장음표시 사용
121쪽
in Theologia. Episcopum Hurgensem. Archicancellarium Serenissimi Principis Domini Regis Castelle & Legionis, quem composuit post: addiciones positas ad post illam Nicolai de Lyra anno Dni M. CCCC. XXXIIlI. etatis sue anno LXXXI. In fine: Λ nno Diai M. CCCC. LXXVli I. ad VII. Idus Ianuarias Reverendissimo in Xpo Patre ac Domino Dno Diethero Archipresule LIaguntino in nobili civitate Maguncia domicilio Minerve firmissimo Serutinii Scripturarum opus preclarum Petrus Schoster de Gernstheym arte Magistra suis consignando Sciatis feliciter finivit. 4. maj.
D everendissimi Cardinalis tituIi sancti Sixi Domini Johannis de Turre-- cremata expolitio brevis & utilis super toto psalterio Moguncte impressa anno Domini M. CCCC. LXXVIII. die quarta Aprilis per Petrum Sehoyster de HernAheym ' feliciter est consummata. Imprem Confan. I 474 & I476. In Bibl. Metropol. Bartholomaeus de cinymis.
et 7enerabilis fratris Bartholomei de Chaymis. de MedioIano ordinis Mi-' norum Interrogatorium seu ConfestionaIe perutile alias post impressiones in compluribus locis emendatum. Anno Domini M. CCCC. LXX UIlI. ipsa die Urbani arte quadam caracterigandi imprimendive in nobili Urhe laguntia eiusdem inventrice elimatriceque prima per Petrum Schoysterde Gernsheym feliciter est consummatum. in A. Insignia adpressa. In Biblioth. mon. Seligenstadi.
122쪽
Decretales Gregorii IX. sol. max.
In fra: IDomini nostri Jhesu Xpi a nativitate anno. M. CCCC. LXX X. mensis Marcii idus sexto. Sedem Apostolicam Sixto quarto Orbis monarchiam australium Ducum ex antiqua familia Friderico IlI. urbisque Na. guntine Diethero de Ysenberg cum principatu curam Archipresularem obtinentibus. post apud jam .dictam nobilem urbem primum, inde a Paduanis accurata diligentia factas emendaciones nunc tercio velut igne ardentissimo aurum, lectione previa maturate eXaminate comprobateque feliciter finiunt debito cum apparatu DecretaleS Gregoriane, omnium re. vera his ipsis testimonium perhibentibus correctissime, Petro Schoiffer de Gern*heim cujus armis signantur auctore cunctipotentis agente gratia cui perhennis honor & gloria Amen.
In Bibl. Metrop. Ioannis de Τurrecremata Meditationes in Ecclesia S. Mariae de Minerva Romae depictae. Ol. Moguntiae. In Bibl. Francosors. Joannis de Wesalia Contionatoris Normatiensis paradoxa per M. Gerar. dum Elten de Colonia & M. Jacobum Sprenger damnata Moguntiae. Ex histor. litteraria Mog.
Fol. ult. hujus libri pergameno impressi repraesentat imaginem S. Martini Episcopi sedentis dextra pedum tenentis, ad sinistram adgenicul, tur infra egenus petens elemosinam. Supra
Extat Francosurti ad S. Bartholomaeum.
123쪽
LMSupra ad dextram insignia Metropolitanae, ad sinistram insignia Dimtheri Archi Episcopi Moguntini videntur. inferius conspiciuntur arma Bernardi de Breidenbach tum temporis Canonici Metropolitanae & Carum
Infra imaginem S. Martini Iegimr: Anno Diti. MCCCCLXXX. tercio Κl'as Julii. psens elar; divinuq; opus. in poeta civitate Magutina.psidete diuo Diethero Archiepo Magutio. Ad dei Iaude & gloria feliciter est consumatu. sol. min. '
'd hunc annum ponimus Τestimonium Mathiae Palmerii Pisani in continuatione Chronici Eusebiani ad an. I 57. ubi ait: Quantum litterarum studiosi Germanis debeant, nullo satis dicendi genere exprimi potest. Namque si Ioanne Guttemhem Eum Iungen, '' equite, Mog-tiae Rheni, solerti ingenio librorum imprimendorum ratio anno IMO. inventa, hoc tempore in omnes fere orbis partes propagatur, qua omnis antiquitas parvo aere comparata posterioribus infinitis voluminibus legitur.
Et aliud Heinrici Wircaburg de Vach in fistieulo temporum Nervneri Rolevinck de Laer a se interpolato atque aucto ad an. I 4s7. ubi haec: Librorum impressionis scientia subtilissima, omnibus seculis inaudita, circa haec tempora, reperitur in urbe Maguntina. Haec est ars artium, stiemtia scientiarum, per cujus celeritatis exertitationem thesaurus desiderahilisapientiae & scientiae, quem omnes homines per instinctum naturae desi- , derant, quasi de profundis latibularum tenebris prosiliens, mundum in hoc maligno 'positum ditat pariter & illuminat. Virtus enim infinita I,
brorum Uid. sigilla Camerariorum S judieum Moguntinorum nro. g. uti & Gud. Tom. II. p. 477 Ab aedibus Eum Puneon dissis eognominatus est, sevi Gutenberg ab aedibus ita
124쪽
tirorum, quae quondam Athenis vel Parisiis, caeterisque studiis sive bi. bliothecis sacris, paucissimis quibusdam studiosis manifesta fuit, per hanc in omni tribu, populo, natione & lingua ubique divulgatur; ita ut verissime impletum cernamus illud, quod dicitur Proverb. I. Sapientia soris praedicat, in plateis dat vocem suam, in capite turbarum clamitat, in Q. ribus portarum urbis profert verba sua dicens: usquequo parvuli diligi
tis infantiam . . . Vid. AIeermann l. c. Part. I. p. Iaa. not. ar.
Missile Moguntinum, inter impressa antiquissimum, cum armis Dietheri Archiepiscopi fol. In Bibl. S. Harthol. Francosere.
Hothonis Conradi Chronicon Brunsiuicensium picturatum dialecto saxo. nica conscriptum. seu Cronectan der Sassen. fol. Mentri In Bibl. Francos
Uxteri quoque testimonia deponunt, quod ars typographica Moguntiar sit inventa. Sic autem Anonymus Auctor S. Albani in Anglia Ludi Magister m in the Chronicies ot Englande, with the frute os times adan. I 457. m officinae Impressoriae librorum hoc tempore Moguntiae &per totum orbem valdE multiplicatae sunt. Illi autem Moguntini primi
inchoarunt & tenuerunt artem. Et hoc tempore multi evaserunt ibit. Iiores acuratioresque in artibus, quam antea fuerunt. de hoc libro vid. Meermann I. c. pari. a. P. I 24. not. at.
125쪽
Hortus Sanitatis oder Gart der Gelandite it cum herbarum figuris c Gemmanich . Moguntiae per Petrum SchOVTer de GernSheym 1 85. fol.
Die ser Herbarius ist istu Mentss gedruchi und geendet us dem VIII. dage des Merssis Anno MCCCCLXXXV.
Bernardi de Breydenhach Decani Ecclesiae Maguntinensis opusculum sanctarum peregrinati um in montem Syon, ad venerandum Christi sepulchrum in Ierusalem atque in montem Synai ad divam virginem&Inartyrem Κatherinam. Moguntiae per Erhardum Reu inita I 86. in sol. Gothice cum fig. Finalis inscriptio: Sanctarum peregrinationum in montem Syon, ad venerandum Christi sepulchrum in Ierusalem. atque in montem Synai ad divam virginem& martirem Katherinam opusculum hoc contentivum per Emardum Red-
126쪽
wieli de Trajecto inferiori impressum in civitate Moguntina anno salutis M. CCCC. LXXXV l. die XI. Februarii finit feliciter.
In Bibl. Dominican. Francos Idem liber. Germanice. Maguntiae per eundem Erhardum Reii victi, I486. in sol. Gothique. Crevenna ΤOm. V. p. 36. seq. Wolff.
Idem liber Belgice. Vide infra i 488'lexander Dolensis seu ut alii de Villa Dei, Grammaticus floruit A. C. 1 o. cujus Doctrinale Grammatices metrice sed carmine leonino prodiit litteris Gothicis Venetiis I 83. Idem Doctrinale cum Petri Η, spani tractatibus excusum est Moguntiae I 62. & sub titulo Grammaticae latinae 148s. in fol. ita Wolmi monumenta Typographica Tom. II. p. 876. Fujus anni die quarta Ianuarii Bertoidus Archiep. Mog. mandatum pro-R mulgari secit circa librorum censuram, quod incipit in Etsi ad modi talem eruditionem comparandam Divina quadam imprimendi arte ad singularum scientiarum codices abundξ facilύque perveniri possit, comper. tum tamen habemus, quosdam homines inanis glorie aut pecunie cupidi. tate ductos, hac arte abuti & quod ad vite hominum institutionem datum est, ad perniciem & calumpniam deduci. Vidimus enim ipsi libros de divinis ossiciis & apicibus Religionis nostre E latina in Germanicam lin. guam traductos non sine religionis dedecore versari per manus vulgi; quid denique de sacrorum canonum legumque preceptis 8 Verum, cum mitium hullus artis in hae aurea nostra Moguntia, ut vera ejus appellarione utamur, divinitus emerserit, hodieque in ea politissima atque emendatissima perseveretri justissime ejus artis decus a nobis defensabitur, nostra etiam intersit, divinarum litterarum puritatem immacultam servari &c. de Gudenus Τ IV. p. 469. Τrithemii sermones & exhortationes ad monachos edit: Argentorati
127쪽
Ιndustria quidem impressoriae artis, nostris diebus nuper apud Mo. guntiam inventae, mu ta quotidie volumina producit in lucem: sed com. parare nobis omnia, nequaquam possibile, qui adhuc maxima deprimi.
Breviarium Moguntinum. pars hyemalis & aestivalis. sol. min. I 87. In Bibl. S. Barthol. Francos Ex fasciculo Temporum editionis Coloniensis per Henricum Quentel an.
An. I 457. & anno praecedente fuit maximus terrae motus in Neapoli& perierunt multi 4o milia. Artifices mira celeritate sulitiliores solito fiunt. Et impressores librorum multiplicantur in terra, ortum suae artis haben. tes in Maguntia.
Bernardi de Breydenhach. Ηellige hevaemen tot dat heylige Grast in derusalem. fol. Moguntiae per Gerardum Rewich de Trajecto an. 1488. die ag. Maji. Gothique. Mee an orig. d ypogr. p. ria.' nno priore & isto Argentorati prodiit fasciculus temporum per Johan. nem Prys impresus, ibi legitur: Anno MCCCCLVII. Se anno praecedente fuit maximus terrae motus in Neapoli & perierunt XL milt. ho. minum. Librorum impressionis scientia subtilissima omnibus seculis inaudita circa haec tempora reperitur in urbe Maguntina. Haec est ars artium, scientia scientiarum, per cuius celeritatis eXercitationem thesaurus deside. rabilis sapientiae, quem omnes homines per instinctum naturae desiderant, quasi de profundis latibularum prosiliens, mundum in maligno positum ditat pariter & illuminat. Virtus enim infinita librorum que quondam
Athenis vel Parisiis ceterisque studiis, sive hibliothecis sacris, paucissimis Q 3 quibus.
128쪽
Ias quibusdam studiosis manifestata fuit, per hanc in omni tribu , populo, natione & lingua ubique divulgatur, ita, ut verissime impletum cerna mus illud, quod dicitur Proverti. i. Sapientia foris praedicat, in plateis dat vocem suam. In capite turbarum clamitat in foribus portarum urbis, Proseri verba sua dicens: usque quo parvuli diligitur infantia &c. &z. Notat Schwarietius i. c. Dissert. III. p. 36. Priori editioni a Typographo addita est subscriptio: Impressum Argenti ne per Johannem Prysis anno
Domini MCCCCLXXXVII, alteri haec adjetta sunt verba: impressum Argenti ne per Johannem Pryst anno Domini MCCCCLXXXVIII. Neque est quod putes, in his duobus exemplaribus tantummodo subscriptionem esse mutatam: Cum utique etiam in contextu saepe varientur typi. Quod autem ad narrationem de ortu Τypographiae attinet, ea in utroque exemplari est eadem, & quamvis verbis differat ab ea, quam exhibent duae editiones Colonienses supra indicatae, reipsa tamen cum ii dem consentit. Nescias verh utrum tota illa narratio de Origine Typographiae, quae in exemplaribus Argentinensibus est evulgata, ab ipso auctore Rolevinckio, an ex parte a quodam Argentoratensi interpolatore sit prosecta Z Uterlibet praeclare suffragatur in hac causa honori Μogun
Scri verius in Laurea Laurentii Costeri CXI. p. 6a. de fasciculo Temporum: Gloriam inventae Typographiae Argentorato, in libro quodam, ab Argentoratensibus typographis impresso, tam apertE negari & Mo-guntiae tribui potuisse, mihi non videtur verisimile: atque enormis suisset Argentoratensium incuria, si, posito hoc, quod ipsi ivpographiam invenerint, mendacium hoc sua opera publicd divulgari permisissetur
Felix Faber in historia Suevorum hoc anno exarata lib. I. c. 8. Anno Domini M. CCCC. LIX. ars imprimendi libros in Germania primum enata est a quodam de Maguncia in eadem urbe , qua arte nulla in
129쪽
in mundo dignior, nulla laudabilior, nulla utilior sive divinior & sanctior esse potuit. In cujus quidem laudem quidam hos cecinit versus: O felix nostris memoranda impressio seclis inventore nitet utraque lingua tuo. Desierat quam si, totum quod fundis in orbem, nunc parvo doctus quilibet esse potest. Omnes te summis igitur nunc laudibus ornent, Te duce quando ars haec mira reperta fuit. Cum hac divina arte etiam usuales sunt melioratae, ut fabrilis in omni metallo, in omni ligno & in omni materia, in quibus Theutonici adeo industrii sunt, ut per orbem fulgeant eorum labores &c.
Draesens psalmorum Codex venustate Capitalium decoratus, rubricatio. nibusque ac notis suffcienter distinctus, adinvencione artificiosa imprimendi ac characterigandi absque ulla calami exaratione in nobili civitate Moguntina, hujus artis inventrice elimatriceque prima sic effigiatus & ad laudem Dei ac honorem S. Benedicti per Petrum SchGiser de Gerasheim est consummatus anno Domini MCCCCXC. ultima die mensis Augusti. Prodiit iste liber typis eisdem queis psalterium de an. I 57. & illud anni 1459. Conseri etiam Acta Eruditorum Lipsiae ad an. MDCCX. mense Augusto P. 356. Ad hunc annum notamus Moguntinum ivpographum Florentiae exi. stentem sic enim in libro cui titulus: Pungi lingua di frate Domenico chaualcha da uico Pisano in sol.
130쪽
Hortus Sanitatis. sol. Uxplicit Hortus Sanitates, quem quidem librum omni diligentia colle. stum & elaboratum, intelligibili caracteret, propriis impensis Jaco. bus Meydenbach, civis Moguntinus, luculentissimh impressit, summam. que adhibuit diligentiam, operamque maximam, ut singulae herbae ac singuli flores suos naturales colores, ac animalia ipsa, volucres, pisces, denique & alia in hoc praeclarissimo opere descripta, suas, sicut eas natura produxit, haberent effigies & figuras. Hoc modo lectitanti prodesse ac intuentem Oblectare, impressor Iacobus voluit. Impressum est autem hoe ipsum in inclita civitate Moguntina, quae ab antiquis aurea Mogun. tia dicta ac a Magis, id est, sapientibus, ut sertur, primitus fundata: in qua nobilissima civitate & ars ac scientia haec subtilissima caracteriandi seu imprimendi suit primum inventa. Impressum est inquam sub Archipraeis sulatu Reverendissimi & benignissimi Principis & Domini Domini Be toldi Archiepiscopi Moguntinensis ae Principis Electoris, cujus felicissimo auspicio graditur, recipitur & auctori tur. Anno salutis millesimo, quadringentesimo nonagesimo primo, die vero Iovis vicesima tertia men.
In Bibl. monast. Seligenstadi.
in der eddelen stat Menca die eyn anesangk is der prente . In deme dare