장음표시 사용
1021쪽
L I B E R XV. Io I rotare pri*nt ollism,aperit: morae crus scissitantiabitis espondet, arbitrarise mortuam matrem: narrabat stae o uiderat et audierat si muls fiebat: illi in iocum rem uerterunt, partim irridente partim consolantes: sequentidie cum nondum accepisset nuncum de illius aegritudine. de morte certior factus est, quod ea ipsa hora expirasset, qua ille haec praesenserat. Abesi Cardanum oppidum a Pa, pia millia passuum quadragintaduo: uir ille minime mens da aut uanus,llelsuper'mostis: qui nihil unquam alius praeter naturam uidi si aut audi sese referebat. Quod autem supra omnem fidem est, manet g nunc, Millieris ea
admirationem, maximam apud omnes qui uidererni, au iusdam mi- dierunt facit,si mulieris cuiustam plebeia nomine Mara rum. garitae, uxoris Ludoviri pictoris: manebat olim in porta Cwmana,nunc autem is Porta noua . Ea per urbem vadit ad eos qui illam uocant, oe daemonem forium habere se re,
fert, ea non ire secum nisi rogat , discedere, quandos
permultos messes,deinde reuerinals hic est quaestus eius: introducta enim in cubiculum, lulset ut illum uocent, est ima terrogent Ur uero condit caput in sinu,rogat : uocat autem illum materna lingua, Signor caualter, quod Latines Princeps eques: ipse uero tandem respondet non prope
ipsum muliere, sed procul, qua uox e muri foramine proadeat: quod si quis ad locum illum accedat, e litibi resonat vox illa: porro uox illa verba nulla habet, nec quicqua s,gnificat, sed exilis ac tenuis, quatis ligneorum mimoriet paruorum, quos uocant materna lingua magatellos: stridula enim est: ipsa uero mulier interpretatur qua audierit , suo more.Diciis aliquando uidere eum. Dicebant mulieres cuquibus habitabat, eum daemonem illum cum linteo quana
dos colligere, i sum labi Am eius solitum mordere. SatirRR s constat,
1022쪽
too 2DA RERUM VARIETATE, stat, illam ubicuns habitauerit musam fuissὶ omnibur, adeo ut illam comonytrare nollent, nec ullius nomen audisre: ipsam uero mulierem labia opiab vellicata ex ulcerata Lubere. Eris S amus fucim esse, sed non tantis'mus, ut modwm quo id sat intelligere potuerimus: quamuis multis iam annas publit e tales proturas exerceat. Accepimus ause m abde dignis, qui illam uiderunt, artem esse qua vocem rectediit. Existimo tamen vix posse fieri,uth qnis mentem a. hibeat, exortum illius unde sit,non animaduertati stre, trux In Angermaniae littoribus rupes a specus cim tum horia littorib. rendo no Arunm o uoragna mae scopulorum sunt, et stibaqua. ut qui eas charybdes impegerint, omnino obruantur, quit Oluus. Et qui etiam prope accesserint , strepitu nimio obsurdescant, o pene mente excidant. Sub glacie etiam, minum ac lacuum, cum fatiscere coeperit, subius tonitru fiam lis sonus extruditum quo audito, qui illi incumbunt, Aa, tam uasa colligunt. In areio enim uapor conclusus talia esficere solet ex haut autem semper aqua: s glacie autem
O CES sunt aere percusso cim re dariore. Aer aute perpetuo mouetur, ideo, etiam funus perpetuus est. Indicio es , ut Priscianus in Comentar xsuper librum de Seri sibus Theophrasit, quod obtura,
tu auribia, aerem qui natui est fonantem audemus. Sonat Uicur perperub ses ob exteriores sonos non sentitur1Jonis interior: leuissimus autem sonus exterior multo minus,nam
gratis aurib. ab eo qui intus est Neditum coadora uer.
1023쪽
nonpotest exaudiri. Ob hunc igitur fonta quoties vapor Hiquis aere in uet uelo eius, sonus abfp causa manifesta exauditur. Ais id prodigi, loco est. Tia1 fertur enim spiritus csimagine aliqκα maxime proprij nominis, quoniam illisee,
ventius assuex us, de nos uocari existimamus. Sunt etiam ali3 soni uoces s mirabiles: libet autem no Voces quae referre exempla, quorum alteru non ab ile est uisus pro, n o nisi proprietati, quae accidit in nebulis: absentem enim oculus uidet eul audia uac remotam, praesentem propinquam non cernit, quonia ruriis illa obsimile quippiam in Mocibus contingit, cuius tantecussa obscurior uidetur: nam Anguarta refero in uinea vocem ex aduerso auditam, quae femper in altero termino
vineae esse uidebatur. Od si duo alterutrin starent, quia libet uelut ab alio prodeuntem audiebat. Quin etiam quaeadam uagae uidentur uoces,ac quoi dolentium ac suspiran, trium, nec ut prope accesseris ibi audiutur, sed procul qua ι fugiant. Nκ Ut hic ledius audientis, quoniam pluribus Q idem euenit: qui autem sunt hominum errores ijdem
proprii sunt illis: quare nihil tale potest esse sonus.Sed quea
admodum Gryllis hinemdes Depentibus, semper audimus eos q*i procul absunt, silent proximi prae timore: ita con. ringit in his uocibus, fi modo uoces appellare fas est. Inde
ad daemonas hae ob admirationem referri folent, aut an iamus iam defunctorum. Referebat M. Antonius Maiorae Eupali I xsul Aprili mense audiri in Expilo lacusonum seu uocem eus matrem.
eiusmodi, bh oh ob bb ὁb, sed longiusculanx, ita ut exetrema uox concisa esset: obis annis res enim singulis au4ditur, prouentim uberiorem omnium sequi, uini tritici,ae ratererim. Igitur cum haee ut alias dixi etsi ita non efὰ seni,certim tamen su esse posse, quaerenda est ratio : num
in religionem talia uerti solent. Haud dubium esse debet
1024쪽
percussὸ,uysub aqua uel in imo ac fundo sonare, sed obsSonus tran tuso sono, quod experti sumus: adeo ut concusso sub ap astro omnis corpore, aer φι tibissonat, tranfits fonus in scilla aculementa. rursus in aDem. Itas conca e acto, accedeme uere, imo, in aerem conuersost sonitus . nec necesse est semper aquam feruere ob id, nam frigore aquae dissipatur, aut extraxi tur uapor bd si dissipetum motum in aqua concitat, sed non uno loco uerum per magnum spurium, ut deprehendi nequeat calor uero ille fertilitatis plerunque signum, quod omne solum aquis abundant,ubi inculuerit fertile sit. Sed iam redeo ad primum, quod causam habet obscrιriore: nea Irebulae eui cel be enim est ex arvilibus milia interpretari. Cum enim p 'eul non nebrita procul uidetur, non prope, hoc comi t qua bra, prope uide dias ab oculo prodeat, qui non potest ubi debilis extiterit,ant . penetrare aerem doctorem: ita fit, utcumsonus leuis imis uersum aerem agitet, procul quasi sentiatur, couersa quasi ratione, quoniam qui ex longinquo auditur, quo leuis apeparet: π maxime cum tardo motu aduenire uidetur. Graa
Diores igitur ac submissse uoces, procul sentiri existimantihur. Accedit, quod sonus is ob motum aeris ea, impedimens tum colligitur in extremit, ut de Echo diximus mihil autem impeῶ quo minus maior et uis reflexae uocis, quam prina ripalis: quoniam quae reflectitur,colligitur principalis austem dissipatur . lassicio uero est ubi resectitur, non posse exaudiri, sed procul quod neque in echo hoc cotingat. Tot igitur Cr tanta ad ementiendam uocem in agro, quae proacul exaudiatur, prope autem non, accepisse oportet: ob id rarissis ne cotingit: prope autem nunquΞ, nisi uitio bominas. Verum cum multa casu fiant, quae omnem superant comgitatione idcirco fit ut etiam in miracula referatur. χιod uim mihi contigit calensis Iuno,dam hae emendarem, ta
1025쪽
LIBER XU. rooycere non grauabor. Forte fortune intentus bis cogitationibus,acane uilloso Belgico qui e more superi enost, de , cumbebat, dum pulices excutere nititur percusso ostio sub
aurora experrectus eram: sim interim sentio clauem in se, ram introduci, expauesco,ta iure merit ὁ: mseu latro esset, de uisa cum ageretur, seu id ostent m esset, tiraendum mihi erat. Interim clauis non circumagitur, sed paulo poli rursus uidetur introduci iam tunc confirmor rem hanc esse praeternaturam,ut crederem. Surgo, narro haec domestiescis, quid plura' illi mirabilia audisse tesjantur: multa erant quae audisse sibi persuaserunt , sed multo plura addebant.
Quid amplius iam tota domus plena damonibus erat. Diecebam ego, ii mirum, omnia mihi conuerso ordime eueniem: alijs enm cum domus infamis istrepitibus fuerit, ex edificatis nouis muris purgatur: ego cum nuper aedificauerim, quae pura iam esset,eam pollui. Sequenti die ecce canis rura
fus di cum pulicibus rem babet ostium pulsando, Veragefacis: tum sentio rursus clauem induci in seram, sed non tam exqui ite: tum ego sedata mente ecce dico daemonium ridi ulumsurgoin experior, in cardinem repagulu laxius mcidebat: quod compresso ostio Ordini affricatum, im
nem inductae inferam clauis exhibebatuta egregius hic daemon in uentos evanuit: nam canis ubi excussisset pulices, fen in ostio harens ais illud comprimen repagulum a fricuit cardini. Multa igitur talia quae omnem effugi ut rauo avem, casti cra natura sunt: duibus indocti aut superstitiosii, aut timidi, aut nimis praecipites, Bracula sibi fingunt. Naturale quoque Hr, ut uox per fornices transferatur, cdeo ut si quis ex aduerso cubiculi constitutus sit in anguesto etiam siub Ja uoce loquentes exaudiat,cum qui in me, 4io bint, nihil possim audire: nam uox parieti parens pro
1026쪽
greditu uelut aliis de hasta didium est: quamobrem foris
nisesplanos s. oportet,non autem lunatos.aut inaequales.
Et quanto antiquius cubiculum fuerit, eo melius, quia scacius , manifestum est autem hoc modo, posse dolo sciri se, ereta colloquia. Quia ergo proxima adhaeret Iri sente muro in uertice, quia rotanda aequaliter fertur, adeo ut nihil referat ac si prope fores,quia aequalis non intercipitur ulliabi, quia murus biccus facilius resonat sonant enim quaecunque cica clare, hiamida nequaqua. Ergo auris ipsa ut maugis haeserit parieti,eb melius. Hi ergo adpropo tum arguamentum hoc reducam, qui nesciunt nat ales cassas, admiraculum hoc traducunt. Mons d lo In Calidonia regione Scotiae , mons est nomine Dolo, rosas. rosus, in quo noditi uoces qua b hominum excruciatorum exaudiebant Ar. an daemone aut animae defunAtor cur
enim ibi omnes'aut pars tant et, cur pars' an ideo quod maiori spacio omnes indiguisent Ergo uapor erat tenuis, quisensim statis p temporibus prodibat: nam si plurimus. crastus extitisset, die quos fonum aedidi Ft, idem nona auctus non iam inge secentium bominu speciem,sed bo tus speciem fecisset. Tanitru diu Tonitru naturalis profeAb res est, i s diui ione nua turn si quid bium meque uerbmultiplex haec diuisio esse potest, quoniasisnisicen ex eadem parte exaκdiuntur: contigit tamen ut in diuersis partibus imul fiant: ais eo modo te pluribus unust, quod in longum extenditur, uelut contigit sub initio Septem. bris huius anni, magis autem hodie vigesima scilioet octaava rnensis Septembris anni M. D. L U. erme enim per duas horas perdurauit, quod unum alteri succederet ais troage. returist hoc ob denses nubes quae multipliciter magis ars
in minima diuidi possibat: timuero multiplicibM uentis, sti
1027쪽
ex diuersis partib. exoriuntur, perpetuo successu hunc
imaginem reddant. Itaque quamuis naturali hoc sit, hi taumen ultra horae metam extendatur, prodigiosun erit, quoaniam fui natura torui in breuissonus ob fit enim ex impetu uenti nebulam lacerantis, ut diei: HI: uenti autem impetias diuturnus ese nequit si uitur contingat ut ultra horam
extendatur, prodigiosis quippiam ignificat, stellar m
confessim, quae mestis ex partibus uentos simul excitant acres, simul necesse est concursura fecundarum causiurg eiusde est motum derivari ua haec inferiora, ita ut infra breve tempus contingant in ea regione bella ex seditiones pluribus partibus, fiat maxima desolatio. Vox ipsa maxim frangitur inani, si obstacula ad in in si cubitispatio conclauiorum ostia distent, uox eraeerius occlusis ostris non exauditur. Ego tamen tutius expere iussum solidum obctiaculum ueluti muru Sin autem fora amen aliquod sit,aut superius pateat, uox non intercipitur. Multa praeterea accidunt quae ratione carere uidentur, ω ob id in prodigium referuntur. Anno praesenti die uige imasexta Aprilis , sequente uige maseptima nocte, auet diui 'epitum quendum uelut excutientis pennam id ii ascirciter quindecim uel uiginti: ter autem id contigit, nec quicquam notatu dignum subsequutum est , nec causam possum uenari. Ita multa circa haec contingunt, qui rumcausam coniecitura assequi non facile est. Nec tam M praeeur naturum facitu uidentur. Si en m daemon esse, cur in lauce haec non agit cur non perseuerat π quid molitur his ictibus' An ideo agit in tenebris,ut nor terreat s an quia in luce ni deri t et f
do uox intercipiatur. Soni quora caula ob scura est.
1028쪽
too 3 DE RERUM VARIETATE. Spectra
quot modis fiant. Spectrum nrtificiosum
medio,aut re: nes enim plures modos estinuenire. Vt uerb sensus certa ratione
mutetur, difficile est: tu incerta, facillia
mura. Medi uerbaeum Sole illumina,
tur, dis cilius mmatur, quod Solis uis potentior sit: ob id nodiu faciliusspectra βunt illusonessen bus. In rebus autem ipsi multis modis contivit. inae igitur adstrifus atment,nunc omittam, quod non solun ut dixi)ad inacertum genus tendunt, sed quod non unum tantum sensim mouere possunt, sed plures, aut alios, at op tinge diuersos, ueluti auditum prouisu. Dictum est a sit de hoc alius. Praeesterea de magicis inferius tractabisnus. Relinquitur ut de re ipsa dicamus ex medio. Di im est etia de medio alias. Sed res ipse a natura sua multis modis mutantur, ut in iocus lutoribus manifestim est, ob thelocitatem , aut instrumaenata quaedam. Nox uero uidetur barim ineptiarum mater. Veru litui ineptiae Ant, etiam quandos magnarum, imo maximarum rerum causaesunt praestigiae. γε luti contigit Cenetho secundo Scomm Regi, i cum Picti patrem Alp num captum occidissent,ita ipsum Regem timore perculses, cum persuadidere non posset subditis ultionem nam maxima pars nobilium est militum regni paterno praelio ceci serat) principes Regionum conuocatos benigne excepit. Inde etiam bosipi, iis π connivio dignatus est. Sequenti nocte in . Vtila illo,ri cubicula, iam omnia flerent,sinvios immrtiit hconi,nehbaolo in manu dextra ex putri ligno , quod velut fax
1029쪽
L i. 9 E R X v. iis δῆsplendet in tenebris hoc enim alias docuimus ueste ex eo hiopiscium non desquamam, quod a ipsum. noctu mirunt
in modum splendet, tim maxime baetilo auxiliante est auSi in horum piscium magnorum in Moria ingens copia inusinistra, quae ora admota erat, ingens bovis cornu: nam Cytalia ih ea infula cornua boum esse declarauimus. Hi ois inneI per cornu reboant horirenda uoce, parendum esse M. P, Pictos daturos panas scelerum, uictoriam ingentem aipua Scoros flare, se nuncios a Deo missos. Facile fuitso amnolentis imponere, quum neque uenientes, nec abeuntes
uidere possent: nam uestem inuoluerant, dum abirent,baaculum absconderant. Ubi mane tientum ad consilium est,
quisque narrat, quod uisisset, audisseis: sed Rex metuens, ne fabula prosiret in publicism, ob id p detegeretur, priamum docet id sibi etiam usιm,deinde cauere illos,ne diutunitum monita promulgado calesie numen haud dubie protipulum,infensism redderent. Ita pne e fucum agnosce te, in bellum consentiunt, fuit, euentur non mirus, quani oraculo diti ino responsens: siquidem uicti Pictu semet, bis, terver ad extremum deleti sunt a Scotis, ut ne reliquiae aut
Aliud,quo plures Gifimi: scarabeos uel te tugines, aut Spectrum cancros coemiteri,s praesertim spargunt cum exiguis can2ea se cundum. lis: alijsubtili ut mortuorum capitibus intra congcint cana delas, horrendum p faciem praebent. Si autem locus iurum dorsiis candelae exiguae annectiantur, terrorem leuem affarum. Igmsen saltare uidetur Aliud, tuo chirurgici etiam fallunt&r,existi murus uul. Spectrumne ratum membrum hau dubie octini manus ic medicamen tertium. inficitur, ratione constat,ut pleras experimento, o usu: talia plurima ed cuit uir Graecus natione, qui ad nos pera S S utarit,
1030쪽
Olo DE RERUM VARIETATE, uenit, qua tamen folum ioci causa fiunt cum nullam asserunt utilitatem. Ratione igitur laoniam in uulneribtis casuιtas, sanguis,ais nerui nonnunquam spectari solent sem. per autem ferme uulneris labia. Caritatem ergo prominentia lateru mentitur e fantum nil ,aut L cca, uel cmanabaris, opi e fanguis draconis: neruos fla cuti er curams, labia cerus,resina, sepo, uel cera alba: hac autem exspermento. Vpus ornat fallaciam.
Aliud, quo omnia quae in domo sunt, moveri uidentur, ut terraemmus tempore,sed solus uisus in hoc fallitur. Prismum quidem laquearia parietes e ligno, aut cemento sint forma serpentis, a friata in obliquum, o inaurata sicut splendeant: inde fiat flamma tremula ut suo loco docui
mus , o ablato omni alio numine, dico omnia tremere uia
deri. Nam quia pars AB sed tor, tuositat in plano no bene exprimi potest) uidetur iuxta A C linea, lumenti rofertur per AD , necesse est , ut
AB moueri uideatur, redius enim motus liminis fertur per obliquum: igitur rum propter propriwm tremorem flammae twm proapter obliquitatem motus uidebitur tremere. Adiuuam ausmin plurimum ad hoc Cras non splendidus, a ci fumo: nam desbilis actio facissius vitiatur, quam ualida sed fumus flammae sociatms t flamma inbecillis, quae a leui substanaria procedit gibile uisum facit, igitur talis ignissammas leui fures iuncia hoc spectiri genus efficiet. Non possum praterire, quod edoctussum per fomnum
bac nocte, quae est urge irna oditat a dies Ianuarib, M. D. LIIII diraecedent, Zwm librum hunc ultimis transscribe, rem uidebam parietem, in quo imagines ac picia erant plus