장음표시 사용
51쪽
dine s. capite alpedes. tru aut et sinistru Fin latitudincis3 ante et retro ν myfundita et io etia sursus et Mor. sum sunt differetis limpliciores et Dres aris differentus. LTertio Ibat boc ide ex parte motuu gb' dicte differetis deseruiuntiunde licui dicebat stata suppositio sursus et
Morinna deseruitvit motui nutritionis et motui auginetaιtionis: et dextruet sinistru3 monii laicali:ante et retro motui sensationis:sed monutritio et augmetatio in alari precoclit alios motus.prius enis op3 et, aialia nutriant et augmetens anteo moueat sergrediaciet ant placte sentiat et albuc si combinnso dictas orias ad motu augmenta tionis:adbucco ra prius augmtur in longitudine Filiqua accipit sursum. indefini latitudine=m qui accipit tritust et sinistra. inde fim unditate ν in qua accmitur ante et retro. CQuarto.na magis fuit sollicita circa pius: qua* vni icimus sursum et alia deorsu; ipsas distinguendo abinuice circa alias ales:et B vr arguere poritate3 et
pncipalitate illapparitu sua alias. Cassumptu p3uir in bole et iij in alqs salibus et plantis κδ distinin sursum et deorsum pri figuras: ω no fecit ne dextro et sinistro pI
capite: et pedidi et brubii metuop unu est dextru3 aliua sinistrin et illa lateri . invi sunt alique dictau oifferet appositionis nuc in ioso sunt iste sursus et Deorsum .p seqr iste M otie sunt ceteris differcisis co muniores:per precedete prellioneargo ubicuq; restiunralique orie positionis utique ibi reperiunt iste duectu alie sint eis pysteriores. Trania peto.* in celo sunt iste eoisserene dextru et sinistruu)bat.qr ubi determinate tueoniturun motus ab una parte ad alia;:ibi debet poni de, xtru et sinistru ca de rone dextri fit in abeo icipit more naniraliteri sed celus determinate mouet ab una pie versus M. Lab oriente versius occidente per meridiciet no econ/uerso.ergo in eooebetat ari dextru. in oriente et sint. suu in opposito.san occidete. CQuarta pcla.in celo sunt oes dicte olicia batur .in celo reperiunt deum et Distruper precedete lusiondique sunt alvs differems posterio. res.Θi aut in celo reperiunt posterimm differetie sona.
bile est v in spiscita in eriant f res stante retro: ursum et deorsu3. CScso pol suaderi ex s. itte orie quod1 modo Heniunt in magnete:qui a te magnes multu b3 De influetia celesti intiminoicit in quolam tractatu de ma gnete:* qui faceret utas eri oe magnete et ea dispone, recipin suos polos ad polos minimoueret motu diurno
sicut reae: et 4 5 bene Dilat fieri certissimu horologium.
m ML i, Q. fili respectEad loca antopia celono est sursum neq; deorsu; cu quo bii stat γ fma, Diates motus localis ceti bene sunt ibi dicte oricis 3 in postea magis declarabit. si Adsma; allabit Ibat . celii no m di uinctas dies fini figuras: cu quo bene stat . bue distinctas pie spm potetias et sprietates sitinetes ad motu localem celi. de poli bntali prietate in motu celi cu Mit imo. biles cupies in innocti circulo:et vel Missime mouens. I Aa rem1.dic iv Mi eci diuersa figura logitudinis allatitudine:ibi sin illas figuras Oiffert finistra vel sursum a dextro: et sic de aliis dis erentus:sed in corpore spherico sufficit γ differti pm yprietates pictetes almotu loca lem illius smericut io nego.. sema sursu, et deorsu3 Drabeant cammmmdine et ruet sinistrum latitudi/nem.CAd quarta aesto in lyia oriente no icipiat mot' celuin ibi iciperet vella illatis allan i issetiet no perpe/tuo durauisset:et hoc sufficit. Cris quinta.dico in ubi est
augmetatio et sensatio ibi dicte orielme deservi ut ad au gmetatione et sensatione:sed ubi reperie solu motus loca
lis dicte differetis possunt deseruire solu ad illu:ita . illa
pars dicatur dextra a qua Icepit vel icepisset moris:et illa ante per qua:et ivla sinistra ad qua:et pars ot sita ante discatur retro: et tunc puncta terminatta linea circa qua fit ii te motus dicatur unus sursum:et alter deorsum. ver boeidem res dear ad sextam.Et sic est sinis questionis.
aut longitudine Geiplius stiri polos distantie. Et pol op huc me sursu3: buc aut deor
celo debeat sumi fur,sam et MOr.3 fim polos: ta in unus polo psit sursum et alter deorsum. Arguit pmo inno: m sarsium et deorsum debet sumi in corpore fini terminos longitudinis: si nuc est ita . no est magis luitudo capieta inter duos polos in inter oriente et occidente:ex eo . utrobiqylinee eent sibiinuice equales. gnb ma s debent assignari sursu3 et deorsu3Fin polos*ν moriete et occidete. CSe, cuncto. istatia de polo as potu est latitudo.gquffru ad pologno debet accipi sursum et deorsu3:li magis dextru et si
nistru:post* dextruet sinistru sui termini latitulinis. aiis x Dirastroliis et Aristo.in s o meu eo. vocat longimclines climatu sim scessis 3 de oriete in occidente: δ vocat latitudines climatu fino M de polo ad polii. CTer/tio. νm cometatore sursum est ibi ubi est ma spe mo/tus:sed Me no est in aliquo polo : se a magis circa equinoctiales circulu3:ω p;.ni arist. Uphysi.querit ubi in sphera magis debeat poni motor. Ipse respddet et, in circulaιrentia'r illa magis et velocius moue .g fimiis in partib' circuli egnoctialisque maxime velociter mouenr debet magis poni sursu3Φi polis si minime mouenL EQua rato in nobis sursum in nobilior parsxib pue de capite id ais
portionaliter sursus in celo debet poni pars nobili odi' il. lano est pol fimo pars nobilior celi esto qua mouentur planete: et in qua ponunfimagines signo* sicut est fodia. cusaeque Brist. o de gnone vocat obliquu circulis:cu fimilla signa et planetas maxime fiant astrologie iudicia.
Oppositum vult Aristoteles in littera.
11 α- primo premit tede suntlapponesi in pontae sunt coclusiones.
ri tres dime Mnes.vna demo polo ad altu. sma ab oriente ad occidetem tertia a puncto meridietas
ctop tales tres dimesiones terminatiu3 unus vocas pun/ctus orientiaealter punctus occinctis: et alius tractus meduceti: et alius puctus seu angulus terre: et alio* duop pucto/mm . unus vocat articus.et alter an tarticus seu terminus motus vel axis circa que celu reuoluit. T Tertia supposstio.. partes ceti circa dicta puncta existetes alia et alii habent virtute et potetiaNnde sol et ceteri planete alia et alia habet potetia in orientciet alii in occideiciet alia in medioceli: et alia in angulo terre sic stis alia babent virtute stellectitates circa unu poturr alia existetes circa allu:mps pde sole a alii m erute in oriete in in melioceli .ex eo sis in racemi siti versus oriente sunt dulciores* racemi siti versius meritio p3 hoc et de luna:que dis sui fortitudines
maiore sua motu et mmescetia aqua;t ipsa existe te inpuncto medη cella et in puncto sue vocamus angulu terre. aarsit fima so. sursus deorsu3: ante retro: extruet sinistru in celo debet suamifim dicta sex puncta imaginata in celo tan* termini dictam trius dimeonu imaginatam ibide3. C probatur. Disserentis
52쪽
ile positionis sumemr in corpore pria diuersas γι
entias: z virtutes et 13prietates diuersap partiu in illo corpore:γ patet de differetqspositionis in bote:uru una ac cipit Fin caputialia pin pedes et sic de aris:que sui partes Diuersa* potentia Ir et virtutu in boiciet ita sila est in aris alibus: hi dicta sex pucta imaginata in celo diuersas ba bent potentias et virtutes'gν dixit suppositis inredine ecedens ergo N. CScsa p. oriens debet poni dextrum in celo. Ibatiqr a dextro desa et incipere motus ficiat Nili est in libro emotibus aiatia modo ab oriente incipiunt astra et partes celi moueri si*nrm hemisperiu3. ergo etc. I Tertia'.occidens seu puctus iure angulus occidetis: O totu ide est in celo debet dici sinistruabat. N puctus occidetis opponit puncto ou-:et M lamst dextru oppo/nit sinistro:et cu deiuru in celo dicat oriens per precedorutri 'ne. sequit et, linistrum celo dicas occidens C Quanta p.punctus liue angulus meridiei debet poni ante in M. lo .rbaLm morus icipiens a Deano tendit per anteuo qrastra mouens ab oriete ad occidente per meridie3: sequis Q, pucrus meridiei debet dici ante.CQuinta p. punctus oppositus pucto meridieusimi est angulus noctis ri dici
retro ince .py eo opponit ante:moclo ante et retro
Debent admulae opponi. CSexta p.responsalis at que/ltione . polo* unus est sursuxet alter deorsu3uibat .na IFm dicta in puncta de quopnumero sunt duo poli debet accipi differetie ponis in celo per U' pnemam iste qua mor vie ponis dextruet sinistrinante et retro accipiuntur m quatuor puncta de illis sex puctis per Meletes pnes: statur Φ sursum et Morsum debent sum istin alia duo mcta: ebec sunt poli.igitur ic. CScto arguit ad ide roni bus Aristotelis in nobis Fin partes magis disticias capirsursum et deorsum sicut patet se.ergo etia in celo dicteoue orie debent capi fiat partes in celo magis distinctas: Rahe vident esse duo poli.UM sex hoc in pni distin/ctionem illa*adinvices accipis distinctio bemisperi rex eo in ipsi sunt ille partes celi que no mutat situ ad nos. Cranio iter sursu; et deorsus sunt partes que vocanturales laterales.mb partes celique sunt iter duos polos vo/camus dies laterales:exquo tania ligno cocludit pol opvnu esse sursus et alte deorsim EQuarto Hrit .m libro de alalidi' dicitiet, ii nos imaginemur in alat puta ho: sua pede sinistru fixu: moueret circulariter icimedo motus aptae dextro:donec per pede dextru cisteret una circula. tione: tunc axis in illo motu imaginaret a sursus ad deor, sui ira io etia in celo debent esse sursu; et deorsum ille parte spm quas axis imaginat:et ille sunt poli mundi.
distatia de polo as potu pol dici logitudo:*pportionat distatis que est in a tali de sursu3 ad deorsusque est logitudo aialis: restilla sportioque iam assignabar:m in mo/tu circulari bois imaginat ans de sursum ad deorsum: et ideo qr in celo unus polop or sursu3 et alter deorsus:io dis stitia iter eos pol vocari logitudo. Evi et dico. uda est logitudo motus ceti usa est igitulo Φtitatis celusiclisi mo dico de latituline.Tunc acta positus dico.. fimycessum de polo ad potu bene attedit logido laus celucu quo stato penes eunde pressus attendit latitudo motus celuses pin pcessu 3 ab oriente in occidente attemdit latitudo malis celucu quo stat q6 penes eunde pro/cessum attenti logitudo motus ceti.Exquo patet quo piit cordari modi loqueli.LAristori astroli MF. UM 3' dico. . lli fim apparetii inarali sursum magis sit 'mo ius sensationisus patet de salixis in capite O di sursum apparent mannie organa sensuu Uteriop requisitopadmotu:m m veritate pncipale pia' motus et sensus in alatino est sursus nem deorsu3:sed in iter medio licut in corde: sicut dicit Erili in libro de morte et vi tame illud ni bilfacit aclypositu de celo: hoc et cetu nomouet psensus.s Ad ultima pol negari ans. imo cor est pncspiu mo tus in bole vides ei ars nobilior: et ideo etia in celo ιxtrum vel ante videt esse pars nobilior dextru sidciqr ab ipso icipit motus.Aliter posset dici negado pilam .dilaedo inno est sisequantu ad hoc de homine et de celoem diffeι renue positionis in bomine capiuntur Fui in deseruiunt motui nutritionis augmentationis et sensationis:pim quos nou accipiunt victe differetis in m x eo . tales motus non reperiuntur in eo.Sequitur alia questio.
CMolarum aut qui sidem suu nos apparens Bdeorsunt pars est: si aut nobis imanifestus que
sursum et e Textu cometi.XIIII. Qb. III.
M licet polus aristus. polus nobis apparens sit deorsu3: et alteri Lanta raucus sursu et arguit p qb neuter eo de/beat magis dici Hrsu3 vr deorsu3mauerinam si sic: c videret esse Iipter quasdas virtutes: et Oprietates celi reptas in uno et ud in alio.et ecbuci scistaboc est falsus.pita videt tenere. per bocm sic accipiunt suris; et deorsus in nobis: fallitas psequetis tenetaei bocω nulla videt essedi rentia qua. tum ad polos:nisi in unus terminat axem ex Vna parterialter ab alia:circaque volutar celum. igitur etc. CScsoporis noster. Larticus est nobilior Φ alter polus. ergo lus noster debet dici sursu; et alter deorsum. pstrea videt tenere ex hoc in semper sursum est mobilius Φ orsum. ansa, L mo qr terra habitabilis est magis illa versus polum articum o versus potu an tarticism:F no videtur esse nisi amur maiore nobilitate et virtute viri CScsoco firmar boc.m ii no esset differetia ex parte celi vel temre: sed solii ad nos:cuius oppositu nondu est ybarum per
precedentiam deberemus dicere polii articum esse sunsum:quia est eleuatus super nostru bemisperium:et altes deorsum:qr est depressus stib nostro hemisperio. elim Britto. in littera: et aa hoc detera minandus et cocedenduco metator ponit talem imaginationem oeboie vocato Emtas .unde imaginatur de eo . sit ita magnus bo et, est mirabile: .hens caput in polo an tartico:et pedes in polo nostro sciis artico: habens faciem sui versam versas parte celi nobis merition allet culu versus parte opposita parti meridio nati: bens dextra manu in oriente:et sinistra in occidM: aclico tinue cum manu dextra volueret celus circa se per an versus sinistrii modo sicut in illo bole caput di sursus: et pedes deorsuvita in cella alter polus.spolus an tarticus dicit sursu3:et polus noster or Morsum:et ita Iportionali ter dicat dealqsoliferctus positionis in celo.
st isera sit pmaco clusio aron apparet ex
M parte motus cellure magis uspolop debeat dici sursu3 et alter deorsum ibat p:qt non apparet quo illi poli disserenter faciant vel deseritiant acimotu celiuia licut unus est term 'axis circa que fit in o. tus: ita alter.Ecfo.nam non magis moris tali est ad unueop ο ad altu. ivio.nec intelligetia mouens:simplex et imisibilis exns est magis in uno polo Q in alio. LScta coclusio.ypis morum sensus vel nutritionis non og diciunus polus magis sursum Φ alterim ex eo in tales motus non inueniunt in celo: de celus nec nutritur, sentin
53쪽
verum est tamen si, a consideremus ad motum nutritio. nis bene disserunt sursu 3 et deorsu3 in alatim' et plantis:m illa pars in illis di sursu; per qua sumit alimeturi ps ituopposita dicis orsu3 per qua eqcit alimetu3sicut dicit Bristo vi de morte et vita: sed celu licui clam est no idiget talis partim letia cosideramus Ou ad motu; sensa/tionis bene sursu; et deorsu3 distinguunt in aiali in ordine ad issu motu:seano in celo.unde in aiau dicimus illas parte esse si inu3 vhi est maior cogregatio organoF regii, topad sensatione: sed illa dicimus deorsu; ubi minor. ta/les aut Ptes no sunt in celoinec celu talib' indiget:ex eo si,
nobilitate pantu ceu us polus debet dici sursu; et alter deorsuSri hoc si dicte sex differetie positionis distinguane in celon alitera harma in quocum corpore dicte sex orieoist uminali tenet no solii respectine sursu; oi nobilior pars: et deorsus murus nobilis pars: sicut patet in homine. Quarta p.polus nobis occultus:sicut est polus antarii cias debet dici sursum: et Flus articus deorsumsi imas inter parres qua* vna dicit sursimi et alia deorsum:et hoc naliter et no respectine: solii nobilior parem dici sursus qmecedetem pnem:sed circa polu nobis occultum est nobilior pars celli:* circa polum nobis manifestu. dicit enim
abalistb' astrologis in ibi sunt nobiliores stelle * hic cit, ea polu; nobis apparentem maiores in magnitudine et in numtinet illud intelligedu est de polis pini mobilis.
rem mussi ab una parte et alter ab alia:imo est alia 'Plam dicebar. GAd P .terra babitabilis magis declinat ad potu articu: almittaeet mi dicebatis; terra habitabilis Debet esse versa versus nobiliore parte celi.breuiter dico p in celo totali duo sunt ebsideranda. orbes planeta*:etpmu mobile. L Ulterius dico:q, aliter est sursu3 et deor/sum assignandu quantuat orbes plane : et aliter quatuta mobile =m in diffusius declarabo in sequeti One. modo dico .no oportet terra habitabileme versam versus nobiliore parte primi mobilis: sufficit ipsa esse versam versus nobiliore parte orbiu planeta . Um 3 'dico .. bene vep est ivulgares loquelo et ad nos cδsi. derado in polus articus diceret sursu 3:et an tarticus deor summihilominus Osiderido dictas triasqnfitu ad nobilitatem partiu dicedum est eco trario. Et sic est finis.
CEst autem celum animatiam et babet motus priueipium. Illa mi festum quoniam habet sur/sum et deorsum: et demam et finistrum etc. Textu comere. XIII. Questis. ΠΗ.
ina osse positionis reperiant in celo ex na res:vel solu in babitudine ad
CScso.qi sursum et deorsu3 differunt specie:sist dextruet sinistra: r sie die aliis.ergo si dicte differme in eclo reporarent ex natura rei tales cies celi differret ab inuice spe. M.quap Una esset sursu3 et alia deorsu;:vel quaar una est dem aetalia sinistra:q6 est dici metatore in isto seculo. Eertisaia Racinoriens dicar nemuit occidens finistis ubiq; in celoe et dextra et simila sinistria:qr ubique est oriens respectu aliquo et aer iniq3 est occidens res aliquo*. ubi endi nobis est ories ibi arus est occidens.qfimis sol nobis ouil alivas aris sol occidi et sic ad e vi,
dereret, in ordine ad nos Dicte differetis in eclo reptant. ΓQuarto.*cciu time mouet si illa pset est inoria. te nuc est dextra: m ipsa post erit sti occidete ipsa erit sui stra: et ita pol argui de ante et retro. CQuinto. V oriens terre habitabilis: et vulniu occidis eiusde no opponuntur diametras imo sunt loca valles,pinqua.m dic cometa tor in fine hui' secudi. gno sunt exma latitudinis celum in deberet esse:llunaeet Dra et alia sinistrarex eo. iacon ore puta in hola ubi ex na illi' corporis iueniunt de xtru et sinistru:ipsa sunt e rem a latitudinis illi corporis.
istinguerens ex nar reno eci ratiou recelu; magis moueret ad una partessi ad alia. die hoe enim non debet dari ro ex parte terre vel ex parte nia:Ocelu non ordinat nec regit per ista istriora: magis eco, uerso.nec apparet in aliude de hoc possit rediti ratio: missper distictione dextri et sinistri vfi per hoc et no per aliud reddit Aristoteles de bocrene. nec valet dicere in no fit De boc querela ratio. c eni3 no est a casu nec a fortunae, celum sic mouerciim a tuo sic moueat sed ex na restsed de talibus que pernam sunt determinata o3 inquiri et reddi ratio:ma tunc illa sint pncipia per se nota:sic dicit Rristotcles.ergo videt in ille differme debent poni in crato distincte ex naceli. L HGo.in inanimatis non sunt ut micte b differetie na rei propter boc Nes se no mo uent plus ex una partessi ex alia.radest lapis moueatur vertredo una parte sursum et alia deorsummo inest sibi ex nasuasea accidet aliter.ergo peroppositu dicte differetievidens esse in celo distinae ex nacetum celum mouetur: et no exot parte sis imo alma pie et no ad alia. T Ter tisan minime mobilibus.Lin inaiatis non distinguunt dicte dite aliquo modo quam ex pane natura* talium Ny.3n planus aut que sunt nobiliores in rebus in alatiaeet mi nus nobiles aiatibus:alique de dictis differems.s sursum et deorsum distinguunt is natura rei sed non ola. natali bus aut sectis:sicut in boibus oes dicte differetie distin, guunt ex na rei. cum g cessi iter cetera corpora sit corae Drectissimu uider . vlio in ipso oes dicte differtile ex nasua debeant distingui:t no solu in ordine ad res. Quar to.Aristotcles dictas orias cocludit in celo: eo ν celum est animatum: seu et, celu est animarum no est respective ad nos:sed ex na celi. si Quito.in magnete sunt reala vel natur ala dicte orie ponisa apparet in ea dicta; differen tiam distinctio in ordine ad celaeita Φ una pars correspo/det uni polo:et altera alteri: et tamen costat in magnes nom talem distinctione nisi amo.g pncipalius sunt olflicte dicte orie in celo in in magnet ciet per pias naturaliter. ram n rimo volo recitare tres opinio, lis M.t, .ues quesito. Scto volo tertii illa; opionu declarare:qripsin ceteris credo ee veriore.
itra iei iii estvna opinio que dicit dictas ua ι in otias positionis in celo nodisti guinissis ordine ad nos:et non naccliri illa habet pro se aliqsrones de ronibus possus ante e situ. Duius opinionis improbatio et ronM sua; solutio patebit in declaratione tertie opuasonis: et in soriendo rones principales. si Se/iada opinio dicit . dicte disseretis distinguunt in celo exuamraceli: notis natura celi moti: sectis natura unius ccti seu orbis celestis quiescentiaeet imaginat ista opinio
in ultra omnes celos sit unucem quiescensret in in illo ce se sint partes diuersa naturaar et diuersapis mentiam. quarum partiu una dictar sursum et alia deorsum:sursus quidem dici Lilla subquaramuis nobis occuluis: eor. sum ante illa sub qua est polus noster: dextra autem dicie
esse illa pars sub qua sinit partes celi motuquado oriuturbabitantibus
54쪽
habitantibus directe sub equinoctialiubi di mr fim ali, et astrologos esse sita una crustas Q vocat Arim pars
aut illi opposita diueret occidens. pars aut illa dicit anteque directe est sua ori tem habitantiu indicta ciuitate Hrym .pars aut illi opposita dicit retro.Et M vosvidetis tales distinguere dictas ditas in celamonona celini oti: sed aestet .me hoc aut postea loco suo facia una ne.Lvim sit ponm alis cessi gestes: et ibi pona3 et solua pro possemnes sic opinantiu:et dica in no est ponedualis tale celae siesces:exc adibone 'tebit ista opione ias recitatae e falsa3. Crinia opio distin dictas duas in celare cdiuersa inuetia itelligine mouetis in una parte et in alia. 3 i anti in 'et' pro declaratione biit' tertie πυnion sciendu est in dria est inter Wιrum oriens et no vep. de oriens no vn: diuersificarurm diue sitatem sonitu:et ita occidis fimsed oriens v Dr oriens qua tu adori nte babitiuu sub equinoctiali uiciuitate Aryni:et occidensparsei 3positaeet in illo or inbias imaginat babere manus Miramri in occidente manu sinistram:cum imaginalbabere ca iversus potuantarticinet pedesversus polii articinet facie eius hemispertu inest super oris te dicte ciuitatis Arpin. CEt scio dia est: in possis et, no esset ibi illa ciuitisnec alid i bi licine etalis bo a las imaginaret sti se habere sicut di ciuemad cno minus illa pars ceu dicta diceret oriens vep et dextra pars celiri pars ei opposita diceret occides et sui istra pars celis prer boc. v illa parte intelligentia malore rassat influenti uniis imaginadu est quam ad hoc deuelligetia ad celu sicut imaginat de ala uellecti ad corinfrende lue ala intellecti ira ut tota in toto:et tota inqlibet parte in corporis tante maiore causat instuet taxia una parte corporis G in altasse Pportionali imaginanduest de intelliinia ad celuata . pars celi in qua itellige uacausat maiore innuentia dicit ira dextraeet ideo m ma/iore causat influetia in parte illa a qua ectu incipit moue. ri vel icepissensicut est pars oricialis talis as dicit dextra et ei opposita sinistra. CScso scie est:ν orbes planetaru mouent cotra motu primi mobilis:sicut dicut astrolo/ω.et veru emetio in orbibus planetaa: aliter Rri assignareo extruet sinistria:sistet alias differetias politionis . in βιmo mobilLonde in orbi,' planetapos assignari dextra versus occides et sinistru primi mobris.et occides orbiuplaneta ar seu sinistra pars eo* oebet assignari versius de/xtra parte et orientala mi mobilis.Et avortionare dicat de aris offlarevis pontionis in ipsis:recte ac a essent duo tales athlates seu boles:quop- rei caput versus unus potu muduet alter versus parte bene pri irata ictus polus sodiaci biet pedes:et versus qua parte unus biet manum Dextra:versus illa alter baberet manu sinistra:ita in sicut motor primi mobilis innuit aliter in parte dextra sui or. biaeet aliter in sinistrasta etia motor orbis planete innuit aliter in parte dextra sui orbis:et aliter in sinistram. Ex his res deuas adqonem tum tertia opinionαν in celo distinguun rex naturare dicte differetis politionis:et nosolum in babimstine ad nos:et pro boc adducantur rones quibus arguebatur post oppositum.
ritu meo mitu est ex natura celi et nil ntiariam γιnto Obb fieret spherices re ad c a pars bola dice/ret dextra et alia sinistrae alia sussus alia deorsum:alia stris te alia retro:ypter diuersasvirmes et potetias albuc stetes in diuersis partibus Disaeis no a pler diuersas figuras.1 As es' dicinet, is isti termini sursu3 et deorsin dis,
ferant specieraimboc in bene stare pota res pro quibus
26 lapponunt sint eiusdem speciei substantialiter. de 3 ab hu et nuru differant specicita me res proilbus supponunt sicut fora plato possunte e eiusde speciei. Eadr 'negarpi na adibatione dico φnoqNun. oriens or dextra pars cetunec cunque occidens dicis sinistra pars cellista oriens v ou taxat dextra pars celi dicis:ω accipiedum est ad ciuitate; Birmn hec est illa pars tali in qua nobis orit sol existes in aliquo pilato eanoctialuputa in pncipio arietis: l in pncipio libre:et pars ei oppositam occidens. EM M .llla bene Ibat γ pars celiquemo est dextra aliquata erit sinistrari ideonb eale pars ceti pini nume, ru manet dextra vel sinistra: sed bene fini equivalentiam. Laa ς ulla beneybat moriens et occidens no vep nosunt dextra paraeet sinistra pars relucum dioc in stat in beane oriens et occidens v accepta ad ciuitatri Brym sunt dextra et sinistra pars celuet hoc quan rum est ex parte di. uerse influetie primi motoris in illas partes. Sic ergo εpedita sit ista materia de differentnspositionis in celo.
si suur Mo*bericam necesse est babere
mei unica Os.vtrucessi sit spherice figure.Erguis p in non.*celus est orbiculare. ergo no est inberi in pntia G. na differum orbiculare et uberinia arbiculare enis de corpus cocauu sphericus aut dicit cor a soli 3ans patet descissi ficto. ra uberica est oim figura* bysoperimetra* minimas celum non est sphearice figure.'ntia patet pro ratam celu cus sit maxime ca/pacitatis sibino copetit figura minimae. fit sit maxime capacitatis 33:N oia corpora totius uniuersi preter ipsus includit.ans patet per arcbymen id in libro de hysopeι rimetris. L Tertio.al e partes ceti no sunt smerice fugureaergo nec cessi. ntia tenet.nam cum ceri sit homogoneum:cbsimilis debet esse figura celi et suapparum:stinerritet de aqua et gutta aqueans patet Morbitius eccentriciaequi claudunt intra se orbe inerram planetam. tales enis in una die sunt spissiores:et in alia me magis tenues. Mistoteles in littera:quod pro/bat pluribus ratistibusaeque video
quo ad supliciῆ eius nexa:vel de figura totali celiquam
tum at superficiem eius cocauamnet de figuris orbium intermediorum inter ou em supremum et infimum qua/tum ad eorum superficies concauas et convexas.
mum qua tua deuis susiciem conuexam
esse spherice figure. tetrid posito P qua tu addicta iam ficiem esset fiFreonalis vel colunarismoypter hoc sed, res aliquid trapncipianalia.CScoapiene est demo
strabile celum ultimu non esse figure angularis.posito et moueat .pate fisi ficininc tali aliquo angulo moto extra spatiu imaginatu occurreret relinqueret vacuu:ω est cotta principian1lia. T Tertia p. nec est demonstrabile celam quantu ad eius superficie concaua in ima; nb esseanssalaris figureos hocm ad motu talis anguli aliis corpus sicut ignis succederem Gleret locu3 quem prius plenit ille angulus: et sic non oporteret ponere Vacuum.
si Quartap.necessarium est fim principia naturalia or/hes itermedios inter supremu et intimu esse ubericos: tas quantu ad stuperficies co cauas quatum as superficies
55쪽
tanta exas. cybat supponendo pmo.* orbes interme moueans super alqspolis motus io Φ pinu mobi, le:sicut suppolis fodiaci.Scdo supponing celu; non est frangibila:nec colensabile:nec rarefactibile.Tertio supι ponti. ω dimetianu penetratio no est poris. L 3stis Iu p. positis.p3 pclusio.na si orbes iter media eent alteri' figure quoad eopsusiclesiacauas vel co uisas:tuc exquo aio/uent inparis potis *p inobilαsicut dixit ν suppolitio. oporteret vel in celu esset frigibile:vel poensabile:vel raarefactibile:cui'oppositu dici tesuppo. vel oporteret flari penetratione dimesionu:cuius oppositu dicit 3 suppo .vei corteret esse vacuuinter orbes iter medios:s etia supι pono esse falsus. I Quinta 'adnabilius F ne recelli 3 quoad oem eius susic icitam cocauam cs couexam esses erice figuressi alicuius alterius.Rbai. primo .m pubchriori et sectiori corpori debet attribui figura pulcbrior et ofectior:sed illa est figura Uberica getc. Scoci.celus est GV simplicissimu:sicut m ex pus dictis.ergo sibi de ber figura ubericaque est figura finimicissima:q6 ta ex eo. ipsa est una linea tenta alte aut pluribus lineis cotinentita sunt sipare tria gulares et udragulares etc. Tertio.celu cu sit corp'sectissimu:ronabile estolibi tribua,tur figura plactissima: ου talis est figurasmerica:q6 Inceo in linee circusemuli vel susiciali cotincii circulu nopol fieri additioinec susiciei circularetiali cotineti ube, ravet orbe.lineis alis vrsusicim larus bene pol fieri ad/ditio sectu aut dicit cui no potest fieri additio. ergo etc. deber talis figura et est aptissima ad mo taecum motus tali sit velocissimus:talis aut est fu rica:vn aptior est vim globus Obericus ad hoc . volvar sup terra:* sit una corpus cubicum. PQuinto. celu cotinet oiaergo ronabile est . babeat figura capacissima: ta.
lis aut e figura smerica.vii demostratu est ab arctymenide in libro de seperimetris figura uberio Oiu3 rap sibi hysoperimetrap esse capacissimaS. unde ligure
hysoperimetre sueficiales dicunt qm3 linee unius abus tinet simul iuncte lineis alterius coiiunctis sibus alia cotinet sunt eqleso bisa. sicut si essent tres ligurcisaeircu tus magulus: ratus: iusebiites et circularentia circulim rectu Ptensa esset eqlis lineis tria guli et sis iunctis et petitis una ante alia: etsist lineis quintut dicte tres sustu cies dicerent figure by operimetre. proportionais dicaroe figurisbysoperimetri si solitis. L Sexto.corpori elos gitissimo a corruptione et lesione debes figura et e magis saluatiua figurati sed bee est figura spe erica: qr in tali fis' pres affinitice magisvicinant.vicinitas aut partiu in toto est ypter mutuas influetias ean. Ei Hesbai spaliter ω cetu est spmerich cvtu ad supticie est caui. njesa istiasibus certificant celestia sunt spherica: ladnam bere reluctaeq6 videt esse signu celu esse spherice si re ituat dicti sumcie. CScoo.qrsi no tunc nonoes piesce liqua ist ad cicanii orbis lune equast distarent a loco deor/sum .sed hoc est falsum piatia patet de se: sed falsitas cosoquetis ybar. nam celucum sit uniusnae:et equalis in obbus partihmopy in equam distet a terra et a loco deorsum: m distatia hi na est ca distatie in situ in corpor. mundi. CTertio pbatur.ν celuin mim ad eius coctauuno est
plane figureaa modum udrati seu gdranguli vel trinu/umam ii fictuc stelle mi essent in oriete et in occilete nam sis lange distarent a nobismqfi essent in meridiaeqr tunc essent supra captans ased hoc videt falsumMr tunc apparerent minores in oriete vel in occidetessi in medio celi: hoc inest falsium: ir sol apparet maior in orietessi in me
dio celi. I Sed time alias diceret.g videt: si qu sol est in meridiciat a nobis remotiMΦquando est in oriente vel
in occidente: et tu hoc est falsum. supposito in terra sit in medio celi: et viterius supposito . celum sit sphericum. L 1 fidei in ca eius Φ sol apparet nobis maior in orienι te vel in occidet eno est maior Ipinquitas solis ad noae hoc est Ipter alia 3 cm.squia qn sol est in oriereminc in . ternos et sole sunt politi qua3 vapores per quos videt sol per reli actionem radi :paopter qud tunc arearet maior recte:sicut denarius in aqua positus a rei maior Φ ei: propter defectu3 aut talis refractionis radiop sole existe.
te in meridieno apparet nobis ipse set tante quantitaris. ζ Quartoma licetv eet plane fise re *tu ad supficie pcam:tuc solet etia luna ex elosatione eius a nobis no occubtaret nobis in oriete per parte post parte sed simul sui se totum: et tamen falsitas buius patet actexperientiam.
istis terminiss era.orbis pro eodi sed hoc est large ac cipie do dictos terminosmibilominus accipi edo ipsos pinsignificationes sprias ipsopbnt dimerus descriptiones exprimetes adimis:t ideo qn sic accipiunt esset domu, celum no esset sphericiaesta orbiculare. LMedico .in fiPra si erica inter ras oes: sibi bysoperimetras est minima quantu ad loci occumtione:cum hoc tamen stat in inter inseca est mannia quatum ad interiore capacita rciet ideo expedimus et comedius est celii esse s erice li. gure Φ alculus alterius CBle dico p lli aliqui orbes in una parte sunt spissiores: et in alia magis tenues: in illi ad buc sunt si ericinis no fit idem centru susiciei aue et susiciei eouo edola ergo dictu fit ceu fi ra.
CHunc autem iis manifestium est moner qud
causas plura surisci laria corpora et Conu metui. L Questio. VL
3x eo Dira et querendum est circa mes
Mo maiores ipsius celi: sicut lanis ere seu orbes celestes: et quantu ad hoc loquerere duo. brimo de numer simrammatrum sint octo vel noueri in plures vel pauciores. Scto .utrum ad salauandis illa que apparet ex motibus plane. larum opoueat ponere eccentricos et iciatos.
t geram .dp'ai tur λω no sint plures orbes celestes seu ubere.na si sic ut illi emico tinui us figura δ potoui et, renui a tuc oes mouerent uno motu simplici: qm in est taliu3mas ct iter ponis. M. hes planetap moueni sustiralis Nataci motu pmi mo bilis:qui fit si a polos muAh et patet boti nam intrantu3 in orbis Llis facit una reuoliuione ram motu; firmamen: orbis lune facit multo plures:ωnb pbi esse strum cellam esset a massa inna:exeo Φ cbtinuo* adinvicemus est moris. 1ec pol dici in sunt inuice primi q6 at quouvluma sunt v no sunt adinvice pluuali ptinua: sed ue est de orbi stila celestibus sibiinuice imediatis:qN
ambe iuperficies equaliter distant a cetro mudi. Secun do.qrdine si rficies sunt ablinulari equale sargo sunt a superficiesans probanimose babent sicut locatum et locus:sed illa sunt sibiinuic equalia quarto pbyllcnti Q sequetia probatur:qnia si dicte superficies sint sibilin, uicta equales:et sunt ducitune sequiturus est possibile cir ca idem centrus esse duos circulos vel duos orbes abitu, uicem equales: sest contra tertium geometrie. Oropor tionaliter
56쪽
tionalim potest argui de quibuscunm alias orbibus sibi,
inuicem linediatis. CScdoaapncipale.non sunt pluressi ere ignis:nec cim sunt plures sphere aeris M.gnec identur esse plures obere celestes.ontia videt tenere per simile.uibat antecedens roneinain si essent plures obe. re celestes:et cmotum sit unus motus .Lmotus circuisis: s retin iis motus simplex naturalis esset maria coti
p simplicium:cuius o situ dictum est primo huius. LEVietis IbaLu saltem no sit pone da nona uberaestuno ius orbis celestis.p comentatoris auctoritatae qui non ponit nisi octoaybatur hoc roncini vides. frustra εneret nona spbera pter hoc et si poneret non inlineret
alud in istis inferioribusu Ner boc si1 orbis oem insta nam qui babedhabet rone stelle vel stella ar existentium in ipso.modo in nona ubera no ponit aliqua stella.nam in stelle fixe ponunt i octaua uberataliae aut que dicitur stelle erratice seu manete ponunt inalqs sana s e risaesta g=qlibet illapbabet unu orbem vilem: ita. νm septe punetas ponunt septem orbes. LQuarto 13 Lilysint plures Φ nouemmam cla* est in plures sunt stellae . nouomodo qlibet stella est una spbera celestistis est corapus celester ludum solidu:ui cuius medio est puncrus: a quo omnes linee ducibiles ast circularetia; lunt equales. σconfirma Leti plures tat orbes celestes m noue. nam pro solo moni solis assignans tres orbes. ias sad .sm rerior cocentricus mundo quo altocauum neccentri squoad counn.Secudus qui vocat deferens eccentricus mundo tam quo alcocauum Φ quoad conera. Tertius aut qui est eccentriciis in udo quo ad cocauum:et concenι uicus qua ad c exu: et ita pro quolibet alio planetarum oportet assignare plures orbes: terque vident esse pluirest novem orbG seu sisere celestes. I Quinto alcipale.videt in sint infinite spberciseu orbes celestes: ir si non vltra quicunq; ubera esset alia in infinitu uio viae. rer ad esset ultra ultima ubera vim vacuu vel quid.
ori siti ita lant pes pbilosophi et astrologloi, UPUM, Lui , qui ponunt plures celestes διhes:is in numero orbiu sint diuersificatunas quida ponut
solum octo:quidani nouem:quidam decem.
x .ua1ι Lui a res stellas moueri ab oriete in occido idi eum hoc viderunt senast illas stellas manere:Hi mo ueritne lippinquitate et distatia abinuiceu pter mo, nebant ad ponetu unicam ubera pro Oibus illis stellis: in qua silem Ubera ille stella sunt fixe sicut clauus in na, tilivel pars in toto:qua adem ubera vacabant Oberam octaua seu cessi stellatume inde cum experiebant de septe anetis in allati plus appropinquarent adinvic et aliquplus recederent abin vice rietia aliqualiquibus stellis si, xis essent x pinstores.aliqn eo ab illis stellis fixis erat re/motiores: moti erant at pone dum septem orbes planetaεrum pro quolibet planeta uorbem accipieto orbe pro aggregato exoibus orbibus sufficietibus ad motu unius planete. Coe ordine aut taliu orbem septes planeta 2:Pdas posuerunt p Ubera saturnu lacte uberi iovis: in. de s era maris aede indes era veneris: iuste uberam mercum: inde Ubera solis et vltimas smeram lunaesta ast illi posuerunt venere et mercuriu super solem Ath auteposuerunt venere super soaeet mercuriit infra. et antem αδuersio.sed grauia de hoc si ronabilius esse videtur . tres planete sint super sesciet tres infra:et sol in medio tam
Grex ia regni medicias fine in supra et iam possit in
liter influere et illuminare. CSed pira calus diceret:
si uiti a sol sunt venus mercurius et urna:etcu vina auli eclipsat solem Frinterpositione eius inter visum nostru et soaeque est in . sic no facit venus et mercurius:cum taetiam aliquido cotingat ipsos siman inter visum et sol . potest ostia. hoc est ypter m inadiapbanei.ate ve/neris et mercia friaipter minore diapbaneuale Nilus truncis Eliter pos Pici Φ hoc est ypter maiore propinquutatem lime ad nos:vn vos videtis si alis opacu ponitur iter oculu et visibile:quato illud opacu est spui tus oculaetato maioresur fiuius occultat: et quato est remor ab oculo:etypinquius visibile tanto minore parte visibi, lis occultausic in xposito luna Ipinquior visui posita inι ter visus et sole: sensibile parte solis me occultare. Genua aut et mercurius remotiores a visu:etaepinquiores vi fidi, litissoli minore parte solis occultantiet ita parua Φ non pter boc sola reteclipsari. Lialterius scieati estvi, ut aliqui pbilostyi no perceperunt octauam sphera moueri pluribus motib feci unico. ab oriente in occident :uisierunt spbera octaua esse ultima: r nulla esse ultra: et etiasypter boci. erbabet pres stellas ipsa est nobilior a friper piis os esse supma et vltima.alu aut pcipietes octaua Obera pluribus motibus moueri. Uno FG ab oriete in occidente superpolis naud uisci edo in die nati una re alutione circa terra. o aut moueri ab occidete in oriete superpolis fodiacvcentu annis gradu vno:moti erant alponendu ultra octauum nonu:quem vocanti mobi/w:s dicunt moueri unico et simplicissimo motu ab orieate in occidetem:s quidem p mobile a ducit motu ocim ere diurnurra edo ipsa 3 secu ab oriete in occidemeterea consimiles motus in orbibus planetag:sed . octa. ua spbera moverab occidere in orietem cetin annis uno gradu:boc est per motore sibi appropriatiuet ita si tr est oeco simili motu orbius planetapvicergo patet I pter quia mitosos imoti erant ad ponendum plures orbes.
in t citati x est una distinctio et
sit istaeis era vel orbis dicit unus triplicitentano modo vest quedam pars celi spherica:non
separata a toto nec supposita liter Histens:illo modo utebla bene dicit vita uberaret sic sim talem intellectu loquolo valde multe sunt inbere celestes. Scfo mocto sphera vel orbis dicit unus: qrest us orbis supposita liter e stens: siue sit cocentricus mundo: De sit eccentricus mu/do:et sic accipit cum dicit.solis sunt tres orbes.s.eccem tricus:deferens solem et mo atri orbes illum includentes: op inferior est cocentricus naudo quantu ad concauu: et eccentricus quantu ad uexu:superior aut eccentricus quitum adcocauu:concentricus aut quatum ad coue cur1icut dictu3 est prius. Tertio modo capitur pro orbe n. centrico mucio: vel pro aggregato exorbus orbis' qui re/quiruntiet sufficiunt ad saluandum olus ius planete:Ogdem aggregatu est cocentricu mudo:tam quam ad co/cania: Φ quantu alcbue; u3. 'primis duobus modis nolo accipere orbe in proposito:sed ultimo modo.nam non est dubium*accipiendo orbem pmo vel scto modo. multa plures sunt orbis celestes in nouem vel decem: sed acci piendo orbe vrimo modo: iuerse sunt opiniones de nuι mero orbium. Nam una est opinio que ponit noue orbes celestes. . septem orbes manet et octauum orbes stella. tum: et super illam orbem non nem vocant Vmobile. Tu ro probatione istius ista opinio lapponinu3 octauus orbis seu octaua *bera mouer pluribiscit . Uno enis mouet ab oriente in occidetem: et hoc super polos mussi. Euo aut motu movetur ab occidente in oriente super pollos iaci in ceruamis unico gradu. LS--nit.
57쪽
reus orbis no mouetur pluribus motibus ab eade in . telligentia: nec idem orbis mouet a pluribi is intelligethssibi eque prato appropria usat Iud satis ostedit Britto. is metapbyiae. LTertio stupponit. *beraiferiirano mouet secunt rubera superiores:scd bene superior mouet se cum inferior eui. LEx his tribus suppositionibus coci ditur esse nona spberamam posti octaua sphera mouet pluribus motibus: cui dicit pina suppo:et non ab eo mmotore:neca plurib' motoribus iidieque pino appropa naesicut dicit laba suppo .nec a spbera inferiori:sicut dicit tertia suppb.relinquis*op3ee nona:que appropate mo uel ab oriete in occidete:et illo motu nioueat secu octauas Ubera ab oriete in occideret sic tuc octauas era moue,tur motu yprio per itelligentia sibi eppropriata ab occi, dete in oriente super polos fodiaci:cum bocu, mouet ab oriete in occidete ad motu none Obere sup polis mundi. CScoo alus est pinus motor.ergo aliga elt p mobile. ins patet per Aristo. irmet bysice.et piitia pat3 simila: et vltra .aliq6 est β' mobile.g illud d; moueri motu unico et simplici: sed illud no es octaua spberaecu3 ipsa moueat
pribus molim'. g pter octaua sphera ori ponere nona: que moveat unico motu simplici.cab oriete in occidente: a astrologi multi vocant p'' mobile. alia est opto que noponit nisi octo:et illa hab3 diuersos defensores diuerti mo,
de ipsas defendetes. ust primi erant antiqui phi: qui non perceperunt octaua sphera moueri alio motu *ab oriete in octa n te:nec quo da veritatcinec quo ad apparetra3:et sic ga crediderut octana spbera moueri solu unico motu: dixerunt in no essent nisi octo spberena; frustra poneret nona: posti stelle fixe essent in octaua:et etia3 qr illa non ano esset necessaria at a ducenta alique; motu in octaua: cu ipsa non moueat nisi simplici motu ab intelligetia sibi anno palaesicut ipsi crediderui. CSed breuiter isti sunt decepti. Ma; exeReri s pluriu habemus octaua sp .ram pribus moueri motibus.Laboriete in occilcie superpolis muleet ab occidete in orientela centu annis gradu uno sup polis fodiaci. CAlii aut sunt qui dicta opionem defendere volun et cuboccocedere octaua spbera moue ri plibus motib sed ipsi dicunt . hoc est a pluribus Rebl Ms eide orbi appropriatis: quap una mouet octauam sphera ab oriete in occidente: et alia ab occidete in oriete modo quo dictu est. CSed breuiter illure no valetinam mi orbi no sunt plures itelliget te appropriate. aliter enis unu3 corpus simplex moneret nati enet eque p pluribus motibus limplicibus aeuius oppositu ostensu; est in pnio huius.etia boc est o Aristo. is metapbysice. eide orbi sunt appropriate se sitelligetici TRliter pol ostia opiosustineri sustine do . no essent nisi octo orbes. Lilli qui dicti sunt:et ς' octaua ubera no mouerer pluribus motidi': sedet, ipsa apparet moueri pluribus motibus hoc yuenit
isto modo:* qn octaua ubera mouet ab oriente in occi, dente superpolis niueuipsa terra mouet interim ab occidente in orietem circa linea imaginata:qua terminat poli fodiaci intantu* in centu annis uno gradu ipsa terra est tali motu mota. CEt si dicere f.quo ergo salvabis motus accessus et recessus octaue spbere:que est imaginatus ibe. blib. dico ia, ille et posset saluari per unu aliae motu terrepsimiliter imaginatu qualiter ibini imaginar fieri moetum octaue labere, et sic oiceret Pyler tale duplicem mo tum terre apparere octauam ubera moueri duobus mo/tibus vltra motum diurnu ab oriente in occinctemiscit; motu quo apparet moueri nicenm, annis gradu uno ab occidente versus orietem: motu alioque3 thebitb vocat motu accessus et recessus:l3 tamen octaua sphera non mo, uratur nisi unico motu simplici.Lab oriente in occidetes. Sed istud non videt esse omnino tullina:qt non appa rei prima facie quid terra sic moueret:nibilo minus forte qui niteret in defensione buius opionis posset excogitare faciis motu hoc euadeat et plura alia dicta opinione inui. tum colorantia. Caliter adbuc opinione 3 non ponerem
nisi octo uberas pet quis sic defendere adhuc sustinedo ipsam octaua spberas moneri pluribus motibus: et dicere in octaua ubera mouet ab itelligetia sibi appropriata ab occidete in orietem super polis fodiachsed in moneat ab oriente in occidete cum alus orbibus planetap:boc Iue nit no ab itelligetia sibi appropriata: sed hoc Fuenit a pri momotore appropria totoIi aggregato ex Oibus orbibus celestibus.Et tunc iuxta doc diceret u per V mobile node r.t intelligi una spbera partialis: sed totu aggregatu oibus spheris ri Q, illiud regregatum ex omnibus sphoris mouet unico motu et simplici et regulari ab oriente in occidetem ap motore. L 31ia opinio no babet aliqd co,tra semiti solus boc in no bene pol saluare motu accessus et recessus octaue sp raeque iuenit ibebub:et de hoc unusti lem tractam. CElia est opinio qua inter ceteras maigis approbo:ν dece sunt orbes:et non plures.Ibatur:quia per tot possumus saluare illaque apparent quam ad ino tum cel unde imagina dum est . Decimus monet unico motu et fimmici ab oriete in occiletem .et vocat p nrobi. lciquo motu omnes orbes inferiores mouet secu Secit. Sis aut mouetur mom yprio:tati motu qualem dicimus esse motum accentis et recessus:et conum item producit in octaua s ero .Et octaua sphera mones motu proprio ab
occidete in orietem: per meridiem super polis fodiaci incentum annis gradu uno:et consimile; Iducit in orbibus planeta p. einde quilibet planetarum mouetur motu prio ab occidente in orictem per meridiem: μ non oes in per eisdem polis:et etiam non omnes equali velocitate: ν non omnes moueantur super eisdem polis quantum admotum eis proprium:patet ex eo . sol nun* exit eclipti. eam:et ypter boc non dicitur habere motum latitudinis. Sin autem planete exeunt eclipticam:intantum in vesti graque imaginaniur describi ab alqs planetis in eorum motu intersecant vestigium quod imaginatur describi a soldiquod non essensi omnium planetarum orbes moue rentur super eisdem polis ab occidente in orientem.
ML QD L . solutio huius argumenti videatur in fila questione primi bustis:qua querebatur utrum tota lis muniis esset unum continuum. CAderationem. non sunt plures spbere ignis etc. negatur cosequentia:nec est simile de uno et de aliori quando dicebatur unus mo rus simplex sin specie .negam con uentia:quia mo/tus p mus circularis inest primo mobili naturalitenalsis autem ratione primi ira obilis. TMedico .. comen, lator fuit illius opinionisaeet ideo transeat eu alqg:sed qua do dicebatur et, frustra ponitur nona ubera.negat .et camsa propter qua ponitur dicta est in questione. I Ad M'. illa bene probat. plures sunt spbere celestes G nouem vel decem.accipiendo uberam 'imo vel seculo modo: sed non probat in sint plures accipiendo uberam vitimo modo.Ille aut acceptiones labere posite sunt in uitione. LM confirmationem. Respondeanir consimili modo. CAds' dico .. extra inimum nibit est:=m . dictum est primo butus.Et sic est finis questionis.
LQuoniam quide3-n 3 utraq3 moueri rationabile: neq3 astru solu3 relinquit circulos quidem molieri: astra autem quiescere et infixa circulis Rrri et Telc. co. XLVI. Ero. VII.
58쪽
paret ex motib' planeta tu oportet ponere orbes eccentricos et epiciclos. Et arguit no.ai ed Opmo cotra eccetricos. nas si sic uere inultu grane simplex posset mo'uerinaliteripias est falsum: et intra eaque Dicta sunt in pino bu .pnari:*si ponerentur ecccirie essent pliara centra vel media sta que grauia mouerent: et sic cuno possint moueri ut quiescant in virom medio nΙ. lite ad neutrum movebunt nalite nutinis motus natis est quies in termino ad que . CS .si sic seque tur in terra n5 eet in medio mundi. ons est falsium.ybaeona:M terra no est in medios cre solis rexquo orbis solis esset eccentricus in udo: et eademnenbesset in medio orbium alio p planetapaeas etia ponant eccetrici nitido:et ypnsterra non erit in medio totius ex bis aggregati. CTertio .si fictuc is celo oporteret potiere mensatione et rarefactio, nem vel vacuaeq6libet illopest falsus.1 bar na.m si ponans metrici d quo* motu movent corpora planeta :ops dum a venita a locu ubi prius erat oppositu augis: relinquere vacuu in loco ubi puus fuit avx: vel fieri rardi factione labere supioris pro rRledo illua vacuu: et ex alia parte qst aiax venit in locu ubi Ds erat oppositum augis: om fieri coden sauoae ipsius augis vel alterius orbis su perioris: l fieri penetratione:*io; mlibet est inconne. niens. TQuarto. si ponerent eccentrici: sequerer si, mo. tus planetapnδ eent inoo simplices: ο est falsum.ybas pna:qr qn planete mouerens versus auge recederet a centro mundi et qn mouerent ad oppositu augis inederentea centru mi ira fie motus eop Meret esse cor situs ex circurione et motu recto: cua citro mini elogari sit ascendere:et centro mudi appropinquare M oescedere.asceius aut et descessis sunt more recti. UQuinto arguit pira epi. cictos. luna no m epicicta3.ergo necari planete.piatia te. netina titu vel magis luna indiget epiciclo ad salii adum apparetia in suis moti uini tu aliquis alisar planetam3. antecedes probar:qr si luna baberet epiciclu3 et moueret ad motu ricthsequerer,illa imago sev ille virbiis pbeus spina, in dorso deberet aliquado apparere euersus: sic in aliquido pedes rent sursuvet caput deorsus:set hoc
est falsum. Em ista 3 rones quidas dicunt negando psoquetia .na dicunt in corpus lune no sori; mouet ad motu deferetis et laicaesea ipsa moverin epicicto p in se retra motu epici cli: sic a portionaliter. Quado epicietus fecit a circuitione circa centru suum propriti: tunc bina etiafecit una circuitione ad oppositu circa centra suu3 a priuiet per hoc potest saluari. illa imago sem papparet minili modo:et nun* euersa.Doc no vale malle stella no irronentur motibus a prus circa centra sua ypria.ergo nec luna. plaquetia tenet.na cosimilis videresse ratio hic et ibi. antecedes probaLnam talis motus stella; videretur esse frustra:cum propter talem motin no diuersimode influorent in ista iseriora: et cu motus superior nδ fiat nisi Ipter
diuersas influeui in ista iseriora.mide in stella sit eiusde nature per torv. similiter innuit in ista 1feriora=m vn Miui pane tant in alia 3. Ccillimo arguit mira eccentri cos et epicripssimul auctoritate comentatoris qui super istum et celi dicit in pluribus semetis: in opinio matbomaticop de eccetricis et de inclis est impossibilis. rimi siti iam dicunt coiter omnes moderni astro, logi et inter ceteros maxime et ibolomeus in pluribus dictionibus libri alme est Liss α- primo exponendi sunt terminini
iactis miti ad pmusciendia est:. orbis ecce tricus: Auia ιιι 1 3 seu egresse cuspidis:seu egrediet ἰs ceti
tri: idem est:dicii orbis hahens centrum suum aliud a centro mundi:sub cuius tame utraque superficie tam cocana . conexa est centriim mundi: lli non directe in medio eiusn quida talium orbium quitu ad utram vel ultimaeop superficiem tam cocauam * couexam sunt ecce stri. ci mundo.Quidas aut quantu ast superliciem eo p conca/uam sunt cε centrici mundo: sed sunt eccentrici quatus ad superficie eopco PI.Quida aut sunt eccentrici naudo quaru3 ad superficie cocaua .co centrici aut quatu ad suin finem couexa.Similiter quid1 eo* sunt uniformis spis situdinis: sicut sunt illi sunt eccentricim udo qua tu alambas eo superficies Quida aut sunt difformis spissitudinis: sicut sunt illi qui sunt eccetrici in udo quaru ad 1eox superficie3: et co centrici qua tu 3 ad aliam . Sed epici, eius dicis mammas eraeiistens insinficie eccetricusub cuius superficie conexa no est centrum mundi. 3stud posset declarari depinge do de hoc figura vi pariete. Sed cubis cocetricus muta dicit ille cuius centru est idem cueratro mundi. notandu . tam in epinclo in in eccentrico assignant puncta distinctaMuna mu3 oicieam sicut ille tractus qui magis eleuatus est a centro mum di. puctus aut sibi oppositus dicit oppositum augis. Sed puncta itermedia ster illa dicunt i studines medita
lem moueri in eccentrico:nec op3 ponere motat in epici,clocu3cocentricome cori ponere im moueri in epicis moto in earinco.Pharma per Olibet istopsine reliquo edtingit saluare apparinia in motu solis.gnullae isto; ne cesse est ponere ad saluanda ea. na nota estatis patet per Dibolomeu dictio e tertia alme gesti minoris rebi demonstrat et, quot isto modo; est possibile saluare am, retia ex motu solis. Lin soad saluidum apparetis motu solis necesse est ponere sole hie eccetricu sine epici clo vel 'centricii cu epici clo vel eccetrita eii epiciclo. i.
Damnqr nisi altero istop trius modop ponamus sole moι uerino videi posse saluari diuersitas distatie solis a terrar ministest sub diuersis gradi odiaci. vnde istis tem ribus qu sol est in line geminop est magis remotus a terara Φ qn est insecapricornixu ia; aux solis dicar eemo. pe finem gemino*: et elus oppositu prope pn capricorni. LEcbo a bamrboc idem ex inequalitate motus solis.m orbe signo*:que certis deprebesa est instrumetis.cuenis in suo defer te equaliter moueaΙ sicut ex naturali pnci, s suppone dum ethno potest moueri in orbe signop in equaliter nisi detur ust habeat eccentricii: vel epicael vivet utrunq3. T 'tio. c idem cognoscit ex eclipsi.na cum aliqvado terra inter solem et luna diametraliter cotingat interponi luna nullam vel panias babete lat studine: et ta/men luna no patiatur ecthmm: et aliquado facta interposi fide et manere latitudine ea de patiatur.Alia causa dari no i nillinumbra terre aliquado ita breuis est et eius corpus no potest attingere corpus lunaeet aliquata est umbra longis r in tantu tunc eius conras obtenebrat corpus lusne.abbreviatio aut et elongatio umbre esse non potest nissper appropinquatione et elangatione solis a terra. quanto enim allicorpus lucidus maius corpore umbroso rpiniquius est umbroso: tato umbra breuior instineo*radeti pinquius uniunLqtato vo remotius:tato umbra fit longior. CDoc idem sila babet ex diuersa longitudine solis a terra:que fini viam geometrica; innenitur: sicut patet in
quinta dictionea egesti.c.qntodecim O.
ad salirandii apparentia ex motib'aliri: sex planeta Fro
59쪽
nendus est ipsos bis epiciclos cu eccentricis.1 ba .n1 aluterno appareret modus quo possemus salvare . illi μω ne te aliquido sunt magis distantes a terra: aliquado intinus: et aliqii sunt retrogaditatiqn stationaria:auqn directuet aliqi Icesstitiae epta lunaque no dicis stationaria nec retrograda:u bene dicat cursu velox vel tarda.
resorbes celestes diuersa habetes centra: no lamessi pter hoc sunt plures termini motuu grauium simptu:qr no cui iusti torbis celestis media est terminus motuu nalium
grauius limptri locus ipso* nati aesta sola unu mediu. s. centrii totius aggregati ex orbibus supcelestib'ub dicitur mediu mundi vel uniuersi:et ad illud tendunt simpla gra.
scdam negat pila. ada batione dico: et, terra est in medio totalis ubere cuiustibet planete: salie quatus ad centrii sue grauitatis:nec obitat . terra non est in medio eccetrico*:qreccetrici scindunt in orbibus totali lancitam. Cad territ negat pila.ad pratione dico: ν ro imaginatur mu falsus. imaginat ens*mot' eccetrico; fiat circa centrum sti:M. quilibet mctus ecce trici defere iis otinue maneat ineata remotione ad terra:et illud est falsum:nec ponis ab astrologis:imo ponat eccetricos moι ueri circa cetra ypria:circaque et quelibet tacta eccetris cop ptinue eande seruit distantia:et ad tales motu saluanoMoeserui ut nobis eccentrici difformis spissitudinis in,
fra se laluci tes eccentricu spissitudinis uniformis. Casquarti negat pnaalybatione dico: Φ nb omne elongaria centro mundi est ascederemec omne appropinquare ad centrii naudi est descede: e: sed solu3 elogari a centro infra cocatim orbis lune vel sivropinquare ad centrii ista concauu3 orbis lune est ascedere vel descederemo sic no est e planetis:Ῥifra cocauu orbis lune flant cet spinquiores vel remotiores. I finaliter ista; rone iam soluta taliter qualiterque nosori vadit cotra eccetricos: imo et ii et magis cotrae cictos: suppositis Dciphs nglibus:ceteris reputo fortiore.sicut g bene velle3 deduceret ut mibi apparet. Ead aut1 luna no b3 epicae imai egat ansae et qn di citur:tunc illa imago etc.breuiter ergo nescio ad vi de illa imagine .pluries enim inspexi luna et bene vidi ibi quadam uia nigramulis in modo potera ibi apprebedere imagine3 tale3:qua sidam dicunt ibi apparere. Limagine viri habetis polus spinap in dorso: nihilominus qui caddensit:pro saluido illud p talis imago nb appareat eversa potest dici: aeb Maccidit 13pter motu lune speciale :qua mcirca centru ypri ucotra motu epicicli:Mut ictu erat in arguedruet qua do dicebat:alie stelleno babet mot' pro, prios circa earii centra ypria.ergo nec luna .negatur pila.
na luna no omnino est eiusde3 nature in suis sitibus siciit alie stelle:et ideo ipsa xvna eius partei't aliter istuere: et aliter sim aliam P no possunt facere alie stelle:et ideo ubmitu si ipsa luna ponar moueri circa centru pNH:etalla stelleno.CAd vitima. Laa auctoritate cometatoris: beo ν ipse negadus est in bociet no miram: qr ipsemet dicit super is metaphysiceu, in tua te sua sperauit stringereas alia astronomial bibolo mei ponetis epiciclos et eo tricos:sed in senectute de stan et ideo iutilis debet eius positio et 8batio hic reputari. iEAlW aute negantes epici. clos et eccetricos no fuerui:nec sunt.ssa abuc tales fiunt ni. si sopbiste verbo iusscut beu sunt multi gal pauca resputientes oe facili enunciant: et sussiluas stas imaginationes euomere primul. Et sic sit finis diutus pntis qonis.
CQuomsi aut celu3tala. corpus eiis 3 qaueda divinum:ypter bocri circulare corpusq; natura ei remoueat. Duic aut nulla possibile manere parrent: neq3 uniuersalirer: nem sit naedio re. Tenu cometi .XVII. Questio. VIII.
Sint tri U Hu Lu, laque cocemut motu coluet sua* anu tam malaa: sicut sunt orbes: . minop sicut sunt astrari quatit aa 6 volo qrere tres cim Ones.stima est. viruomne celusit mobila:vel fit ponedualiq6celu quiesces:accipietoceius pro os e ce lest Ecbo.um3 cerim moueat cum fatigatione et pena. ramo.Wnim ista cosequetia sit bona .si talu mouet neι cesse est terri quiescere.Quarto.Wru ista se, a sit bona.celu; semst monet argo necesse est ipm moueri plibus motib'Quinto.mm3 is apsequctia sit bona. si necesse est esse gnones et corruptiones bic iferiumiecesse est esse plu, res moras celestes. Buxo.utru3 morus celi ab oriente in occidente sit re laris.Septimo incidentaliter. utru3 ois motus natis in fine debeat essevelocior in in D'octatio. utrum sisere celestes diuersis moueant moribus. nono. utrum corpora celestia suis motibus causani sonum . de cimo. virum spbere inferiores planetap debeant moueri velocius motibῬprqs:. sphere s eriores. Undecimo. utru sol et luna debeat moueri pauciorib' molibus Φ alqplanete. zuodecimo vim sphera solis per suu motu3 ma/gis calefaciat istat feriora m alie spbere.Tredecimo. virustella moueant pscivellatu ad motu sui orbis. t tritis,' ar pino . sicim sicut dae Aristo. in iri mouet circulariter: sed tale mi moneri ad una pie vel ad aliaue indiffere ter vide. a. in
nate moues at una sertintingi n5 ad alia et no a catanee a fortuna: cu semp sic moueatur. Ideo q reda est ratio te4:qtiare sic magis mouea iaci md ptri in ad aliam:et nopol illius reddi ratio exple iit op iferi qr nullo mo de bemus oscere γ determinatio celisit st ista inferiora: imo totus iste muffusiferior a comis suacelestia regitur et emat.Nec illius mi reddim ex me corpo* celestiunia st dextru et finis mueri: ante et retro: sicut vi velle arist. qrp 5:etnbpaliua ipse nitit pdicti accideres redderero.
ad retro. d ista rbmon vi sufficeremia recureamus ad alis cetu gestis eo Φ nun*posset una pars celi ad alias pres eiusde celi moti pumire.Ergo vi et oP3rteat ponere celli quiesces Mr p illad poterit valde bene reddi ratio de icus. Midenis cetu quiesces beret in diuersis suis pii,
bus diuersas influetiasyprietates et virtutes equas duoeent poli munduet una aliae et nobilissimaque vocaretur ante:et opposita retron qui alia post illa3 nobilissim fiere iter ceteras nobilist que vocaret 'extru 3 et opposita sinis strussit tuc diceret . ois pars ceu more et ect sub illo ooxtro celi uescetis appeteretneticlinaret naliter ad Nil, fie rei sub illa die nobilissima celi gestetis: que vocat ante:etitan aliterque l3 pars celticipios motu sinua dextro:liue eti, sui circulationae mouet aa ante:qr na it edit ad bono rabili'. CScso.ω ω a se movet localiter os die lacu asezet tu ultima ubera mota movear o se localiteripatet νmoues a sci et no allo motu in locali.g ipsa vitima sphera mota debet me locu per scis3 bocno haberet nisi sua eame et alias eran, mota ebtines ipsa steti diffinitio loci est
in locus est terminus corporis cotinetiaeetqr locus m esset mobilis V pbysi.videt in sup omnes s eras motas sit una sphera imobilis. nec valet solutio qua aliqui ad hoc
adducun23 . vltima uberari lacu fiat orcino eius ad
60쪽
cremim satimines terrauit terre in ordine adustimam sphera nullo mo coueniunt xprietates loci.nee enim sibi uenitcbtinere liuatume cine equale locatori sic dealqs: et metia per ipsum locu et nisi is debet ordinari motus localis naturalis: sed motus celino ordinatur aliqualiter
perip terra adeo etc. Tertio amissi per se mobile est per se fixu3:imo indiget fixione paliq6 quiesces: vim in libro deni otiNataliu3:sed corpora celestiano Mi uno nem ex ipsa terra: sed magis eco reos in celestibus omponere celu quiescens:et y se simin:per Ooia alia d fit si ιnone. CEt colirmatiqrpolos mudi risi refixos et imo.
Diles:mo in spheris planeta a nulli poli sunt filista duplicri motu illa* spbera nec et in ociana sphera Iet adtracilla fici astrologos monet plurib' motib et vis nullius celi moti poli sunt imobiles gut in preterris celos motos ponere cela3 imebile:in quo assiFant poli linobiles. LQuarto.na videmus ma admisatate in fructib'minoridi bolum: in plibus algs iter oriente et occidet bus polus est adbuc equaliter eleuamaesta illa diversitas non pol saluari per spheras mobiles: et stellas que sunt in eis: cu omni die redem oriani stella istis et illis:sed illisil sunt versus oriete citius ille stella oriun Det tardius illis il sunt versus occidente.g vides. ad saluadu dicta diuersitates
oporteat ponere preter si eras mobiles una imobile:que moriersas estis partes: quas bue fixas sum illis patrus sit in talis diversitatis talae patriam. UQuinto.nay urone no videt esseca:quare una pars terre esset habitabilis magis * alia na lilius causa non pol reddi ex celo moιω:qr redes pres ceti volvvni circa una parte terre me est habitabilis:et circa una aliam que est inhabitabilis.g ops De hoc reddere tam ex celo stelactexui' una parsque est iup nos hue inuentia et dominia sua salvae aialium et plan/t armet alia maWsbue minius e regatione stet y. LSemaria dic ut astro i . manete maiore bnt vitetua tem in orieter*qii sunt aliquarreleuati sua oris te: secthoc no mi esse ei pie celi moture cis eremote ea. dem pars que pmo erat in orietiniostea est eleuata cu pla/neta Mop3 ut vi et, B sitost nam celligescetis:a, in oriente
aliam habet influentia: et in occidente aliam. videnruresse illa me diceban E
cessi quiesces: utique ipm eet corpus nate sicut ath celuet cucullibet corpori naturali debear aliquis motus naturalis: tale celus no esset semst quiest seu mobile. σS u. lud celum .si esse deberet re nobilius cellis motis : postlesset iust eos:et cotines eos et dans eis virm te' primar, gula. CSed probo innoair mot' est prior et nobilior ste,
te: sicut habitus Dationeaei videri corpora mota Sinaliter nobilioraqnies bus. de tem ponis ciuesce, Trique est ignobilissimaeet sie ad positiones illius celi imo, bilis videtur seque. Om esset nobilius atris taliaeet non esset nobilius alus celisaeis implicat.CTertiody-oelum esset quiesces:ta me esset mobile ybaturni deus γυset ipm mouercimodo videtur inconeniens . potis, adactum et plactione cuiusmodi est motus: fuisset isma to eo tepore eterno ideo videi esse lac uenita re tale celavqbniino fuisset motu .Breuiter xpter istas tres rationes Arist.cocessisset omne cessire mobiiciet nullu in imo bile. rastra Primo factas: ms pncipia: sic re
magis mouerer ad una partessi ad vitam moest ex parte
celi quiescetis:seu π parte stelli r que aliter Hiluit Luna parte et aliter in allavsicut prius declarabar in Umbum ala itellectina in ordine ad corpus.Et ypter hoc una
pars celi dicit dextra:t elia finitar Met ilia ante: talia re
tro.Hermo est a denta permite ad sinistrum Ex hoe estur celu taliter mouetur qualiter mones.sosset et dici: in c e et ex libem voluntate intelligetis mouetis.stbam dico: et, ultima spherano mouer motu localus3 bene mouet motu eiusde species cu3 motu localude hoc pus ruit dictu in pmo huius. CEd tertia dicorin celum no bsfixionem opposita motui sed b3 bene trione motui rectori,posita:et illa sufficinetb3 illam a stansi: et a deo.CQuaεdo aut dicitur in de monNaiatur aemne motus indigere aliquo fixo itelligit de motibus alatiu3. Cad quartapetad quinta simul dicendu est:*abe molle ordinatu fuita deo: sed quo niuster maneat vel varies talis ordinatio dicam posteaecu tractabo qones de meeli sicut est terra. CAd ultima dico:Φno est ad spositurm si esset celugeoscensauc alibi et alibi habitates: haberet in suis oricti sali1 et alia plaga celi quiescetis: et ita etia in suis occidenti, set in suis meridiis' et in angulis terre et in angulis mocnsEt mota astrologice iudicdtes aspiceret ad ast nνtia in suis orientibhet uino faceret ad spositu virtus inalis vel talis plage ipsius celigescctis timoreCa aut quare planeta in una premi est vigorostor φ in alia: est alius et alius modus pncaedi suos radios sust ista iseriora :qst est in oriente et qfi is in alia precelint sie est finis qδnis.
CHdbue autem sine labore propter neq3 una indigere violenta necessitate et L Tu comin/ti tertii. Questis. IX.
M. uuia1,1 1 ceri mouearis pena et fatigationearipuimo. sic ius mos uetur is resistetia.gceris moueris titigatione et pempta tenen*remetia est causa initionis et remissionis potetis moti
laecans probatisit celiun mouercem velocitataeet in certa velocitas sequatur certu portione potentie mouetis ad resistentia:sicut rem physicop. videtvr inceri moueatur curesistentia. I Et firmatur hoc scdo:M nisi celii moverescin; resistentia sequerer . moveret velocitate itinstar boc est fessu3.ona prohatvri ex eo . pote tia naturalis mones sine restifctia moveret velocitate in. linita: simi solei dici de motu grauis mplicis in vacuo.QEt cofirmae eterito.a circa idem mobile sint diuerse virtutes diuersos motus in ledendissile sibilauice rem nuntiet quada violetiailamnust qua causar fatigatio: sea sic est in celo. na motor diamus qualibet spbera planetapino uinet inclinat ad unu motum:scilicet Diumum:et altermot scilicet proprius mouet et inclinat eandem uberas ad alium motri. in obliquo circulo contra Diumm .ergo illi motus et illi motores si inuice remuniri est simile mcut videmus in animalianima enis inclinat ad .motu; naturale de isto loco ad illiri locu34 et inuitas corporis )nclunat alam; motu deorsum: et bee lalinatio resistit momique anima uendinet ypter boc animali accidit fatigatio et labor. cofirmar dita quarto:m Aristo dicit sc huius
in dancto eam quare superiores planete longius tepus amponut in pficiendo suas circuitiones O manete inferiores quatin ad suos motus xprios. e enim dicit esse: qrvsti, m a s era motu diurno mouet velocis mei intu; ad
illum motus assequunt labere planeta*:et sic qr ille moi velox vide resistere motib' xprus:et magis vitii posse resistere spheris inquiorib' illius ultime sphere: ideo ille tartius mouene motibus suiu in s. de laminus triginta apponit annos ad perficiendu mas circulatione.liuna aut que est infimarium me sem istam .ergo videret,