장음표시 사용
41쪽
li Tertio insertur, neque etiam eos,qui deserui Sarracenis clauiculo oquos, Ut opinor , Angei. appellat, broclietos,& scalpella,seu gladiolos ad pennas aptandas cultellos,& diuersi generis libulasset reas,& id genus alia, non incidere in praedictas censuras. Qimniam etsi sunt se rum factum; non tamen sunt serrum mediate, vel immediate utile bello:quippe etsi suapte natura mediate vidia sint bello;non tamen sunt
i 3 secundum prudentis viri iudicium .Quia non est credendum,Sarra nos eis este in bello usuros: nisi tantam multitudinem eorum quis do serret,ut vir prudens merito vereri posset ne eis in vera arma conflaus in bello uterentur.Tunc enim ob intentionem malam virtualem uiciderent, licet formalis abesset, iuxta dicenda in pret licto nota. I o. diacto, &coroll. I
Septimum notabile quod verba illa ignaminu learum, barbarasimi, oe quid commeant,
a Barbaris verbis sepe Itonianum Pont . uti, ius Pontificium magmiex parte Goticum,ni . 7.ct cur. num. I. praesenta hic, num.9. non tamen abutisacrascriptara.num. II. et Lignamen,pro ligno,barbarum: pro liginamn mare noue repositum liga mina. num. 3. O impudenter. num. q.
4 Latine calens non putet omnia latine scripta cassere. et a Lignamina latior prohibitio m bulla Coena,quam bicro tarca Ab eis G. tenta doctores longe virios nil ilicet parum attente idem sentiant. .i 3. resolutis perplura dicta. nu. Iψ.s Galea,pros cie nauis barbarum: fuisse triremes, inqueremes: immo
duodecim o quindecim, ordina tr. 2o. 3o. IO. . 6.eygalias ad bellum aptiores, i, σqnare. num I J. t o And. Alriatur miracklum notirs aetatis litterarium magna cum iactura litterarum mortuus. Ic Galear m materiam omnem neque hic, ncque in processu cinnae Domini prohiberi; ita nec Ilupassis , c. . 7.nisi, c.nu. I 8.galeasotest, hic, ibin. ro. naues inprocessu, in cap.ad liberanda infra eo.num. 22. Olenafraxinea, corylea, similia: Oalia tru ica,isi, ad quem lochm, Oper qua iura prohibita.nu. i p. 49 Intelliflus declarationis Grego.is. novus.11 Mauria Wtita,ntat Gadium ex ea, non contra.
42쪽
as Ligna fraxinea, ct Golea oblonga, similia , ct alia trunca, ubi, ad
quem lacum, per qua iura prohibita. i O Eptimo principaliter noto verba illa, lignamina galearum, ex luiabus duo colligo: alterum quidem extra materiam principalem cap. alterum vero intra eam. Id, quod extra eam colligo, est; Romanos Pontifices frequentet dictiones barbaras,& ex vulgari sermone desumptas a sermoni suo Latino miscere solere. Haec enim duo verba; lignamina galearum, barbara sunt: quamuis enim verbum, lignum, plane Latinum
siti, unde fit,ligneus,& ligneolus, pro eo, quod ex ligno eli; lignarius, pro eo,quod ad lignum pertinet;&lignite, pro loco, ubi ligna seruantur ad comburendum;&lignosus, pro eo,quod duritiem ligni reseri; & lignari, pro ire ad secanda, vel deportanda ligna; unde lignatio,& lignator: lignamen tamen nusquam videtur elle apud eniendatHoquentes. Apud tamen Alex. hic, de Innoci in cap. ad liberandam. infra eod. &Clem. v.in Extr. auag. Multa.de iudae. &in procellii annuo diei Coenae Domini;&in commentartis omnium recentiorum passim usurratur
3 pro materia lignea, galeis fabricandis idonea. Quanuis quida libri noue excusi pro, lignamina, habeant, ligamina; quos qui emendauit, latinitati quidem verborum consuluilicum ligamen pro ligamento, vel ligatura, apud Columella sit;menti tamen Concit , non satisfecit. χioniam ea non fuit, exprimere ea, quibus ligantur galeet: sed materiam,ex qua fiunt,ligna, scilicet quae voce barbara dixit lignamina, ut etiam satis costat ex Platina in fine vitae Alexan. iij. qui praefuit Concilio, in quo haec statuta suere. Facit, quod eodε verbo usus fuit Clem. v. in Extra ua. 4 I .de iudi. Eodem item utuntur omnes Roma. Pontis in bulla Coenae Domini. Quae arguunt impodentiae fuisti, mutare illud;& temeritatis ubiq; iam hodie grassantis eorum, qui adamussim putant, se omnes facultates callere,funulac verborum, quibus scriptae sunt, significatione callent:& latius putant rem sermoni, quam sermone rei cedere, contras cap. intelligetia.qd paria ipsi veneratur, de verbo. signi. Licet item verb. galea, penu l. breui plane latinu sit, cum pro capitis munimento accipitur, iuxta illud Plinij lib.7. cap. 16. Galeam gladia, hastam Lacedem n inuenere: unde galeare,pro galeam induere:&galeatus, pro galea in- .dutus: Verbu,tanae, galea, pro eo genere nauis,quod remis agitur, quales sunt biremes, triremes,quadriremes,&quinqueremes, Hue duode-c ci in ordinii, quales habuit Alexander magnus: vel quindecim, quales Ptolom us Sol. vel triginta,quales Demetrius Antigoni:vel quadraginta, quales Ptolomeus Philadelph.vel quinquaginta ordinii, quales Ptolomeus Philop. ator, auctore Plin. lib.7.ca. 6. Nullibi, inqua, verbugalea, pro his apud emedate loquetes inueni ur. Qua uis glo. sing. in cap. ad apostolicae . de re iudi. lib. 6. in verb. in galeis. posteritati scripserit
43쪽
illum versicul. o caput galia pelagus percurro galea: quo docuit eam differentiam inter id, quod illa vox significat penulti breui, & inter, id quod tenuit. longa.
Est igitur satis,immo plus satis certu,Romanos Pontis suas constitutiones Latine copositas dictionibus barbaris, Ne Gothicis respersisse. 7 Et adeo quidem ut no erubuerit Laurentius Valla dicere in prohoemio lib. s. Ellegant.ius Pontificiu,siue Canonicu ex maxima parte Gothicii esse Quoci tamen verum non est. Caussa vero, quare aliqua ex parte tale sit, illa videtur esse,quod postqua Gothi,& Vandali semel, iterumques Italiam inuadentes Romam ceperunt; ut imperium eorum, ita lingua quoque victi accererunt:& quod sanctissimi patres orationis perspicuitati,quq maxima debet inelle legi.cap. erit autem lex. .disi. magis,quas ornatui,& puritati tribuere voluerunt. Adde,quod in proposito nostro peculiaris interuenit ratio utendi illa voce barbara,galearum .quia vix inuenias aliam solam Latinam, que sola,& omnia,quet illa, significet: etsi sciam esse vocem, nauis longae, evocem,triremis, S id genus alias. Quod est in causIa , ut ipse quoque eo uti decreuerim; praesei tim quod loquendum sit, ut plures, A sentiendii, ut pauci, secundum Alistotelε. I. Topi. cap. a. Sic de Iurisconsuli quos tantopere laudat ibidem ipse Laurentius, multa vulgari loquendi consuetudini tribuerunt. Nam &exorcisare, pro calaminibus mederi in l. I . T. de Varijs,& extraor. cogn.&liberum,pro filium numero singulari, in l. ius cognationis. T.de pach. dixerunt:&denaria,neutro genere, si alia plurima,quae in fine.lib. 4.de Ioverb. sing. admonuit Andre. Alcia. qui non sine magna omnium litterarum iactura, hoc anno ἡ vita decessit .vir dignissimus,qui omniu st diosoru , & peritorum lacrymis defleatur, &pijs praecibus adiuuetur. Qxuppe quem Deus Opt. Max. pro miraculo eo nomine, nostro saeculo dedit, quod tam absol uta Greci Latiniq; sermonis cognitionem cum tam absoluta iuris utriusque prudentia, totius historie lectione, & me
moria coniux erit, ut etiam omnium harum facultatum summates multa summa ab eo noue admonitos, doctosque elle fateantur. Vtina eius
consuetudine, & colloquio ita fruar inc lis, ac eius iudicium eruditionem, stilum suspicio, dc veneror in terris. Amen. II Addo tamen primo, qudd, licet utcunq; serri polliint, qui bona fide, etiarn plus saris ilictioni Roman .Pont. detrahunt, quo meliora lectoribus persuadeant: illi tamen, qui hoc faciunt, ut leses pontificiae,e dem- ue sacrosanctae cum auctore earuna cotemptui habeantur, nullatenus uni tolerandi cap. nulli fas.& cap .si Romanorum. i 9.dist. Grauissime item reprehendedi,qui audent dicere. Rom. Pont. abuti sacra scriptura in suis canonibus: quod subtiliter de more refellit Thomas de Vio itiq.vit. lib.viginti & septem quςstionu,ut in repe.cap.in Leuitico. le pinnit. dist. I .not.2s .dicimus.
44쪽
ta Alterum, quod ad materia in huius cap.colligo ex predictis verbi
est,delationem lignaminum galearum aci Sarracenos prohiberi. Quod ipsum repetitur in cap.ad liberandam. insta eo.& in . . Extraua. multa. In processu autem Coen et Domini non additur Ierbum galearum:led simpliciter prohibetur delatio lignaminum; & ideo recte ait Angel. a Clauaso. in verb. Excommunicatio. 1.3. I. per illam clausulam comprehendi quaecuque ligna, per quae naues, galeae, aut aliae machinae bellicae possent fieri ad impugnandu Christianos,vel de tendendu se ab eis. non autem alia,quae solum igni Quei do, vel alicui alij simili actioni at 3 bellicis remotet essent idonea. Sylvester autem, qui parum attento lectori videri potest concordare cum eo, ait, per Verba huius. cap. comprehendi omnia lignamina,vel ligna,quae ait Angei. contineri sub clausula dicti processus. quod tamen longe diuersum est a dicto Angei. Nahic ponitur verbum, lignamina, cum determinatione galearum; ibi autem absislute. Quod autem SIluest. id sentiat,patet:quia non resert tenorem praedicti prMessus; sed solum huius. cap. & cap. ad liberandam:&licet etiam reserat tenorem Extrauag. multa. ubi hoc verbum etiam
ponitur absolute, sicut in d. processu: tamen illa Extrauag. est localis,&ideo ex illa non potest elici probatio quoad omnia loca, ut ille elicit. Glo. vero in Extratia. Copiosus .de Iud Ioan. xx', in Verbo, ii amina, sentit,per illud verbum simpliciter prolatum,ut ibi sertur, solum in ludi ea, ex quibus galee,&alia nauigia fieri pollunt. Caieta.autem ubi supra sentit, per verbum, lignamina,tantum prohiberi materiam gale rum, &nauium pr cipuam: quoniam ea sola per illud verbum prohiberi ait ind. proces tu. Materiam autem secundariam, scilicet vela, de sartias, ut eius verbo utar,& alia prohiberi,per verbum, alia prohibita,
Ipse vero arbitratus aliquando, omnes hos patres sere idem dicere,r omnes probabam : nunc autem attentius rem perpendens dico primo, Angelum recte dicere, eoqu5d, licet nemo animaduerterit, in processa simpliciter prohibentur deserri lignamina, sine ulla mentione galearii: at constat, ligna extruendis alijs machinis bellicis, quam galeis,vel nauibus esse lignamina: ergo omnia illa prohibentur. Facit, quod perdetractionem verbi, galearum, quod restringebat verbum,lignamina,via detur cap. hoc ampliatum, per illum procelliina . Dico secudo,labi gl. pdicta Extr. copiosus. quatenus Verbu, lignam iana, simpliciter prolatu restringit ad ligna galearum,& nauigioru tantu.
Dico tertio, labi etiam Sylvest. quatenus putauit,dispontionem ii ius cap. tam latam esse in hoc. ac dispositionem dictet clausulae dicti processus cum palam sit, verbum, lignamina, simpliciter prolatum, ut in d.
clausula profertur, esse genus aci verbum, lignamina galearum in texta nostro positum: cum omnia lignamina galearum sint lignamina;non E a tamen
45쪽
36 Cap. ita quorundam de Iudais
tamen contra, omnia lignamina stat lignamina galearum. Dico A. per dispositionem huius cap.comprehendi sola ligna ex true dis galeis, siue nauibus logis, quas vulgari sermone galeras appellamus idonea. Tum quia non omnis nauis est galea, ut hoc cat .&cap. ad liberandam. infra eod. probant.Tum, quod si Concilium de lignis cuilibet naui fabricandae aptis intelligere voltisset, lixistet utique, lignamina nauium, expres Ib nomine generis, quo postea infra est usus, dum alta. 7 auitim piraticarum, ad audientiam. de praescrip t. Tum, quia pollea Concilium Generale in .l.cap. ad liberandam. eisdem verbis est usum. Et postea cum hanc disjpositionem voluisset Clem. v. in d. Ex traiiag. multa. ampliare quoad terras Aegypti, ut etiam ampliaret quoad hoc; siclit&quoad aliquot alia abstulit verbum, galeatum.Tu, quia, ut praedixi, ideo voce illa barbara galearum usum est Concilium, quod non occurrebat alia Latina, quae omnia,& sola, quae illa barbara signi ficat, satis perspicue saltem exprimeret: cum tamen si omnia naui gia,vel naues comprehedere Voluillet,multet tales Latinae occurris lent.
Tum, quod non est eadem ratio de lignaminibus, vel lignis galeis fabricandis aptis,& de alijs. Cum gale et ad bellum nauale in mari Mediter-I I raneo; in quo solo tempore huius Concilij Christiani cum Sarracenis
pugnabant, aptiores sint, quam naues Onetariae.; inamo earum usus
primarius ad id tantum tendit; cum . tamen aliarum primarius ad alialit:&ideo dispositio poenalis de una specie non inclusset aliam;etiam si Iub significatione larga contineretur.Tum, quod audio, Aphricanis esle quidem copiam lignorum ad fabricandas naues paruas aptorum: noautem ad faciendas longas,& galeas.Tum denique, quod in notab. prethedenti diximus,per prohibitionem ferri non prohiberi omnem armoruna materiam: sed flarream tantum.
Dico s.labi etiam Caieta. quatenus sentit, per verbum,lignamina, positum iii clausula procellius, solum includi lignamina galearii, At na- uium; δ non aliarum machinarum bellicarum ad offendendum, vel defendendu apta ruet quatenus ite piat, at, per verbum,prohibita, positu in illa clausula processus Coenae Domini, intelligi omne alia salearii arct nauiu. secundaria materia, scilitet vela, sartias, & c. Quoniam si talis mare ria secudaria p er verbii, lignamina simpliciter ibi positum non includitur, minus includetur per verbu, lignamina galearu, positu hic,&ind.c. ad liberanda. qd est minus generale. Et si per liqc verba,liramina oalearu, hic, dcibi posita, non coprehendutur, per nulla alia horucapp. coprehendu tur: &per cosecutione no diculur prohibita per haec capp. Et cu verbu, prohibita, positu in d.clausula reseratur ad prohibita in hin consequitur,quod si per verbum, lignamina galearum, non comprehenduntur, neque comprehedentur per Verbum, prohibita.
i s Concludo igitur sexto quod per verbum,lignamina galearum,polli
46쪽
tum hic;&in d. cap .ad liberandam totum prohibentur ligna galeis se
bricandis apta: per clausulam autem procellus Coenae Domini praedictam, omnia ligna apta quibuscunque machinis bellicis stri tendis ad
offendendum , vel defendendum mari, terrave: non amem aliet male riς armorum, galearum, vel nauium secundariae.
17 Ex quo insertur primo, non incidere incensuras horum capituloru18 eos, qui stupam, canapem, picem,fila, S clauiculos deserunt Sarracenis Quia, licet ad aedificationein galearum, &nauium pertineant,&sint 19 qu dam eorum secudaria materia: non tam e sunt lignamina. Intelligo amen hoc, nisi ea mente formali, vel virtuali deserantur,ut sint eis in teria secundaria earum; quibus postea inpugnent Christianos. At tunc non incident, propterea,quod prohibeantur per haec verba, lignamina galearum:sed quia generatim hic,&in d .cap. ad liberadam. statuitur, ut omnis qui ea, quae sunt mediate,vel immediate, utilia bello faciendo contra Christianos hac mente desert Sarracenis, sit excominunicatus.
Secundo insertur ex hoc, iuri consonantissimam fuisse declaratione illam,qua sertur Gregorius ix. declarasse,non incidere in censuras horucapitulorum eum, qui contenta in corol. praeced. ad Sarracenos deseri, nisi malo animo cotra Christianos, vel in perniciem terrae sanctet deserret. Fuit enim mens dicere illorum delationem , sine malo animo non es le prohibitam syecialiter in his capitulis;sed generaliter sic, si malo animo fieret: sicut & omniti aliorum ad bellum mediate, vel immediate utilium delationeni: hoc animo formali, vel virtuali esse prohibitam
ind. notab. Io. demonstrabimus.
ao Tertio insertur, eos qui galeas deserunt Sarracenis esse excommunicatos, tam per hoc cap.&d.cap. ad liberanda. quam per clausula dicti processiis. Quia qui defert galea, lignamina galeae defert, & n5 qualiacuque; sed lignamina ligata in galeam, &compacta,quo modo utiliora a I siint,quam soluta, Scimpacta.Tu, quod licet prohibito eo,quod ex aliqua materia sit, non censeatur prohibita materia: ut prohibitis armis, non censetur prohibita armorum materia, si nihil aliud prohibitionis extensuum interueniat, ut per dicta in . s.de 6. notab. probatur' prohibita tamen materia rei alicuius artificialis, eo fine,ne ipsa res habeatur,
censetur res ipse prohibita, & I sortiori: Quia propter quod unu quodque
tale, illud magis, Authen. Multo magis. C. desierosanch. Eccles .cap. cum in cu chis .de electio,& elegater determinat Petr. ab Anch. in c. ad liberanda. infra eod.col. I .Tum, quia qui galea,& lignamina galeaedesert lignamina desert argumeto ab in seriori ad suu superius assirmati-uὸ, quod validissimu est, secundu Bald. receptum in l. conuenticula. C. de episcopis.& cleri. Ergo etiam erit excommunicatus, per dictam clausulam, quae excommunicat deferentes lignamina,sine additione. Quarto
47쪽
3δ Cap. ita quorundam de Iudais
Quarto insertur, etiam deserentes naues esse excommunicatos: sed
non per hoc cap. sed per d. cap. ad liberandam.& per d. clausulam. Per
d.cap. quidem, ad liberandam, quatenus vendetes naues excommuniacat: & licet excommunicato deserente non videatur excommunicatus solum vendens,ut hoc cap. cum illo coniunctum probar; tamen. c contrario excommunicato vendente nauem Sartacenis, ne deseratu eis, a sortiori videtur excommunicatus deserens, sicut in coroll. praecedenti dicebam, quod licet prohibita aliqua fabrica, ipsius materia non ideatur prohibita; si aliud non interueniat: tamen prohibita materia alicuius rei,ne res ipsa habeatur, , sortiori videtur ipsa res prohibita:
quod autem per dictam clausulam excommunicentur, patet. Quia illa ex comm unicat deserentes lignamina: at qui naues defert, lisnamina quoque nauis , quibus compacta est, lesert:quia ex lignis, vellignamianibus constat illa l. inter stipulantem .F. sacram .is de verb. oblig.& excommunicans deserentes materiam certae rei, a sortiori videtur excommunicare deserentem ipsam rem ex ea sectam, iuxta praedicta, & illam determinationem Petri ind.cap. ad liberandam .col. I. At clausulapi P dicta excommunicat deserentem lignamina; ergo. 13 Quinto insertur,decisio illius quaestionis: An qui ex montibus Cantabricis inter plurima ligna trunca igni fouendo tantum apta, multas fraxinos,& corylos proceras,teretesque; sed indolata, vixq; dimidiatu pedem cr. istas, id onera tam an igni fouendo, quam fabricandis hastis,& lanceis, non tamen nauibus; tetulit Alexandriam Aegypti, incidis set in censuras huius canonis, process)que Coenae Domini ἰ Responde diim enim est primo indubie incidisse in censuras Extra. olim. Nicolai
iiij. insta in notab. Io. corol. I 3. relatae:&iii Extrauag. multa. de Iudae. ratione omnium lignorum illorum, tam truncorum; quam aliorum.
Quia illae seruntur in omnes Christianos deserentes quascunque merces, sue bellicas, siue aliὶs in Alexandriam,&alias terras Aegypti. Dico secundo, quod si in alia loca Sullani,vel Turcae detulisset, etiam incidisset in censuras d. Extrauag. olim. Nicolai iiij. iuxta dicta in d. c
roll. is. Dico tertio, non fuisse eum incursurum censuras huius canonis, & d.cap. ad liberandam. si ad alia loca aliorum principum Sarracenorum detulisset, ratione lignorum truncorum,& rebus bellicis inutilium: in ano neque ratione aliorum, si mens mala tam virtualis, quam
sormalis iuuandi eos contra Christianos defuisset. Quia non deserebat arma, neque serrum, neque lignamina galearum specialiter hic,& in a. cap. ad liberandam prohibita, neque alia bello utilia mala mente;quod requiritur, ut dicantur generatim prohibita hic, ct in d .cap. ac liberandam, iuxta resblutionem notab. Io. in A. dicto. Dico quarto, eum incidisse incensuras processus Coenae Domini ,&in easdem incasii rum isse, ad quoscunque Sarracenos detulisset, non ratione lignorit trun
48쪽
eoriim δε ad bella inutilium: sed ratione alioru, ex quibus arma lignea essici potuerunt. Quoniam etsi non detulit serrum, neque arma, neqlignamina galearum: detulit tamen lignamina,ex quibus arma fieri plerant. &processiis Coenae Domini lignamina line additione galearum .ut supra dictum est,& declaratu.
Octauum notabile, qui dicantur submini antes, vel deferentes prohibita Sarracenis:Wquid inter illa distet; cum multis quotidianis ex eo illatis .
Intellectus qu tuor illius ApoIioli: De his, quae istis sui, nihil ad nos. Infideles non continentur hic, cua .num. 6. qua lege, a quopunien
Excommunicationis suus christianus capax. Excommunicatnr nemo lege,nisi lethaliterpeccans. Mens massa actualis, ct vi reuatis. Excomunicationῖ impedit interdu id, quod non impedat peccatum Iemasse. Delatio vetitorum,a delatione aliorum dissert,σ etiam asubmininratione eorundem, a venditione. nu. I .i4 Intellectus novus bulus cap. cap. ad liberandum. nu. I s. . is Subministrare genus ad deferre oe definitur. num. 2. continet vendere, num . t 8. permittere extrahi de portu.num. a. o.
Aeti portari ferri ut disserunt secundum iurisconsultos. io I poenalis Irict significato, ad largἡygnificata extenditur quando.
a i Deferunt qui in aliud delata tradunt etiam donando,nu. 2 2.σpermutando,nn. 2 g. cooperando,nn. 24. non autem portando una terra Sarracenica ad aliam,nicti, c. nu. 27. neque portando Sarracenos Usos armatos . nu. 28. nec qui deferunt, non tradunt. nu. 29. a s Ignorami: m, qua excusat, qua necessitas.n. 26. qua parmio. n. O. o quae gratitudo nu. 3 I. aa Excommunicatio haec non semper reseruata. 3 3 Excommunicationem banc incurrunt transfuga, arcem, oppidum, Neιθeculam tradens, se dedens, arma perdens, quando. nu. 4. O Ctauo principaliter noto verbum, deserant, ex quo duae dissicultates videntur colligi aduersus summa nostram. Altera quidem, quod
49쪽
ή o Cap. ita quorundam de Iudais
qui dest nimis atripla eo φ includit oessiibministrates hic vetita saris
Iacenis; cum tamen contextus huius cap. solos deserentes videatur includere,qui multo pauciores sunt,quam subministates. Quia vende tes tantum non videntur deserre, ut singulariter approbat cap. ad liberandam. insta eod. in versic. Eos etiam: quos tamen nemo dicat non subministrare. Altera vero, quδd summa includere videtur etiam infideles deserentes; cum tamen contextus hic solos Christianos includere videatur.Tum, quia de his,qui foris sunt nihil ad nos. r. ad Cor. 1.
cap. multi. a. q. I. c. ip. gaudemus. de diuort. Tum,quia illi excommunicari nequeunt, cum non sint Christiani, cap. omnis Christianus. ri. q. s. tradit Domi. receptus in cap. Romana 3. fi n. de senten. excommunica. lib. 6. Et per hoc cap. ex corri municantur ei contrauenientes.
Ad soluendas has duas dissicultates, quae praedictam nostram summam, quoad verbii subministrantes impetunt, inquiruntq; quos comprehendat ; quidq; inter illud,& verbum,deserentes, dister, dico, nos non parum supernoccc itasse, ac tandem multa, quae in hoc scribeba-1 mus in hanc breuem definitionem resolui sie,' scilicet, hoc verbo contineri Christianos solos,& omnes, qui lethaliter peccant in deseredo hic speciatim vetita Sarracenis;quacunque id mente faciant, vel submini- .strando mala mente actuali,vel virtuali, ut talia tradantur illis ad Christianos impugna dos, si timor mortis,captiuitatis,vel cruciatus eos non 3 excusat. Dixi Christianos solos. quoniam arbitror alios etiam principiabus Christianis subiectos,& inter Christianos degentes non contineri.
Non qui de propter illud Apostoli. r. ad Corinth. s. De his quinorissunt,
nihil ad nos, quia id intelligendum est,quoad excommunicandu eos directe, secundum Calde. in consil. 1. de lude. sub finem, quod satis sentit S. Tho. ind. cap, s. lectio fin. vel quoad puniendia eos alia poena spiria tuali, sectandu Domi. in cap. multi. a. q. I. Vel quoad compellendu eos ad susceptionem fidei Christianae, secundu Aluar. te planct. eccles. lib. I .art. 37.vel quoad cogendum eos seruare leges contrarias suis, quas vere, vel salso praetenclunt se diuinitus accerisse,&no sunt naturalibus
contiariae, ut nobis videmur singulariter colligere ex cap. gaudemus. de
diuortijs, adiuncto cap. fin. eiusdem tit. de cap. final. qui filij sint legitis Non item illa ratione,quod non dicantur proprie subministrare: &ita desit significatio verboru huius cap. neque ideo, quod ecclesia habeat potestatem,quoad hunc casum in infideles legibus Christianis subdita 6 tos, siciu in puros laicos: sed quia deest intentio mentis Concilij eos
includendi. Qiiod deprehenditur primum ex eoqiiod intentio auet ris ex prooemio deprehenditur l. sinat si de haered. instit. p. quia propter . de elect. Et procvmium huius cap. indicat, Concilio non fuiste mentem comprehendendi alios,qi in Christianos. Deinde, quod pri-
nia, d naturalissima poenarum huius cap. est excommunicatio , citius
50쪽
non est capax nisi Christianus, iuxta d. c. omnis Christianus. II. q. s. de cap. Romana. f. in uniuersitatem. Vbi Domi. receptus id annotauit, de senten. excommuni. lib. 6. Postremo, quod multo in hoc grauius Chri
stiani, quam infideles peccant, ut postea dicemus: & ideo poena contra Christianos imposita non videt ut extendenda ad infideles, arg. l. in te l retatione. ii. de poen. de cap. poen de poenit. dist. r. ipsi tamen infido es subiecti Catholicis, qui haec prohibita secerint, poterunt puniri a Caesare in suis terris,poenis inductis perdi stam l. a. C. quς res exeor. no deb.& a Rege nostro,&alijs Regibus, poenis legum tuarum in suis, iuxta ea, quae Calde r. in a. consit. a. tangit: & Fel. in cap. I. limit. dei constit.&in cap. Iudaei 1. infra eo. Et Rom. Pontis non solum quatenus est Rex poterit sibi subditos poenis prςdictv l. punire: sed etiam quatenus Papa est suos, ct omnes omnium Regum, ratione facii legij, quod aduertiis Christianii principatum admittur, ut in primi oppositi solutionetageba, arg. eoru , quae Calderi ubi si radicebat. Dixi omnes, ivt ta summates, quam infimates;& taui qui Aliam, vel Aphrica, quam qui Europam colunt, c5prehedere imis. Diximus qui lethaliter peccat. Quonia non arbitramur hic continera, qui in hoc faciendo non peccar, v Mon salte lethaliter. Non quide ideo, quisii propriὰ non dicatur sui ministrare,& ita desit verboru huius cap. sis nificatio: sed quia deest ins tentio mentis ad coprehendendii eos. God colligitur ex eo, laod nemo incidit in excomunicatione maiore generaliter a iure lata, nisi ob
peccatu lethale cap. nemo 2.i I.q. 3.&affirmat Paluda. in A. d. I 8. q. r. . . I. Adri. in A. de clauib. q. 3 .& nos latius tradidimus in repet cap. In- . ter Verba. I I. q. s.cocl. , .corol. 21.5 postea in Man. Cosessa r. latinitate
donato .c. 27. nu.9. Et Conciliu hic inflixit excomunicationes ipsb iure eis, quos c5prehedere voluit. Dixi in deseredo hic vetita specialiter Sar racenis,ad coprehendendu deserentes illa, quacunq; mente id faciat: siue per seipsos,siue Per alios. c. significauit. infra eo. ubi Panor. in noti ab alijs receptus tu annotauit:&nos latius ibi trademus:&est similis tex. in c. quod olim. infra ec . Dixi vel in iaciendo Vt mala mente,&c. adio coprebedendu omnes, qui quoquo modo curat mala me te actuali, vel virtuali, ut aliqua utilia oello perueniat ad Sarracenos,qui biis nos impugnent, vel sese a nobis defendat, iuxta dicenda in not. t o. ubi de hac ii me te mala duplici opportune agetur. Addidi,& timore mortis, capi uitatis, vel corporis cruciatus non excusantur: eo quod arbitremur elle, iqui in saciendo pr dicti no excusentur a lethali peccato: a censura ve- ro sic, arg. cap. si vero. I. Versic neque ille. de senten. excommuni. secundum csi inutiem,&verum intellectu. Tametsi Fortunius noster aliter illum tex. intellexerit in lib. te vltimo fine, illat. Ii ,versi. in arto in sero, de ilio in coroll. is. 3 ind. p. Significauit irerit,atq; iteru dicemus. 11 Ex quibus in fetetur primo, granae indifferentiam elle inter delatio- .F nem