De quaestionum per tormenta apud Romanos historia commentatio [microform]

101쪽

I. e. seri domini Pandd. exhibent heredum, . e. ει veri domini, et steti, atque ita utraque Ieelio: heredis et heredum meae favet interpretationi. Sehol. m. ad Basil fingendum esse . I. Putat, heredeni ante item contestatam imaginariam fecisse servi emtionem δ' - , neque Post eam, quia Si Postea emat, major esset Praesumtio, id eum timuisse, ne de alieno in se quaestio haheretur. At ante Iitis contestationem non esse verisimile eum futuram Praescivisse conventionem. - Quae tamen interpretatio niihi non probatur, quum emtio niaginaria pro nulla habeatur ββ , neque igitur ausa adsit, cur servus in alienum dominu na non torqueatur. Imaginaria praeterea venditio Plane mira . I. 1- detur, nulla ejus existente ausa et Tatione Glossa servum illum non esse torquendum Putat, nisi e stiterit, venditionem esse nullam si suspicio tantum adsit, tormenta non eme adhibenda,eui tamen opinioni Verba sequanivis Suspectum fuerit A refragantur, quae quinein, proprie in imagi- 164 Imaginaria igitur emtio accipitur h. l. pro emtione nummo uno, pretio nondum soluto, neque Vero, quod ego

malim, pro emtione in fraudem 1egia facta sub eonditiono

retrovendendi.

165 CL Brisson. De verbosign. subis imaginaria.

102쪽

marta vendition do servo habendam esse quaestio neni, innuunt, hoc tamen eas Propter singularemeausam fieri an non te re Schiating in Iurispr. et antri ad Paul. V. 16 3 7 nos. 19,

solii nimodo heredis esse egendum contendit ex auinetoritate Basilicoriani, atque imaginariam venditionein aecipit Pro laeta, ne quaestio haberetur, suheonditione retrovendendi, ab illo herede, quem propter rem quandam hereditariam ceteri aeeus vissent heredes. Huic tamen interpretationi, pugnat Tegula illa Pauli not. 163), ex qua acquisitio servi in fraudem egis pro una habetur atque

quaestio de servo permittitur. Iureius in Ohserv. c. . nimis audacter verba Iegis hoe niodo commutare mavuIt: De servo hereditario non esse habendam quaestionem in enitorem hereditatis, quamVis suspeetum, quod imagina xia venditione dominium in eo quaesiisse videretur . . . Servus ommunis in nullius aput torqneri de-hohat, nisi si unus alterum socius necasse dice ha- iura. Is autem servus, qui universitatis, muni-eipi a terius eras, in eiVes, corporisqu socios torquebatur quum non ei vi uni eL plurium, 166 CL praeterea Deilpha l. l. pag. 4. 167 l. 3. l. 17.4 2. D. eod. Paul. V. 16.4 6 l. 13. C. De Q. 168 l. 1. D7. D. eod. l. 6. l. De Div. eri

103쪽

sed Telpublieae esset vel orporis. Domini Ioeotionae fidei etiam possessor habebatur, dummodo iusto utebatur titulo Praeterea autem neque servos patris in filii eaput, neque hujus mancipia in Patrem e matrem torqueri licebat, quia utraque pars pro dominis habebantur Τ' . Item et de pupilli servis in tutorem tormenta adhibenda nouerant, nisi in tutelae actione 7 3, mariti vero et

uxoris unius domini servi esse non putabantur, quamolirem quaestionem de iis in conjugis alterius caput haberi, eges sanxerunt ). Ceterum ad-Versus dominum servi non torquebantur, etiamsi in quaestionem ille eonsentiebat 7R , neque vero Contra eum modo, sed ne Pro eo quidem, accusatoris

igitur torqueri non licebat servos, qui indicia eriminis confirmarent, prohationemque perficeren ' . 169 L 1 D8.4 15. D. Do Q. I. 15. si 2 eod170 410.4 2 eod. l. 2. C. eod. I. 10. 2. D. eod. et L 1. 44.

D SCto Sil sibi contrariae non sunt, quod plures Putant diversas enim res tractant, quoniam altera de quaestione servi in caput domini, altera o quaestione ex SCto Sit propter domini mortem agit habenda.

non pertinet, quum de singulari illa Silaniana loquatur quaestione.

104쪽

Iam antom his in universum praemissis prin-eipiis, de iis videamus ausis, in hibus bule Ioeus

fuerit quaestioni, si tamen ea quoque aderant, quae in universum ad habendam eam requiri Supra exposui 7. . 1. Crimen majestatis Τ'), eontra principis saluteni, sicut Jam reipublicae tempor in perdueI Iionis crimine erat sanet tum. 2. Crinien fraudati census es omissae professionis, a Isae monetae, a Isae anno

L. 1. 9 20. D. De Q. in causa tributorum, in quiribus e S Se reipublicae nervos nomini dubium ,est, periculi quoque ratio, quod servo fraudisseconscio capitale, poenam denuntiat, ejusdem se pro sessionem exstruat. Haec quidem dex ab omnibus sere interpretibus huc refertur, mihi tamen ad quaestionem servi de se ipso habendam spectare videtur verba enim periculi quoque ratio et et magis meae favent opinioni, quoniam in capitalibus servi tantum criminibus de se ipsis torquebantur; ad quaestionem autem adversus dominos, si respicis, nescio,

quid haec causa sibi velit. Sensum legis dubium et obscurum fuisse viris doctis, multae illae variaeque probant lectiones loco verbi exstruat Hal. Vulg. leg. ii ad rima, rencmann mavult do struat, Leuticlav. extrudat, riegelii fratres excusat, an de Water

extenuat.

105쪽

- de qua quaereretur, Parentisve utriusque eo-

ruin, si ea maneipia ad usum eis a parentibus data sint, quaestio 'habetor e. 1. Quaestioni reus TeaVe, patronive eorum quis erimen detulit, intersunto Patronis in-

terrogandi saeuitas sto. e. XII. di eaeque, de quisus quaestio ita habita est, Publici sunto. e. XIII Si reus e re absoluti fuerint, judiees

damnum in servis ancillisve, sive mortui fuis erint, quantae pecuniae ante quaestionem ει- erint, Alve vivent, quantae in iis damnum da- tum fuerat faetumVe esset, aestimanto. e. XIV. mulier intra sexagesimnni divortit diem servos ancillasve et ne eos quidem, qui exua miniAterium ejus fuerunt, Vel in agro, vel in provincia, manumittito, neve alienato; neV Pater, Mater, in*us, 'ia ea mancipia,

178xl. 27. D. Ad leg. Iul. do Ad. 48. 5. I. 1. C. De Q. 179 I. 5. De Q. 180 commentari ad leg. Jul de Ad pag. 141 seqq.

106쪽

quae in usurn ministeriumve sillae tributa one fave fuerint, manumittunt ne e alienanto. Haud dubio hae de servis ex Iose Iulia quaesisti tum tantum s at, quum maritus aut pater in tra sexaginta post crimen perpetratum dies Iogitima utrique eoncessa ut hantur accusatione, nam intra idem spatium servorum manumissio erat Pro-hihlta, ne accusatores illorum Privarentur testimonio η . Postea tamen ex reseriptis Divi Pii et Septimii Severi quaestio extraneo quoque nee ante sancita est ' . Manumissio autem in fraudem Iegis faeta nulla Erat 'R . e vero spes aut metus,nPque oonne, neque Praemia a doluinis prop'sita, eonsessionem moderarentur, falsamquct redderant,

Minta servi quaestione Publicabantur se eundum degis Iuliae e. XII. Ceterum Maeli 'β opinio verisimillima videtur, hanc servorum publieationem in omnibus Ioeum obtinuisso casibus, In quibus servi in domini caput torti sint. In nudo quidem incestu et stupro de servis in dominos quaestionem non esse habendam, pluribus 181 I. 12. 13. 14. D. Qui et a quib. 40. I. . . Doadest. IX s) l. 6. D. De Q. 182 l. 17. r. D. eod.; Coll. IV. f. 11 l. 3. c. De adulti IX. s. 183 I. 14. D. Qui et a quib. 184 l. 27 3 11-14. D. De ad. 185 Criae ad Paul. V. 14. q. 3.

107쪽

Ioeis Αφ' praeseripsum est, quod igitur eontrarium

esse videtur antiquo ui mori, ex quo se orum adversus dominos in ineest quaestiones erant san- eitae Attamen illo tempore incestus erimen adversus Deos erat, atque ita plane aliud, ni ultoque gra-Vius, quam is, qualis in Pandoetarum Ithris nobis Oeeumrit, Ru ve hodie aeeipitur. 4.-Si heres t latorem oceidisse dicetiniur, solus orat easus, in quo servi in Silaniana quaestione adversus dominum torquebantur ' 3. Proprie ta-rnen quaestio in dominiam non fialis tur, ad si servi inter tormenta heredem Oeatorem denuntia- Verant, eonfessio eorum non erat rejicienda, quasi in dominum aeta, sed ala ei et auctoritas tri-huenda propter ingesarem advorsus celaris au-Ctorem invidiam. G. Si condux Hieri mortem aut intuIerat, aut Para-Tat, servos re torques licebat η' 6. Idem sancitum fit da sax o aeomminia, si fio Cius sorium nee so dicebatur ' '

In causis quid in ivssi ius in don o servi non torquehantin', quamquam hae de T inultum inter se viseeptaoerunt Cti Hujus autem .eontgo-186 i. 4. 17. L .. D. De Q. 187 l. 6. g. l. D. De SCto Sil Paul. III. 5. f. 3.188 l. 9. . ad i. Corn. sicari IX. 16ὶ l. 3. C. De Q.; I. . q. 6. C. De repud. V. 17

189 a 3 17. q. D. De Q. Paul. V. 16. g. 6. L 13. C. De Q.

108쪽

versiae fons et eausa famosa est l. 1. C. De M., quae jam nobis erit expedienda. Verba et is Mee

Quaestionem de Iervis contra dominos haberi non oportet, oeeptis adulterii eriminibus, item ,, fraudati census aceusationibus et crimine mR- destatis, quod ad salutem prinelpis pertinet. In ceteris autem, quamquam ea, quae servus e n- ,,tra dominum i dixit, udieaturi sententiam 1br- mare non det eant. tamen si aliis quoque pro- ,,hationibus fides veritatis investig tur, Praesert- ptionis invidia evaneseit In peeuniariis vero eausis nec inopia irobationum servos contra dominum interrogari posso manifestum est. Inipp. Sevo et Antonin a. 197. In universum ex est tripartita, et prima qui. dem. pars usque ad Verba: ,, in e teris autem de tribus agit eximininus, in quibus solis quaestionem de servis contra dominos haheri Ileehat. Haud dubie vero eo, quo haec consututio data est, tem- Poro haec saria tantum erant exoepta postea tamen constitutionibris Antonini ex ann. 217, et Gratiani, Valent. Theodos et Arcad. ex . 385. ea addita sunt, quae uis num 5 exposui '' . Quaestio autem quarto loco allata jam ex Scio silaniano erat sanetla, sed proprie eam pro quaestione in eaput 190 Cl. not. 188.

109쪽

domini non esse habendam monstravi, atque ultimus illo adhibitorum tormentorum in servis communium dominorum casus Peculiaris erat ac singularis, si ex dime ultate prosectus esse mihi videtur, Aeelus alio modo, quam Per tormenta servorum il- 'rum probandi Ceterum rarissimus certo erat, esairopter angustos ejus fines nostrae legi non repugnat, quae quidem in universum crimina enumerat, In quibus servorun tormenta adversiis dominos adhibita sint. Altera degis pars isq ad verba , Praeseriptionis invidia evanescit magnam excitavit ontroversiam inter Cudaeium ' et Ood- tium. Iue quident degit , in Meteris autem Luerbaque ita explicato ut in tribus illis criminthiis

qua stio hahita sit, etiamsi nullum adfuerit Praetorea indietum, in ceteris autem criminibus tum tantum servi fuerint iorquendi, quum aliae quoque accessissent probationes. Quam tamen sententiam merito ood insectatur, quum ni ultis in Iocis aperte sit praescriptum, tormenta non esse adhibenda, nasi probabilia indietae argumenta suspectum revin reddidissent 'a).

Ipse tamen nullum legis videt remedium, nisi ex

emendatione Vocis , ceteris A in eis Vita ut se

110쪽

eri in inibiis, atque hac ratione omnia apta ει -- cordantia esse Putat. Attamen etiamsi diseesserisai arbitraria emendatione, quae u gatam, Codicumque auctoritate munitam toIIa Ieetionem, ipsa Ieis verba huic repugnare mihi videntur interpretationi. Verha enim fides veritatis investigetur Aconsessionen jam sartam innuunt, erius fidos aliis novis probationibus confirmatur. ood tamen Pro-hationes illas aecipit pro indieiis, ad quaestionem necessariis, et fidei Veritatis investigationem Pro qua

stione do crimine, quod utrumque tamen minime in ver- his inesse Puto. Ceterum plane supervacanea huic Ioeo inesset Ppetitio eorum, quae in prima Iegis parte dicta sunt, a qua Te imperatorem ausim de fendere. Equidem VeT Verba , in ceteris Οὐ-tineo, atque Iocum hac ration explicandum putor 'unaniquam in ceteris eriminibus ea, quae servus de se tortus, contra dominum consessus est, judieaturi sententiam sormare non debent, tamen, si ex aliis quoque probationibus consessionem veram esse investigatur, has equi judex debet 'ohationes, at- quo ita praeseriptionis invidia evaneseit, . . invidia Iogunt adversus servorum in doInino quaestiones, quae apparet e jussu Vel Praescriptione, quod servorii in judex consessiones sequi non debeat, neque en in servorum indicia, Sed novae Probationes accesserunt, quae minime sunt negligendae. Basil. exhin. ,'sis δὲ reo οις ὁ δουλος κατε ετο κατα Oo