장음표시 사용
31쪽
est in Mia: se aismus dico q non pol facere unu eorum extra altu positit mill cbcrearet eis spatiu vel distatiam per q6 vel quIunus eop esset extra aliu3. et ulteritis dico extra negative acceptu non est disseretia loci vel spath: sed bene extra posititie et affirmative acceptu. LAa 'η . ex eode fundamento dicatur. CAds' ' dico .u, solitis ex his que dicebant in et articulo. CBa 6- .ubi non est corpus:sed potesseabi est vacuit reuiter illud pol negari Arvacuit non debet imaginaritano dimensio separata:seatant corpus no locansq6aptu natu est locare:et N extra mundum no est tale corpus:sesiturinnec est ibi vacuum.
CDxta imaddico. Pliola infra orbe lune eent annibi/iata non uter hoc in ter latera celi esset vacuu:l3 bene cocedere in orbis lune esset vacuus:et iuxta boc esset concolenduil, vacuu esset una bona res puta cessi. CSed di, ceres comuniter icit . vacuu nibilest.cocedo:v nulluest corpusq6 aptu natu sit locare sin de facto locet:et ita Boebet intelligi:et no alitera illud cocordat dictis Bristo/relis in 'pby Iu :qr ipse vocat locu non dimensionem separatano occupati corpore: sea corpus locans Fm viti. mam eius supticiem.Sic etia fiat hoc n5 debemus voca/re vacuudimesione separata:vel imaginata nullo corpo re occupati:sed debemus vocare vacuu corpus Ono lo. causea aptu nam est locaret et io dicit aristo. 'pbysico p. Describes vacuu ω sit locus no repletus corpe Cad τ' extra in udulantentia inalterabilia etc. quid sit dicendus
ad 5 etiam nitet ex gbusdam coclusionibus positis iuxta
es articulum.Et boc de questione sufficiat.
CAd medium itam * huc si infertur tena inde
hinc feretur illuc stin natura3: et finianet hic in de non riolentia: et feretur m natura huc. enim m naturam et L Textu comenti septuagesimi septimi. Questis. XV.
scedere: et querere mocirca tertia mam pncipes qua pertractat Aristo. in phuius.siuxta finitate mudi in multitudine:circa qui duo sunt instrenda. ubrimu estvtru supposito Neentpses mu/cti:terra unius muni mouerer ad medium
alterius inudi.Scbm est.vim sint vel possint esse plures mudi. mparguitinno. Nam si deus ad istu in udum faceret unu alia: no Rpter boc terra unius mudi haberet alia inclinaticae qua habet: sta iam nb moueret vel non inclinat moveri alicubi nill ad mediu huius mundi.ergonem runciassumptu N:exeo . quo terra est unu corp'simplex habet unicam inclination cist ad unicu locum et non ad iuersa: scuefm specie. Uinfodisi sic veg boc essetnaliter vel violetennb naliter. naterra isti' muli no pos, set moueri ad mediii alterius mudinisi ascederet in istomulo: sicuti intueu modo ascedere noc5petit natura usi terre fim nam eius ypria :sed violeter. Si aut dicas . terra huius muli moueretvioleter ad mediu alterius
N udi tunc no oporteret nec esset necessariusi plures edit mucti v terra ius muli mouererat medium alterius mudim esset violentu .et habere xpositu. Et etia Qt hoc est b Atidian litterast dicit ν naliter terra uno mu di motueret alterra alter muni.Et ex altocli si terra isti' muni moueret ad mestiualteri y mudissi veniret ad aliumundumscederet ad meliu alteri' in udum, descedere uenit terre nauteriet no violeteri Trartio.si esset alius mutas ignis unius muli non moueret ad igne3 alterius mundi.igitur nec terra alter ra. ntia is a similians pat3.
na Menbposset esse nisi ignis uni' niues fieret cetra alterius multa pinstor:et sic ille ignis descedere 6 no que, nil nau igni.pntia W.ex hoc in cetro fieri a pingus est doscedere:sed in ignis no naliter descedat M.qr exquo natea sceliteide simplici uenirentpses morus νm spem:etonast:cui' oppositu est pus inhatu. LQuarto.ss eent plasmudi illi eent eiusde ronis.igit sicut terra in isto mundo gestit in medio hue murii nauter: ita terra alterius m udigesceret in medio alterius m udi naturasnet sic una no te ιaeret ad alia:sed ad me diu sui madi si esset extra ipsu3:M tenderet ad me diu si hispinquius: sed si ptingeret up es liter ab utroq3 distaret sesceret iter ambo sicut ferruinι
ter duos adamates equaistrahentes. TQuinto .ni terra unius m udi no posset moueri ad terra alterius inudi: nindiuideret celu buius muli:etetia celualterius muni. mohoc est impose post*celu est in dissolubile. 6 Sextoad huc stipposito et, diuideret delu no posset moueri usin ibi nisi tra siret vacuu iterceptu iter illos duos naudos si post. Φ no possent seta gere pin susicie postqjeent spherici in ιter eos iterciperet vacuu .mo corp'simplex quale est terrano posset moueri in vacuo sic utri Upbysicop. it et
Oppositum determinat aristoteles.
mi is a pyoneae sunt qmorpnes Neamba lMι ι .-U rtaendu est ad quesitum. 'tiri ia graulanaliter mouent ad suulo. cu nate.Ldeorsum: et leuia al suum. sursum:lliab fuerit Uedimetu. ybat ex hoc si, Φto alimest grauiuaetato ceteris paribus descedit velocius. it novioleter: sed na Laiis Mad experietii. yntia inur si 5 noesset natiter sed violeter: tunc grauitas resisteret et maior grauitas magis resistere et per piis tardius moueret. Ex ista pnen falsitas apopinionu de motu terre ad me diuinna dicit . terra in pncipio in udi fuit Ipe celum: et qn celum insit moueri violeter tali modo motus mitis erat ad mediu:et sic ad c fieret et ii aliqb graue esset pomtum sursum sicut terra vel aliq6 tale:violenter motu celi pelleret at mediu recte: itqii ponit aliqua faba vel altqb tale in aliqua scutella etvelociter circulioluit illa scutella fabarpter motu scutelle pellit ad medium. Erat et opinio . terra moueret ad mediu qn esset extra ipm mom tractus. imaginabat est 3 . centru inudi traberet sibi terra: et fili alia grania:et M ambe iste opiones imaginant grauia moueri ad mediu motib' violentis. a me dixit. Me fieret motu pulsus:alia motu tractus.isti aute mo/tus sunt violeti. TLotra istas opiones est pnia citra in cui Matione dubitat .na si valaret arguerer cosiri fordigrauiora mouent velocius sursum in leuiora. it motus grauiusiursi est natis.1ns p .de plubo ρο veloci Ῥqcirsursum cj pluma.unde sicbsequetia ad pnem facta vale. ret.et ista valere videt. L Respodet.. ista istatiano valatina dicebas in rone facta ad pnem v nquato alista est grauius: tanto velocius descedit modo Φuis grauitas volaci phciat sursu3:ti falsum est: φquato alim est gra/uius:tanto velocius moueat ursu 3: imo alis posset esse ita graue P no posset anici sursu3:li nihil pol esse ita gra vesuin arist natu sit de scelere:simo quato inius tit προ locius. Istincide ter possumus notare tam ure plubunt remotius Ox citur optuma:et boca suciente sibi come, sumto:cuius ta est. na illud O est grauius est receptiuum pluris emtis apocleteret est diutius retentiust illi' enitis ypter pluralitate mae. u leue:sicut pluma vel aliq6talciet ita mediante illa virtute recenta et retenta elocius: et remotiugpqcitiariSecuso argusi ad conclusione sic.
grauia ui descendendo mouentur velocius in fine M in principio.
32쪽
pune lori limiliter leuia in ascendedo: deo tales motus talibus corporibus sunt nates et non violent .ans patet ad experietiam putia adibatur:qr siprium est motibus nati, bus saltem in med*s uniformi sin fine in te duet moti bus violetis in fine remitti .nam in motibus violetis vir/tus motiva fatigat et debilitat ptinuciet tu in fine mouet tardius:qliterno est in motibus nati T Tertio arguit ad em. Et grauiano mouerenξ natur ala deorsum:sed violetern sequeret . mouerens naturala sursum . mo hoc est falsum. nuari c. cui alias motus est violetias: est et o litus natis et boc si sunt inoo linimices. Cindicerescotra. ni statur et, si terra moueres violeter ad fi/nistrii moueret natarala ad dextraepostm motus ad linustru et motus ad xu u sunt motus pni. evolet si no est Medis monis sursus et motus orsi sunt mo mi simplice notus aut ad de ruet motus ad sinistru sunt
motus divi mimmo D illud γ dicebat itelligit de moetibus dirus simplicibus et no mi MCScta lusio. Si
esset alter mulus terra istius mundi esset eiusdem stacei specialissime cum terra alterius mutuet sic de arus corpoιribus simplicibus ex abus uterq3 tbponerer.py boc p.Maliter boc nomeniudus diceret equi uoce de isto mudo et de illo.mb hoe videt esse falsus. TScωμroperationesta liu conrapessent co similes sic calafacere exiccarea by. UrarnoMr eis deberetur ides morus in specie corpopsimplicissi qui no sunt nisi tres si ut pus dicebat.CQuarto.N vel isti duo muli pederem ab eode fimo kncipio: vel diuersis ebsimili s tame et eiusde speci vel adsuersis iuersa*specie .imidi sper sufficiente diuisionem. Si dicat mimuaunc isti muci deberent esse Oino psimi/les.n cst causa eade et nullo m5 diuersificata non do ictare dissimiles esse saebsimili modo est dicetu si iliit duo muli sint ad N pnci s eiusde spei:qr cause cε similes debet carenises essec .Si isto isti muli sint acitas diuersaρ rbnu seu spectepauc mu istop pncipis in altero melius et sectiliaeet sic naliter rus. ergo alte ab ipso pederenet etia mutas suasur omnia essent adinvices orlinata et ad unum primu. CTertia perisso. corpus namradi inclinarat aliquem locu:inclinar adiltu ad quacunm instantia iri cxit in uinque distantia ipso manete obtinet sua for' que est ei talis iclinationis natis.m5 polita ci ponit effectus. derigvalioqr terra polita magis sursum ita bene inclinat allocu suu nalem sicut terra posita minus sursum. si Secto diceret alias. terra in loco suo ubest grauis.ergo in loco suo nS videtur habere tale inclinatione. dico mimo:M in loco suo habet inclinatione at manenda timet extra linis 3 hs inclina, tione admouenduse ad locu suun 1lemri uapportiona eo carde atris elemus etia falsum estiterra in loco suo n5 sit grauis vii siemalam suu est grauis: icus venit ad locu suus nb perdit ilia grauita toesemr si, in loco suo est sic graui silaut extra.ve est ist,illa grauitas extra locunalem bs unu officiu:et in loco nati aliud. cum enis terra extra locnsun fuerit posita sua granitas i clinat ipsam ad motu ad locii suae etcii est in loco suo eade grauitas latinae
Usa 3 ad mlectet ideo in loco suo nni n5 poderat.et ad imi
intellectu auctores de poderibus cocellit eorpora in suis locis nalibus nbesse grauia. C a bitat .nas adhuc vinet q, distatis alius faciatim si v ignis e et in mediomudi. a pars moueret versus unam parte puta septemonaeet alia versus meriam versus celu ad lammiget laetifi stille ide ignis esset ex una parte centri mundutunc totalis ille ignis moueret vel versus a parte sola
vel versus alii. t RespoMtindistatia bene facit . ali. quid uulinat inmeri sim dum scias partes a diuersas
vias ad suu locum nalem: sed nunq;'imita faceret quinaliad inclinaret ad suu lacu nate3. L Quarta p.Quecuq3grauia eiusde spe lar quecuque leuia eiusde speciei tendunt vel iclinant ad eunde locii numero fi sunt simplicta .pbamr:M si e terre dimittant cadere ad deorsu3 viciemus. inclinant ad eunde locii puta deorsu3: et eode mo:et per eandem via3 si ponant cadere eodem loco successive. LEUcotradiceret alius diuersa in specie tendunt aldiuersa loca in specie. g diuersa in numero tendunt ad di/uersa loca in umero CScbo.nulla iclinatio natis est ad impola:sed impote est ra in numero esse in eostri loco tu numero nalitenergonaliterno lainani corpora distincta in numero at eunde locu in numero. CTertio.ni vi demus et unus ignis ascedit ad locu suu versus septetrio, ne alius versus meridie modo ista sunt diuersa loca in ivinacio.Cad ista adst'. nevisit eo.etro est:qr et cum simplicia vel lilia eiusde spei nata sunt facerevnu perco tinuationeis ade unu h3 vnu locu in numero nate suia cuiusli ineptis.get qlibet pars inclinat ad eudem locu innumero.Choc ad et dico:*no est imose plura par tialia esse in eode loco sui toti'et hoc in rectem loco totali. Eser hoc Healedico:Φ ambo illi ignes mouent aloede locu in nuo total si est pinuitas omis infici cu et hii stat et, ates toti 'rubet distincta loca in numero Prtialia. ad et pono vnicipnem resposaius ad
q5nem Lin si esset alterna udus no coocetricus huic muto:terra istius m udi bret inclinationem moueat ad mediu alterius muli et elueris.I3 forte hieti pedimenta venieli Biypter boe in celu no est dissolubile νm in arguebat in pncipio qonis pbas. oia ssmplicis
eiusde spei naliter inclinant aa euae locu innumero per '' pnem.ita. nulla distantia talem inclinatione posset mymire per mem.sea terra huius muli et terra illi' erent eiusde spei in pnem et .et terra huius mudin aliter mouet ad mediu butas in udi per U' pnem. igitur terra illius m udi moveretnaliter ad media huius.Sed qr hoc est impose.qr pari rone fieret e uerso fim Aristotele.co, clusit in impose est esse plures mundos non cocentricos nullae cu quo bene stat in deus posset facere pses p riam omnipotetia: sed de B in semeti qone latius tractabis. Cad p 'ostinet, si miraculose fie
eccentrichnon miru . tunc terra bur mudi inciperet hahbere alia inclinatione G ante habuinetia dico . Deus in posset facertain obtineret sta inclinatione. H.mouendi
solu ad mediii sui muni. sed Aristo. breuiter diceret Q ct
non pol fieri. I Adin et aa oes sequetes dicinae cededooia pnua illata excocessione si miraculose fierent plures muli ecce triccsed Fm Arist. cocedende essent coseque fieret qrco sequetia fim ipsu* eent impolia. aiis fim ipm remotatur immicisesse plures muct ad quod sin ipsum αν celeret sequislibet iuxta illa re lavat impose potests tri quodlibet.Et sic est finis questionis.
a autem non solum unus est:sed et impossi, bile fieri plures. Rdbuc aute* sempiternus et incorruptibilis existens et ingeni traicimus ete.
res mundi.probatur . sica luia hic termis nus mundus est terminus comunis. Me vel actu vel potentia habet plura suppost a.et per cosequens vel acra sunt vel potentia possunt esse diures intinouans patet per omnes ritia
33쪽
probas. r boc interminus comunis dicit qui predicabilis elide pluribus. LScω melius est honu et placiti multiplicari Φ no multiplicari:seu naudus est qbda bonu et efectu tu ut prius dicebat g melius est ce plures m udo stipvnu: et M hoc est pose apua deu:et cum deus faciat de posubus m melius est:swtur 93 sunt plures mudi. CTertio mulus mi gnare altu mutu tibi sise3.gpntee ptes mundi. nlraly.ans Ibam mutas et waa perfectu:et non orba tu.tale aut scino de ala dignare sibi sila: cu gnare arguat placitone. E uarto videt et, salte possunt eia plures suffessive Rr ia sunt alia mixta in numero.et fila alia elatassi erant sunt centu anni.et illa sunt partes muli: ab'no manetibus eisde videt etia in m udus no maneat ide: et sic videt . salte possint esse plures mundi successive.
pD.Lsimul vel successive:Mut dicimus . pntee plas pbenaees quap una successitast alia. Scoa disto.pses essem udos simul possumus imaginari vel in eent cocentricae vel in erit eccetrici. concentricique sic st sustultimu cessi nominaudi ima namur unu orbe terreta: etvura illum umbe aqueii et vltra illuxnu orbe aereu:et vltra illu unum orbe i ita: et vltra illu orbes celestes cosises orbibus celesti nil in uduvel si imaginaremur nostra terra 3 vnu Orι infra que esset aggregatu ex orbi celeti ' contiguit pinnitati orbis terre nostraeanfra s aggregatu exorbi supercelestib' imaginemur umor elata sicut in nro munι do:et sic possumus imaginari itinitos mudos cocentricos et ascendedo et descedento. Liuila possumus imaginari pliares mulos ecce tricos:vel in mustota Iriit cina allu:
eth v otingant se quealmotu plures globi insiti in uno sacco:vel co non contingant se' sed sint separati abinuicta vel sic munus no sit extra allu: sedet, inciliet parte nostri mundi sit alterni udus: sicut si in luna imaginaremur ualium mundia vel in sol ciet sic dealqs stellis.
sit β'=.Si essent plures mutat cocentricino
ra uι oporteret. terra unius m udimoueretur ad terra alienisul Lybar.qrcuiuslibet mundi terra gelsceret naliter pter hoc Ῥ o iu3 illap terra p unu eet cen. truseu me diu.cinde imaginadu est v si terra e et maua: et in medio cocauitatis eri medium ualita gesceret narrit m b.Ex quo 'cludit Φο realitatemudoar cocet Mopno valet ro aristoqua arguit . nec sunt nec piit te pses muliypter hoc in terra unius mouerernaliter ad mediualterius:l3 illa in bene Ibet illam pnem que potesse es huius qonisam se est esse plures m udos eccetricos: et D naturast. J ep.3mpose est naliter ω sint plas in udi successive unus post aliiLybat .n, si sic:tuc iste in udus esset corruptibilis fui se totu.et lucetia celueet corruptibilaec 'opposita postea ostiet. veruta meanuabit diμnit mun/d uno corrupi tota scista aliqnfieri deordinatione entiu et reuertiola in quoddacbaos cohismiet qn iten entia oradinarens debite dicebat itear et altu mudii: et liti deordis
natione et ordinatione dicebant fieri per lite et amicitia: is istud novalema per tale deordinatione muctus o cor ψpinir ex eo in ordinatio est unu predicatst accidentiae: et ideo potuerificari affirmati et negat e successiue de aliabus sine hoc. illa entia corrupant. Tet si dicat quentia sinit deordinata: runc uo dicunt mundus:sea qui sunt ortinataemnc dicunt munctus. Tina breuiter eno valet.ni tisic boc nome mundas esset nomen conata
ii 3. T 'st. Impose est aliquo mo esse plures msides.
Ibat .im te est esse plures pinos motores.g ipo se est ee plasmudos naturast siue eccetricos siue cocetricos. nat3.m si essent plasmudi:in quolibet esset una p' celu: r α unus primus motorans cocuidit Aristo. iΣ.metapbysice
in fine ubi dicit .mala aut est pliatalitas i ipu.vn' ergopnceps.ss Sed alias diceret. in no oporteret a ter B ee plures paci solus illop mudo; :Min et liber esset unus motor mouens oppler illust tan* xpter fine.boc remo. t cometator.et dicit in hoc novaletaeo. pinus moto moueta pler se. et ca bar sufficieter in .iet metapbysice. et ideo no valeret Dicere tales mos motores mouere δε pter unti altu motore. LScboarguit ad He rone Brist. qriste munus costat ex omni inpertinete adsorma mu/di.ergo no esset ma ex qua posset esse: vel fieri alter mun/dus. psitta t3.aiis adibascli istemudus coi et omnia cors
pyra simplicia que no sunt nisi quui in spem sicut pus
Dicebatur:que quidem corpora simplicia cum atqs corporibus bic in isto mudo existetibus dioeninr materia mu/d . I ultima conclusio e stat cum precedeubns . est se supernaliter esse putres m udos tam simulo succesellacitam eccetricos in concentricos sicut de placeret.
nus deus: t ille terminus sol sunt termini coes:nb m de sacto supponit propribus:nec qr possint esse plas res pro si hus supponant: sed qr no repugnat talib' terminis ex for ma et mo suo ipositionu supponere pro Mib' lue ex partere; smificata repugnet. ΓAd PM.qn dicebat melius e et esu plures mulos:dico. n b. sed diceres semp maior multitudo bonop est melior.illud est falsum:qr tunc me lius e et esse pses deos maeq6 in est fallaxo fi est is, poseaeso no est melius. de qti per multitudine bommtolleret ordo mersi no esset melius esse plura bona munu3 qualiter fieret injsito. CAdenego ans.et qfidicit generare sibi simile ars it sectionem:vep est inter corruptibilia et non possunt manere pm iliuiauu:s; iter
illa bii strat et plas pnt ee muli successive diuersi abiubce partiatra boc bfi cocedit au boc in stat in no possunt esse plures muli successiue diuersi abin uice totaliter.
L Si ita B aliquid potest moueri stadia centu3: aut leuare pondus seinper ad plurimum dicimus: puta talenta leuare centum:aut stadia ireccillum P c.Tex. i.CXUI. Qδ. XIIII.
dus fit generabilis et cormptibilisvel inge nerabilis et icorniptibilis:postssion sus est
inmutas est magnitudo secta et magni. rudo finita:et Nno sunt es muli. 3M- abile et corruptibile ictadit potetiam:ibiuxta ista mam pq rensa sunt aliq circa terminatione po/tetia F.vnpetrendu est.vtruqWpes activa determines stmaximu in q6 pol agere. U.vtru alibet γ' passiua terram mer st minimii a et pol pati. 3 utruolibet ens habeat pes ' respectu sue durationis per maximu tempus per Upot durare. 4'.vimmoe corruptibile necessario corru/petur. 6 .utrum allat nouo genitu possit pei mari. o virum generabile et corruptibile commantur adimiscem. '.concluditur mundum esse incorruptibile; et per. tum C e primo videtur primo et, sic per Aristotelem in littera. Secundo si potentia activa non terminaretur
maximo in quoa posset:tunc no esset dare pontus maxiιmum quod
34쪽
mnin quod sortes posset portare:sed boc est falsum.m a tiam. V coparatione potine active ad distantia. Mnosuc quomq; dere dato Oposset portare:adbuc maι de paratione potet active ad effectu. fiscoparatio, inspol portarciet ficifinitu pondus pol portare:west fab nep tene active ad velocitat L 6'decoparatione potetiesum. Tmio ponat unus lapis sicut octoi grauitate sui active ad spatin. me coparatione aut potentie acti ad
per caput sortis potetie sicut.S. esse qui colatii ei uitali te pus videbit seorsum in tertia questionerposita. potetia per ipset lapis lila:tuc vel sor.sustinebit lapidem: imis , in iiiii adpimunt pina distumio. potenarumlupis imet soricia dicar pinu: seatur in m sortis queda dicit activa:etdda passiva.CP est reminata ad maximu m pol sustinere:qrii a grave la distinctio. tenaypassiuap quedamreceptiua solii et depide et no grauioreet habet I situ. Unde Φtucum iste illa nihil alamsitu:queda est receptura et cu hoc resistiti lapis est grauior excederet potentia laacu alibet exces, ua et de illa ad spositu. Γ3' distinctio iuretia; acti prius sufficit ad motu statim ille lapis deprimeret sorte. Si quedi finita sicut 'natis: qda liuinita sicut 'telia dei. aut dicat in sor no pol iustiuere illu3 lapideis tur si, ille distinctio. t y acn ν qda est motiua:quedala s deprimet sor.et sic apporreoeesilitatis fieret actio:et portat aequeda leuat arada a ductiva. Cedistinctio. etia sequeretωγ' depra tua lapidis termiuar ad mari poteti apyductinaar:qdaesuiuncti subitatie:qdissidumum pol imercietrad potetia sor.H.S.que lieetnia inua qualitatis. TMoisilactio. retia*aiductivap qua ior iustiueret lapides cualibet excessus sumi ad actioι litatu qua est xductiva qualitatis sibi litis:sicut caliditas nem. TQuario .sit unu mediu uniformiter difforme sui Oductura caliditatis:ωst aut est x ductiva qualitatis dissiperitis terminatu ad no gradu resistentaifer aut ad gra, milia sicut uise est odiicivia luminis:et color est yduci 'dum resistetis equalepotetieminiue alicu grauis desce, speciei visibilis.Cγ' distinctisadbue potetia*:uda 3 est dentis stipui:et fit illud mediindiet mobile. ridescende. Id uua alime effectusqm postlaductus est iuuatpore st i .a.tuc. est maximu spatiu3 qbam' motiva pol tentia ad riwnsiductav.queda aut no. Ex pmissicut pulsire.gpotetia acrem terminata est maximo inq6 μα ignis si polim munt igne appe se iuuat ipm ad iduceduptiari. angybar.n tantu potetno plus ex quo extremu ignem a se magis remot Exisis fretis cui est lume.hoc ipsius.baeit equale in remedore polipsius .a.ri mouedo. enim postl ycluctu esta viceno iuuat ad ulterius induce victuito eloger uvisibile paliqua distiua a me usque dum lumemita filius postmoductus est a patre no iuuat quo pmo im no viam nec possu3 videre est elogarionis mire ad milali' filius pducendu. LS' dii lactio. te tuc istatia iter oculus meu et illud visibile terminata ad tiam finitas terminari cotingit quadrupla imaginari:vel excivssue est maloima distiua st qua illita visibile po maximo: vel minimcivei mannio in Ono:vel a quo nortuita re invisum meu visione .Ex quo se situr Res dare vel per q6notcvel minimo in Ono:vel misimo perqomnuma distitia st qua aliqua 'actina: ta obiectu pol no etc.maximu vocarin m po vel a quo mi aliqua egere in sua potetii passiua ima oculu3. CSeno.no est tentia agere vel patuetis niviu3 malas:sed is stibet mis reminima distitia a quino.gest dare maxima dii an nuaevela nullo mai-:sed a quolibet minorrulae minimurest aqua visibile pota me invisi streaediter medii ab vocarius vela quo aliquaminia pol agere vel patis Oibus haema loquelibrans p Bqrsseetoare mini, innuim minus vel annilo minorussiumlibet maius vel ma diluua st qua no:tuc stilla notetnqualibet minore vi a quolibet maiori. Sed manmuq6no: vir q6 non:vel sibile potagere invisum:seas nomasit illa.verbi sape a mono:vel per Uno sed cuilibet maiori illo dar maius datis:tuc arguo sic.visibile si poneret bene Iipe oculu co/ q6 sieGel minimu Ono: cat illud Onon:vel per mlingeret .ppterynitate distatieno posset videri.g disti. no:vel ris noesy quolibet minori illo datur minus initia pedalis no erat minima o qua illus visibile no potuit vel per q6lic.Ecce quatuor descriptiones quatuor termi agere in visu3.ans py iuxta illud:sensibile positu supra seu nopos istis dest initionib'quatuor qua tu ad pmas Duassu no facit sensatione. 1 Septimo est rure maxima velo oestrepudes ut opterminop maximu et minimum litate qua po actina pol mouere.s terminata est a manι cocordocuctiter loqueti, lautan Esed quam ad duas mum.pita tenetans-.poem suanalhqr at maxia vel alias descriptbes discor Ioab eisdeGapaei mihi in Oulocitas qua mouet vltimjubera: depe imutabilitate ad hoc melius sit describere alio nibillos os terminos sua et sue volutatis et a Meriualterabilitate ultime sphere maximuqbnoret minimuq6no:SUll describat.vn ipsino pol spheravit inanem tardius neq3 velocius moue, vocat male ua quo no:ilial a quo nomet ab aliquo mi r hoc ide m de poteria natuqres dare maxima velocita/ norused a quolibet maioruet minimu in s n&illud in Ῥtem qua.a.mobile descedit sta mediti ex eo Qx potetia na n5:nec in alim maius:sed in Ulibet minus: hoc appa, turalis in sua actione agit fiminimusui conatus potetici rei mi, o benedicant nia plus addantara mn noum niti,sitii in ': M si 'actina terminares posset saluari .esset dare minima distantia visa qua alimarimo in in posset agere vel nece quod visibile posset viderem inest salsum. lino opposituderet illud:vel no excederet. Ino excederet no potagere ipsi dicuntina Fim eop expostume esset minima distantia is ipm ex eo in apportioe litatis no 1menit aevometa qua non aliqd visibile mi viderauu ergo illa peda 1 V2tioe minoris sequalitatis.1I aut excederen vel exces usuunc vltra illas distantia illud visibile no pol videres in diuisibili vel Idmisi leno idiuisibili siccouer mesit: ultra qualibet mismediet tame hoc es salsustiar aliqua poscu no sudare excessus Minisibilem B e t no enectere a set esse distantia ita parua prope oculus si viniae . esset diuisibili g si medietate illius excessus is maius posset in ultra illam et D remotius ab oculo no videreurr:sicut araalibet excessus sufficit ad moturi st pns illud no erat ma/ Mebatur mi ante oppositu. CT nne sit prima reclusio: Vina inq6 illa potetia activa potu et Bestiteru3. ΓTlo in potessalamitano terminat armannia resistentiarne etandu est hic in potessa actis pol coparari vel ad resisto minimaenecmaxima quin remisimam quano potiam:vel ad distantia uel ad Electu;:vel ad temis: velas test ageres turim talis potentiano est terminata.ergo
velocitate: i ad spatius is motu localiaergo etc. nec si nec sic poste, est infinita.CSciffido ad boe in ali. vii isti erunt sex articuli.3npmoeni pona qua primita aliquo dictorum modorum terminet requie ' terminop ex . . r. in aliqua resistentia3 possit et laesiqui non modoretiones. costa de inparatione potis active ad resiste, sic non est potentia insciitaex eo inlaqualibet potest.
35쪽
Coeinde ante' ponam dic sones de poterea finita et nati
pono pmo uni coctatione preambulam qua oportet sit p. ponere in s bationi sequentiu :et sit ista. st quilibet excessus sufficit ad cotinuandu motii inceptiiuunc quilibet ex tessus sufficit ad motu incipiendum et incboandvnuillius conitionalis antecedes comuniter oes cocedunt: lueno coι muniter oesco cedant cosequens:selybo dicta; coditio natem ei se vera:et ideo ii concedit ans: ori cocedere piis. vii arguo sicia i no quelibet excessus sufficeret ad ichoandum motu:et in sufficeret ad cotinuandu motu: boc vide. retur esse ex eo. inchoare motii esset difficilius o contiinuare motu: tunc sic.vel gincboare motu est finite difficililius vel infinite*cbtinuare motu:non pol dici illi finite: qr tunc oporteret esse excessum infinitu:nec aliquis exces/sus finitus sufficeret ad labo andum turaii' oppofitus psad 3erientia.Si aut icat et incboare motu; est finite difficilius .cotinuare motu . sit ergo. verbi gia in solii; in duplo et sit excessus.a.qui per aduersariu n5 sufficit ad injeboandu: sed bene alco tinuanduauc sic.quilibet e e sesus per aduersariu sufficit ad cotinuandu .gmedietas.a. sufficit ad cotinuanduri cu ichoare fit solum in uelo dis ficilius:s tur ina. turpia; ad sua medietate sufficit affinιcboandualoes intelum .cosimili modo argueret ii dice,
renir ω labrare motu esset in decuplo difficilius 8 contunnareciet sic de quacuq3 alia I portione finita. L ni si diι eas si, decuso difficilius est inchoare* pnnuare: sita .eει cessus qui se aduersariu uo sufficit ad inchoantu:et si qui, libet excessus sufficit ad cotinuidu:sesiturgi decimarim ipsius. a. sufficit ad cotinuandu:etcu solu3 in decuplo diffiscilius sit lac boaret cotimare statur. demptu ad decumam piem ipsius. a.sufficit ad icitandae etcu boc sit.a .soquitur in sufficit ad ichoandu: et sic si quilibet e cessus sufficit ad cotinuandu motu: et cu solu; finite difficilius litinc boare scotinuare:sequiro quilibet excessus sufficit ad lectoandii. 6 Sino ad Meet supirano pmo sicut comuniter cocedit . y vrtis velocitatum moti :seatur pro. portione artionia potetia* mouentiu ad suas resisten. naaeboc supposito sit. a. us motor qui excedit. b.mobile excessano sufficiete ad motu icboandu Fm aduersarium: tunc fit unus alius motor .c. qui excedat.d.mobile excessa sufficie te ad motu laborandu: et ad movendit certa velocutate: et sit ille mos.&tuc est . a portlo.c.aa.d.b3 ceratam 1 portione ad y portione a. ad. b.cum nulla eap fit inifinitia magna: nec itfinitii parua. sit g. verbi gra et, sit du pla at ei: tunc cu ad motu.e sit dare motu subduple velo/citatis sicut p* 'eto'mysi se turper suppbnem et, ille silicet et ineboabii Fm si portiones alicuius motoris ad mobile subduciam ad sportione. c.ad.d.sit ergo illa prosportio ipsius. .motoris ad.ymobile: ex quo sesitur Opor tioncisad. g.esse equalepportioni Ulius.a ad.b.cii utraq3eapiit subdupla ad eas aes portione:puta adyportione
ac ua maxima resistetit inqui aliqua γε tentia activa pol. adibat:qrsi sic sit potetia aisua et relistitiua.b.tuc arguit sic.a.vel excedit.divel no exceditib. si di eamra, no excedit. statur uano Potiniscit omnis potem activa debeat excedere quStu as posse agere ipsam potenti fi remitivi quatum ad posse resistere:qb supponitur tant Muieri naturali scientia. Si aut dicit .a.exce
dicis.vel ergo excessu dii usibili vel excessu idiuisibili. Si
Dicatur et, excesti incliuisibili: boc no valet:qr nullus talis est. si aut dicat in excessu diuisibili.sint ergo partes illius excessus .c.d.tunc st ipm. b.augerer initatumacibue ipstis
prioris adbuc.a .ageret in . u quilibet excelsas sufficianet ad incboandii et ad cotinuandu motu sicut oi t pclusio preambulaeetcu.b. unc esset inatus iu ante erat: sestur in
het alioq5 aduersarius diceret ine maximi, in q6 poterea activa posset. 6 so sequereret, paugmetalide; ipsius
cu impose sit dare ultimu instans te motus.pna tenet per hoc .. b. erat maximu in o. . potuit:ideo statim aucto.b.
a. in ipm no poti TE Ga pclusio no est dare minima resinentia in qua poteria activa me,ybat .n1 sit illa.b tucarιguitur sic.a.potetia activa pol in.b. resistentia. ergo pol insufi medietate:qrq6 mi in malas pol in minus:' si.a.potest in medietate. b. et cum illa sit minor.b.ως tur P.,non erat minimu in q&a.potetis activa potuit. si Ecdo .nam tunc sequere se, esset dare vltimu instans esse in otiis: sea hoc est falsum .cosequetia tene nisi. diminuit vltimnginstans no esse diminutionis eius esset ultimu istans esse actionis.a.in.b st b.erat minimum in quod.a.potuit. Q Tertia coclusio .no est dare maxima resistentia in quipotentia activa no tini sit illa.b.tanc sic.a.no potin .b. ergo. a.no potest in maius.b. salto maius in resistendo: qrq6 no potest in minus:nb pol in maius: sed si ar5 potest
miticu etsi in maius no possit. si Quarta coclusio est o a. re minimi resistentia in qua potetia activa finita ad ponybatur. Omnis potetia finita in aliqua resistentii potest et in aliqui non pδt.ergo per sufficiente3 diuitione vel da tur maxima resistentia in qua poti vel minima in qui po/test vel maxima in quinopon vel minima inqui nδ potest:non pol dici primu:neq; 26m:neque tertiu: Fin pmas
et smam et tertia coclutiones.ergo relinquit quartu: et hec est dictusto. CSi fi .data aliqua potetia actria: ta.a .est dare aliqui resistentii sibi equalem : sit illa.b. sed talis est minima inqua.a .nopbi eoudi in illam non mi:n quo no excedit ipsam:sed qualibet minori illa datur maior iaetufi ponex eo Φ qualibet minori illa dat maior a.a postentia excedit: et cu quilibet excelsus sufficiat at motus: se, quis r. qualibet minori illa: 23.b. datur maior in qua .a. potetia activa pbnet cu in .b.nb possitiseiltur rexpolitio, nem minimi q6no:prius potitfi*.b. lit minima in a. non p8t. Ccirca istam ctaclusione nubila Lni fm iplam esset cocedendii ineet diare minimu pondus q6 sor.nb potest portare: vel leuamuel monere: vel aliquid by: sed boeest falsum. na nota est de se: falsitas colaquetis.pbatio sit illiud podiis. b. tuc arguit sic. virtus et potestia sortis po, test augeri. ergo pbi portare maius pondus*iiiD.et per seques B.no est minimu q6 sorro potest portare:ex quo ipsum potest et maius ipso pol per augmetatione virm tis. ae Acbo. naue sit illud pondus.b.pedale et unius libre: et sit
te ad Om.b. tunc arguit M. sor. t portare pondus in mplo mauis. ergo B.nbest minimus latino pol portare. 'ita tenet. antecedes albarrar potest portare.cicu tentia sortis sit maior Φ resistentia.c.et.e est in duplo maius. b. st casum.ergo potentia sortis potin duplum au.b.et boc erata bandis. Lortio. ii lapis in infinitum distaret a centro adbuc descenderet non obstante in infinitus aer resisteret sibi.g videt in nulla fit resistetis minima in qua ille lapis
no posset:ex quo iure sistratia vel distantii ifinita postri.
36쪽
pmsi illa bene aibat inno est remisimumdus O sor.no pol portare pin potetia eius remota smquat potetiam diceremus puerubie potentia pugilladivel curredi.nibilo minus cu irae bene stat si, est dare minimi resistentii in qua pol activa no pol Fin pol am eius a pinqua .ssi ad schm.illa bene R tinno esto se mini mi retistensia:et B Fm qualitate in qua pes activa no pontii quo bene statu, est dare minimi resistetit m graui tem vel fim aliqua alia qualitate in qua data pes activa no potest. CAd tertia dico:l in tali casu no eet irinita restistentia in testua:de qua solii intedimus insposito: ' benei finita extensive.σQuinta pctb. ' activa terminat per minimu in m no pot:ad ilim sensum φ nos scimus et comgnoscimus quata est γ' activa Fm fortitudine scaedo inbnimu in γ no potiybat .pilliad scimus Ulta est dilacina m fortitudine p scimus ea 3 fm fortitudine distis. guere a m fortiori et a Reebiliori:sed hoc est a minimuin q6 no potὼ et maior est nota de se.*bat minor:qr scis reminimii in oeno pol lastidit tria. s.scire . no inlatu potest: et in no in plus pot:et per ista duo distinguimus ipsa; aporesia maioreri quolibet minori illo dat maius in quod ponet a hoc distin imus ipsa; apo 'minori. CSexta coclusio oe dictis mulioni : ne statin est dare maxima resistetia in qua aliqua polactina pol cst alutas cenis ircunt drus: licui cu tanta velocitate vel cu tuta tarditate in tali vel in tali medio.p3 bocuit is no sit dare maximu γνdus mior. t portare:et hoc simpla:tamen bene est dare maxinu mens q6 sor.pot portare tanta velocitate inta limedio:. um s eet maius et mediu grossius et minus disspositu sorato posset portare illua polus tanta velocitate:ita Nortionaliter dicat de minimo. Eiceres tum cuia ebae in pncipio questionis Bristo. dicit in littera w potetia activa terminas a maxim indico. vep est stano per maximu in m potest:nec per maximu in q6 no potest: sed permaximuifram poterit illud ide est minima in O no pol. Et sic cum dictis stat sententia Aristo. arti videndu est oecoparatione
dum:Φ iuxta terminatione potentis active motiue locali, ter distantia no Miscurar senio in tali actione γ acutia motiva est limul cumoto et oistantia:ilaut py 'physi .et maxime festum de movete i mediato: et B sempest sic nisi motus talis localis fieret palleratione tuo quo magnes alterado serru movet ipm trahelo per aliqvj distantia:lghoeno faceret inrom:et ideoltu act Ipositu videndia est oeco paratide potetie actiue alterat ealdi stantia:quo talis sit terminata diitfitiari quo no. CScso
est premittetu ν oria est iter dis aliaue per quatit vel non fit actio:seu in qua fit vel no sit actio ex una pie et distitia vltra qufi fit vel n5 fit actio ex altera parte.vnde pillam stantia veli illa distatia or fieri actis ne sic se b3ω qua. diu passus est in aliquo pureo strinseco illi', stantie:tadiuagens agit in ipm:sectilla distantiaoiciree dis affa vura qui fit actio: sic se b3 φpam existente n5 in aliquo puncto itrinseco eius: trinseco ages agit in ipm typortio traliter dicar distantia p qua no fit acliaeet de distantia vltra quino fit actio. σTunc fit pma laalon est dare maxima distina vltra qui aliqua potetia actina pota e re nec simp eq3 cu certa resistetia.pbarquiru3at Q.
tia sit illa dis adaa.et sit resistetis b.tuc quo pes activa ultra a. agit in .b.segtur de potetia in subduplo ad. ageret ad maiore distantia:et sica distantiano erat maxbnia vltra qui dicta potetia poterat agere. Coco firma tur na sit b.pro institi presenu ultra maximi distantiam
ultra qua potetia acuua potest agere: et in boe instau incipiat elongam aba. sequitur in in me senti instant La. agit in D.etime diate post hoc instans.a.no agilin. et sic presens instans esset ultimu instans esse actioniε:et sic daretur vltimum instans esse motus:q6 est impose. C einde a bareadem mulso γῆ tu ad scom:*si agens agit in .b.passuscu certa resistentia. gradu velocitatis. idem agens potest agere in idem passum remotius remissiori gradu velocitatis:et ideo dicta distantia no erat maxima lini pliciter nee maximam certa resistetia ultra qua dictu agens poterat agere in .bi assum:cu quo bene stat in dicta distanua erat maxima ultra qud dictu agens poterat agere in .b.passumcu certa resistentia et certo gravit velocitatis. CScsaco. clusio. cestoare minima distantii ultra qua agens pot gere in passum. ybatur:qr tunc vltra illas sesset et no vutra minor erificii passus iciperet approximari agenti retoare ultimu instansere actionis:ω est in couenies. P Tertia coclusio nec est dare maxima distantia ultra qua non agens potest agere in passum:qr tunc vina ista 3 no et qua, libet maiori illa dares minor vltra qua sic: que tu minor esset maior illa ultra qua no. modo hoc est falsum iuxta illuctet quod no pol vltra minusmo potest ultra maius sautem*pter remotione: notateraddo 1 pter visibile oad aliqua parui distantii non potagve in visum: sed hoc est misera pinquitate:sed ultra maiore potest C arta coclusio est dare minima distantia ramst no agens pota gere in passum.ybara sufficienti diuisione: vltra aliqud distantia agens potagere in passus:et vltra aliqua no. vel ergo est dare maxima ultra qua potest:vet minimam ultra qua divel maxima vi tramiano mcvel minima ultra qua non potato pol dici primu per pina coclusione: nec sc6m per scream:nec tenui per tertia.ergo relinquinar quartinet test quarta coclusio. LQuintapclusio est dare maximi distantid per qua agens pota gere in passum. x turieade est distatia maxima per qua pol agereri minima ultra γῆ nb:sea est dare minim fi distatia ultra qufino per precedente pclusione.ergo et c. aris p batur na Data
minima distantia ultra qua ignis no pol agere in passu;: tunc quadiu passum est in aliquo piato strinseco istius, stantie vel equivaletis ignis pol agere inim: et Φcito est in aliquo pucto extrinsecollitus olstitie vel equivalentis ignis no pbi agere in ipm: et illud p3 si alim passum elon, garetur ab igne tratu . pmo esset veru dicere:nuc Ppter distantiam ignis no potagere in illud passu uiri iniecitate ante hoc ruiti de tuc tota distatia ab igne v 3 aa passum esset minima distatua vitra qua ignis no pol agere in passum:et rei maxima in qua vel st qua ignis pol agere iapassum:sicut pol patere ex expone eius inest distitia mi/nima st qua vel in qua sic. σ-illis pcsonib' est sciem dum:ν duplex est agens:qM1 ω sic se bs in sipor agere
vltra aliqua distantissitunc pol agere vltra quacunq* misnorem:sicutis ignis vel calor uel alim taletalia est potentia: e apbi agere vltra aliqua distantia 3:nb tam e vltra quacuq3 minoraesicut est visibile.naue tu visibile intra alia qua distantia posset agere: n5ra me ultra quicunq3 minoε rem:*potesse ita prope oculuinno posset agere inim. smiliter si esset aliub luminosum eteent duo foramina re cta:et luminosum esset minus Q spatium inter illa duo foι ramina:non potest ultra Oficunque distantiam paruas tu, eere per illa duo foramina .unde potest ee ita prope u no posse etia3 posset esse ita remote et non posse et ideo po/test i alii in sua actione vel xpter nimis parua distatia: vel propter nimis magna3:sea sic non est de agetibus mi mo modo dicus: quia is possent impediri in suis actioni,hus in passa propter nimis magnam distatis in t no tamen
propter nimis parua.modo vos debetis scire quin
37쪽
clusiones lani posite pacipaliter posite sunt de Ventiι
spmonio dictis Raypter maiore en lanatione γιnede sunt pnes ne ageti Ny scoo mo ostiis. Cee sit prima ista:reced ab oculo proiceptione visionis no est dare minima distitia ultra qua .a.visibile no pota gere visione in visus pnoistitie pultat&nec minima ultra qua pol. primum ex eo. quacuq3 Dillatia data ultra qua no potoppuitate est dare minore ultra qui no pol paparuitate.qbenis no por vltra maius spier eius pultate no pol etia vitra minus sina pars p3:m sit.a.dilia tua minima ultra quaponque a eet minor vltra ipsas no posset: sequeret . i approximatide visibilis ad uisum e et dare ultimia insta se eritionis:qbest falsum. pna nota estituenti. CScsa p.re cededo ab oculo pro iceptione visionis est dare maxima distaua; ultra qua.a.no pol videri 22 distatis paruitate. ObaDqr iter octoistatias ultra quas no pos Pst pultatem est dare una maximi ultra qua no pons3 qualibet maiori
illa datar minor vltra qua pol ex eo in si visibile eet pre. Me ultra illas distatiari in psenti in stati iciperet elogari a visu.illud visibile nuc no: R imediate post hoc instas age, rei vitione in in visu3. Tnitia riso.visibili accedete ad oculu pro corruptione visionis .pter nimis parua distantiam visibilis ab oculo est dare pmu3 instas no esse visio niaead istam stellecta. alun=mo erit vemni dicere nueno est visio.a.visibilis:timediate ante boc minet hui' ra. tio est:qrexquo visio oesinite e per tale appropinquatione visibilis ast visum: no datur vltimu instas esse visionis: ΗΦ detur pmu istans no esse. aut tro det ultimuinstans revisionis sicut sepe sumptu est pol sic a bari.na quero utru vilio pro illo lustati sit alicuius itensionis: vel no.si dicat . no: c no potecto tuc ere id uisibilis. si dicatur . sicops in successive et graduala demat:et sic istasdam no erat ultimu instas ere visionis. Clanaria p.distalia que est iter visibile qst delinit videripst nimia 3 a piis Mitate eius ad oculu3:et iter visibile o oesinit videri panimia remotione es ab oculo est maxima distitia in qua scito qua illud visibile pat agere visione in visum illum. xbat:qr Odiu illud visibile est in aliquo pucto illi'distantis ipm agit in visus vision ciste in nec est defectus pst pullate dilutie:nec pst magnitudine eius . Couinta scis. eadem distatis est minima vltra qui illud visibile no potagere visione in illus visin:et citae r illius esitatie ma gnitudine.x furiter oes distatias ultra quas no potest x pter distantiaar magnitudine hec est minima.
x ua1 Mi , de tellasducti effectus quem tur a suo effectu a aucto ad ulteri' pauctati sic est ignis vel calor:no terminat se maximu neq3 P minimu effectu: et boc nec affirma cinec negative qua tu est ex te.p,:q dato aliquo taliame sicut est ignis ipse pol a ducere unum altu; igne:etcu illo item uallu:et sic quamlibet quatu; est descisi no esseti pedimetu ex defectu materie que non est innita: et cest O dicit Arist.2M de aia.. ignis esset augmetabilis in i finitu lico stibile apponeret in inli :nibilo minus cu boc statu determinat maxio effectu: γε ta maximo igneque pol mutare in istas maximi et i isto ille Scoa vcso .loquelo de γ' rductiva alicuius effeci' que no iuuat ab illo effectu flucto at ulterius coli mile3iluinctu vel iste inaedendu ficut est eorpus lucidu: talis
ictis terminat minimo effectu que no pota ducer P hamnqr lume ita it esum sicut est lux corporis lucidi illus eorpus lucidu no pota ducere: sed quolibet remitiori illo dato damr lume intEsius in pol pducere: vel in sposito possumus dicere et libet remissius illo illud eorpus lucitum polycluceremes est tua, Me corin luctivi no sema
lnolibet mediu in s ast 1 ducit eqle gradu luminis.f. in una sicut in aliud: 0 Fur in media est melius vel peius dispositu ad recipiedii lume fui hoc cor in lucidu itensius vel remissius lume paucit in ipsi cu fuerit ei applicatus. L Dic sunt aliq dubia iuxta ilia; mam. dirimo enim Dubitas usu pose sit alique lucidu pducere i aliqd mediuquellibet gradu citra gradu summii lucis exiitis in lucido. HBd dioc apparet inibi pro nuce E dbm . no: et ad n ad duco tale rone.na si hoc e et pote.ponat g qnaco s lucidii Iducat in aliq6 mediu quelibet gradu luminis citra
carino: tuc no est; duc illibet citra sumius; cu B sum. mus:qbel bbypotbesim si dicas N. excedat. b.vel gePeessu oiuisibili uel idiuisibili.si dicas. excessu diuisibile setatur in potuisset suisse pductu citra gradu sumu lumen intesius . sit y ductu:et sic no stlibet gradus citra summue etyduci'qbest bypothesim . Si dicas. excedat ex/cessu idiuisibili. boc est falsuinar nullus talis est:et boce et no excedere:et sic excederet et no excederetis splicat 'quctione. CSecloiceret alus expers logice.a. lucidusueti, bet gradu citra sumu pol educere in alis mediu. g poleel .a.luciduque libet gradu citra sumu3i lucere in asi mediu. I iidei negido pilam ex eo . ibi ana sensu diuiso vero:al sensu; copo' falsu3:st sensus sunt sibi inuice; imptinetes. vii in alio fili nb statur dato aliq podere euli in resistetiacu p portatim sortis no sesitur qualibet pie illius poderis sor.I Qt portare. g pose est Ῥqualibet parte istius poderis sor.portet.ni tunc bee e et possibilis parte gillius poderis sor.portans ei falsum salte stante potetis sortis et atqs requisitis. CSimiliter nos stilliat creabile deus pol creare.ginae est e quodlibet creabile deus creetinim posito in e e sest tur imis. potereas dei ee ex haustam. CScso dubitat. vim corpus lucidu illuminet mediu cu resistetia medW vel sine rei illatiaeviderω cum resistentia: qris in medio diapbano illuminabilia lucido diamanestas no resistat:in opacitas resistere videtii titu. opacu no ita ite se illuminar ab eo de lucidoniec ad tan. tam distitia sicut minus opacuet magis Oiamanti. si Ad oppositu a tam si opacuas resisteret lucido: tuc perlogiore mori lucidi fieret illuminatio itentior recte sicut est oe calefactio ciet in hoe est fallaxqr stati; lucido applicato me dio illuminat mediu ad tanta distatii:et ita itense sicut fa/cit postea custierit piis medio si bori vel per dici. Cadillud riides. nulla est resistentia medη illuminabilis allucidu illuminans.spter hoc:qr resistetia est y priu vel piclinatione ad priu3:sed in medio illuminabilimec est coitrariu lumini:nec iclinatio adoriu3ipii 'luminis lumenb babeat ortu. vii lue isti termini in me et tenebra opponi. tur pliatiue: nb in adipter hoc rimini est aliquid cotrariu3. CTuc al rone facti ante oppo mico N ci quare minus diaphanu et magis opaeu minus itense et ad minore distitias illuminarest minor passibilitas respectu luminis.ex eo eni3 corp' est passibile et receptim lumis:qrest diapbanum:ita vi Gio est diapbanius talo est passibilius et rece. Miuu itestoris luminis ab eode lucido. CTertio dubita. tur si calidii in summo agat qua tu potet yducat calore in sumo in aliqb passu3:et sustumiat aliq6 calidu si te: tunc illa lud calidu no p5t in illud passu; agere calore in ipso intendento: et tu si aliq6 luminosiu31,ducat lume in aliq6 me. dium titu; qufitu pol Oducere in illud medium curali
circui anths: et superueniat luminosum simile inaedet illud lume:que sit causa huius diuersitatis. 'pro cuius rinsione
supponie in nihil agat ultra gradu suu3 Ppriu. ex hoc addubitationem dico:ν quia calidum in lamnio potest sibi
38쪽
assimilare palla : puta combustibile in quod agit ssaliua
calidum sibi simile superueniret no intenderet illum effocium .aliter enim oporteret. ageret ultra gradum suum
illud passu; iam est sibi assimilatu pactio/nem Dris calidi in summo.Sed qr viminosus seu corpus lucidum no assimilat sibi passum .io alio luminoso suaveoniente pol tu me illud stendere absq3 in Ipter boc agat ultra gradu3 suus a priu3. C Tertia 'clamo sempestmilis sportio evictuu in uesione qualis est yportio agentium etia in stensioneri hoc est maxime vep de potent que no iuuant a suis effectib'in eapactione.p3 pclutio: Miint.aa.diduo corpora lucida .aampi, 3 act.b.in itesione: et agant in duo media: ta.cet.Suniformia: et icipiant ista ouo mediaά.et.d. i fortaliteri tendi: et equaliter in opaci. ratemine prius *.a desinat agere lunae in media di eanet agere lume in medio.d.Ipter uesione opacitatu isto,ia medio; .mo si cotinue phora talis ilesionis opacitatis medioptume ipsiusa fuisset dupla ad lume ipsius. b cuta.erat usu ad b.tunc ita citost huiusmodi itensione opacitatis et remissione luminis.a.desineret agere sicut. . O tii est salsu3.pna nota est de sevia si erat duo Oa: u plus ad aliud: et iciperet decrescere versus no quatit in apa iter portionali Ulibet ad subduplu3: et in stoa mmiliter.et sic vltra: eque cito iciperet eeno quata .sila si tu men actua dia.cotinue aboraremissionis luminus fuisset refi ad lume actu a b.ita cito.a. eguisset agere sicut.b. LQuarta pao.nec qua tu alexiesione: ori ee cosimilesiportione effectuu sicut estpportio causap agetius bariqr si aliqua supficies circularis pol videri ab aliqua distatiaram . illaque videt aa in duplo maiore distantia sub equali angulo:babeat in duplo maiore diametrum:eta fiesesitur in ipsa est quadrupla in exiesione ad .pmadry pnsno est ea Myportio effectuu in exiesione sicut e luportis
causap agentia: Moxportio eaecinu est dupla in e Tensione: et *portio caWχμ est qdrupla. aut opoueat tales supficiem circulare re quadrupla ad alia cuius orameterest in duplo maior.p3 p vnax ne ii geometrie: e MDici . que est yportio diametro*:talis est xportio circuloru duplicata. t ideo si sportio diametropaliquo p ciraculo* in duplaniter portio taliu circulapest quadruplar ex eo in quadrupla est dupla duplae. QEt atteaeduincudico effectu esse duplu in Maesione ea alim: itelligo linea mesurante mesione illius effectus: sicut est diameter to. tius effectus actia unu agens esse dupli ad linea me sura tem exiesione alterius effeci' acti paliud agens s Quinta clusio. ibile est ..a.et,sint duo agentis:et.aAt duplum a d.b in itesione: et ν.aagat ad duplam distantia ad qua agit.b.M.na sita. si corpus luminosus Oberim cruius diameter sit pedalis quatitaliaeet sit duplia itensiue ad dicormae t no curo citius mittatis sit.b tunc clam est urib. eam mi diminui in exiesionaeno in in qualitate Magat
in duplo remotius lagat.b: eni3 posset titii diminui in vix ageret ad tanta distantist quata est distatis unius grai ni milii:et a siccisa possibile est in pol titu diminui in ere. tensione tuo in itesione seu i luce ipsoa.n5 dimiunt omecis exiesionemee in istensione . ipm.am ty dupta distantia3 au illa per qua agat. ba.existente duplo ad. b.et D erat uentu. Sem hilio in si .a agit ad duplas distantiamat qua agit.b.tuc effectus gaestoc plus ad effectu3. 33:qr tunc.a. agit Vnu effectu sphericu:cuius diameter est pla ad diametriam effectus actua. digeffectus ipsius. a.elioctuplus adessestu ipsius.b. filia tenet ex eo in qualis est xportio diametroartalis est yportio sp p illaru3 dia. metroptriplicataru g yportio oempla siti ex eo .coponit precise π tri' dupliaestatura oratorie taulium effectuu3 spherico p re octuma 3: stl a portio dimmetroptatiu effectuu est dupla.6bis coclusionib': ses. possibile est a .agens fit duplu itensiue adciagens: τefleci .a.agentis sit octuplus in e esione ad effectu .di agent s.ss diceressu bene cocinderes si effeci talius agentiaeent spherich sed si sunt orbiculares tu no pcludis
alim lac et mmused mo possibile est si, inrciriliu agentium Mi spberici et no solum orbiculares:declaro hoc ficina capias unu corpus tras'rens scut est crystallusi taleno latu agit orbe imo spbera ος ex hoc. si tale cors γε
natur iter te et me: ego video piesque sunt versus tesicut illasque sunt versus me:et tu simili vides partesque sunt Ningores mihi:sicut ego video piesque sunt xpinquio. res tib hex quo statur partes istius corporisnb solvi3 mul tiplicare vectes suas citra illud conras:sed etia in illo corpore: et per illud conras: quare si ad imagination totalis effectius sicut totalis species acta ab illo corpore pseruarcitur comae illo destructo esset rea sphera et no lassi orbis ex eo et, ita ibi ubi fuerit illiud corinis e et spes sicut alibi: et qua rone ille effectus esset spbericus et no orescularis iulo agente corrupto eadem rone sic erat illo agente existentciet per cosequens aliqua sunt agentia effectus uberales. Et de talibus esset verum quod dictum est.
de se nulla potetia naturalis terminat per maxima velocitatem qua pol facere:nec affirmativmec negat lucinecet
per minimau, BN velocitas cosequiui portione pote/ne ad resistentia per cometatore scfodimus:sed by pro. Nio in i finitu pol diminui.gin infinitu tarditas potest augeri simila buiusmodi ai portio inifinitu i angeria dimininione resistentie m Aristo. 'phylius in uinitus
velocitas potaugeri. CScsa clusiorest ectu certerea, stentie te potetia naturalis nΙuter vens terminar pernia n 1 et per minima velocitate qud pot*ducere rem se stanti .i ex eo sta lapide in aere dato pin totu sui eo nam3 nec pol moueri maiori velocitate nec minori lino uetur. Tortia Ilo.potetia determinar per sua veloci. tate.imo cognosci seqr ex hoc. andemus tale; potetia ρε ducere tanta velocitate no cognoscimus en Stitate potetis ex eo in siciliati resistctia oducit tanta velocitate cv alia: putant aiorino xduceret tantu.et ideo ad cognosce Miltitat potetiem oti no sufficit solus cmoscere velocita, tem. Dic dubitat vim de facio sit aliqua maxima volocitas:vidersi, sicina de facto ultima silera velocissime mones.Pbat . no: qr quacum parte data in ultima sp ra: a alia mouet ea velocius.C Res des et, no est dare facto mauma velocitate*MLnaystri hoc maxi/me videret de velocitate ultimi celused a1bare, nour si ultima ubera monet vela intervum aliqua eius pars mouet velocissime: ted probo. Gr*hoc maxime esset mmceli curaequinoctiale3 et 1, et non:qr illa vel est diuisibilis in latitudine vel no .si dicatur . no:hoc est fabsum nec in celo nec in aliquo totinuo est aliq pars quitiis a sine latitudine. Si aut dicasu, illa pars habeat latiminetunc aliquid eius est a pinquius poIoetreliquum reminus ab illo: sed illua q6 est spinquius polis mouet tardi aq6 remotius minaei velocius: et sic illius partis aliqua pars monet veloci' et aliqua tardius: et sic illa pars non est pars velocissime mota in ultimo celo: et ita potamguide quamq; parte facta in celoaeo simili modo.probasmrν non est alia pars in celo tardissime mota:- eo in illa esset versus alterum polop et cu nulla pars sit tmedia.
tapolo fim se et qblibet sui uter diuisibilitate illius piis: statur Φ eun illius parus una pars mouetiar Sputa
39쪽
Oeest versu statu: et alia veloci' que magis distat a polo.
cofirmat .in vltinio celo no est dare parte remotis, timi apolis nec est dare parte ypinquissima alicui polo,rum. g in ultimo celo no eit dare pleni velocissime mota: nec parte tardissime mota .pna tenet ex eouν ex o inples vltimi celi sunt remotiores a polis ipse mouent velocius: is sunt a pinquiores ipse moliens tardius.ans Py:qr acuq; pane in ultimo celo:dataque est remota a polis ypteroiuisibilitate illius partis est dare unaque est ma gis remota.et ita simila est quatu ad partes Ipinquas alteri polop.cocludit g . nec vitima ubera moves velociolisne nec tardissime. rutame νm imaginatione3 matbeιmatici ilia aginado lineas idiuisibiles et pucta idiuisibilia est bene dare in ultimo celo alliga velocissime moturaboc est puctus ex iis in iis ea circularetiali maxime distate ab utroq3 palo p inundi. e ille3 linea imaginat in couexo vltimi celono in cocauo nec in medio iter cocauu et con, ne 3:et mc si dicamus velocitate alicuius mobilis at te dipenes spatiu lineale veru vel imaginatu descriptu ab eius pucto velocissime motoret coce dedim φ reisu celu moner velocissime.Si aut velocitate mobilis cui alique partes mouciis veloci halique tardius:dicamus attedi penes spatio lineale descriptu a pucto medio iter puctu velocissime motu et puctu3 tardissime motu vel no motaerem est
lima spbera seu ritimu celus moueri ita velociter sicut mouer μ s medius iter linea eanoctiale et altera polos ruit dicamus pino mo:tuc m ima natione matbemastica cocedendum de facto celu ultimu velocissime mo/uerido i dicamussctomo: diceta esset vitiniu celum nove locissime moueri: sed ise ita velociter sicut mouetur puctus eius medius iter innocuam et altur polog: cvtru debeat dici sic vel sic viaendu ad sextu myncop. asso articium de coparatioe potetie
nilis sicinest pes activa grauis deorsus vel sicut lenis sursum no terminant maximo spatio: 3 minimo lina nnec affirmative: nec negatuae OxM quocum spatio dato stoiminutione resaeue talis γ' lytranstre et sta metatione resistetie ad equale Madu potetie momeno pol γtrasire.vndea quac distitia graue descederet ad censtru si n6 eet Uedim M. CScsa pela.. cu certis circun statims terminat ad maximu spatiu q6 pol ptrafiretaque circustantie sunt velocitas Mus ratio.via est dare ma ιximii spatia per Olapis pol moueri in tanto ipem; tali resistentia vel tali velocitate et sic dealqs. cipales. Rupina aucte Arist.cuis Ma oicit potetiam activa oeterminari maxio:dico*Bno esto dicta .imo bec est anta missibiarticuli. terminat enis maximini.cognoscircvta est γιtentia in fortitudine per maximn istat potet e ides est mi' inq6 pol. CAliter et pol dicis aristo .itellexit
lica, potetia activa terminat maximo numerato sine fractione.vficentu potesse maximus numeras libra*quas
re dato Opot portare actuc maius t portareaocedo:
oe lapide posito sust caput sortis dimitam scir.s grauia late lapidis ostruatis in suis potoussor .sustineret lapide: nec Mpter caelio fieret apportione equalitatis: m nec Hier hoc sorageretia lapidesista resisteret sibi ne lapis caderet deorsum. liis lapis resisteret sorti ne aliquo mor moueret se sursin: pnse esset nouo corpora sibi obvia
rent in aliquo medio: Op unu esset in ascedendo: et reli quu in descendedo: et unu naberet mise tot gradus graui talis quot reliquu gradus leuitatis. quarta dico:ν si in perpetuu tale mobile mouerer nun q, atra siret illua
mediu uniformiter difforme ilarius terini natu ad gradu resistentis equale potetis motine illius mobilis: sic Φ alii quado illust totale meatu ab illo mobili eetatransilium:et
c satis pol couinci ex illa rone: et icto illud mediu non est maxime fa tali potetia potee pirastui3:ex eo. nullio modo a tali 'pot esse piransitu tali resisterea manent te. Tad anta eloget unu visibile etc.almitis: et vlterius dico in qu visibile pmo no vitet distantia iterim et omlum est bene maxima in qua illud visibile terat videri: et cub eitcbtra dicta:cum hoc in stat in no est maxima inra qui:s3 est bene minima ultra quata: et boc dicebat in mulsione. T cotras fuit sexta ratio.na si illa esset minima distatia ultra qua no:tunc vltra illam no et vltrassilibet minore negaret pila.nano sic exponedu est mini mum ultra q6 no:sicut dicebat in pnio articulo hui'que,stionis: seu bene sesis talis distantia est minima ultra quano. grin a illa; no:et qualibet minore illa datur maior vllatra qua sica hoc est ve*:ta quo adbuc stat . visibile potee ita e Gala; . Verritate distat leno pol videri. Caliter toici. dicta distantia est mininia vltra quino: ast m itudinciet ideo no est aliqua minor ista ista que impediat spici magnitudine:is bene sit aliqua infra ipsam que Vestit papamitata. CEd tim1 ne' in sit
dare maximi velocitat qua potetia activa supnaturalis pol mouere:imo nec de facto in maxia velocitas qua mouet: Obec maxime in veloc stas vitime spherrimodo si cui dicebar in sinto articulo ultima ubera mec mouet velocissime nec tardissime niti loquedo sim imasnationem matbematica 3ri ulterius dico in quacuq3 velocite data potentia sugnaruralis posset mouere velocitate maiori:l3 forte arist.boc negauisset. CEt si dicerer pira:tuc voliantas potetiesu abis e et mutabilis. 'Rndet negido pila3: de si post boc mouerer velocius i modo mouet nopter boc esset mutatio facta in ipsa: lue bene in re extra:boc placte discutere magis sttinet ad octauu Dysico,. Casistima qua arguit de potetia natura luilla bene probat inest dare maxim j velocitate qua aliqua po*motiva mouet in tali mediciet in tali resistetinet cu atris circumnthsaestano est dare maxima velocitate; simpla qua potetia morbita mi mouererit hoc totu dictis est in corpore qbnis.
ris excedit veloci me que nraisus. Tinu comemti. CXVII. Questio. XU.
in taut , quelibet potetia passi/ua terminerum in imu a quo pol pati. ut d rpmo Rssc4 er Aristo.et cometatore qui B vident dicere. CSecundoa a dicit
Aristo.inde sensu et sensato inest dare mi nimum visibile q6 visus pol videre. visus aut est potetia passilia .g etc. QT ertio sit una rota adamatina ilia cuius circula istiffsitvnu ferre:mne arguit M. est dare minimu arco illius iste a quo illud feris porretineri .ergo est dare minimu a quo poterea passim polyMli. pila tenet.aiis ybas .nam illud lanum pol ita modicuarcum illius rote sua se derelinquere in n, retineres: ima descenteret.descendat ergo taliis in babeat super se arcu sufficiente retinere ipm:etcsi in tali descensu ferri deueniatural p mu instans non esse sui momRsequit arcu3 quem
stiper se babet esse missimum a quo illud ferru3 retinetur:
40쪽
ea quo potest retineri:qrii a minori potuisset fuisse retentum pus quievisset:et sic instans vatu no fuisset primu in ιι anaeno esse motiis scit oescesus ferri:sed unu aliua ante ipsu3:et q6cunm dares aliud eqliter cocludere arcum pro tunc sui aer ferru existete esse minimu potente illud ferruretinere. Cetco firmat alias arcus illius rore sufficit il/lud serru retinere: et altils no .vel ergo est dare maximum qui sufficinuel minimu qui sufficitivel maxim uano latificin vel minimia et no sufficilino pol dici ρ .m quocuq3 arcu dato qui sufficit. maior illo etia sufficit ad quod ens sufficit minus ad boc ide; sufficit maiusti dicat et ba beo Imm.Sed si dicat sit dare maximn arcu3quino sufficit sit ilicia mne sic.a.nbsiffici sta illibet maiora.M. fit ergo et si planti in statilillud ferru habeat sua se arcua. et cu ille no sufficit retinere illud ferru: sequit in pro hoc instati illud ferru non quiescinsedimediate post boc descedantadiui beat sua se arcu sussiciete ipsum retinere:postin. r.arcusnbsufficius; si i mediate post breinstans mouebituntunci mediate post hoc instans habeιhit maior arcum super se. sit arcus.a' per psequens tmediate post hoc babebit arcu super se sum iere ipm re, tinere:po .aeata' erat maximus il no potui uet sic Minferruimediate post bocilescendit cum Me ferru imediate post illud instans movebitisequiret, illud ferru imediate post hoc instans mouebitit illua ferru imediate post hoc hastis aestiti et ulterius sestur in sit dare vltimu instas αmotus:qr si dictu ferrumnue ante datu instans descenι disset usque ad N insta Stuc e instas videret esse ultimuinitas esse illius more: pollo imediate post hoc istas in
ferrugescensicut ias vicebat vel deducebat . nec potui. ci 'sin sit dare minimu arma no ponnec susticit cm ferru retinere: o sic ille arcus non suificerense a minor eo sufficeretiet sic in alique effectu sduce da sufficeret misad γ non sufficeret maius: est in conueniens. e rit insitiam arguit soletia activa terminarini mina resisteria inquanbobe.g ροι tetia passim terminat manina potet activa a qua non portians Mexpcedetemne. a in Enades alid poten/tia actina et sit.a .et minima potetia passina seu resistet in
pati. nuam per significatione eius m est maximii a quo non .pma pars antecederes patet ex eo q3.b est minimuin et .no asscituc in Bamo pol.sisa pars eiusde an recedetis M'r Flibet maius amestitiba cit alibet ex cessus sufficiat ad motu inchoatu et piis uadiuticut aibat in preficii One.seqvirgaqblit xl maius.a. t imbranc vltra. tetia passim terminar maxima potentia activa aquano pol patiargo no termina iminima aqua pol pati. CScto potera activa no terminat maxima ui qb potager Uonec passiua terminat minimo a quo pol pare.
antecedens M Qt mederi qltione. nua 11 Lex eo . opipositu cosequens interimit antecedes. enim o fim; cosequens. ratetia passim terminas minimo a quo pol partiex hoc segmr in illa potena passiua est mannium in m illa γ' inina potager diet hoc repugnaret antecedeti. pponende sunt alid distinctiones a ΗM potetia passiva. Σ'coclusiones. - sit ν' distinctio et ista etia pone. .u- Lo bat in alia qone. potet appassiua y q/di dicit receptiua solu:qda aut olair receptiua et cum hoc remtinua.Exesu pini.sicut est ma p'. E lu3 s LMntest aqua respectu ignis. CScsa distinctio. teuap pabnua Naest passiuat et qui cu B est etia activa.Exe
pm si in est unu paruus frigidu:O patit ab imo magno
calido a tam magna distatia:R Uillud cata posset agere
in illud frigidu:tst illud stigiata Ipter nimia villatia no pol re agere in illud calidu.Explu sibi.sicut eli frigidumq6 pati a calido:etcu bocre agit in ipsus. Tertia olitiscuo potetiap passivas que cu Doc sunt inive:qda; oico/gnitiva sicut est potetia visiva:qda, oi no cognitiua sicut trigidus pati edo a calido re agit in ipsu3. Quarta duitiatopotet iap passiuap no cognitiuapq cu B sunt acti ne: qua rea gut in ages:vt frigidii in calidu.qda aut agunt in ali ab agetae vi mediu illuminatu passu; a lucido agitum calefacimo in agens in ipsu3 puta soles; aliud abulo.QQuinta vis inctio.potetiap passi P qua patiunt per abiectione carui cu patit a frigido vel ecbtrari da aut fine abiectione rh:sicut mediae cum illuni inat .mbuis enim illuminatione ab ab acit aliud γ sit cotrariulumini generato: ce eo si, lumini nibilest cotrarium.
Q i a lati ix ad rarticulu sciendu est:ς, poteria pas
siua porcoparari vel ad pes' activa aqpot pati:vel ad illatia in qua vel ultra qua pol pati: vesad effectuque trecipere et pati: vel ad te pus per qb potpathuel ad velocitate qua potat aerari vel moueri: ve ad spatius sua quo pol moueri motu locali Et nerea adhuc est aliqua meteri a vilis:sicut visivaeque pol coparari ad angulii sub quo me pati vel videre:runc Oiscurrectost oia ista sicut lactu est in alia ustione si ma pclusio ista .so telia passilia resistitima noterminat minima potetia acu naa qm pol pati.ybar .na sit illa potetia actiuaa .et passi/
. aliter a yportione eqlitatis vel minoris ineu litatis siesret actio: est falsu3:etelia qr in ol actione agens os esse pilatius passo:sed si.a excediti no pol excedere ipm eracessu idiuisibilucu nullus talis sit excessus:relinquit ergo et, excessu diuisibiliaergo cu quilibet excessus sufficiat ad motu.seaturina.a .per sola meaietate illi' excessus ex E
CScsa coclusioalec potetia passiua talis terminat ma/xima potet activa aqua pol pati. probat ex eo urilina potest pati a magno pol pati a maiore illo:et si sic nutui estina ui in salte finite ille a quo talis poteria possit pa/t .e Tereia reclusioaiecta lis pote ua passiua terminarminimam' activa aquanopbi pati:qrruca tali no posiset paluse clam mouillaresset pati: Uboc est falsu3:ex eo in illud qb non retet parea maiori: nbmi patia minori. I Quartap.talis potetia passiua terminat maxima pyacuua a qua non pol pati.ybatur per sufficiete diuisione. nam talis potetia passiua ab altu potetia activa pol pati: et ab altu n6. vel goat minima au t pati vel mantna: vel in imma aqua non: vel maxima a qua no.no pinu perpina pnem .nec es per seclida .nec 3 R per tertia. relinatur ergo quartu.etbec est coclusio. LUnde hoc pol nectara,ri exstolo. natu=potelia leuatim sortis.et resisteria viii libre sint equaleaerta. precise tantu possit sor. in leuando quantu potest libra in resil edo:tunc statim statur et, virotu3 sortis est maxima inter oes potetias leuatiuas que nSpossunt leuare libra:* nulla minor potest leuare: et queli. bet maior pote inita . olum no potentium leuare libram sortes est fortissimus: Ponendo ly fortissimus negat iuriet tame ipse est debilior inter oes potetes leuare libram:et sic potetia activaequalis refistetae est maxima a qua illa
potetia resistinua no potest patuet eade laresistitia est minima in qui illa potetia activa no pol agere. CH cotra istud diceres. videt in potetia activaequalis resistella no sumaxima a qua potentia resistitiua non poti rati.