatione u erat de terra q est corpus simplex:et in ei non debet mot' simp :dico qb imo ei debet mot' ninnex:tu dicis ipsa sagescit i melio in uduoico . B no ipedit sin ei debeas mor) limp n moueret sieet de locu tibi nate:et B sufficit. Ba ς' pfirmationes nego opione illo* il poniit aliq6 celii imobile et f iuxta dicia 'ibui. CRd a pncipale ad sit obni cla pest ex et arti CBd 3 pncipale dico: et, is orbis planete moueat pribus motis':no in illibet illos testet narr: sue unus solu:et qn dicebat .alters ierit ei violetermino: ' bia test ei pler nam. 6 dictu erat in no Oismot' est natis vel violentus 1libii alias test mobilibrer sua na; sic mos circularis

tu ignis nati sursus et motu circulari .isi sphera lua.n benivtem; erit e ei natis.vn dico P mot' circularis ignis in ubera sua no est ei natismecpph π; in isti ei violen tens; bn isti timer sua na3mecia incouenies tale eeppe tuu et diu durareaeus no repugnet nae alic'unor motui circulari nullus alter mot' est strius: sic Arist.diciti ira.αmot 'circularis nulli test violeterissi Adue' pncipale p3 ex correlatio positoin 3'arte. Lacto 'ri ex ue' corre'emnae teleth artissi. cedo*i dicto casu una ps ascedit M alia descedi α 5 est i uenies.t qn oi gea de terra si ascedit et de laeditininopstri: et in dicebat ile e moιtus toti'etatis: B stella licsi est aliqbens bos eneu: sicut est

sui grauitas et leuitas. p qrcelu e corp' leuissimu .pbai spurce tu oibrales sugeminet. Tale aut Oileuissimu 2 Ap. iva.Eq2ma m orbis celestiseet leuior alio no videretro:urem orbis ere suo aliu et ali'ista alia. C; na sic sub grauissimo puta sub terranibit epositu:ita sua leuissimus sic est ignis nihil vi repone duitqr suo ignem iacelu.35 ignis noviee lenissim':et psns alio viee levi 'im:ωn5vi esse aliud *cetu. Q si ad ini inatione alid es celle et in aere ascederet.et y fiseet leuis sui in ptes celi sint eiusde me cu3 elatis leum' .ansibas:et si illa ps celi nooscederentuc maneret gestes mei-na in D nfius none et in loco sibi nati nec violeterim me loci violae aeriect

uersopcolop. mars.n.appet rube'. latum'aut plubi colo. ris.mo fm Arist.raritas et desitas et color sunt qlitate sco. sequetes qualitates pmas.

faciliter soluit suppositis bis que di --L U-sunti precedenti qone.

Up..pter celu sunt duo coapa simplicia pingen'sgraue et leue occupatiato tumu/dusiferiore una cuminis. probas natot sutinosenalesiimmices fmgen' cor peritari u .ssursu et deorsu3. cuiν libet aut eo* correndet mi in corin simplex fim gen tota

'' sulcori ora simplicia pue spes spatissima disticla.Lau: terra:aer: et ignis: a cu mixtis totale in udu iferiore occupatia.de terra. sit et sist deau ad sensus. oe aere at iniit Iba Bqr nisi eetaerno posse; videre facie uiam inibi odia 3.na no eet meriter me et test q6 possent multiplicari spes ticiei uie ad ocula meu. Ust Σ' 6 aia dic come.si eet vacuu iter oculu et visibile ipm visibile no videretim padefectu medη no eet subue i et recipet spes instiplicata ab obo ad octa. ide igneat in sit susti' i auo orbis lue.ex D m. ignissiferi' fisa cedit sursu. sinsueriti bibit':q6nb eet nisi sup e et ignis nast siluat'.r firmas p boc in i supina regio ea eris e valde magna caritas ita tu in ibi inamans exbalatio es grosse et magne exsib' gnans coete sic Nex p metbeo. et ad pne pnciis ditot st co ista simpucia i isto niudo iseriori distin'pue spe; et no psa:qt sulco bisenatibes qlitatu putata polagret sui caritas:friditas: buidistas: t siccius: 'ista pulitatui magiabiles sunt sexcobina tioeg:up sotu. .sut χλm B. Nap' est insitatis tu fri ditate:et illae votifer rim et huiclitatis cir siccitate:et illa fila est iporis histrio; . i caritatis cu siccitate:et illa es igne. 'caritatis cubuiditate: et illaestina ere. s'friditatis cu siccitat ciet illae pro aq. CBreuiter illaro no est ria puti sposito:0 magis ytinet ad G libru de Monepst N:qr in inposito nbite clim' i uestigare numeret cormpsimpliciu ex nuo u litatu alteratiuap nec expositate cobi. natiorseaar: is malis ex uno et distone motuu localiu sim. mictu opinarguas, ad im 'ne sic.Holu sunt. . mot' simplices nates cor operiataria distincti Fri spes spatimi

ius deorsus:0 no simpla simi est mob grauis pnt qa:qlis est mossim pisaque. 3' est mot' simpla sursu; ne est motus simpla leuis. μ' est mot' sursu; no simpla sic est mo

tus imis νς ω:cuiusmodi est more aeris: sicut pol Patere ex precedeti qbne.Et eu cuilibet motui simplici naturali Debeat eoru fidere unu corpus simplexi cui ille illi naliter et nulli alteri distincto ab ipso ri spes: sic νς ex eade qbner ideo iseerutumor correlaria simplicia ethiaria districta specie specialissima sicut sunt pauci se Mauror motus

12쪽

Liber. I.

simplices recti distincti fui spem specialissima appropriare corporib' simplicibus istu; mundia iseriore occupatib' dictomb. LTertia scis preter plicta corpora simplicia elu; est unu aliud corp' simplex scelu3 seu Antaeen ita.ybahqrex de te qone Ner motus simplices rectos sursum et deorsus est unus alter moesimplex.s.circularis. Et euomni motui simplici fini spe in corrndeat solii unus corpus sitii ηex sim spe3 sicut sese ante dictu est. 3deo cumo tib 'rectis simplicib'corri deant qiuor elata simplicia oportuit ut motui circulari cornJdeat unus corin simplex distinctu aba's cui ille moi' circularisi sit nati ter et illud

corpus vocamus cetu seu gnia eentia3. L Quarta p. illud quin tu corpus simplex nec est graue: nec lanea bai nasssic ipsum eet naliter mobile motu recto: et sic uni cor tisimplici inessent naliter pses ino simplices. rectus et circularis:s esto dicta in Medere qone.pna t3.pboc et ceto inest naliter mos circularis. C Quinta ocis.illud quintii corpus simplex nobilius est aliis quatuor corporib'stmιplicib Ibat lisciqrnaliter inest ei motus nobilior.smoιtus circularis qui est nobilior motu recto: ex eo in ipse est m linea nobiliore circularci q est nobilior et plectior liιnea recta ex eo q1 linee circulari no pol fieri addition hoc arguit sectiona. linee aut recte pol fieri additio,igit et G

a M 1 MLLU, .sid dicis esse calidus vel humidum euulaqueu dupli. o mo formasti quo est insitas tan* in subo.Εlio mo virtuast in quo no est caritas sint pliciter tan* in suboaedipna sit xduci u caliditatis:et differiit sic in ca in forma trest calefactinu percotactu cali/ctum V o virtualano:sed solu lumine vel in metia. laicunt sebo ga calidu formala in a edo repatii vel saltem pol re pati et alterari a suo Nio.calictu; aut virtualiter no.ibusdirunt qa calidu formala Uedit periterpositu: sed caliduvirtualiter no i pedit ut calefaci nisi quam ad actione qua dis plume et no qua facit st inuentia.σEx hoc goico ad pma rones en dicebat celm est eiusde3 nature in subacu3e tismegon qn oicebat alique pies teli sui nee ete. Dico in hoc vepest virtualr: sed no formastavfi si forma liter e et igneu tuc haberet prim et sic esset alterabile .et per pris generabile et corruptibilevis est falsu3 unde in alique partes ceti sunt Nee et alique amee vinualiter hoc est ad istum sensus in tales efficilit in viis inferiorib' qualitates similes qualitati blignis.alique aut ulitates sisesqualita ιubus Muciet sic dealqs. Et inde ad auctem pithagori coa: dico . pimagorici erant talis opionis: Ualterius opinionis erat Aristo.et sui sequaces . Caa scfaynego . ceratus sit eiusde nature cu elatis quam ad ulitates mortuas. Et qn dicebar in celu3 est cori lenissim v.nem:et qst dice has leuissimu esto os susteminet alos et supfert. istulbene cocedo fialiis inseri motu recto:M no est de celo. na est solumobile motu circulari sicut ri ex pcedetibus.

uel sicaevissimu3 est eboibus alus susteminet vep einfioi algs ingemineretifras era lane existes.s.stra spheram activo;r et passi p. Casu firmatione dico. unus orbis no pst hoc est sust altu uir sit leuiodis; id qr nobilior. LM alia colirmatione dico:*no ops in si sub Manusiuino nihil est. g super leuissimu nihil sitim linihil posset poni sub c ctrcitii bene aliat pet poni sup circularcium. alia quo scebar de massa celimstete in sere aliqui dicut in hoc est vola: et qralipossibile sesitur q6libet: ad

hoc segmr dicta massas ascedere et dicta massa; no ascem dere.CRliter pol dici φ talis massa celino ascederet pahoc in no haberet in se motus sursum vel deorsus. Et usi Aristo. dicit Φ corpus nate si sit extra locu stim mouet ualiter ad illum hoc da,et stelligi corporib'nalib'inci

hilibus motu rectori no de celo:qr nec celu3 nec altu pars eius pol poni extra locu suu3 naliter:I3 bene supernaliter. Et qd dicebat. st talis massa quiesceret vel nuliter vel violenter:dico . nullo istoru3 modo*: sed bene quiescit plernam .vn imaginatu est in sicut motus circularis no inest alicui corpori violetercu ei nb fit alter mo prius:0 qui bustuq; inest et no naliter eis test preternam. Ita dico in corpori naliter mobilib' mora circulari no inest aliqua quies violenta: sed st inest eis aliqua inest preter natura3. Cad alia; co irmatione dico:si partes ceti no ascedunt nem delataui:l3 alique efficiant alun centro Ipingores aliqn remotiores: qrlicut dictu est prius in alia sene nonoe centro mun&ypinquare est descelere:nec Oe a centro elogari est ascedere: 3 solvi m fit iura pinuu orbis lune in Ubera activo;: et passivop. LRl tertia ronepncipale soluitur pbocet, alique ates celi bene sunt calide vel frigide virinalr sed no forniast. Eal dico:ς, in celo l3 reperiant alique qualitates fisesqualitatib secussis sicut sunt raritas desitas etc.3lle tinnb sunt eiusdem rδniscu qualistatibus stois repertis in istis iteriori fila tales reperte in celono generant exactioni et ionib' qualitatu3 pri/maru aclinuice sicut reperte in istis iterioribus: ealmοι dum dicit cometator in suo tractam de suba orbis.

C. nisestsi aut dictis ga et numeru i poni bile plena dicto p corpora simpliciu et e. Tina

comenti vigesimitent; . Questio. III.

ampli deorsin:ita πια pone tu unu cory- mobile motu circularuet B est ceri: et mmaliud mobile motu oppo motui circulariri sic erui sensi quatuor elata mobilia motib' rectis:t sintv .sce tu mobile motu circulari:et senu mobile motu oppo . Let ni sicut ponunt duo corpora simplicia motu recto mobilia: puta graue et leuciua oebei poni duo corpa simplicia motu cir cui an mobilia. Craia pol re laxiu corae simplex '' eets .in talia corporano moueantur aliquo motu.

Opposituita vult Aristo.in littera.

articuli prim' erit iuxta manti mi argumenti.LUtrum omicirculari Malus motus tus. Secudus erit De quesito.

G vetate sponsi nec termino*.hec emptinet ad logicii sue i Nw itisim' ebrietate rex vel moclop seu disponuuiuo casitas et friditas sutoria. Sila in sursu; et lac deorsus sunt pria.et siu mot' ad sursu; et in tus ad deorsus. 'te deprietate formaa: nibit y nucada positu: 0 de orietate lacri: et motuuEt an* rndear ad articula poneti suta liqsin pones.Et p sit ista: g, adorie late locoprestrermana distatia no simpus3 in illo gne.LFmorias iniq sui sursu 3 et deorsu3.Un magis distat duo extrema toti' iametri s ere corruptii illussi cetru et cinculare tiruet in ista ema no sui loca pria.Et ib illa distiua mana et fac ad rietate loco*aciipicta en5 F, totale diametrii sp re corruptibilia: 3 is semidiameta: eiulata Esup .ia flet loca sint pria regrii in heant prias fretites.spotetia scolaruadi oria. inuoco simpla sursu3em reserua dileuissim v. loco aut simpla deorsu3 est polao seniali grauissimu.Leuissimu aut et grauissimussit oria. 3 sup .et, ad dirietate motuu localia quatuor rearuns.

13쪽

Liber. L

strinio in sint de locis cotraros ad loca piraria.Scbore, quini in hant per linea breuissima.s recti. Teleti requi ritur m fiant eande linea equivalente. Quarto regri rin si mus eoi est naturalis alicui alter sit violentus ei M. C Iuxta pmu sequit:. mot' ad latus no sunt Iprie orsi: qt possibile est talia loca no repprie pria. C propter et sequit motu circularci motui recto no esse oriu3 ipter Nqr motus circularis no fit per linea breuissima st qua potfieri. . recta:nec eua alique motu factu per linea curule ecotrami mini facto per linea; recta eoaqr tunc plura essent uni otia:q6 est cotra aristo.in littera pila tenet per B in multis modis pol fieri mo a linea curua 3.s Pro/pter sequis et, se est aliqua duo moueri moti prhs: et ni cotinue distabui equare licui si aliqua terra descenderet oespbera ignis deorsu ad centruele una parte cetri et vesci iberet semidiametrus ere corruptibiliu: et pro lucria alia terra moueret sursu3 versus circuterentia st alia semidiametrest sphere corruptibiliu ex alia pie cini: tune iste due terre mouerent moti dirhae et in uala distaret in fine et inpii Mutrobiq; per semidiametrum mundi.

Esropter segi in motus terre deorsu; no est prius motui sis deorsu3 ex eo et, uterq3 pini spem est natis terre. Trinc sit πω rnsalis ad articulusnullus motus est cotrarius motui circulari cel Lybat pmo exple loco*:qr ad orietate motuu rectris arietas locop.modo oriens et occidingamus et ad quessi motus tali no sunt loca priaeqrsunt eque sursum et eque nSua cuilibet miceli:ita in equenaliter est sol in oriete sicut etia in occidente. CScsoqimotus circularis celi est de eode in Hem:et ita ret si fieretecturisoargo no est ibi cotrarietas. CTertio motas cir/cularis celi sufficit ad acquiretam oes differe uas ponis. igitur frustra poneret alius morus alterius speciei sibi cestrarius:sea sic noest de motib rectis. CDeinde labo p bat ea de Nis sicili motui circinari rei aliquis motus co/trarias ille posset ee in re na:sed boc est falsa3.pna mes civ si unu orio est in na no repugnat esse reliquii .salsitas putis p3:m si talis monis 'iset esse oporteret . siret per eande vias orio vel equivalente opposito perque fit momseeli ab oriente in occides per meridie tam in us motus rei tali momicelior ius:sed talis motus no potesse 9: eo ν ppetuo celu mouebit ab oriete in occideteri stmeridie:et ideo nun*erit allus motus ab oriente in occudente per septetrione salte per eande viam et sust eisdem lis et super eandea rem .pmugens; νpter Hippetuitatem. stb; nuncs fieri amittitis sol aut dicat si unus orbis puta supior moueret ab oriete in occidente per meridie motus alteri' orbis sub illa est sibi rius si fiat ab oriete in oecidente per semetrione.ybo Ῥn5:qr tales mot' no fiuntorio per eante via; nec equalente ex eo in mos orbis superioris fit Fin maiore circulatione:et motus orbis iserio ris sit fim minordiet ex alio m unus ill momu no spelum aliu quaren5 eent org. propter illa; rone3 alu magi, stri mei reueredicteeaut in orietas momu no reperitia celae et e bene cedo cu eis.Addunt istet, hoc no obstate orietas bene reperirin moti, circularis' in istis in laris, ribus:al O declaradu; ipsi imaginant morus circulares fieri momo unu ad a part lium ad alia sua eisdem

poliaeet up eande axem .s ino vnu eo ad una partem et alius in alii:super t. otueriis polis et circa mereas axes: et de istis duob' modis motus circulares factos Dicut none evrios: q2 bene restiunt in eodemobili nec se mumo mediunt. Eme motiis circillarib' pmo modo factis clamyest de feciqr nis sunt tram. de motib'aut circularib s omodo factis Nn5 sunt tram declarat de orbe solis qui

simul mouet ab oriete in occidente a meridici: et in B ab

Questio. III.

oriente in occidete per istetrione. trimus in motus est superpolis atqs:qi superpolis in udi.sis aut sust polis eollachet totu illud bene edo cu eis. Coctea dicut ineri'. tertio modo possumus imaginari duos mor circulares usta a parte et alterii per eande vii ad oppositu sua eisdem polis et circa eandes axem: rtales mos circulares

ipsi diceret esse brios: ipii psuadet ouob'medus.quo pmvs est:qr lamst taliu3 motuu unus Uedit alius. Scommediii emqt tales motus no pnt eide; inesse simuhis bene sumsituri L cotra hoc saluaen: gratia pono ista3 c clusione et est laba in ordine:inmoo circulares sup eosde3 polos circa eande axem per eande viam no sunt adinvicectua .nbro quo suppono . illi imotus a pnt adlauscemcotinuari no sunt corram. Istud m smysic auc arguttur sic ales mose circulares quos iris dicut restrios pnt adinvice esse cotinui. gnb sunt cotra .pna tenet per supiuiitione.ans albar pone do casum in aliq6 corpus orbi culariter moueat ab oriente in occidete per meridia sua polos.act.ba ite* q6 sic mouet venarii P ubi erat poὸ lus.a. fiet Ulus.b.ete coirerisa, si fiat ea de pars illius or. bisque prius mouebat ab oriente in occiderem inr meridiem sine iterr fione motus ab oriente in occidesci mo uebit st laminione et supellae polis omo:quare tales motus adiuice punuant allua possumus clare videre si sphoram matri volvamus fortiter ad sinistrui et iterim ipsam vertamus sic si1 polus il pus erat sustior fiat i ferior.et eco,tra ipsa sic versa adbuc ex pmo imisu movebistet clare videmus q eademque pus mouet versus sinistru3 voluit versus dextru. CSed dices: redde rone possemus pobare et, mos sarsus et mos deorsin no sunt org.n1 positosi, musca ascedat sust aliqua licet et musca prenue ante semota lancea vertatiquo facto eale musca que pascende. bat descedit sine itemimide mediari a pta tales mo .Lascensus mulae et de Pelasnbetatorqueto mola negant. Rndeo in no est si seviruiesione spbere no fit iterruptio Wr misi alteri'speciei a motu circulari iplius labere:sed in venedo lancea fit iterruptiost motu circulare alterius speciei ab illis motib' recitaeet boeipedit in illi more rectino mimant .vit no possum vertere lancea nisi ipsam mo/ueam una cu musca motu circula rvet ib nb est simile hic et ibus clarii est psilertati. L Restat grndere ad rones a/bus mouent aliqui de magistris meis etc. adponenduπι sim pcsonis iam posite. CAd pnia.talium motuu unusi pedit aliu3ἐ sunt ni negas pna.na plus rearii alpriditate motuu sicut in supponi' dice Rop3.n .cu B ω sinta locis oras ad loca pria per lineas breuissimas: ' boc de licit in x lito.Et etalist dant in Itantia dicetes in ii ignis moueres sursu; et terra deorsum obuia do igni unus illisarmotuu ipediret aliu3:ettii adinvice3 no eent pira .arra . iant duo cotraria uni ex eo gymotus terre sursum et comerariai motui terre deorium. Tald scoag: tales motus nSpossunt eide; simul:kasumstiue lasse.g sunt Ny .itenim negas ma.na plus ad orietate montu requirit xiit id; dicebas. Clinde dubitar va utim in motui circulari sitativis motus orius:qr moν rectus et motuircularis magis sunt adinvice tram in duo reai Cmotus surru et motus deorsus. clam est aut .alu morus recti sunt adinvicem contra .gi ij motus circularis motui rem est prius. assumptu ex N p;:m rietas attendi r penes maxima Oi stantia:ypterque illa que magis distant magis dicunΞ ptraria:ra mos rectus et motus circularis magis distantssi motus recti ad inuices. patet. pmo fim naturas mobilium:qr plus differina teli a namris grauiu et leuiu Φ na, mre grauiu et leuium adinvicem .ergo etia vidermus dis,

inreabinuicem moris circularis qui inest celo naturali.

14쪽

Liber. I.

ter amom recto*motus recti inter sequi infimi natura liter grauibus et ibus. TEt co firmat hoc qr mos iunium et deorsum cadunt sub eode me odiuisionis motus aut rectus et circularis non.ergo motus circularis et rectus magis differula iuste Φ morus sursu; a motu deorsu3:stam motus sursin et motus deorsus sunt-magis minmotus circularis et rectus sint magis disserunti Risumptu patet ex bocivmotus ν sui diuisione diuidis in rectu et circulare:etocide motus rectus in motu sursu et in motu deorsum Cadillua rndet cedendo in ma/es disserula binuice et motus reccet circularis Φ morusrsum et mot' deorsu3.etcu arguit g magis debrie emq.n t pila.vn maior driano sufficit ad orietatens pum

albedo plus dimita linea lanigredine:et in albis non vitaria linee sed nigredinidic g p3 perrones ty ronii P. Iuliones:Φ nullus mos motu circulari est ius.ex et coimido Φ motus circulares nulli corpori est violet maς ait me most natis illi 'corpis esset illi motui circulari ri' et hoc est dicta. CSeatur si mot' circularis iuestalicui coraheno inest cinaliter est ei impertinens: et diei inesse min1m posti no sequirat illud corpuu G sit ei natisnec repugnat in no insit ei violeter:sed tale draueriimptineam nec segrast i nec ei repugnati CS mres m qiim mma mo circularis pol misceri pom nulli motui est ius.Un unus moscirculariscii alio motu ei larim miscerivicta de motu circulari solis si mi est ex motu circulari e ab oricte in occidete per meridiemper polismudi:et ex motu circulari ab occidete in orie te per meridie sua polis fodiaci.Sila mot circularis potmisceri cu mom deorsu3:ficut si altu terra descederet per arcasmo semidiameter spbere corruptibiliu ect chorda. Sisrpbi miseerim motu sursun usi ignis ascederet pcosimile arcu Gie aut no est de motib'rem smo sura sum cum motu deorsum misceri non potest.

Aiud , ut 11 aius corpora simplicia .sumor elata: anta; initia seu cessi no est ponedu senu corpus simplex

distinctu ab eis spe.ybarina si poneret ipm esset naliter mobile per M aresculu p me Oniaeet tunc vel esset naliter mobile motu recto vel circulari. vep3 ex labo eiusde pmeqonisA motu recto tuc est eiusde spei cu corpori elinta ri gaex eo in illis motus rectus inest naeliter: et qr motus

rectus est motus simplex n5 pol nffliter inesse ibus cor poritas distinctis specie a corΥribulataribus totu illuum ex 3' articulo eiusde pme Onismi aut est naliter mobile motu circular situnc erit eiusde spei mycorpore celoithex eo . illi attribuit motus circularis simplex. et idem

motus simple pm spem non pol inessenaliter Mibus di stinctis corporib'-spem. set, si fit idem spem spocialissima:nb potnaliter inesse tribus corporib'simplie 'distinctis m spem smiissima.Si aut sit He m spem subalterna no mi inesse naliter pribus cor estras simplicibus disticiis fici spem subalternameca est ide Fm tenus potinesse sim' corporis distinctis Frigenum et i di, ci* tale corae esset mobile motu opposito motui cistaria/rum oste so sit in p aiticulo. nullus morus est prius motui circulari. CScoonsuadet eadep M.In mundo non sunt nivi sinin corpora regularia distincta specimo bene videt essenae miraculu: ideo euim Pnbsunt nisi si seorpora simplicia distincta specie a fis pari decimotritio elato Euclidis. Et sunt ista Macedron emedron ima/dron octacedron et tetra cedron. primu.st; dia cedron est

ex duodecim basibus pentagonalibus. m autem scieracedron seu figura cubita est v me hamus quadratis.

Quartum assisa octacedron est octo bata triangulariu. Quintum ' insc3 tetra cedron siue piramis est et inorbata tria muriv. tia i uestimonio antiquoρ platonicop in quo* t restoruit geometria:sicut dicit Lomerator tentio huius qui posueruttin sinin corpora muti simplicia: et e figurauerunt dictis gnq3 figuris regularibus. unde celo delerunt Macedron:*ipm est catrix allap figuraε regulariu.sicut nex decimosinto elemeto Euclidis:m,cem debet esse talis figure . ipin comodissime possit alia capere cum tantineatoia:tqr is ascedit in figura piramidali dederunt igni figura piramidales in tetra με dromet m aer in leuitate et motu assimilat igni dederuleis in octaceamniter ceteras magis appropinquates actfigurate tracedromet Nasua habet varios motus in paratim'suis fimosos dederat ei figura stocedronypter multitudine line et lapsaei et angulopeius: sue vi terra est corpus fixu et stabile centruatio*:ideo dederunt ei figus ramexace mi seu figura cubicaque iacet reuincitet inepta est admisi.Sic ergo patet dicti duo articuli.

citi dictu est motui recto bene est alias mot' pruis o tui aut circulari no. si Et cosiri mo dicar ades .c Ra 3- dico . no possunt re aliq talia corpora an ad minus sint mobilia cum omne cor s nale sit naliter mobile per Carticulae pme qmonim ideo a essent talia ipsa essent mo bilia.qro tune quo motae vel recto vel circulari se argue harpmoaapnem res sale adqsitu: et smo dicat erunt vel de na elemetati vel celesti et sic finii questio.

mo corpore inerterras et-et aere et aquam ethera appellauerant ete. Tenu menti vige

sinii secundi. Queitio. IIII.

propositoperat utruis

talis mulus aggrega ex 3 dictis corpi,' simplicib' sit unu enaptinuinin insic dicio corma: missum Al ptinue ergo dicta corpora vident esse conp. nua:et perpns totalis multis ex eis ag garus urede mu3 ens otin antecedens ybamr.qrsi ad imaginatione forme substatiales dicto arcor lucorruperensemate seopremaneti remaneret

a massa prenua.Lmsi pma totalisqueno minus ante usdet fuisse minua recte sicut paries qui anteiu in eo depinosanrima ines diuersopa liuenis ebtinuus no desinit esse prinum p pter tale pictura sup eo facta .sic si materiapma totalis esset una massa corinua ablatis formis no vi,

detur discotinuarii prersnem formapin ipsa ea

forte diceret aliquis.ista ro non pbat . iste mundus inferior sit prenuus inudo superioria mer hoc in mulus si verior sicerim n4 babet materia. etsi Mimam saltes illan δ est eiusde rbnis euue materia isto; in seriou:ου bene vi. deat obare alidliter mundu inferiore torale esse uo tinusi. oreuiter istud nθ videt valereRr oebi babet ma/teriait cuboc materii eiusde ronis cuma istop iferiop. si stim si x turpatictoritate Aristotelis dicetis pino huiusa, disseri dicere cessi et coelum.na qui dicit celus Dicit formaeet qui dicit hoc celu dicit forma mae mixti. eo sim ex materia et forma. Ec5firmat ide auctorita te cometatoris in tractam suo de substitia orbis in pn'. ubi dicit celu esse ex viras naturis:0 nature dicunt mysicop materia et forma. T confirmaridem tertio.nacem esse unum ero. cella; h malas notu est de se. ntia ρ in per aristo.ς metari P usum numero

15쪽

Liber. I.

primo buius volens a bare mundu tiri esse unu dicit hoc elideo qr ptinet totale ma3 ptinete ad forma mutuet itano restat alia milex et posset fieri alter mundusa: cce quoeotingit mundum babere materii:sea no accipit mundusolupti illo mudo iserioru' pro mulo totali cuius cest 3 est pncipalior pars.lo videt u pcedat celin bie materii. si costra aliae Maesita Ma3.1 et metapbyllae Pria non babenb' ma3no est possibile esse plura iliuidua sub una specie:et in in corporibus celestim' i ueniuntur plura illuudua sub una speciequare 'tam celuno careat nisi. Cconfirmat ide sexto. in celo reperir rarii et densu3.ergo in ce/io estina .ans .per hocs dicis in laso hui'. stella est densior pars sui orbis.psta tenet per Bristotelem in tertio hui' dii iniente rati et densus per bre materia. de dicit hoc re densius q6 uib equali vel minori extetione bs plus Dema. caut rarius:qb sub equali vel maiori extetione habet minus demd. E confirmat hoc idem γ'.qrais cotti no eet diuisibile. vii dicit cometator inde suba orbis.

si no eet di mella in ma ante forma sublutiale3 ipsa esseti diuisibilis nece et extensa:ita simili modo videt esse ina posito: si di melio no precedat forma substantiale celi ipsa videret esse iliuisibitis: sed non pol eam poedere ni/n celu babeat mam:et illa dimesio ibi eat prius natuer*forma celi.Claeinde aibasrem. int eat mam eius/- ronis cum ma istri: inferio*:qr ois in 1 fim se est potentia mira:io nulla ma fim se differt ab alia rone. na n. per bocinoris ronis est per forma et actum: et ans pinop fico CScso adpncipale:terra est continua aque:et M ae et aer i. et ignis orbi uinciet orbis lune orbi merι eum:et sic de alga orbi .st talis mulus ex bis aggrega nis videt eevnuens pictuu . M tenet de se.ans Ibat .primo in illa sunt tinna quopvluma sunt unu .pue per dissi nitione ptinuo;usea sic est oe aerea et aqua iri boci. suasicies couexa terre et cocalia aque viden esse una suasiciesvptern .equaliter distata cetro mundi Oino ex eadeparte cetri q6riper boc . ni illu est mediit iter dictas su Wicies. retcofirmat 5 smo.dicte supficies sunt equa/tegrat se nnt sicut locus et locatu. locus aut est equalis locato: ideo a dicte fusilicies erent duciet no vnaesesttur . circa idem centrii possent re duo circuli equales:qo est impose ex tertio μαonap .a in dictis lapsic latius imaginemurpi ferias cimilop. CTertio ad icipale aucte et testimo/nio Ibarmenidis et mellissi quop oppone recitat Aristo. βmo pilaop: et dicit ipsos dixisse ori esse unum:et credo ipsos no fuisse ita fatuost. boc stellexissent sic si1 sor.et pla

tur bre Ibabilitate:ideo videt in ipsi itellexerui hoc sic: oiaeent unu 'tinuu modo quo en rimit in titulo que. tionis.n1 hoc videt quali babere ybabilitatem. nrit,siri ita tu guttili partes mundi diuersis moU uetur motibus.ergo nδ sunt adiuubcem cotinue.pila tenet. nas inemetapbysice dici conti nust est cuius motus est musaeideo si pies mundi eent continuen, possent moueri iuersis motib ansm.nay aqua mota as una parte aer bene mouet ad aliffsu D ideri pyde orbibus celesti, qui diuersis mouent motibus. ista cicino duo articuli. priis erit iuxtaniam primi argumeti. Wru. celum

babeat mam:et si si vim illa sit eiusaeronis eu ma istoplinferio*.Secudus articulugerit de quesito pncipali. it ri t et pinu scientu est pmo et, hoc nomen mapluribus modis accipi Latinii eni3 accipitur pro Pam qualitatiuis alicuius totius sicut a cipitur τ' metaphysiccit iuno est dubiu quin celam λι

beat mater M. octo modo accipit ma suo substina sub/iecta motui mb quo accipi octauo metapbysice. idi/citur et, in omni eo q6 mouet necesse est imaginari mam reti repta accipie domamno est ubis3 quin celu babeat mam vel sit ipmmet ma. Tertio modo accipitur ma pro substantia potereali ex qua in forma sibi inbere te copon btur substitia per se subsistensiet sic accipiedomam dubia est mim celam talem babeat mamide qua dubitatione Egidius et sanctus Thomas in suis diuersificans Ninio. nibus. Unde egidius pro ista dubitatioe ponit tres fines. quaru prima est in celum babet mam .scta mis si, illa est eiusdri mnis cum materia istoru inferiop.tertia pclusio. hoc no obstante celum no est generabile nec corruptibile. primi suam coclusione bat ronib' illisque posite sunt iuxta primu argumetu3 pncipale. Ecdam avtybat sicina si materia celi et materiail na inferiop no essent eiusdem rationis:llinc differrent specie:qb est fallam exeo O maιteria fim se in sit pura potetia nulla; determinat sibi for, mani per qua posset differre specie ab alia ma vel a quo, cunque alio.ista cita ratio in virtute posita erat ima pmusa metu pncipale.Tertia coclusione a bat si tali materie celino est annexa priuatio .g ου sit in celono Ipter breipsum est corruptibile.piitia patet.antecedisybato boaω forma celi oes alias formas cotinet virtualite sp staristo. scfode generatione dicente:forme rex sunt in teraminis.hoc stelligit in in corpori, celestibus terminatim' mundii. et per 'seques materia babes sormst relino dici rhabere aliqua priuatione alicitius forme sibi annex :ca includat eas vi aliter. arguit sic.corruptio noest nisi xpter generatione alterius forme ad qui materia habet appetitu. modo no est aliqua forma alia a forma celi ad qui materia celi babeat appetitu:et upter extablentia forme celestis e stetis in tali ma. Γgertio arguit sic abes mam non est corruptibila niffsta forma eius babet cotratium fim se vel pini suas dispones naturales.mo. do forma celi nδ b3cotrarium aliquo iston modop: ideo no obstante in celum habeat materii eiusdem ranis cusmateria istoρ inferiopadbuc est scorruptibile et Uenervibile.Ecce opione; Egi . Cide ista tale dubitatibe sanιcms Thomas b3 alia3 opione cocordans benem Egidio in pma sua c5cuillone. ν celum habet mam: sed discor. dat ab eo in laba. nam dicit Uceliin babeat mam: in illano est eiusde roniscu nia is opiferi : et cxbat.nain aliter celus estet generabile et cormpnimile sicut ista iseno/ra.Ccomautos ambos pono illas ehclusione :ω in celono est ma tertio modo accipiedo materia . CScsa missi ecialiter pira sanctu Momaean celonS est ma di restonea ma istop inferio*. T Tertis pcno.celu; circii scriιpta intelligetia est una simplex suis corporea. CQua ita seiugo.u a substfitia magis debet dici forma O materia. Curima stclusio Ibam qr si in celo esset talis materia

etia in celo eet una formai formans illa; mam preter stelιligentia ita Ῥcelu circuscripta stelligentia ad eret compositus ex materia et una forma alia ab stelligetia sicut dii cti doctores volun sed boc est falsum:'ruinc celuueret ex se mobile naliter circularma stelligetiaem negaret Arist. cosequentia tenet per boc q6 haberet in se pae' activum et

passivum tus. Lmam et forma adhuc circus prauelligena. E Aio monis localis circularis est simplicior motis Dus recti .er ma corpus mobilen aliter motu circulariori et esse simplicius corpori mobili motibus rectis: sed hun5 eet si cel uitaeet copo finis ex materis et forma sicut corpora elei netaria liter mobilia motibus rectis. CTertio motor et mobile bet esse xportionabilia: sed

motor tali est multo simplicior mox ἰib' elemeto*.ergo mobile

16쪽

Liber. I. Eiuestio. IIII. '

mobile: sceluncbet etia esse simplicius ipsi elatis: scd CSuppono terno:*cotigua sutar quopvltima sunt fisi dic noesset si esset copo si uex materia et forina laetii in CSeci diceres si hoc esset vep: si Amril, si esset aliqvir tia circularipta. C Quarto. extremo ad exiternu deb3 ga cuius una medietas esset arida:et alia viva no esset ens procedi irer inediu: sed ,Aristotele deus et intelligentie unu cotinuu:ex eo φ vltima silap medietatu no facerent sunt sic ino simplices et, non est ibi copositio ex materia unu per se postleent diuersa* spem .ssi i ta deo cocede et formae nec et ii copositio ex subiecto et accidete:et ista in do piis et piatia. -iit p' p. quior elatano sunt ad in feriora sunt utroq3 modo coposita: ideo corpora celestia uice ptinna.ybatur. meop vltimano sunt u.gno sunt debent tenere gradu mediu.sΦno sint copolita nisi unit cotinua.pnari post suppone ans IbaLqrqtuor clara eo modo. H.ex substatia et accidete et non: nia aeria et for/ distinguunt spe sicut dictu est in V ne.ergo vin maeo, ma. si Quinto .si celli esset copositu3 ex materia et forma ru no faciunt Uiu.piit a triperetpone. CYp qtuor se urer ωipinessen aliter gnabile et corruptibile. cuius op elemeta bene sunt coligua .rbaLNeopvltina a sunt siunn iuu*bat Aristotelesphmus. sequetia patetaex eo. ergo lunt tigua. ntia G per 3' suppone.ans patet:*in ι omne copositu materia et forma est corruptibile:vtp3 ter aqua et terra nulla est distatiameciter aere et aqua:nec pDysicoatasi Et posset arguis sic.nibilest ponetu frui inter aere et igne. σ3' .nimus inferiores coliguus inu, Da in na: sed frustra poneret materita in celo fi ibi pone, do sustiori et non cotinuus. pris pateti* eop vllima sunt rei in no amreat necessitas poneti ipsam nisiypter ge/ simul. pars p3Mr vltima eo* non sunt unu cum distin/nerationes et corruptiones suboles qles non inueniunt in Mant specie ut dicebatur in L qtae. T ' p.os es cela. celo. CScsa β a bat per pm1:m si in celono est ma:nec stes no sunt sibila uice cotinui sed ptisuhpma pars M.qtestibi materia alterius rationis cumina istop inferiop. diuersis mouent motibus.pue hoc clare octava iubera C ficto.qrsi in celo esset ma eiusde ronis cum ma istop et de Obera satumi et de atris uberis. sis et hoc cocedunt inferio;nt statim Iceli maxime appetit forma celi:ita oes astronomi.ssa uteret,imui unus moueret admotu3etia materia imp inferioar maxime appeteret eande:sea alterius:ex eo .cotis p virus est motus. Σ' pars p3:ex ipsa nun*bie possed et sic alius esset appetitus frustra in eo et, vitinia orbiu supcelestiu sunt si .g sunt pluuiontia maeremo te uiserem est falsum. si tertiappatetigra n 23' suppone. a iis pue eo in nulla est distatia iter vitice lucircularipta intelligetia noest substfitiaco possis ex ma orbiu celeriu. Et Birer vltima pmque sunt i mediati. ma et forma sicut dicit p'p:et tame est suda corporea sicut Cadpma Gium cor mudiniae notu est de se oportet insit substatiassimplex salte perpri natione copositionis ex materia et forma:d non per priua ne dico:νl, totalis massa =meniae esset unu ens pilauiitione copositionis ex partibus Glitativismere per uo/ oibus formis subalibus ablatis:ipsa indesinit esse puntia necopositionis ex suba et accnte. TQuartaps .is eo in I, pter postreone forma subassu in ipsamaypter illasnbma nullius est activitatis 'celu aut alicui est activitatis uir olu3 in mulo imediatri: ultima sunt vinec est fila de agit in ista iseriora lumine et innuetia.ergo celu magis . pariete respectu imaginu depictaat in ipso et ma pina. rohetoici forma Φ ma:neeipter boccmrtet in sit nature spectu formau subaliis mi eliu in ipsanr portio materie intellectualis et i diuisibilis sicut arguit sanctus Thomas. pinecus sua forma subali facit unuens mest per se unii: na dico . oportet oem actu per se subsistere esse nam sic aut no facit portio parietis cu imagine sua ea depictae itellecti ite et indivisibilonec valuit illud γ dicit Esli': sed unu per accidens.Et quatum est de obiectione posita sci γ Suis cessi fit copositu ex maet forma:ta me vi ma. iuxta Mari' dico:ω d res mudiiserioris rent cotinue: si. teria illa est satiata forma celiqua babet poter evis nobii cui in no sun adhuc mulus istrior no esset prinulas naumlitate xpter hoc cela est icorruptibilaena tuc multo plus do supina istar in mulo supiori no est ma: sed qnybatur 'ma is debet esse satiata forma horis.et per piis b5 esset ancte Aristo.phuius.qui dicit celii dicit forma et c.Dico in incorruptibilis. 3 forma diois nobilior est . illa forma hic no loquebat eximetione: ect disputatiue arse edo ad celi qua ponit Egilius esse in celopter intelligetia3. nec parte falsas. CGad et dico:u, cometator in loco palle etia valet illua q6 ipse dixinu, i5 celii no est corruptibile: gato accipit cel aggregato ex orbe et itelligetia ni ouetem eius for no b Oriu:nec fini scinec νι suas dispones naι appropata orbi:et sic celu est copositu ex Gab' naturis. i. leg.nasi sicininc subito talis forma reciperet in masstop e, motore et mobilum quo tristata libet dictaar natu rapinferiopimbec materia isto p inferi appeteret illa χυ est substitia simplex. I ad 3 . ii numero sunt et c. oicomaicum Fine diu sit eiusde ronis cu*macelhque qui/ in aristo .accipit mani improprie. pro repet qua termi/dem maceti appetit illam forma:nec becma impilario ni supponunt itaq de illis terminis verisitat unu in nu rum babet prium illi forme:ideo statim illa formas recb mero.quont ma est una.Lqui supponunt pro eadem re.sic peret sicut recipit lumenim silem lumen etia3 n5 habet enim itaecocedimus et, or et homo scribens sunt Uu3 et riuinma:necetia valet illuum dicit sanctus Thomas. in idem numero. Em 4 dico:ω Aristo. ibi per mame, una materia sit ab alia alterius ronis pure potentie muniitelligit corpora sim pilaia. cimor elata et celuet nonon babent unde distinguantur fimrbnes suecificas vel talemam ex quacum forma subausibi inhere te fit unus subale furque distinguunt fim renes specificas vel sub/ per sciet per forma in udi in ledebat sine isto; corporum stantiales: illa sunt diuerso;r gradau entitatis. modo due simplicia vel osa spmacam. Ad Coico:. Eristoteles pure potetieno sunt diuerso*graduu enmati prahat hoc itesserat sic in in substaris tib bntibus materia:idestheni intrinsece unde una excedat alia3:imo pura poteria partes quatitatiuas no sunt plura indiuidua sub una spe est oino alterius gradus in entitate substaticiet imi se est cietita . capit ibi mam pro partibus quantitatiuis:et non aliqua substantia minus esse Φ in pura potentia. capit materia pro materia terito modo dicta. ClSed no/sin no stmo: et, illa sui tandu:. dicta auctoritas sic intellecta non est cocedenda Audi ιι ii, cotinua quo* vltima sunt unus per se: m fidem nostram et veritatem:qr deus posset facere tot et in illa n5 sunt c8tinua quopvltima n5 sunt u per se. angelos quot vellet omnino eiusdem cie:I3 non babo CSuppono simo: φ illaque sunt diuersa*spunecvnu renti artes quantitatinas. TAdo dico: et, in celo est bovi in intena ad reliquuno faciunt uulte perstru be, ne raritas et densitas:non tamen eiusdem rationis cum ne per aggregationem eo mo quo Vercstus dicitur unus. raritate et densitate istorum viseriorum:quia corpora ista

17쪽

Liber. I.

Questio. V.

inferiora dicunt rara vel densa: ex eo φ hisci minus velphis de materia prima sub equali exiesione:sed paries celi cilcimi rare vel dense:m babent plus vel minus de subι statia celesti sub equali extentione.unde stella babet plus De subacelesti l una alia massa celi sibi Ipinqua et equa lisqueno est stella etypter bocoicit densior .pars aut a /pinquior dicit rarior. QBd '. licetuno haberet main esset in clivisibile.nego piitiam .etr ipsum est subitalia diuisibilis:et quado dicit cometator i de stibilatia orbis si tibesse tot messo in materia ante formj subitat tale ipsa esset

indivisibilis .dico in illa alictoritas nibit facit ad ypositu: qr ibi ita turde diuisibilitater generabiliu et corrupti hiliu de qua numero no est ceri: et ad caliqui quantus ad hoc negant cometatore t einde qua dorbatur . ce. tum babet mam eiusde ronis.dico . boc esset bene vepsi celum baberet mainypter bocu nulla materia fim se ab alia differt ratione.modo celum non babet mam sicut dictu est. Evi et principale dico.. lapsiclesco uel a terre et cocina aque no sunt quid unum per se:m sunt diuerasarum specie Ad probatione equaliter distant a centro mundi .negaevi superficies concaua aque plus Distat.vn. de imaginorq, quelibet dictarum superfici est diuisi histis pinsfunditate et no inmisibilis licui alq intagina, turista statim .imaginabor eas diuisibiles sin planas,tatem cla* est in nb equaliter distant a centro mundi Et quado dicebat nullu est mediu; inter dictas superficies. ergo equaliter distant a medio inudi .psequetia no valet. Adco firmationes. dicta supticies sunt equales. nego .et qudicebat locus est equalis locato. dico . si illa auctoritas est raon ipsa; bene solare. Unde scie . aluit lo est minor locato et aliqn maior et aliqn intialis .vii sit capiatur una parua pellicula que circundat vitellii oui ipsa est locus psius vitellaeettamen clas et in est multo minor sit illua vitellu locat.Sisti, is est locus aeris: et tameest multo maior in sit aer.Sila si caperent due cere equales in quilitate et in podere et via eap fiat lata et circustociat alteri:tunc ipsa fit locus eius et est sibi equalis. sic er go patet quo locus alio est minotiali quilo maior:aliquequalis locato .Et ideo quado Aristoteles dicit locum esse equale locato intelligit qua tu ad cotinet ij.i. qu fitu est lo catum tantum precise eius locus capit et cotinet. ast 3 principale dico . sarmenties et mellissus fuerut illius opinionis ideo negent .et i, breuiter de ista qstione.

Calatum aut cuius bec paries perfectu rest esse ete. Tex. cd.IIII. Questio. erfectu necesse

Qui Iuli, dii; sit pfectus. Et amitp v nb.qr illud non est psectu cui pol fieri. additio: sed mundo pol fieri adstitios etc.

I maior est nota. ni Arist. in ira x pter co/ cedit linea circulare esse placia:M sibi non pol fieri additio et linest rectare implacii: m sibi pol fieri additio.minor py:qr per potentia summaturale vltra istu munduyposset fieri oe nouo unus orbis ulteriori perpotetit naturale potest fieri placitodim pot nouo generari realiter aliquis homo: ex cuius additio ne malus vilei fieri perfectiori erat ante. Seculo

inudus multas inclutit implactiones et defectuositates. ergo mulusnbest perfectus.pntia tenet ni in inudo stant multa mostra et multa fiunt mala que sunt mam defect': sed hoc videt mulo im sectione arguere. CTertioni

dus est perfecinor una vice Galla ergo aliquest impersticius patet co sequetia mi tunc deficit sibi alid Nectio quainas habest.antecedens χ:Mali n sunt plura indiuidua e adfecta specie lycosueuertit esse sicut plures holas vel plures equuet eua aliqii est ofectior costellat et aliqnim sectio dia plergo nitidus videt esse aliqti perfectiodi

aliqn minus sectus. Quarto mundus ne est ens.ergono est Ad perfectu. sequeris tenet. ansibal Ma vel esset suba vel accidens.no su&:qr mundus est quodda aggre

gatu exoibus subadissset oibus accidetibusaale aut non est suta sol uni etiam tale non est accidens solum.

Oppossimn vult Aristoteles.

Urima distinctio

so et stelligetqs et olblathg re :et sic mulus di re uniuersitas enitu. Σ' accipit m udus M aggregato ex olb'redi excepto Deo. acta viis mulus pro aggregato ex om'exsceptis itelligenis et deo:et sic accipit in tractatu de ubera ubi nitidus niuilii in in udu sustiore et inferiore. q. accipit m udus pro aggregato exoibus infra cocauu orbis tuintaet sic accipit p met oro; .vbi nece est inudia istum inferiore esse cotinuu: idest colimu lationibus supioribus ut eius tota virtus gubemei inde.Eccipie do mudu putomo est sectior muta accepto stomo: et mudus accepi' scdomo est placilor in udo accepto.tertio mo.et sic puter.

LEcba distinctio est.2sectii dicit dupitis. simpla et fimquid.pfectum simpla dicis de quo boc nome Mectu est affirmative veri ficabile sine araitameto ut dicedo B estpfectu 3. perfectu eo να sid dicis de quo est veri sicabile hoc nome plactucu additione:sicut dice do hic est seci' bb: bruitellus est plac asinus. Da distimo M s' meta Lubi di in quodda est yfectu in generere q6da est sectum extra genum perplactu in miere stelligit pisciu pin siciet per psectileitra genus stelligit pfectu simpla. CEt est scieduc, ad hoc in aliqudicar ectu simpla regni rurn il sibi deficiat nec ei possit fieri additio nec aliqd sit Psectius eomec possit esse.Ecce dinor conditiones i sitas ad placitone simplD. CT a distb. ectu sim ad seu mgne m dupli.LUlfi subale et quoda acciletalcisubale est de quo est verificabile boe nome placiua additamen. to depdicamelo subcisicut dic edour.est smus bomo. Sed sectu accide tale di de quo est veri ficabile hoc noι me sectucis additam cto de iustincto acciniis:ri dice do.sor.est placuis lector.mndus est placia magnitudo. Et istud posset subdiuidi fici glia pii top accntiu. CQuarta dicto .in corpus pol dici unu vel simpla vel aggregatione.

Luat 1ini nib in udus est sectus simplaybas. quid nois perfecti simpla.C confirmatiqet sic accipie domusi includit deu si est ens perfectu simpla. mo tot sino est minoris plactionis* sua pars. i et' p.Accipi edo inu. dii in alius trib'acceptionibus vltimis useno est se eiussim cibat .qr ssc accipiendo aliquest eo placitus. tadeus:sed si esset plactus sim pulle accipiada muta nibildebem esse eo sectius:ssciit m ex gunois psecti simpla.' sic accipiendo mundu.Lstsi tertio et qrto modis mutas est perfectus να sid. i. mundus est perfectu3 mmdns.p mr.qr nihil deficit ei de pertinetitas ad plactio. ne muni. cybat quassi est ex parte corpo* ssmplicius distincto* specie:qr non sunt nisi gno corpora simplicia specie distincta: sicut Obarin 3'One monuitu isto; γιficit mundo.Istam paeni Eristoteles Dcipali inlinit iaprimo tractatu bauis. I Qq. munius est placia magni, Dicto .pbatur.qr est diuisivilis pni oem dimestonL tam

fici longitudinem Φ latitudines . profunditatem et non sunt plures

18쪽

Liber. I.

sunt plures dimensiones fim si misicut patet per Aristo

tela in littera. CV p. mutas est codius unu3 loquino de unitate aggregationis et no de unitate dicta limpina bat. illud qb est placia magnitudo boc est corpus: et boc unum p vel et dictu.sed mutas est magnitudo secta per precedente pnem aergo etc. aior p3: eo in inter in magnitudinesq sunt linea supficies corpus solae corpus est magniι nido prura. na alie e magnitudines no sunt fatoem dime Iione diuisibiles.vii linea solii est diuisibilis Fm vnas dimesione. uo studine .susicies solus m logitudine et lat dine.corpus es Finoe .saan latitudine φ ligitudinem a funditat ciet notanter dico in maiore Ois magnitudo Psecta est corpus unu p vel et dictu ad denotadu. sufficit unitas aggregationis.vnmndus no est corpus unum simpla sicut est sor uel pso.sicut auit qrta ro: sed bene est corpus u aggregatione multap rep adinvicem.

Q ad 'dubitat.vum accipi domundum pinombsit perfectior Nou bai. si mmutas pino moti a tus coun et Nectione; dei et cum hoc sectione nitapalia* rear. T Acbo dubitat. vider mudus no sit diuisibilis =m oem dimesion Rr no est divisibilis pm dimensionem illius ligni vel illius lapidis. g Tertio dubitat ex quo mutas est diuisibilis F. oem Dinaesionem.penes qua g diametru mudicu sit sphericu b3 capi eius logitudori penes qui latitudo: et penes quax funditas it illud no solu dubiu est de muta veru etiam

De quocum alio corpore uberico. . ac piendo mundu primo modo no est persectior deo:etine rius dico.Φ inudus p mo modo acceptus no inclutit am/pliore sectione Soeus:ex eo. cuiuslibet entis plactis inem includit oras. EM roico coceledo Ῥ mulus noest diuisibilis Fin oem dimetantam numepta me est bene esui sibilis Fin oem dimessonaem spemque no sunt nisi tres.siogitudo laurudo vianditas:ex eo .no possunt esse plures linee intersecantes se maliquo corpore ad anι gulos rectos et penes uni illa* lineaa: sic se intersecant 3 capit iugitudo:et penes alia latiuulo:et penes alia xlandutas. L Aa 3 oico:ς, diameter incorpore uberico memsurans logitudine pol accipiat placitu mesuratis: quo oes diametri eorporis uberici sunt eules: sic tio est in corpore no Oberi coaeet ideo ibi diameter mensurans longini cunem non accipitur ad placitum mensurantis.

nem mutat essentialiaet mi dicebat. deus posset apponere unu orbe: laeta est Ῥnb:et hoc a pter imutabilitate τοι luntatis diu instita diceret aristo.sed in να fide et rei M. ritate.coce deduemet, deus valde bene posset facere muι dii sectiorciimo pol facere rivaliumvlu vel duos vel tres vel quot vellet.et qu dicet arm . per pes nate poli set fieri sectisti sicut alisis bo de nouo generemn KO Pnosmer hoc fieret sectior sectione eentialias bii acciderali. UM dico:q, ex hoc et, in in udo sunt mostra et fectuositates pratiano arguit muti inisectis:0 ma gis plectio. I si via in mino rent eque sectanb eet ii

aliabus defecisosiae unde maior putorinado et detar εmus e parietes diuersis colorib'et imaginib'ee depictos:

in q, bic sudemta figura leonis hic capre S si oes parie te scosincolore erat colorati et psilibus imaginibus depitu. TRle' dico o, est bene sectior una vice in alia plaetione accidetali et no emtiau.Quartara toea bat mu/ctu nibile eo sit per se unum quo bii stat mulae ealud aggregatione:nec ops illudatus esse subam vel accides:

sed Maggregatu ex substa; set acoetib et sic sit finis.

C tendendum immorer est corpus stimi

tum ete. Tenes. XIV. Questio. UL

locutu est depfectionemudi. acui' volo tractare istas q6nes.spmo utru possit esse tali corpus infinitu i mobile. Y qb.virupossit ee aliq6 corp'infinitu mobile motu circulari. est. vim possit ee aliqb co 'ilinim mobile moni recto. 'utrualiq magnitudo siue corporea sine icorporea possi ree vel sit itinita. ς.vtrua infinitu esset unu eop posset esse maius alio si eret plura. .utria mundus sit magnitudo finita vel infinita. mi Mot arguit Psic. si uoppositopesti nan U- et reliquae sue corp'mobile finitu est inna et ei opponit corpus infinitu imobile. g etc. Tet'.qrexιtra cessi de facto est spatiu innitu imobiicio aliter no potest imaginari ad me ara minu:et illud spatiu ur esse corpuscu3 sit longu latu et si fundu. Γ3' infinitu dicitur qθtotum occupaused tale corpus facto est.Lmundus:et cuboc ipse est imobilis:*non Hal quas differetiam pollitionis posset monerie, quo torum occupat. arguit.omne corp' est namraliter u ι , mobile sicut prius; baLideon best alim comus imobile:et per 'fis nec infinitu imobile. Ecfo.nam tale corpus rethustra cum nulla bret o statio. no nem motu. CDic pino volo pinittere altu generalia valetia nobis ad cistiones propositas de infinitate. inde volo res aere ad questionem primam.

tinua .alis' m*titate discreta:=m stlitate discreta pδt imaginari vel actuala separatop abinuice:vel no a ase

ratopabinice sed separabiliv. 1nfinitu aut sim qui, litate 'tinua pol imaginari vel extetae sotu vel exte fine et in tetae sit. J Deinde infinitus in extetane possumus imaginari vel successive vel pmaneter. Tm inde uinita

imaginatu fini Maesione manete possum'imaginar vel .m vna dimesionet sicut si nos imaginaremur linea ilinuta:vel fim duasvicut si imaginaremur susicie innita:vel

Fim tres:ficut si im naremur corae in instu. me inde innitu siue sit imaginatu ν; via dimesione sive F m duas siue fim tres possumus imaginari vel infinitu νm Φubete parte velife ad uni e parte et fimitu ad plupini.sicut si imaginaremur alim linea innita ta3 sua

oriensinversus occides: taliqb corpus infinitu versus oem ditas pofitionis.CExeptu saei. sicut si nos imaginaremurifinita linest versus oriente finita:tii versus occidet Minfinitu vocarinfinitu simplini aut ilinitu fimgSCAdbuc possumus imaginari infinitu dupla. Uno sine alvi recauitate.Rlio cum cocauitate:ut si imaginaremur unu infinitu circa nos irata cela3 ulteri u tensum in infinitu. Eadbuc ulteri' possumus imaginari de is stom id F id sit finitu pin latu etsi fundu:vel . sit uniformiteris vel eo fit difformiter latu: ita in una portio sit pedala lata:alia aut subduple latitudiniaeet alia su drmplea sic ulteri Cet' scireu inhinnitu pol capi oupae. Uno' cathegorematice.Atiae sincatbegorematice euaccipit catego Lequalet oroni huic res non biis fine.et lana tale acc monebec est nega M. tinnuest diuisibilet in

m est sensus in ptinuu est diuisibile line nδ diue lincim, est falsus: clibet partiu in qstatviuu est diuisibilem in .vii sic accipie do i sinitu or ab is of est no et finitu. imitu etsi ab linituri sic exponii in cathegoremes

19쪽

Liber. I.

tice acceptum cotinuis:proportionali exponia in nume, ris:ita . ille numerus diceret infinitus qui no b3 vltimunec finea inuisic accepti aliqsun prietatesque sibi coι uenirent fieret aliqstate. p 'no posse ipsumi pablatio, ne finiti quatucunq3 multoties facti:nec ex*tocuq3 nu mero finit op resultare posset. et sprietas eius cet non posset determinari qua tu ipm esse vqrsi et rerer tuu ip inest no posset alariaderunt siet, ipm est infinitinet hec noneet rasto Ipria.ypter hoc in illa rnsio no miliarer posito ς' ab eo auferet tantu quantu est totus mulus.vnde talo

ablato adhuc residuit maneret i finitu: eo ga itini tu per ablatione finit in desinit esse imitu aliter eni3 per additione finiti eo finitu fieret itinitu:q6 est falsiiue. Sed isin , tu sincategorematice ali exponit in ptinuis et ala in disecretis: unam in cotinuis ex nut sic ifinitu corpus .i notui corpus sin maius: ita N in cotinuis expon ut infinitum tentu; sincat st illa olone no tin qn maius: sed in dis cretis expon ut per illa olone no tot si plura.S3 illud non vi valeremari,illa expositionemrteret pcedere in finita pars est in isto corpe pedaluq6nocouercocedi Dis bene cocedat:. infinite partes sunt in isto corne pedali. pfitias baLer non lata pars est in isto eo re pedali an maior ps fit in eode.Scbo iuxta eade pone heceet co. cededa .ifinitia polus sor. pol portarcina exquo pes sortis no determinat ad maximu pondus Φ sor. possit portare: luis bii ad minimu no pot: sesitur in quociiq3 podeare dato: sor possit portare adbuc mai' pol inrtare: et sic ad infinitu in tinuis dicto mo esset exponedii bec esset coce deda. infinitu podus sor.pot portare. nec etia3 bene expon ut imitu sincathe acceptu in discretis: eo in ex positio d3 esse couertibilis cu exposito: sic no est ina poli, tin no sint .no totyn plura suntis infinita sunt, arrent; negativa seqret amrmativa:q6 est falsu3: ex eo in nega uua quatu est ex forma eius nibit ponit.affirmatim aures aliqdponit. Lalsi aut ponullic:et 5 in discretis .cier. bigia.isiniti boles curruntiduo boles currui: et tres boles currunt no tot gn pses:0 in ptinuis sic. i finitu corpus est. corpus pedale estiet corpus tripedale estiet corpus qdrupe

to*vifiinti holas traberet naue una: t triginta una alia: et udraginta alia tertia:etstnquaginta qrta:et sic in i finitu. no elisit pauciores*viginti trabiles naue.bec esset edemi finiti bolas trabunt naue: et indeceet falsa. ohoies trabui naue et sila hec. tres boles trabunt naue.et sic ulteri' usque ad vulnii Sila posito .ifinita eent corpora quop uno eet pars alteri':quop minimu eet dece per cludit alluctviginti pelu: et a tinnsdraginta: et sic in innitu ascededo νm .pportione duplin est coceleda imitu corpus estino inbec.pedale coisus emet bipestate corpus est: et sic ascededo usque ad dece. et ossumus ergo ala exponere,finitu tentu sincae goremati ein cotinuis st de st hanemone at ua tu et *tulibet maius in discretis aut per baetione aliquot et intulibet plura. 3uxta ista elydnri inniti in ptinuis hoc est falsu3.ffinitu potas sor. por portare. nata ei sentur in aliqua tu polus sor. pSt portaremia liuilibet maius illo pol portare.mo hoc est falsu;. Iuxta etiaeande expon bia est falsaanfinita pars est in isto cor . re pedalhqr alea seatur in aliquata pars est in isto corpore pedalizetcbtutibet maior ea est i isto conis repedali mobocci falla3.Iuxta aut expositione infiniti sincatbego φla biscretis acceptinec est 'craeda.llinite panes sunt imcotinuo:m aliquot Nessunt in tinuomet *tulibet pliares sunt in eode. Lialteri' sciesta in pyones in quap vna lyin limitu tenet sulcatbes et in alia cathego risunt tibiinuiceipertinetes:ur ν Daeapno statur ad alii nec repugnat

Questio. VI.

ei. viI n5 smin infinitu corpus es .galiqd corpus est infinitu.na in p' lycorpus stat co fuse m. In et' aut octermis nate. Et inWly innitu accipii lincathe 'et in alia cathe L CUlterius est sciestu:ν a a penibus delaturo vel dep terito in abus ly i finitu est sincatbees sumptu ad I pones De psenti in qua ly ifinitu costsi mo tenet cum ly vep novalet pntia.vnde no sequii.infinitu corpus ruit bec .ergo aliquido fuit vera infinitu corpus est nec sciltur L fmitu corpus eritiergo hec aliqii erit vera infinitu corpus es 4 3 in simili .nai; nec sit vera: infiniti dies hierunnnun* lithec fuit vera de piatiasiniti dies sunt: et i; i finiti dies eruun uno tamen becerit vera .infiniti dies sunt. ista sic ingonerali dicta de infinito valebunt nobis ad sequetia.

mobile.elemeta ille motibus rectis:celu aut motu circu/lari.tota ro p3 ex p' parte huius. U.n1 segtur si aliqb corpusnale simplex eet ilinitu . etia locus eius natis eet in ιfinitus:cu locus debeat esse eqlis locato:sed hoc est itastap:qr periret sursum et deorsu3. na in i finito no est medius nec extremuri in surius et deorsus sunt e rema et mediu.cbfirmat Urinb eent amplius diueni moras na/les diuerso* simpliciu: eo ν motus simpliciu salte elera metop sunt naliter sursu3 et deorsu3:mo tales motus noneent sino esset sursii3 et deorsu3. Ccbfirmat 3'.qr se rediq6 lapis vel gleba terra sieet in illo loco ilinito vel ubiq; moueret vel ubique gesceret:ω no apparet vep.pntia pietqr totus locus corporis natis messe cosimilis. id da quopbysicop.ς, ide est locus totius et partis.Si aut locus imnitus e et totus chsimilis naemo esset r5 qre aliqb corpus positu in eo moueret magis urgesceret magis in una pressi in ali xio vel ubiq3 moueret vel ubiq3stesceret: q6 erat Ibandii. T Tertio arguit ad pnem sic.na se rei in tale

corpus ilinitu simplex imobile nec baberet lacu nJle nee violem; piis est falsu3aex eo in oe corpus simplΠ posto est mobilen alit ex sicut prius; tu est:b; alique locunffιles ad quem in quo est naliter mobile. tiari:* locus est extrinsece cotinens locatu mo vola est Φ uinnitusco linear ab alio.gper impolae et tale corpus simplex in ιfinim cotineri ab aliquo loco nati vel violeto. C Quarto illud corpus simplex ilinitu i mobilem nec eit graue nec

leue vel eet graue vel leueat dicat st': nanc vel eet celum. et per stiis no imobile. devidemus celu moneri aboriote in occidet etaetii ex alio.na tunc illud corpus totu occulparet:et sic nullum esset graue nec leue:s est falsum. Si aute dicat in illul corpus esset graucilla nullu esset leue: qb ite ρ est falsum.Si aut esset leue:ttinc nulta esset gra, ue:qbueρ est fallati . sitie patet Frboce, illud cor stotu spatiu occuparet:et sic non mitteret secu aliq6 aliua cordi Si aut diceret . Vna ei parseet guis:et alia leuis. bocno valet.na tune illud corpus eci copositu et non sim ple mec etia posset dici.quomb illud corpus deberet pantis et qua a portione haberet pars gratiis ad parte leuem velaa parte que nec est grauis nec lenis C cm p. rubium est corpus in inlisi crapositu ex simplicibus imobile. Nat .na oecorpus copositu seu mixtist ex simplicibus est mobile motu elati vel ellat cui vel quo politates nimi e dominanr in ipso:llautoste su est in pina pie bulus. ergo nullu tale est tmobilenecetigalis tale est infiniturqr vel esset copolitu ex corporibus simplicib'ffinitis fimmultitudine vel finitis.1i infinitiaenine alicuius rei natis essent pncipia infinita:s improbatu est primo Gysico

per Aristotele contra Anaxagoram. CEtcdfirma Dima sicut illa simplicia essent diuersalet naultarum sic eorulo. ca naturalia

20쪽

in iraturalia etia essent infinita. mo non est postibile loca sic essetfinita cu motus nates simplices sint finiti:* tres vidi af in pina parte hin etia fieret loca infinita non

ut iter ea locus medius:necetia tunceet locus extremus: et sic no esset sursum nec deorsum:sicut pus arserebat . nec

pol dici.illud corpus ilini in m copositu ex corporibus simplicidi finitis-multitudineqr hoc no posset e e nill uillo corpo simpliciue et innitu.mo hoc est falsu3. Σ'. dixit V p. stua p3 per fur nunm ex finitissim ma gnitudine et pi multitudine resultat ilinitu:etsi sunt lini. in m multitudine: et debeant stimere iuniuiaep ad mi nus . unu eop sit infinitii fim magnitudine. Oprobat etia est aeno pEt dictu, ueop fit innitu:et alia finita:ex

eo. tuc illud unu tota occuparet: et sieno copateret secualiaeet etia alia corruperet. C; 'multus est conras ilini. tum imobile.y Loecorpus vel est simplex vel copoli. tu ex simplici : si est simplex: sic est mobile anpna:ssest copolltu ex simplicibus adhuc est mobile sere'. et sicut nullae est incorporeusn ipm sit motinuata via potitiona lanulae esse corporeu sin im fit mobile. si ς insalis ad qone. Nullu potesse co silinitu mobileώνι tim tale si placeres inesse oporteret inret simplexvrcopositu:πcum diceret ipm e et mobile. iceres in none Deus tinere u tale corphlaico in no.na posito in faceret mucorpus intuli magnu affise ipso facto noeci imobiletim deus sicut ipm fecit sic pol ipm mouere. si mr avnu oppositopetc. ico Uu υ. 4, noen de oppostiis adiuice Dati

ventiter opponit adinvice finitu mobile et isssimobile. Ad et extra celli de facio est spatiui finitumem.' effvidebit postea dithasius. Ead 3 'infinitu distatu

occupati cedo.ss occupatio tu et vepet imaginatu.mb boc nego demul 11 V occupet totu spe armo in totu ima

CQuod quidem igituri esse quod circular tur corpus sinituita esse omne π bis palam

Textu comen. XXXV. Questio. Um

possiteeatim corpus

iustitis mobile circulariterEt vi . scimo luens innitu due bis mobile ilinitu:w β molliens est itiniisti .F43byn.ideo V mobile sibi corrndens debet essetfinitu .sed Umobile est mobile motu circulari in eoae.S.mycle ibi dedi, est V motu esse cirentare et siluesse pmi mobilis ideo nosolii videt eta pose:imo de facto videt esse corpus is initus mobile circularite maior pliatiqet si motore et infinitus et mobile finitu virtus moinis secederet sine oportione' tute mobilis et st pus mouererim in no metae in ista,u:ω est imae.Cesani finitu paritu corpus est mobile ciemurirenideo vi in etia in is initu magnu corpus fit module circulariter et per pias infinitu. ntiavi tenere a simili. afis aptat:O medietas cessest mobilis cimilaritenet molietas meduratis eiusdeciet sic in itinitudes ta . C3'. si ipolaeci esse cor is in tu mobile circulariter hoc visceres eaeideo ini finita velocitas no potere in iis renito ut arguit aristo.sed boc est falsum. adibat ficii finita raraditas potesse in t refinitaeimo de facto emergo simili uinita velocitas potesse in *e finito. fia vi tenere a fili. na si sevi esse Du ad boede tarditate et velocitate.anv basini partes cir illaretiales inole fabri monent allu tarilitat: et aliq versus cmu i duplo tardi':et alie a ut vernius centru in Uruplo tardi et sic in Isint .ideo de facio

Questio. VII. '

in infinitia tarde mouer aliqua pars.Et boe in Ce finito.

Oppolitum dicit Aristoteles.

primo mittenda sunt duo. Ecfo ponende sunt coclusiones.

scienduestu dupla dicitis scisci I sim ret mil&3mpose simplroiciso nec est nec pol esse per aliqua potetia siue natu sive su Pnaturale. bi.g.sicut est pses deos e Sila it est oppositu primi pnci l impose aut fui ad di quod nopotesse per aliqua potetia n1les:d bene sugnaturalexhisia .sicut et ceta aestat vel alis tale. Ci' scieta:*, in nitu corpus esse mobile circulariter pol imaginari. Uno'. st unus orbis qui mouear aliq velocita inet supra i in fit unus alius duplus ad V qui moueat in duplo tardius pnao.et Deide sit unus alius puta tertius duplus ad et qui moueat in duplo tardius r.et sic in i finitu.ascende doco/tinue pin yportione dupla in lutate orbium et tarditate motus eortae. Y mo in sit unus orbis amoueas veloci. tale sinitaret sua illa sit duplus ad C dum velocitate motus:et iustitia fit duplus ad T dupla velocitate motus as velocitate secudi.et sic ascedendo pina portione dupli in qualitate orbinet in velocitate momu eorudem. 3'. sit u corpus circulare et in infinitux tentau vnd 3 mobile motu circulari recte:sicut si imaginaremur viti muceluesse in infinitus tensum:et cum hoc moueri circulariter. Q itrat ditiis ades sit fp.3nfinitu corpus mobile MM1 ιιιιι circularuer primo vel sino mo nec est nec potessenaliter.ν Evno est aliq potetia natis que sic posset facere infinitos orbes unu super aliumnec etiam imiti tales sunticu a batum sit in E mera 'Φ in eenua rordinatis n5aecedit in ilia itu quale serent tales orbes sic ordinati. LE' Infinitu corae mobile cuculariter pino et scdo mo potesse sugnatura Lybar. na aliquatum corymobile motu circulari potesse: imo de facto est.et duplus in illud mobile circulariter potesse per retetiam diuina et quadruplii sta illud pol esse etia per poteria diuina.et ficulterius sine stativi ilinitu corin circulariter mobile me

poteria diuina pol esse.anssilibet catbolicus baber cococter plat ap3.per expositione ius termini ilinitu tenusineat gorematice inquisitatibus tinuis posita in me. denti qonriges es au infinitu corpus circulariter mobile simo vel si moest vossibile u litercunque accipiat impose nam si esset se. infiniti tales orbes de facto essent ipsi possent ad inuice prinuarset sic fieret eis unuinfinitu circillariter mobile tertio mo:sed esse tale est imι pose simpla sicut statua1 hir.nec ista coclusiotarii area pugnat pni sese:qr scda que erat de pori erat vera in sen, su in quo ponebatim in sensu diuiso.bec aut tertiaque est de impoli est etia vera in is su in quo ponii. sin sensu coposito.tales aut sensus sui filaunuue imptineres:sic. nee unus statur ad alia nec mgnat ei. stius etia coclusio ιnis tertie ptatio latior videbir in ptractatione quartialis posito p. C 'p.SItilat corpus infinitu circulariter motum. 3'mo-haberet centru:ista cocis prato diffinutione motus circularis posita in pina parte hui', Diceba/tur enim . circulariter moueri est moueri circa cemam: et e ab , participatione ascensus vel descensus: si talis motus circillans est simplex. Es' Gi esset corpus infi/nitum circulariter motum 3' modo ipsum no baberet cis in .Pbam qr centru corporis dicis mediu illius corporis pni eque distanui ad mitates. b in tali infinitono essente emitates:ideo no esset tale mediu. vii si retoauu inmitu undequaq; qua Gnebi barisius e et centis vel media illius ea derone in Roma vel νbstuque μυ

SEARCH

MENU NAVIGATION