De lege Julia et Papia Poppaea, partes selectae [microform] : I De origine legis, II De poenis caelibatus et orbitatis : Dissertatio inauguralis quam...

11쪽

m. Non puto, laborem ludiosi iuris Romani ingratum me suscipiSese, quanquam i Veterum praecipue scriptorum auS SuSCeptus St, si passim recentiores etiam in auxilium advocabo. Plurima enim, quum iam ab aliis excogitata atque pronuntiata sint, id potissimum egi, ut praecipue, quae ad caelibatus et orbitatis poenas Spectant, in libris passim obiter que dicta colligerem et disponerem. Qua ii re Sententia propositas ut Graecorum et Romanorum scriptorum locis quantum potui adcurate confirmem, Operam dedi. Itaque ne mireris, Si quae commemoratu tibi digna videantur nomina recentiorum iuriου- consultorum, interdum desiderantur cur maxime veterum scriptorum testimoniis Su Sim, cauNaest ea, quod ei hic tractatus maiori fuerit curae, quam recentioribus.

Sed praeter omnes huc refero elaeccii Commentarium ad legem Iuliam et Papiam Poppaeam, subtiliter diligenter que scriptum tum doctissimi viri 'amo. dei mangano, Mispani,

12쪽

C.mmentarios et Reliquationes ad legem Iuliam et Papiam Poppaeam, quos adiremeineces non contigit dein ipsi excursum ad Tacit Ann tes, et Godosredum in quatuor sontibus iuris civilis romani, denique inter historias iuri romani celiberrimas, quas protulit aetas nostra, praecipue sum usus historia iuris Romani privati edita a Sigm. Guil. immern Om. I. g. 172. q.

13쪽

introduino S. 3. De poenis melibatus orbitatisque Perae rei publicae temporibus . . Quas poenas eaelibatui et orbitati irrogaverit lex Iulia et Papia Poppaea. Quae luerint caelibum poenae' S. I. Quae luerint octorin poenae8 . .

Adnotata Deciis, ad quos caduca transferebantur T. De melibum orborumque poenia a constantino sublatis S. 8.

15쪽

g. 1. 0uum bellorum civilium tempus incidisset, Marii Sullaeque legiones sanguinis avidissimae caedem inferrent civibus, iuventus optima horribili inter Caesarem et Pompeium bello gesto foede periret eoque Optimorum civium numerus deminueretur ), denique quum tertia huius cruentaetragoediae scena Antonii atque Octavii debellata esset, profecto quasi uno lapsu ruissent omnia status Romani, quippe quod ab armis nusquam quies perque omnem terram bella furerent, nisi aerumnis publicis quasi defensor Obiectus esset unus vir ad illa tempora natus Cassar Augustus, cui divinitus credo, rospublica sustinenda tradita est am imperatoria potestate uia fruebatur aerarium' cl. Appian lib. II de ollis ivit. 102 enm facto a Caeaaro vix dimidio miniis capitum censiim est, quam ante bellum eluito: δε οὐ δήμου γε λῆθος ἀναγρι pol ιεν ο ει μισυ

λέγεται τιον ιρὼ οὐδε του Πολεμου γενομένων θρεi M. Caesaris animum magnam curam subiisse ut huic malae civitatis conditioni succurreret, praemia illa, iis quibus plures essent liberi proposita testimonio sunt. s. Sueton. Iul. Caes. eap. XX. maximeque Dio Cassius isti lib. Mi. 25s 4n ειδο

16쪽

consumptum ac civium numerum perquam vidit exiguum et comitem rei publicae labentis flagrante haud modice luxuria, morum dissolutionem, vel perniciosiorem liberorum procreationi omnibus bellis. Cui rei celeriter ac sortiter repugnetur necesse suit. Qua bene perspecta Augustus quod erat dissicillimum removendi illud malum nunquam Spem a Mit multosque per annos Romanis reluctantibns operam malorum depellendorum sibi sumpsit. Itaque pervenimus ad leges clarissimas Iuliam de maritandis ordinibus et Papiam oppaeam, quarum electa partes quantum potero examinare constitui. Primum quae origo legisque otas sit, res uris historiam inquirenti gravissima, tum, gravissimum quaestionis meae caput, quae qualesque poenae caelibatus orbitalisque

pronuntiatae sint, accurate circumspicere libet.

17쪽

g. 2.

9 laliae et Papiae Poppaeae legis origine.

Leges Iulia et Papia Poppaea, quaruin nomina feruntque coniunctim vocantur, non eodem tempore esse latas neminem fugit. Quamvis utriusque sinis idem est, altera tamen nihil nisi amplificationes illius atque graviores continet poenas. Illi nomen est ex Iulia de maritandis ordinibus, huic apta Poppaea quae qualesque utriusque fuerint causae quandoque alae sint, paucis

exponam.

Has igitur leges clarissimas, quae eo spectabant, ut ad morum integritatem servandam, libidinibus repulsis, procreationi liberorum laveretur, aerariique communis opes augerentur, Caesar Augustus primum tulit, sexies congia, anno a. u. c. DCCXXVI, ut testimonio Taciti in nat. lib. II cap. XXVIII probatur. ,sexto demum consulatu Caesar Augustus, polentiae SecuruS, quae triumviratu iusserat abolevit, deditque iura, quis pace et principe uteremur. Acriora ex eo vincla, inditi custodes, et lege Papia Poppaea praemiis inducti, ut si a privilegiis parentum cessaretur, velut parens omnium populis, vaeantiam teneret. μ

18쪽

Non idem hac de re sentit Heineccius' vir summus, qui anno DCCXXXVI demum has leges latas dicit. Sed quare in alteram sententiam, legem sexto Augusti consulatu esse latam inducar, mihi etiam auctor est Dio Cassius in lib. LIV c. 16 qui Caesarem Augustum anno urbis DCCXXXVI Cornelio et Publio Lentulo coss. graviorem

multam innuptis utriusque sexus imposuisse et iterum nuptiarum et multitudinis praemia constituisse tradidit. Verba eius haec:

Heineccius, ut videtur, ad Iulii Caesaris decreta retulit, neque eius vim etiam in primam sententiam, quae de caelibum poenis agit, valere intellexit. Iulii Caesaris

enim tempore neque eiusmodi decreta nobis occurrunt, neque ipse ad quae vocabulum μααD referri potest, excogitavit nova ac pertulit.

Ad haec adde, quae Propertius in lib. II carmen VI v. 1 ra eximius ille splendidae Augusti aetatis laudator ad puellam de lege nostra anno DCCXXX hune

in modum cecinit: ,Gavisa es certe sublatam, Cynthia legem oua quondam edicta flemus uterque diu Ne nos divideret. iEx his versibus etiam discimus a Caesare Augusto anno a. u. c. DCCXXVI hanc legem non esse perlatam, quod inter alios scriptores Suetonius quoque in . vita' coment ad legem Iuliam et Papiam Poppaeam lib. I, e. 3 Qui amius gravissimis argumentis a Nobbe in oba in Prop

earm. spee. Lipsiae 1817 8. pag. 36. certus comprobatur.

19쪽

Augusti cap. 34. satis testatur: Hanc legem de maritandis ordinibus, quam aliquanto severius quam ceteras emendasset, prae tumultu recusantium perferre non potuit. Sed Augustus non is suit, quem impedimenta et dissicultates deterrerent; at potius laudanda est eius et perseverantia et constantia, qua leges nostras non minus rogavit pertulitque quam animus strenuus, quo consilium firmissime asseveravit, ita ut hac in re non solum temporibus serviret, sed etiam regnandi cupiditati quum omnium unus Romanae civitati imperare studeret. Itaque

anno a. u. c. DCCXXXV iterum has leges, quippe quum

senatus Opponeret, non veritus sit, suasit eoque loco non est praetereunda de rogatione eiusque auctoris constante pertinaceque animo Dionis Cassii perquam elegans narratio. JTandem caesarem Augustum de adversariis suis victoriam reportasse pro certo haberi potest uo ut

20쪽

perveniret discederetque superior multa graviora quae sibi videbantur ac dura tollenda atque abolenda esse sagaciter perspexit. Quo factum est ut caelibatus et orbi talis poenas leniret, patrum nuptorumque lucra augere et Romanis primum triennium, tum biennium daret, ut inter hoc temporis spatium legibus adhibendis, cognita perceptaque non modo haberent praecepta, sed etiam nuptiis inter se iungendis liberisque procreandis poenas, quae in eos qui caelibum modo vivere mallent, impendebunt, emigere OSsent. Leges vero, quas dixi otiam tum reapse perlatas esse testis oratius est cuius versus circa Bnnum R. u. c. DCCXXXVII in carmine saeculari in caesaris Augusti honorem scripti hi sunt: ἡDiva produeas sobolem patrumque Prosperes decreta super iugandis Geminis, prolisque novae seraei Lege marita. μ' Idem probat Suetonius I. c. legem primum quidem

non accept9m esse anno a. u. c. DCCXXVI, sed nihilominus a Caesare Augusto maiore studio anno a. u. c.

DCCXXXVI esse perlatam nisi adempta demum lenitave

parte poenarum et vacatione triennii data, auctisque praemiis. Post vacationem trium annorum alteram duorum fuisse

ex Caesaris Augusti oratione ipsa patet, quam ad caelibes anno a. u. c. DCCLXII habitam Dio in lib. V cap. 7 nobis reliquam scit:

τ δε δευτερον δυο. Neque festinare vos quicquam coegi priuaum tot triennio, deinde biennio ad parandam rem dato μ)