Diatribe academica exhibens partem priorem Disputationis de antiquis interpretibus scriptorum Latinorum [microform]

71쪽

erit in antivis vocabulis ex onmi vetusta e χxplicandis sed non ausus est j in thte XII Tahularum ititerpretes reserre. quidetii, etiantis Schubaetii ineudatio pro milius aurain a apud Festum, legentis Aulus ossiua ad

mittatur, fateor , me non assequi, quo jure hie inter XII Tabularum interpletes referendus sit. Opilliues enim Festiis quidem Pluribus locis citat, exponentem de antiquis Vocabulis , sid nusquam Profitetur opilium ea orba explieuisse ad XIIT ularum leges Conjicio Schubartium ea re decepxum esse, quod egius, IIctibi alios XII Tabularum interpretes citatis, simu in iisdem Ioeis pilli notae exhibeat. Loca est haec

. illiust . . . . . . dici inferio , . . . . ut Tiburte ......

populo Tiburte Tiburti . id

in XLL. ne . . . . forti Sanati . . . . p. 679. SANCTUM . . . . . . Euc quod .... at Aelius videatur

p. 56o AMNE eouaque, ut Aelius Stilo , et Osisius Aurelius interpretantur scitaque ranius: ramne incula auri Flen eae r earum' Vides itaque quam lex argumento Schubartius opillium s. filium inter antiquos XII abularum interpretes Tetulexit. S. O.

72쪽

S. Io. bAteius Tapito. C. Ateius Capito, non spernendus Augusti aeri ICtus , filii auditor, utrum merito habendus sit antiquorum interpretum numero, Per quam dubitasse videntur Gotho redus, achius et reliqui harum erum Scriptores, quum omnes Ateii nomen in interpretum tuorum commem ratione tacuerint. Bertrandus ero de Iurisperit. L. II. c. 51. Iaudat Atei Capitonis Commentaria ad Lege XII abularum ; sed, ut recto vidit v. otio in rae . . III. Thes. . XXVIII. quae extrandus citat Ateii ' Capitonis nomine, sunt Antisti Labeonis Commentaria, auctore Gellio Bertrandus sortasse sibi visus est

adstruxisse opinionem Suam argumento gravissimo hoc autem quum salsum esse probaverit t-to, nemo non Ateium acile antiquorum interpretum numero excludet. eineceius I. . . o.

opinatur Ateium fortassis XII abulas interpretatum esse, quiPPe cujus mentio, apud linium, cum Scaevolae et L. Aelii commemoratione conjungatur. Hoc autem quam leve sit modo in

filii expositione ostendimus. In illo quidem Plinii Ioco non L. Aelius sed Laelius commemoratum hoc autem non Valde urgendum est, quum vetus ille interpres , de quo Supra j-mus, in antiquis Ciceronis editionibus ante ur-nebi emendationem, item vocaretur Laelius; et Got-

73쪽

Gotho reduc hune, Vidimus eundem esse opinabatur, in cujus meminit ilinius. audiamus igitur integrum lini locum D exstat in L. XIV. Ist. Nati . 1 SQ in Lautiasima Pud yris eos vina erant myrrhae Odore condita, ut a

paret in Plauti fabula, quae Persa inscribiatur, quamquam in ea et calamum addi jubet. Ideo quidam aromatite delectatos maxime cresia, ctunt Sed Fabius Dossenus his versibus d cernite is Mittebam vinum Pulcrum , murrhianam' et in Acharistione: et Panem et Polentam, vinum murrhinam Scaevolam suoques

Murrhinam, assum, defrutum, mella.' bus, aret, non inter vina modo murrhinam, aed inter dulcia quoque nominatum. Hucus- quo docui Plinii ex quo Meineccius conjicit Ateium Capitonem interpretatum esse XII abulas; quum enim Gothos dus , ut supra notavimus, arbitratus esset, Laelium eam sententiam fortasse exhibuisse in interpretatione legis murata. Potio. mortuo me inditor Heineccius videtur opinari Ateium Capitonem eam Sententiam in xillo alio libro potuisse tradere, nisi in quo eandem illam legem interpretaretur. AEa --hi videtur opinio paulo audacior . in Iliorum testium desideriora et eodem adeo jure meinec-cius Scaevolam inter XII Tabularum interpretest referre debuisset.

74쪽

DD ANTIQUIS INTERPRETIBUS NAEVII, ENNII ET LUCILI L

xost antiquissima illa altissimas memoriae monumenta, sequantur ipsi scriptores Latini, singuli, qui quidem antiquos interpretes nacti sint, deinceps recensendi Antiquissimus scriptorum Latinorum fuit Livius Andronicus; sed hunc, utpote nullos des Veteribus nactum interpretes, facile silentio praeterimus Et vero, si tantummodo si scriptores essent commemorandi, qui diserta Veterum mentione ab antiquis interpretibus, scriptis commentariis, enucleati esse memorantur , fortasse et Naevius et Ennius et Lucilius praetereundi fuissent praeplacet tamen nec eos quidem omittere, qui e levissima suspicione antiquos interpretes naipti esse videntur. Ἀgmen itaque ducant Naevius, Ennius et Lucilius; quorum commemoratione conjunctim desungemur, quandoquidem unus Suetonii locus absolvat, quam

te interpretes antiqvos illi poetae nacti sint. H S. I.

75쪽

Caius et avitis iampadio. Quintus Vargunteius. Laelius Archelaus, Vectius. Quintus ibi loco mus.

Ubi inquirendum est, quales interpretes nacti sint poetae antiquissimi Naevius , Ennius et Lucilius, res videtur repetenda esse a longe antia quissimis Romanae aeip. temporibus , id ist ab

ea sere aetate, quae istorum poetarum aetatem Proxime secuta est Postquam enim Grammaticae studium primus in Urbem intulisset Crates Mallotes, Mistarchi aequalis, missus ad Senatum ab Attalo rege , inter secundum ac tertium ellum Punicum, sula ipsam aennii 'mortem, isque Romae, Per omne legationis tempus , plu-Ti- ακροάσεις subinde fecisset, assidueque disserriisset et civibus exemplo suisset ad Imitandum, exstiterunt alii, qui teste Sueton de Il-Iustr. Gramm. c. 2. Carmina parum adhuc divulgata, vel defunctorum amicorum, vel si quorum aliorum probassent, diligentium re tractarent, ac legendo commentandoque Eliam

ceteris nota facerehi r ut Castus octavius Lampadio Naevii Punicum bellum, quod unico O- lumine et continenti scriptura evositum, dia visis ii septem libros ut postem Quintus Varguntejus Annales Ennii , quos certis diebus cim magna frequentia ironuntiabat: ut

Laelius Archelaus , molius. Quintus Phila-

76쪽

eo a Lucilii Satiras familiaris sui. ' Naevius itaqu suorum carminum inte Telem nactus est Caium Octavium Lampadionem Ennius, Quintum Vargunteium, et, quemadmodum Gel lius innuit L. VIII. c. 5. Lampadionem Lucilius , Laelium Archelaum, Vectium, Quintum Philocomum. st vero interpretes illi, etsi negari non queat, ipsos in istorum poetarum ScriΡ-tis interpretandis non nihil operae collocasse, an carmina, quae legerint . scriptis Commentariis interpretati fuerint, summopere dubia res est. Equidem crediderim hos interpretes anagnosta-aeum magis quam Grammaticorum munere functos esse, ipsorumque recitationem, in circumstantium corona, fere reserae Graecorum Rhapsod uti morem. Proprie itaque omnium horum nomina hic eliceri potuissent, quandoquidem, si Vere reui spectas , nemo istorum quisquam locum sibi vindicet in antiquorum intem

Ad calcem hujus Capitis adjiciamus do levi suspicione quae Valerium robum Naevii carmina interpretatum esse Pronuntiat. f. I. Valerius aer obus. Valerius robus tantam in Grammaticae studio adeptus est laudem, ut et Charisius tiriscianus et reliqui harum rerum scriptores , si quid in disputando russirmare velint . ipsius auctoritatit et sub

77쪽

subscribant. Quibus autem Potissimum scriptis tantam laudem adeptus sit, non omnino conmstat quum nec .sa tantum scripta, sed vel ipsorum nomina plurimam PaTtem perierint Charisius Rutem alicubi sic Probi nomen itat, ut facile quis in eam opinionem adduci possit , P sum peculiari commentario Naevii carmina interpretatum esse Charisti locus est, . 'RSS. Emistim Naevius in Corollaria: . Lego adeo gylictim mare, diu vivae volo, ut mihi prodeas possit.' ubi Probus, Usque Onicum exstigatur.' Sic enim solent rarum ti-

ei, PraeciPue Charisius, usurpare Voculam ubi,

ut si cujus nomine ad eum modum , antiqui scriptoris interpretationem citent, is scriptorem illum, peculiari opere, interpretatus Sse, conjici possit. IIuiusce rei exempla videbimus infra. Sed quantopere hac in re aut PTOnuntiare oporteat, hoc ipsum exemplum doeet nec enim , sicubi Probi nomine citatur interpretatio Naeviani cujusdam Versus, ideo sequitur, ro-hum omnes aliquando Naevii fabulas et Annales interpretatum esse, Vel ne ipsam sabulam vim dem omnem , ad quam te interpretatio pertinet. Quum enim Valerius Probus plures libros scripserit Grammatici argumenti, cujusmodi sunt imbri Dubii Generis, citati risciano P. 659. et Liber de Catholicis Nominum, citatus eidem

P.s' Charisium Priscianum quos citamus ad paginas edi . Diomedem et reliquos Gram tionis Heliae uischii Isario imaticae Latinae auctores anti viae 6o5.

78쪽

NAEVII, ENNII ET LUCILII. 61

p. 689. et Instituta Artium, citata eidem p. ya fortasse in bis Valerius passim Naevii, ut et aliorum Poetarum, versus citavit et subinde interpretationem addidit. Et hujusmodi quidem opinioni admodum savere videtur locus risciam P. O6. Io. cujus Hec ait, in laufrequenti non est, suartas Conjuotionis esses ostenditur ab imperativo in terminante Sio enim Probus , de ubi Psrfecto tractans. -- tendi Naevium irotulisse. si An maία eaevons Praegnans ' vel ai, vel nega. minoigitur quum Pateat Naevianum Versum, a robo, aliud dum ageret, citatum esse . dubito an o

Charisii levissimo indicio suspicari liceat roburi singularem commentarium in Naevii Corollari,in seripsisse. Non immerit itaque nobis dubit,sso videmur, an Valerius Probus dici mereatur dat opera Naevium XPlicuiεse, quum quidem, prae te levissimum illud Charisii indicium, quantum scio, apud neminem hujus rei mentio fiat. aer prie itaque et robi nomen ad hunc Iocum reti

eeri potuisset infra tamen. jure Suo, commemorandum, inter antiquo Terentianarum fabularum tuterpretes.

79쪽

Catonis istoriarum ibri , ubi memorantur, non dubium est, quin intelligendum sit celebratissimum illud originum opus, de quo disertaru mentionem faei Nepos an Cat. c. x quod etsi neget Chr. Ceserus in notis ad Sallustii inst. L. I. - ,

contendens Catonem Praeter originum libros acripsisse istoriam, argumento, quod Nonius in v. caialacerunt citet Catonem de bello Carthaginienati nos non aegre ossi sententiam sequimur, qui demist. Lat. L. I. c. 5. P. II. non dubitat pronuntiare Catonis librum de bello Camthaginiens , non historiam, Verum orationem fuisse , ut inperim vocat Gellius i. IX. i. 14.

80쪽

Marcus Cato in oratione, quam de bello Camthaginiensi composuit. Illud quidem faciti cro. diderit ossius, orationem' eam fuisse Originum libris inclusam, quum id fecisse aliquoties Catonem, manifeste ostendat luculentus Livii locus in Eoit. L. XLIX. sed omnino negat Catonem diversam ab originum libris historiam seripsisse. Si itaque probari poterit Catonis istoriarum libros, aliquem de Veteribus invenasso interpretem, Persuasum nobis habebimus, hoc intelligendisin esse de . originum Iibaeis. Cuius quidem

rei, etsi non exstet diserta Memoria, nefas sit VeΙ leve indicium negIigere.

Statilius maximuS.

Charisius, ubi de antiquiorum vocabulorum usu et significatione disputat, saepissime citat opera Catonis senis, ita quidem, ut haec, quae

nunc sere omnia perierunt, ipsius aetate Super-suisse videantur. Atqui hic illic manifeste innuit antiqua ista vocabula in Catonis operibus iam ante se observata fuisse a Statilio Maximo; nec tamen addit Charisius , quo libro haec observaverit Maximus quin imo Maximi observationes ad Catonem interdum sic vocat in partes , ut sacile quis coniicere possit a Maximo peculiarem Commentarium ompositum esse ad Catonis li-