De quaestionum per tormenta apud Romanos historia commentatio [microform]

71쪽

terea senes debilesque hue pertinent, quibus

neque erimen neque dolus e negligentia in se fendendo adserib potest, quum propter orporis iniboeillitatem neque eaedem ipsi Pe EtrRTE, E-que auxillum ferre possent. Ceterum causae, Euxomnes hae exeeptae sunt Personae a tomentorum eruetatibus, ex rerum maximam Partem sequunturnaistra ideoque t ingenuorum et servorum e m

munes erant illae autem regesae de eriminibus, in quihus quaestionem haberi Iieuerit, positiva potius sunt, ut ita dicam itaque distinguendum erat intexingenuos, Itherios et servos, quum hac in E ad cujusque status conditionem respiciebatuni et exia

lim vero abso ut hae de eonditionibus, eriminibus, personis, disquisitione, ad sequentem para maphum Pergamus, quae quidem de modo et Tatione quaestionis agit et de torquendi actu.

Domestieae quaestiones quum simu eum ludietis domesticis magis magisque in desu tudinem abiissent, neque enim unum sere nobis IIarum exstat exemplum , omnia hoc tempore publie adhibita sunt tormenta, a judicibus decreta, definita, termi- τη L. 3. l. 7. D. eod. 4Jgnoseitur etiam his, qui aetate desecti sunti

72쪽

nata. In servorum quidem quaestionis aeeusMovem, qui extraneum servum torquendum postulabas, domino χε aestimati, servi ireti, dando eavere oportebat quod quid em plerumque interposita ab Elum .esse videtur stipulatione 'δ onnunqu- enim servi Tmentis non sol uni debilitati, aed. .eI interseeti sunt, quamobrem innocenti servi Rut ιο-: tum Pretium, si mortuus, aut, si mutilatus, tantamiseeuniam, quanti damnum in eo laetum aestimona': tur, domini dari oportebat noxius autem et e M. vietus servus a domino aut noxae dandus, ut d -mnum ex ejus delint Rctori Testituendum erat, nullo peetio prci doloribus et visio, quod servus in quae 'stionibus Perceperat, compensandis, aceepto ' ε). At servorum Per Reeusatoris Humniam tortorum du-Hum ah ipso accusatore deberi domino pretium lex Iulia de adulteriis constituit ε) Praetere indu- .riarum actio ompetiit domino ex Praetoris leto ad- Versus eum, qui servum ipso domino inscio, torserat, atque ProeuIriani eum quoque teneri contendebant, qui etsi jussu domini quaestionem habuerit, 73 L 13. D. De s. Certo pretio servum aestimatum in

quaestionem dari interposita stipulatione receptum est.

73쪽

modum tamen excesserit ' , Judex Vero, ut elvem Romanum contra Ieges torqueri jusserat Iege Iuliade vi publiea tenebatur 7 3. Proprietarius quoquo

adversus usu fructuarium experiri poterat actione Iogis Aquiliae aut injuriarum, si torquendo hic seriauum deteriorem reddidit, quia levis tantummodo eastigatio et ora Petebat, neque torquero vi ve na- gellis aeuere servum Iicebat si '). Stipulatione auialem non inita, dominus innocentis tormentisque Iacerati servi action praeseriptis vertiis ' dodamno restituendo agere Poterat, atque servo adnIterii erinlinis accusato condiction ex lege Iulia adult.ηψ . Attamen quibusdam in casibus nuIIus aderat accusator, si quidem Per renarchas, publicos de- nunciatores, in custodia in dati erant ei. Tum autem stipulatio. e cautio essabat, ipse ante Judox tenebatur, si illegitime quaestionem habendam deereverat '' .Νeque tamen denegare servum domino dicebat inlino ah actore cogebatur actione ad

80hl. 28. D. Ad leg. Iul. do adulti 48. 5. 81 M. M. D. De Q. l. 2. D. De app. rec. 49. 5.

74쪽

tio et damno restituendo. - . Aeeusatori quidem tormenta, qualia Ithuerit, praescribere et adhibere non dicebat, sed Judex de eernebat sententia interloeutoria R et, num hahenda quaestio, et moduni tormentorum quem tamen semper 't Iem esse oportebat ut sa1vus esset Teus innocentiae e poenae ε); atque hi quidem ipsa torquendi et conditio spectanda erat, utrum validus, an debilis, eui tormentorum modus adaptari dehebat Terminus quaestioni constitutus a te eedeni die promulgandus erat, ne subitis accusationibus reus opprimeretur, defensionisque Oeeasio et aenItas adimeretur, de sensio enim, Postu- Iante reo, negari non Poterat, atque quaestio hoceasu differebatur si Exceptis faseharum si Quadragesimarum diebus estis quaestionem quoquo hah ri tempore licebat, in Vero tale erat limen, erius ex indagatione multorum penderet saIus et 82 I. . . ad exhib. III. 42. Si eriminis alicujus se apostulatur per ad exhibendum actionem produci a dominoeelari non debeti aes l. 20. D. eod. X. 4 . 83 I. 2. D. De app. rec. 49. 5. 849 I. S. I 1. C. Do Q. l. 104 3. D. De Q. Tormenta autem

adhibenda sunt non quanta aecusator postulat, sed ut moderata rationis temperamenta desiderant l. 7. D. eod. - tuaestionis modum magia est judices arbitrari oportere.

85 LI. D. De Q. 86 I. 18.4 s. D. Des Paul. s. r. V. 16.4 14.

75쪽

Ineolumitas, . t. in quaestione de Iaironis, om- Perendinanda non erant tormenta, sed etiam intra sestos illos adhibenda dies I . Torto haud dubie ex apparitorum numeropligebatur, et quaestionem accusatore, servi domino Judiethusqne praesentibus exsequebatur, interrogandi vero et inquirendi saeuitas adiethus data erat, in quo quidem certas quasdam regulas iis esse Praescriptas egimus. Quodsi enini plures erant torquendi, separatim ' id fieri necesse erat, ne sorte clamor, dolores, atque ipsa ejus, qui in eu- Ie jacebat indicia in sequentium innuerent consessiones, salsasque ea reddoent. Atque semper ab eo primum inelytebatur, qui vel timidissimus, vel minimus natu, ve suspeetissimus erat, a quo quidem facilius verum posset EXPIorari ψ). In ipsa autem interrogatione multum cavere debebat judex quaestiones SuggestiVas, quae qui- deni in omni inquisitione valde sunt periculosa 87 L . . De seriis. III. 13. Actus omnes, seu publielaunt, seu privati, diebus quindecim Paschalibus onquiescant 1 10. . eod. l. 7. C. h. De Q. IX. 35. G. 13. C. De episc. aud. I. 3. 88 Nov. m. c. 1. Q. 89 Paul. s. r. V. 16. I. Paulus proprie loquitur Κ'

de servorum testium quaestione, sed facile ad nostram quoque rem extendendam esse puto hanc regulam, quum causa eiu eadem ait etiam in reorum quaestione.

76쪽

atque obnoxiae' ). Sunt eae autem quaestionis , in quihus peculiaria et singularia saeti quaedam momenta, e reorum nomina id quidem in testium Inquisitione ipse judex commemorat, ita, ut inter

rogato Plerumque nonnisi reviter vel negando vo affirmando sit respondendum, . quum in ipsa Tens consessione hae omnia, nemine suggerente Ipse Pheatrandieare. Si quis enim reus vel testis singulares enarrat res, qua innocens, quique saeto non interfuit, scire non poterat, uterque sano in suspicionem cadunt, quae tamen amovetur, si ipse ina res judex in quaerendo suggerit. Quodsi reus in quaestione consessus non erat, iterum torqueri eum licebat si novis evidentiori-husque Tavabatur indietis' ). Iam ultimum autem admonenda quaedam sunt de tormentis ipsis, quorum quidem, quae TeipuhIi- ea tempore invaluisse Vidimus, eadem hoc quoquctiompore adhibita sunt, ut eculeus fidiculae, ungu-Iae, Iaminae candentes 'R . Seneca Ira III. 19. commemorat tabuIaria toris 91 l. 1. 41. D. eod. s. Suet. Oct. α 33. 92 l. 16. r. I. 18.4 1. D. Od.

93 Amm. Marc. 29. 1 aculeus. fidiculas, verbera. unci ignis. Suet Tib. c. 54. Laquei, unci Senec. Ira. HI IRFidiculae, eculeus ignis. s. Ammian Marc. 14. 5. Sen. Ira III. 3. 18. Iumeb. Advers. XV. 16. Teterrima torin. - Tib. vid. Suet. Τib. e. 62. Domit Suet.oom. 10. Maximiani vid. Lactant de morte pers. c. 15. e. 16.

77쪽

quendi 'trumenta, quae haud dubie dua tabulae

erant, quibus corpus e-Primebatur. Quum autem hie Senee Iocus unicus sit de hoc tormento, multi emendationibus alias eonstituere studuerunt Ieetiones, de quibus L. Foree l. s. v. tabuIare. Sed prior illa vox etinenda est, ut patet ex invention eorporis martyris cujusdam Patavii Laeta, cujus eo us inter duas tabulas, marmoream et igneam, Tepertum est, quarunt superior multis erat foraminibus perterebrata, utramque vero trabales Iavi col- Iigabant, martyris corpus transfodientes. - Saeis Pissime autem solis verberibus' ei Et testes torti sunt, ut verum confiterentur. Iumbatartim ictus quoquo in Codico Theod. et Iust. Saepe commemorantur atque et quaesitonis et Poena causa applicati esse videntis '' . Erant autem plum natae glandes aut pilae X aere e Plumbo saetae, atques4 I. 13. C. De est. N. 20.3; l. 3. C. De bol. IX. 42.

CL Ammian Mam. XXIX. 1. Intenduntur eculei, expediuntur pondera plumbea cum fidiculis et verberibus, paulo post se dicatis lateribus, illato tripode quo utebantur, torm ignis adacti ad summas angustias Multitudo percussorum dexteras satigavit, tormentis et plumbo et verberibus debilitata. . . . A Suet Tib. e. 54. Zosim Ηist. V. 35. DP mαλοις παιε αι, 'IV. 48r βα- σατο δια ιαέτιγωγυ πηγοντο.

s5 CL loeos Amm. Mare modo laudd. . . . . h. De Q. IX. 35 l. M. C. h. De Decur. XII. 1. Cf. Prudent.

78쪽

sunteulis aut Ioris, interdum etiam eatenulis alligatae, quibus reorum terga sagellabantur.

im esse et u quaestionis. g. 13.

Quum enicaeissima dicatur quaestio ad explorandam veritatem et tum tantum sit adhibita, quum fere nihiI, nisi ipsa ei consessio deesse videbatur, sane vero, in negando Perseverante torto, ahsolutionem, confitente autem, Conden nationem esse se euiam putaverimus Attamen Ulpiano φ hoiianiori quaestiqni fide non Sen Per nec tamen nun- quam habenda; etenim res est fragilis et peri- , , culosa et quae Veritatem allat am pleriquo se patientia sive duritia tormentorum ita tornienta ,, contemnunt, ut XPrimi iis Veritas nulIo iodo,, possit; alii tanta Gunt Iinpatientia, quovis mentiri, quam pati tormenta eIint ita fit, ut etiam vario modo sateantur, ut non tantum se, Verum etiam alios Comminentur. Et praeterea Divus Se erus 3 rescripsit, onsessiones eorum Pro exploratis facinoribus haberi 96 l. 1. β 23. D. Do Q. CL Val. Max. VIII. 4. Ammian Marci 4 9 15 5 22. in n. Quinti nati V. 4. Augusun. De civit. Dei. 19. 6.97 l. 1. I. 17. D. eod.

79쪽

non oportere, si nuua probatio reui'nem mino- seentis instruat. Ergo judicis est, consessiones rei diligenter

PerPendere, omniaque facta enuntiata indagare et inquirere, et tum demum fidem eonsessioni habere poterit, quum omnia vera esse indieata et pronun- elata perquisiverit, atque eontra non consessum absolvere, si Hiis indiciis ulterius non gravatur reus h). Multum rasterea vox ipsa re ejusque constantia aut trepidatio, in universum totus ejus ante et inter quaestionem habitus, omnibus argumentis adjunctis et indiciis, ad judicis debebat conserre sententiam 's . Praeterea singularis quidam quaestionis esse- eius adnotandus est, qui quidem invaIvit in servos propter deIicia tortos. Augustus enim ravit et praescripsit 'q), ne quis vinetus unquam tortum ullo libertatis genere civitatem adipisceretur quod eonstruiatum esse, Paulo tamen accuratius definitum videmus Iege Aelia Sentia, ex qua ejusdem Augusti temporibus a. 757 lata, is, qui tormentis erat subjectus et de nulla culpa consessus, ad justam Perduci poterat Ithartatem, eonsessus autem manumis

100ὶ Sueton Octav. e. 40.

101 Paul. r. a. IV. 12.4 3 Gai. I. g 13. lego itaque Aelia Senua cavetur, ut qui servi a dominia poenae nominosi

80쪽

mictenu de reorum quaestione. Priusquam autem ad testium Pergimus tormenta, interponere Iiceat nonnulia de singularibus quibusdam quaestionis usibus et usurpationibus, quae neque ad Teorum neque ad testium Propri Pertinent torturam.

De quaestions in accusatoros habita, st

do nautarum tormentis.

g. 14. Peeuliaris sane omentorum usus invaIuli adversus aecusatorem et instigatorem, qui quidem in erimine majestatis, si aecusationem plene probare et confirmare non poterant, eculeo imponebantur. Quod tamen nonnisi Poenae causa constitutum atque ex talionis prineipio exortum esse videtur, noquis temere e per alumniam eriminis accusaret aliquem ejus, in quo Perquirendo omnes omnino tormentis erant exposit 30 3. Alius singularis quaestionis usus exstitit, hi navis suetibus erat submersa. Tunc enim duo vel tres torquebantur nautae, ut ausam naufragii atque ipsius rei ordinem narrarent et rationem QR . vineti sint, quibusque augmata inscripta si' raevo quibus

ob noxam quaestio tormentis habita sit, et in ea noxa fuisse eonvivii sint, ........ et postea vel ab eodem domino,

vel ab alio minumissi ejusdem conditionis liberi fiant, cuius conditionis sunt peregrini dedisti CL Up. I. g 11.1MYl. 3. . ad Ieg. Ju Maj. I S. I. u. C. heod. eod. 103 l. 3. C. De naufrag. XI. 5 l. 2. 3. C. Th. eod. XIII. 9.