장음표시 사용
171쪽
strenue prepugnata, Se invictis propugnaculis inmnita, Sanctorum Patrum doctrina egregie vinditata, asserta ae explanata . pristinus honis artubus & disciplinis restitutus splendor, totique Reipublicae Litterariae, ex qua modo in Omnes terr rum tractus , quasi plenis portis Christianorum Heroum agmina se untur, conciliatum immo tale ducus & Ornamentum . D. Percensii isti ne omnes Congregationes, quae ad
Monasticam, seu Regularem res aurandam Disciplμnani Saeculo XVII. fuerunt institutae
M. Novae, & strimoris Monasticae Diseiplinae
Ordinis Cis ferciensis Congregationi inrtium in Galliis Saeculo XVII. dedit Aman Io. Buria rius Rane a. Abbas Monasteri B. Muriae mmtis Dei delia Tra a. oes. Cisterciensis ex nobilissima Pro pia pari liis die ix. mensis J
imitioribus litteris lingiis Graecae notitia, necnon Philosophicis & Theolosi eis excultus Disciplinis,
in ordinem Doelorum Sacrae Facultatis Parisiensis fisit eooptatus . Sacerdotio inauguratus ,& pingui Beneficiorum Ecclesiasticoriim pmve tu locupletatus, a recta salutis via deflexit, licentioris vitae quae si vid obtestamenta, di Mundi procellis se commisit, ex quibus tamen singulari Dei gratis, quae, ut inquit Augustinus, im
testinem, ad pinnitentiam a Deo vocatus, feliciter emersit, 'iamque salutis ingressiis , resus fluxis ac pro intem peritoris nuntium inmittere , t tumque sese Deo consecrare staruit . Hoc Pro. Positum, quod alte animo haerebat, quo facilius ad optatum e itum perducree posseu, duaruis A, battis . totidemque Prioratibus, quibus jure Cυm m in praeerat, se ultro abdicavit , Ac unam tantum Abbatiam Monasterii B. Maria minus
Dei do Trana , Grdinis Cisterciensis , quam , ut Abbas Commendararius. , possidebat, sibi servavit . sirumve amplissimum trecentarum millies libratum Patrimonium Parisiensi Xenodochio Paueerum dono dedit. Sic ab omni euratione 3
administratione proventuum cum Ecclesiastico Tum, tum saecularium liber Butiliterius Rancius,
abiecta omni cunctatione, Religiosae vitae tyrocinium positi in Monasterio B. Mariae de Persemamictioris Observantiae Monasticae. Disciplinae, O dinis Cisteresensis, atque in. eo probationis sugsadium iniit die xiii. mensis Junii anno I 663. Eo emens, probationis anno eum summo spiritus fervore. de incredibili severioris Disciplinae Monasticae studio , ad reformandum Monaste
Abbate Commendatario evast A M. Regni ris , sese accinxit . Longum, inet hie recensererinlestias , quas in hoc perficiando Reformario nis negotio devorare coactus fuit religiosissimus Abias, qui tandem, placide toleratas animorum Monachorum aestibus . querit lis vocibus ac diris, quas , serendae rigidioris disciplinae impatientes ,
rigidi uimum vivendi qenus, iuxta primaevos o
dinis Cisteretensium usus, verbo dc exemplo imduxit. A novis & peregrinis doctrinis semper a
horruit, praesertim ab insistis laxiorim Casuisi.
rum opinionibus confixis a Summis PontificI
bus , in quas iure optimo invehitur in Epistolα , quam seripsit, quavitae inte ram in eius vita . Gallice scripta , resert Iambus Marsia re . Ac initituendos Monachos circa Monasticae vitae o ficta , librum Galilae edidit de Sanctis me .steis Visis Odieiis, eleganti, nitido, 3c nobilistylo conscriptum, atque reconditam Monxstieae Disciplinae notitiam continentem . Sed cum s
lam Sacrorum , vel Asceticorum librutum lecti nem Monachis permitti debere, eisque ad ceteras Artes. Scientias, ει Disciplinas perdiscendas ,
vel ad ted itandas cere rum Scriptorum lucubrationes aditum Draechidendum esse . sanxisset clarissimus ille Abbas . Litrerariam Concertationem G Dud is Mono eis habuit cum Icianne Mabin sinis . doctissimo Monaeho Benedictim Congre pationis S. Mauri , in qua tamen raram , his praesertim temporibus, in scribendo moderati nem ambo tenuerunt , de ne qua vel levissim, recti in eoiae odii suspieio in eorum animis ob riri posset . Ambivonius ultro adiit religiosissi. mum Abbatem , habiturus ei honorem , suaqne obsequi A exhibiturus . Quod sane Abbati tam
ratum fuit quam quod maxime, Plamque ambo, ultro citroque datis sincerae observantiae aetvenerationis significationibus, demonstrarunt, v terem amieitiam hae litteraria disceptatione ne vel minimum quidem refrixisse. Monacterio Trainpensi pet plures anno, prae filii Abbas Burillieriin Raneaeus , omniaque soni M omnibus numeris absoluti pastoris munia ardenti zelo cum eximia. pietate coniuncto obivit. Tempus, vigilias , prudentiam , alia ue praeclara ornamenta , quae a Deo accelerat , ad salutein Fratrum imper tiens, omni omnia fiebat, ut omnes Christo lucrifaceret. Corripiebat inquietos , consolabatur pusillanimex, uiscipiebat infirmos , patiens erat ad omnes, totusque in. id ineumbebat, ut M mihi , quorum curam ei Deus crediderat , aureos Parrum sitorum Benedicti de Bomardi m res de vitam exprimerent. Hinc volitante ubiisve sama dc omnium gentium commendationae mi L, mxmoque in pretio habitus est a Regibus .ae lyrincipi biis , praeserti ina Christianissimo
Rege Ludo eo x IU. Iaeuo II. Magnae Britanniae Rese, δι Como III. Magno Etruriae Duce apud quos iure opt imo. miliebat primigenii spiri-
Οrdinis Cisterciensis restituton, de pristinorum. Usuum perpetuus ac indefessus cnitor . Tot vi tatibus clarus . 8c non minus doctrina , quam
qtavit die XXVI. mensis Octobris anni MDCC. Si plura de praeitantissimi illius Abbatis . cujus memoria in benedictione est, doctrina . vita , Bimoribus scire desideres, legesis eius vitam Gallice Memmi stylo descriptam α IMMO Masinis , de
librum quem nuperrime , seu an. III 8. in lucem
edidit M P. F. Madaetias D' Ingiam re, inmqnis Mooaserit Sanesorum Ioannis oe Pauli C, iemarii Strictioris Obsetvantiae Monachuς Cister. cietas, cuique hunc praefixit titulum : Genuinis
172쪽
characto μυ--ἰ admodum in Chrso Patris D. Armandi Ioannis B lierii Raneat , Abbaris nasterii B. Amris Domus Dei de Trana. D. Quinam sunt veteres illi ordinis Cistereten
sis Usus, quorum pene antiquatam obseryantiam in Monasterici B. Maria Dom- Dei de Trana revocavit ac restauravit vigilantissimus it. le Abias Armandus Burinierius Rancaeus , cuius nomen ac laudes celebrat fama longe latequo dissuta
M. Veteres Cisteretensis ordinis Usiis sunt i l. li, quos S. Benedictis in sua Regula praescripsit, di quos S. Bemarias Monachis Cis erciensibus adamussim observandos promisit. Hos itaque V teres Cisteretensis Ordinis Usus Abbas BMilli ritu Rane in in inte rum restituit in Monas Frio Trappensi, quod in Galliis positum est in ima Dioecesis sagiens s valle solitaria , quam densus& vastus saltus tegit, & varias in partes plurima immania stagna dividunt. EOIdem veteres Cisteretensis ordinis Usus , quos in Monasterio Trappensi revocavit iam laudatus Abbas, Mon
chi strictioris Observantiae ordinis Chterciensis , qui rigidissimum illius Abbatis vivendi genus
amplexi, eius vestigia sectamur, tanto eum servore etiamnum ad minimos usque uices retinentae observant. Di de hoc religiosissimo Abbate
Butiliterio Rane ο, iam e vivis sublato, sed in filiis suis redivivo, vere id diei possit , quod S. Ambrosius ait de Theodosio Magno Imperatore in Oratione de illius obitu, ubi Me habet : Ergorantiu Imperator reest a nobis , non Musoressis; reliquis enim nobis liberos, in quibιο eum MLemur agnoscere, ct in quibus eum re cernimuer tenemus. Et sane, si vis Monachorum Ci-serciensium strictioris observantiae Discipli- , vi Abbatem Burimerium Raae eum Patrem, ac Ducem Monasticae Disciplinae tam in Gallia , quam in Italia se habere gloriantur, viam, minresque inspiciat, si subodoretur suavissimum odo.
rem virtutum omnium, quibus inculta horridaque eremus, quam incolunt , suffunditur, ultro salebitur, in his Monachis, velut in suis genuunis filiis, reviviscere Burmierium Ra-aeum, ubramque illius Abbatis, omni laude superioris ,
imaginem in eorum vultu, ore, habitu , totius-Que vitae ratione adhue expressam mirum im --m relucere. At enim ut pauca . ne longior
sim, de illius Sanctissimi Inuituti Le bus de insibus attinum, abstinent illi Monachi. severi ris Diseiplinae ordinis Cisteretensis, viam a primo illorum in Galliis Monasterio dicit . a Trappa, abstinent, inquam, semper a carnibus, ovis, & piscibus, praeterquam dum morbo laborant, oleo & Butyro in Resectorio non utum tur, solis herbis, te uminibus, & radicibus, i,cte aliqnando conditis, contenti. Ium silentium
servant, nec ullam vocem emittunt, nisi ad
Dei noctu diuque Olebrandas laudes, vel ad pia
exempla aliis praebenda, aut ad mutuas culpassumma charitate in Capitulo coram Abbate mmendandas. Calceati incedunt, & Cuculla utuntur alba . circa lumbos . coriaceo cingulo praecincta, etiam noct.. Supra paleas induti dormiunt,
deposito tantum amplo Capodio, huic sere simili
quod Monachi Fulienses serunt. Cneullam albam duntaxat exuunt, dum singulis diebus per aliquot horarum spathim clilium horti dant ope ram , nisi dies Festus impediat , vel in Culinaeo ribus , aliove quovis labore, ad eorum vitam Iustentandam necessario occupentur . Cupidi rati mortui, perpetua maceratione carnem affli Dunt
muniis, quae praesertim a Festo Exaltationis S.Crneis, hoc est, a die XIV. mensis Septembris usque ad Pascha, exceptis diebus Dominicis , fledia Natali Christi Domini, perquam accurate ob servant . Eorum Templa seperfluis plane spoliantur ornamentis, ne auto, nec argento Blgent, sed pristam redolem paupertarem, & Ministrorum pietate, modestia, at lentique in Deum etaritate potissimum ornamur. Exoculatam obedientiam Abbati sine mora exhibent, totique ab illius nutu & imperio pendentes, quocumque ducuntur, sine contradictione eunt, Zc quodcumque eis un itur onus, abflue ulla reluelatione s runt . Nusquam apud eos audiuntur lites . nus. quam contentio; sed altissima regnat pax, ac
continuo vi et immensa charitas, Iucunda mentis tranquillitas, unitas , concordia , atque a
Mundi tumultuum strepitu mira libertas . Pr pediem morituri in terram in cilicio & einere deponuntur . ibique Sacro Extremae Unctionistaeo delibuti , instar viremae holocausti super Atrare positae, consummato sacrifieio, placide in Domino moriuntur. Hi iunt Veteres Ordinis Cinerciensiuin Ufias, quos a Relisiosssimo Ab.
vant strictioris Disciplinae Monachi Cisteretenses 'qui sub egregii illius Reformatoris Vexillo mili
tare gloriantur. Quo fit, ut de illis inmae hic Cisteretinnsibus, vulgo dictis dolia Trappa, id iure oinimo dicere possim, quod olim Uenerabilis Petrus, Abbas Cluniacensis in Epistola XVI. in laudem antiquorum Monachorum Cisteretensium scripsit: Sicut Esdras legem , O AD-ehabaei minas te si . sie illi seu Monachi Cisteretenses Monastici indisis detrimenta, ae M
explosir, ad antiqui rinxi ferseris morem, si
rum temporum teporem revocarum . Plura , ct rex
horumce Monachorum strictioris ervantiae . ordinis Cisteretensis, Leges, Usus ac Constitii-tiones, videsis in libro , quem Reverendissimus Abbas Monasteri, Boni Solatia, vir doctrina &pietate conspirens, & quem ipse miris loco coloae veneror, an MDCCLVIII. morentia in lucem edidit, euique hune inscripsit titulum: Bα -- Ranuariis deue Constimeson deIlo Bario ου Lia Dam, di BMUMMO, o di Casamari delia 'eua os . a Gir ονdine Cisreeiense. Qui titulus fie latine redditur e Compendiina Retatis
Uitutionum , quae observamur in Abbatiis B.
Maria minus Dei de Trana, Boni Solarii', ct Caseniaris, 'inioris Observamiae, Ordinis Cist Neien*. Aucior etiam tibi sum, ut interdum l
gas vitas Monachorum, qui in innasterio B.Maria
173쪽
DomM Dia de Trana, post expiatiina diuturna& laboriosa poenitentia flagitiolam vitam . quam duxerant in Saeculo, sancte obierunt . Horumce Monachorum Uitas Gallice deserietas , paucis abhinc annis Italico Idiomate donavit pius juxta ae doctus Abbatiae Boni Solarii Monachus , easque F lorentiς anno MDCCXU. vulgavit eo prefixo titulo : I Prodigi delia Gnretia eortisnelia Conversione di alatini grandi mee to ri , min si da υrei Penitenti neι Monastero dolia Trana ,
Divinae Gratiae, atiae sese produnt in eo resone MIL-t proiectae conscientia peccatorum , qui, Di veri Hortentes. in Monaseris B. Mariae Domus Dei de
Trana frictioris Observantiae ordinis Cis releusis monui sint . Vere ejusmodi Peccatorum sncertac constantes conversiones, in perferendo laboriost poenitentis rigore Perseverantia , ac tandem pretiosa mors appellari debent Priatata Gra-ιiae, cur suapte vi & efficacia facit, ut inquit S.
Augustiniar, ex nolentibus volentes, ex dissentientibus consentientes, ex iniustis justos, ex peccatoribus poenitentes, atque in accepta justitia per- . severantes reddit, inserta cordi suavitate ac delectatione .
D. Magno errore, in quo versabar , me profecto levasti. Existimabam quippe , vanis quin rumdam sermonibus delusus, antiquos Monachos Cisteretenses nunquam nrofessos filisse illos Usus , seu austerum istiud strictioris Observantit Discipline genus , quod nunc Cillercienses Idonachi , dicti de Ia Trana , amplexi sunt ἰ in.
deque eorum ita stitutum . quasi novitatena redinteret , ac inusitatum plane induceret breviande viis modum , improbare haud verebar . At ab eo errore modo penitus liber , scire velim , an verum sit id , quod dictitant nonnulli , vid. licet istud Monachorum , qui vulgo de ia Tra pu nuncupantur , institutum nee a Sede A solica confirmatum , nec ab Abbatibus Generalibus ordinis Cisteretensis fuisse unquam apprintatum M. Institutum Monachorum, qui de la Da pa communiter appellantur, a Sede Anostolica confirmatum , & ab Abbatibus Generalibus Ofidinis Cisteretensis approbatum fuisse multis m mentis demonstritur . Primo, quia Religiosissismus Abbas BMulierisu Raneos , dum flexam &exoletam Monasticam Disciplinam in Monaste. Tio Trappensi in rectum revocavit , non novos condidit Usus , sed, sicut iam observavimus , mimivum ordinis Cisteretensis nitorem , veteres Usus . ac potissima antiquorum Cisterciensium
Monasticς Disciplint Exereitia induxit in suum
Monasterium , in quo, conditione rerum humunarum semper in pnceps ruentium, Me iam pridem obsoleverant , pravique inoleverant Usus ,
quibus primariam s. Bemincti Regulam & vel res Ciuercientam Monachorum Usus priponi debere iure optuno sanxit vigilantissimus ille.
Abbas . Cum igitur veteres Mo choriam . cun
Benedicti nomin . tum Ciste ciensium Usus a Summis Pomificibus suisse confirmxtos nemo in-
ficus ire possit , palam est , Institutuar quoquae Monachorum Cistriciensium , qui vulgo Tra
penses appellantur , quique a veteribus Monachorum Cisterciensium Uli, is ne transversum qui dem unguem discedunt, a Sede Apostolica confirmatum censeri debere. Priterea , hanc Rescr-mationem ordinis Cisteretensis, ab Abbate μιδε lieris Raue o in Monasteri uin Trappense inductam & stabilitam impense laudavit Immeensius XI. Pontifex Maximus in Brevi Apostolico , quod ad elimdem Abbatem misit, quodque datum est die xi. mensis Augustian. MDCLXXVIII. Quin & Clemens Undecimus Summus Pontifex , precibus Magni Etrurit Ducis Cosmi III. annuere volens, aliquot e Gallia Monachos stricti tis Observantiae ordinis Cisteretensis, degentes in Monasterio Trappensi . in Etruriam adscivit , eisque Monasterium Boni Salarii , Ordinis Cisseresensis, quod est prope & extra muros Civitatis Florem it, eo essit Litteris Apostolicis , datis die I p. mensis Sept. an. I oso Denique, idem Ponti sex ad petitionem sui ex fratre germano Nepotis Caes. Auani, a Monasterio Castmarii . Verulanensis Dioecesis, ordinis Cisteretensis, am vit Abbatem & Monachos Provineiς Roma Congregationis Italici Ord. Cisteretensis, & in idem Monasterium, cuius Abbas, seu perpetuus Commendatarius est laudarus Cλrdinalis Albanua , introduxit Monachos strictioris obseruantit oes. Cisteretensis istia Trappa nuncupatos , ut liquet ex Litteris Apostolicis huius Summi Pontificis
Clementis XI. datis die UIL mensis Aptilis Amni 1 i8. Ex his Pontificiis Diplomatibus , quς
integra ivntur in libro , quem nuperrime RReverendissimo Abbate Monasterii Edini Sol tii editum, paulo ante indicavi , aperte constat, hane Monachorum Abbatiae B. Mariae Domus
mi do Ia Traphis , ordinis Cisteretensis . R formationem . seu strictiorem Monasticae Disc,pline Observantiam, Summis yontificibus Memptam, multumque probatam fuisse, cum eam non solum sartam tectam conservare, sed etiam prinpagare maxime in votis habuerint . Nec minus
ad eam fovendam ac protegendam strictioris Monasticae disciplinae observantiam propensa fuit voluntas Generalium Abtatum ordinis Cistet.
ciensis, qui, ad obstruenda quorumdam obtrect torum ora loquentium iniqua, palam testati sunt, se nihil tam curae ac cordi habere, quam ut strictiorem hane Cisteretensis ordinis observantiam
non modo protegerent , ac zelo charitatis complecterentur, verum etiam pro viribus diffinderent , ac latius propagarent . Reverendissimus Pater Ni laus Lartare, Sacrae Facultatis Parisiensis Doctor Theologus, Abbas Cistere ii . & Universi ordinis Cisterciensis Caput, ac Superior G neralis e publicum testimonium ea de re die IX. mensis Julai anni I II. dedit his verbis conceptum e t is Strictiorem ordinis nostri observati ἀtiam, caelesti irrigante Agricola, iuxta primitivas Patium nostrorum Institutiones, e Monasterio de Trappa . non sine ingenti gaudio, in Bono Solatio & aliis pluribus Monasteriis transplantatam,
comperimus magnum accepisse inerementum , ac
Peru, s virtuten omnium mactus mirum ubiaque
174쪽
λε sparsin suavi MIs odorem . Ac priuis intem misim velint permutare. Illis dulciorea sunt, sis stadis: Cunctis notum iacimus, re mature tuae la mae, quam impiis risus, caehinni ioci.
iliciis de Trappa, nom rotatio, ot alii F eruΙ-- civitidus, qui cupiuitati indulgent, delicatiores
di Monasteriis yrameatum, nihil aliud esse eum cibi, ει sumptuosa eonvivia. Da amantem resem sanctiores Exercitationes Regulae D. Benedim 3e Hr ouis dm, da desiderantem, da fomentem, da Oretinis nostri Cisteretensis antiquis Usibus , ae issa solitudine per 'mantem, arquo sitientem, σInstitutis , omnino consermes esse declaramus : fontem aerema parriae suspirantem: da galem rescis Cumque t rint hae ab initio usque nune a Ss. Pom quid dieam. Verba uini Sancti AusUisi Traiuti fieibus semper eonfirmatae, ita & illam Obser. 26. in J--m. Viden, Charissime Distipvle , uantiam immerito novitatis, aut immoderationis qua liberiate, qua tranquillitate, Ana voluptate. esse sustinctam profitemur; eo vel maxime, quod qua spe in horrenti solitudine fruantur pii Mona- felicitet regnans SS. Dominus noster Clemens Pa. eni immodica licet consecti inedia, vigiliis propa XI. illius Alumnos singularibus in dies eum perpetuis macerati, & tantis poenitentiae I
tare conatur sevori , & gratiis, nee non aliis ribus attriti, quorum cruces, ut loquar cum Bedieram amelectendi licentiam benigne impertiri di- nardo, mundus videt. unctiones non videt. Ο - gnatur, in invidorum confiisionem, debilium m- ties, inquit Sanctus Hieronymus, in Tremo eoUAmulum, lartium aedificationem, & omnium aemu- tuor, in v illa solitudine, quae exusta Solis adilationem &α is ) Hocce publicum testimonium iaribus Hrridum Monachis , inae habita iam , confirmavit, novumque ei robur addidit Reve- parata me Romanis interesse desiliis. Et, ut milirendissimus P. M--πι Perror , Universi Ci. restis est Dominus, post multas iacvmas. po Caelo seretensis ordinis nunc Generalis Abbas . Ille oculos haerenter, non quam mihi viduar inter σὲ quippe Ptaedecetarum suorum Edictis inhaerendo, agminibus aueserum, o Iaeras gaudensque cant Litteras die XVIII. Ianuarii an. t i 6. dedit, in ham: Post te in odorem unguemorum tuorum meis quibus decernit primo Monachos, apud quos in Mo- mus. o sertunatam igitur incolarum Eremi sedinasteriis de Trana er Bono Suario viget strictioris tem, quorum pauperie nihil locupletius i servitu-Monasticae Disciplinae observantia, veros esse Re. te nihil liberius, labore nihil quietius, inedia s,ligiosos ordinis Cisterciensis Prosessos, eosque ad tura, angustiae spatiosissimae, moeror iucundissi- restaurandam tuend. imve Disciplinam regularem mus, amaritudo periuam suavis, vigiliae fouino fuisse a Deo suseitatos . secundo deelarat , assiduas quovis pratiores, vita felix, mens felicior. uuam.
Preces, asperitatem victus, arctahi pauperiem . vita consequitur selieissima. aliaque poenitentiae opera, quibus in praedictis de D. Certe nunc intelligo, non in Urbium, ho- Tropa & Bono Sualis Monasseriis Deus in spiri- minumque frequentia, non in negotioso seri str tu re veritate colitur, nihil aliud esse. onam ae- pitu, non in aulae tumultu sistidioso , veram iuratas D. Benedicti, & antiquorum Oruinis Ci- illam, cuius amore teneor , inveniri posse silicinereensiuin Usuum exercitationes a snmmis Pon- tatem , quae potius celebritates odit, mundanostiseibus confirmatas, ac subinde praedictam Mon, homines vagit, avi M solitudines persequitur, i Dicae Disci;,linae strietiorem Observantiam novita- cos inaccesses incolit, & urbanis negotiis procul. tis. insoletariae, aut inconsiderationis suspicionem suam potissimum in eremo inter saxorum doer, non mereri, sed potius dignaes esse, quae majori. tates di impendentium montium altitudines
bus in dies Coeli cumulata benedictioniis ab omnibus Cisteretensis Ordinis superioribus gratiis & s, voribus excipiatur. Haec paulo susius referre necessarium esse diixi, ut intelligeres, quantum summis Pontificibus. & Abbatibus Generalibus Oramis Cisteretensis, omn: bus hie Viris piis probata sit Me strictior Regularis Disciplinae observantia , in quibusdam Monasteriis eiusdem ordinis in.
saurata, ει quam graviter hallucinentur nonnulli, qui, ultra nasum siris non defisentes oculos ,
sibi remeraria persuadent, Monachm, huitisce strictioris Disciplinae observantiae cultores. & Eremi
incolas , m; seram in continuis poenitentiae laboribus vitam trahere, cum tamen certo certiussit, illos, mira charitatis dulcedine perfilsos innumeris tam internis quam externis inundare delitiis, quia vera Ze unica voluptas gaudium est pu- ne eonteientiae, lautissimae epulae sunt, studium Sanctarum scripturarum s iucundissiciae cantile. sedem fixisse eidetur . Horum igitur selicissi. mae Monachorum sorti invideo, ac deinceps giam consortia illorum hominam, qui omnem felicitatem uentris volnptate metientes, aegre adduci possunt, ut eredant, labores , in quibus
Monachorum vita versatur , non modo m lestos ae tristes non esse , sed hilares etiam inei uenndos. Verum, de Monastica & Regulari Di-ieiplinα Saeculi decimi septimi satis hactenus
dissemimus. Nunc vehementissimo Mnarem ,
ut sub finam nostri Colloquii aliquas Leges.seu Regulas praescriberes, quibus in deiectu opinioniam , qtrae mores attinent, certo ac tuto adhaerere eodem . Probe quippe novi, conasures Propositiones ad morum Doctrinam spectantes . Saeculo XVII. a Summis Pontificibus suisse proserimas, & bene mulos etiamnum circumserri in Diseiplina morum opiniones. in qui biu deligendis , ut citra offensionem
nae, nocturna ae diuturna Psalmorum recitatio : helle, eum alia millia cavenda sunt diligenter,sumnis delitiae, stultio veri. Haee ubi semel de- tum vel in primis vitandi oeeurrunt scopuli quia gnstarunt pii illi solitarii, nihil tam pretiosam, dam duo, ac quos appesti solere serme, tu ipse nihil tam voluptatium mundus hie possidet , in superioribus nostras Colloquiis jam sedulo O,
175쪽
servasti : nimiam laxitatem dico & intempestivam
severitatem ; inter quae duo tam sicilis est i psus, tam proclivis ostenso, ut plerumque ioci. cant in scyllam. qui volunt vitare Charybdi in . Hi ne primum in seligendis opinionibus quae ad
morum Disciplinam attinent , prauavenda est iii nata laxitas, seu vaga & inratnta opiliandi licen. tia quae innumeras, sicut in Colloquio tertio Gnendisti, perit morum corrumetas, cunctisque
hominis Christiani ometis indeciendis & corrui pendis latissimam januam reseravit. Hinc etiam pari studio declinanda est imperiosa severitas ,
qnae nimio adhibito rigore, peccatores a tribunali poenitentiae arcet, eosque tantum non adigitin desperationem suae salutis . Ne i itur in duo illa extrema vitia, quae c*iniones in Doctrina morum inficere solent, impingere valeam. Opt rem, ut in praesentia quasdam mihi praestitueres Resulas, quae viam securam quasi digito praemomstrent, in qua deinceps ambulem, ad sinistram , vel dexteram nunquam declinando. M. Antequam Regulas i ad praecavendas in Doctrina Morali laxiores opiniones . praescribam, necesse omnino est , ut praecipuas radices detexam , ex quibus pullularunt illae corriistelae morum , ac laxitates, quae Saeculo XVII. Eecthsiam infestarunt , & a Summis Pontificibus
suerunt proscriptae. Harum autem laxitatum radices, quae bene multae iant, ad duas praecipuas . brevitatis ergo . revocabo . Quarum prima petitur ex novo quodam de insolito docendi modo quorumdam illius saeculi molliorum Calaista-τuna. qui ne lecto Scripturae Sacrae, &Sanctorum Patrum doctrinae studio , plus rationi, in proponendis , vel dirimendis quaestionibus ad mores spectantibus , detulerunt . quam ei deserendum ac tribuendum esset. Hi ne laxiores illi Casu istae, ut passim videre est in eorum operibus , novellas suas opiniones non sundabant in Sacra Scri. Plura , Traditione, Decretis Summorum Pontificum, Sacris Canonibus, & Sanctis Patribus, sed
eas pluma & aranea tela levioribus rationibus aeconiecturis similciebam: Scriptum Sacm oracula, Decreta Summorum .pontificum , Sanaorum Patrum Doctrina na . sacrorum Canonum rim. rem inflectebant pro arbitrio suo, emolliebant , nil praescriptum rationis sitae accommodatiant ,
mille adhibitis distinctiuneulis & exceptionibus
limitabam , a que tanquam eereum nasum in onmem Prieni ducebant , trahebant , detorque-hnnt . Quid igitur mirum , si illi moderni Casii istae . relictis publicis Doctrinae Moralis semtibus , meuntem duntaxat sequentes hunmanam rationern , quae sibi rermissa , ut plurimum cae- emit . hallucinatur , in turpissimos errores atque absurdissinias superstitiones prorumpit, sicut raret inspicienti antiquorum Philosophorum li. bms . & varias gentium pro suo nutu Religio. nes Iibi confiingemitim opiniones , seu potius deliramenta; quid inquam, mirum, si moderni illi Calaisae , arundinoo innixi baculo, in tot laxi-
tales , seti corriti telas m orum prolapsi sinit Al. rem Doctrinae Moralis laxitatum ragix non aliunde P a acbet, quam ex nimia in uisentia quo
rumdam Detuli XUII. Cassiistarum . qui Regula.
Lesbia utentes, Divinam Larem n oribus applicarunt, cum, versa vice, mores ad Legem Dei componere ac exigere debuissent . Videntes s-
quidem recentes it B Calaistae , vires hominis lapsi stactas, sanciatas. ac desiles esse , aliunde
veto non iamittentes gratiam se ipsa emeacem , quae rumpit moras, difficultates suaviter vincit , prebetin, ut saepius ait L augustinus . vires emeacissimas ad operandum in actu secundo, eoacti sunt legem, non gratiae virtuti , sed virium hominis laM infirmitati attemmare. & ossiciorum nostrorum rationes non arctis Evangelii sanctionibus , non potentissi inae ili suavissimae Dei gratiae emacia, quae facit ut iaciamus, sed natum corruptae lanmore ac debilitate tanquam Regula Lesbia & obliqua, metiri. Hinc quotiescumque Casus conscientiae resolvunt . non aliam relatutionum suarum rationem adhibent , quam infirmitatem humanam , dictitantes, vel sacros Canones de Vita re Moribus Cleri rum Non amplius obligare . sed , ob nimium rigorem , cui serendo par non erat infirmitas humana, esse iam p. nitus abrogatos, vel praecepta Dei non obligare cum tanto onere, alias grave nimis iugum imponeretur filiis Adam . Hi ne collapsis per primigeniam Protopatentis labem nature numai
viribus plus aequo indulgentes moderni illi Calaita, legem Dei emollierunt, spinas Poenitentiae sustulerunt, angustam Caeli viam benignis & laxioribus opinionibus dilatarunt . multaque . sed
a Saeculis inaudita , ad vitam commodius agendam lenocinia adinvenerunt. E contra vero sanctorum Ausinini , er Thomae Discipuli, suam mvirium infirmitatis conscii , & omnipotentis Divinae Gratiae tum rer se emcacis , tum seruientis firmitati subnixi , tenent se ad legem , non
legem ad se detorquent, non eam emolliunt . nec sacrum pinnitentiae rigorem enervant , sed incessanter petunt a Deo, a quo bona cuncta procedunt , ut infirmae naturae vires adaugeat ,
dissicultates superet , & Onan i tentis gratiae suae virtute, qua attingit Omnia sortiter , & disponit omnia suaviter, legem, quantumvis carni . seu nature corruptae, duram, spiritui reddat amabilem. Ubi enim aliquid amatur P non labo ratior, re si latrarat- , rasor ipse amatur, inquit S. Augu- sinus . Detectis semel his laxitatum Moralis D ctrinae radicibus. poestat nunc securim ad radicem adhibere, & aliquas praefigere Regulas, quarum ore ejusinodi laxitates ac corruptelas moram sa-elli negotio declinare possis . Imprimis satagere debes , ut Doefrinam Moralem haurias expuris illius sontibus, seu ex firmis ac tutis The logiae sundamentis , preserit m ex sacra Scriptura , ex doctrina Sanctoriam Patrum , ex D cretis Summorum Pontificum , Et Sacris Can nibus Conciliorum . Omnia, inquam, quae Sacri Scriuores , Summi Pontifices, Concilia, ει Sancti Patres de moribus scripserunt , tenuerant , ac docuerunt , debes absque ulla dubitatione fi mirer credere ac tenere , subindeque repudiare novellas istas. Ac tori retro antiquitati ignotas opin ones Catilillarum, In quorum operibus ra-
176쪽
tissime scriptura . Decreta Summorum Ponti Meum, & Concilioruni Canonra citantur, ac vix , ut nunquam, veneranda Augustini. Chus Omi, Gregorii. ει aliorum Patrum nomina c Parent, quasi iani, isquam de moribus scripserint , eum aliunde finguli pene versus nomInibus recentio. ruat Calaistarum, locisque perstrepant , & in iulorum auctoritate , legiculas rationibus subnixa , gravissima eoriun Decreta , quae velut de tripode pronuntiant, sandentur. Porro, eredibile non est, s recentiorum Casilistarum opiniones, si essent
verae Bl animarum saluti utiles , fuisse in Melesia Catholica per mille & septingentos annos Pinnitus ignoratas , istudque adeo insignis, ut iacti. ant , utilitaris arcanum latuisse plane Sanctos Partes. & postremis hisce duntaxat temporibus . Me est, Caluistis Seculi decimi septimi iratuisse, quω lane nemo asserere potest, nisi mo im signem tui iam . εκ Ecclesiae Catholieae , Samctisque Patribus summam irroget contumeliam . Qua propter , quotiescumque videris Sanctos P tres dare pro dogmate aliquo. ius Divinum, seu naturale, seu politivum spectante , modernos vero Caluinas state ex adverso , debes ab ue ulla haesitatione Piarum auctoritatem , doctrinamque
praeferre opinamentis illorum Casiistarum. qui a regia via recesserunt, suamque doctrinam non expitris Disciplinae Moralis sentibus . sed ex lac nis, in quibus plus est sordium, auam liquoris , hauserunt. Secundo , ut in sana Ecclesiae Romanae doctrina moruin sanus ac integer permanere possis, oportet, antequam te ad operationem a
lingas , ut abdices omnia praejudicia . divinum implores auxilium, quo menti titae ostiata renebrae depellantur , regulas observes Christianae humili. Iatis, simplicitatis , modestiae, ac prudentiae, sed praesertim a Deo humiliter petas mentis casti minniam, cordis miinditiei ii , & aflectus puritatem , quia is te laiquitas non oneret , si non iacinet earnis, mundique delectatio , si non inclinet v binas, si non gravet cupiditatis l)ondus , si non deprimat bonorum temporalium amor, si non trahat superbiae vitae , omni proculdubio . intus lucente divina gratia. vitabis omnes laxitates di
.rruptelas moraim . nec unquam sequeris Opini
nem minus probabilem , quae lavet libertati ae eupiditati , in conmeba probabilioris epinionis , auae stat pro lege Dei is Tertio , si aliquando in celestu op:nionum, quae mores attinmt , sibi hareas, de quid tibi ficto opus sit, ignores. adi-M debes Viros pios ae erudito , quos in doctrina
Traditionis patrum magis veri,ios, caelesti inmina uberius perfusos . ει divino in experrentia ac spiritu prudentia plenius senseris in sarmatos. Hinnina, inquam, Calaitariun . qui in che tina sunt veraces, di viam Del in veritare docent , distrato rubetis . ac sententiae par est aequiescere, Eceitra ullum salmis pericntum obedire . Absit enim , ut nonnullas peccatores imitara velis , Minormas morum exquirentes pravis suis cupiditati. ωiω utiliter congruentes, dam ab uno Calaista , rem amor veritatis, de purioris dominae Moralis studium movet. id quod votis habent, si a Bere . seu. potius, extorquere haud. pinant , ad a-Groes Iust. Tom.
lium benigniorem eonfuginm . quo patrono Besponsore quieti , 8e nullo conscientiae morsu per turbati legem Dei eum Maximis Mundi ita eomponere possint, ut placide Saeculi moribus vivant, dignitatibus , di vitris , volumatibus . commodis lenti ει otiosi perfruantur. Filiusmodi peccatores, qui varios consulunt Calaistas, donec aliqnem inveniant, qui ad libitum respondear, simillimos es.se dieam antiquis illis plurium Deorum cultoribus, qui ab uno Deo, quem sibi iratum aut suis propensionibus minus consentaneum sentiebam, confestim ad alium Deum eonfiniebant Votis fuistivorabilem, quem in Myriade ista fit rem De rum facile inveniebant , ut videre est in hisce Versibus Poetae Oindiarrate 'eme Deo , sin Deras adter opem is
AEqua V o Te-ris, Pallas iniqua fuit.
Denique, ut omnes laxitates ae eorruptelas m
rum, quas saeculi XUII. molliores Calaistae i
vexerunt , facilitas m avere. 8t ex animo detestari vale , sepius in memoriam revocare debes oraculum Christi Domini, docentis nos in Evam telio, duas tantum esse vira, unam arrum, quae it ad Uitam , aheram inam quae ducit ac perditionem. Praeter has d-s vias, aliam tertiam admittere viam, quae sit melia, hoc est, nec nimium lata , nec multum angusta , eiulam periculi esset, ac tripticem terminum di stingnere, qui duplex tantum pro adultis post finem Mundi defignatus est o Mriptum est enim Matthaei c. as. quod alii uum in sup siritim aere ins , P. a-stem miniam aeremam is De tertia autem illa via,
quam comminiscuntur Uiri tepidi, dicitur C. I sbri Provexbi oram .' π via . qua videtur baemiss- , -usima a-- e- deis i ad mistem is Cum igitur duae duntaxat sint via , arcta una ,
quae discis ad Vitam , inera lata , 8e spatiosa . quae ducit ad perditionem , infigenter ariendere debes quam viam inire velis . Si tibi placeant laxitates Ee corruptelae morum , fi Deo α Mumdo inserviis. si legem Dei ad quasdam regulas
morum, tuis commodis, de utilitatibus congruentes . inses as i prosecto arcta via, quae ducit MVitam , non in iis , sed potius viam ealtas i tam . quae dueit ad perditionem . Huius latae aesi tiosae vita ue verbis utar Lactantis cap. q. li
bri 6. Institutionum 3 Disses s Rura sis est
satem , aifraediam , iam antiam , meisaeiam , siamiam , Ore qne vitia . Exitres autem Misis via ratis est, eum ventrem Deris ad extremum
177쪽
ac fisendis Occi patur mis μα--- - , quae pon-rem sutilina μαν , sequa a Dra averinis et is sero ad inferes deiectus, in aeteraram damnabistis
poenam. Hanc latam viam , quae ducit ad perditionem, non inibis i si mores tuos ad legem Deo componas , si a lautatibus & corruptelis morum abhorreas , si conscientiam tuam non eredas illis Calaisis. qui ope cuiusdam vagae ymbabilitatis a Sede Apinoli ea proscriptae , opiniones sellas ,& aeternae rasi contrarias peccato liberant , usiseris , smoniis , vindictis , calumniis, mendaei is homicidiis eoiorem praetexunt , ac Mnum dicunt malum, & malum honum a Cum tamen honum esse non possit , quod aetema lem damnatur , juxta hane Tretia ni e. m. libri do Decta tis
oe nunquam liere , quod somm ει ubi in non I, cet. Haec es verisinis integritas , et qua ei debeius discistina μωmda ex ae ali a rimoris , e Mos issequii, non mutare seuentiam , nec variaremdicium. Non pasest aliua es, μω vera quidem es boum , sis malum . Omnia autem yeno veritarem Dei fixis sum: Ethnici, q- penes selia est verisinis meritiari, quia nee Doctuae veritatis Deus, malum ae bonum pro arbitrio ac tibidino interpre- ωπι- α Hibi λώιm quod alibi malum , O aliumarum . quod alibi bonian ἀD. Valde mihi probantur istae, quas prae Pristi, regula ad praecavendax inductas Saeculoe XVII.
Iaxitates & corruptelas morem , quae ex nimia
indulgentia & sicuitate quorumdam Casaitarum
originem habuerunt multorumque aut mos per vaserunt K Superest modo , ut certam rutamquaindices viam , quam tenere debeam , ne in D ctrina Moralb in aliud extremum vitium impimgam , videlicet in severiorem morum distiplinam , quam, a quibusdam rigidiotibus Saeculi XVII. Casuistis im natam non minus damnavit Catholica Ecclesia quam molliorem , a laxioribus misistis in perniciem animarum exemgitatam, morum doctrinam, Romani Pontifices, universa plaudente Ecclesa,. Vaticanis fulminibvru
M. Rigidiores in doctrina Morali opiniones , quae iugum Christi plus a quo exasperant. perinde
cavere debes , ae istentias laxiores , quae eon pietas morum inducunt . Sicut enim illae laxiores sententiae . seeundum Propheticum sermonem ,
odior Disciplina morum in causa est, cur Pece tores prcffriae infirmitatis conseii , & acerbiori innitentia , morumque Disciplinae rigore mees n. pedem reserant, a stimiliaribus succumbant, Mnimum despondeant. ει eutam salutis prorses x,
liciane, vel eum insiliet pruditore Iuda in desperarionem am ad restim eoniugiane . Hinc iure optimo Christus Dominus Mara, . c. His vers. μScribas & Pharisaeos his verbi redarguat . Alii. ram mera gravia , et imparrabilia .. oe imma
- έ - eas μα-- t digito mutem Γι---st eis movere . Ecelesia itidem , Christi Domini secuta exemplum , nimium rigorem , quem affectabant Novatiani, Encratisae, Ea --ι, & Grifolaia
improbavit , extatque in Decreto Gratiani Part. II. Causa a6- Quaest. - . Canon. Ia. his verbi conceptus; aliis πν autem onera gravia, oe impiam tabifia . ,e. Tales sunt Sacerdores , etia- -- ω
ρο-e pondus vementibus ad paenitentiam δεπρο--ut, quia dira τι er non factam ia Et sis dum v. na praesentis renitentis fungi r , e meremitur rena precati fumra . Sisust enim si s rem stipis hamo. ror adu/semis, quem non me baiulare posueru seneres habes aer ais fascem repetas, avis sis pom
si - , -- sufferre n- potest , seandati sua amplias pere- - Denigna s. A bis a Sermona Via in psal CXVI Iris risidioris Disciplinae mora. lis Dociores his verbis perstringit e Suna etiam im nobis, qui rimarem Dei habenae, sed nan somn--μεα-- οῦ paruentes duri. promta , quae mmmos humana conditis sustinere . Timis in eo est ,
via videntuη e Via re diseiplimae , opus virtutis ratiore; sed inscitia A eo est, quia non compatium tur nasurae, nec aestimant psi sitatem . Hujusm
di Doctorum , qui plus iusso austeri , marisi, a se relliosi praesentem riclesiae Disciplinam coa-.ttheia honte, adductisque laesis damnant, a quo rigidiores in doctrina morali opiniones obtrudunt, eoi sortia sege . & unum instas omnium in m. Eitina Morali sequere Ducem Angelieum Doctorem S. N-- ADinarem se qui se Duce Veth. Dei, vem a Patrem secutus, a risidioribus, perinde ac laxioribus in doctrina motali opinioniabus semper abhorruit ia Hine. Alexandri VI. Ponti sex Maximus Patribus ordinis Praedicatorum ,
Romae in Comitiis Generalibris anno. Ioues. con- pregaris , declaravit, se vehementer optare , uti
Theologia Moralis ex operibus s. Ninnis
uaris concinnaretur . qua haec morum & opini
num licentia, quae ire dies grassidiatur, quasi cauterii uniona cohiberetur . Huius reptari , quod animo Sanctissimi illius Pontifici, alte insidebat . illiusques melarationis. Patribus Domini ea-nis testis est locupletissimus , & omni exceptionae major , doctissimus noster Vincentis/ B--- ω qui in iisdem Comitiis Generalibus aderat tanquam Definitor Provinciae Tolosanae , idque ro in intiκα fidem publicam fecit in Epistola quam ad Generalem Magistrum. eiusdem Praxlicatorum ordinis directam praefixit libro nostri Iulia Moreret , eui titulus eu e Basis ραίων Mis tia Thredulis ia Praecipuum igitur in. Disciplinx Morali Ducem sequem Sanctum Thomam Aquinatem . de cuius doctrinae generali approbationae veridice , Se iurix elegamo Cardinalis Palaiaesenuin, Societatis Iesu, in Epistolae nuneupatoria sat lib- De Vistino et Gerammo P memiae ,
vem, antequam ad Purpuram assumeretur
m Pia Viscemia Prem, Sacrae Romanae ,, ac G-
178쪽
henilis Inquisitionis Commissario , qui enm vanis illi intercedebat necessitudo , histri plit a haec habet jnsulari observatione digna: Ime mihi asilen
i ira, suo non ram ordo ruur , Miarm Christi E clesia, L aranciue humani generis nUmen merito si vietur . Sentio equidem in me ranti Scriptoris μει rium , vina eum aerare , sed longe supra artinis in. mema crevisse ... Praeclare mecum egit Hυinis 5 nitas, quod me vue is ad eam religiosam eohotem,
quae iubetur Angeliei Doctreis Theologiam sequi': eam namque sequero , vel seriussus , imo vix nomsequerer , vel Drohibitur .... Iam vero hae m*emae huius anni Dis urarimes, quar e funesta dictavi,
γ quarum tibi summam Heu , μου aliqua uoquam superiores edita a me, ribi Aquinarem tuum redolebant, quo tantopere nune det Ar , in vix a-tium e schola Veis diu reram sine fastidio ; non
quod in ceteris inuisa non inveniam, ignota mihi,
ne D. Thomae remptis illud impenrissem Id ex me saepe audium, qui me audium: Utiamvis tamia sis B. Thoma es Sectatorum frequentia, laudatorum approbario , utramque tamen adeo infra merita mihi videri , ut inde ceni munem humana perspicientiae tenuitatem . vel noemari cogar , vel
UVereri . Haee , & alia id genus in laudem D estinae S. Thomae scribit nobilis ille Societatis te.
si alumnus Cardinalis Pal. itantis, onae te ad veram assequendam sapientiam , quali admotissimulis, excitare debent . Sed , ut maiorem ini-litatis fructum ex lectione & studio Doctrinae Moralis S. N. percipere valeas, hic primus Scunicus tibi sit scopus. hoc votum , hoc unum a-m, ut muteris, ut rapiaris, ut astaris, & aran tormillis in ea , quae te docebit Angelicus noster Praeceptor , in cujus doctrina tunc te proiecisse intelliges , non si disputes acrius, sed si .le sente- seris paulatim alterum fieri, minus elarum, minus
iracundum, mimis pecuniarum, aut Voluptatum,
aut vitae cupidum , s quotidie vitiis de at ali. uid , plerati aliquid accrescat . In distulando
ervanda sobrietas, summaque animi moderatio , ut collatio, non conflictatio videatur. Lectionem subinde interrumpat precatio, aut gratiarum actio, quarum altera divinam rapem inaforet, altera beneficium agnoscat, sicubi te senseris profecisse. Urdi ipse ae novi complures iuvenes, qui, moriam&atavorum suorum imaginibus tumentes, sanctissime doctrinae Moralis Christianae praecepta . quasi e rum statui ac conditioni eoniraria essent , sistidiunt & sensibilium remm praestigiis occaecati , nobilitatem , honores, divitias , voluptates naum di , & reliqua blandientis seriunae commoda linter priecipua bona reponunt . Quod si vero aliquos claris Maioribus prognatos videant, qui sinia e scientia recti, neque honores, neque opes, nec alia arridentis seriuriae commoda desiderant ,
illos anonam deliros, hypocritas, rerum imperi tos & Melancholicos iudicant. Sic, proh dolori cassissimam Doctrinam Moralem Christi veneramur , sic exprimimus , ut nihil vecordius , nihil abiecitus, nulli magis pudendum iam olgo habeatur, quam vere ae toto pectore Christianum: quasi aut Christus frustra venatus sit in terra , aut alia sit nune, quam olim, Christiana Mora. lis Doctrina . aut non ex aequo pertineat ad mmnes. Ejusmodi iuvenum consorii a & colloquia velis remisque fine, charissime Discipule ; atque illorum errorem Democritico risu prolequens, iaquod res est repim, unicam ac summam esse nobilitatem in Cnrisio renatum esse, ejusque sere rum Numero accenseri. Hos tibi majores esse puta , quorum virtutes aemularis. Divitias mundi depone tanquam sarcinas, quibus onusti, nec possunt per arctam viam Christum nudum sequi , nec per ostium humile intrare in regnum Coelo. m. Purga oculos, purga aures, Purga Palatun -& incipiet tibi dulcescere Christus, quo vere gu-sato , etiamsi voluptatum mundi architecti , o- miles stas illecebras in unum conserant, Prae uno illo , in qno sunt omnia bona , nausea videbuntur. Denique, cum adhuc iuvenis sis, etiam comsiderare debes; ne florem anatis , nunquam redi- Iur , temere polluas, ne fluxis , moxque perituris voluptatibus perdas annos optimos, ve ueaureos, qui & sugiunt pernicissime, & recurrunt mi uam; ne per inscitiam, & incogitantiam inlatis committas , quod te in omnem usque vitam mordeat, re equente scelerum conscientia ,& amarissimis illis aculeis, quos sugiens voluptas in animis nostris relinquit. Ut autem hune integritatis florem , qui adhue nullis vitiorum malis oblitus in te viget, perpetuo illibatum conservare missis , sae ut semper prae oculis habeas auream Sententiam, quam tria it s. Ioannes Damascentis in suis Saeris Paralellis, quae extant in se. cundo eius operum Tomo est imae Editionis , quam Parisiis anno Moeexi I. Doctissimus noster Ambaes is ciam adornavit, ubi haec habet S. ille Doctor . Opibas florer i ob maiores ruor princlare de re semir , pamae olendore , o oorporispiam itudine gloriaris, iisque hondiribus, qui as nretibus in te revertimin r Attendo tibi ies, qu
niam mortalis Ps , o in rerram reverteras . Ci
cu pire tuos , stili ante te iisdem in splendoribus versari fuerunt. Ubi sunt qui in udus pustieis auctoriinem obtinuerant λ rei invictissimi Oratores
tibi qui sesta oblisa inllim ant, usi praeesari illi
quisones λ illi multures duces illi inauri -nno in pareris spbur omisis eorum vitae memoria sita est incumbe in sepulcra, ae viis , num famulum ab hero queas secerneres. ubi pauper iacem, Mi di--τ. Di ingue, si puer, vinctum a Rege , forum ab imbecilli, pulcram a deformi. Naturae igitur si
memineris, Nunquam attolles animos . Sed tempus
est , ut vela contraham , tibique , amantissime D. scipule, immensas orates rependam , quod p tam , ante oculos omnium , per octo cirtiter amnos Musaeum meum frequentaveris qnotidianus
auditor, illiusque angustias , ex illustrissima licet M a Prin-
179쪽
Princivum prosapia oriundus, non refugeris; quo cerea honore superbire possem . nisi a te inodm didicissena . Gratulor interiin nrahi, quod in te timus sim Discipulum, natio docilem. adii Agentis albitrium sexibilem , di in quem ingenii lavdes omnes novo findere di conspiratione
confluxisse videmur, qui tam ad iudieandum gravis est , quam celer ia intelligendum , & in quo lepos cum soliditate , savitas cum secetiis ,
ubertas euMi moderatione, suavitas eum disciplinae
rigore stamina consensione iunguntur. Meministi, amantissime Di semule. Quot & quam fraves Philosophiae ac Theologiae cecurrendo stadrum . m ustias in tenera adsue aetate devoraveris. &quam1ὰγ Doctrinam S. Thomae φω sis, quo Magi stro gloriaris , velut pro aris ac socis pugnRns , toris ingenii tui virihus publice de furiis, Oly pleo pulvere conspersus in arenam descenderis. Horum . inquam 4 meministi actorum quippe iuvat meminisse laborum sed quam benisno v uti tu in puta icis uiis congressibus gratulationes Φximium minime sucatas exciperes, quam modeste laudes tuas audires , quae illis plautinus sine arte miscebantur , quam gravi di composito sermone gestientis iuventutis ardorem temperares, non ita meministi Drtasse. quia Quuius rei soles, nisi vi tutum tuarimi silivisci . At vero ipse virtutum tuarum & benesciorum, quibus me licet immer, tum donasti, memoriam adamant ino clavo sin xi meo defixam quotidiana narratione renovabo Nunc coronidem impono nostris in Historiam Emclesias iram Colloquiis. in quibus si ea , mae de Historia Ecclesiastica dixi, tibi placeant, vis uteie ; sn minus , sedulitatem meam , qua praeclaram tuam indolem quantaliciunque ex parte . e
colere studui, pro tuo candore boni consule. Tu modo perguscut instituisti, in bonas litteras imcumbere . Ecclesiam , cui te totum consecrasti , doctrina & pietate illustrare, atque Familiae tuae, alioqui forentissimae, novum honestis tuis sudiis conciliare splendorem. Vale. dilectissime Disei p. ti, Et si obsitus fuero sin, Quem so ni de ν aerere mea : adhaereas tingaeis mea foribtis mois , si non meminos tui, Ps. 176. Caeterum, non te pi eat nostra identidem: imitare Colloquia, m quibus omnia , qtiae universam Nisoriam Ecelesiasticianspectant, Monumenta breviter quidem descii p. mus , singula tamen , maioris clurimis ergo suo quaeque loco crdinate disposuimus , secuti nac in re consilium clarissimi poetae Horarii dieentis: ordinis hare Vinias eris o Venus , AEas. εο μι-
ra iam amne dicat, iam nune debentia dici, Pleraque differat , praesens in sempus omise
D. Tam sicili ae ex dita me liodo res ad Hiis soriam Et disciplitiam Ecclesiasticam, vel ad Do.
Hrinam Morum . quae ad 'aene beateque vivem dum cc ducit . attinentes , hactenus in nostrisi Colloquiis explanasti, ut hac uniea rerum notitia modo delecter, eorumque sortem vehementer de-
Plorem . qui . neglecto iso sacraritin Antiquit tuan sudio . nugas, puerorum more . consectari
. Hontur . At enim , s ne ire , quid antequa
nasceremur acciderit, est semper esse Puerum, ut sapienter monet Aa o , quae major , ouae. , in.
sentia esse potest . quam in ea . ubi sis natus &adultus Freligione , adeo peregrinum & hospiramine, ut nescias quatam quae snt illius meu b la primordiaque . aut progressus & incrementa . quae pulcherrima iacta virorum senium, quorum ludore & sanguine parta nobis traditaque est per manus Religio. qui persecutionibus a Tyran. nis Imperatoribus exagitata st Ecclesia , quibas fundata legibus, qui Sanctionibus firmata, quisnt augustissimi illi sontes ex quibus haurire M. beamus s9. Parrum Doctrinam. Conciliorum C
nones, Decreta ntificum , genuina Martyrum Acta, illustria veteris sanctiistis exempla, prim
geniae distisinae sinceram di incorruptam in ηiem . quae quas quoddam lumen vobis elucet . Iura demum omnia jam inde a piancipio Cht stiant nominis tam sapianter a Maioribus nostris comparata. Quid , inquam , aliud est puerorum
more vivere, quam in pulcherrimariana harumcurenam Motitia , quae cordato cuique tot nominubus iobse antiquissima debet esse . rudem ac tPIonem velle eonsenescere ψ nisi quis existimet m ius quoddam operae pretium esse disputare cum,' Ussio vel de teis tabularum duodecuti, via
de Centuriatis Romanorum Comitiis 4 vel cum Scriptoribus prophanis laboriosius investigare, qu bulnam artibus Graeci. Romani quo ceteras gentes subegerim, quam Sacrorum Religionis nostrae Rutuum . & Dogmatum originem scrutari . vim &auctoritatem perpendere, Christiani Orbis Conciliorum Decreta callere , artesque ae vias indas
re , quibus Majores nostri Chrisianae Ditionis ianes amplificarunt . Haereses debellariuit, & Sa ctissimas Leses ad bene informandos mores com diderunt . Non haec tamen eo impraesentiatu indi eo, quod eruditionem prophanam elato supercilio despicari velim ; quin potius suam illi lamdem tam assienter impertiar quam qui libentissi. me; nihilo secius Prophanae eruditioni , quantivis demum pretii sit, semper praeseram Historiae E
clesiasticae notitiam, tum quia natus sum Romae, quae Civitas, ut nemo nescit tot Religionis, vitae pietatis, &Historiae Ecclesasticae monimientis nobilitain , me ad eorum pratam recorda immem iure ac merito debet inflammarer tum qiua etiam, ex quo me totum Ecclesiae obsequio mamcipavi , alte meo animo defixi gravimmam ibiam , quam mihi si rius inculcabas . Innocentii III. Vocem e Nemini Sacredot- , inquit Sium mus ille Pontifex , iis e Conciliarum Catinoaetas,or facta Parrum iano m. . Norat nempe peritissimus Pontifex quantum ex harum rerum cogniti ne cum dignitatis, de amplitudinis . tum , quod caput est, emolumenti atque utilitatis eiu esceret,s haec uerae Antiquitatis Historia . & discis,litia: Ecclesiasicae notitia apud Clericos, ut rae esset, vigeret , & inter liberales huius Saeculi discipli.
vas, haec prae ceteris una dominaretur. Caeterum
in Historiae ne disciplinae Ecclesiasticae . nec non
Doctrinae Moralis Christianae studio Resulas ,
180쪽
mas mihi prat scripsisti , inviolate servabo. Et
primo quidem, in Historia scut nimiam quorum. dam c ulitatem, ita pruriginosam aliorum dubitandi libidinem, seu estimatum intemperantis Clitices studium perinde declinabo, nec committam unquam, vel ut rigidiores illi, veritatis exactores, leu nostri Saeculi Aristarchi quibus sapit palatum.plos satis, meam simplicitatem rideant ;vel ut aequiores rerum aestimatores de praefidentiori quoam Censura, vel morosori quadam agendi ratione iure mecum opostulare possint. Socundo circa Ecclesiae disciplinam, laudabo quidem praesentem riclesiae praxim impertiendi poenitentibus ante impletam satisiactionem Ahsolu.tionis Sacramentalis beneficium ; at propterea non adhaerebo sentemiae illorum Theologorum, qui Disciplinae Ecclesiacticae rigorem plus risio eleu,re sat mentes, dictitant, antiquos Ecclesiae Can nes, qui Clericorum, & Christianorum omnium
sermae quaedam ae resulae morum sunt, Per e suetudinem nunc penitus esse abrogatos, cum pintius Ecelesia sicut saepius me monuisti, antiquos illos conciliorum Canones in intimo spiritu gerat impresses, eosque vel etiamnum teneat, qdaa. tum potest, aut 'ised eos etenere non ressit, temporum disticultatibus praepedita, ingemiscat&doleat, nihilque non agat, ut caelestia illa instituta ad sermandos in temporum perpetuitate Christianorum mores instaurentur , vel adhuc vigentia sedulo teneamur, retineantur collabentia . prorsus collapsa renovemur I moderante omnia Christiana prudentia , ne praecipiti gelo concordia Fidelium perturbetur. Postremo, in Doctrinae Moralis studio, nec per laxiomm , nec Perrigidiorum Casui starum calles incedam, sed unisabo mellinae S. Thomae, Angelici Praeceptoris, cuius Oracula ab Academiis , ab Episcopis, a Conciliis, a Summis Pontificibus, ab ipso denique Christo ita seere probata, ut, si Angelicam
etur doctrinam sectando error contingeret, effemias, quod absit, ab ipsa veritate decepti. Sed ego captus suavitate quadam Doctrinae S. TL-ae, non sentio satis superque verborum sicisse me, ac finem dicendi nunquam facturum, si eam, pro eo ac meretur, celebrandam susciperem . Nunc igietur ad te, colendis'me Magistςr, sermonem con- verto, ut immortales gratias reseram, quod ad mea promovenda studia, res ad universam Historiam & Discintinxm Ecclesiasticam pertinentes singulari perspicuitate tradideris, suo quidquae loco scite diserens ac collocans, genusque dicendi ubique usurpans ad disti cultates enodandas de enucleandas maxime accommodatum , nitidum videlicet, facile usitatum, tale denique ut a que salebris, absqye ulla asperitate influat in auia res animosque dii oemium, eisque non ascita, lacisque ae pigmentis quaesita pulchritudine, se ingenuo quodam Pudore se commendet. Agnosco itaque lubens, observantissime Magister, me plurimum tibi debere, quod, & ad litteras, & a pietatem meum inserinaveris animum, velimque, in perenne grati animi monumentum, tibi ita. persuadeas, nullam esse rem minimam . quae ad te pertineat, quae mihi non charior sit, quam meae res omnes; idque cum sententiam, seduli tale mihimet ipse satisiacere possum, re quidem ipsa, ideo mihi non satisfiinio, quod nullam partem tuorum erga me beneficiorum , non modo referenda , sed ne cogitanda quidem gratia, comisi possum. Vale. mihi multis nominibus charisIime Magister: Ego quae pertinere ad te intelligam, studiosissime omnia, diligentissimequcte abo. Non ullam opinionem tuam, sed vineam meis studiis & offens coetitationes tuas. Interea. dum ea, quae de Historia & Disciplina. Ecclesiae hactenus me docuisti, simius te a erit ut dicam identidem cum Sancto Aucustino arPatiantur Aquiae, dum msumuin Columgae.